دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی
سال:1394 | دوره:16 | شماره:2 (پیاپی 60) |تعداد مقالات:16

بررسی تاثیر حجم کار ذهنی بر عملکرد کنترل مدیران با خارج کردن ویژگی های شخصیتی هدف این پژوهش آزمایشی بود. نمونه آماری شامل انتخاب تصادفی 21 نفر از مدیران بخش ستادی شرکت گاز استان اصفهان بوده و علاوه بر ارائه پرسشنامه ویژگی های شخصیتی نئو (کاستا و مک کری، 1992)، عملکرد کنترل آزمودنی ها در پاسخ به تکالیف مدیریتی (محقق ساخته) در موقعیت های مختلف حجم کار ذهنی که با زمان بندی متفاوت مرتب شده بودند، اندازه گیری گردید. نتایج تحلیل واریانس با اندازه های تکراری، اثر حجم کار ذهنی بر عملکرد کنترل را معنی دار نشان داد، در حالی که خارج کردن ویژگی های برونگرایی، انعطاف پذیری و توافق پذیری از آن فرایند، باعث تغییر عمده و غیرمعنی دار شدن آن گردید (به ترتیب، P=0.480، P=0.731، P=0.623). با توجه به نتایج، امکان پیش بینی دقیق تر عملکرد با توجه به حجم کار ذهنی و ویژگی های شخصیتی مدیران وجود دارد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر خوردن هیجانی در زنان چاق شهر اصفهان انجام شد. در این تحقیق، یک مطالعه نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون و پیگیری یک ماهه به کار گرفته شد. با استفاده از نمونه گیری در دسترس، 30 زن دارای تشخیص چاقی به شیوه تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه گمارده شدند. کلیه آزمودنی ها قبل از مداخله، در پایان مداخله و یک ماه بعد در مرحله پیگیری به پرسشنامه رفتارهای خوردن هلندی (فورمن و هربرت، 2009)، پاسخ دادند. مداخله شامل 8 جلسه 90 دقیقه ای درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بود که تنها به گروه آزمایش ارائه شد. نتایج تحلیل کواریانس حاکی از کاهش خوردن هیجانی در زیرمقیاس رفتار خوردن در مرحله پس آزمون بود و این کاهش تا یک ماه پس از درمان پایدار بود (P<0.05). در زیرمقیاس میل به خوردن بین میانگین نمرات گروه آزمایش و گواه تنها در مرحله پیگیری تفاوت معناداری وجود داشت (P<0.05). یافته های این پژوهش حاکی از اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر خوردن هیجانی زنان چاق بود.

هدف از این پژوهش تعیین رابطه راهبردهای شناختی ـ فراشناختی با عملکرد تحصیلی و بررسی عوامل موثر بر آنها از قبیل سن، جنس، رشته، شغل، مصرف دارو و تعداد مشروطی دانشجویان بود. روش پژوهش، توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد واحد یادگار امام (ره) شهر ری که در نیمسال اول 93-1392 مشغول به تحصیل بودند، می گردید (22904=N). با روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی 378 نفر نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه های اطلاعات شخصی و راهبردهای انگیزشی برای یادگیری (MSLQ) بود. برای تحلیل داده ها از رگرسیون، ضریب همبستگی پیرسون، آزمون تی و تحلیل واریانس یکطرفه استفاده شد. نتایج بیانگر رابطه مثبت و معنادار بین راهبردهای شناختی و فراشناختی با عملکرد تحصیلی دانشجویان بود (P<0.05). بین عملکرد تحصیلی با کاربرد راهبردهای شناختی و فراشناختی در دانشجویان از نظر شغل، رشته و تعداد ترم های مشروطی تفاوت معناداری وجود داشت (P<0.05). اما از نظر جنسیت و مصرف دارو تفاوت معناداری بین دانشجویان وجود نداشت.

این پژوهش با هدف بررسی تاثیر مشاوره گروهی بخشش محور بر سازگاری و کیفیت زندگی زنان مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهرستان نجف آباد انجام شد. این پژوهش از نوع نیمه تجربی با طرح پیش آزمون ـ پس آزمون و گروه گواه است. جامعه آماری پژوهش زنانی بودند که مشکلات زناشویی داشتند و در بهار 1393 به مراکز مشاوره شهر نجف آباد مراجعه کرده بودند. در ابتدا با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده 3 مرکز از بین 5 مرکز مشاوره موجود شهرستان نجف آباد انتخاب شد. سپس، با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس 36 نفر به عنوان نمونه از آن مراکز انتخاب شدند و در یک گروه گواه و یک گروه آزمایش به طور تصادفی جایگزین شدند (در هر گروه 18 نفر). پس از اجرای پیش آزمون که با استفاده از پرسشنامه سازگاری اجتماعی (بل، 1961) و مقیاس کیفیت زندگی (سازمان بهداشت جهانی، 1996) به عمل آمد، گروه آزمایش 8 جلسه هفتگی مشاوره بخشش محور داشت. در نهایت، پس آزمون نیز با همان ابزارها بر روی هر دو گروه انجام گرفت. نتایج تحلیل کواریانس چندمتغیره نشان داد که مشاوره بخشش محور در افزایش کیفیت زندگی تاثیر معناداری داشته است (P<0.05). همچنین، این آموزش در افزایش سازگاری زنان مراجعه کننده به مراکز مشاوره نیز تاثیر معناداری داشت ((P<0.05. نتایج این پژوهش می تواند در افزایش سازگاری و کیفیت زندگی زنان به کار گرفته شود.

هدف از پژوهش حاضر مقایسه حمایت اجتماعی و اضطراب اجتماعی در مادران کودکان مبتلا به فلج مغزی، سندرم داون، اتیسم و مادران کودکان سالم در سال 1392 در اصفهان بود. روش این مطالعه از نوع علی مقایسه ای بود. نمونه این پژوهش 90 نفر از مادران کودکان با نیازهای خاص (30 نفر سندرم داون، 30 نفر اتیسم و 30 نفر فلج مغزی) و 30 نفر از مادران کودکان عادی مدارس ابتدایی شهرستان اصفهان بودکه به طور تصادفی انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از مقیاس حمایت اجتماعی (نوربک، 1981) و مقیاس هراس اجتماعی (کانر و همکاران، 2000) استفاده شد. نتایج تحلیل واریانس چندمتغیری (مانوا) نشان دادکه بین مادران کودکان با نیازهای خاص و مادران کودکان عادی در اضطراب اجتماعی و حمایت اجتماعی تفاوت معنی دار وجود دارد (P<0.001). علاوه بر این، مقایسه گروه ها نشان داد که مادرانی که فرزندی اوتیسم دارند بیش از مادرانی که فرزند مبتلا به سندرم داون یا فلج مغزی دارند اصطراب اجتماعی را تجربه می کنند (P<0.001). در نهایت، مادران کودکان مبتلا به اتیسم، در مقایسه با سایر مادران مود مطالعه در این پژوهش، بیشترین سطح اضطراب اجتماعی را تجربه می کردند (P<0.001).

هدف این پژوهش تعیین نقش نیاز به شناخت و خودکارآمدی پیش آموزشی در پیش بینی انگیزش یادگیری داوطلبان دوره های آموزشی مرکز کارآفرینی دانشگاه اصفهان بود. روش پژوهش رابطه ای بود. جامعه آماری همه داوطلبان شرکت کننده در دوره های آموزشی مرکز کارآفرینی دانشگاه اصفهان از ابتدای تاسیس تاکنون بود، اما به دلیل نداشتن امکان دسترسی به همه این افراد، نمونه ای شامل 164 نفر از این کارآموزان که در بازه زمانی پاییز و زمستان 1391 در دسترس بودند، انتخاب شدند. افراد شرکت کننده به پرسشنامه های نیاز به شناخت (کاسیوپو، پتی و کائو، 1984)، خودکارآمدی پیش آموزشی (کوئینونز، 1995) و انگیزش یادگیری (نو و ویلک، 1993) پاسخ دادند. داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون گام به گام تحلیل شدند. یافته های گام آخر تحلیل رگرسیون نشان داد که هر دو متغیر نیاز به شناخت و خودکارآمدی پیش آموزشی قادر به پیش بینی انگیزش یادگیری هستند و در مجموع 37 درصد از واریانس انگیزش یادگیری را تبیین می کنند (P<0.01).

هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی درمان گروهی شناختی ـ رفتاری بر بهبود کیفیت خواب در سالمندان می باشد. در این پژوهش نیمه آزمایشی، از طرح پیش آزمون ـ پس آزمون با گروه گواه استفاده شد. از میان همه سالمندان دارای مشکل خواب عضو کانون بازنشستگی شهر کرمانشاه در سال 1393، تعداد 30 نفر با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفر) و گروه گواه (15 نفر) جایگزین شدند. گروه آزمایش در 8 جلسه 90 دقیقه ای درمان شناختی رفتاری به صورت گروهی شرکت کرد اما گروه گواه درمانی دریافت نکرد. هر دو گروه، پیش و پس از جلسه های درمانی به پرسشنامه کیفیت خواب پیتزبورگ (بایسی، 1989) پاسخ دادند. داده ها با استفاده از تحلیل کواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. تفاوت میانگین نمرات مولفه های کیفیت خواب در گروه آزمایش، پس از اجرای مداخله، نشان داد که درمان شناختی ـ رفتاری منجر به بهبود معنادار کیفیت خواب در پنچ مولفه آن شامل کیفیت ذهنی خواب (P<0.001)، تاخیر در خواب (P<0.001)، مدت خواب ((P<0.001، کفایت خواب (P<0.001) و اختلال خواب (P<0.001) شده است. نتایج مطالعه حاضر نشان داد که درمان شناختی ـ رفتاری می تواند منجر به ارتقاء کیفیت خواب در سالمندان شود. بنابراین، با توجه به یافته های این پژوهش، آموزش این مداخله به کادر درمان و پرستاران شاغل در حیطه سالمندی توصیه می شود.

پژوهش حاضر با هدف تعیین تاثیر آموزش گروهی شناختی ـ رفتاری بر میزان پرخاشگری و هیجان خواهی رزمی کاران زن شهر آمل انجام شد. این تحقیق تجربی و به شکل میدانی بوده است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه زنان رزمی کار 12تا 25 ساله شهر آمل در سال 89ـ1388 بودکه از این میان افراد واجد شرایط تعداد 40 نفر انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه گواه (20 نفر) و گروه آزمایشی (20 نفر) قرار گرفتند. برای جمع آوری داده ها از مقیاس هیجان خواهی زاکرمن (1979) و پرسشنامه پرخاشگری باس و پری (1992) استفاده شد. برنامه آموزش گروهی شناختی ـ رفتاری در 6 جلسه 90 دقیقه ای، هفته ای یک بار، برای آزمودنی های گروه آزمایش اجرا شد. پس از اتمام برنامه آموزشی، پس آزمون برای هر دو گروه آزمایش و گواه اجرا گردید. نتایج با استفاده از روش آماری تحلیل کواریانس چندمتغیره نشان داد که آموزش گروهی شناختی ـ رفتاری در گروه آزمایش معنی دار بوده است (P£0.0005). به عبارت دیگر، آموزش گروهی شناختی ـ رفتاری موجب کاهش میزان پرخاشگری و هیجان خواهی گروه آزمایش، در مقایسه با گروه گواه، شده است.

هدف این پژوهش بررسی تاثیر آموزش به شیوه رویکرد هیجان مدار بر صمیمیت زوجین بود. این پژوهش به روش نیمه تجربی و با طرح پیش آزمون ـ پس آزمون و گروه آزمایش و کنترل اجرا شد. جامعه آماری پژوهش، کلیه والدین دانش آموزان مقطع ابتدایی و متوسطه شهر بندرعباس در سال تحصیلی 93-1392 بودند. از میان 185 زوج متقاضی شرکت کننده، تعداد 97 زوج که نمره پایینی در پرسشنامه مولفه های عشق اخذ کرده بودند، با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب گردیدند. سپس، 40 زوج به صورت تصادفی انتخاب شدند که در دو گروه آزمایش (20 زوج) و گروه گواه (20 زوج) قرار گرفتند. ابزار این پژوهش، پرسشنامه عشق مثلثی یا مولفه های عشق (استرنبرگ، 1997) به همراه اطلاعات جامعه شناختی آزمودنی ها بود. داده ها با استفاده از آزمون های آماری تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که آموزش به شیوه رویکرد هیجان مدار بر میزان صمیمیت زوج ها اثر مثبت و معناداری دارد (P<0.05). نتیجه آنکه آموزش به شیوه رویکرد هیجان مدار می تواند در افزایش میزان صمیمیت زوج ها مورد استفاده قرار گیرد.

هدف پژوهش حاضر پیش بینی رضایت زناشویی بر اساس عوامل فرایندی و محتوایی خانواده در معلمان ابتدایی شهر کرج بود. روش پژوهش، توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری کلیه معلمان متاهل مقطع ابتدایی شهر کرج در سال تحصیلی 94ـ1393 بودند که 358 نفر به صورت نمونه گیری خوشه ای تصادفی بر اساس جدول مورگان به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از مقیاس های سازگاری زناشویی (اسپنیر، 1976)، فرایند خانواده (سامانی، 1387) و محتوای خانواده (سامانی، 1387) استفاده شد. داده ها از طریق ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام تحلیل شدند. نتایج رگرسیون گام به گام نشان داد که مولفه های تصمیم گیری و حل مساله، مهارت های ارتباطی، انسجام خانواده و مهارت های مقابله به استثنای باورهای مذهبی، توان پیش بینی رضایت زناشویی را دارند (P<0.001). همچنین، نشان داده شد که مولفه های محتوایی خانواده شامل محل زندگی و تسهیلات آموزشی، منابع مالی، زمان با هم بودن، شغل و تحصیلات، سلامت جسمی و روانی و وجهه یا موقعیت اجتماعی به غیر از محل زندگی و تسهیلات آموزشی، توان پیش بینی رضایت زناشویی را دارند (P<0.001).

هدف از این مطالعه، پیش بینی سلامت روانی دانشجویان بر اساس تعارض نقش جنسیتی آنان بود. این مطالعه از نوع توصیفی همبستگی بود. آزمودنی های پژوهش شامل 200 نفر دانشجوی مرد بودند که به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای از میان دانشجویان دانشگاه محقق اردبیلی انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از مقیاس تعارض نقش جنسیتی (وستر و همکاران، 2012) و مقیاس سلامت روانی (گلدبرگ و هیلر، 1979) استفاده شد. داده های به دست آمده با استفاده از تحلیل رگرسیون چندمتغیره مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که اثر مولفه های موفقیت، قدرت، رقابت؛ هیجان پذیری محدود و تعارض بین کار و روابط خانوادگی بر مولفه های اضطراب و بی خوابی، نارساکنش وری اجتماعی و افسردگی معنی دار است (P<0.01)، ولی بر مولفه نشانه های بدنی اثر معنی داری ندارد. همچنین، تعارض نقش جنسیتی 64 درصد از واریانس سلامت روانی را در میان دانشجویان تبیین می کند. بر اساس نتایج این تحقیق افرادی که از تعارض نقش جنسیتی کمتری برخوردارند سلامت روانی بهتر و بالاتری دارند.

پژوهش حاضر با هدف تبیین نقش سلامت روان بر عملکرد تحصیلی دانشجویان، با میانجیگری انگیزش پیشرفت تحصیلی آنان انجام شده است. روش پژوهش توصیفی و طرح پژوهش، همبستگی از نوع مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری 4020 دانشجوی دانشگاه بیرجند بود. با استفاده از فرمول کوکران و روش نمونه گیری طبقه ای 351 دانشجو به عنوان نمونه انتخاب شدند. از پرسشنامه های سلامت روان (گلدبرگ، 1972) و انگیزش پیشرفت تحصیلی (حسینی و همکاران، 1387) و معدل نمرات تحصیلی برای گردآوری داده ها استفاده شد. تحلیل همبستگی نشان داد که سلامت روان با انگیزش پیشرفت تحصیلی، انگیزش پیشرفت با عملکرد تحصیلی و همچنین افسردگی با عملکرد تحصیلی رابطه معنی داری داشته اند (P<0.01). مدل یابی معادلات ساختاری سلامت روان، انگیزش پیشرفت تحصیلی و عملکرد تحصیلی دانشجویان بر اساس شاخص های برازش الگو تایید شد و همچنین رفتارها نشان داد که سلامت روان بر انگیزش پیشرفت تحصیلی تاثیرگذار بوده است (g=0.62). انگیزش پیشرفت تحصیلی نیز بر عملکرد تحصیلی موثر بوده است (b=0.44). در نهایت، سلامت روان با میانجیگری انگیزش پیشرفت تحصیلی بر عملکرد تحصیلی دانشجویان تاثیر داشته است (g=0.51).