دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی
سال:1399 | دوره:21 | شماره:1 (پیاپی 79) |تعداد مقالات:16

هدف این پژوهش، بررسی نقش نشخوار خشم و راهبردهای شناختی تنظیم هیجان در پیش بینی کیفیت خواب دانشجویان دختر بود. طرح تحقیق از نوع همبستگی و جامعة آماری شامل همة دانشجویان دختر ساکن خوابگاه های دانشگاه شهید چمران اهواز بودند. نمونه 400 نفر و با روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای طبقه ای انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری شامل مقیاس نشخوار خشم (Sukhodolsky, Golub & Cromwell, 2001)، پرسشنامة راهبردهای شناختی تنظیم هیجان (Garnefski, Kraaij & Spinhoven, 2001) و پرسشنامه کیفیت خواب پترزبورگ (Buysse, Reynolds, Monk, Berman, & Kupfer, 1989) بود. داده ها با استفاده از روش آماری تحلیل رگرسیون تجزیه وتحلیل شد. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون نشان داد که ضریب همبستگی چند متغیری برای ترکیب خطی متغیر پیش بین نشخوار خشم با کیفیت خواب برابر با 32/0 است که در سطح 0001/0>P معنی دار است. همچنین همبستگی چند متغیری برای ترکیب خطی متغیر پیش بین راهبردهای شناختی منفی تنظیم هیجان با کیفیت خواب 34/0 است که در سطح 0001/0>P معنی دار است. طبق یافته های حاصل از پژوهش با کاهش میزان نشخوار خشم و راهبردهای شناختی منفی تنظیم هیجان، کیفیت خواب دانشجویان بهبود می یابد.

هدف این پژوهش، مقایسة اثربخشی واقعیت مجازی با نوروفیدبک بر کمبود توجه دانش آموزان دارای اختلال نقص توجه/بیش فعالی بود. روش پژوهش، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون، کنترل و پیگیری بود. جامعة آماری عبارت بود از دانش آموزان 7 تا 12 سال مقطع ابتدایی دارای اختلال نقص توجه/بیش فعالی شهر اصفهان در سال تحصیلی 98-97 که از بین آنها 48 نفر به شیوة هدفمند انتخاب و با رعایت معیارهای ورود به شیوة تصادفی به 3 گروه واقعیت مجازی، نوروفیدبک و کنترل (هر گروه 16 نفر) گمارده شدند. آزمون اسنپ– 4 فرم والدین (1981) برای سنجش نقص توجه آزمودنی ها توسط مادران آنها تکمیل گردید. گروه آزمایش واقعیت مجازی تعداد 10 جلسة سه دقیقه ای مداخله نرم افزار واقعیت مجازی و گروه آزمایش نوروفیدبک تعداد 30 جلسة 45 دقیقه ای نوروفیدبک دریافت کردند. گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکرد. سپس از هر دو گروه پس آزمون و پیگیری به عمل آمد. نتایج نشان داد که واقعیت مجازی و نوروفیدبک در بهبود توجه مؤثر هستند، اثرات آنها در مرحلة پیگیری نیز ماندگار است و تفاوت بین میانگین های گروه های آزمایش با گروه کنترل معنی دار است (001/0>p). شواهد به دست آمده نشان می دهند که واقعیت مجازی و نوروفیدبک در بهبود توجه دانش آموزان مبتلا در هر دو مرحله مؤثر هستند و تفاوت بین گروه های واقعیت مجازی و نوروفیدبک معنی دار نیست (05/0

هدف این پژوهش، بررسی رابطة خودکارآمدی عمومی، تعلق و عشق با معنا در زندگی با میانجی گری ارزش های اجتماعی در نوجوانان دختر از طریق الگوسازی معادلات ساختاری بود. این مطالعه از نوع همبستگی با استفاده از مدل یابی علی و جامعة آماری دانش آموزان دختر سال سوم دورة دبیرستان به تعداد 4476 نفر بودند. نمونة آماری 200 نفر بود که به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزارهای اندازه گیری شامل پرسشنامة خود کارآمدی عمومی (Sherer & Maddux, 1982) مقیاس تعلق و عشق، مقیاس ارزش های اجتماعی و پرسشنامه معنا در زندگی (Steger et al, 2006) بود. داده ها با رویکرد مدل سازی معادله ساختاری بررسی شد. یافته ها بیانگر معناداری رابطة مستقیم متغیرهای خودکارآمدی عمومی، تعلق و عشق و ارزش های اجتماعی با متغیر معنا در زندگی بود (05/0>p). همچنین رابطة غیرمستقیم متغیر خودکارآمدی و تعلق و عشق با متغیر معنا در زندگی درصورتی که متغیر ارزش های اجتماعی میانجی باشد، معنادار است (05/0>p).

هدف از انجام این پژوهش مقایسه تأثیر توانبخشی شناختی، نوروفیدبک و بازی درمانی شناختی-رفتاری بر حافظة فعال در دانش آموزان ابتدایی مبتلا به اختلال یادگیری خاص بود. جامعه آماری این پژوهش نیمه آزمایشی دربرگیرنده کلیه دانش آموزان مقطع ابتدایی دارای اختلال یادگیری شهر تبریز بود که در این میان 60 نفر از دانش آموزان مقطع ابتدایی دارای تشخیص اختلالات یادگیری در مراکز اختلالات یادگیری شهر تبریز در سال 96-1395 به روش هدفمند انتخاب شدند و در سه گروه آزمایش و یک گروه گواه (15 نفر برای هر گروه) جایگزین شدند. گروه ها آزمونان-بک را به عنوان پیش آزمون پس آزمون تکمیل کردند. 20 جلسه توانبخشی شناختی، 20 جلسه نوروفیدبک و 8 جلسه بازی درمانی شناختی – رفتاری در گروه های آزمایش اجرا شد. نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که توانبخشی شناختی، نوروفیدبک و بازی درمانی شناختی-رفتاری بر حافظة فعال در دانش آموزان ابتدایی مبتلا به اختلال یادگیری خاص، تأثیر ندارد، بین تأثیر توانبخشی شناختی، نوروفیدبک و بازی درمانی شناختی-رفتاری بر حافظة فعال در دانش آموزان ابتدایی مبتلا به اختلال یادگیری خاص، تفاوت معناداری وجود ندارد (001/0>P). لذا نیاز به انجام پژوهش های بیشتری برای نتیجه گیری قطعی در این زمینه احساس می شود.

این پژوهش با هدف بررسی رابطة تعارض کار-خانواده با تعهد سازمانی با توجه به نقش تعدیلی عدالت سازمانی ادراک شده انجام شد. طرح پژوهش از نوع رابطه ای بود و جامعة آماری شامل 623 نفر از کارکنان یک شرکت صنعتی بود که در آن طرح پرداخت بر مبنای عملکرد اجرا شده بود که تعداد 138 نفر به صورت تصادفی برای پاسخگویی به سه پرسشنامه پژوهش شامل مقیاس 5 سؤالی تعارض کار-خانواده (Siegel, Post, Brockner, Fishman & Garden, 2005)، مقیاس 4 سؤالی عدالت رویه ای (Bies, 1987) و مقیاس 15 سؤالی تعهد سازمانی (Mowday, Porter & Steers, 1982) انتخاب شدند. داده ها توسط رگرسیون سلسله مراتبی و تحلیل تعدیلی مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد، افرادی که عدالت بالایی را ادراک کرده اند هنگامی که تعارض کار-خانواده آنها پایین باشد، تعهد خود را به سازمان افزایش دادند.

هدف از انجام پژوهش حاضر، تأثیر تعهد شغلی بر تعهد سازمانی با نقش میانجی صمیمت در خانوادة اصلی بود. در این مطالعة توصیفی-همبستگی، جامعة آماری کادر درمانی بیمارستان-های دولتی شهر اصفهان در سال 1395 بودند که به روش نمونه گیری در دسترس 262 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارهای استفاده شده در این پژوهش پرسشنامة تعهد شغلی فرح بخش (1390)، تعهد سازمانی(1990) Allen & Meyer و مقیاس خانواده اصلی هاوشتادت، آندرسون، پیرسی، کاکران و فاین (1985) بودند. ارزیابی مدل پیشنهادی با روش تحلیل مسیر و با استفاده از نرم افزار Amos24 صورت گرفت. به منظور آزمون روابط غیر مستقیم از روش بوت استراپ در دستور کامپیوتری ماکرو پریچر و هیز استفاده شد. بر اساس نتایج این پژوهش، مدل پیشنهادی از برازش مطلوبی برخوردار بود. به طورکلی نتایج نشان داد تمام مسیرهای مستقیم معنادار شدند (01/0>P). مسیر غیرمستقیم تعهد شغلی نیز از طریق صمیمیت در خانواده اصلی بر تعهد سازمانی معنادار بود. مدل ارزیابی شده از برازندگی مطلوبی برخوردار است و گام مهمی در جهت شناخت عوامل مؤثر بر تعهد سازمانی است؛ بنابراین می تواند به عنوان الگویی مناسب برای تدوین و طراحی برنامه های بهبود تعهد سازمانی مفید فایده باشد.

هدف این پژوهش، تدوین مدل بومی کیفیت زناشویی بود. روش این پژوهش، کیفی و برای اجرای آن از نظریة زمینه ای (Strauss & Corbin, 1990) استفاده شد. مشارکت کنندگان این پژوهش 22 زوج از شهر اهواز بودند که به شیوة هدفمند انتخاب شدند. داده ها به طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته جمع آوری و با استفاده از مراحل کدگذاری باز، محوری و گزینشی مورد تحلیل قرار گرفتند. بر اساس مراحل کدگذاری، در کدگذاری باز 25 مقوله عمده، 6 مقوله اصلی و یک پدیدة مرکزی با عنوان «درک کیفیت زناشویی در قالب احساسات مثبت» استخراج گردید. نتیجه گیری شد: کیفیت زناشویی مسئله ای است که اولاً باید با توجه به بستر هر جامعه مورد بررسی قرار گیرد و در ثانی ضروری است کیفیت زناشویی به عنوان یک متغیر خرد، در سطح کنشگران اصلی خانواده یعنی «زن و شوهر» مورد بررسی قرار گیرد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی زوج درمانی گروهی هیجان مدار بر دلبستگی و شادمانی زناشویی انجام شده است. این پژوهش از نوع شبه آزمایشی با طرح تحقیق پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعة آماری پژوهش را زوجین با مشکلات زناشویی مراجعه کننده به مراکز مشاوره همدان تشکیل می دادند. نمونة مورد مطالعه شامل 20 زوج (40 نفر) داوطلب بود که به صورت تصادفی در دو گروه 20 نفری آزمایش و کنترل قرار گرفتند. ابزارهای این پژوهش شامل پرسشنامه دلبستگی زوجی (Bartholomew, 2003) و مقیاس شادمانی زناشویی (Nathan. Azrin, Barry, Nester, and Jones, 1973) بودند. برای گروه آزمایش 10 جلسه (2 ساعته) مشاوره گروهی با رویکرد هیجان مدار برگزار شد و پس از آن هر دو گروه مجدداً ارزیابی شدند. داده ها با استفاده از روش آنالیز واریانس اندازه های مکرر از نوع طرح های آمیخته دوطرفه (SPANOVA) تحلیل گردید. یافته ها نشان داد که مشاوره گروهی هیجان محور به صورت معناداری باعث افزایش کیفیت دلبستگی زوجین و افزایش شادمانی زناشویی شده است (P<0/05)؛ بنابراین می توان گفت که زوج درمانی هیجان مدار بر دلبستگی زوجین و شادمانی زناشویی مؤثر است.

هدف پژوهش، بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد، بر تاب آوری و نگرش های ناکارآمد زنان مبتلا به ام اس شهر تهران بود. روش پژوهش آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون و جامعة آماری این پژوهش، همة زنان مبتلا به ام اس با نگرش ناکارآمد بالا و تاب آوری پایین که در سال 1396 به بخش بیماران سرپایی کهریزک مراجعه داشتند بود. روش نمونه گیری هدفمند بود. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامة تاب آوری (, 2003 Cooner & Davidson) و پرسشنامة نگرش ناکارآمد داس، (Waisman & Beck, 1997) بود. آزمودنی ها به طور تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. گروه آزمایش با 8 جلسة 90 دقیقه ای روان درمانی اکت قرار گرفت؛ اما گروه کنترل مداخله ای دریافت نکرد. داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چند متغیری (مانکوآ) تجزیه وتحلیل شدند. یافته ها نشان دهندة تفاوت معنادار (000/0 p<) در گروه آزمایش بعد از اجرای روان درمانی بود. نتایج نشان دهندة تأثیر درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در افزایش تاب آوری 001/0>p) و کاهش نگرش های ناکارآمد (001/0>p) زنان مبتلا به ام اس بودند.

این پژوهش با هدف تبیین رفتار خرافی بر اساس سبک های دلبستگی و اضطراب انجام شد. طرح پژوهش از نوع همبستگی بود و جامعة آماری شامل دانشجویان دانشگاه بوعلی در سال تحصیلی 96-95 که 12874 نفر بودند. از این تعداد 370 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. در این پژوهش از پرسشنامه های رفتار خرافی (محقق ساخته، 2017) سبک های دلبستگی هازان و شیور (Hazan & Shaver, 1987) و اضطراب حالت-صفت اسپیلبرگر (Speilberger, 1970) استفاده و تحلیل داده ها با روش رگرسیون چندگانه صورت گرفت. نتایج نشان داد از لحاظ آماری اضطراب می تواند رفتار خرافی را در دانشجویان تبیین کند. همچنین سبک های دلبستگی قادر به تبیین این رفتار هستند. اضطراب حالت نمی تواند رفتار خرافی را پیش بینی نماید، اما اضطراب صفت قادر به پیش بینی این رفتار است. همچنین سبک دلبستگی اجتنابی می تواند رفتار خرافی را پیش بینی کند. سبک دلبستگی دوسوگرا بیشتر از سبک اجتنابی رفتار خرافی را پیش بینی می نماید. مقدار p برای دلبستگی ایمن 171/0 غیر معنی دار به دست آمد، بنابراین دلبستگی ایمن نمی تواند این رفتار را پیش بینی کند. در مورد یافته ها می توان گفت اضطراب به ویژه اضطراب صفت در ایجاد رفتار خرافی مؤثر است. افراد با اضطراب صفت، آمادگی بالایی برای انجام این رفتار دارند. از سوی دیگر سبک های دلبستگی ناایمن به خصوص دلبستگی دوسوگرا که بنا به تحقیقات با اضطراب رابطه بالایی دارد در ایجاد این رفتار نقش دارند.

هدف این پژوهش بررسی رابطه رسالت مسیر شغلی با رضایت تحصیلی از طریق خودکارآمدی تصمیم گیری و انطباق پذیری مسیر شغلی و با تعدیل گری مقطع تحصیلی بود. طرح پژوهش، رابطه ای از نوع مدل سازی معادلات ساختاری بود. جامعة آماری کلیه دانشجویان دانشگاه اصفهان در سال تحصیلی 94-93 بودند. نمونه ای با حجم 300 نفر به روش نمونه گیری طبقه ای نسبی از بین آنان انتخاب شدند. ابزارهای اندازه گیری شامل مقیاس رسالت مسیر شغلی (Dik & Steger, 2006) انطباق پذیری مسیر شغلی (Savichas & Porfeli, 2012)، خودکارآمدی تصمیم گیری مسیر شغلی (Taylor & Betz, 1983) و رضایت تحصیلی (Lent et al., 2007) بود. داده ها از طریق تحلیل رگرسیون چندگانه و مدل سازی معادلات ساختاری تحلیل شدند. یافته ها نشان داد رابطه داشتن رسالت و خودکارآمدی تصمیم گیری به مقطع تحصیلی بستگی داشت (001/0>p). همچنین رابطه داشتن و جستجو رسالت با انطباق پذیری مسیر شغلی به مقطع تحصیلی بستگی داشت (001/0>p). داشتن رسالت به طور مستقیم و به طور غیرمستقیم از طریق خودکارآمدی و انطباق پذیری مسیر شغلی با رضایت تحصیلی دانشجویان رابطه داشت (001/0>p). در دانشجویان تحصیلات تکمیلی، مقطع تحصیلی توانست رابطه داشتن رسالت با رضایت تحصیلی از طریق انطباق پذیری و خودکارآمدی تصمیم گیری را تعدیل کند (01/0>p). به طورکلی خودکارآمدی و انطباق پذیری مسیر شغلی در رابطه بین داشتن رسالت و رضایت تحصیلی میانجی و مقطع تحصیلی تعدیل گر این روابط است.

هدف این پژوهش، پیش بینی اهمال کاری تحصیلی بر اساس متغیرهای مدیریت زمان، باور هوشی و عزت نفس در دانشگاه پیام نور شهرستان دامغان بود. این پژوهش، توصیفی و از نوع همبستگی بود. تعداد 204 نفر از دانشجویان دختر مقطع کارشناسی که در پژوهش علمی شرکت کرده بودند از میان 621 دانشجو که در سال تحصیلی 97-96 مشغول به تحصیل بودند به عنوان آزمودنی انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های اهمال کاری تحصیلی (Solomon & Rothblum, 1984)، عزت نفس (Cooper Smith, 1967)، باورهای هوشی (Babaei, 1999) و مدیریت زمان (Britton & Tesser, 1991) استفاده شد. برای تحلیل نتایج از آماره رگرسیون چندگانه استفاده شد. نتایج نشان داد مدیریت زمان و عزت نفس کلی روی اهمال کاری تحصیلی در دانشجویان تأثیر معکوس دارد (01/0>p). همچنین اهمال کاری تحصیلی با باور هوشی ذاتی رابطه معنی داری ندارد، اما این متغیر با باور هوشی افزایشی رابطة معکوس معنی دار دارد (01/0>p).