پژوهش و سازندگی
سال:1386 | دوره:20 | شماره:3 (پی آیند 76) در زراعت و باغبانی |تعداد مقالات:31

اسانس گل محمد ی د ارای ارزش اقتصاد ی بالایی است. هد ف از این پژوهش تکثیر غیر جنسی ژنوتیپ های برتری است که کیفیت و کمیت اسانس بهتر، د رصد اسانس بیشتر، طول د وره گلد هی طولانی تر و یا عملکرد گل بیشتری را نسبت به سایر ژنوتیپ ها نشان می د هند . به این منظور از جوانه های جانبی پایه های بالغ د ر فصول مختلف سال برد اشت شد و د ر محیط کشت MS پایه همراه با تیمار های مختلف هورمونی کشت گرد ید . د ر مرحله استقرار به منظور حصول به نمونه های استریل از کلرید مرکوریک 0.1% به مد ت 5 د قیقه استفاد ه شد . کلیه ریز نمونه ها د ر فصل تابستان و پاییز و د ر هر سه ژنوتیپ مستقر شد ند . د ر مرحله شاخه زایی اثر هورمونهای BAP و Kin مورد بررسی قرار گرفت. بهترین تیمار شاخه زایی د ر هر سه ژنوتیپ متفاوت بود . بیشترین ضریب ازد یاد و رشد طولی ژنوتیپ M6 د ر تیمار حاوی 2 میلی گرم د ر لیتر BAP و 2 میلی گرم د ر لیتر Kin و د ر ژنوتیپ های G1 و G2 د ر تیمارحاوی 2.5 میلی گرم د ر لیتر BAP به د ست آمد . به منظور تحریک ریشه زایی شاخه ها از محیط MS تغییر یافته همراه با مقاد یر متفاوت هورمون NAA استفاد ه گرد ید . د رصد پایینی از شاخه های تولید شد ه ژنوتیپ های G1 و G2 به ترتیب د ر محیط کشت MS تغییر یافته حاوی 0.1 و 0.2 میلی گرم د ر لیتر NAA ریشه د ار شد ند .

به منظور بررسی اثرات حلقه برد اری و زمان آن بر ویژگی های کمی و کیفی میوه لیموترش، پژوهشی د ر بهار و تابستان 1384 روی د رختان 7 ساله لیموترش موجود د ر باغ تحقیقاتی د انشکد ه کشاورزی و منابع طبیعی د اراب انجام شد . از آنجایی که د ر منطقه د اراب میوه های لیموترش به د لیل ریز بود ن، ضخیم بود ن پوست و د یررسی جهت مصرف تازه خوری، بازار پسند ی مطلوبی ند ارد ، لذا این پژوهش با هد ف بررسی اثر حلقه برد اری جهت بهبود برخی خصوصیات میوه د ر قالب یک طرح بلوک کامل تصاد فی شامل 3 تیمار و 5 تکرار (هر تکرار شامل یک د رخت) صورت گرفت. تیمارهای اعمال شد ه شامل د و نوبت حلقه برد اری یکی د ر تاریخ 20 فرورد ین ماه (مرحله تمام گل) و د یگری د ر تاریخ 25 خرد اد ماه بعد از پایان مرحله ریزش فیزیولوژیکی میوه بود . عمل حلقه برد اری توسط یک چاقوی معمولی به صورتی انجام شد که یک حلقه کامل از پوست تنه د رخت به پهنای تقریبی 5 میلی متر جد ا شود . نتایج این پژوهش نشان د اد که حلقه برد اری بلافاصله بعد از اتمام ریزش فیزیولوژیک میوه به طور معنی د اری باعث افزایش حجم و قطر میوه، وزن گوشت و وزن پوست میوه و د رصد آب آن شد ه اما بر صفاتی نظیر میزان اسید آب میوه و نسبت TSS/TA،عملکرد و تعد اد میوه د ر هر د رخت تاثیر معنی د اری ند ارد . همچنین نتایج نشان می د هد که حلقه برد اری د ر مرحله تمام گل اگر چه باعث افزایش وزن، حجم و قطر میوه، وزن گوشت و پوست میوه نسبت به شاهد شد ه اما هیچکد ام از این اختلاف ها د ر سطح 5 د رصد آزمون د انکن معنی د ار نبود ه است. البته حلقه برد اری سبب کاهش TSS آب میوه شد ه به گونه ای که اختلاف بین حلقه برد اری نوبت د وم (خرد اد ماه) با شاهد معنی د ار بود ه ولی نتایج مربوط به حلقه برد اری نوبت اول نسبت به شاهد و همچنین نسبت به حلقه برد اری نوبت د وم اختلاف معنی د اری نشان ند اد ه است.

بررسی مراحل فنولوژی علف های هرز به ویژه چند ساله ها ، اهمیت و کاربرد فراوانی د ر مد یریت آن ها د ارد . از میان علف های هرز چند ساله و مهاجم که مد تهاست د ر ایران به ویژه د ر باغ ها مشکل ساز شد ه است، می توان به کاتوس اشاره کرد که فنولوژی آن تاکنون کمتر مورد توجه و بررسی پژوهشگران کشور قرار گرفته است. بر این اساس د ر آزمایشی طی سال های 1382 و 1383 د ر خزانه بخش تحقیقات علفهای هرز موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، مراحل فنولوژی کاتوس مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان د اد که کاتوس های ظاهر شد ه از ریشه تا د رجه- روز 1008.3، به رشد خود اد امه د اد ند . طی این د وره، 5 مرحله فنولوژی به ثبت رسید که عبارت بود ند از: ظهور (سبزشد ن) اند ام هوایی از ریشه (د رجه- روز 19.1)، تولید اند ام هوایی ثانوی (د رجه- روز 25.8)، ظهور گل آذین (د رجه- روز 248.15)، بازشد ن گل (د رجه- روز 379.35)، و میوه د هی (د رجه- روز 606.25). د ر این بررسی روشن شد که جوانه زنی اغلب ریشه های کاتوس (80 د رصد ) با گرم شد ن هوا د ر اواسط ارد یبهشت ماه آغاز می شود . به طور کلی، می توان گفت کاتوس علف هرزی با د وره رشد و نمو طولانی است. به نظر می رسد با بهره گیری از تقویم زمانی حاصل از بررسی حاضر می توان راهکار هایی د قیق تر برای مد یریت این علف هرز مهاجم و مشکل ساز ارایه کرد .

کنه تارتن د و لکه ای (Tetranychus urticae Koch) از مهمترین آفات مزارع لوبیا منطقه لرد گان استان چهار محال و بختیاری و بسیاری از مناطق ایران و جهان می باشد . خسارت کمی و کیفی این کنه تا صد د رصد بر روی محصول لوبیا مشاهد ه شد ه است. برای استفاد ه بهینه از سموم مجاز، تاثیر 12 نوع کنه کش/ حشره کش شامل کلوفنتزین (SC %50)، پروپارژیک فرمولاسیون قد یم (EC %57) و فرمولاسیون جد ید (EW 570)، وتتراد یفون (EC %18.5) و اتوکسازول (SC %10)، فن پیروکسی میت (SC %5)، آمیتراز (EC %20)، فن پروپاترین EC %10) و (FL %10، هگزاتیازوکس (EC %10)، برموپروپیلات (EC %25)، فنازوکوئین (SC %20) و شاهد (آب پاشی) بر روی جمعیت فعال کنه تارتن د و نقطه ای مزارع لوبیا مورد ارزیابی قرار گرفت. د رصد تلفات کنه د ر تیمار ها و د ر د و سطح آلود گی 20 و 40 د رصد برگ های لوبیا و د ر آزمایش اسپلیت پلات مورد مقایسه قرار گرفتند . زمان سم پاشی به عنوان فاکتور اصلی (د ر د و سطح آلود گی) و تیمار سموم به صورت فاکتور فرعی (د ر سیزد ه سطح) انتخاب گرد ید ند . جمعیت کنه تارتن د ر تیمارهای مختلف د ر نوبت های یک روز قبل، سه، هفت، چهارد ه و بیست و یک روز بعد از محلول پاشی با انجام نمونه برد اری برگ لوبیا از سطوح مختلف و شمارش کنه های زند ه د ر سطح زیرین برگ برآورد گرد ید . د رصد تلفات توسط فرمول هند رسون- تیلتون محاسبه گرد ید . نتایج نشان د اد تاثیر تیمار ها د ر د و سطح آلود گی د ارای اختلاف معنی د اری با یکد یگرند و همواره سمپاشی د ر سطح اول (یعنی 20% آلود گی برگ ها) بهترین نتیجه را د اشته است. اثر تیمار ها (سموم) نیز د ر زمان های مختلف نمونه برد اری از نظر آماری د ارای اختلاف معنی د اری بود ه است به طوری که د ر 14 روز پس از سمپاشی موثرترین سموم علیه کنه تارتن لوبیا هگزی تیازوکس و اتوکسازول بود ند و د ر مرحله بعد ی به ترتیب بروموپروپیلات، فنازوکوئین، آمیتراز، کلوفنتزین، تتراد یفون، فن پیروکسی میت، پروپارژیت فرمولاسیون جد ید ، پروپارژیت فرمولاسیون قد یم، د انتیول فرمولاسیون قد یم و د انتیول فرمولاسیون جد ید قرار د اشتند . استفاد ه به موقع و متناوب از سموم با تاثیر مناسب، ضمن کاهش د ز مصرفی و هزینه های اقتصاد ی می تواند د ر حفظ بیش تر محیط زیست نیز موثر واقع شود .

کاشت بسیار متراکم گیاه پنبه (Gossypium hirsutum) از طریق افزایش عملکرد و زود رسی، باعث کاهش هزینه های زراعت این محصول می شود . به منظور بررسی اثر کاشت متراکم بر صفات مهم زراعی رقم پنبه تجارتی ساحل یک آزمایش فاکتوریل د ر قالب طرح بلوک های کامل تصاد فی به مد ت د و سال زراعی د ر ایستگاه تحقیقات کشاورزی مازند ران اجرا گرد ید . روش افزایش تراکم از طریق کاشت کپه ای انجام گرفت. فاکتور ها تعد اد گیاه د ر کپه شامل یک، سه، پنج و هفت گیاه، و فاصله بین کپه ها شامل20، 40، 60 سانتی متر د ر نظر گرفته شد تا تراکمی بین 2.1 تا 43.8 گیاه د ر مترمربع حاصل گرد د . نتایج تجزیه مرکب د و ساله این بررسی نشان د اد که تیمار سه بوته د ر هر حفره کاشت با تراکم متوسط 11.4 عد د گیاه د ر مترمربع د ر مقایسه با سایر سطوح تیماری د ارای حد اکثر عملکرد الیاف بود و افزایش فاصله بین کپه ها اثری بر عملکرد ند اشت. اثر متقابل تیمار ها معنی د ار نبود . کپه های سه بوته ای نسبت به کپه های تک بوته ای 16.8% یا 264 کیلوگرم د ر هکتار افزایش عملکرد وش نشان د اد . کپه های چند بوته ای نسبت به تک بوته ای از ارتفاع و تعد اد شاخه رویای کمتری برخورد ار بود ند و حد اکثر عملکرد از ارتفاع تقریبی 109 سانتی متر حاصل گرد ید . زود رسی تحت تاثیر فاکتور های مورد بررسی و تغییرات تراکم واقع نشد . از نظر صفات کیفی الیاف شامل طول، ظرافت، استحکام و کشش الیاف اختلاف معنی د اری د ر تیمار ها مشاهد ه نگرد ید و د ر د امنه تراکم مورد مطالعه برای صفات کیفی الیاف، پاید اری زیاد مشاهد ه گرد ید .

به منظور ارزیابی عکس العمل ارقام ذرت به بیماری سیاهک معمولی (Ustilago maydis) و پوسید گی فوزاریومی بلال (Fusarium moniliforme) و شناسایی ارقام مقاوم یا متحمل، د و آزمایش د ر قالب طرح بلوک های کامل تصاد فی با چهار تکرار و 7 تیمار که شامل ارقام مختلف ذرت بود ، از طریق آلود گی مصنوعی با ایجاد زخم د ر د اراب اجرا شد . برای ایجاد آلود گی به سیاهک معمولی و پوسید گی فوزاریومی بلال به ترتیب 2 تا 5 و 7 تا 10 روز بعد از ظهور کاکل ها با سوسپانسیون اسپور به حجم سه میلی لیتر و به غلظت 106 اسپور د ر میلی لیتر د ر هر بلال تلقیح انجام شد . د ر زمان رسید ن فیزیولوژیکی گیاه، د رصد آلود گی و شد ت بیماری بر اساس پیشرفت بیماری د ر هر بلال محاسبه و میزان مقاومت هر یک از ارقام آزمایشی تعیین شد . مقایسه میانگین تیمار ها د ر هر د و آزمایش با استفاد ه از روش آزمون چند د امنه ای د انکن نشان د اد که اختلاف بین ارقام از نظر میزان آلود گی معنی د ار است. ارقام بر اساس شد ت آلود گی بیماری سیاهک معمولی (مقیاس 7-0) و پوسید گی فوزاریومی بلال (مقیاس 6-1) د ر گروه های مقاوم، متحمل و حساس قرار گرفتند . بر این اساس رقم 704 نسبت به هر د و بیماری مقاوم و رقم BC404 حساس بود .

به منظور بررسی اثر کاد میوم بر برخی از پارامترهای رشد ی و فیزیولوژیک د انه رست های عد س بذرهای تهیه شد ه، ضد عفونی گرد ید ه و کشت اولیه بذر ها د ر د اخل انکوباتور 25 د رجه سانتیگراد د رون ظروف پتری صورت گرفت. سپس د انه رستهای د و روزه یکسان انتخاب و به پتری د یشهای 9 سانتیمتری حاوی کاغذ واتمن شماره 1 و 9 میلی لیتر از محلول با غلظت های صفر به عنوان شاهد ، 20، 40، 80 و 160 میکرومولار کاد میوم کلرید انتقال یافتند . پس از چهار روز شاخص های مورد نظر برای د انه رست های هر تیمار، به طور جد اگانه مورد بررسی قرار گرفتند . نتایج نشان د اد که با افزایش غلظت کاد میوم د ر محلول غذایی رشد طولی ریشه کاهش یافته، د ر حالی که طول اند ام هوایی د ر غلظت کم افزایش و د ر غلظت های بالا تر کاهش یافت. وزن خشک اند ام هوایی و ریشه، همچنین تعد اد ریشه های فرعی با افزایش غلظت کاد میوم کاهش نشان د اد . محتوای پرولین ریشه و اند ام هوایی، قند و پروتئین های محلول د انه رست ها با افزایش غلظت کاد میوم افزایش یافت که این موارد می تواند آثاری از ساز و کارهای مقاومت گیاهان د ر برابر تنش کاد میوم باشد .

این تحقیق با هدف بررسی میزان مشارکت محقق، مروج و کشاورز در فرآیند تولید و انتقال تکنولوژی و شناخت عوامل موثر بر میزان مشارکت در این فرآیند اجرا گردید. روش تحقیق پیمایشی و توصیفی- تحلیلی می باشد. جامعه آماری تحقیق شامل 350 نفر از کشاورزان گندمکار استان فارس و کرمانشاه از طریق نمونه گیری تصادفی طبقه بندی جغرافیایی و 105 نفر از مروجان استان فارس و کرمانشاه و 60 نفر از محققان که از طریق روش سرشماری انتخاب شدند. جمع آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه و مصاحبه انجام شد. روایی ابزار پژوهش از طریق متخصصان مورد تایید قرار گرفت. آزمون مقدماتی و اعتبار پرسشنامه ها بوسیله نمونه آماری خارج از جامعه آماری انجام گرفت. و ضریب اطمینان آلفای کرونباخ سه پرسشنامه به ترتیب 0.72, 0.71, 0.72 تعیین شد. نتایج تحقیق نشان داد که در حال حاضر میزان مشارکت کشاورزان و مروجان در فرآیند تولید و انتقال و همچنین مشارکت محققان در فرآیند انتقال در حد ضعیفی می باشد. لذا پیشنهاد می گردد از طریق اصلاح الگو، گرایش نسبت به همکاری با یکدیگر، تصحیح وظایف مروج و محقق و زمینه های مشارکت آنان در فرآیند تولید و انتقال تکنولوژی مهیا گردد.

به منظور ارزیابی توانایی رقابتی د و رقم لوبیای د رخشان و صیاد د ر قالب آزمایش د وره بحرانی تد اخل علف های هرز آزمایشی د ر سال زراعی 1381 د ر ایستگاه تحقیقات کشاورزی بروجرد ، به اجرا د رآمد . طرح مورد استفاد ه از نوع بلوک های کامل تصاد فی شامل 4 تکرار و 12 تیمار بود . تیمار ها د ر د و گروه و بر اساس د وره های 14 روزه د ر نظر گرفته شد . گروه اول تیمار ها شامل تیمارهای رقابت علف های هرز با گیاه زراعی (WI) از هنگام سبز شد ن گیاه زراعی تا 14، 28، 42، 56 و 70 روز پس از سبز شد ن همراه با تیمار شاهد (تد اخل تمام فصل) و گروه د وم تیمار ها شامل تیمارهای عاری از علفهای هرز (WF) تا مراحل فوق بود ند . به طور کلی نتایج نشان د اد که بالا بود ن شاخص سطح برگ و ارتفاع لوبیای رقم صیاد د ر مقایسه با رقم د رخشان سبب کاهش اثرات سوء گونه های علفهای هرز و نیز تلفات عملکرد د ر این رقم می شود .

نمو، عبارت است از تغییرات کیفی برنامه ریزی شد ه که گیاه را به سمت رسید گی هد ایت می نمایند و محققان آن را پد ید ه شناسی می نامند . شناخت زمان وقوع هر یک از این مراحل به منظور اعمال مد یریت مناسب برای افزایش عملکرد ضروری است. تعیین زمان وقوع مراحل نموی د ر سطح وسیع که د ربرگیرند ه اقلیم ها، ژنوتیپ ها و تاریخ های کاشت متفاوت می باشد ، کار بسیار د شواری است. پیش بینی مراحل پد ید ه شناسی به روش های معمول میسر نمی باشد و تنها از طریق بکارگیری مد ل های شبیه سازی، که با تلفیق عوامل موثر بر نمو می توانند زمان وقوع مراحل نمو را پیش بینی نماید ، امکان پذیر است. این مد ل بر مبنای معاد له خطی پاسخ د مایی نمو گیاه ساخته شد . به منظور ارزیابی مد ل، د و آزمایش مزرعه ای د ر سال های زراعی 83- 1382 و 84- 1383 اجرا گرد ید . مراحل نموی گند م بر مبنای مقیاس کربی و اپلیارد و به کمک میکروسکوپ تشریح مشخص و میزان د رجه- روز رشد تجمعی مورد نیاز هر مرحله نموی تعیین گرد ید . سپس با استفاد ه از د اد ه های آزمایشهای مذکور، مد ل واسنجی و ارزیابی گرد ید . مقایسه نتایج حاصل از شبیه سازی با نتایج واقعی (مشاهد ه شد ه) نشان د اد که مد ل با توانایی بالایی مراحل نمو گند م را پیش بینی می نماید .

با توجه به اهمیت لوبیا، به منظور بررسی روابط موجود بین صفات موثر بر عملکرد د انه تک بوته، 250 نمونه از کلکسیون لوبیا قرمز بانک ژن گیاهی ملی ایران د ر قالب یک طرح آزمایشی آگمنت مورد بررسی قرار گرفت. د ر این بررسی تعد اد ی از صفات کمی و کیفی ارزیابی شد ند . نتایج نشان د اد که بیشترین همبستگی صفت عملکرد د انه تک بوته با صفات وزن صد د انه (r=0.78)، تعد اد غلاف د ر بوته (r=0.44) و تعد اد بذر د ر غلاف (r=0.21) می باشد و تجزیه رگرسیون نیز نشان د اد که همین صفات (97.7%) از کل تغییرات عملکرد را توجیه کرد ه اند . سپس صفات وارد شد ه به مد ل رگرسیونی توسط تجزیه علیت بررسی شد و بر اساس آن هر یک از این صفات یعنی همان اجزای عملکرد به ترتیب با (r=0.442), (r=0.879) و (r=0.118) بیشترین اثر مستقیم و مثبت را بر روی صفت عملکرد د انه تک بوته د ارا بود ند ، لذا می توان از این صفات به خوبی د ر افزایش عملکرد استفاد ه کرد . بر اساس تجزیه به مولفه های اصلی هفت مولفه اصلی حد ود 69.4% از تغییرات کل را توجیه کرد ه اند . تجزیه خوشه ای صفات نمونه ها را به 6 گروه تقسیم کرد که می تواند جهت انتخاب والد ین د ر برنامه های اصلاحی مورد استفاد ه قرار گیرند .

به منظور بررسی اثر غلظت های مختلف ایند ول بوتیریک اسید ، نفتالین استیک اسید و مخلوط این د و تنظیم کنند ه بر ریشه زایی قلمه های چوب سخت د ورگه هلو´ باد ام، هم گروه جی.اف 677، آزمایشی د ر سال های 1384-1383 د ر محل د انشکد ه کشاورزی و منابع طبیعی د اراب وابسته به د انشگاه شیراز اجرا گرد ید . قلمه های مورد نیاز از پایه های ماد ری د ورگه مذکور، موجود د ر ایستگاه تحقیقات کشاورزی استهبان تهیه شد . این آزمایش د ر قالب یک طرح بلوک کامل تصاد فی د ر چهار تکرار و نه تیمار اجرا گرد ید . د ر این پژوهش تنظیم کنند ه ایند ول بوتیریک اسید د ر چهار سطح 0، 1500، 2000 و 2500 میلی گرم د ر لیتر، تنظیم کنند ه نفتالین استیک اسید د ر چهار سطح 0، 1000، 1500 و 2000 میلی گرم د ر لیتر و مخلوط این د و تنظیم کنند ه د ر د و سطح 1000+1000 و 1500+1500 میلی گرم د ر لیتر تهیه شد ه و ته قلمه ها به مد ت پنج ثانیه د ر محلول های فوق قرار گرفت. نتایج نشان د اد که بیشترین د رصد ریشه زایی مربوط به تیمارهای ایند ول بوتیریک اسید با غلظت 1500 و تیمار مخلوط د و تنظیم کنند ه با غلظت 1500+1500 میلی گرم د ر لیتر بود . همچنین اختلاف میانگین های صفت تعد اد ریشه بین تمام تیمار ها با تیمار شاهد د ر سطح 5 د رصد آزمون د انکن معنی د ار بود . نتایج این آزمایش نشان د اد که تیمارهای بکار رفته تاثیر معنی د اری روی تعد اد شاخساره د ر قلمه، طول شاخساره د ر قلمه و وزن تر ریشه ند ارد . د ر مورد وزن تر شاخساره و قطر آن نیز بیشترین مقاد یر مربوط به تیمار ایند ول بوتیریک اسید با غلظت 2000 میلی گرم د ر لیتر می باشد .

نوار مسی به عنوان روشی جد ید که به صورت مانع و د ارای خاصیت کشند گی و بازد ارند گی می باشد ، د ر مقایسه با تیمارهای شیمیایی متالد ئید و کارباریل (به صورت طعمه پاشی) و تیمار زراعی وجین علف های هرز و شخم زد ن به همراه تیمار شاهد برای کنترل جمعیت حلزون قهوه ای مرکبات Caucasotachea lencoranea مورد آزمایش قرار گرفتند . طرح آماری به صورت بلوک های کامل تصاد فی (BCRD) با چهار تکرار و هر تکرار شامل سه د رخت پرتقال رقم محلی هم سن و هم اند ازه د ر د و باغ پرتقال آلود ه به حلزون قهوه ای مرکبات د ر مناطق تنکابن و ساری د ر غرب و شرق استان مازند ران د ر سال 1383 مورد ارزیابی و مقایسه قرار گرفت. زمان آزمایش، د ر نیمه آبان ماه با مشاهد ه حد اکثر فعالیت حلزون قهوه ای مرکبات انجام شد . نمونه برد اری یک روز قبل از طعمه پاشی، د و، چهار، هفت، 14 و 21 روز پس از سمپاشی و با شمارش جمعیت حلزون های قهوه ای مرکبات زند ه، د ر روی تعد اد چهار شاخه ثابت که از چهار جهت جغرافیایی از سطح پوشش گیاهی د رخت به صورت تصاد فی انتخاب می شد ، انجام گرفت. با استفاد ه از روش هند رسون– تیلتون د رصد تلفات د ر نوبت های مختلف نمونه برد اری محاسبه و با استفاد ه از نرم افزار SAS تجزیه واریانس ساد ه و مرکب بر روی میانگین اعد اد انجام و نتایج به د ست آمد ه از طریق آزمون چند د امنه ای د انکن گروه بند ی شد ند . نتایج د رصد تاثیر تیمارهای مطالعه شد ه د ر مازند ران نشان د اد که تمام تیمار ها برای کنترل حلزون قهوه ای مرکبات معنی د ار بود ه (p<0.05) و تیمار نوار مسی بیشترین کنترل را برای این گونه، بوجود آورد . بیشترین تاثیر متقابل تیمار د ر نوبت های نمونه برد اری، د ر نوبت هفت روز بعد از کنترل مشاهد ه شد . گروه بند ی تیمارهای انجام شد ه د ر غرب و شرق مازند ران و د ر آزمایشگاه نشان می د هد که نوار مسی از لحاظ تاثیر بر روی حلزون قهوه ای مرکبات د ر سال مورد بررسی، د ر گروه A قرار می گیرد . تاثیر منطقه ای تیمار ها د ر ساری (54.32 د رصد ) نسبت به تنکابن (50.01 د رصد ) بیش تر بود ه است. از مجموع بررسی های به عمل آمد ه می توان نتیجه گرفت که نوار مسی نسبت به روش های متد اول د ر کشور، قابلیت لازم برای کنترل موثر و پاید ار حلزون قهوه ای مرکبات د ر مراحل فعال بر روی ارقام پایه بلند را د ارد و می تواند موثر واقع شود .

به منظور مطالعه پاید اری د ر ارقام و لاین های امید بخش جو، تعد اد 20 لاین و رقم حاصل از آزمایش مقایسه عملکرد ارقام و لاین های پیشرفته جو منطقه گرم د ر قالب طرح بلوک های کامل تصاد فی با چهار تکرار و د ر طی د و سال زراعی (81-1379) د ر آزمایش یکنواخت سراسری مورد ارزیابی قرار گرفتند . د ر طول د وره رشد یاد اشت برد اری از صفات مهم زراعی و مورفولوژیک انجام گرد ید . پس از برد اشت، عملکرد د انه توزین و تجزیه واریانس ساد ه و مرکب د و ساله انجام و اثرات ساد ه سال، مکان، ژنوتیپ و اثرات متقابل ژنوتیپ ´ سال، ژنوتیپ ´ مکان، سال ´ مکان و اثر متقابل سه گانه ژنوتیپ ´ سال ´ مکان مورد آزمون قرار گرفت. جمع بند ی نتایج حاصل از تجزیه واریانس مرکب نشان د اد ، اثر ژنوتیپ ها، اثرات متقابل سال د ر مکان، اثرات متقابل سال د ر مکان د ر ژنوتیپ و اثرات متقابل سال د ر ژنوتیپ بر عملکرد د انه معنی د ار بود . تیمار شماره (POA/HJO//QJINA) 10 با عملکرد 4.691 تن د انه د ر هکتار بیشترین میزان محصول را به خود اختصاص د اد . تجزیه پاید اری با استفاد ه از هشت روش انجام گرد ید . با توجه به نتایج بد ست آمد ه، ژنوتیپ شماره (POA/HJO//QJINA) 10 به عنوان پاید ارترین و پرمحصول ترین لاین جو برای مناطق گرم سواحل خزر مد نظر قرار گرفته و د ر حال معرفی و نامگذاری می باشد .

زنجره مو (Pesalmocharias alhageos) یکی از حشرات است که بخش عمد ه ای از سیکل زند گی خود را د رون خاک سپری می کند . پوره های زنجره ضمن تغذیه از ریشه گیاهان میزبان د ر خاک جابجا می شوند . حرکت و جابجایی پوره ها د ر خاک مستلزم ایجاد حفره و کانال د ر خاک است. د ر این تحقیق اثر برخی خصوصیات مورفولوژیکی، فیزیکی و شیمیایی خاک بر فعالیت زنجر ها مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج حاصله نشان د اد فعالیت زنجره ها د ر خاک به طور قابل ملاحظه ای با خصوصیات خاک د ر ارتباط است. عمق گسترش ریشه د ر خاک، تراکم ریشه، عوامل محد ود کنند ه د ر پروفیل، بافت خاک از جمله عوامل موثر بر شد ت فعالیت زنجره ها د ر خاک های مورد مطالعه بود ند . فعالیت زنجره ها د ر خاک های کم عمق، د ارای ریشه های متراکم د ر قسمت های سطحی، بافت های لومی و افق های غیر متراکم بیشترین مقد ار بود . نتایج حاصل همچنین نشان د اد که فعالیت زنجره ها د ر خاک های مورد مطالعه مستقل از تغییرات محد ود د ر برخی خواص شیمیایی خاک است. با توجه به گسترد گی خسارات اقتصاد ی ناشی از آفت زنجره مو د ر منطقه مورد مطالعه، به نظر می رسد ایجاد برخی تغییرات فیزیکی و مورفولوژیکی د ر خاک و یا انتخاب محل های مناسب با توجه به خصوصیات خاک، بتواند د ر کنترل فعالیت زنجره ها د ر باغات انگور د ر منطقه مورد مطالعه موثر باشد .

زیر کشت برد ن توام و پی د ر پی اراضی، کشت واریته های پرمحصول با نیاز غذایی بالا و مصرف بی رویه و نامتعاد ل کود های شیمیایی، خصوصا کود های ازته و فسفره از عواملی هستند که باعث بروز علایم کمبود ریزمغذی ها و کاهش عملکرد ناشی از این کمبود شد ه اند . مصرف متعاد ل کود های اصلی و ریزمغذی ها، نتنها باعث افزایش تولید ات کشاورزی با کیفیت بالا می گرد د ، بلکه سلامتی جامعه مصرف کنند ه را نیز تضمین می کند . به منظور بررسی اثرات تغذیه ای روی و آهن د ر گند م و تعیین حد ود بحرانی این عناصر، یک آزمایش مزرعه ای با چهار تیمار و سه تکرار د ر 30 مزرعه د ر سطح د شت ورامین به مرحله اجرا د ر آمد . مزارع انتخابی د ر نواحی عمد ه کشت گند م آبی و بر اساس مطالعات خاک شناسی د رسری غالب خاک منطقه قرار د اشتند . به ازای هر 800 هکتار تقریبا یک مزرعه انتخاب و نمونه خاک مرکب تهیه و جهت اند ازه گیری عناصر غذایی به آزمایشگاه ارسال شد . د ر هر یک از مزارع انتخاب شد ه چهار تیمار شاهد بد ون مصرف عناصر کم مصرف آهن و روی، تیمار مصرف آهن (Fe)، تیمار مصرف روی (Zn) و تیمار مصرف توام آهن و روی به صورت بلوک های کامل تصاد فی اجرا شد . آهن از منبع سکوسترین به میزان 10 کیلوگرم د ر هکتار و روی از منبع سولفات روی به میزان 40 کیلوگرم د ر هکتار مصرف شد . نتایج بد ست آمد ه نشان د اد که عکس العمل گیاه نسبت به مصرف کود های آهن و روی به میزان قابل جذب این عناصر د ر خاک بستگی د ارد بطوریکه د ر مورد آهن د ر خاک هایی که میزان آهن قابل جذب آن ها بیش تر از 4.7 و د ر مورد روی د ر خاک هایی که میزان روی قابل جذب آن ها بیش تر از 0.8 میلی گرم د ر کیلوگرم است، افزود ن عناصر فوق الذکر تاثیری د ر عملکرد د انه گند م ند ارد . بیشترین عملکرد د انه گند م د ر اثر مصرف آهن به میزان 1100 کیلوگرم د ر هکتار د ر خاکی بود که 2 میلی گرم د ر کیلوگرم آهن قابل جذب د اشت و د ر مورد روی نیز بیشترین افزایش عملکرد به میزان 1200 کیلوگرم د ر هکتار د ر خاکی بود که 0.5 میلی گرم د ر کیلوگرم روی قابل جذب د اشت. افزایش عملکرد د انه گند م د ر اثر مصرف روی و آهن با مقاد یر قابل جذب این عناصر د ر خاک همبستگی معنی د ار د اشت و از مد ل لگاریتمی پیروی می کرد . بطور متوسط د ر مزارع مورد بررسی د ر اثر مصرف آهن و روی به ترتیب 317 و 330 کیلوگرم د ر هکتار عملکرد د انه گند م افزایش یافت. د ر اثر مصرف توام آهن و روی عملکرد د انه گند م 868 کیلوگرم د ر هکتار افزایش پید ا کرد . با د ر نظر گرفتن حد بحرانی برای آهن و روی به ترتیب 4.7 و 0.8 میلی گرم د ر کیلوگرم خاک، 54 د رصد خاکهای گند مکاری منطقه د چار کمبود آهن و 46 د رصد خاک های منطقه د چار کمبود روی تشخیص د اد ه شد ند . بنابراین د ر چنین خاک هایی جهت حصول به حد اکثر عملکرد گند م مصرف آهن و روی ضروری است.

اثر غلظت های متفاوت مس کلرید بر غلظت کلروفیل، انباشتگی کربوهید رات های محلول و نامحلول و شاخص های رشد مانند وزن خشک ریشه و ساقه، طول ریشه و ساقه و سطح برگ د ر د و رقم کلزا (پی اف و هایولا) د ر مرحله طوقه ای طی سال 1384 د ر گلخانه به صورت فاکتوریل د ر قالب طرح کاملا تصاد فی با 4 تکرار و 4 تیمار (0، 100، 300 و 500 میکرومولار مس کلرید ) مورد بررسی قرار گرفت. د ر مجموع، با افزایش غلظت مس کلرید د ر محیط، کاهش غلظت کلروفیل و شاخص های رشد د ر ارقام مورد بررسی معنی د ار بود . این کاهش د ر رقم هایولا چشمگیر تر از رقم پی اف بود . از سوی د یگر، انباشتگی کربوهید رات های محلول و نامحلول د ر اند ام های رقم پی اف بطور قابل ملاحظه ای بیش تر از رقم هایولا بود . بد ین ترتیب، بنظر می رسد رقم پی اف د ر مقایسه با رقم هایولا، توانایی بیشتری د ر تحمل تنش مس د اشته باشد .

چرخه زیستی آفت و روند تغییرات جمعیت مراحل مختلف آن بطور همزمان د ر مزرعه گند م و آزمایشگاه بخش تحقیقات آفات و بیماری های گیاهی مرکز تحقیقات کشاورزی استان آذربایجان شرقی طی سال زراعی 77- 1376 مورد مطالعه قرار گرفت. جهت انجام مطالعات مزرعه ای، یک جفت حشره نر و ماد ه بوسیله پارچه توری د اخل قفس های فلزی د ر مزرعه گند م رقم الوند محصور گرد ید و د ر شرایط آزمایشگاهی نیز از گیاهان گلد انی محصور شد ه با استوانه های پلاستیکی شفاف استفاد ه شد . مطالعات مزرعه ای نشان د اد که میانگین تعد اد تخم تولید شد ه به ازای یک حشره ماد ه 49.2±12.13 و میانگین طول د وره تخم ریزی 26.8±3.92 روز بود ه است. 90.1 د رصد از این تخم ها تفریخ و تبد یل به لارو نو رس شد ند . میانگین طول چرخه زیستی آفت از تخم تا حشره کامل 49 روز تعیین گرد ید . میانگین طول عمر حشرات نر و ماد ه د ر این بررسی به ترتیب 21±0.24 و 24.5±0.16 روز محاسبه شد . د ر شرایط آزمایشگاهی، میانگین تعد اد تخم به ازای یک حشره ماد ه 56.6±6.26 و میانگین طول د وره تخم ریزی 18.4±1.51 روز بود که 92% از این تخم ها تبد یل به لارو نو رس شد ند . میانگین طول چرخه زیستی آفت 40±2.5 روز محاسبه شد . میانگین طول عمر حشرات نر و ماد ه د ر این بررسی به ترتیب 19.5±1.5 و 23±1.2 روز تعیین گرد ید . میانگین د وره نشو و نمای جنینی د ر د مای 26- 27 د رجه سانتی گراد و رطوبت نسبی 45±5 د رصد ، حد ود ا 5 روز بود ه و میانگین طول سنین چهارگانه لاروی و پیش شفیرگی و شفیرگی د ر شرایط آزمایشگاه تعیین گرد ید .

قیاق (Sorghum halepense L.) سه آزمایش د ر سال های 1384 و 1385 د ر گلخانه ها و مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات گیاه پزشکی اجرا شد . آزمایش اول گلد انی و تیمارهای مورد بررسی شامل طول ریزوم قیاق (5، 10 و 15 سانتیمتر) عمق د فن ریزوم د ر خاک (5، 10 و 15 سانتیمتر) و کاربرد سه علف کش نیکوسولفورون، فورام سولفورون و ریم سولفورون (به ترتیب با د ز مصرفی 1.5 لیتر د ر هکتار، 2 لیتر د ر هکتار و 30 گرم د ر هکتار) بود ند . آزمایش د وم نیز د ر شرایط گلخانه ولی د ر بستر طبیعی اجرا و تیمارهای آن شامل طول ریزوم (5 و 10 سانتیمتر) و تعد اد د فعات قطع اند ام های هوایی (1، 2 و 3 مرتبه) و همچنین کاربرد علف کش فورام سولفورون بود که د ر مقد ار 2 لیتر د ر هکتار و د ر مرحله 5 برگی قیاق استفاد ه شد . د و طرح گلخانه ای د ر قالب آزمایشات فاکتوریل با طرح پایه بلوک های کامل تصاد فی و 3 تکرار اجرا شد ند . آزمایش مزرعه ای نیز د ر قالب طرح بلوک های کامل تصاد فی با 4 تکرار و 12 تیمار علف کش (علف کش نیکوسولفورون د ر مقاد یر 1.5, 1 و 2 لیتر ماد ه تجاری د ر هکتار، علف کش فورام سولفورون د ر مقاد یر 2, 1.5 و 2.5 لیتر د ر هکتار، علف کش ریم سولفورون د ر مقاد یر 20، 30 و 40 گرم د ر هکتار، مخلوط علف کش های آترازین و آلاکلر د ر مقاد یر 1+5 کیلوگرم د ر هکتار به صورت پیش کاشت، علف کش ارد یکان به مقد ار 6 کیلوگرم د ر هکتار به صورت پیش کاشت و مخلوط با خاک و تیمار شاهد با وجین) اجرا شد . نتایج آزمایش های گلخانه ای نشان د اد که با کاهش طول ریزوم و افزایش عمق استقرار آن د ر خاک، رشد اند امهای هوایی ضعیف تر و ماد ه خشک تولید ی توسط آن ها کمتر شد . این امر د رجه تاثیر سم را نیز افزایش د اد . د ر بین سموم مورد بررسی د ر این آزمایشات، نیکوسولفورون بیشترین و ریم سولفورون کمترین تاثیر را بر رشد قیاق د اشتند . با افزایش تعد اد د فعات قطع اند ام های هوایی نیز ذخیره غذایی ریزوم های قیاق تخلیه و ماد ه خشک تولید ی توسط اند ام های هوایی کاهش و د رجه تاثیر علف کش نیکوسولفورون افزایش یافت. نتایج آزمایش مزرعه ای نیز حاکی از برتری علف کشهای فورام سولفورون و نیکوسولفورون د ر کنترل قیاق بود .

تعیین کیفیت علوفه گونه های موجود د ر مراتع یکی از مهمترین عواملی است که جهت مد یریت صحیح مراتع لازم و ضروری است. مهمترین شاخص های کیفی گیاهان عبارتست از د یواره سلولی عاری از همی سلولز ADF، فیبر خام CF، پروتئین خام CP و ماد ه خشک قابل هضم DMD و انرژی متابولیسمی (ME). تحقیق حاضر به منظور ارزیابی کیفیت علوفه سه گونه علف گند می مهم Aeluropus lagopoides، Aeluropus littoralis Puccinellia distans د ر زیستگاههای شور و قلیایی منطقه اینچه برون استان گلستان با ارتفاع 10- متر از سطح د ریا و بارند گی 181.5 میلی متر د ر سال به مورد اجرا گذارد ه شد ه است. طی این تحقیق با نمونه گیری از سه گونه د ر د و مرحله رشد رویشی و بذرد هی از مراتع قرق منطقه د ر پنج تکرار، شاخصهای کیفی د یواره سلولی عاری از همی سلولز، فیبر خام، پروتئین خام، انرژی متابولیسمی و ماد ه خشک قابل هضم اند ازه گیری شد ند و سپس این شاخص ها د ر د و مرحله برای هر گونه با آزمون t غیرجفتی و برای هر سه گونه با آزمون F مقایسه شد ند . کیفیت هر سه گونه د ر مرحله رویشی بیش تر از مرحله بذرد هی بود که افزایش پروتئین خام، ماد ه خشک قابل هضم، انرژی متابولیسمی و کاهش فیبر خام و ADF د ر مرحله رویشی تاکید ی بر این مورد بود . د ر هر د و مرحله فنولوژیکی، کیفیت علوفه گونه Aeluropus lagopoides همواره بهتر از گونه littoralis و Aeluropus بود (p<0.05). گونه Puccinellia distans د ر مرحله رشد رویشی با گونه Aeluropus lagopoides و د ر مرحله بذرد هی با گونه littoralis و Aeluropus از لحاظ عوامل مورد بررسی تفاوت معنی د اری ند اشت (p<0.05). به طور کلی گونه Aeluropus lagopoides نسبت به د و گونه د یگر از کیفیت علوفه بالاتری برخورد ار است.

چگونگی رشد و تکثیر کرم خاکی (Eisenia fetida) بر روی ضایعات و بقایای مختلف کشاورزی و صنعتی (تفاله گوجه فرنگی، ضایعات سیب زمینی، تفاله جو، باگاس، خاک اره و خاک) د ر مخلوط با کود حیوانی د ر سطوح 25، 50، 75 و 100% مورد بررسی قرار گرفت. نسبت رشد و تولیدمثل، بیومس تولید ی و افزایش وزن روزانه (ADG) E.fetida تعیین شد . این تحقیق د ر قالب طرح کاملا تصاد فی به صورت فاکتوریل 6´4 با یک تیمار شاهد د ر سه تکرار به اجرا د رآمد . برای تعیین مناسب ترین بستر، از آنالیز مولفه های اصلی (PCA) استفاد ه شد . نتایج بررسی نشان د اد که بین تیمار ها و سطوح مختلف اختلاف معنی د ار (p<0.0001) از نظر نسبت های بازد هی و تکثیر، تولید بیومس و ADG وجود د ارد . بیشترین نسبت بازد هی و افزایش وزن د ر تیمار خاک اره مشاهد ه شد و این نسبت د ر سطح 25% برابر با 69.48±13.20 (گرم ثانویه به گرم اولیه ) بد ست آمد . بالاترین میزان نسبت تکثیر و تعد اد کرم د ر بستر تفاله گوجه فرنگی مشاهد ه شد و این نسبت د ر سطح 75% برابر با 74±8.75 (تعد اد ثانویه به تعد اد اولیه) به د ست آمد . کمترین نسبت بازد هی و تکثیر د ر تیمار تفاله جود ید ه شد (به ترتیب 6.64±1.09 گرم ثانویه به اولیه و 3.85±0.89 تعد اد ثانویه به اولیه). حد اکثر بیو مس د ر بسترهای خاک اره و کود حیوانی تولید شد و به ترتیب برابر 372.84 و 338.14 گرم و حد اقل آن د ر تیمارهای ضایعات سیب زمینی و تفاله جو به ترتیب به مقد ار 134.94 و 45.08 گرم بد ست آمد . نتایج نشان می د هد ، کثرت جمعیت کرم د ر بستر تفاله گوجه فرنگی، منجر به کاهش میزان افزایش وزن روزانه آن (5.52 میلیگرم/ کرم/ روز) شد ه و بالعکس بالاترین سطح افزایش وزن روزانه متعلق به تیمار تفاله جو (25.63 میلیگرم/ کرم/ روز) می باشد . د ر مجموع نتایج این مطالعه نشان د اد که بسترهای تفاله گوجه فرنگی، خاک اره، باگاس، کود حیوانی و خاک بهترین شرایط را برای رشد و تکثیر کرم خاکی فراهم کرد ه اند .

کارایی د ر یک تعریف ساد ه عبارتست از نسبت ستاند ه به نهاد ه. با توجه به این تعریف ساد ه از کارایی د ر مطالعه حاضر اقد ام به تخمین کارایی فنی محصول تولید سیب زمینی به عنوان یکی از محصولات عمد ه الگوی کشت زراعی شهرستان شهرکرد گرد ید . د ر این مطالعه از روش برنامه ریزی ریاضی همچنین از تکنیک متغیر موهومی برای تمایز بین د و حالت استفاد ه و عد م استفاد ه از سیستم های آبیاری تحت فشار استفاد ه گرد ید که صفر بیانگر عد م استفاد ه و یک بیانگر استفاد ه ار سیستم های نوین آبیاری می باشد . متغیر موهومی به کار گرفته شد ه د ر تابع به عنوان شاخصی از تغییرات تکنولوژیک د ر یک مقطع خاص از زمان نیز می باشد . هد ف اصلی این پژوهش بررسی آثار استفاد ه ار سیستم های آبیاری تحت فشار بر کارایی تولید محصول سیب زمینی منطقه بود ه است د ر حالی که سایر عوامل موثر د ر کاشت د اشت و برد اشت، برای کلیه مزارع یکسان لحاظ شد ه است. نتایج مطالعه نشان می د هد که د ر مزارعی که از سیستم های آبیاری تحت فشار استفاد ه کرد ه اند کارایی فنی به طور متوسط از 69.7٪ به 94٪ افزایش یافته است. همچنین د ر مزارع با سطح زیر کشت بالای 10 هکتار استفاد ه از سیستم های آبیاری تحت فشار به افزایش بیشتری د ر کارایی فنی تولید انجامید ه است.

آنتوریوم از خانواد ه شیپوری سانان بود ه و بومی منطقه مرکزی و جنوبی آمریکا می باشد . ازد یاد سنتی شامل جد ا کرد ن پاجوش و قلمه زد ن می باشد . امروزه کشت بافت آنتوریوم به علت تکثیر سریع و حذف بیماری ها اهمیت خاصی د ارد . د ر این پژوهش ریز ازد یاد ی A.andreanum با استفاد ه از روش شاخساره زایی مورد بررسی قرار گرفته است. این تحقیق د ر مرکز ملی تحقیقات گل و گیاهان زینتی محلات د ر طی سال های 84 -82 انجام شد . رقم مورد استفاد ه د ر این پژوهش، ترا (Tera) و ریز نمونه استفاد ه شد ه قطعات برگ می باشد که پس از تقسیم به قطعات 1´1 سانتی متری د ر پتری د یش کشت گرد ید . برای ضد عفونی ریزنمونه ها از سد یم هیپوکلرید 3 د رصد به مد ت نیم ساعت استفاد ه شد . برای القای کالوس محیط MS همراه با 30 گرم بر لیتر ساکارز، 8 گرم بر لیتر آگار و هورمون D و 2,4-D با سطوح صفر تا 0.24 میلی گرم برلیتر و BA با سطوح 0.5 تا 1.5 میلی گرم بر لیتر مورد استفاد ه قرار گرفت. ریز نمونه ها تحت شرایط تاریکی و د ر د مای 25 د رجه سانتی گراد نگهد اری شد ند . این آزمایش به صورت فاکتوریل با طرح پایه کاملا تصاد فی د ر 6 تکرار مورد بررسی قرار گرفت. برای القای شاخساره زایی کالوس های حاصل به محیط حاوی BA با سطوح صفر تا 1 میلی گرم بر لیتر منتقل شد ند . نتایج آزمایش نشان د اد که تیمار هورمونی 0.16 میلی گرم برلیتر 2,4-D همراه با یک میلی گرم بر لیتر BA بهترین جواب د هی را د اشتند . همچنین محیط فاقد تنظیم کنند ه رشد د ارای بهترین گیاهچه ها از لحاظ تعد اد ، طول و اند ازه برگ د ر محیط شاخساره زایی بود . گیاهچه ها پس از طی مراحل سازگاری به گلخانه منتقل گرد ید ند .

اگر چه انتخاب مد یران برای تمامی سازمان ها یک جنبه استراتژیک د ارد ولی این موضوع د ر واحد های تحقیقاتی از اهمیت ویژه ای برخورد ار است زیر اد اره امور تحقیقاتی از جمله امور خاص و بعضا منحصر به فرد به شمار می رود . مطالعه وضعیت مراکز پژوهشی د ر ایران روشن کنند ه این نکته است که نحوه مد یریت مراکز پژوهشی موجب کارآیی پایین و عملکرد نامناسب فعلی موسسات (تحقیقاتی ) د ر کشور است. بررسی سوابق شیوه انتخاب مد یران موسسه ها یا مراکز تحقیقاتی وزارتخانه ها و سازمان های مستقل د ولتی د اخل کشور نشان د اد که تا سال 1380 ضوابط و معیارهایی وجود ند ا شته است. این موضوع د ر میان شاغلین 50 واحد تحقیقاتی جهاد سازند گی شامل: رییس و پژوهشگران فوق لیسانس و بالاتر با 1139 نفر و سایر کارکنان لیسانس و پایین تر بجز بی سواد ها و روزمزد ها با 5001 نفر مطالعه گرد ید . با استفاد ه از روش انتساب متناسب به ترتیب تعد اد 288 و 356 نمونه از د و گروه انتخاب گرد ید . آلفای کرونباخ جهت بررسی پایایی پرسشنامه 90 د رصد محاسبه شد . مطالعه نشان د اد که د ر باره انتخاب و انتصاب مد یران واحد های تحقیقاتی وزارت جهاد سازند گی از پژوهشگران و سایر کارکنان نظرخواهی نشد ه است. ولی موثرترین فرد د ر انتخاب مد یر تحقیقاتی مد یر بالاتر است. به صلاحیت علمی و مد یریتی، مومن و پایبند بود ن به ارزش ها و رابطه خوب و نزد یک با مد یران بالا به عنوان معیارهای انتخاب مد یر اشاره کرد ه اند . بیش از نیمی از آنها شیوه یا روشی که تاکنون مد یر انتخاب شد ه را د رست نمی د انند . ولی اکثر یت مد رک د کتری، حد اقل 2 سال تجربه د ر پست مد یریت واحد های تحقیقاتی و آموزش مد یریت تحقیقات یا مد یریت قبل از انتصاب را از الزامات برای انتخاب مد یر می د انند . اگر چه پژوهشگران به صفت تخصص بالا و پایبند ی ضعیف به ارزش ها بیش تر از پایبند ی زیاد به ارزش ها و تخصص پایین برای مد یر واحد تحقیقاتی اعتقاد د ارند ولی سایر کارکنان عکس این نظر را د ارند