پژوهش های علوم و فنون دریایی
سال:1390 | دوره:6 | شماره:3 |تعداد مقالات:11

ترکیبات اسید چرب و تغییرات فصلی این ترکیبات در دو گونه از شکم پایان غالب منطقه خلیج چابهار واقع در جنوب شرقی ایران و شمال دریای عمان، شامل نریتا تکستیلیس و توربو کوروناتوس شناسایی و بررسی شد. سپس عوامل محیطی شامل دما، کلروفیل a و شوری به طور ماهانه اندازه گیری و اثرات آن ها در تغییرات ترکیبات اسید چرب توسط روش های آنالیز آماری بررسی شد. توسط روش کروماتوگرافی گازی 12 اسید چرب در نریتا تکستیلیس و 15 اسید چرب در توربو کوروناتوس شناسایی شد. بر طبق نتایج کروماتوگرافی گازی در نریتا تکستیلیس اسیدهای چرب غیر اشباع غالب بر اسیدهای چرب اشباع شده بودند و اسید اولییک اسید چرب غالب در این جاندار بود در حالیکه در توربو کوروناتوس اسیدهای چرب اشباع شده غالب بوده و اسیدچرب اصلی اسید پالمیتیک بود. نتایج آنالیز آماری ارتباط معنی داری بین اسید اولییک و دما، اسید گادولییک و کلروفیلa و اسید مارگاریک با شوری را در نریتا تکستیلیس نشان داده و در توربو کوروناتوس شوری تنها فاکتور محیطی بوده است که ارتباط معنی دار با اسید لیگنوسریک نتیجه داده است. در نتیجه گیری کلی می توان گفت که محتویات اسید چرب در جانداران متفاوت بوده و همچنین فاکتورهای محیطی اثرات متقاوتی بر تغییرات جانداران در دوگونه از یک رده و حتی در یک زیستگاه مشترک نشان می دهد.

در این تحقیق، با هدف ارائه برنامه راهبردی دریاچه سد کارون 3 ابتدا با تکمیل پرسشنامه کلاوسون در قالب روش هزینه سفر (TCM) کار ارزشگذاری و تجزیه و تحلیل شاخص تقاضای اکوتوریسم به انجام رسید. به این منظور تعداد 220 عدد پرسشنامه کلاوسون در زمان حداکثر تقاضای تفرجگاهی (آبان 1389 لغایت مرداد ماه 1390) در منطقه مطالعاتی تکمیل گردید. نتایج این بررسی نشان داد ارزش تفرجگاهی محدوده سد کارون 3 در زمان مطالعه 317585000 ریال در ماه پیش بینی می شود. به منظور ارائه راهبردهای کمی توسعه اکوتوریسم از روش برنامه ریزی راهبردی SWOT بهره گیری شد. به منظور وزن دهی عوامل داخلی و خارجی این روش در جداول ارزشیابی از روش تصمیم گیری چند معیاره استفاده شد. حاصل جمع امتیازات وزنی جداول ارزشیابی عوامل داخلی (IFE) 3.12 و ارزشیابی عوامل خارجی (EFE) 1.78 محاسبه گردید. با در نظر گرفتن نتایج حاصل از جدول QSPM استراتژی: «ایجاد فرصت های جدید شغلی بر مبنای پتانسیل های طبیعی و فرهنگی منطقه با هدف حمایت از صنایع دستی، صیانت از هویت فرهنگی و پیش گیری از مهاجرت افراد محلی به خارج از منطقه (ST4)» با امتیاز 4.78 به عنوان اولویت نخست توسعه اکوتوریسم در محدوده دریاچه سد کارون 3 پیشنهاد گردید.

در طی این بررسی که در پاییز و زمستان 1388 و بهار 1389 صورت پذیرفت در مجموع 59 عدد ماهی مخرج لوله ای از دو ایستگاه در رودخانه زردی (واقع در سواحل جنوب شرقی دریای خزر) توسط تور سالیک (ماشک) صید شدند و مورد بررسی انگل شناسی قرار گرفتند. ماهیان پس از صید بصورت زنده به آزمایشگاه مرکزشهید رجایی انتقال داده شدند. نمونه ها به روش قطع نخاع کشته شده و بیومتری شدند. اندام های مختلف ماهی شامل چشم، پوست، آبشش، دستگاه گوارش، عضله و غیره مورد بررسی انگل شناسی قرار گرفتند. در کل 6 گونه انگل به شرح زیر در نمونه های مورد بررسی، شناسایی گردید. انگل تریکودینا Trichodina sp. از پوست و آبشش، انگل داکتیلوژیروسDactylogyrus sp.  از آبشش، انگل ژیروداکتیلوس Gyrodactylus sp. از پوست و آبشش، انگل دیپلوستوموم اسپاتاسئوم Diplostomum spathaceum از چشم، انگل پوستو دیپلوستوموم Postodiplostomum sp. از پوست، انگل کاپیلاریا آمورنسیسamurensis Capillaria  از روده مشاهده شد. انگل تریکودینا با 49.15 درصد بیشترین و انگل دیپلوستوموم با 13.55 درصد کمترین میزان آلودگی را در نمونه های ماهی به خود اختصاص دادند.

کربن فعال با حفره نانو از جنس لیمو به GA-88 نام گذاری شده است. استفاده از فن آوری نانو در راستای کاهش آلودگی های زیست محیطی و پساب کارخانه های صنعتی، نقش اساسی و کارایی بالایی دارد. در این تحقیق توانایی جاذب GA-88 با حفره نانو در حذف فنول مورد بررسی قرارگرفت. بهینه سازی شیمیایی نانو جاذب GA-88 توسط فسفر یک اسید با غلظت های 10 و 15 درصد انجام گرفته است. سپس عوامل موثر در جذب فنول، اثر تغییر pH، در محدوده 2 تا 12، زمان ما ندگاری 15 تا 75 دقیقه مورد بررسی و ارزیابی قرارگرفت تغییر pH،در پایین تر از 7 در قابلیت جذب بسیار موثر بوده است. بطوریکه در ph=2 و ph=12 به ترتیب، شدت جذب 99.1 و 63.1 درصد ظرفیت جذب 19.82 و 12.62 میلی گرم فنول بر گرم جاذب، مشاهده شده است زمان بهینه شده جهت حذف فنول با غلظت 200 و 800 میلی گرم بر لیتر در 15 دقیقه اول بوده است. در این فرآیند معادله سرعت شبه درجه دوم در مقایسه با معادله شبه درجه اول، نانو جاذب GA-88 را با ثابت سرعت، به ترتیب 5.12´10-3g, mg-1.min-1، 2.35mg´10-3 برای غلظت 200 و 800 میلی گرم بر لیتر به خوبی توصیف کرد. برای تشریح تعادل جذب از مدل های لانگمویر و فروندلیج استفاده شده است نتایج نشان می دهد که مدل لانگمویر برای هر دو غلظت 200 و 800 میلی گرم بر لیتر بهتر از مدل فروندلیچ بر ازش شده است و مقدار مربوط به لانگمویر به ترتیب 1 و 0.999 بدست آمده است.

در این مطالعه به تعیین و مقایسه دوز مناسب برای سه ماده بیهوشی 2- فنوکسی اتانول، عصاره گل میخک و PI222 در ماهی کپورنقره ای (Hypophthalmichthys molitrix) ویژگی ترکیب مناسب با ویژگی های زیر تعیین گردید. ماهی را در کمتر از3 دقیقه بیهوش ودر کمتر از 5 دقیقه بازگشت از بیهوشی صورت گیردپرداخته شده است. در کل 120 قطعه ماهی، مورد بررسی قرار گرفت. برای هر ماده بیهوشی 4 دوز مختلف و برای هر دوز 10 قطعه ماهی بررسی شد. برای 2- فنوکسی اتانول، دوزهای 250، 300، 350 و 400 قسمت در میلیون و برای عصاره گل میخک و PI222 دوزهای 25، 50، 75 و 100 قسمت در میلیون بررسی شد. بهترین دوز برای 2- فنوکسی اتانول 300 و برای عصاره گل میخک و PI222 نیز دوز 50 قسمت در میلیون تعیین شد. در مقایسه، عصاره گل میخک و PI222 به دلیل بی خطر بودن و ارزان تر بودن برای ماهی و کاربر نسبت به 2- فنوکسی اتانول دارای برتری می باشند. این مزایا در PI222 به دلیل ارزان تر بودن بیشتر قابل توجه می باشد. همچنین آنالیز واریانس نشان داد که مدت زمان القاء بیهوشی دراین سه ماده با افزایش دوز ماده بیهوشی ارتباط معنی داری داشت (P<0.05) و با افزایش دوز، این مدت زمان کاهش یافت. مدت زمان بازگشت از بیهوشی معنی دار نبود (P<0.05) و بصورت مستقل از دوز عمل نمود.

این پژوهش، تاثیر محیط کشت های با غلظت های مختلف نمک (2.5 و 7.5 و 12.5 درصد نمک طعام) بر رشد، برون ریزش آمونیوم، فعالیت نیترات ردوکتازی و محتوای پروتئین کل در جلبک Dunaliella salina مورد بررسی قرار گرفت. سویه جلبک مورد آزمایش از آزمایشگاه تحقیقات گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی شهید بهشتی تهیه و در ارلن های 250 میلی لیتری در 100 میلی لیتر محیط کشت، کشت داده شد. شرایط کشت در آزمایشگاه با ایجاد محیط کشت استریل، شدت نور 5000 لوکس، دمای 20 تا 25 درجه سانتی گراد، هوادهی روزانه یک ساعت فراهم شد. پس از خوگیری جلبک به مدت دوازده روز، به صورت روزانه به شمارش سلولی وبررسی میکروسکوپی مورفولوژی سلول ها اقدام گردید و درخاتمه سنجش ها انجام شد. گونه مزبوردر همه غلظت ها (2.5، 7.5 و 12.5 درصد نمک طعام) خوگیری ورشد مناسبی را نشان دادند. میزان رشد، برون ریزش آمونیوم، فعالیت نیترات ردوکتازی و محتوای پروتئین کل در این جلبک مورد سنجش قرار گرفت. نتایج نشان داد که بیشترین رشد در تیمار 7.5 درصد نمک طعام اتفاق افتاد (بهترین رشد). در میزان غلظت نمک دیگر، کاهش معنی داری در رشد ملاحظه شد (P<0.05). نتایج بررسی آنزیمی نشان داد که در شرایط (کمتر و بیشتر از 7.5 درصد نمک در محیط کشت) فعالیت نیترات ردوکتازی بطور معنی داری افزایش یافت (P<0.05)، ولی این تیمارها اثر معنی داری روی میزان برون ریزی آمونیوم و محتوای پروتئین کل نداشتند (P<0.05).

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

تالاب انزلی ازتالاب های بین المللی ایران است که گونه های زیادی در آن رشد و تکثیر می یابند. درسال 1389 میزان PAHs که ترکیباتی سرطانزا هستند، دربافت عضله اردک ماهی Esox Lucius تالاب انزلی بررسی گردید. دراین راستا نمونه برداری دردوفصل خشک (اوایل شهریور) و فصل مرطوب (اوایل آذر) درسه ایستگاه ماهروزه، کومه آقاجانی، سیاه درویشان صورت پذیرفت. درهرفصل 15 نمونه برداشت شد. متغیرهای محیطی شامل pH، اکسیژن محلول و دمای آب نیز تعیین گردید. نمونه هابیومتری وتعیین سن شده و پس ازآماده سازی میزان PAH ها با سه بار تکرار در هر نمونه و بااستفاده از HPLC تعیین شد. در هر دو فصل اسنفتن دارای بیشترین غلظت (31.90±11.37) ppb و بنزوآلفاپایرن دارای کمترین غلظت (ppb0.2±0.1) شد. سپس داده ها با استفاده ازنرم افزار SPSS16، بررسی و ارتباط معنادار منفی بین نفتالن و اسنفتن باسن ماهی (زیر یک سال و دو ساله ها) درهر دو فصل مشاهده شد (P<0.05). بین بنزوبتافلورانتن و بنزو (h.i، g) پریلن بامیزان اکسیژن محلول نیز ارتباط معنادار منفی در هر دو فصل دیده شد (P<0.05). در دو فصل PAHها با عواملی چون اکسیژن و pH ارتباط معناداری داشت (P<0.05). در فصل سرد نیز بین PAH ها با وزن نمونه ها ارتباط معناداری مشاهده شد (P<0.05). باتوجه به اینکه دراین تحقیق حداکثرمقدار PAH تعیین شده برابر 52.63 ppb در وزن خشک بدست آمد و با توجه به حد مجازاعلام شده PAH درآبزیان (30 mg/kg دروزن تر) می توان اعلام کرد که درحال حاضر در نمونه های اردک ماهی درایستگاه های بررسی شده، میزان PAH تقریبا درحد مجازاست.