پژوهش و سازندگی
سال:1379 | دوره:13 | شماره:4 (پی آیند 49) |تعداد مقالات:39

استخراج اسانس بابونه توسط CO2 فوق بحرانی، زمینه ای برای جداسازی اجزا اسانس می باشد. این اجزا توسط GC-MS شناسایی شدند که نه تنها نشان دهنده تمام جزئیات ترکیبات موجود در اسانس می باشد بلکه حضور ترکیبات نامطلوب را نیز نشان می دهد. مناسب ترین استخراج اسانس در فشار 90 اتمسفر و دمای 40 درجه سانتیگراد بدست آمده است و محصول را در دو جدا کننده سری به ترتیب در فشار 90 اتمسفر و دمای 5 درجه سانتیگراد و فشار 30 بار و دمای 5- درجه سانتیگراد جدا نمودیم به طوری که تمامی ترکیبات نامطلوب در اولین جداکننده ته نشین گردیدند. از آنجائی که تبدیل ماتریسین به کامازولین انجام نشده، لذا اسانس تحت تاثیر تجزیه حرارتی قرار نگرفته است. ترکیباتی مثل اکسیدهای بیسابول و اکسیدبیسابولون بیش از 75 درصد از ترکیبات موجود در اسانس بابونه و دی سیکلواترها نیز 13 درصد از آن را تشکیل می دهند.

مهمترین اهداف آزمایشات فوق ارزیابی گیاهان نمونه های گیاهی واریته ها در عکس العمل به قارچ فوزاریوم بوده است، این تحقیق در شرایط گلخانه با استفاده از بیست واریته یونجه با منشاء خارجی استفاده شد و در این بررسی متوسط درصد آلودگی واریته به قارچ فوزاریوم بر اساس علائم بیماری روی اندام های هوایی گیاه و برش عرضی ریشه هر واریته محاسبه گردید.بر اساس نتایج آزمایش، بعضی از واریته به حساسیت نسبی، و بعضی از واریته ها با سطوح حساسیت بیشتر ارزیابی شدند. نتایج بدست آمده نشان داد که بین واریته در سطح 5% اختلاف معنی دار بوده و به طور کلی واریته ها دارای مقاومت متوسطی به قارچ فوزاریوم عامل بیماری بوته میری بودند.

زنجبیل شامی از جمله گیاهان دارویی، از خانواده کمپوزیته است که دارای گونه های متفاوت می باشد. در این تحقیق، گونه (lnula helenium l.) از همدان جمع آوری و از گل و ریشه آن اسانس گیری به عمل آمد. از گل آن به دو روش تقطیر با بخار آب و تقطیر با آب و از ریشه فقط از روش تقطیر با آب اسانس گیری صورت گرفت. بازده اسانس در گل زنجبیل شامی در هر دو روش 07/0 درصد و بازده اسانس از ریشه 06/0 درصد بدست آمد و نمونه ها توسط دستگاه های کروماتوگرافی گازی (GC) و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS) مورد شناسایی قرار گرفتند. ترکیبهای عمده در گل تفاوتهای را در را در دو روش نشان می دهند مثلا در روش تقطیر با آب Globulol (7.24 در صد)، cadalene (7 درصد)، ¶-Candinene (6.72 درصد)، Torreyol (6.13 درصد)، Oplopenone (5.1 درصد) و در روش تقطیر با بخار آب Oplopenone (19.1 درصد)، a-Cadinol (5.5 درصد)، T-Cadinol (4.85 درصد)، ¶-Candinene (4.5 درصد) و Curdinene (4.2 درصد) می باشد. ترکیبهای عمده ریشه در روش تقطیر با آب Alantolactone (24.9درصد)، Spathulenol (10.8 درصد)، (E-E) Farnesol (8.1 درصد) و Ledol (7.4 درصد) می باشد.

ژنهای rRNA برای زنده ماندن همه موجودات ضروری می باشند و همچنین ردیف بازهای آلی در این ژنها به شدت محافظت می شود. به همین دلیل تعیین ردیف بازهای آلی ژن 16SrRNA به عنوان یک روش استاندارد برای شناسایی گونه ها، جنس ها و فامیلی های باکتریها بکار می رود. اخیرا ردیف بازهای آلی فقط در بخش کوچکی از ژن 16SrRNA برای تشخیص باکتریهای در سطح جنس یا سطوح بالاتر مورد استفاده قرار می گیرد. اطلاعات بدست آمده از تعیین ردیف بازها آلی ژن 16SrRNA نشان می دهد که باکتریهای جنس ریزوبیوم را می توان به چهار جنس مختلف تقسیم کرد. در این مطالعه، دو سویه ریزوبیوم که دارای پروفیلهای پلاسمیدی متفاوت بودند، از گره های گیاه میزبان ماشک (Viciae hirsute) جدا شدند. با استفاده از دو آغازگر ویژه، بخش اولی ژن 16SrRNA (حدود 230 جفت باز آلی) به کمک تکنیک PCR تکثیر و ردیف بازهای آلی آنها تعیین شد. ردیف بازهای آلی ژن 16SrRNA هر دو سویه با اطلاعات موجود در بانک ژن مقایسه شدند. نتایج حاصله نشان داد که ردیف بازهای آلی در هر دو ایزوله با ردیف بازهای آلی باکتری Rhizobium leguminosarum bv. Viciae صددرصد همولوژی داشتند. بنابراین تعیین ردیف بازهای آلی بخش کوچکی از ژن 16SrRNA یک روش مفید و قابل اطمینان برای شناسایی باکتریهای ریزوبیوم می تواند مورد استفاده قرار گیرد.

اثرات آللوپاتیکی فاشرا بر رشد گیاهچه های بذری گندم و تربچه مورد بررسی قرار گرفت. ماده بازدارنده موجود در عصاره تر اندامهای برگ، ریشه، ساقه و میوه این گیاه از رشد گیاهچه های گندم و تربچه جلوگیری نمود. اثر عصاره آبی بسیار قوی تر از عصاره آلی بود بنابراین ماده بازدارنده در آب محلول است. اثر عصاره خاکستر همانند شاهد بود و این موضوع بیانگر آنست که ماده بازدارنده در اثر حرارت از بین رفته است. ماده بازدارنده در خاک نیز از رشد گندم جلوگیری نمود. در این مطالعه اثر میوه از همه اندامها قوی تر و اثر ساقه از همه ضعیف تر بود. اثر بازدارندگی ماده موثره بر رشد ریشه و ساقه متمایز بوده و رشد ریشه را بیشتر از ساقه کاهش داد. از طرف دیگر اثر ماده باز دارنده بر گونه های مختلف یکسان نبوده و رشد تربچه را بیشتر از گندم کاهش داد. این یافته خاصیت انتخابی ماده بازدارنده را عیان می سازد. نتیجه کلی آنکه فاشرا گیاهی آللوپاتیک است.

پسته در اقتصاد کشاورزان ایران دارای اهمیت ویژه ای است، به طوری که قسمت اعظم تولید این محصول به خارج از کشور صادر می شود و از این طریق درآمد ارزی خوبی عاید می گردد. از طرفی سرمازدگی دیررس بهاره هر ساله مقداری از این محصول با ارزش را از بین می برد، به منظور بررسی چگونگی به تاخیراندازی گلدهی پسته این پژوهش با استفاده از دو ماده، روغن سویا و پکلوبوترازول بر روی درختان پسته ارقام کله قوچی و اوحدی انجام گردید. در آزمایش اولی درختان پسته رقم کله قوچی با روغن خام سویا با چهار نسبت حجمی صفر، 2.5%، 5% و 10% در سه زمان مختلف (60 روز، 35 روز و 25 روز قبل از بیدار شدن درخت) محلول پاشی شدند. در آزمایش دوم درختان پسته رقم اوحدی با سه غلظت پاکلوبوترازول (PBZ) صفر، 0.5، 1.5 گرم ماده موثر برای هر درخت و در سه زمان مختلف (اواخر اسفند، اواخر اردیبهشت و اواسط شهریور) تیمار شدند. نتایج حاصل از این تحقیقات نشان داد که بکار بردن روغن سویا بر روی درختان رقم کله قوچی تاثیری بر تاخیراندازی گلدهی مشاهده نشد. اما در تحقیق انجام شده بر روی رقم اوحدی با استفاده از پکلوبوترازول، این ماده موجب تاخیر در گلدهی گردید. مصرف پکلوبوترازول در اردیبهشت ماه اختلاف معنی داری در سطح 1 درصد با سایر زمانهای مصرف (شهریور و اسفندماه) داشته است. اما هیچگونه اختلاف معنی داری بین غلظت 0.5 و 1.5 گرم پکلوبوترازول در هر درخت مشاهده نشد. با توجه به اهمیت تاخیر در گلدهی در مناطق پسته خیز کشور به منظور جلوگیری از خطر سرمازدگی بهاره چنین به نظر می رسد به وسیله پکلوبوترازول بتوان به تنظیم تاریخ باز شدن گل اقدام نمود. با توجه به اینکه عکس العمل به مواد تنظیم کننده رشد می تواند تحت تاثیر ژنوتیپ قرار گیرد بنابراین در مورد ارقام مختلف این بررسی باید ادامه یابد.

رابطه شدت (عمق) – مدت – فراوانی بارندگی در طراحی پروژه های منابع آب مورد نیاز می باشد. فراوانی مقادیر حداکثر شدت بارندگی برای مقاصد متعدد مهندسی از جمله مهمترین آنها برآورد حداکثر سیلاب در حوزه هایی با آمار ناکافی مورد نیاز خواهد بود. به طور کلی بارندگی مربوط به سیلاب در زیر حوزه ها و یا حوزه های کوچکتر دارای زمان پایه کوتاهتری می باشد. و همینطور با کاهش اندازه رودخانه شانس وجود آمار کافی نیز کاهش می یابد. بنابراین چنین استدلال می شود که بارندگیهای کوتاه مدت کمتر از 2 یا 3 ساعت اهمیت ویژه ای در برآورد سیلاب دارد. در این مطالعه تحلیل روابط عمق – مدت – فراوانی بارندگی در ایران با استفاده از ایستگاههای سینوپتیک هواشناسی انجام شده است و نسبت بارندگیهای کوتاه مدت (15 دقیقه الی 12 ساعته) به بارندگی حداکثر روزانه در هر ایستگاه محاسبه گردیده است. روند تغییرات مقادیر نسبت ها و اختلاف منطقه ای این مقادیر به کمک رسم خطوط هم نسبت بر روی نقشه ایران ترسیم شده است. میانه نسبت های مذکور برای هر یک از مناطق اقلیمی انتخاب و بر اساس آن رابطه عمق – مدت – فراوانی بارندگی برای هر یک از مناطق اقلیمی ایران با روش رگرسیون بر اساس مدت بارندگی و مقادیر نسبت های مذکور که از ضریب همبستگی بیشتر از 0.95 برخوردار بوده، ارائه گردیده است.

یکی از مواد مورد نیاز کشت قارچ های خوراکی تکمه ای خاک پوششی است. فقدان خاک پوششی مناسب از معضلات پرورش دهندگان این نوع قارچ در ایران محسوب می شود. از پس مانده کامپوست یا (SMC) می توان خاک پوششی مناسبی تهیه نمود. در این تحقیق (SMC) سه ساله استفاده شد. برای برطرف نمودن شوری آن از روش لیچینگ استفاده گردید. خواص فیزیکی، شیمیایی، میکروبی، میزان رشد میسلیوم و مقدار محصول قبل و بعد از لیچینگ مطالعه شد. سپس (SMC) لیچ شده به عنوان خاک پوششی استفاده محصول بدست آمده با محصول خاک شمال مقایسه گردید که اختلاف معنی داری بین محصول خاک شمال و (SMC) لیچ شده مشاهده نشد. در نتیجه می توان از این ماده استفاده آن را جایگزین خاک پیت شمال نمود.

به منظور جمعیت شناسی قارچهای میکوریزایی بنه و بهره برداری از این منبع طبیعی، تحقیقاتی در سال 1375 در منطقه قناتوئیه استان یزد انجام شد. بنه یا پسته وحشیPistacia atlantica. از خانواده آناکاردیاسه، درختی جنگلی است که در دامنه کوههای استانهای شرقی، غربی و جنوب غربی ایران می روید، و یکی از گیاهان منابع طبیعی با ارزش اقتصادی و زیست محیطی زیاد می باشد. با توجه به گستردگی رویشگاههای این گیاه در ایران، اطلاعات کمی از نوع همزیستی ریشه آن وجود دارد. بخشی از ریشه های بنه که در لایه A خاک پراکنده می باشند دارای انشعاب منوپودیال هستند، چنین ریشه هایی به راحتی میکوریزایی می شوند. همزیستی میکوریزا که در شرایط تنش زای محیط با جذب آب و املاح به گیاه کمک می کند در ریشه درختان بنه استان یزد بررسی شد و فراوانی اسپور قارچهای میکوریزایی و نیز شدت آلودگی میکوریزایی شدن ریشه در ارتباط با عوامل موثر خاک و ارتفاع مطالعه شد. میکوریزای بنه به صورت اندومیکوریزا و از نوع وزیکولار – آرباسکولار می باشد و توسط قارچهای راسته Glomales ایجاد می شود. تعدادی از این قارچها عبارتند از: Acaulaospora laevis, G. clairodeum, G occultum, Glomus fasciculatum, A scorbiculate, A bireticulata و دو گونه ناشناخته Acaulospora. طبق نتایج حاصل میزان فسفر کم، پتاسیم و نیتروژن کافی و pH خنثی یا کمی قلیایی خاک و بافت خاک شنی با کربن آلی برای ایجاد میکوریزا در گونه های قارچ و فراوانی اسپورهایشان کم شد.

برای تعیین اثر فاصله چوبکشی بر تراکم جاده های جنگلی، اجزا خروج چوب توسط اسکیدر تیمبرجک بین منطقه قطع و محل دپو به روش زمان سنجی در دو پارسل مورد مطالعه قرار گرفت و داده های حاصل از 80 نوبت چوبکشی را پس از ثبت در فرم مخصوص وارد سیستم نرم افزار SPSS کامپیوتر کرده و از طریق معادله رگرسیون دو متغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار دادیم و نتایج حاصل از 8 روزکار چوبکشی ارائه شده است: کل زمان مصرف شده برای 80 نوبت چوبکشی 16 ساعت و 11 دقیقه و 29 ثانیه بوده که در این مدت حجم کل چوب خارج شده 342 متر مکعب بدست آمده که به طور میانگین برای هر ساعت 21 متر مکعب محاسبه گردید. میانگین زمان مصرف شده برای هر نوبت 12 دقیقه و 9 ثانیه و حجم چوب خارج شده در این مدت 4.28 متر مکعب محاسبه گردید. با زیاد شدن فاصله چوبکشی زمان و هزینه چوبکشی و تراکم فاصله ای جاده افزایش می یابد (همبستگی مستقیم و خطی است)، اما تراکم طولی جاده و هزینه جاده سازی کاهش می یابد (همبستگی غیر خطی و معکوس). تراکم طولی مناسب جاده 14 متر برای جاده اصلی و 14 متر برای جاده فرعی تعیین گردید و فاصله چوبکشی مناسب 250 متر به دست آمده است (در شیب های کمتر از 20 درصد).

فرسایش خاک خطری است که امروزه از جنبه های مختلف دنیا را تهدید می کند و در بسیاری از ملل جهان از جمله مسائل مهم روز محسوب می شود. افزون بر این، خطرات و پی آمد های فرسایش روز به روز شدید تر و جدی تر از پیش می گردد. به طوری که هدر رفت خاک و کاهش حاصلخیزی اراضی در اثر فرسایش از یک سو و افزایش جمعیت از سوی دیگر، موجب گردیده اند تا مردم به ناچار برای تامین نیازهای غذایی و مبارزه با گرسنگی از زمین های حاصلخیز، بی رویه استفاده کنند. نتیجه چنین اقدامی تبدیل شدن اراضی مرتعی و جنگلی به کشاورزی، افزایش سطح اراضی رها شده کشاورزی و افزایش شدت فرسایش خاک در مناطق مختلف است که خطر قحطی و گرسنگی در جهان را زیادتر می کند. فرسایش ورقه ای و شیاری دو شکل عمده فرسایش در حوضه آبخیز قمرود هستند که دارای گسترده و شدت زیاد در سطح مراتع این حوضه آبخیز می باشند. در بررسی به عمل آمده به منظور تعیین عوامل موثر در شکل گیری و تشدید فرسایش های ورقه ای و شیاری پس از روی هم گذاری نقشه های خاک شناسی، زمین شناسی، شیب و کاربری اراضی به عنوان لایه های اطلاعاتی، 150 واحد همگن تعیین و در هر یک از واحدهای همگن میزان حساسیت سنگ مادر به فرسایش، شیب، درصد خاک لخت و درصد تاج پوشش گیاهی به عنوان متغیرهای مستقل همراه با شدت هر یک از اشکال فرسایش ورقه ای و شیاری با استفاده از روش BLM تعیین شدند. با توجه به مطالب ذکر شده، پس از تفکیک واحدهای همگن در اقالیم مختلف، اقدام به بررسی رابطه بین شدت اشکال فرسایش ورقه ای و شیاری با متغیرهای مورد نظر گردید. با توجه به تبیین ارائه ماتریس همبستگی فرسایش های ورقه ای و شیاری با استفاده از روش آماری رگرسیون چند متغیره گام گام مشخص شد که درصد خاک لخت و حساسیت به فرسایش ورقه ای و شیاری در اقالیم نیمه خشک سرد و معتدل سرد منطقه هستند. گفتنی است که درستی این موضوع با وارد نمودن داده های مربوط به متغیرهای واحد مشابه بررسی و مورد تایید قرار گرفت. از این رو می توان نتیجه گرفت که با استفاده از روش ارایه شده، می توان علاوه بر مشخص نمودن عوامل عمده موثر بر فرسایش ورقه ای و شیاری شدت هر یک از آنها را نیز برای حوضه های آبخیز دارای شرایط اقلیمی همگون که فاقد اطلاعات لازم باشند برآورد نمود.

حضور فلزات سنگین در محیط زیست هایی نظیر خاک های کشاورزی نگرانیهای فراوانی را ایجاد کرده است و جمعیت های زنده نظیر باکتریها، تحت تاثیر قرار گرفته و منجر به افزایش مقاومت آنها در برابر این عوامل آلوده کننده شده است. در این تحقیق 11 نمونه خاک از 11 ایستگاه نواحی کشاورزی منطقه لنجان اطراف زاینده رود شهر اصفهان مورد مطالعه قرار گرفته است. در مجموع 23 گونه باکتری مقاوم به سرب و کادمیوم با روش استاندارد پلیت کانت (SPC) جدا شده است. که متعلق به جنس های باسیلوس، اسپورو – لاکتوباسیلوس، لاکتوباسیلوس و ارکانوباکتریوم می باشند در مراحل بعدی با روش رقت آگار(Agar dilution) حداقل غلظت ممانعت کننده از رشد این باکتریها و توانایی جذب فلزات در آنها با اسپکترومتر جذاب اتمی (مدل PU9100 فیلیپ) بررسی شده است و مقاومت آنها نسبت به فلزات دیگر ارزیابی شده است. بر اساس نتایج حاصله عوامل محیطی متعددی مانند حضور فلزات در خاک و بافت خاک بر درصد باکتریهای مقاوم و تحمل آنها نسبت به فلزات موثر می باشد. در این تحقیق تاثیر دو فلز سرب و کادمیوم بر باکتریها در خاک های منطقه لنجان مورد بررسی قرار گرفته است. این منطقه در 20 کیلومتری جنوب غرب اصفهان قرار گرفته است و از نظر کشاورزی بسیار فعال بودن و برنج این منطقه بسیار معروف می باشد. لنجان در جنوب معدن ایرانکوه واقع شده است. با توجه به موقعیت منطقه، باکتریها تحت تاثیر معدن و آبیاری با آب رودخانه هستند.

ارزیابی و شناسایی واریته های یونجه برای مقاومت و حساسیت در عکس العمل به قارج فوزاریوم (عامل بوته میری) هدف اصلی را در این طرح تشکیل داده است. خلاصه عملیات به شرح ذیل بوده است: جمع آوری گیاهان آلوده، استفاده از مواد لازم برای جداسازی، شناسایی و خالص سازی، کشت و آماده سازی منابع آلودگی (عامل بیماری). این بررسی در شرایط آزمایشگاه با استفاده از دو آزمایش جداگانه انجام گرفت. در آزمایش اول از بیست واریته یونجه با منشا خارجی و در آزمایش دوم از پنج واریته که سه واریته با منشا خارجی و دو واریته با منشا ایرانی استفاده شد. مهمترین اهداف آزمایشات فوق ارزیابی عکس العمل بذور سبز شده واریته ها به قارچ فوزاریوم بوده است و لذا متوسط درصد آلودگی بذور سبز شده به قارچ فوزاریوم در هر واریته برای ارزیابی در آزمایشات فوق محاسبه گردید. گیاهچه های بعضی از واریته ها با حساسیت نسبی و بعضی از واریته ها با سطوح مقاوم و بعضی از واریته ها با سطوح حساسیت بیشتر ارزیابی شدند.

کیفیت بالای کلاله های زعفران مزروعی (Crocus sativus L.) به دلیل وجود متابولیتهای ثانوی اصلی کروسین، پیکروکروسین و سافرانال می باشد. این متابولیتها در ساختمانهای کلاله مانند حاصل از کشت بافت نیز تشخیص داده شده است. ساختمانهای کلاله مانند حاصل از کشت قطعات خامه گل، به دو صورت مستقیم و غیرمستقیم (بواسطه تشکیل کالوس) ایجاد گردیدند که نوع مستقیم در نسبت پایین NAA و BAP و نوع غیرمستقیم در نسبت بالای NAA به BAP بوجود آمد. ساختمانهای کلاله مانند مستقیم از نظر رنگ، شکل و اندازه شباهت بیشتری به کلاله های طبیعی نسبت به ساختمانهای کلاله مانند غیرمستقیم نشان دادند. کروسین رنگیزه اصلی کلاله طبیعی (44% رنگیزه کل) در ساختمانهای کلاله مانند نیز مشاهده شد (48% رنگیزه کل). پیکروکروسین که از روی نقطه جذب شناسایی شده، تنها در کلاله های طبیعی تشخیص داده شد. استرومونوژانتیوبیوزید مونوگلوکوزید کروستین، رنگیزه دیگری است که بعد از کروسین در مقام دوم قرار داشته و در کلاله های طبیعی و ساختمانهای کلاله مانند درصد نسبتا برابری نشان داد (32% رنگیزه کل در اولی و 33% رنگیزه کل در دومی). استرهای دی گلوکوزید کروستین (14% رنگیزه کل در کلاله های طبیعی و 12% رنگیزه کل در ساختمانهای کلاله مانند) و یکی دیگر از انواع استرهای قندی کروستین (6.1% رنگیزه کل در کلاله های طبیعی و 5.8% رنگیزه کل در ساختمانهای کلاله مانند) پس از آنها قرار داشتند. در حقیقت رنگیزه های حاصل از ساختمانهای کلاله مانند با رنگیزه های کلاله های طبیعی تشابه کیفی نشان می دهند اما از نظر کمی از اهمیت کمتری برخوردار می باشند.

شاخه های جوانه دار گیاه Atriplex halimus در دو محیط کشت MS و LS با افزودن کینتین در غلظت 0.1mg/L و پرولین با غلظت های 50 mg/L و 100mg/L در دمای 25 درجه سانتیگراد و دوره نوری 16 ساعت در محیط نمکی کشت شدند. تاثیر NaCl در دو غلظت 1% و 2% به تنهایی و به همراه پرولین نیز مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که NaCl در غلظت 1% موجب افزایش قابل توجه شاخه زایی و ریشه زایی نسبت به نمونه های شاهد می شود ولی در غلظت 2% اثر معکوس دارد. حضور توام پرولین در غلظت 100mg/L و NaCl در غلظت 1% بر فعالیت شاخه زایی و ریشه زایی نمونه ها اثر بازدارنده دارد. اما NaCl در غلظت 2% و همین میزان پرولین موجب افزایش توان شاخه زایی و ریشه زایی و کوتاهتر شدن طول گیاهچه حاصل از کشت می شود.

اثرات چهار سطح شوری (50، 100 و 150 میلی مول کلرید سدیم) در رشد، فتوسنتز و روابط آبی سه گونه مرتعی، چچم ریشکدار Lolium multiflorum، چچم پایا L. perenne و فستوک Festuca arundinacea ارزیابی شد. نتایج نشان می دهد که تفاوت زیادی از لحاظ مقاومت به شوری بین گونه فستوک با گونه های چچم وجود دارد و گونه فستوک توانایی قابل توجهی برای پایداری در محیط شور را دارد. کلرید سدیم کاهش شدیدی را در وزن خشک و فتوسنتز گونه های چچم تحمیل می کند، در حالی که گونه فستوک چنین کاهش شدیدی را نشان نمی دهد. دو گونه فستوک و چچم ریشکدار تنظیم اسمزی بهتری داشتند در حالی که چچم پایا از تنظیم اسمزی در شرایط شور ناتوان بود. این امر کاهش شدید رشد گونه چچم پایا را سبب شده بود. تفاوت دو گونه چچم ریشکدار و فستوک می بایست به تفاوت آنها در توانایی وازنش یونهای سمی مربوط باشد که نیاز به آزمایشات بیشتر دارد.

در سالهای 1369 لغایت 1376 مطالعاتی در ارتباط با تاثیر حرارت بر گلدهی و سازگاری اکولوژیکی زعفران در یک طرح آزمایشی کرتهای دوبار خرد شده در قالب بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار انجام گرفت. روش کاشت به عنوان فاکتور اصلی در دو سطح و فواصل خطوط کاشت به عنوان فاکتور فرعی در سه سطح و فاکتور فرعی – فرعی شامل توده های (اسسشن) مختلف زعفران ایران در شش سطح تعیین گردیدند. بررسی درجه حرارت و روز گلدهی در توده های (اسسشن) مختلف زعفران نشان داد که پیاز زعفران در محدوده میانگین حرارتی روزانه 14.2-12.2 درجه سانتیگراد آغاز می شود. همچنین مشاهده شد که با افزایش سن مزرعه، عملکرد افزایش و سپس کاهش می یابد و بیشترین عملکرد مربوط به سالهای چهارم و پنجم بود. زعفران تربت حیدریه با بالاترین عملکرد (P≥1%) در رده برتر قرار داشت.

شناسایی و بررسی مناطق شور از اهمیت ویژه ای برخوردار است، یکی از این مناطق کویر میقان اراک می باشد که برای شناسایی این منطقه با روش نمونه برداری به صورت شعاعی اقدام گردید. به این شکل که در سه محور جداگانه و با اختلاف زاویه ای تقریبا برابر 120 درجه خطوطی فرضی در نظر گرفته و با استفاده از عکسهای هوایی و نقشه توپوگرافی مرز توده های گیاهی را در روی خطوط سه گانه مشخص کرده و در هر تیپ نسبت به نمونه برداری خاک، آب و پوشش گیاهی اقدام نموده که نتایج زیر حاصل گردید. 1- خاک منطقه شور و سدیک می باشد و هر چه به مرکز کویر نزدیک می شویم مقدار شوری اضافه می گردد و در شمالی ترین قسمت کویر شوری از 10.28ds/m2 شروع می شود و در مرکز کویر به 123ds/m2 می رسد. 2- آب تحت الارض دارای نوسانات متفاوت است. در فصل خشک هر چه به مرکز کویر نزدیکتر می شویم عمق ایستایی آب افزایش پیدا می کند و در فصل رطوبت هر چه به مرکز کویر نزدیک می شویم عمق ایستایی کاهش پیدا نموده و در نهایت در مرکز کویر در محدوده ای به وسعت 12 هزار هکتار به صورت Salt marsh درآمده که علت رخداد این است که در فصل مرطوب با به وقوع پیوستن روانابهای وارده به کویر در مرکز آن به سرعت سطح آب بالا آمده و محدوده فوق به صورت باتلاق در می آید و در فصل خشک با تبخیر و تعرق زیاد از یک طرف و بهره برداری از آبهای زیرزمینی توسط چاههای کشاورزی آب شور از مرکز کویر جهت تامین افت ایجاد شده به اطراف حرکت می کند که این پدیده باعث شوره زار شدن زمینهای کشاورزی می شود و همچنین سبب می گردد که در فصل خشک در مرکز کویر بیشترین عمق آب زیرزمینی توسط چاههای عمیق و نیمه عمیق حفره شده در منطقه می باشد. 3- با مطالعاتی که بر روی پوشش گیاهی انجام شد 10 تیپ گیاهی در منطقه مورد شناسایی قرار گرفتند که مقاومترین گونه که به صورت تیپ گیاهی درآمده است گیاه Halocnemum strobileum می باشد که در مرکز کویر و با شوری 122ds/m2 توانسته است تاج پوششی برابر 15.5 درصد را تشکیل دهد و همچنین تیپ گیاهی Puccinelia bulbosa در شمال کویر با تاج پوشش 80.8 درصد از دور شباهت به یک گندمزار دارد و تولید مناسب مرتعی دارد و شوری در این تیپ گیاهی 10.28ds/m2 می باشد. 4- با توجه به موارد ذکر شده قبلی چنین استنباط می گردد که اگر رواناب های وارده در فصل مرطوب با تاخیر وارد شوند و همچنین برداشت های بی رویه از آبهای زیرزمینی کنترل گردد سطح آب زیرزمینی از نوسانات کمتری برخوردار خواهد بود و شوری خاک نیز در افق سطحی کاهش پیدا می کند و گونه Puccinelia bulbosa که گونه مناسبی است و دارای ریشه های سطحی است به خوبی استقرار پیدا می کند.

آنالیز گرده های موجود در عسل ها (ملیسوپالینولوژی) نقش مهمی در تشخیص منشا گیاهی و جغرافیایی عسلها و شناخت نوع و کیفیت آنها و اکولوژی تغذیه زنبورهای عسل دارد. به همین منظور گرده های 10 نمونه عسل مربوط به نقاط مختلف استان خراسان استخراج و به روش استولیز تیمار گردید. دانه های گرده هر نمونه عسل با استفاده از اختصاصات مورفولوژیکی آنها شناسایی شده (جمعا 43 نوع گرده از 28 تیره گیاهی) و ترکیب نسبی گرده ها در هر نمونه تعیین گردید. برای تعیین تعداد کل گرده ها در واحد وزن عسل (غلظت گرده)، آنالیز کمی نیز انجام شد. نتایج به دست آمده نشان می دهد تیره های گیاهی Compositae (به ویژه گیاهان گل گندم، کاسنی، درمنه) Leguminosae (به ویژه شبدر شیرین و یونجه) بسیار مورد توجه زنبورها بوده اند و از نظر نوع گرده اغلب نمونه ها کیفیت بسیار مطلوبی دراند. طیف تنوع گرده ای عسل های مطالعه شده، حداقل 11 و حداکثر 22 تیپ گرده ای است. گرده های زیادی با درصد نسبی کمتر در تمام نمونه ها وجود دارد که از نظر تغذیه ای برای زنبورها نقش مهمی ایفا می کنند. آنالیز کمی نشان می دهد غلظت گرده در بیشتر نمونه ها نسبتا کم بوده و بین حدود 2400 تا 16800 گرده در هر گرم عسل متغیر است.

جلبک D. salina یک جلبک تک سلولی، دارای دو تاژک هم طول از راسته ولوکالها می باشد و قدرت تحمل شوریهای بسیار بالایی را دارد. دونالیلا شرایط هیپراسموتیک را بوسیله تولید گلیسرول تحمل می نماید، در این تحقیق جهت تولید گلیسرول از دو نمونه دونالیلا، یکی جدا شده از کوه نمکدان قشم (نوع A) و دیگری از مرکز بیوتکنولوژی دریا در آمریکا (نوع B) تهیه شده بود. برای همه تیمارها از محیط کشت اصلاح شده جانسون با pH=7.5  استفاده گردید. کلیه شرایط مورد نیاز برای تیمارهای مختلف به غیر از غلظت NaCl ثابت نگه داشته شد و گلیسرول برای هر دو نمونه در غلظتهای 0.5، 1، 1.5، 2، 2.5، 3 و 3.5 مولار NaCl در روزهای هفتم رشد (اواخر فازلگاریتمی) و روز بیست و پنجم رشد (فازسکون) اندازه گیری گردید. برای اندازه گیری گلیسرول از روش شیمیایی بعد از اکسیداسیون آن بوسیله پریودیت و تبدیل آن به دیول استفاده شد. در هر تیمار مقدار گلیسرول خارج سلولی، داخل سلولی، داخل سلولی به ازای یک سلول و کل تولید گلیسرول اندازه گیری گردید. حداکثر تولید در اواخر فاز لگاریتمی یا اوائل فازسکون بود. یک رابطه خطی مستقیم بین غلظت NaCl خارج سلولی و گلیسرول داخل سلولی به ازای یک سلول مشاهده شد و حداکثر تولید کل گلیسرول در دونالیلای نوع 453.9 B میکروگرم در میلی لیتر و در نوع 431.7A میکروگرم در میلی لیتر بود. یک انطباق بین غلظت NaCl می باشد ولی این انطباق در نوع A به اندازه 1 مولار اختلاف وجود دارد. این امر نوع B را کاندیدای مناسبتری برای تولید گلیسرول می نماید و گلیسرول داخل سلول تولید شده استحصال گردید.

نظر به اهمیت ماهیان خاویاری به خصوص تاس ماهی ایران (قره برون) مطالعه حاضر بر روی ساختمان میکروسکوپیک روده های شش ماهی قره برون انجام گرفت. نمونه ها به روش معمول بافت شناسی تهیه و با هماتوکسیلین و ائوزین رنگ آمیزی گردیدند. سطح داخلی روده های قدامی و خلفی مشبک بوده ولی تنها روده خلفی بواسطه وجود دریچه های مارپیچی از سایر قسمتها متمایز می باشد. بافت پوششی مخاط روده ها و همچنین دریچه های مارپیچی از نوع استوانه ای شبه مطبق مژه دار همراه با سلولهای جامی بوده که به طرف انتهای روده ها بر تعداد آنها افزوده می گردد. زیر مخاط روده ها بجز راست روده حاوی غدد کیسه ای بسیار بزرگ و منشعبی می باشد. اپتیلیوم رکتوم در انتها به طرف مخرج به طور تدریجی از استوانه ای شبه مطبق به سنگفرشی مطبق تبدیل شده و در مخرج بافت پوششی آن تماما سنگفرشی مطبق می باشد.

در تحقیقات انجام شده بر روی 234 عدد ماهی ازون برون، 9 گونه انگل کرمی داخلی از این ماهی جدا شد. این ماهیان از صیدگاههای شیلات ناحیه 1 (12 صیدگاه) و شیلات ناحیه 2 (4 صیدگاه) و ماهیان مولدی که در کارگاه تکثیر و پرورش ماهیان خاویاری شهید بهشتی (سد سنگر) برای تکثیر مورد استفاده قرار می گرفتند، تهیه شدند. از بین انگلهای جدا شده، دو گونه انگل کرمی Skrjabinopsolus semiarmatus و Leptorhynchoides plagicephalus از اهمیت بیشتری برخوردار بودند (به ترتیب با شیوع 43.15 و 20.18 درصد و شدت آلودگی 24.99 و 0.41) Cucullanus sphaerocephalus، Eubothrium acipenserinum، Bothrimonus fallax از نظر اهمیت، به ترتیب در مراحل بعد قرار داشتند (به ترتیب با شیوع 17.26 درصد، 9.14 درصد و 4.47 درصد و شدت آلودگی به ترتیب 1.66، 1.94و 2.78). اما آلودگی به Amphilina foliacea، Corynosoma strumosum، Eustrongylides excisus (نوزاد) و آنیزاکیس sp (نوزاد) از نظر شیوع و شدت آلودگی بسیار کم بود. شیوع و شدت آلودگی در نواحی شیلات ناحیه 2 و سد سنگر بیش از شیلات ناحیه 1 بود. رابطه مستقیمی بین آلودگی به بعضی از انگلها (خصوصا S. semiarmatus) و اندازه ماهی وجود داشت (البته به استثنای L. plagicephalus که ارتباط آن با اندازه ماهی معکوس بود). شیوع و شدت آلودگی به انگلها در ماهیان ازون برون ماده بیش از نرها بود و همچنین بین بعضی از انگلها (خصوصاS. semiarmatus) و فصل ارتباط وجود داشت. در این بررسی، مجددا دیده شد که انگلهای کرمی داخلی ماهی ازون برون در این نواحی (جنوب غربی دریای خزر)، همانند نواحی شمالی دریای خزر است اما تنوع گونه ای انگلها کمتر از نواحی شمالی است. به علاوه، تنوع گونه ای انگلها در این نواحی (جنوب غربی دریا) در یک دوره زمانی مشخص (حدودا 25 سال قبل که اولین مطالعه بر روی ماهیان ازون برون انجام شد) کاهش نشان داد هر چند که شیوع و شدت آلودگی به بعضی از انگلها، خصوصا انگلهای دریایی، در طی این دوره افزایش یافت.

این پژوهش در راستای یک طرح تحقیقاتی در سال 1373 در خلیج گرگان انجام شد. این ماهی جمعیت کمتری از گاو ماهیان خلیج گرگان را تشکیل می دهد و در دی ماه بیشترین فراوانی با 60.5% و در فروردین ماه کمترین فراوانی با 7% را دارا بود. این ماهی فقط در ایستگاه 3 (پن کالچر) پراکنش داشت. میانگین طول کل و وزن بدن این ماهی در کل جمعیت به ترتیب 35±5.1 میلی متر و 0.34±0.12 گرم بود. همبستگی مثبت بین طول کل و وزن بدن در نرها و ماده ها وجود دارد و این نسبت در ماده ها بیشتر از نرها بود. ماهیان از نظر رشد دارای رشد آلومتریک مثبت می باشند. در کل نسبت جنسیت نر به ماده 1:1.1 بود. دامنه هم آوری مطلق از 290 تا 550 تخم متغیر و به طور میانگین 395.5 تخم می باشد که به اندازه ماهی بستگی دارد.

در این تحقیق، بیش از 70 نمونه از عنکبوتهای زنده که همگی از دو استان مازندران و گیلان جمع آوری شده بودند، در آزمایشگاه پرورش داده شدند و نکاتی از چرخه زندگی و ی شکارگری این بندپایان، که از طریق مشاهدات صحرایی و آزمایشگاهی حاصل شده بود، ثبت گردید. پرورش این گونه ها که به 8 خانواده و 12 گونه تعلق داشتند، حداکثر 154 روز به طول انجامید و عنکبوت گونه Larinoides folium (Araneidae) بیشتر از سایر عنکبوتها قادر به ادامه زندگی در شرایط آزمایشگاه گردید و از بالاترین میزان تغذیه نیز برخوردار بود. همچنین، نمونه های متعلق به گونه Theridion hemerobius از خانواده (Theridiidae) که در آزمایشگاه تفریخ شده بودند، قادر به سازش با شرایط آزمایشگاه و رسیدن تا مرحله بلوغ گردیدند.

24 راس گوساله نر هلشتاین در حال رشد با شش جیره غذایی کاملا مخلوط شده شامل پنج جیره حاوی صفر، 0.5، 1، 1.5 و 2 درصد اوره به اضافه 15% ملاس و یک جیره بدون اوره و ملاس به مدت 112 روز به طور انفرادی تغذیه شدند. جیره ها از نظر انرژی، پروتئین خام و سایر مواد مغذی و نیز شرایط نگهداری در طول آزمایش یکسان بودند. در مدت آزمایش افزایش وزن روزانه و خوراک مصرفی روزانه اندازه گیری شد. جهت تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده از تجزیه واریانس یکطرفه استفاده گردید. نتایج نشان داد که میانگین افزایش وزن روزانه، خوراک مصرفی روزانه و ضریب تبدیل غذایی به طور معنی داری تحت تاثیر جیره های غذایی قرار نگرفت ولی استفاده از اوره در جیره غذایی به طور معنی داری (P<0.01) سبب کاهش هزینه خوراک و هزینه تولید گردید. نتایج این آزمایش نشانگر این است که استفاده از 2% اوره به اضافه 15% ملاس می تواند هزینه تغذیه را در پروار گوساله کاهش دهد.

در فاصله زمانی بهار 1374 تا بهار 1377 مارها و عقربهای استان یزد صید و مورد بررسی قرار گرفتند. در مجموع 400 نمونه عقرب از 2 گونه متعلق به خانواده بوتیده و 125 حلقه مار از 10 گونه صید و مطالعه گردیدند. عقرب Androctonus crassicauda با تعداد 292 نمونه (73%) دارای بیشترین تعداد و Mesobuthus eupeus با 108 نمونه (27%) در مرتبه بعدی می باشد. از میان مارهای صید شده تیرمار (Psammophis schokari) با 30 حلقه (24%) بیشترین و گرزه مار (Vipera lebetina) با 1 حلقه (0.8%) کمترین تعداد را داشتند. تعداد مارهای غیرسمی 58 حلقه (46.4%) بیشتر از مارهای سمی تصادفی با 48 حلقه (38.4%) و مارهای سمی با 19 حلقه (15.2%) می باشد.

تاکنون سه گونه میگوی آب شیرین به نامهای 1982 Caridina fossarum, Heller))و (1918 Caridina babaulti , Bouvier) و (1931 Atyaephyra, Millet) desmarestii از کشور ایران گزارش گردیده است. از آنجایی که هیچگونه اطلاعاتی در مورد پراکنش میگوهای آب شیرین ایران در دست نبود، از سال 1371 تاکنون تحقیقی در این رابطه انجام گرفت. با توجه به اینکه هیچ کلید شناسایی برای شناسایی میگوهای آب شیرین ایران وجود نداشت، نمونه های به دست آمده از هر آبگیر از نظر مورفولوژی مورد مطالعه و مقایسه قرار گرفتند. جهت تایید شناسایی انجام گرفته، تعدادی از نمونه ها را برای پرفسور L B. Holthuis استاد میگوشناسی موزه تاریخ طبیعی هلند ارسال گردید. مطالعات نشان می دهد که این سه گونه میگو در حاشیه جنوبی منطقه زاگرس پراکندگی دارند. به نظر می رسد که عامل ارتفاع یکی از عوامل مهم محدود کننده پراکنش آنها می باشد. با توجه به اینکه Jalihal و همکاران ایشان، میگوهای آب شیرین Caridina را به عنوان نمونه های آزمایشگاهی مناسب برای تحقیق در رابطه با ده پایان معرفی کرده است، وجود این سه گونه میگوی آب شیرین فرصت مناسبی را جهت انجام تحقیقات اکولوژیک، بیولوژیک، ی شناسی، ژنتیک و غیره راجع به ده پایان در اختیار ما قرار می دهد.

در مطالعه ای که به منظور بررسی و مقایسه ترکیبات آغوز دو نژاد گاو گلپایگانی و هولشتین انجام گرفت، از تعداد سی راس گاو گلپایگانی و سی راس گاو هولشتین با سنین مختلف تا چهار روز بعد از زایش، تعداد هشت نمونه آغوز گرفته شد. غلظت پادتنهای تام با دو روش ایمونودیفوزیون یک طرفه، و کدورت سنجی با سولفات روی اندازه گیری شد. تعیین مقدار چربی، پروتئین، لاکتوز، و مواد جامد آغوز به وسیله دستگاه Milk-O-Scan، و وزن مخصوص آنها توسط پیکنومتر انجام گرفت. به منظور بررسی آماری اطلاعات بدست آمده از برنامه GLM نرم افزار SAS استفاده شد. میانگین ها با استفاده از آزمون چند دامنه ای دانکن و در سطح 5% مقایسه شدند. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که غلظت پادتنهای آغوز دوشش اول گاوهای هولشتین بیشتر از گاوهای گلپایگانی است، ولی در دوشش های بعدی این تفاوت معنی دار نیست. غلظت چربی، پروتئین، لاکتوز، و مواد جامد آغوز این دو نژاد تفاوت معنی داری ندارد و اثر دوره شیردهی نیز بر ترکیبات آغوز آنها قابل ملاحظه نمی باشد. وزن مخصوص آغوز دوشش اول گاوهای هولشتین بیشتر از گاوهای گلپایگانی بوده و همبستگی بین وزن مخصوص و غلظت پادتنها 0.77 است. در رابطه با روش اندازه گیری پادتنها، علیرغم دقت بیشتر روش ایمونودیفوزیون، روش کدورت سنجی به دلیل سرعت، سادگی، و ارزان بودن در بسیاری از موارد پیشنهاد می گردد.

به منظور ارائه سیمای طبیعی پروتئین تام و میزان فراکسیون های پروتئینی سرم خون اسبچه خزر مینیاتور و مقایسه آن با اسب عرب ایرانی، از 94 راس اسبچه خزر و 18 رای اسب عرب سالم خونگیری به عمل آمد. پروتئین تام و شش فراکسیون پروتئینی شامل: آلبومین، آلفایک گلوبولین، آلفا دوگلوبولین، بتا یک گلوبولین، بتا دوگلوبولینی و گاما گلوبولین اندازه گیری شدند. اسبها به چهار گروه سنی 36-0 ماه، 72-37 ماه، 108-73 ماه و بزرگتر از 109 ماه طبقه بندی شدند. مطالعات آماری با توجه به سن، جنس و نژاد انجام گردید. میزان پروتئین تام، گلوبولین تام و فراکسیون های آلفا دو و بتا دوگلوبولین در اسبچه خزر بود. در بین مادیان های دو نژاد به غیر از مقدار پروتئین تام و آلفا دوگلوبولین که در هر دو نژاد یکی است، سایر اجزای پروتئینی دارای تفاوت معنی دار هستند (P<0.05). نریان های دو نژاد فقط در میزان آلفا دوگلوبولین و بتا دوگلوبولین اختلاف آماری معنی دار دارند (P<0.05)، که میزان هر دو در اسبچه خزر بیشتر است. از نظر جنس هیچگونه تفاوتی بین نریان و مادیان مشاهده نگردید. ولی با افزایش سن میزان آلبومین کاهش و میزان گاما گلوبولین و پروتئین تام افزایش یافتند (P<0.001).

به منظور مطالعه ظرفیت تولید شیر میش های نژاد ورامینی و رشد بره آن از 20 راس میش سه ساله یک قلو و دو قلو زائیده گله مزرعه تحقیقاتی – آموزشی دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران رکوردگیری شد. در این مطالعه میزان تولید شیر، طول دوره شیردهی و رشد بره بررسی شد. میانگین تولید شیر میش ها در طول مدت زمان شیردادن به بره ها (در مدت 11 هفته) با استفاده از روش توام دوشیدن با دست و وزن کشی بره قبل و بعد از خوردن شیر تخمین زده شد. میانگین تولید شیر روزانه هر میش 345(±15) گرم بود. متوسط طول دوره شیردهی 77(±3) روز بود. تولید شیر در مرحله اول شیردهی (8 روز بعد از زایش) به حداکثر رسید و سپس به تدریج کاهش یافت. نتایج تجزیه های آماری نشان داد که علیرغم بالا بودن تولید شیر در میشهایی که بره نر شیر می دادند جنس بره تاثیر مشخصی بر کل تولید شیر در دوره شیرخواری نداشت. در ضمن میانگین تولید شیر در میش هایی که بره های دوقلو شیر می دادند بالاتر از میش های یک قلو شیرده بود که در بعضی از هفته ها این اختلاف معنی دار بود. متوسط اضافه وزن روزانه بره ها در دوره شیرخواری 185(±12) گرم بود.

تاثیر ضد باکتریایی روغنهای فرار پونه و گلپر بر روی باکتریهای E. coli و S. aureus مطالعه شد. گیاهان مورد مطالعه با روش تقطیر با بخار آب اسانس گیری شدند و تاثیر ضد میکروبی اسانس آنها با روش دیسک پلیت در رقتهای مختلف و در چهار مرحله مختلف زمانی مطالعه گردید. روغنهای فرار موثر در رقتهای مختلف در برابر سه رقت مختلف سوسپانسیون باکتریال قرار گرفتند تا MBC و MIC آنها را تعیین نماییم. اسانس پونه و گلپر به صورت رقیق نشده به ترتیب خاصیت باکتریسیدال و باکتریواستاتیک داشتند. از نظر زمانی اسانسها در مدت 30 دقیقه بهترین تاثیر خود را نشان دادند. ترکیبات اسانسها با دستگاه گاز کروماتوگراف/طیف سنج جرمی (GC/MS) شناسایی شد و هر دو اسانس در 7 ترکیب با درصدهای متفاوت مشترک بودند. تاثیر ضد میکروبی Limonene،13.73 درصد ترکیبات اسانس پونه و b-pinene، 7 درصد ترکیبات اسانس گلپر را تشکیل می دهند و با فرض تاثیر گذاری هر دو ترکیب، تاثیر Limonene محتملتر به نظر می رسد. نتایج به دست آمده نشان می دهند که روغنهای اسانسی مذکور فعالیت ضد میکروبی خوبی داشته و باکتری گرم منفی E. coli تاثیرپذیری بیشتری از آنها داشته است. با عنایت به محدودیتهای روزافزون استفاده از مواد شیمیایی ضد میکروب به نظر می رسد روغنهای فرار جایگزین بهتری برای مواد فوق باشند.