یافته های نو در روان شناسی (روان شناسی اجتماعی)
سال:1390 | دوره:7 | شماره:21 |تعداد مقالات:14

هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر آموزش بسط و گسترش بر افزایش بازیابی آموخته ها در حافظه معنایی یادگیرندگان در دو نوع تکلیف درسی فیزیک و مطالعات اجتماعی با توجه به سطوح مختلف پیشرفت تحصیلی آنها بود. از روش تجربی و طرح گسترش یافته پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. 180 نفر دانش آموز دختر سال اول متوسطه به عنوان آزمودنی در قالب چهار گروه آزمایشی و دو گروه کنترل به صورت تصادفی انتخاب و جایگزینی شدند. به گروه های آزمایشی، روش های بسط و گسترش دانشی و بسط و گسترش معنایی آموزش داده شد، سپس به تمامی گروه ها در یک جلسه 2 ساعته یک تکلیف حافظه داده شد. بلافاصله آزمودنی ها در معرض پس آزمون مشترک بازیابی قرار گرفتند. اثرمندی آموزش راهبردهای بسط و گسترش به طور جداگانه برای آزمودنی های بالا، متوسط و پایین از لحاظ سطح پیشرفت تحصیلی بررسی شد. ابزار اندازه گیری متغیر وابسته، آزمونی بود که توسط معلمان هر کدام از دروس مطالعات و فیزیک به اجرا درآمد. نتایج تحلیل واریانس دوراهه (3×3) نشان داد آموزش انواع بسط و گسترش در هر دو زمینه تکلیف فیزیک و مطالعات بر بازیابی آموخته ها در حافظه معنایی موثر بود. در هر دو زمینه، گروه های آزمایشی 1 و 2 با گروه کنترل تفاوت معنی دار داشتند. همچنین در درس مطالعات اجتماعی میان متغیرهای نوع بسط و سطوح پیشرفت تحصیلی اثر متقابل دوگانه وجود داشت. بر این اساس نتیجه گرفته شد آموزش انواع بسط و گسترش به یادگیرندگان در حال تحصیل در افزایش بازیابی در حافظه معنایی آنها تاثیر معنی دار دارد، با این حال این تاثیر در تکالیف درسی مختلف یکسان نیست و به نوع محتوای مطالب یادگیری و نیز ویژگی های آزمودنی ها بستگی دارد.

هدف از این تحقیق بررسی و مقایسه اثربخشی آموزش مدیریت خشم و دارودرمانی بر میزان پرخاشگری زندانیان شهر فسا بود. نمونه این پژوهش 45 نفر از مددجویان زندانی شهر فسا بود که به صورت نمونه گیری تصادفی ساده از بین زندانیانی که بالاترین نمره در پرخاشگری داشتند، انتخاب و در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل گمارده شدند. پرسشنامه پرخاشگری باس و پری (AQ) به عنوان ابزار در این پژوهش استفاده شد. طرح پژوهش، شبه تجربی و از نوع پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. پس از انتخاب تصادفی گروه های آزمایش و کنترل، سپس مداخله آزمایشی 1 (آموزش مدیریت خشم) و مداخله آزمایشی 2 (دارودرمانی) به گروه های آزمایش ارائه گردید و پس از اتمام برنامه آموزشی و دارودرمانی، پس از آزمون گرفته شد. تجزیه و تحلیل داده ها به روش کواریانس چند متغیره (مانکوا) نشان داد آموزش مدیریت خشم و دارودرمانی در کاهش پرخاشگری زندانیان موثر و کارآمد بود و در این میان مدیریت خشم نسبت به دارودرمانی در کاهش پرخاشگری موثرتر است.

هدف این تحقیق، تعیین اثرات عامل استرس زا بر عملکرد حافظه با توجه به اثرات تعدیلی سازه شخصیتی سخت رویی بوده است. طرح از نوع شبه آزمایشی با پس آزمون و گروه کنترل بوده است. نمونه های پژوهش شامل 60 نفر از دانشجویان دختر و پسر مقطع کارشناسی دانشگاه تبریز بوده که از طریق غربالگری با مقیاس زمینه یابی دیدگاه های شخصی انتخاب شدند، به طوری که 30 نفر حائز سخت رویی بالا و 30 نفر دیگر نیز حائز سخت رویی پایین بودند، هر کدام از این گروه ها به دو دسته آزمایشی و کنترل تقسیم شدند، به طوری که با اعمال متغیر مستقل (استرس) و تعدیل کننده (سخت رویی) در نهایت 4 گروه ایجاد شد: آزمایشی با سخت رویی بالا، آزمایشی با سخت رویی پایین، کنترل با سخت رویی بالا و کنترل با سخت رویی پایین که این چهار گروه از لحاظ نمره کلی و نمرات مربوط به 7 خرده مقیاس آزمون حافظه وکسلر با هم مقایسه شدند. برای آزمودن فرضیه ها و سوالات پژوهشی از روش تحلیل واریانس یک راهه، چند متغیره و آزمون های تعقیبی استفاده شد. تجزیه و تحلیل نشان داد که در مورد فرضیه اصلی، بین دو گروه آزمایشی با سخت رویی بالا و آزمایشی با سخت رویی پایین به لحاظ نمره کلی حافظه تفاوت معناداری وجود ندارد. همچنین بین گروه آزمایشی و کنترل با سخت رویی بالا از نظر نمره کلی حافظه تفاوت معناداری وجود ندارد. بین گروه آزمایشی و کنترل با سخت رویی پایین نیز از نظر نمره کلی حافظه تفاوت معناداری وجود ندارد اما در خرده مقیاس های تکرار ارقام و جهت یابی نمره هر چهار گروه مورد بررسی تفاوت معناداری با هم دارند.

پژوهش حاضر به منظور بررسی نیازهای فرهنگی آموزشی و پژوهشی دانشجویان رشته های کارشناسی واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی در سراسر کشور انجام پذیرفته است. روش پژوهش توصیفی از نوع زمینه یابی می باشد، جامعه پژوهش شامل کلیه دانشجویان کارشناسی دانشگاه آزاد اسلامی بود، آزمودنی ها از 21 واحد دانشگاهی در 12 منطقه دانشگاهی سراسر کشور با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب گردیده اند. تعداد کل نمونه مورد آزمون 4615 نفر می باشد. ابزار پژوهش یک پرسشنامه محقق ساخته با مقیاس لیکرتی پنج درجه ای، شامل 34 گویه می باشد که در 3 مولفه یا خرده مقیاس نیازهای فرهنگی، نیازهای آموزشی و نیازهای پژوهشی، تنظیم گردیده است. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش ها و شاخص های 1 آمار توصیفی شامل فراوانی مطلق، درصد، میانگین، انحراف معیار، جداول 2 آمار استنباطی شامل آماره های پارامتریک آزمون t دو گروه مستقل، آزمون تجزیه و تحلیل واریانس یک طرفه (آنوا) و آزمون پیگیری شفه صورت گرفته است. یافته ها نشان می دهد که دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی: نیازهای آموزشی با فراوانی 94.75%، نیازهای پژوهشی با فراوانی 94.1%، و نیازهای فرهنگی با فراوانی 94% را به عنوان تقدم نیازهای خود برگزیده اند. همچنین از دیدگاه دانشجویان بین نیازهای فرهنگی، آموزشی و پژوهشی تفاوت معناداری وجود دارد.

یکی از مفاهیم مرتبط با روانشناسی مثبت گرا در حیطه شغل، نیرومندی در کار است. پژوهش های متعدد نشان داده اند که افزایش سلامت و عملکرد شغلی کارکنان از مهم ترین پیامدهای نیرومندی در کار هستند. هدف از پژوهش حاضر، بررسی رابطه نیرومندی در کار با سلامت و عملکرد شغلی در کارکنان یک شرکت صنعتی اهواز بوده است. در این پژوهش پیمایشی، 212 نفر از کارکنان به روش تصادفی ساده انتخاب شدند که با استفاده از پرسشنامه های نیرومندی (شیروم، 2003)، پرسشنامه سلامت عمومی گلدبرگ و هیلر (1979) و پرسشنامه عملکرد شغلی پاترسون (1992) مورد سنجش قرار گرفتند. برای تحلیل داده ها نیز تحلیل واریانس چندراهه (MANOVA) مورد استفاده قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان دهنده رابطه مثبت و معنی دار نیرومندی در کار با سلامت (0.01>P و 0.26= R2) و عملکرد شغلی (0.01>P و R2=0.19) کارکنان بودند. به طور کلی، نتایج پژوهش حاضر نشان دهنده تاثیر نیرومندی به عنوان یک عاطفه مثبت در محیط کار بوده است.

در متون مربوط به نقش عوامل انسانی در ایجاد تصادف، مکررا از مقوله ای تحت عنوان آمادگی صفات بحث می شود. یعنی فرد بخاطر بعضی از صفاتی که دارد بیشتر تصادف می کند. این پژوهش به شخصیت و پنج بعد عمده شخصیتی: روان رنجوری، برونگرایی، انعطاف پذیری، مسوولیت پذیری و سازگاری به عنوان عامل کمک کننده برای شناسایی ویژگی های شخصیتی عاملان تصادف و نیز پیش بینی رفتار رانندگی و پیامدهای مربوط به آن تاکید می کند. در یک پژوهش پس رویدادی تعداد 40 نفر از رانندگان مقصر در تصادف که در سال 1387 در بیمارستان الزهرای اصفهان بستری شده بودند با یک نمونه 40 نفری رانندگان بدون درگیری در تصادف مقایسه شدند. پرسشنامه مورد استفاده در پژوهش NEO-PI-R بود. نتایج با استفاده از روش تحلیل مانوا با نرم افزار SPSS16 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که رانندگان تصادفی نمرات بالایی در روان رنجوری (0.05>P)، و نمرات پایینی در انعطاف پذیری (0.05>P)، سازگاری (0.01>P)، و مسوولیت پذیری (0.001>P) بدست آوردند. مقایسه دو گروه عامل تصادف و گواه در این پژوهش و پژوهش های محدود دیگر، این نتیجه گیری احتمالی را بدنبال دارد که عوامل شخصیتی می توانند یکی از عوامل مهم در بروز تصادفات باشند.

از انجام این پژوهش تعیین چگونگی ارتباط بین متغیرهای سبک دلبستگی شکل گرفته از دوران طفولیت، انتخاب راهبرد مقابله ای هنگام بروز بحران بیماری سرطان و سلامت روانی نوجوانان پسر مبتلا به سرطان است، تا مشخص شود که آیا هیچ یک از سبک های دلبستگی در انتخاب راهبردهای مقابله ای کارآمد و نتیجتا کسب سلامت روانی بالا در این دوران نقش دارند یا خیر. به همین منظور در این پژوهش پرسشنامه های مقیاس دلبستگی بزرگسالان (RAAS)، راهبردهای مقابله ای (WOCQ) لازاروس و سلامت عمومی (GHQ) توسط نمونه 50 نفری نوجوانان پسر مبتلا به سرطان 17 تا 20 ساله تکمیل گردیده اند و سپس با استفاده از روش های آمار توصیفی برای تعیین همبستگی بین نمره های این پرسشنامه ها و تحلیل داده ها از آزمون های همبستگی پیرسون و دو رشته ای نقطه ای استفاده شده است. بر اساس یافته ها، کلیه فرضیه های این پژوهش رد شدند، و به این ترتیب بین نوع سبک دلبستگی با میزان استفاده از راهبردهای مقابله ای مساله مدار یا هیجان مدار در نوجوانان پسر مبتلا به سرطان رابطه معنی داری وجود نداشت. همچنین بین نوع راهبردهای مقابله ای و سلامت روانی و نیز بین نوع سبک دلبستگی و سلامت روانی این گروه ارتباط معنی داری دیده نشد.

هدف از پژوهش حاضر، بررسی رابطه باورهای مذهبی و شادکامی با بخشودگی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی اهواز بود. نمونه پژوهشی، شامل 300 نفر (150 زن و 150 مرد) از دانشجویان بود که به روش تصادفی طبقه ای از بین دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز انتخاب شدند. برای اندازه گیری متغیرها از پرسشنامه اعتقادات مذهبی آرین، پرسشنامه شادکامی آکسفورد و مقیاس بخشودگی FS استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیری استفاده شد. نتایج این پژوهش نشان داد که بین باورهای مذهبی و بخشودگی همچنین بین شادکامی و بخشودگی رابطه مثبت معنی داری وجود دارد.

امیدواری نقش محوری ای در سلامت و بهزیستی بشر دارد. هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی زوج درمانی مثبت نگر بر بهبود رضایت از زندگی مادران کودکان با نیازهای ویژه بود. روش تحقیق از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون/پس آزمون با گروه کنترل بود. از میان مادران دارای کودکان ناتوان مشهد، به شیوه هدفمند 24 نفر انتخاب و به شیوه تصادفی در گروه های آزمایش و کنترل جایگزین شدند (هر گروه 12 نفر). برای گرد آوری داده ها از پرسشنامه امیدواری اسنایدار استفاده شد. نتایج نشان داد امیدواری مادران کودکان با نیازهای ویژه که مداخله را دریافت کرده بودند، به طور معنی داری افزایش یافته بود. با وجود این، می-توان نتیجه گرفت که زوج درمانی با رویکرد مثبت نگر در افزایش امیدواری مادران کودکان با نیازهای ویژه در شهر مشهد اثربخش است.