پژوهش نامه نظم و امنیت انتظامی
سال:1388 | دوره:2 | شماره:1 |تعداد مقالات:9

فراهم شدن محیط اجتماعی سالم در گرو ایجاد مدارس ایمن و حمایت کننده می باشد. در این پژوهش از شاخص های تعیین کننده امنیت مدارس که بیانگر جلوه های بیرونی عوامل مخل امنیت و آسایش در مدارس است استفاده شده است. در این مقاله تلاش شده است که رویکردهای جوامع مختلف نسبت به موضوع امنیت مدارس مورد بررسی قرار گیرد. همچنین سعی شده است که از شاخص های تعیین کننده امنیت مدارس برای بحث و بررسی استفاده گردد. نتایج به دست آمده از این مطالعه ها حاکی از آن است که تغییرات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در جوامع مختلف و بالاخص در حال توسعه لزوم بازنگری و تغییر را در سیستم ها و فرایندهای آموزشی و تربیتی و به طور کلی در کلیه ابعاد نظام آموزشی یادآور می شود. برای این تغییرات باید به شاخص هایی از قبیل وضعیت ساختاری، و موقعیت مدارس، مسایل رفتاری و اخلاقی دانش آموزان و ... توجه ویژه ای شود.

هدف از پژوهش حاضر ساخت مقیاس پیش بینی افراد در معرض اقدام به خودکشی برای شهرستان های بوکان و مهاباد، در سال 1386 بوده است. بدین منظور پس از مطالعه ادبیات پژوهشی در زمینه عوامل موثر بر خودکشی و ابزار های تشخیص احتمال خودکشی و بر اساس مطالعات به عمل آمده در ایران، 91 ماده سوالی برای این مقیاس طرح و در بررسی اولیه آن به منظور تعیین اعتبار محتوا، 14 سوال آن حذف شد. مقیاس برای نمونه ای با حجم 450 نفر اجرا که تنها 383 پاسخ نامه برای تحلیل، معتبر شناخته شد. قبل از بررسی ساختار عاملی مقیاس، همسانی درونی آن مورد بررسی قرار گرفت. در این مرحله سوالاتی که ضریب آلفای کرونباخ کل مقیاس را پایین می آوردند، 3 سوال بودند، که از مقیاس حذف شدند. در نتیجه 74 سوال برای تحلیل عاملی مناسب تشخیص داده شدند. در بررسی ساختار عاملی از روش تحلیل مولفه های اصلی (PC) استفاده شد. پس از استخراج چهار عامل با استفاده از روش واریماکس عوامل چرخش داده شدند. چهار عامل استخراج شده نام گذاری شدند. 44 سوال نهایی به دست آمده که در چهار زیر مقیاس قرار گرفتند، از نظر همسانی درونی مورد بررسی قرار گرفتند. ضریب آلفای کرونباخ کل مقیاس 0.921 و ضریب آلفای هر یک از زیر مقیاس ها بالاتر از 0.75 به دست آمد. سپس به منظور تعیین اعتبار تمییز میانگین نمرات 40 نفر از افراد اقدام کرده به خودکشی و 40 نفر از کسانی که سابقه اقدام نداشته اند مقایسه گردید و اختلاف معناداری بین این دو میانگین نشان داده شد (P<0.00). برای بررسی اعتبار همزمان، همراه با مقیاس محقق ساخته، «مقیاس درماندگی بک» نیز برای 65 نفر اجرا شد و ضریب همبستگی 0.92 برای نمرات این دو مقیاس به دست آمد.

پلیس برای انجام دادن رسالت خطیر خود که همانا تامین امنیت اعضای جامعه است نیاز به مشارکت و همکاری مردمی دارد. مقاله حاضر که منتج از تحقیقی در همین زمینه است، به بررسی نقش سرمایه اجتماعی پلیس در جلب همکاری مردمی می پردازد. در بخش نظری با بهره گیری از تئوری ها و تدوین 4 فرضیه و در بخش تجربی به روش پیمایشی با ابزار پرسشنامه محقق ساخته و حجم نمونه 45 نفر از روسای کلانتری های تهران بزرگ، اطلاعات لازم جمع آوری شد. نتایج تحقیق نشان داد که میزان همکاری مردم با پلیس از دید پاسخگویان در حد متوسط و سرمایه اجتماعی پلیس به میزان زیاد است. با اثبات چهار فرضیه تحقیق مشخص شد که سرمایه اجتماعی پلیس، حضور و مشارکت او در فعالیت های محل، همکاری پلیس با مردم خصوصا در ساعات غیراداری و میزان احترامی که مردم بر پلیس می گذارند، همگی تاثیر به سزایی در افزایش همکاری مردم با پلیس دارد و همبستگی 0.88 متغیرها و0.77 =R2 تاییدکننده آماری این رابطه است. پیشنهاد تحقیق، تلاش درجهت افزایش سرمایه اجتماعی پلیس و ایجاد زمینه احترام بیشتر مردم به پلیس است.

جرم پدیده ای است که بسیاری از عوامل اجتماعی، اقتصادی، روانشناسی، حقوقی و ... را شامل می شود. اما به نظر می رسد آنچه که مادر تمام این عوامل است عوامل اقتصادی نظیر بیکاری، فقر، توزیع نامناسب درآمد، تورم و ... باشد. اما سوال اینجاست که این عوامل چگونه بر انسان تاثیر گذاشته و باعث ارتکاب پدیده شوم جرم می گردد؟پاسخ به این سوال تنها زمانی محقق خواهد شد تا با پرهیز از نگرش تک بعدی و با رویکردی چندرشته ای به مساله فوق نگریسته شود.لذا نگارندگان در اقدامی نوآورانه بر آن شدند با تلفیق علوم روانشناسی و اقتصاد و با رویکردی جامع، سعی در ارایه راهکارهای پیشگیری از وقوع جرم کنند.بدین منظور نگارندگان معتقدند اگرچه نمی توان مشکلات اقتصادی را به راحتی از بین برد اما به کمک علم روان شناسی می توان اثرات منفی آن را بر روح و روان انسان تا حدود زیادی کاهش داد که یکی از دستاوردهای آن کاهش انگیزه برای وقوع جرم می باشد.

اعتماد یکی از پدیده های اجتماعی محسوب می شود که از منظر جامعه شناسی در حوزه نظم اجتماعی مطرح شده است. اعتماد یکی از مولفه های اصلی سرمایه اجتماعی محسوب می شود که مسوولین و سیاستمداران را بر آن می دارد تا در جهت افزایش سرمایه اجتماعی و ایجاد نظم در جامعه، گام هایی اساسی بردارند. پلیس به عنوان یک نهاد اجرایی با هدف ایجاد نظم و امنیت در جامعه، نیازمند اعتماد مردم است تا در جهت نظارت بر اشکال زندگی عمومی، بتواند نظم و امنیت را در جامعه حفظ کند. اعتماد به کوپ ها یعنی کلانتری ها و پاسگاه ها به عنوان موضوع اصلی مقاله حاضر از منظر فرماندهان کوپ و مسوولین مورد بررسی قرار گرفته است. در این مقاله عوامل موثر بر افزایش اعتماد مردم نسبت به کوپ ها در مولفه های: 1- رفتار اجتماعی مردم پسند 2- حفظ شخصیت و منزلت شغلی حین انجام وظایف 3- کمک رسانی و ایثارگری 4- قانون گرایی و رعایت عدالت 5- پای بندی به تعهدات دینی 6- مدیریت در رفتار 7- وجدان کاری و صحت عمل 8- تلاش موثر، شناسایی شده است. نکته کلیدی و خط اصلی نتایج تحقیق در جمع بندی جدول نهایی، عوامل موثر بر اعتماد مردم نسبت به عملکرد کلانتری ها و پاسگاه ها از منظر نخبگان (مسوولین و فرماندهان کوپ) بررسی شده و نشان می دهد که عوامل موثر بر افزایش اعتماد مردم نسبت به کوپ ها در این نکته اصلی یعنی «رعایت اصول و ارزش های اجتماعی، دینی، قانونی و اخلاقی در جهت خدمت به مردم» نهفته است که رعایت این اصول سبب افزایش اعتماد مردم نسبت به کوپ ها خواهد شد. رعایت این مهم برای پلیس، هدفی برای حفظ و ایجاد نظم و امنیت در جامعه است.

خصوصی سازی به منظور کاهش تصدی گری و ارتقای عملکرد دولت ها از چند دهه قبل تاکنون در همه کشورها از جمله ایران به اجرا درآمده است. این امر به طور فزاینده ای مورد توجه قرار گرفته است سازمان های انتظامی دولتی در سطح جهان و ایران از این امر تبعیت کرده اند ناجا نیز در جهت خصوصی سازی خدمات خود از سال 82 ارایه قسمتی از خدمات صدور گذرنامه از جمله «پذیرش، بررسی، ثبت و ارسال مدارک مربوط به واحد صدور گذرنامه» را به بخش خصوصی (دفاتر پلیس + 10) واگذار کرده است و با توجه به اهمیت موضوع در روند فعالیت های ناجا طی این تحقیق خصوصی سازی خدمات صدور گذرنامه در تهران مورد مطالعه قرار گرفته است.این پژوهش از منظر هدف، کاربردی و به روش اسنادی، پیمایشی انجام و چگونگی فعالیت های مورد نظر در صدور گذرنامه در دو وضعیت قبل و بعد از خصوصی سازی به نظر پاسخگویان بررسی شده است. در تدوین چارچوب تئوریک آن از نظریه های خصوصی سازی و دیدگاه های صاحب نظران اقتصادی در این حوزه، پیشینه خصوصی سازی در جهان و ایران، خصوصی سازی پلیس در جهان و ایران، پیشینه خصوصی سازی در حوزه ناجا و مطالعات علمی و پژوهشی اسنادی و مدارک کتابخانه ای استفاده شده است. سپس از طریق مطالعه پیمایشی و با استفاده از دو پرسشنامه محقق ساخته، روی جامعه آماری تحقیق، شامل دو گروه 60 نفره، متشکل از کلیه کارشناسان ناجا مشغول به خدمت در رده های مدیریت ستادی امور گذرنامه و همچنین بخشی از مراجعه کنندگان به دفاتر پلیس + 10 تهران پیاده شده است. سپس (t) با استفاده از نرم افزار SPSS و روش های توصیفی و تحلیلی از جمله آزمون های آماری تی برای دو گروه زوج و کای اسکوئر مورد تجزیه تحلیل قرار گرفته است.نتایج مطالعه نشان داد که بعد از خصوصی سازی خدمات صدور گذرنامه، اهداف ملی توسعه فناوری اطلاعات و رضایت مندی مردم و تکریم ارباب رجوع در جهت مثبت و کنترل های اداری، نگهداری اسناد و موارد حفاظتی و امنیتی در جهت منفی اختلاف معنی داری داشته است. بنابراین خصوصی سازی صدور گذرنامه موجب حصول اهداف توسعه فناوری اطلاعات، افزایش رضایت مندی مردم و کاهش کیفیت سه متغیر دیگر تحقیق شامل کنترل های اداری، نگهداری اسناد و موارد حفاظتی و امنیتی شده است.

بحران ها و چگونگی مقابله با آن ها همواره به عنوان یکی از دلمشغولی های مهم انسان متمدن مطرح بوده است. از دوران کهن که فجایع و رخدادهای مرگبار طبیعی چون زلزله سیل و یا رویداهایی تاسف بار با منشا انسانی مانند جنگ ها و درگیری های خانمان سوز در عرصه حیات بشر رخ می نمود تا به امروز که در عصر پیشرفت های شگرف علمی همچنان حوادث متاثر کننده و غیر قابل بازگشت طبیعی و انسانی به عنوان «بحران» فراروی جهانیان قرار دارد، اندیشمندان و مدیران سیاسی و اجتماعی در صدد چاره جویی و مقابله با آن بوده اند.نوشتار حاضر با نگاهی به مفهوم بحران و پس از برشمردن شیوه های سنتی تقسیم بندی آن در صدد است رهیافتی جدید برای مقابله با بحران های عصر حاضر را که متناسب با پیچیدگی های زندگی امروز بشر است ارایه دهد. این مهم با عنوان نگرشی نو به گونه شناسی بحران مطرح شده است و در آن بحران های فراروی انسان به چهار گونه بحران های متعارف، غیرمنتظره، سرکش و دیرمهار و بنیادین طبقه بندی شده اند.در این میان بحران های بنیادین به عنوان پیچیده ترین بحران های فراروی بشر که مختص انسان عصر حاضر است برای نخستین بار ارایه شده است.این نوشتار که بر گرفته از منابع به روز گونه شناسی بحران است، در تعریف مفهوم گونه های چهارگانه بحران درصدد است مثال هایی را که منطبق با مسایل روز کشور عزیزمان باشد ارایه دهد. نوشتار حاضر در عین حال راه های مقابله یا کاستن از خسارت ها و عوارض گونه های چهارگانه بحران ها نیز ارایه می کند و بر اهمیت عنصر مطالعه و پژوهش در خصوص راه های کاستن از خسارات بحران یا جلوگیری از وقوع برخی از موارد آن (با منشا انسانی)، همچنین آمادگی و سرعت عمل مقابله با بحران های پیچیده تاکید می گذارد.