روانشناسی نظامی
سال:1389 | دوره:1 | شماره:3 |تعداد مقالات:9

مقدمه: هدف این مطالعه بررسی اثربخشی درمان بازآفرینی خیالی و پردازش مجدد، که درمانی مبتنی بر تصویر سازی ذهنی هدایت شده است، بر کاهش سطح آشفتگی ذهنی و تصاویر راجعه مربوط به سانحه جانبازان جنگ ایران که مبتلا به اختلال استرس پس از ضربه می باشند، بوده است.روش: در این پژوهش تعداد 4 نفر جانباز مبتلا به اختلال استرس پس از ضربه، به صورت نمونه در دسترس مورد آزمون قرار گرفتند. با استفاده از طرح خطوط پایه چندگانه، اثربخشی روش درمان و پایداری نتایج درمانی یک ماه پس از درمان، مشخص شد. این پیامدهای مطلوب درمانی، صرفا با استفاده از تجسمات بصری بیماران و بدون چالش کلامی با باورهای منفی آنان، به دست آمد. در این پژوهش مقیاس های CAPS و SUDs به عنوان ابزارهای تحقیق مورد استفاده قرار گرفتند.نتایج: مطابق نتایج به دست آمده، پس از کاربست شیوه درمانی مورد آزمایش، به طور موثری از میزان فراوانی و شدت بروز تصاویر راجعه مربوط سانحه بیماران کاسته شد. همچنین سطح کلی آشفتگی ذهنی آزمودنی ها به میزان زیادی کاهش پیدا کرد. این شیوه درمانی در مورد کاهش سطح آشفتگی ذهنی و شدت بروز تصاویر راجعه، نسبت به کاهش فراوانی بروز تصاویر راجعه، موفق تر عمل کرده است.بحث: پذیرش تصاویر ذهنی مزاحم به عنوان هسته اصلی اختلال استرس پس از سانحه، مستلزم پذیرش و به کارگیری درمان های اساسا تصویری (تصوری) یا لااقل به کارگیری این عنصر به عنوان مولفه ای اساسی در درمان این اختلال خواهد شد. این پژوهش هم راستا با پژوهش های به عمل آمده در این حوزه، در پی تبیین اثربخشی درمان های تصوری و بیان لزوم گسترش کاربرد این نوع درمان هاست.

مقدمه: تسلیحات شیمیایی اثرات مخرب جسمی و روانی بر افراد آسیب دیده می گذارد، بر این اساس مطالعه حاضر با هدف تعیین میزان افسردگی، اضطراب و استرس در خانواده های افراد آسیب دیده شیمیایی انجام شده است.روش: شامل دو گروه، خانواده های افراد آسیب دیده جنگ افزارهای شیمیایی منطقه سردشت شامل همسران و فرزندان و افراد مشابه از شهروندان همان منطقه که تحت تاثیر مستقیم اثرات حملات شیمیایی نبوده اند به صورت تصادفی سیستماتیک وارد این مطالعه شدند. اختلالات روانی شامل افسردگی، اضطراب و استرس با استفاده از مقیاس DASS مورد بررسی قرار گرفت. آزمون آماری T و خی 2 برای بررسی متغیرهای مورد نظر استفاده شد.نتایج: میزان افسردگی، اضطراب و استرس در میان همسران گروه مورد نسبت به همسران گروه شاهد و نیز میزان اختلالات در میان فرزندان دو گروه به طور قابل ملاحظه ای بیش تر است (همه موارد P<0.005). اما در داخل گروه مورد تفاوت چندانی بین مادران و فرزندان دیده نمی شود (P<0.05).بحث: نتایج نشان دهنده وجود میزان بالایی از علایم اختلالات روانشناختی، به ویژه اضطراب و افسردگی در بین اعضای خانواده افراد آسیب دیده حملات شیمیایی است. هر چند سایر مردم ساکن سردشت که تحت تاثیر سایر آثار جنگ بوده اند نیز دارای میزانی از علایم اضطراب و افسردگی هستند.

مقدمه: با توجه به نقش تعیین کننده فرهنگ ایثار در دفاع مقدس و اهمیت این عامل در توان ملی و دفاعی ج.ا.ایران به منظور دستیابی به شخصیت مطلوب در سازمان نظامی و سپاه ضروری است با توجه به سوابق پژوهشی موضوع، ویژگی های شخصیتی افراد ایثارگر به طور جدی مورد بررسی قرار گیرد. هدف از این پژوهش شناسایی افراد ایثارگر در موقعیت عملی و آزمایشی و بررسی ویژگی های شخصیتی افراد ایثارگر و یاری رسان بود.روش: این پژوهش از نوع علی مقایسه ایی است که با روش نمونه گیری داوطلبانه از میان جوانان (با تعداد 500 نفر) در سال 1389 به انجام رسید. آزمودنی ها بعد از آزمون عملی در سنجش میزان ایثارگری، پرسشنامه شخصیتی NEO-PI-R-240 را تکمیل کردند و داده های به دست آمده با آزمون آماری تحلیل واریانس چند متغیری به کمک نرم افزار spss18 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.نتایج: نتایج حاصله نشان داد افراد ایثارگر و یاری رسان در همه ویژگی های شخصیتی از دیگران تفاوت اساسی دارند و پروفایل شخصیتی آن ها متمایز است.بحث: نتایج این پژوهش تیپ شخصیتی مطلوب سازمانی را با تاکید بر نیروهای مسلح و سپاه نشان می دهد و به کمک مطالعات تکمیلی می تواند زمینه دستیابی به مدل شخصیت مطلوب سازمانی نیروهای نظامی را برای بهبود جذب، آموزش و مدیریت منابع انسانی فراهم سازد.

مقدمه: این پژوهش با هدف شناسایی آثار تنش شغلی در عملکرد مدیران نیروی انسانی یکی از نیروهای مسلح و شیوه های رویارویی برای کاهش آن ها از نظر مدیران مذکور، انجام شده است.روش: روش تحقیق به کار رفته از نوع پیمایشی (زمینه یابی) است و ازپرسشنامه های محقق ساخته، پس از اعتباریابی (با روایی و پایایی چشمگیری)، به عنوان ابزار پژوهش استفاده شده است. نمونه ها (n=57) به صورت تمام شمار از سراسر کشور انتخاب شده اند، پس از اجرا، داده های جمع آوری شده، با نرم افزار آماریSPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.نتایج: مدیران نیروی انسانی نیروی مسلح مذکور در معرض روان فشارهای شغلی متعدد و متنوعی قرار دارند که در آنان فشار روانی ایجاد می کنند و در سطوح متفاوتی بر عملکرد آنان تاثیر منفی دارد. آنان برای کاهش فشارهای روانی - شغلی، روش های رویارویی با فشار روانی را به میزان های متفاوت به کار می برندکه در اغلب موارد تا حد خیلی زیاد در بهبود عملکرد آنان موثر است.بحث: مدیران نیروی انسانی نیروی مسلح مذکور، برای انجام وظایف شغلی مدیریتی شان در چارچوب وظایف اساسی (تصمیم گیری، سازماندهی ، برنامه ریزی، رهبری و کنترل) متحمل انواع روان فشار می شوند. فشار روانی ناشی از این روان فشارها از نظر مدیران در سطوح (خیلی کم، تا خیلی زیاد) بر عملکرد آنان تاثیر منفی داشته که با به کارگیری روش های رویارویی، توانسته اند آثار این تنشها را کاهش داده و وظایف مربوطه را انجام دهند.

مقدمه: ناجا برای سنجش رضایت شغلی کارکنان خود نیاز به پرسشنامه معتبر و قابل قبول دارد که عوامل تشکیل دهنده آن هم راستا با تعالی سازمانی باشد، یعنی عواملی که بهبود در آن ها بتواند سازمان را به سمت سرآمدی هدایت کند. بدین منظور تلاش شده است تا بر اساس «مدل بنیاد اروپایی مدیریت کیفیت» پرسشنامه ای برای سنجش رضایت شغلی پلیس ایران طراحی شود.روش: برای این منظور 2933 نفر از کارکنان ناجا در سراسر کشور به وسیله روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب و پرسشنامه را تکمیل نمودند. پایایی پرسشنامه از طریق ضریب آالفای کرانباخ و بازآزمایی و اعتبار سازه از طریق تحلیل عاملی تاییدی مورد بررسی قرار گرفت.نتایج: نتایج نشان داد که 45 سوال پرسشنامه، 15 عامل را مورد اندازه گیری قرار می دهد. این عوامل با توجه به مبانی نظری تحقیق و محتوای سوالات قرار گرفته روی عوامل تحت عناوین: 1- توسعه ارتقای شغلی، 2- ارتباطات سازمانی، 3- توانمندسازی، 4- ایجاد فرصت های یکسان در سازمان، 5- مشارکت، 6- رهبری، 7- فرصت های یادگیری و دستیابی به اهداف، 8- قدردانی، 9- تبیین اهداف و ارزیابی ها، 10- آموزش و توسعه منابع انسانی، 11- تسهیلات و خدمات، 12- حقوق و مزایا، 13- ارتباط با همکاران، 14- مدیریت تغییر و تحول، 15- شرایط محیط کار نام گذاری شدند.بحث: ضرایب پایایی به وسیله روش بازآزمایی برای همه خرده مقیاس ها بین 0.61 تا 0.84 و برای کل پرسشنامه 0.73 بود. ضرایب همسانی درونی برای همه خرده مقیاس ها بین 0.57 تا 0.70 و برای کل پرسشنامه 0.91 بود. در کل، ضرایب اعتبار و پایایی به دست آمده برای پرسشنامه رضایت بخش بود. طبق نتایج این تحقیق پرسشنامه ساخته شده واجد شرایط لازم برای اندازه گیری رضایت شغلی پلیس ایران می باشد.

مقدمه: یکی از پدیده های جوامع انسانی، فشار روانی است. متغیرهای متعددی در واکنش ها انسان ها در برابر فشار روانی تاثیرگذار است که یکی از آن ها ویژگی سخت رویی است. این ویژگی از سه مولفه تعهد، کنترل و مبارزه جویی تشکیل شده است. هدف پژوهش حاضر، مقایسه تاثیر آموزش صبر، حل مساله و ترکیبی بر مولفه های سخت رویی دانشجویان است.روش: برای این منظور تعداد 80 نفر از دانشجویان یکی از دانشگاه های نظامی با روش خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. طرح این تحقیق از نوع پیش آزمون، پس آزمون با استفاده از گروه گواه بود. آزمودنی ها به صورت تصادفی در 4 گروه قرار داده شدند و بعد از انجام پیش آزمون به ترتیب آموزش صبر، آموزش حل مساله و آموزش ترکیبی دیدند و گروه گواه در معرض هیچ آموزشی قرار نگرفت. نتایج به دست آمده با کمک آمار توصیفی و استنباطی تحلیل گردید.نتایج: مشخص شد که در تمام مولفه های سخت رویی، روش صبر موثرتر از روش حل مساله و روش ترکیبی موثرتر از روش صبر است.بحث: با کمک آموزش ترکیبی صبر و حل مساله می توان دانشجویان را برای مقابله سازگارانه با فشار روانی که جزء لاینفک زندگی اجتماعی و تحصیلی آن هاست آماده نمود.

مقدمه: یکی از عوامل موثر بر موفقیت جنگ روانی دشمن و روش های مقابله با آن، عنصر آگاهی است. پژوهش حاضر در صدد است تا به این پرسش اساسی پاسخ دهد که آگاهی نیروهای نظامی از روش های جنگ روانی و شیوه های مقابله با آن به چه میزان است؟ روش های مناسب ارتقای سطح آگاهی های نظامیان نسبت به جنگ روانی و روش های مقابله ای کدام است؟روش: روش تحقیق توصیفی، تحلیلی است. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان یک واحد نظامی است. انتخاب نمونه به صورت خوشه ای چند مرحله ای برابر 1055 نفر است. از ابزارهای آماری میانگین، انحراف معیار، فراوانی و درصد، آزمون مجذور خی به منظور مقایسه متغیرهای کیفی و شمارشی استفاده شده است.نتایج: یافته های پژوهش نشان می دهد که پرداختن به موضوع جنگ روانی بسیار ضروری است. میزان آگاهی از روش های جنگ روانی و روش های مقابله با آن در نمونه مورد بررسی ضعیف است و افراد کمی تحت آموزش های مربوط به جنگ روانی قرار گرفته اند. میزان آگاهی از شیوه های جنگ روانی با میزان تحصیلات و درجه رابطه مثبت دارد. میزان آگاهی از شیوه های مقابله با جنگ روانی و رشته های تحصیلی با میزان اطمینان 95 درصد دارای تفاوت معناداری می باشد. روش های جنگ روانی دشمن علیه جمهوری اسلامی ایران به ترتیب اهمیت از طریق اقدامات فرهنگی و اقتصادی سپس اقدامات سیاسی وامنیتی و در نهایت از طریق اقدامات نظامی علیه نظام جمهوری اسلامی اعمال می شوند.بحث: انجام پروژه های پژوهشی، تهیه، تدوین و اجرای برنامه های آموزشی و اطلاع رسانی به منظور افزایش میزان آگاهی نیروهای نظامی از روش های جنگ روانی و شیوه های مقابله با آن ضرورت دارد. استفاده از رسانه ها و برنامه های سمعی و بصری در کنار سایر روش های اطلاع رسانی در اولویت قرار دارد و همچنین ضروری است تا آموزش جنگ روانی نیروهای نظامی از منابع رسمی، معتبر، مداوم و به صورت برگزاری کلاس ها، سخنرانی و همایشهای تخصصی منظم و انجام مسابقات دوره ای و اهدا جوایز نفیس باشد.