مجله دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
سال:1388 | دوره:27 | شماره:3 (پی در پی 81) |تعداد مقالات:8

سابقه و هدف: استفاده از تکنیک تصویربرداری دقیق در انجام ایمپلنت نقشی اساسی دارد. وجود سینوس نیز در ناحیه خلفی ماگزیلا یکی از محدودیت های استفاده از ایمپلنت مطلوب در ناحیه خلفی فک بالاست، بنابراین تعیین ارتباط ریج استخوان آلوئول با سینوس جزء نیازهای موجود می باشد. مطالعه حاضر با هدف مقایسه in vitro دقت توموگرافی Cranex Tome اسپیرال و توموگرافی ProMax خطی جهت ارزیابی کمیت استخوان قسمت خلف ماگزیلا برای استفاده طرح درمان ایمپلنت صورت گرفت.مواد و روشها: در مطالعه تشخیصی حاضر، توموگرام هایی از 2 اسکال خشک انسانی توسط هر دو دستگاه ProMax و Cranex تهیه گردید. 3 محل در هر قسمت ماگزیلا با سیم ارتودنسی علامت گذاری و در کل 24 توموگرام (12 توموگرام از هر یونیت) تهیه گردید. ارتفاع و پهنای استخوان روی توموگرام ها پس از برش محل های تعیین شده روی اسکال ها اندازه گیری شد. مقادیر بدست آمده از اندازه گیری های روی توموگرام ها بر اساس عامل بزرگنمایی 1.5 (طبق دستور سازنده یونیت ها) تقسیم و با اندازه های واقعی روی توموگرامها مقایسه شد. برای مقایسه مقادیر حاصل از دو بار اندازه گیری به کمک هر یک از دستگاه ها، همچنین مقایسه این مقادیر با Gold، از ضریب پایایی (Intraclass correlation coefficient of reliability) ICC استفاده گردید.یافته ها: حداقل مقدار ضریب ICC در دو بار اندازه گیری پهنا توسط دستگاه ProMax برابر 0.569 و حداکثر این ضریب در دو بار اندازه گیری ارتفاع با دستگاه Spiral، 0.950 بدست آمد. اختلاف میانگین اندازه گیری های ارتفاع روی هر دو یونیت از اندازه های واقعی کمتر از 0.3 میلی متر و در مورد پهنا کمتر از 0.5 میلی متر بود. نتایج این تحقیق نشان داد که اندازه گیری ارتفاع توسط هر دو دستگاه دقیق تر از اندازه گیری پهنا می باشد و تمام اندازه گیری های دستگاه اسپیرال دارای پایایی بیشتری در مقایسه با ProMax است.نتیجه گیری: به طور کلی دقت اندازه گیری کمیت استخوان توسط یونیت اسپیرال بیشتر بود. هر دو دستگاه برای اندازه گیری مقدار استخوان قسمت خلف ماگزیلا مناسب می باشند. تنظیم پلن تصویربرداری جداگانه برای هر محل دقت دستگاه را افزایش می دهد. یونیت Cranex Tome در خلفی ترین نواحی ممکن است علاوه بر دستور سازنده، به تنظیم جداگانه نیز نیاز داشته باشد.

سابقه و هدف: کنترل کامل جهت پیشگیری از آلودگی در داخل دهان مشکل است. به منظور کاهش اثرات مخرب اتصال سیلانت به مینای آلوده به بزاق، کاربرد ماده ادهزیو در زیر سیلانت پیشنهاد شده است. هدف از این بررسی، مقایسه میزان ریزنشت فیشورسیلانت در دو نوع سیستم سلف اچ ادهزیو و یک نوع ادهزیو نسل پنجم در شرایط آلودگی یا عدم آلودگی به بزاق بود. مواد و روشها: در این تحقیق تجربی، 60 دندان پره مولر دایمی بدون پوسیدگی فک بالا به 6 گروه 10 تایی تقسیم شدند. در گروه 1: اسید + بزاق + Single Bond سیلانت، گروه 2: اسید + Single Bond + سیلانت، گروه 3: بزاق + S3Bond + سیلانت، گروه 4: S3 Bond + سیلانت گروه 5: بزاق + Protect Bond + سیلانت و گروه 6: Protect Bond + سیلانت استفاده شد. دندانها 1000 سیکل در دمای 5-55oC ترموسایکل شدند و برای 24 ساعت در محلول فوشین بازی2%  قرار گرفتند. سپس نمونه ها برش زده شده و با استریومیکروسکوپ با بزرگنمایی 40X مشاهده گردیدند. نتایج با آزمون های آماری Kruskal-Wallis و Dunn بررسی شدند.یافته ها: آزمون Dunn نشان داد گروه 2 ریزنشت کمتری را نسبت به گروه 4 و 6 دارد. همچنین گروه 6، ریزنشت کمتری را نسبت به گروه 4 نشان داد. گروه 1 ریز نشت کمتری را نسبت به گروه 3 و 5 نشان داد ولی گروه 3 و 5 اختلاف معنی داری نداشتند و به طور کلی، در گروه های در ارتباط با بزاق افزایش در میزان ریزنشت مشاهده گردید.نتیجه گیری: یافته ها بیان می کند که بهترین روش سیلانت تراپی در شرایط آلودگی یا عدم آلودگی به بزاق، کاربرد اسید اچینگ و باندینگ است و کاربرد باندینگ سلف اچ در دندان های دایمی توصیه نمی شود.

سابقه و هدف: میزان افزایش بیماری های کلیوی در جهان سالانه %5 گزارش شده است. ابهاماتی در مورد افزایش یا کاهش پوسیدگی دندان ها و بیماری های پریودنتال در این بیماران وجود دارد به طوری که گروهی از مطالعات میزان باکتری های پوسیدگی زا و ریسک پوسیدگی را در این گروه بالا و گروهی ریسک ایجاد پوسیدگی را در این بیماران کمتر از افراد سالم می دانند. با توجه به تناقضات فوق، این تحقیق با هدف تعیین وضعیت میکروفلورای دهان در بیماران همودیالیز و پیوند کلیه طراحی شد. مواد و روشها: در این مطالعه historical cohort، بیمارانی که حداقل 6 ماه تحت همودیالیز بودند و بیماران پیوند کلیه که حداقل 24 ماه از زمان پیوند موفق ایشان گذشته بود و تعدادی گروه شاهد که عملکرد کلیوی طبیعی داشتند. از نظر وضعیت میکروفلورای دهانی به روش رنگ آمیزی و کست و تشخیص افتراقی میکرو فلور هوازی و بی هوازی مورد بررسی و مقایسه قرار گرفتند. آنالیز آماری با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 15 و آزمون های Chi-square، آنالیز واریانس و t-test جهت مقایسه میانگین میکروب ها در بین گروههای مختلف به کار رفت.یافته ها: در سه گروه دیالیز، پیوند و شاهد به ترتیب: لگاریتم تعداد کاندیدا 1.29، 1.26، 0.52، استرپتوکوک موتانس 3.55، 3.40، 3.70، لاکتوباسیل 0.49، 0.42، 0.20 و پورفیروموناس 0.31، 0.24، 0.20 تعیین گردید. تنها میکروارگانیسم کاندیدا در گروه دیالیز و پیوند به طور معنی داری بالاتر از گروه شاهد بود (P=0.05).نتیجه گیری: میکروارگانیسم کاندیدا در گروه دیالیز و پیوند کلیه از گروه شاهد بیشتر است.

سابقه و هدف: کانال دندانی فک تحتانی به عنوان یکی از لندمارک های طبیعی مهم و بخشی از مندیبل که دارای باندل نوروواسکولر می باشد، دارای اهمیت بیولوژیک خاصی است. داشتن اطلاعات کافی از مسیر و توپوگرافی و تنوعاتی که در آنها مشاهده می شود، امری ضروری است. بنابراین، این پژوهش با هدف بررسی موقعیت آناتومیک کانال فک تحتانی در رادیوگرافی های پانورامیک بیماران بالای 25 سال انجام پذیرفت.مواد و روشها: این مطالعه مقطعی بر روی 394 پرتونگاری پانورامیک (180 مرد و 214 زن) در محدوده سنی 25-53 سال که در دانشکده دندانپزشکی کرمان تهیه شده بودند، انجام گرفت. در این مطالعه طول و عرض کانال فک تحتانی و فاصله آن از سه نقطه، یک سانتیمتر بعد از سوراخ مندیبل، زیر فورکای مولر دوم و یک سانتیمتر قبل از سوراخ چانه تا بردر تحتانی فک پایین در سمت راست و چپ اندازه گیری شدند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های آماری t و ضریب همبستگی پیرسون و نرم افزار SPSS نسخه 15 استفاده شد.یافته ها: میانگین سنی افراد 34.59 ± 6.97 بود. طول کانال مندیبولار 77.4 میلیمتر، میانگین عرض کانال مندیبولار 3.8 میلیمتر و میانگین فاصله مندیبولار کانال تا بوردر تحتانی مندیبل 13.9 میلیمتر بود. به جز پارامتر موقعیت وسط منتال فرامن از بوردر تحتانی در سایر پارامترها بین سمت چپ و راست ارتباط معنی داری ملاحظه نشد. میان افزایش سن با عرض کانال، جز در موقعیت وسط منتال فرامن از بوردر تحتانی مندیبل و فاصله مندیبولار کانال تا بوردر تحتانی، جز در ناحیه زیر فورکای مولر دوم، در هر دو جنس همبستگی مثبتی وجود داشت. بین سن با طول کانال فک تحتانی همبستگی معنی داری دیده نشد. بین جنس و طول کانال ارتباط معنی داری مشاهده شد.نتیجه گیری: با توجه به نتایج این پژوهش پیشنهاد می گردد توجه و دقت بیشتری به موقعیت کانال فک تحتانی در نمای پانورامیک مبذول گردد تا کمترین صدمه را به دستجات عروقی عصبی ناحیه وارد نمایند.

سابقه و هدف: خشکی دهان از شایع ترین عوارض پرتودرمانی ناحیه سر و گردن است که با افزایش خطر بیماری های دهانی - دندانی تاثیر منفی بر کیفیت حیات فرد می گذارد. هدف تحقیق حاضر مقایسه تاثیر بزاق مصنوعی ایرانی با VA-OraLube در بهبود کیفیت حیات وابسته به سلامت دهانی بیماران مبتلا به خشکی دهان ناشی از پرتودرمانی ناحیه سر و گردن بود.مواد و روشها: مطالعه به روش کارآزمایی بالینی تصادفی دو سوکور روی 27 بیمار پرتودرمانی شده مبتلا به خشکی دهان (میانگین سنی 49.1±14.7 سال) انجام شد. بیماران به طور تصادفی ابتدا بزاق مصنوعی ایرانی و یا VA-OraLube را دریافت کردند. دوره مصرف هر دارو 7 روز و دوره 10 wash-out روز درنظر گرفته شد. برای سنجش میزان تاثیرگذاری هر دارو بر نمره کیفیت حیات از پرسشنامه سرطان های سر و گردن سازمان اروپایی تحقیقات و درمان سرطان “EORTC QLQ-H&N35” استفاده شد. پرسشنامه فوق در روزهای 1، 8، 18 و 25 توسط بیمار تکمیل گردید. برای مقایسه گروه ها از آزمون Repeated Measurement Analysis of Variance استفاده شد و سپس مقایسه های دو به دو توسط آزمون Paired t و Wilcoxon و Friedman صورت گرفت. کلیه مراحل فوق به وسیله نرم افزار آماری SPSS نسخه 13 انجام شد.یافته ها: هر دو دارو تقریبا به یک میزان نمره کیفیت حیات وابسته به سلامت دهانی بیماران را بهبود بخشیدند و تفاوت معنی داری بین میزان اثربخشی دو دارو مشاهده نشد. از نظر بیماران هیچ کدام از داروها در برطرف کردن درد در ناحیه دهان موثر نبودند. در مورد بهبود حواس بویایی و چشایی، بیماران داروی خارجی را ترجیح دادند.نتیجه گیری: با توجه به بهبود مشهود نمره استاندارد شده در گروه های مختلف پرسشنامه قبل و بعد از مصرف دارو، مصرف بزاق مصنوعی های فوق در کاهش علایم خشکی دهان و نزدیکتر شدن بیماران به زندگی طبیعی به طور برابر موثر می باشند.

سابقه و هدف: استفاده از داروهای کموتراپی در برخی موارد با ایجاد موکوزیت در دهان همراه است. در مطالعه حاضر انقباض عروقی ناشی از سرد کردن دهان با استفاده از قطعات کوچک یخ در پیشگیری از بروز موکوزیت و یا کاهش شدت آن ارزیابی شده است.مواد و روشها: در این کارآزمایی بالینی نیمه تجربی، 100 بیمار مبتلا به سرطانهای Solid در قسمت های مختلف بدن مورد بررسی قرار گرفتند. نمونه گیری به صورت غیر تصادفی ساده انجام شده و 14 بیمار مبتلا به موکوزیت دهانی در 3 سیکل متوالی مورد بررسی قرار گرفتند و شدت موکوزیت بر اساس قضاوت بیمار و سیستم WHO در آنها تعیین گردید. اطلاعات با نرم افزار آماری SPSS نسخه 14 تحلیل شده و با توجه به ماهیت رتبه ای موکوزیت از مقایسه میانگین شدت؛ ضریب گاما آزمون فریدمن و p value استفاده گردید. مقادیر p کمتر از %5 از لحاظ آماری معنی دار دانسته شد.یافته ها: از 100 بیمار مبتلا به شدت های مختلف موکوزیت دهانی گشتند. مقایسه میانگین شدت موکوزیت در سیکل اول و دوم نشان داد که شدت موکوزیت به صورت معنی داری در سیکل دوم کاهش یافته است (P<0.01). اما بر اساس ضریب گاما سرد کردن دهان در %5 موارد بی تاثیر بوده است. ضریب گاما برابر یک نشان دهنده این واقعیت است شدت موکوزیت در سیکل سوم درمان بدون استفاده از یخ مشابه شدت آن در سیکل دوم می باشد.نتیجه گیری: برخلاف گزارشات منتشر شده؛ سرد کردن دهان با استفاده از یخ تاثیری در جلوگیری یا کاهش شدت موکوزیت ناشی از شیمی درمانی ندارد.

سابقه و هدف: تومورهای غدد بزاقی از موارد معدود گزارش شده هستند که مجموعا %2-3 تومورهای سر و گردن را تشکیل می دهند. 75% از آنها را تومورهای خوش خیم و 25% را تومورهای بدخیم تشکیل می دهند. مطالعه 10 ساله حاضر با هدف بررسی و مطالعه غدد بزاقی بزرگ شامل پاروتید، تحت فکی و زیرزبانی، همچنین غدد بزاقی کوچکتر که در زیر مخاط کام، لبها و مخاط داخل وجود دارند، در بیمارستان لقمان تهران انجام پذیرفت.مواد و روشها: مطالعه گذشته نگر حاضر بر روی 44 بیمار با تومورهای غدد بزاقی مراجعه کننده به بیمارستان لقمان در بین سال های 76 تا 86 صورت پذیرفت. اپیدمیولوژی انواع تومورهای غدد بزاقی از نظر سن، جنس و نوع تومور مورد بررسی قرار گرفت. آنالیز هیستوپاتولوژیک توسط متخصصین پاتولوژی انجام و در نهایت آنالیز آماری به روش توصیفی انجام شد.یافته ها: از مجموع 44 بیمار مبتلا به تومور بزاقی، %36.4 زن و %63.6 مرد بودند. %72.7 تومورها خوش خیم و بقیه بدخیم بودند. شایع ترین تومورها به ترتیب تومور پلیومورفیک آدنوما با %70.4، موکواپیدرمویید با %11.3 و تومور وارتین با %2.2 بودند. شایع ترین محل درگیری غده پاروتید با %77.2 و بعد از آن غدد تحت فکی و کامی هر کدام با %11.3 مشخص گردیدند.نتیجه گیری: آدنوم پلیومورفیک شایعترین تومور خوش خیم و کارسینوم موکواپیدرمویید شایع ترین تومور بدخیم شناخته شد که این یافته ها در کشور ما تایید کننده مطالعات قبلی در سایر کشورهاست.

سابقه و هدف: درمان دندان های چند ریشه ای با ضایعات نواحی انشعاب ریشه ها (Furcation Involvement) یکی از معضلات پریودنتیکس محسوب می گردد. هدف از این مقاله، ارزیابی نتیجه درمان، توسط روش ایجاد تونل مزیودیستالی در دندان مولر دوم فک بالا بود.گزارش مورد: مورد مردی بود 52 ساله و سفید پوست که از سلامت عمومی خوبی برخوردار بود. بعد از انجام فلپ موکوپریوستال (Full Thickness Flap) در قسمت چپ فک بالا، ناحیه فورکای دندان مولار دوم که به میزان 4 میلی متر تحلیل افقی نشان می داد. توسط فرز گرد شماره دو (Round Bur #2) و سوهان استخوان (Bone file) گشاد گردید. این عمل تا حدی ادامه یافت که فضای کافی برای کاربرد برس بین دندانی (Proxobrush = Interdental Brush) جهت انجام بهداشت دهان و کنترل پلاک میکروبی حاصل گردید. درمان پروتز چهار ماه بعد از درمان پریودنتال شروع شد.یافته ها: بعد از سه سال، ارزیابی ها نشان داد که هنوز عملکرد دندان مطلوب بوده، بیمار از آن استفاده می نماید.نتیجه گیری: درمان مورد استفاده در تحقیق حاضر برای هر بیمار یا هر دندانی به طور معمول قابل اجرا نیست، بلکه جهت تصمیم به انجام چنین درمانی شرایطی لازم است که باید مهیا گردد.