مطالعات مدیریت شهری
سال:1392 | دوره:5 | شماره:16 |تعداد مقالات:8

مقدمه و هدف پژوهش: متغیر فرهنگ عمومی شهروندی از شاخص های (فرهنگ تعامل، کسب وکار، ترافیک و همزیستی) به دست آمده است. در راستای این اهداف و سوالات به شناسایی مفهوم فرهنگ عمومی شهروندی در ایران و جهان و بررسی مبانی نظری پژوهش اقدام نموده و نظرات و ایده های اندیشمندان دوره های مختلف تاریخی و مکاتب مختلف بیان شده است.روش پژوهش: به منظور اجرای پژوهش چهار فرضیه با استفاده از روش میدانی و تکنیک پرسشنامه با حجم 44 سوال در نمونه ای به تعداد 384 نفر از شهروندان تهران در شهرداری منطقه 3 در نظر گرفته شده است.یافته ها: به نظر می رسد میزان فرهنگ تعامل، کسب وکار، ترافیک و همزیستی شهروندان منطقه 3 از سطح متوسط بالاتر است. اطلاعات جدول دو بعدی نشان می دهد که مردان در مقابل زنان منطقه 3 از فرهنگ تعامل و همزیستی بالاتری برخوردارند (74.7 فرهنگ تعامل مردان در مقابل 69.6 فرهنگ تعامل زنان) (همچنین 95.1 فرهنگ همزیستی مردان در مقابل 44.8 درصد فرهنگ همزیستی زنان)؛ اما در مقابل زنان فرهنگ ترافیک و کسب وکار بالاتری نسبت به مردان منطقه 3 دارند (81.3 فرهنگ کسب وکار مردان در مقابل 84.5 درصد فرهنگ کسب وکار زنان و 88.9 درصد فرهنگ ترافیک مردان منطقه 3 در مقابل 92.1 درصد فرهنگ ترافیک زنان این منطقه).نتیجه گیری: فرهنگ تعامل، کسب وکار، ترافیک و همزیستی در میان شهروندان منطقه سه در سطح نسبتا بالایی قرار دارد. همچنین مردان در مقابل زنان از فرهنگ تعامل و همزیستی بالاتر و در مقابل زنان؛ فرهنگ ترافیک و کسب وکار بالاتری نسبت به مردان منطقه 3 دارند.

مقدمه و هدف پژوهش: رضایتمندی شهروندان از عملکرد شهرداری، عامل اصلی بهبود مستمر در فرآیند کارهایی است که در جهت افزایش کارایی و بهبود کیفیت مدیریت جامع شهری صورت می گیرد. یکی از مهم ترین مولفه های عملکرد مطلوب شهرداری ها تامین منابع مالی و درآمدی شهرداری ها است. در همین راستا، هدف از مقاله حاضر بررسی چگونگی عملکرد شهرداری های شهر یزد و میزان رضایتمندی شهروندان از آن ها است.روش پژوهش: روش تحقیق «توصیفی- تحلیلی» است. ابزار گردآوری اطلاعات، مطالعه اسناد و مدارک و پرسشنامه می باشد. جامعه آماری 1200 نفر از شهروندان مناطق سه گانه شهر یزد بر اساس نمونه گیری کوکران با سطح اطمینان 95 درصد و به صورت تصادفی است. شاخص های تحقیق 33 شاخص کیفیت زندگی شهری است. برای برقراری ارتباط بین مولفه ها از آمار استنباطی مانند ضرایب رگرسیون و تحلیل مسیر و جهت برنامه ریزی از مدل SWOT استفاده شده است.یافته ها: بررسی های درآمدی شهرداری های یزد حاکی از افزایش درآمدهای مستمر با رشدی معادل 17.98 درصد بوده که در برابر رشد 35.2- درصدی درآمدهای غیر مستمر، بسیار چشمگیر است. در این مورد از یک طرف کاهش ضریب بی ثباتی درآمد از 24 درصد به 15 درصد بیانگر این روند صعودی است و از طرف دیگر با این منبع درآمدی پایدار، به 42 درصد از نیازهای واقعی شهر در بخش توسعه، عمران و نگهداری شهر جواب داده شده است. با این حال اولویت های عمرانی از قبیل بهبود معابر شهری، روشنایی معابر و کیفیت سرویس های بهداشتی عمومی هنوز به قوت خود باقی مانده اند. از سویی دیگر ناپایداری 20.13 درصد از کل درآمدهای حاصله باعث شده تا امکان برنامه ریزی در مورد 46.32 درصد از درآمدهای حاصله وجود داشته است.نتیجه گیری: نتایج ارزیابی عملکرد شهرداری های از دیدگاه شهروندان نشان می دهد در 33 معیار مورد بررسی شهرداری منطقه یک بهترین عملکرد و شهرداری منطقه سه بدترین عملکرد را داشته است. بر اساس نتایج تحلیل مسیر نیز متغیر های افزایش درآمدهای پایدار با میزان 0.889 و سرمایه گذاری مشارکتی با میزان 0.846 دارای بیش ترین تاثیرات را در عملکردهای مطلوب شهرداری های شهر یزد داشته اند.

مقدمه و هدف پژوهش: مشارکت در اجتماع محلی عامل مهم و موثری در مدیریت شهری جهت نیل به توسعه پایدار شهری است. بسترسازی لازم برای افزایش و تمایل میزان مشارکت مردم در امور محله از متغیرهای مدیریت بهینه شهری است. تحقیق حاضر، میزان مشارکت ساکنان محله جماران در مدیریت محله را بر اساس گروه گرایی، حس تعلق، سرمایه اجتماعی، تعاملات اجتماعی، احساس هویت، مورد تجزیه و تحلیل قرار داده و راهکارهایی برای جذب مشارکت مردمی در مدیریت محله پیشنهاد می کنند.روش پژوهش: روش پژوهش توصیفی- تحلیلی و از لحاظ هدف کاربردی- توسعه ای می باشد. جمع آوری اطلاعات به دو شیوه کتابخانه ای و پیمایشی (پرسشنامه) انجام گرفته است. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران، 360 نفر انتخاب شده است.یافته ها: میزان مشارکت ساکنان محله جماران در مدیریت محله، در سطح پایینی است؛ درحالی که تمایل به مشارکت در سطح بالایی قرار دارد. در میان افرادی که مشارکت می کنند بیش از 50 درصد مربوط به بعد مشورتی است و مشارکت اقتصادی و فیزیکی کمترین میزان مشارکت را به خود اختصاص داده است. بین متغیرهای اجتماعی و مشارکت در مدیریت محله، ارتباط مثبت و معنی داری به دست آمده است به این معنی که با افزایش متغیرهای اجتماعی، میزان مشارکت نیز افزایش خواهد یافت.نتیجه گیری: امروزه شکل گیری اجتماعات محلی بر مبنای مشارکت مردم قرار دارد. در محله جماران بسترسازی لازم برای مشارکت ساکنان در مدیریت محله به عمل نیامده است، این در حالی است که ساکنان به مشارکت علاقه مندند و این نکته مهم به نظر می رسد که باید از توان های اجتماعات محلی علی الخصوص در زمینه مشارکت بهره جست. در این زمینه باید راهکارهایی ارائه شود که مردم به ویژه نخبگان توانایی مشارکت را داشته باشند و مدیریت محله در دست افراد خاصی قرار نگیرد و تمام مردم در مدیریت محله سهیم باشند.

مقدمه و هدف پژوهش: در این مقاله مساله Location-Allocation چندهدفه در محیطGIS  برای تعیین موقعیت و تخصیص ظرفیت بهینه به ایستگاه های آتش- نشانی منطقه 11 شهر تهران مورد نظر می باشد. اهداف این تحقیق شامل: 1- کمینه کردن فاصله بین ایستگاه آتش نشانی و تقاضاها 2- کمینه کردن زمان رسیدن به تقاضا از ایستگاه های آتش نشانی 3- بیشینه کردن پوشش ایستگاه های آتش نشانی می باشد.روش پژوهش: مساله Location-Allocation یک مساله بهینه سازی ترکیبی است و به دلیل پیچیدگی محاسباتی معروف به NP-Hard است. بنابراین روش های جبری رایج نمی توانند در حل مسائل Location-Allocation پیچیده با چندین شرط مختلف موفق باشند. برای حل این مساله Location-Allocation از روش فوق ابتکاری شبیه سازی حرارتی استفاده می شود.یافته ها: مدل با توجه به اهداف نامبرده، ایستگاه های بهینه آتش نشانی را در منطقه 11 شهر تهران می یابد به گونه ای که این ایستگاه ها به خوبی قادر به پاسخگویی به تقاضاها (جمعیت) باشند.نتیجه گیری: در این مدل ژنتیک چندهدفه، برای بررسی اثر هر هدف، ابتدا هر تابع به صورت تک هدفه اجرا می شود. در مرحله دوم، خروجی مدل با یک بردار وزن ثابت ارزیابی می شود و نتیجه نشان می دهد که مدل می تواند به طور موثری موقعیت های بهینه ایستگاه های آتش نشانی را با شرط ظرفیت فراهم کند. در نهایت، برای ارزیابی مناسب بودن مدل، از یک برنامه وزن دهی اتوماتیک استفاده می شود. در این حالت هر بار به هر جواب، بردار وزنی تصادفی تعلق می گیرد و در نهایت مجموعه ای از جواب های غیر مسلط حاصل می گردد که به تصمیم گیرندگان با توجه به شروط مشخص و یا اولویتشان به یک هدف، فرصت انتخاب جواب های مناسب (Non-dominated) را می دهد.

مقدمه و هدف پژوهش: بی شک حس تعلق افراد به مکانی که در آن زندگی می کنند، عامل مهمی در جهت پدید آمدن حس مسوولیت پذیری و در نتیجه حل بسیاری از مشکلات محله توسط ساکنین می گردد. متاسفانه با گسترش شهرها شاهد کم رنگ تر شدن این حس و نوعی بی تفاوتی نسبت به محله در ساکنین می باشیم. هدف از این پژوهش شناخت ویژگی های فضاهای اجتماعی مناسب در ایجاد حس تعلق به محله می باشد.روش پژوهش: این پژوهش از نوع پیمایشی است که جامعه آماری منطقه 2 شهرداری تهران بوده و بر اساس نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای 411 نفر از افراد بالای 18 سال به عنوان نمونه آماری انتخاب شده اند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته است. جهت تحلیل نتایج از آزمون همبستگی پیرسون، تحلیل واریانس و رگرسیون چند متغیره در نرم افزار spss بهره گرفته شده است.یافته ها: بر اساس نتایج، نظم، امنیت، دسترسی، خوانایی، پیوندهای اجتماعی و کنترل اجتماعی غیررسمی ارتباط معناداری با حس تعلق افراد به محله داشته اند. تحلیل رگرسیون نشان می دهد که متغیرهای اصلی تحقیق 78 درصد از تغییرات حس تعلق به محله را تبیین می کنند.نتیجه گیری: در مجموع پیوندهای اجتماعی و خوانایی محله از مهم ترین ویژگی های فضای اجتماعی در ایجاد حس تعلق به محله می باشند که لزوم برنامه ریزی و مدیریت فضاهای محله را در کنار وجوه کالبدی آن نشان می دهد.

مقدمه: اراضی قهوه ای به اراضی دارای عملکردهای فرسوده و آلاینده محیط زیست گفته می شود. توسعه مجدد یکی از بهترین راه ها به منظور مقابله با اثرات منفی این گونه اراضی است. از سویی پیشبرد توسعه مجدد این اراضی بدون نگاه علمی و خردگرایانه امکان پذیر نبوده و این خود لزوم تعریف و شناسایی فرآیندی مبتنی بر تجارب سایر کشورها را به وجود می آورد.هدف پژوهش: هدف نوشتار حاضر با تمرکز بر نیاز مذکور، تدوین فرآیندی مشتمل بر مراحل اصلی و فرعی برای توسعه مجدد اراضی قهوه ای می باشد.روش پژوهش: روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است. در این نوشتار ابتدا به شناسایی نمونه های مختلف ارائه شده برای توسعه مجدد اراضی قهوه ای در میان کشورهای پیشرو پرداخته می شود و سپس، مراحل مختلف فرآیندهای ارائه شده با روش «تحلیل محتوا» مورد ارزیابی قرار می گیرد.یافته ها: نتیجه ارزیابی نشان داد که وجه مشترک تمام فرآیندهای ارائه شده چهار مرحله اصلی به نام «آغاز»، «پاکسازی»، «طراحی و برنامه ریزی» و «اجرا» می باشد. در زیر مجموعه هر کدام از این مراحل اصلی، تعدادی مراحل فرعی به همراه گام های مختص به هر کدام نیز قرار می گیرد. این مراحل فرعی با توجه به شرایط خاص هر کشور، شهر و سایت، ضرورت و موضوعیت می یابند و به عبارتی از لحاظ اجرایی منعطف هستند.نتیجه: فرآیند توسعه مجدد اراضی قهوه ای در ایران با نگاه بالا می تواند از وضعیت شعاری و سلیقه ای به علمی و خردگرایانه تبدیل شود و در عین حال، مراحل فرعی و غیرثابت فرآیند، برگرفته از شرایط خاص بومی، اجتماعی، زیست محیطی و اقتصادی کشورمان باشد.

هدف: هدف این پژوهش سنجش وضعیت ایمنی کتابخانه های مرکزی دانشگاهی مستقر در شهر تهران است.روش شناسی: این پژوهش پیمایشی- توصیفی است. جامعه آماری این پژوهش شامل 18 کتابخانه مرکزی دانشگاه های دولتی و آزاد شهر تهران است که با استفاده از پرسشنامه ای محقق ساخته داده های مرتبط با 5 شاخص ایمنی و حفاظت کتابخانه جمع آوری گردید. داده های به دست آمده از پرسشنامه با استفاده از نرم افزارها و تکنیک های آمار توصیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. برای رتبه بندی مولفه های پژوهش از آزمون فریدمن استفاده شده است.یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که در میانگین رعایت شاخص ایمنی، 5 درصد از کتابخانه ها در وضعیت بسیار نامناسب، 14 درصد در وضعیت نامناسب، 24 درصد در وضعیت متوسط، 28 درصد در وضعیت مناسب و 2 درصد در وضعیت بسیار مناسب به دست آمده است و در 27 درصد از کتابخانه ها شاخص ایمنی رعایت نشده است. رتبه بندی مولفه های پژوهش نشان می دهد که به ترتیب مولفه های آتش سوزی، ایمنی فیزیکی ساختمان، حفاظت منابع در برابر آسیب های بیولوژیکی، تهویه، حفاظت منابع در برابر آسیب های فیزیکی بالاترین امتیاز را کسب کرده اند.نتیجه گیری: سنجش وضعیت ایمنی در کتابخانه های مرکزی دانشگاهی مستقر در شهر تهران با مولفه های ایمنی مطابقت کامل نداشته است و عمدتا در رعایت هر یک از مولفه ها موفق عمل نکرده اند و در وضعیت مناسبی قرار ندارند.

مقدمه و هدف پژوهش: در این مقاله به شناسایی نقش استقرار دولت الکترونیک بر اثربخشی شرکت های بیمه پرداخته شده است. مهم ترین مساله ای که مورد پیگیری قرار می گیرد این است که آیا استقرار دولت الکترونیک بر اثربخشی شرکت های بیمه نقش دارد؟ و اینکه آیا استقرار دولت الکترونیک بر جلب رضایت مشتریان، بر انتقال سریع و صحیح اطلاعات و کاهش هزینه های شرکت های بیمه نقش دارد؟روش پژوهش: به منظور اجرای پژوهش یک فرضیه اصلی و سه فرضیه فرعی با استفاده از روش میدانی و تکنیک پرسشنامه مورد بررسی قرار می گیرد. در این مقاله با مبنا قرار دادن مولفه های رویکرد ذینفعان استراتژیک در مدل اثربخشی سازمان، شاخص های مناسب جهت ارزیابی نقش استقرار دولت الکترونیک بر اثربخشی شرکت های بیمه تعریف شد و بر اساس آن دو پرسشنامه تهیه و تدوین شد. پرسشنامه های طراحی شده از میان مدیران و کارشناسان عملیاتی در شرکت بیمه ایران و مشتریان آن تکمیل شده است.یافته ها: از دید مشتریان، به کارگیری ابزارهای دولت الکترونیک سبب بهبود میزان رضایتمندی آن ها می شود همچنین مدیران و کارشناسان شرکت بیمه نیز معتقدند که استقرار دولت الکترونیک بر انتقال سریع و صحیح اطلاعات و بر کاهش هزینه های شرکت های بیمه نقش دارد.نتیجه گیری: استقرار دولت الکترونیک منجر به بهبود روش های سنتی انتقال اطلاعات، افزایش سرعت در ارائه خدمات، بهبود خدمات پس از فروش با هزینه کمتر، بهبود اطلاع رسانی خدمات بیمه ای، معرفی خدمات جدید، افزایش درجه اطمینان در بررسی درخواست ها و ارائه خدمات، سهولت خرید خدمات بیمه ای، سهولت ارتباط با مشتریان و در نتیجه افزایش سهم بازار، افزایش درآمد خالص شرکت بیمه، کاهش هزینه های توزیع و فروش و بازاریابی و سایر هزینه های عملیاتی می شود. همچنین منجر به برقراری راحت تر ارتباط درون سازمانی، سهولت در دریافت و پرداخت های وجوه مربوطه با صحت و سرعت بالاتر، دسترسی سریع به آمار و گزارش های دقیق خواهد شد.در نهایت در محیط رقابتی امروز و با افزایش شرکت های بیمه استفاده از خدمات دولت الکترونیک و توسعه آن برای شرکت های بیمه یک ضرورت احساس می شود.