به زراعی کشاورزی (مجله کشاورزی پردیس ابوریحان)
سال:1396 | دوره:19 | شماره:2 |تعداد مقالات:21

به منظور بررسی پاسخ های فیزیولوژیک و مورفولوژیک گیاهان کاهو تلقیح شدهنشده با قارچ Piriformospora indica تحت تنش شوری، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط گلخانه اجرا گردید. فاکتور اول شامل تلقیح یا عدم تلقیح بذور با قارچ و فاکتور دوم شامل سه سطح شوری آب آبیاری (آب معمولی با هدایت الکتریکی هشت دهم دسی زیمنس بر متر به عنوان شاهد و آب شور با هدایت الکتریکی چهار و هشت دسی زیمنس بر متر) بود. تنش شوری به طور معنی داری اکثر صفات رشدی را کاهش داد و P. indica موجب تخفیف اثرات مضر شوری گردید. افزایش وزن تر شاخساره و سطح برگ برای گیاهان تلقیح شده با P. indica بدست آمد. این گیاهان خسارت برگی کمتری در شرایط تنش نشان دادند. تلقیح با قارچ به طور معنی داری حجم و طول ریشه را در مقایسه با گیاهان شاهد افزایش داد. گیاهان تلقیح شده دارای بیشترین غلظت پرولین، رنگدانه های فتوسنتزی و فعالیت آنزیم کاتالاز در برگ نسبت به گیاهان شاهد بودند. کمترین نشت یونی در گیاهان تلقیح شده با P. indica در هدایت الکتریکی 4 دسی زیمنس بر متر مشاهده شد. این نتایج بیانگر سودمندی قارچ P. indica در تولید گیاه کاهو تحت تنش شوری تا سطح چهار دسی زیمنس بر متر می باشد. اما در شوری هشت دسی زیمنس بر متر تلقیح با این قارچ، نتایج مطلوبی در پی نداشت.

به منظور مطالعه اثر محلول پاشی نانو کلات آهن بر فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی شش ژنوتیپ بابونه تحت تنش خشکی آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی پژوهشکده کشاورزی دانشگاه زابل در سال 1393 انجام گردید. تیمارهای آزمایشی شامل: تنش خشکی در دو سطح (شاهد یا 90 درصد ظرفیت زراعی و 70 درصد ظرفیت زراعی) و نانو کلات آهن در دو سطح (شاهد و دو میلی گرم بر لیتر) و ژنوتیپ ها شامل: اصفهان، شیراز، مشهد، اراک، کرمان و صفاشهر بودند. نتایج نشان داد که تنش خشکی با توجه به ژنوتیپ تأثیرات متفاوتی بر فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی داشته است به طوری که فعالیت آنزیمی در برخی ژنوتیپ ها افزایش و در برخی ژنوتیپ ها کاهش یافت. تنش موجب افزایش فعالیت آنزیم های کاتالاز، در ژنوتیپ های اراک، کرمان و صفاشهر، افزایش فعالیت پراکسیداز و آسکوربات پراکسیداز در ژنوتیپ های اصفهان، مشهد، اراک و کرمان و افزایش فعالیت پلی فنل اکسیداز و گایاکول پراکسیداز در ژنوتیپ های شیراز و صفاشهر شد. بالاترین عملکرد گل نیز در ژنوتیپ اصفهان مشاهده گردید. به طورکلی می توان گفت تنش موجب تأثیرات مخرب بر گیاه شده و مصرف نانو کلات موجب افزایش تحمل گیاه به تنش شده و استفاده از ژنوتیپ های اصفهان و مشهد برای شرایط تنش مناسب می باشند.

به منظور بررسی اثر شاخص رسیدگی میوه بر خصوصیات کیفی روغن سه رقم زیتون ’ زرد‘ ، ’ روغنی-محلی‘ و ’ آربیکین‘ شهرستان رودبار استان گیلان، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال 1393 اجرا شد. میوه های هر رقم در شاخص های رسیدگی 5/3، چهار و پنج برداشت و پس از استخراج روغن، خصوصیات کیفی و بیوشیمیایی آن مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که میزان ماده خشک، ارزش پراکسید، اسیدیته آزاد، ضریب خاموشی در دو طول موج 232 و 270 نانومتر با افزایش شاخص رسیدگی میوه به طور معناداری افزایش یافت. درحالی که میزان فنل و فلاونوئید کل، رنگیزه های کلروفیل و کاروتنوئید و فعالیت آنتی اکسیدانی روغن با افزایش رسیدگی میوه به طور معناداری کاهش یافت. همچنین بین ارقام مختلف زیتون از لحاظ تمامی صفات مورد مطالعه تفاوت معناداری وجود داشت. در زیتون رقم ’ روغنی-محلی‘ میزان فنل کل در شاخص های رسیدگی 5/3، چهار و پنج به ترتیب با میانگین 27/941، 74/657 و 32/310 میلی گرم در کیلوگرم روغن بیش تر از سایر ارقام بود. اما ارزش پراکسید بعنوان یک صفت نامطلوب در روغن زیتون نیز در رقم ’ روغنی-محلی‘ بالاتر بود. میزان فعالیت آنتی اکسیدانی در شاخص رسیدگی 5/3 و چهار بین ارقام زیتون متفاوت بود اما در شاخص رسیدگی پنج تفاوت معناداری مشاهده نشد. در مجموع، نتایج نشان داد که افزایش شاخص رسیدگی میوه با کاهش ترکیبات آنتی اکسیدانی و حساسیت روغن زیتون به فرآیند اکسیداسیون همراه است. بنابراین روغن به دست آمده از میوه های با شاخص رسیدگی 5/3 پایداری و ماندگاری بیش تری دارند.

به منظور بررسی اثر تنش کم آبی بر رشد، عملکرد و کیفیت میوه برخی از توده های خربزه ایرانی، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان در سال 1394 اجرا شد. تیمار های آزمایشی شامل هشت توده خربزه (قلم قاش، روشی، زرکه، خاتونی، قبادلو، ریش بابا، گرکه، کالیار) و سه سطح آبیاری (40، 70 و 100 درصد نیاز آبی گیاه) بود. نتایج نشان داد که تنش کم آبی به طور معنی داری رشد و عملکرد میوه را کاهش داد. کمترین مقدار عملکرد (kg/ha 1/18223)، وزن متوسط میوه ( gr94/1057)، تعداد میوه در بوته (75/1)، سطح برگ ( cm257/12) و بیشترین درصد وزن خشک برگ (21 درصد) در تنش کم آبیاری 40 درصد حاصل شد. بین توده ها نیز از نظر رشد و عملکرد و کیفیت میوه تفاوت معنی داری مشاهده شد. در همه توده ها با افزایش تنش کم آبی رشد و عملکرد کاهش یافت ولی درصد وزن خشک برگ، مواد جامد محلول و کارایی مصرف آب افزایش یافت. بیشترین سطح برگ ( cm279/410)، عملکرد (kg/ha 33/49881) و وزن متوسط میوه (gr 9/2270) در توده قلم قاش در شرایط آبیاری 100 درصد نیاز آبی گیاه مشاهده شد. حداکثر کارآیی مصرف آبی در توده های خاتونی و قلم قاش در شرایط کم آبیاری 40 درصد نیاز آبی گیاه بدست آمد. با توجه به نتایج، توده زرکه و ریش بابا به ترتیب با بیشترین (17/65 درصد) و کمترین (16/41 درصد) کاهش عملکرد در آبیاری 40 درصد نسبت به آبیاری معمولی به ترتیب حساس ترین و متحمل ترین توده از لحاظ این صفت به تنش کم آبی بودند.

به منظور بررسی عملکرد و برخی ویژگی های کیفی علوفه در کشت مخلوط روی ردیف یولاف و ماشک گل خوشه ای، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با هفت تیمار و سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز در سال زراعی 94-1393 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل نسبت های مختلف کاشت 100: 0، 70: 30، 60: 40، 50: 50، 40: 60، 30: 70 و0: 100 به ترتیب ماشک یولاف بودند. کشت مخلوط به روش جایگزینی انجام گرفت. صفات مورد بررسی شامل عملکرد علوفه تر، خشک و پروتئین خام، درصد پروتئین خام، فیبر خام، خاکستر و کربوهیدرات های محلول، ارتفاع بوته یولاف و ماشک و تعداد ساقه یولاف و ماشک بودند. بیشترین عملکرد علوفه تر(26/105 تن در هکتار)، خشک(47/29 تن در هکتار) و پروتئین خام(27/2 تن در هکتار) از نسبت 60 درصد یولاف و 40 درصد ماشک به دست آمد. بیشترین درصد پروتئین خام(49/17 درصد)، بیشترین درصد خاکستر(37/7 درصد) و کمترین درصد فیبر خام(94/30 درصد) از کشت خالص ماشک حاصل شد. بیشترین درصد کربوهیدرات های محلول(66/12 درصد) از نسبت 30 درصد یولاف و 70 درصد ماشک تولید شد. بالاترین نسبت برابری زمین برای عملکرد علوفه تر(26/1) و خشک(60/1) و نیز پروتئین(50/1) به ترتیب در تیمار 50 درصد یولاف + 50 درصد ماشک و 60 درصد یولاف + 40 درصد ماشک بدست آمد. با توجه به نتایج به دست آمده در این آزمایش به نظر می رسد کشت مخلوط بذر یولاف و ماشک بصورت ردیفی از لحاظ عملکرد کمی و کیفی، می تواند شیوه ای مناسب و قابل توصیه نسبت به کشت خالص دو گیاه مذکور باشد.

به منظور بررسی تاثیر جدایه های باکتریایی بر پارامترهای رویشی و جذب عناصر غذایی در دو رقم ذرت سینگل کراس 704 و تری وی کراس 645، دو آزمایش جداگانه در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در گلخانه دانشگاه ولی عصر (عج) رفسنجان در سال 1393 اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل (P7، P15، P24، P29و شاهد (بدون باکتری) بود. نتایج نشان داد که استفاده از جدایه های 29p، 15p، 7p، 15p، 29p و 24p در مقایسه با شاهد (تلقیح نشده)، بکاربرد اکثر جدایه های مورد آزمایش جذب عناصر نیتروژن، فسفر، پتاسیم، کلسیم و منیزیم را در رقم سینگل کراس 704 نسبت به شاهد به طور معنی داری افزایش دادند. جدایه های مورد آزمایش جذب عناصر آهن، روی، مس و منگنز ساقه و ریشه رقم تری وی کراس 645 را نسبت به شاهد به طور معنی داری افزایش دادند. بیشترین جذب روی ساقه و ریشه در رقم تری وی کراس 645 در تیمار با جدایه 29p مشاهده شد که جذب روی در ساقه و ریشه را به ترتیب 8/41 و 2/66 درصد نسبت به شاهد افزایش داد. در سینگل کراس 704 تمامی جدایه ها تاثیر معنی داری بر جذب روی ریشه داشتند و در ساقه بیشترین افزایش جذب روی مربوط به 29 pبا 2/60 درصد افزایش نسبت به شاهد بود. در مجموع، یافته های این پژوهش نشان داد که تلقیح ذرت با جدایه های منتخب نقش مهمی در افزایش رشد ذرت و میزان جذب عناصر غذایی توسط این گیاه داشت.

این پژوهش به منظور بررسی پاسخ های فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی چمن چچم چندساله (Lolium perenne L. ) در مرحله جوانه زنی و رشد اولیه دانهال به تنش خشکی و کاربرد سدیم نیتروپروساید (رها کننده نیتریک اکساید) در سال 1394 در گروه علوم باغبانی دانشگاه زنجان انجام شد. بذور چمن به مدت شش ساعت در محلولهای صفر (آب مقطر)، 200، 400، و 600 مایکرومولار سدیم نیتروپروساید خیسانده شدند و جهت اعمال تنش خشکی، جوانه زنی و رشد اولیه دانهال در پتانسیل های اسمزی صفر (آب مقطر)، 1-، 4-و 8-بار با استفاده از پلی اتیلن گلایکول 6000 انجام شد. به طور کلی با کاهش پتانسیل آب محیط، درصد جوانهزنی بذرها، طول شاخساره و ریشه و میزان کلروفیل و کاروتنوئید برگها کاهش و نشت یونی افزایش یافت. کاربرد 400 و 600 مایکرومولار سدیم نیتروپروساید در تمامی صفات اثرات منفی تنش خشکی را بهبود بخشید. البته در مورد صفت نشت یونی در تمام سطوح پتانسیل آب، تیمار 600 مایکرومولار تفاوت معنیداری با تیمار شاهد نداشت ولی تیمار 400 مایکرو مولار نشت یونی را کاهش داد. میزان پرولین برگها با کاهش پتانسیل آب افزایش یافت و گیاهان تیمار شده با سدیم نیتروپروساید پرولین بیشتری نسبت به گیاهان تیمار نشده داشتند. در مجموع در بین غلظتهای سدیم نیتروپروساید مورد مطالعه، بهترین نتیجه در گیاهان تیمار شده با 400 مایکرومولار سدیم نیتروپروساید به دست آمد.

به منظور بررسی تولید و زوال برگ در بوته گندم، دو آزمایش مزرعه ای در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 15 رقم گندم در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رامهرمز، با عرض جغرافیایی 31 درجه و 16 دقیقة شمالی و طول جغرافیایی 49 درجه و 36 دقیقة شرقی و ارتفاع 151 متری از سطح دریا، در دو سال زراعی 86-1385 تا 87-1386 اجرا شد. نتایج نشان داد در مرحله اول تولید برگ، به ازای افزایش یک برگ در ساقه اصلی، 32/1 برگ به برگ های بوته اضافه شد، اما بعد از تشکیل پنج برگ در ساقه اصلی (x0) و شروع پنجه زنی در گیاه، به ازای افزایش یک برگ در ساقه اصلی تقریباً پنج برگ به برگ های بوته در مرحله دوم افزوده شد. بررسی زوال و پیری برگ ها نشان داد که مشابه وضعیت تولید دو مرحله ای برگ در بوته، پیری برگ ها نیز در دو مرحله اتفاق افتاد در مرحله اول، کسر برگ های پیر در بوته به ازای هر یک درصد افزایش در کسر برگ های پیر روی ساقه اصلی 71/0 درصد افزایش نشان داد. این افزایش تا زمانی ادامه یافت که کسر برگ های پیر در ساقه اصلی به 28/0 رسید، به عبارت دیگر زمانی که 28 درصد برگ های ساقه اصلی پیر شدند. بعد از این در مرحله دوم، هر یک واحد افزایش در کسر برگ های پیر روی ساقه اصلی باعث 16/1 واحد افزایش در میزان برگ های پیر در بوته شد. اطلاع از خصوصیات سطح برگ می تواند در اصلاح نباتات، مدیریت گیاهان زراعی و مدل های شبیه سازی رشد و نمو گیاهان زراعی مفید باشد.

به منظور ارزیابی اثر برخی پیش تیمارهای بذری بر عملکرد وخصوصیات کیفی دانه تاج خروس زراعی آزمایشی بر پایه طرح بلوک کامل تصادفی با شش تیمار و سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه ارومیه در سال 1393 انجام گرفت. تیمارها شامل پیش تیمار بذری کود کبوتری (یک در 10)، ونیاز تغلیظ شده 39/68 درصد (سه در 1000)، کود نانو کلات سوپر ماکرو کامل (سه در 1000)، آب مغناطیس، همیوپاتی x6 و شاهد بودند. بذرها به مدت هشت ساعت در تیمارهای ذکر شده غوطه ور شدند، سپس به مدت 24 ساعت در دمای 25 درجه سانتی گراد به رطوبت اولیه رسانده شدند و جهت کشت به مزرعه منتقل شدند. نتایج نشان داد اعمال پیش تیمار آب مغناطیسی عملکرد بذر، عملکرد بیوماس، فسفر، درصد روغن، عملکرد روغن، اسیدهای چرب پالمتیک و استئاریک را به ترتیب 31/22، 71/17، 5/25، 6/20، 6/36، 7/12، 2/22 درصد نسبت به شاهد افزایش داد. همچنین در صفات اسیدهای چرب اولئیک و لینولئیک بیشترین میزان در کاربرد پیش تیمار نانو کلات به دست آمد. اعمال تیمارهای پیش از کاشت به دلیل افزایش درصد جوانه زنی، رشد گیاهچه و استقرار بهتر آن در مزرعه، شرایط بسیار مطلوب تر از آنچه در بستر بذر پس از کاشت حادث می شود را ایجاد می کنند. در تحقیق حاضر اعمال تیمارهای پیش از کاشت آب مغناطیس و نانو کلات از نظر حصول عملکرد و خصوصیات کیفی اثرگذاری بیشتری نسبت به سایر پیش تیمارها داشتند.

به منظور بررسی برهمکنش قارچ های شبه میکوریزا Piriformospora indica و میکوریزا Glomus mosseae بر بهبود عملکرد دانه و بهره-وری آب در ذرت در سطوح مختلف آبیاری و فسفر، پژوهشی مزرعه ای در سال زراعی 94-1393 در دو منطقه قراخیل (قائم شهر) و بایع-کلا (نکا) به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. تیمار آبیاری در سه سطح (آبیاری کامل، 75 و 50 درصد نیاز آبی گیاه) در کرت های اصلی و چهار سطح تلقیح (بدون تلقیح، تلقیح بذر با قارچ گلوموس موسه، تلقیح بذر با قارچ پیریفورموسپورا ایندیکا و تلقیح همزمان دو قارچ) به همراه سه سطح کود فسفره (عدم مصرف، 50 و 100 درصد مورد نیاز گیاه) در کرت های فرعی قرار گرفتند. مطابق نتایج، تلقیح همزمان قارچ ها موجب افزایش معنی دار میزان عملکرد دانه در هر دو منطقه (به ترتیب 6/8 و 3/6 درصد برای ایستگاه های قراخیل و بایع کلا) گردید. در هر دو منطقه، همزیستی قارچ های میکوریزا و شبه میکوریزا به ویزه تلقیح همزمان موجب بهبود قابل توجه بهره وری مصرف آب شد. همچنین، بیشترین تأثیر مثبت این همزیستی بر کارآیی مصرف آب در هر دو منطقه در شرایط آبیاری 50 درصد (به ترتیب 33/4 و 15/4 کیلوگرم بر مترمکعب) مشاهده شد. در مجموع، نتایج بیانگر هم افزایی مطلوب این قارچ ها در بهبود بهره وری آب ذرت به ویژه در شرایط کم آبیاری است.

به منظور مطالعه اثر اسید هیومیک و اسید سالیسیلیک بر عملکرد، کیفیت میوه و کارایی مصرف آب خربزه توده زرد جلالی تحت تأثیر تنش کم آبی، آزمایشی در سال 1394 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زنجان، به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک-های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل محلول پاشی اسید هیومیک (0، 25، 50 و 75 میلی گرم در لیتر و اسید سالیسیلیک (5/0، 1 و 5/1 میلی مولار) و تیمار آبیاری در سه سطح (40، 70 و 100 درصد نیاز آبی گیاه) بود. نتایج نشان داد که تیمار آبیاری تأثیر معنی داری بر عملکرد و کیفیت میوه داشت. کمترین وزن میوه (956/1 کیلوگرم)، تعداد میوه (5/1)، عملکرد بوته (91/2 کیلوگرم)، سفتی بافت میوه (67/4 کیلوگرم بر سانتی متر مربع)، محتوای کلروفیل (11/0 میلی گرم در صد گرم وزن تر) و بیشترین درصد گوشت میوه (75 درصد) و کارایی مصرف آب (43/16 کیلوگرم بر متر مکعب) در شرایط تنش کم آبی 40 درصد حاصل شد. همچنین بیشترین تعداد میوه و عملکرد بوته در تیمار 75 میلی گرم بر لیتر اسید هیومیک حاصل شد و حداکثر درصد گوشت میوه (13/62 %) در اسید سالیسیلیک 5/1 میلی مولار بود. در کل بیشترین عملکرد بوته (79/7 کیلوگرم) و مواد جامد محلول (31/11 %) در شرایط آبیاری100 درصد نیاز آبی گیاه به ترتیب با محلول پاشی 1میلی مولار اسید سالیسیلیک و 25 میلی گرم بر لیتر اسید هیومیک حاصل شد. با توجه به نتایج، کاربرد اسید هیومیک و اسید سالیسیلیک عملکرد و کیفیت میوه را در شرایط تنش تعدیل بخشیدند.

به منظور بررسی اثر رژیم های آبیاری و کاربرد اسیدهیومیک بر برخی ویژگی های بیوشیمیایی گیاه دارویی خرفه (Portulacaoleracea L. ) آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در گلخانه دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در سال 94 به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایش در چهار سطح رژیم های آبیاری (شامل 100، 75، 50 و 25 درصد ظرفیت زراعی) و چهار سطح محلول دهی اسیدهیومیک (شامل 600، 400، 200 و صفر میلی گرم در لیتر) لحاظ گردید. صفات مورد ارزیابی عبارت از پرولین، محتوای نسبی آب برگ، فنل، فلاونوئید، آنتی اکسیدان، قند های محلول و کارتنوئید بودند. نتایج نشان داد افزایش میزان آبیاری سبب افزایش معنی دار فنل، فلاونوئید، آنتی اکسیدان، پرولین و قند های محلول گردید. اثر تنش خشکی در بیشترین سطح، منجربه افزایش 09/1 درصدی پرولین و به ترتیب کاهش 183/0 و 53/6 درصدی کارتنوئید و محتوای نسبی آب برگ نسبت به شاهد گردید. اسید هیومیک نیز بر تمامی صفات مورد بررسی به جز کارتنوئید اثر معنی دار داشت و این اثر در 400 میلی گرم در لیتر به حداکثر خود رسید. اثر متقابل رژیم آبیاری و کاربرد اسید هیومیک به جز فنل برای سایر صفات مورد بررسی معنی دار بود. محلول پاشی 400 میلی گرم در لیتر اسید هیومیک به ترتیب در شرایط رژیم آبیاری 25 و 50 درصد ظرفیت زراعی موجب افزایش 34/12 درصدی آنتی اکسیدان و 9/36 درصدی قندهای محلول گردید. کاربرد 400 میلی گرم در لیتر اسید هیومیک را در شرایط رژیم آبیاری با 25 درصد ظرفیت زراعی به عنوان بهترین تیمار از لحاظ صرفه اقتصادی معرفی می کند، زیرا با مصرف کمتر آب و اسیدهیومیک، می توان به همان میزان عملکرد متابولیت های ثانویه که سطوح بالاتر کاربرد این تیمار ها دارند، دست یافت.

این پژوهش به منظور بررسی پاسخهای مورفوفیزیولوژیکی چمن آفریقایی(Cynodon dactylon (L. ) Pers) به تنش کم آبی و کاربرد سدیم نیتروپروساید در سال 1394 در گروه علوم باغبانی دانشگاه زنجان انجام شد. سه سطح آب قابل دسترس خاک (40، 70 و 100 درصد) و سدیم نیتروپروساید (0، 250 و 500 میکرومولار) به صورت یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در چهار تکرار اعمال شدند. تنش کمآبی محتوای نسبی آب برگ و رشد شاخساره را کاهش داد. در صورتیکه رشد ریشه، نسبت ریشه به شاخساره، ظرفیت آنتی اکسیدانی، نشت یونی، پرولین، فنل کل، و میزان کلروفیل برگها با کاهش آب قابل دسترس خاک افزایش یافت. کاربرد سدیم نیتروپروساید از طریق افزایش ظرفیت آنتی اکسیدانی، میزان پرولین و کلروفیل برگها و همچنین کاهش نشت یونی، اثرات منفی تنش کم آبی را بهبود بخشید و این اثر در غلظت 500 میکرومولار واضح تر بود. از اینرو آزمایش غلظتهای بالاتر این ماده پیشنهاد می شود.

به منظور بررسی اثر محلول پاشی پوترسین و تنش کم آبیاری بر صفات رشدی، کیفیت و عملکرد فلفل شیرین (Capsicuum annum cv. Dimaz) آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در ایستگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان در سال 1394 انجام شد. تیمار های آزمایش شامل آبیاری در سه سطح (50، 75 و 100 درصد نیاز آبی گیاه) و تیمار دوم شامل محلول پاشی پوترسین در چهار سطح (0 (شاهد)، 5/0، 1 و5/1 میلی مولار) بود. نتایج نشان داد که تنش کم آبی باعث کاهش رشد رویشی و تعداد میوه، عملکرد و ویتامین ث میوه گردید. بیشترین میزان رشد رویشی، تعداد میوه، عملکرد و ویتامین ث میوه در آبیاری 100 درصد مواد جامد محلول میوه در تیمار 75 درصد نیاز آبی گیاه حاصل شد. کاربرد پوترسین رشد، عملکرد و کیفیت میوه را بهبود بخشید. بیشترین ارتفاع بوته (67 سانتی متر)، سطح برگ (28/5887 سانتی متر مربع)، کلروفیل کل برگ (2/2 میلی گرم در گرم بافت برگ)، وزن خشک بوته (41/29 درصد)، ویتامین ث (67/42 میلی گرم در 100 گرم بافت میوه)، کلروفیل میوه (18/0 میلی گرم در گرم بافت میوه)، طول میوه (56/16 سانتی متر)، تعداد میوه (268)، عملکرد میوه در بوته (45/0کیلوگرم) و عملکرد در هکتار (98/9 تن) با محلول پاشی 5/1 میلی مولار پوترسین در شرایط آبیاری 100 درصد بدست آمد. با توجه به نتایج، کاربرد 5/1 میل مولار پوترسین جهت بهبود رشد و عملکرد میوه فلفل شیرین در شرایط تنش کم آبی پیشنهاد می گردد.

به منظور بررسی کمیت و کیفیت علوفه در کشت مخلوط گلرنگ و گاودانه، این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه در سال زراعی 94-1393 انجام شد. فاکتور اول شامل دو سیستم کاشت پرنهاده (شامل کاربرد کودهای شیمیایی نیتروژن، فسفر و مبارزه شیمیایی با آفات و علف های هرز با استفاده از متاسیستوکس و گالانت) و کم نهاده (شامل کاربرد کودهای گاوی و بیولوژیک و عدم کاربرد هر نوع ماده شیمیایی) و فاکتور دوم شامل الگوهای کشت مخلوط گلرنگ و گاودانه با نسبت ردیف های 2: 2، 2: 3، 2: 4، 2: 5 و کشت خالص دو گونه بود. نتایج نشان داد که وزن تر و خشک علوفه هر دو گیاه در کشت خالص نسبت به تمام الگوهای کشت مخلوط برتری داشت. الگوی کشت 2: 4 در سیستم پرنهاده سبب افزایش درصد پروتئین خام و کاهش میزان فیبر خام در علوفه گلرنگ شد. سیستم کشت پرنهاده بیشترین ماده خشک قابل هضم و کربوهیدرات­ های محلول را در گلرنگ (86/76 و 85/11 درصد) و گاودانه (38/61 و 31/16 درصد) دارا بود. به طور کلی، با توجه به اینکه در علوفه گاودانه بیشترین میزان پروتئین خام و کربوهیدرات های محلول و همچنین بالاترین نسبت برابری زمین در الگوی کشت 2: 5 و در سیستم کشت کم نهاده به میزان 87/1 به دست آمد؛ بنابراین الگوی کشت دو ردیف گلرنگ همراه با پنج ردیف گاودانه به عنوان برترین الگو و سیستم کشت در ارتباط با صفات ذکر شده، توصیه می شود.

به منظور بررسی اثر محلول پاشی نانوذرات دی اکسید تیتانیوم بر عملکرد و اجزای عملکرد تعدادی از اکوتیپ های زیرة سبز تحت شرایط تنش خشکی، آزمایشی به صورت کرت های دوبارخردشده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه ی پژوهشی پردیس ابوریحان دانشگاه تهران واقع در شهرستان پاکدشت در سال زراعی94-1393به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایشی شامل تنش آبی در سه سطح (آبیاری کامل درحد Fcمزرعه در تمام فصل رشد، تنش درحد 40درصد Fc درمرحله رشد رویشی و تنش درحد 40درصد Fc در مرحله رشد زایشی گیاه)، محلول پاشی نانوذرات دی اکسیدتیتانیوم در سه سطح (صفر، 015/0 درصد و 03/0 درصد) و اکوتیپ های منتخب زیرةسبز از نه منطقه بودند. بر اساس این نتایج بیشترین عملکرد دانه را اکوتیپ اردکان یزد در شرایط آبیاری کامل و محلول پاشی نانوذرات با غلظت 03/0 درصد با میانگین 05/194 گرم در مترمربع به دست آورد. در تنش مرحله زایشی بالاترین عملکرد دانه مربوط به اکوتیپ مانه خراسان شمالی در تیمار محلول پاشی 015/0 درصد با میانگین 45/89 گرم در مترمربع بود که نسبت به تیمار شاهد (عدم محلول پاشی) در همین شرایط 16درصد افزایش داشت. بین اکوتیپ ها نیز از نظر نوع واکنش به شرایط تنش خشکی اختلاف معنی داری در سطح یک درصد مشاهده گردید. بر اساس نتایج به دست آمده استفاده از محلول پاشی نانوذرات دی اکسیدتیتانیوم با غلظت03/0درصد توانست تا حدودی از آثار منفی تنش خشکی بکاهد و از افت شدید عملکرد دانه جلوگیری کند

به منظور بررسی اثرات سطوح مختلف اسیدسالیسیلیک و کودهای زیستی بر ویژگی های رشدی، عملکرد اسانس و غلظت عناصر گیاه دارویی اکلیل کوهی (Rosmarinus officinalis) آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 95-1394 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایش در سه اسیدسالیسیلیک ( صفر، پنج و 10 میلی گرم درلیتر)، دو سطح کود زیستی (نیتروکسین و بیوفسفر) و چهار سطح رژیم آبیاری (40، 60، 80 و 100 درصد ظرفیت زراعی) لحاظ گردید. نتایج نشان داد که رژیم آبیاری سبب کاهش معنی دار ارتفاع بوته، وزن تر و خشک گیاه، تعداد شاخه جانبی، عناصر نیتروژن، فسفر و عملکرد اسانس گردید. تیمار اسید سالیسیلیک نیز بر تمامی صفات مورد بررسی اثر معنی داری داشت و بیشترین مقدار تمامی صفات به جز فسفر گیاه از کاربرد نیتروکسین بدست آمد. کاربرد 10 میلی گرم در لیتر اسیدسالیسیلیک در شرایط رژیم آبیاری توانست اثرات منفی کم آبیاری را کاهش دهد و بیشترین میزان ارتفاع بوته، وزن تر و خشک گیاه، تعداد شاخه جانبی، نیتروژن و عملکرد اسانس از کاربرد نیتروکسین و آبیاری در 100 درصد ظرفیت زراعی حاصل شد. بیشترین عملکرد اسانس و مقدار فسفر گیاه از کاربرد کود زیستی نیتروکسین در تیمار آبیاری با 40 درصد ظرفیت زراعی و بیشترین میزان فسفر گیاه از کاربرد کود زیستی بیوفسفر در شرایط آبیاری کامل (100 درصد ظرفیت زراعی) حاصل شد. باتوجه به نتایج این پژوهش به نظر می رسد که استفاده از کود های زیستی و اسیدسالیسیلیک در شرایط محدودیت رطوبت برای غلبه بر اثرات منفی تنش کم آبیاری می تواند مفید واقع شود.

با توجه به اهمیت اصلاح الگوی کشت یونجه از طریق ترویج ایده کشت دومنظوره تولید بذر و علوفه یونجه، آزمایشی به صورت کرت های یکبارخردشده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی طی دوسال 1392 و 1393در استان زنجان اجرا شد. چهار الگوی کشت یونجه همدانی شامل بذرپاشی، کشت ردیفی با فاصله های 25، 50 و 75 سانتیمتر در کرت های اصلی و سه سطح مصرف بذر 10، 20 و 30 کیلوگرم در هکتار در کرت های فرعی قرار گرفت. نتایج تجزیه مرکب نشان داد، کشت با فاصله ردیف 25 و 50 سانتیمتر بیشترین علوفه خشک را تولید نمودند. مصرف بذر بین 20 تا 30 کیلوگرم تفاوت معنی داری در عملکرد علوفه خشک نداشتند و بیشترین علوفه خشک را تولید کردند. به لحاظ کیفی، درصد جوانه زنی بذر تحت تاثیر فاصله ردیف کشت و تراکم بوته قرار نگرفت ولی بذرهای حاصل از کشت 10 کیلوگرم بذر در هکتار، وزن هزار بذر بالاتری داشتند. به لحاظ اقتصادی بیشترین ارزش اقتصادی تولید دومنظوره از فاصله کشت 25 و 50 سانتیمتر و میزان مصرف 10 و 20 کیلوگرم بذر در هکتار بدست آمد. بر اساس این نتایج، ارزش اقتصادی حاصل از کشت یونجه در ردیف های50 سانتیمتری با مصرف 10 کیلوگرم بذر در هکتار با کشت در ردیف های نزدیک تر و مصرف بذر بیشتر تفاوت معنی داری نداشت و می توان پیشنهاد نمود مزارع یونجه بذری با این الگو کشت شوند.

به منظور بررسی خود و دگرناسازگاری دو اکوتیپ کاشان و آذران گل محمدی (Rosa damascena) آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی تربیت مدرس در سال های زراعی 92-1391 انجام گرفت. در این آزمایش پس از آزمون دانه گرده دوبار گرده افشانی با فاصله 24 ساعت انجام شد. بدین شکل که گرده ی هر اکوتیپ برای گرده افشانی خود و اکوتیپ دیگر و گونه گل نسترن (R. canina) نیز به عنوان گرده دهنده استفاده شد. تعیین خود و دگرناسازگاری به دو روش گرده افشانی کنترل شده و مطالعات میکروسکوپی انجام شد. نتایج گرده افشانی که حاصل بررسی درصد نمو، وزن، طول و عرض هیپ و میزان تشکیل بذر در هر هیپ بود نشان داد که دگرگرده افشانی اکوتیپ ها با گونه گل نسترن سازگار اما سایر تلاقی ها ناسازگار بودند و دوبار گرده افشان ها نتایج بهتری داشتند. مطالعه میکروسکوپی نیز با نتایج مزرعه ای مطابقت داشت و رشد لوله ی گرده در خامه نشان داد که تنها لوله ی گرده گونه گل نسترن توانست به انتهای خامه برسد. همچنین از بین بهترین تیمارهای جوانه زنی غلظت 50 پی پی ام اسیدبریک بعد از 24 ساعت و در تیمارهای رشد لوله گرده غلظت 200 پی پی ام اسیدبریک انتخاب شدند. طبق نتایج بدست آمده، انتخاب منبع گرده دهنده مناسب و تکرار دورهای گرده افشانی از عوامل موثر در هیبریدگیری گل محمدی می باشند؛ که تیمار دگرگرده افشانی کنترل شده با گونه گل نسترن با دوبار گرده افشانی، مناسب ترین نتیجه ها را در فاکتورهای اندازه گیری شده نشان داد.

به منظور بررسی تأثیر نانوزئولیت های عامل دار شده با دو ترکیب آلی در آزادسازی فسفر و اثر آن بر خصوصیات رشدی گیاه لوبیا، آزمایشی بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در مرکز تحقیقات کشاورزی شهرستان همدان به اجرا در آمد. تیمارهای کودی شامل P0 (زئولیت بدون گروه عاملی (نمونه شاهد))، P1 (زئولیت + لیگاند AcAcEN)، P2 (زئولیت + با لیگاند (HED) و P3 (سوپر فسفات تریپل) و همچنین دو نوع لوبیا شامل لوبیا قرمز رقم درخشان (Phaseolus vulgaris L. ) و لوبیا چشم بلبلی ژنوتیپ 29005 (Vigna unguiculata L. ) بودند. نتایج نشان داد که کاربرد کود نانوزئولیت عامل دارشده با لیگاند HED بیشتر از دو کود زئولیتی دیگر موجب بهبود ویژگی های کمی و کیفی گیاه لوبیا شده است. کود P2 در مورد عملکرد دانه و میزان جذب فسفات گیاه نتایج بهتری را نسبت به کود سوپر فسفات تریپل نشان داد و علاوه بر این، میزان آبشویی فسفاته در این کود کمتر بود. نتایج کلی نمایانگر نقش مفید و مؤثر نانوزئولیت عامل دار شده با لیگاند HED در بهبود ویژگی های رشد و خصوصیات کیفی و کمی گیاه لوبیا می باشد.

جهت کنترل خسارت های تنش کم آبی بر گیاه زراعی گلرنگ به وسیله ی زئولیت و کیتوزان آزمایشی در مزرعه ی تحقیقاتی دانشکده ی کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل تنش کم آبی{بدون تنش (آبیاری پس از 50 درصد)، تنش متوسط (آبیاری پس از 65 درصد) و تنش شدید (آبیاری پس از 80 درصد) تخلیه ی رطوبت قابل دسترس}، زئولیت (عدم مصرف و 5/4 تن در هکتار) و محلول پاشی (بدون محلول پاشی، آب مقطر، اسید استیک 1 درصد، کیتوزان 05/0 درصد و کیتوزان 5/0 درصد) بودند. نتایج نشان داد تنش شدید عملکرد دانه را به نصف مقدار حداکثر نسبت به شاهد کاهش داد ولی با کاربرد زئولیت و کیتوزان 05/0 این مقداربه 19 درصد تقلیل یافت. در شرایط عدم کاربرد زئولیت و تنش شدید، محلول پاشی کیتوزان 5/0 درصد، عملکرد روغن را حدود 63 درصد نسبت به شاهد افزایش داد. عدم کاربرد زئولیت و کیتوزان 5/0، بیشترین تعداد طبق در مترمربع را نشان داد که نسبت به کاربرد زئولیت و عدم محلول پاشی، 26 درصد بیشتر بود. لذا در شرایط کاربرد زئولیت و کیتوزان خسارات ناشی از تنش کم آبی بر گلرنگ کاهش یافته و رشد و عملکرد این گیاه افزایش خواهد یافت.