به زراعی کشاورزی (مجله کشاورزی پردیس ابوریحان)
سال:1395 | دوره:18 | شماره:1 |تعداد مقالات:20

به منظور بررسی رابطه سیستم ریشه ای با روابط آبی گیاه کلزا در شرایط تنش خشکی، یک آزمایش گلدانی در گلخانه فیزیولوژی پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی ایران واقع در شهر کرج، در سال 1391 انجام شد. در این بررسی پنج رقم کلزای تجاری پاییزه در چهار تیمار آبیاری، به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی ارزیابی شدند. نتایج نشان داد که واکنش ارقام از نظر تغییرات هدایت روزنه ای، عدد اسپد، طول و قطر ریشه، صفات مورفولوژی، عملکرد و اجزای عملکرد به سطوح آبیاری متفاوت بود. در تیمار شاهد، بیشترین عملکرد دانه در رقم ’کوپر‘ و به واسطه تولید بالاترین تعداد خورجین در گیاه مشاهده شد، درحالی که در تیمارهای تنش خشکی رقم ’اپرا‘ از بالاترین عملکرد دانه برخوردار بود. این موضوع با بالاتر بودن طول و قطر ریشه در رقم ’اپرا‘ مرتبط بود که به موجب آن دوام سطح برگ بالا، بیشترین میزان هدایت روزنه ای، تعداد خورجین و تعداد دانه در خورجین نیز در همین رقم مشاهده شد. نتایج کلی پژوهش حاضر نشان داد که نقش خصوصیات مورفولوژی ریشه در افزایش تحمل به خشکی در گیاه کلزا بسیار پررنگ است و یک سیستم ریشه ای کارآمد به همراه هدایت روزنه ای بالا، دوام سطح برگ زیاد و تولید تعداد خورجین زیاد بیشترین نقش را در پایداری عملکرد دانه کلزا در شرایط تنش خشکی دارد.

تحقیق حاضر با هدف ارزیابی نقش قارچ میکوریزایی بر فعالیت آنتی اکسیدانی گندم تحت تنش شوری، در گلخانه دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، در سال 1390 انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی عبارت از سه سطح تنش شوری شامل شاهد (بدون تنش)، 60 و 120 میلی مولار نمک کلرید سدیم و دو سطح تلقیح میکوریزایی (تلقیح و عدم تلقیح قارچ میکوریزایی (Glomusmosseae بود. صفات مورد ارزیابی شامل طول ریشه و اندام هوایی، وزن خشک ریشه و اندام هوایی، درصد کلونیزاسیون ریشه و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان سوپراکسیددیسمیوتاز، کاتالاز و گایاکول پراکسیداز بود. نتایج حاصل نشان دهنده اثرات بازدارنده تنش شوری بر رشد گیاه گندم بود، به نحوی که با افزایش شدت تنش شوری طول و وزن خشک اندام هوایی و ریشه به میزان قابل ملاحظه ای کاهش یافت. به کارگیری تیمار میکوریزایی موجب بهبود رشد اندام هوایی و ریشه بوته های گندم در شرایط تنش گردید. همچنین، تنش شوری موجب کاهش درصد کلونیزاسیون ریشه و افزایش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان مورد ارزیابی گردید. اعمال تیمار میکوریزایی نقش موثری در ارتقاء رشد و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان گندم به ویژه در شرایط تنش شوری داشت. هرچند اثر متقابل شوری و میکوریزا برای آنزیم های کاتالاز و سوپراکسیددیسمیوتاز در ریشه و برای آنزیم گایاکول پراکسیداز در اندام هوایی و ریشه معنی دار نبود.

درختان میوه باید عملکرد کافی در طول عمر اقتصادی خود به طور سالیانه داشته باشند. درختان میوه معمولا بیش از حد توانایی باردهی خود، گل تولید می کنند که اگر همگی این گل ها به میوه تبدیل شوند، درخت ضعیف و میوه ها ریز و نامرغوب شده و معمولا درخت دچار پدیده تناوب باردهی می شود. به همین دلیل، باید برخی از گل ها و میوه های جوان را به روش دستی، مکانیکی و یا شیمیایی حذف نمود. در پژوهش حاضر، تاثیر تنک دستی (10، 20 و 40 درصد حذف خوشه های میوه) و محلول پاشی با هورمون نفتالین استیک اسید (5، 10، 20 و 40 میلی گرم در لیتر) و اتفن (25، 50، 100 و 200 میلی گرم در لیتر) در مقایسه با شاهد (بدون اعمال تنک) بر میزان تنک میوه و برخی ویژگی های کمی و کیفی میوه زرشک بی دانه در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در باغ تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند، در سال 1393 بررسی گردید. کاربرد نفتالین استیک اسید و اتفن سبب تنک موثر میوه ها گردید، به طوری که بیشترین میزان تنک در تیمار نفتالین استیک اسید 10 میلی گرم در لیتر و همچنین اتفن 50 میلی گرم در لیتر مشاهده گردید. از طرف دیگر، این تیمار ها میزان عملکرد را نیز نسبت به تیمار شاهد افزایش دادند. تنک دستی و کاربرد نفتالین استیک اسید و اتفن باعث افزایش طول، قطر، حجم، وزن تر 100 حبه، وزن خشک 100 حبه، آنتوسیانین، ویتامین ث، کل مواد جامد محلول و نسبت مواد جامد محلول به اسید کل شدند.

این پژوهش به منظور ارزیابی ویژگی های پیوندک (تعداد جوانه روی پیوندک، وجود جوانه انتهایی و قطر و طول پیوندک) بر موفقیت پیوند اپیکوتیل گردو رقم ’چندلر‘ و رشد اولیه درختان، در پردیس ابوریحان دانشگاه تهران در سال های 93-1392 انجام شد. شاخص های موفقیت پیوند و کیفیت شاخساره درختان پیوند شده در 150 روز پس از انجام پیوند ارزیابی گردید. حضور یا عدم حضور جوانه انتهایی روی پیوندک تاثیری بر ویژگی های اندازه گیری شده نداشت. بالاترین کیفیت پینه، گیرایی پیوند (83.4 درصد) و درصد زنده مانی (72.8 درصد) مربوط به پیوندک های دارای دو جوانه بود. استفاده از پیوندکی با قطر سه تا شش میلی متر باعث افزایش درصد گیرایی پیوند (73.4 درصد) و زنده ماندن پیوندک (61.1 درصد) شد. پیوندک هایی با طول هفت تا 12 سانتی متر درصد زنده ماندن بیشتری (56.1 درصد) داشتند. در پیوندی که در آن از پیوندک های دو جوانه ای استفاده گردید و پیوندک هایی با طول هفت تا 12 سانتی متر (به ترتیب 9.1 و 8.6 برگ) تعداد برگ بیشتری تشکیل شد. پیوندک های دارای دو جوانه، پیوندک هایی با قطر سه تا شش و پیوندک هایی با طول هفت تا 12 سانتی متر (به ترتیب 9.1، 12.7 و 12.2 سانتی متر)، شاخه هایی بلندتری ایجاد کردند. درمجموع استفاده از پیوندک هایی با قطر سه تا شش میلی متر و طول هفت تا 12 سانتی متر که دارای دو جوانه هستند، برای افزایش موفقیت پیوند اپیکوتیل و بهبود کیفیت درختان پیوندی گردو رقم ’چندلر‘ توصیه گردید.

با هدف مطالعه واکنش فیزیولوژی و عملکرد کلزا (Brassica napus L.) به مصرف بور و گرمای ناشی از کشت های دیرهنگام، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار، در مزرعه دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان، در سال زراعی 93-1392 اجرا گردید. تاریخ های کاشت (27 آبان، 12 آذر، 26 آذر و 9 دی) در کرت های اصلی و سطوح مصرف بور (شاهد، 10 کیلوگرم بور در هکتار به صورت خاک کاربرد و محلول پاشی در مرحله هشت برگی و غنچه دهی) در کرت های فرعی قرار گرفتند. تاریخ کاشت تاثیری معنی دار بر محتوای نسبی آب برگ، پایداری غشای سلول، فعالیت آنزیم پراکسیداز، شاخص سطح برگ، دمای سایه انداز، عملکرد دانه و ماده خشک کلزا داشت. مصرف بور اثر معنی داری بر شاخص سطح برگ، فعالیت آنزیم پراکسیداز و عملکرد داشت. کشت دیرهنگام سبب افزایش دما در مرحله گل دهی و کاهش معنی دار عملکرد دانه و ماده خشک گردید. با تاخیر در کاشت از 27 آبان تا 9 دی، عملکرد دانه به میزان 60.5 درصد کاهش یافت. مصرف خاکی بور، عملکرد دانه را به میزان 23 درصد نسبت به تیمار شاهد افزایش داد. تنش گرما اثر کاهنده بر محتوی نسبی آب برگ، پایداری غشا و شاخص سطح برگ داشت. مصرف عنصر بور سبب افزایش معنی دار فعالیت آنزیم پراکسیداز و شاخص سطح برگ گردید. به طورکلی، بیشترین عملکرد دانه (4579.7 کیلوگرم در هکتار) از تاریخ کاشت 27 آبان ماه و مصرف خاک کاربرد 10 کیلوگرم بور در هکتارو کمترین عملکرد دانه (768 کیلوگرم در هکتار) از تاریخ کاشت نهم دی و بدون مصرف بور به دست آمد.

به منظور بررسی تاثیر محلول پاشی آهن، روی و منگنز بر عملکرد و اجزای عملکرد شنبلیله، آزمایشی به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی با هشت تیمار و سه تکرار، در مزرعه تحقیقاتی ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی در سال زراعی 1391 انجام شد. تیمارها شامل شاهد، محلول پاشی آهن، روی، منگنز، آهن + روی، آهن + منگنز، روی + منگنز و آهن + روی + منگنز بودند. عناصر مذکور از منبع سولفات آهن، سولفات روی و سولفات منگنز تامین شدند و با غلظت سه در هزار محلول پاشی شدند. نتایج نشان داد که بین محلول پاشی عناصر ریزمغذی و شاهد از لحاظ آماری اختلاف معنی داری وجود داشت.در بین تیمارها،بیشترین ارتفاع بوته (40.68 سانتی متر)، تعداد شاخه جانبی (6.76 عدد)، تعداد غلاف در بوته (25.73 عدد)، تعداد دانه در غلاف (15.36 عدد)، وزن هزاردانه (14.99 گرم) و عملکرد دانه (857.62 کیلوگرم) متعلق به تیمار محلول پاشی آهن + روی + منگنز بود. لذا محلول پاشی توأم آهن، روی و منگنز سبب بهبود خصوصیات رشدی و عملکردی شنبلیله می گردد.

به منظور بررسی اثر تیمار 1- متیل سیکلوپروپان و اتیلن بر حفظ کیفیت و افزایش عمر گلجایی گل های میخک رقم ’گرنداسلم‘ آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه فیزیولوژی پس از برداشت دانشگاه تربیت مدرس در سال 93-1392 انجام شد. ابتدا گل های شاخه بریدنی با چهار سطح صفر، 0.5، 1 و 1.5 میکرولیتر بر لیتر 1- متیل سیکلوپروپان به مدت 24 ساعت تیمار شدند و سپس به مدت 16 ساعت در معرض غلظت یک میکرولیتر بر لیتر اتیلن قرار گرفتند.تیمار 1- متیل سیکلوپروپان اثر معنی داری بر عمر گلجایی، ویژگی های بیوشیمیایی و میزان فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانت داشت. بیشترین عمر گلجایی و مقدار کلروفیل برگ و آنتوسیانین های گلبرگ مربوط به تیمار یک میکرولیتر بر لیتر 1- متیل سیکلوپروپان بود، هرچند که با تیمار 1.5 میکرولیتر بر لیتر 1- متیل سیکلوپروپان تفاوت معنی داری نداشت. بیشترین فعالیت آنزیم پراکسیداز تحت تیمار 1- متیل سیکلوپروپان با غلظت یک میکرولیتر بر لیتر مشاهده شد، درحالی که بیشترین و کمترین فعالیت آنزیم کاتالاز و سوپراکسید دیسموتاز به ترتیب در تیمار 1.5 میکرولیتر بر لیتر و تیمار شاهد مشاهده شد. به طورکلی، نتایج تحقیق حاضر نشان داد که 1- متیل سیکلوپروپان به عنوان یک بازدارنده عمل اتیلن سبب افزایش عمر گلجایی و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی در گل شاخه بریدنی میخک رقم ’گرند اسلم‘ گردید.

گردو یکی از مهم ترین محصولات خشکباری ایران می باشد. برای داشتن یک تولید مناسب و اقتصادی در باغ های بذری از قبل کاشته شده این محصول، تنها گزینه سریع و باصرفه ممکن جهت اصلاح درختان بذری، اجرای عملیات پیوند از طریق تعویض تاج یا سرشاخه کاری با ارقام اصلاح شده روز دنیا می باشد. اینپژوهش با هدفتعیین زمان مناسب پیوند گردو طی دو زمان فروردین و اردیبهشت ماه در سال های 91-1390و انجام روش پیوند جانبی تغییریافته و مقایسه آن با روش پیوند تاجی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در شرایط آب و هوایی استان آذربایجان غربی مورد ارزیابی قرار گرفت. بدین منظور، از دو رقم ’پدرو‘ و ’چندلر‘ به عنوان پیوندک جهت دستیابی به درصد گیرایی بالا استفاده شد. نتایج نشان داد که بیشترین گیرایی پیوند از روش پیوند جانبی تغییریافته با درصد زنده مانی 97.32 و درصد گیرایی نهایی 83.93 به دست آمد که این روش بهتر از روش پیوند تاجی در سرشاخه کاری درختان گردو بود. همچنین، در مقایسه بین دو زمان فروردین و اردیبهشت ماه نیز، بیشترین گیرایی پیوند در اردیبهشت ماه با درصد زنده مانی 98.95 و درصد گیرایی نهایی 89.49 به دست آمد که درصد گیرایی پیوند در این ماه نسبت به فروردین ماه بیشتر بود.

به منظور بررسی اثر غلظت های مختلف متیل جاسمونات (صفر، 0.1 و 0.5 میلی مولار) بر فعالیت آنزیم های پلی فنل اکسیداز، فنیل آلانین آمونیالیاز، کاتالاز، آسکوربات پراکسیداز، گایاکول پراکسیدازو میزان پروتئین کل در ریحان، آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در گلخانه دانشگاه ارومیه، در سال 1392 اجرا شد. میزان فعالیت آنزیم ها صفر، 24، 48 و 72 ساعت بعد از محلول پاشی متیل جاسمونات بر برگ های گیاهان سالم در مرحله گلدهی کامل اندازه گیری شد. تجزیه آماری داده ها با در نظر گرفتن غلظت متیل جاسمونات به عنوان عامل اصلی و زمان بعد از محلول پاشی به عنوان عامل فرعی به صورت طرح اسپلیت پلات در زمان انجام گرفت. نتایج تحقیق حاضر نشان داد بیشترین فعالیت آنزیم های فنیل آلانین آمونیالیاز و گایاکول پراکسیداز به ترتیب در غلظت های 0.5 و 0.1 میلی مولار و 48 و 72 ساعت بعد از محلول پاشی می باشد. اثر غلظت های مختلف متیل جاسمونات بر میزان فعالیت آنزیم های کاتالاز، آسکوربات پراکسیداز و پلی فنول اکسیداز و پروتئین کل معنی دار بودP≤0.01) ). براساس نتایج مقایسات میانگین، غلظت 0.5 میلی مولار بیشترین تاثیر را در افزایش فعالیت آنزیم های کاتالاز، آسکوربات پراکسیداز و پروتئین کل داشت. فعالیت آنزیم کاتالاز در زمان های مختلف پس از محلول پاشی اختلاف معنی داری نشان داد (P≤0.05)، به طوری که 48 و 72 ساعت پس از محلول پاشی میزان فعالیت این آنزیم افزایش معنی داری داشت. بنابراین، می توان بیان نمود که کاربرد متیل جاسمونات با غلظت 0.5 میلی مولار در افزایش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانت و پروتئین کل موثر است.

انگور رقم ’رشه‘ در استان کردستان به صورت دیم کشت می گردد. شرایط میکروکلیما تاثیر زیادی بر کیفیت انگور می گذارد. اطلاعات در رابطه با تغییر در ترکیبات حبه انگور در شرایط تغییرات آب و هوایی محدود است. لذا پژوهشی جهت بررسی اثر چهار مکان شیب جنوبی و شمالی و دو ارتفاع بالا و پایین بر برخی خصوصیات کیفی انگور رقم ’رشه‘ با سه تکرار در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی، در دانشگاه کردستان، در سال های 92-1391 انجام شد. میزان کاروتنوئید، آنتوسیانین، ظرفیت ضداکسایشی کل، کربوهیدرات های محلول کل، میزان تانن و فنل کل حبه ها اندازه گیری شدند. میزان آنتوسیانین، ظرفیت ضداکسایشی کل، میزان فنل کل و کربوهیدرات های محلول کل در میوه های برداشت شده در شیب جنوبی با ارتفاع بالا در مقایسه با سایر مکان ها بیشتر بودند. بیشترین میزان کاروتنوئید و تانن در شیب شمالی با ارتفاع کم به دست آمد. کمترین میزان آنتوسیانین و کربوهیدرات های محلول کل در انگورهای کشت شده در شیب شمالی با ارتفاع پایین مشاهده گردید. براساس نتایج حاصل، کشت انگور رقم ’رشه‘ در شیب جنوبی و ارتفاع بالاتر به تولیدکنندگان برای بالا بردن صفات کیفی حبه های انگور کمک می نماید.

جمعیت های محلی منابع باارزشی از تنوع ژنتیکی برای توسعه واریته ها هستند. علی رغم اینکه ایران پنجمین تولیدکننده کدو است، اما اطلاعاتی درباره تنوع جمعیت های کدوی بومی موجود نیست. بنابراین جهت ارزیابی خصوصیات گلدهی و تولید میوه بین چهار تا از جمعیت های کدوهای تابستانه بومی ایران و همچنین یک رقم هیبرید اسما به عنوان کنترل، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در دانشگاه شهرکرد، در سال 93-1392 اجرا شد. هر واحد آزمایشی دارای چهار گیاه هدف از یک جمعیت محلی بود. نتایج تفاوت معنی داری را بین تیمارها در صفات تعداد گره، تعداد گره تا ظهور اولین گل ماده، تعداد گل ماده، نسبت گل ماده به نر، تعداد میوه برداشتی از ساقه اصلی و تعداد شاخه جانبی به ازای هر بوته، تعداد میوه برداشتی از شاخه های جانبی و تعداد کل میوه های برداشتی از بوته نشان دادند. محدوده تعداد گل های ماده روی ساقه اصلی از حداقل 8 تا حداکثر 18 گل متغیر بود که منجر به تغییرپذیری گسترده در تعداد میوه برداشتی از ساقه اصلی (12-5.2) شد. تفاوت معنی داری بین جمعیت های محلی و رقم کنترل در صفات گلدهی و تولید میوه وجود داشت. عادت رشد و تعداد گل های ماده دو عامل اصلی بودند که میزان تولید میوه به ازای هر بوته را تحت تاثیر قرار دادند.

به منظور بررسی اثر کم آبیاری و سطوح مختلف کودی بر عملکرد و برخی صفات آگرومورفولوژیک بادرشبو، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه سطح رژیم آبیاری (100 (شاهد)، 75 و 50 درصد نیاز آبی) به عنوان فاکتور اصلی و 6 سطح مصرف کود: 1) عدم مصرف کود (شاهد)، 2) 25 درصد اوره + 75 درصد دامی، 3) 50 درصد اوره + 50 درصد دامی، 4) 75 درصد اوره + 25 درصد دامی، 5) 100 درصد اوره و 6) 100 درصد دامی) به عنوان فاکتور فرعی، با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهرکرد، در سال زراعی 93-1392 انجام شد. بیشترین ارتفاع بوته و تعداد سر شاخه گلدار در تیمار 100 درصد اوره و بیشترین میزان وزن خشک سر شاخه گلدار در تیمار 50 درصد اوره + 50 درصد دامی مشاهده شد. بیشترین ارتفاع بوته و تعداد سرشاخه گلدار از تیمار 100 درصد نیاز آبی به دست آمد. بیشترین وزن خشک برگ، ساقه و عملکرد ماده خشک از تیمار 50 درصد اوره + 50 درصد دامی با نیاز آبی کامل گیاه حاصل شد. درمجموع، به منظور دستیابی به حداکثر عملکرد ماده خشک، کاربرد 50 درصد اوره به همراه 50 درصد کود دامی و آبیاری کامل توصیه می گردد.

به منظور بررسی اثر تنش کم آبی بر صفات کمی و کیفی میوه توده خربزه ایرانی، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار، در ایستگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان، در سال 1393 انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح آبیاری (33، 66 و 100 درصد نیاز آبی گیاه) و 11 توده خربزه شامل ’خاتونی‘، ’کالی‘، ’اورشنگ ‘، ’موری‘، ’موزی‘، ’زردتبریز‘، ’شیرازی‘، ’شیاردار‘، ’ازمیر‘، ’ایوانکی‘ و ’سوسکی سبز‘ بود. نتایج نشان داد که تیمارهای آبیاری بر سفتی بافت میوه، طول و عرض میوه، ضخامت پوست میوه، pH، مواد جامد محلول، وزن متوسط میوه و عملکرد تاثیر معنی داری داشت. تنش کم آبی باعث افزایش مواد جامد محلول و کاهش سفتی بافت میوه گردید. کمترین عملکرد (13761 کیلوگرم در هکتار)، وزن متوسط میوه (1363.7 گرم)، عرض میوه (12.97 سانتی متر)، بیشترین ضخامت پوست (4.63 میلی متر) وpH  (6.28) در تنش شدید (33 درصد) حاصل شد. از نظر صفات مورد مطالعه در بین توده های خربزه تفات معنی داری وجود داشت. بیشترین طول میوه (31.6 سانتی متر) در توده ’خاتونی‘، سفتی بافت میوه (2.9 کیلوگرم بر سانتی مترمربع) در توده ’زرد تبریز‘، عملکرد (49698 کیلوگرم در هکتار) و وزن متوسط میوه (3223 گرم) در توده ‘ایوانکی’ در شرایط آبیاری 100 درصد نیاز آبی گیاه و بیشترین مواد جامد محلول (16 درصد) در توده ‘شیرازی’ در سطح آبیاری 33 درصد نیاز آبی مشاهده شد. با توجه به نتایج، توده ’ایوانکی‘ و ’موزی‘ به ترتیب با بیشترین (72.27 درصد) و کمترین (43.4 درصد) میزان کاهش عملکرد در آبیاری 33 درصد نسبت به آبیاری معمولی به ترتیب حساس ترین و متحمل ترین توده از لحاظ این صفت به تنش کم آبی می باشند.

به منظور بررسی تاثیر کود نیتروژن و تراکم بوته بر عملکرد و کیفیت علوفه سیلویی ذرت رقم Mv500 در کشت دوم، آزمایشی در تابستان سال زراعی 91-1390 به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی کشاورزی دانشگاه کردستان اجرا شد. سه سطح کودی (115، 184 و 253 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار) به عنوان عامل اصلی و چهار سطح تراکم (8، 10، 12 و 14 بوته در مترمربع) به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که با افزایش مصرف نیتروژن تا 184 کیلوگرم در هکتار عملکرد و میزان پروتئین خام علوفه افزایش و الیاف نامحلول در شوینده خنثی و الیاف نامحلول در شوینده اسیدی کاهش یافت، ولی تاثیری بر درصد خاکستر علوفه نداشت. همچنین افزایش تراکم تا 12 بوته در مترمربع موجب افزایش عملکرد و کاهش میزان پروتئین خام و الیاف نامحلول در شوینده خنثی علوفه شد ولی تاثیر معنی داری بر الیاف نامحلول در شوینده اسیدی و درصد خاکستر علوفه ذرت نداشت. بر اساس نتایج بدست آمده مصرف نیتروژن بیش از 184 کیلوگرم در هکتار و تراکم بوته بیش از 12 بوته در مترمربع موجب افزایش معنی دار عملکرد و کیفیت علوفه ذرت نشد. بنابراین، به منظور جلوگیری از آلودگی های زیست محیطی و صرفه جویی در هزینه های تولید مصرف نیتروژن بیش از 184 کیلوگرم در هکتار و تراکم بوته بیشتر از 12 بوته در مترمربع در منطقه اجرای آزمایش در کشت دوم توصیه نمی شود.

بهمنظور ارزیابی صفات مورفولوژیک مرتبط با خوابیدگی بوتهو محتوای کربوهیدرات های ساقه در ارقام بومی و اصلاح شده برنج، آزمایشی در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در موسسه تحقیقات برنج کشور (رشت) طی سال های زراعی 1391 و 1392 اجرا شد. ژنوتیپ های برنج شامل سه رقم بومی (’هاشمی‘، ’علی کاظمی‘ و ’سنگ جو‘)، شش رقم اصلاح شده (’خزر‘، ’سپیدرود‘، ’کادوس‘، ’گوهر‘، ’درفک‘ و ’دیلم‘) و سه لاین امیدبخش (831، 841 و 416) بودند. نتایج نشان داد که بیشترین مقاومت به شکستگی میانگره های سوم و چهارم مربوط به رقم اصلاح شده ’خزر‘ بود. به علاوه همبستگی مثبت و معنی داری بین متوسط قطر میانگره، نسبت وزن به طول میانگره ها و محتوای کربوهیدرات های غیرمحلول ساقه با مقاومت به شکستگی میانگره سوم و چهارم وجود داشت. همچنین، بین تعداد سلول های پارانشیمی با محتوای کربوهیدرات های غیرمحلول در دو مرحله گرده افشانی و رسیدگی همبستگی مثبت و معنی داری مشاهده شد. از سوی دیگر، بین کارایی انتقال مجدد کربوهیدرات ها با مقاومت به شکستگی میانگره همبستگی منفی و معنی داری وجود داشت. نتایج تجزیه به عامل ها، صفات را در دو گروه مجزا قرار داد. عامل اول به عنوان عامل مقاومت به خوابیدگی نامگذاری و 71.01 درصد از کل واریانس داده ها را شامل شد. عامل دوم با دارا بودن 19.74 درصد از کل واریانس داده ها به عنوان عامل مورفولوژیک حساسیت به خوابیدگی نامگذاری شد. براساس نتایج تحقیق حاضر، به نظر می رسد که قطر متوسط میانگره، ضخامت میانگره و نسبت وزن به طول میانگره های سوم و چهارم و همچنین خصوصیات شیمیایی ساقه نقش اصلی در مقاومت به خوابیدگی بوته برنج ایفا می کنند.

این پژوهش به منظور بررسی اثر پوترسین و اسپرمین روی برخی خصوصیات فیزیولوژیک، بیوشیمیایی و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان بادام رقم ’ربیع‘ و هلو رقم ’آلبرتا‘ تحت تنش کم آبی انجام شد. فاکتور اول، رژیم آبی در دو سطح (80 و 50 درصد آب فراهم خاک) و فاکتور دوم، کاربرد پلی آمین ها (پوترسین 0.1، پوترسین 1، اسپرمین 0.1، اسپرمین 1 میلی مول بر لیتر و شاهد) بود. تنش کم آبی باعث افزایش بیشتر نشت یونی در برگ های هلو نسبت به بادام شد. در تنش کم آبی، کاربرد پلی آمین ها منجر به کاهش نشت یونی برگ هر دو گونه شد. غلظت کربوهیدرات های محلول، پرولین و پروتئین های محلول در برگ های بادام تحت تنش کم آبی بیش از هلو افزایش یافت. کاربرد اسپرمین تاثیر بیشتری بر افزایش غلظت تنظیم کننده های اسمزی نسبت به پوترسین داشت. تحت تنش کم آبی فعالیت آنزیم های کاتالاز، گایاکول پراکسیداز و آسکوربات پراکسیداز هر دو گونه افزایش یافت و فعالیت هر سه آنزیم تحت تنش کم آبی در بادام نسبت به هلو بیشتر بود. حداکثر فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان پس از محلول پاشی با غلظت های مختلف اسپرمین مشاهده شد. کاربرد اسپرمین و پوترسین از طریق افزایش تنظیم کننده اسمزی و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان باعث کاهش درصد نشت یونی سلول ها و افزایش تحمل به خشکی هر دو گونه شد.

تولیدکننده های گل شاخه بریده لیلیوم سوخ مورد نیاز خود را به طور معمول وارد می کنند که منجر به خروج ارز قابل توجهی از کشور می شود. ازدیاد سوخ لیلیوم اغلب به روش فلس برداری انجام می گیرد ولی تکثیر مداوم با این روش منجر به گسترش آلودگی و کاهش کیفیت می شود. بنابراین، در این پژوهش که طی سال های 93-1392 در گلخانه های گروه علوم باغبانی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران انجام شد، امکان تولید سوخک از انواع قلمه های رویشی برگ، جوانه برگ و ساقه برگ دار هیبرید اورینتال لیلیوم رقم  (Lilium oriental hybrid cv. ‘Star Gazer’) ‘’استارگزرتحت تیمار ماده تنظیم کننده رشد اکسین از نوع ایندول بوتیریک اسید (IBA) در پنج سطح 0، 250، 500، 750 و 1000 میلی گرم در لیتر مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار و نه قلمه در هر تکرار اجرا گردید. نتایج نشان داد با افزایش غلظت اکسین تعداد برگ و میزان ریشه زایی در قلمه برگ کاهش یافت، درحالی که این صفات در قلمه جوانه برگ و قلمه ساقه برگ دار افزایش داشت.تعداد سوخک در قلمه برگ از 14 عدد در شاهد تا 21 عدد، در قلمه جوانه برگ از سه عدد در شاهد تا 20 عدد و در قلمه ساقه برگ دار از یک عدد در شاهد تا 16 عدد به ترتیب در سطوح 250، 500 و 750 میلی گرم در لیتر اکسین، افزایش یافت و بعد از این سطوح روند نزولی مشاهده شد. هرچند ریشه زایی و تولید برگ جدید از قلمه های برگ با کاربرد اکسین کاهش یافت، ولی کاربرد اکسین با غلظت معینی برای تولید سوخک از هر سه نوع قلمه این گیاه لازم بود.

خشکی یکی از مهمترین عوامل محیطی محدودکننده کشت گیاهان چوبی می باشد. ایران جزء مناطق خشک و نیمه خشک محسوب می شود که کمبود آب، کاشت درختان و درختچه های زینتی را در آن محدود می سازد. به همین منظور، اثر محلول پاشی برگیاسید سالیسیلیک و یا اسپرمیدین (صفر، 100، 500 و 1000 میکرومولار) بر کاهش صدمات ناشی از تنش خشکی (عدم آبیاری) بر نهال های یک ساله توت آمریکایی به صورت آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی با سه تکرار، در ایستگاه تحقیقات باغبانی دانشگاه تهران، در سال 1392 مورد ارزیابی قرار گرفت. ابتدا نهال ها توسط تنظیم کننده های رشد در دو روز متوالی، در دو نوبت صبح و عصر محلول پاشی برگی شدند و سپس به مدت 10 روز تحت تنش خشکی به صورت عدم آبیاری قرار گرفتند. نتایج نشان داد که غلظت 100 میکرومولار اسید سالیسیلیک و یا اسپرمیدین به طور معنی داری باعث کاهش نشت یونی و افزایش محتوای پرولین، افزایش فعالیت آنزیم های کاتالاز و سوپراکسید دیسموتاز و همچنین حفظ محتوای کلروفیل و کارایی فتوشیمیایی کلروفیل در گیاهان تحت تنش شدند، اما غلظت های بالا بی تاثیر یا بازدارنده بودند. بنابراین، غلظت های 100 میکرومولار اسید سالیسیلیک یا اسپرمیدین جهت افزایش تحمل به خشکی نهال های جوان، به ویژه در طی فرایند حمل و نقل و انتقال به زمین اصلی توصیه می شوند.

به منظور ارزیابی اثرات تنش شوری بر ویژگی های رشدی دو رقم زیتون ’زرد‘ و ’میشن‘، آزمایشی طی سال های 94-1393 با پنج سطح شوری کلرید سدیم (صفر، 4، 8، 12 و 16 دسی زیمنس بر متر) در محیط کشت بدون خاک در گلخانه پژوهشی مرکز تحقیقات کشاوزی و منابع طبیعی استان تهران انجام گردید. در این آزمایش، اثر شوری بر کلیه صفات رشدی در هر دو رقم مورد مقایسه، معنی دار بود، به گونه ای که وزن خشک اندام هوایی و ریشه، نسبت وزن خشک اندام هوایی به ریشه، طول شاخساره، فاصله میان گره، سطح برگ، سبزینه برگ، تعداد برگ، محتوای نسبی آب برگ، شاخص تحمل به شوری شاخساره و ریشه، به طور معنی داری کاهش یافت. ضمن آن که کاهش صفات فوق در رقم ’زرد‘ بیشتر بود و این رقم بیشتر تحت تاثیر شوری قرار گرفت. وزن خشک ساقه، برگ و ریشه در سطح شوری 16 دسی زیمنس بر متر، به ترتیب 80، 80 و 69 درصد نسبت به تیمار شاهد کاهش معنی دار نشان دادند. با افزایش سطح شوری، غلظت سدیم و نسبت سدیم به پتاسیم در برگ هر دو رقم افزایش و غلظت پتاسیم کاهش یافت. افزایش سدیم و کاهش پتاسیم برگ در رقم ’زرد‘ بیشتر بود. وزن خشک اندام هوایی نیز تحت تاثیر غلظت سدیم و پتاسیم برگ قرار گرفت، به گونه ای که همبستگی معنی داری بین وزن خشک اندام هوایی با غلظت سدیم برگ، غلظت پتاسیم برگ و نسبت سدیم به پتاسیم برگ مشاهده گردید. با ارزیابی شاخص های فوق نتیجه گیری شد که رقم ’میشن‘ در مقایسه با رقم ʻزرد‘ تحمل بیشتری نسبت به شوری دارد.

تنش شوری یکی از مهم ترین تنش های محیطی می باشد که رشد و عملکرد گیاهان را تحت تاثیر قرار می دهد. به منظور مطالعه اثر سالیسیلیک اسید بر برخی صفات فیزیولوژیکی دو رقم ریحان تحت تنش شوری در آزمایشی بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار مورد ارزیابی قرار گرفت. تیمارهای آزمایش شامل شوری کلرید سدیم در چهار سطح (صفر، 50، 100، 150 میلی مولار)، سالیسیلیک اسید در سه سطح (صفر، 0.25، 0.5 میلی مولار) و دو رقم ریحان (بنفش و سبز) بود. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت شوری، مقدار کلروفیل، کارتنوئید و محتوای نسبی آب برگ به طور معنی داری کاهش و مقدار پرولین، مقاومت روزنه ای و درصد نشت یونی افزایش یافت. کاربرد سالیسیلیک اسید باعث افزایش مقدار کلروفیل، کارتنوئید و درصد محتوای نسبی آب برگ و کاهش مقدار پرولین، مقاومت روزنه ای و درصد نشت یونی شد. بیش ترین مقدار کلروفیل b (0.617 میلی گرم در گرم وزن تر برگ) و کم ترین درصد نشت یونی (30.4) در شرایط بدون شوری و کاربرد 0.5 میلی مولار سالیسیلیک اسید به ترتیب در ریحان سبز و بنفش حاصل شد. کم ترین میزان مقاومت روزنه ای (7.8 ثانیه بر سانتی متر مربع) و بیش ترین مقدار پرولین (11.4 میکروگرم در گرم وزن تر برگ) در سطح 150 میلی مولار کلرید سدیم به ترتیب در ریحان بنفش و سبز مشاهده گردید. با توجه به نتایج، استفاده از سالیسیلیک اسید برای بهبود رشد گیاه در شرایط تنش شوری توصیه می شود.