مطالعات رسانه ای
سال:1398 | دوره:14 | شماره:1 (پیاپی 44) |تعداد مقالات:8

امروزه بازی های موبایلی مورد استفاده تمامی اقشار جامعه ایرانی قرار می گیرد و تمامی آنها دارای بخش های مختلفی هستند که نیاز به نوشتن با فونت، طراحی حروف و توجه به ظاهر حروف در آنها احساس می شود. باید توجه کرد که استفاده از رسم الخط فارسی نقاط ضعف و قوت خاص خود را در طراحی اعمال خواهد کرد؛ بنابراین برای ایجاد یک طراحی حروف و ظاهر حروف مناسب در کنار توجه به ویژگی های خاص رسم الخط فارسی به اصول رابط کاربری نیز باید توجه کرد. در این پژوهش که به روش کتابخانه ای و میدانی از میان 38 نمونه موفق بازی موبایلی ایرانی انجام شده و به روش تحلیلی-توصیفی نتیجه گیری شده است، نگارندگان به این نتیجه رسیدند که رعایت دو اصل ثابت و متغیر در طراحی حروف و انتخاب فونت و ظاهر حروف برای رسم الخط فارسی مهم است. اصول ثابت شامل توجه به اصول فرمالیستی و روایت گرا در حروف، توجه به کارکرد حروف و خوانایی و نقش اطلاع رسانی در مورد ماهیت بازی، زیبایی و جلوه مندی بصری، توجه به اصول طراحی واکنش گرا و رعایت اصول فرهنگی و جمعیت شناختی است و اصول متغیر که تنها مخصوص رسم الخط فارسی است؛ شامل شناخت ویژگی های بصری خط فارسی، توجه به وزن حروف، هویت حروف، نحوه اتصالات، ضخامت، جهت و حالت حروف و میزان کشیدگی و قوس ها، دقت به توان بصری هر حرف در بیان و توجه به ترکیب حروف فارسی و لاتین در متون است.

شاید تا چندی پیش محوری ترین نقشی که برای روابط عمومی بعنوان یک رسانه سازمانی متصور بودند صرفاً اطلاع رسانی از رویدادهای عینی و واقعی بود. اما در حال حاضر روابط عمومی ها می توانند با ایجاد شرایطی از یک دستگاه اداری منفعل، تبدیل به "سازمان رسانه ای" هدایتگر و جریان ساز در جامعه تبدیل شوند. هدف از این تحقیق بررسی جریان سازی خبری روابط عمومی سازمان های دولتی با متغییرهایی چون تبدیل شدن روابط عمومی ها به یک سازمان رسانه ای، حمایت سازمان دولتی مافوق از فرایند جریان سازی، استفاده از نیروی انسانی کارشناس و بهره گیری از قالب های ژورنالیستی است. این تحقیق به روش پیمایشی انجام گرفته است وابزار مورد استفاده در آن، پرسشنامه می باشد. جامعه آماری آن کارشناسان روابط عمومی وزارتخانه ها و سازمان های مستقر در شهر تهران به تعداد آن ها 600 نفر و حجم نمونه نیز به تعداد 200 نفر است. نتایج تحقیق نشان می دهد که با تغییر و تحولات تکنولوژیکی که ایجاد شده، تبدیل شدن روابط عمومی به سازمان های رسانه ای و نیز استفاده از قالب های ژورنالیستی، روابط عمومی ها می توانند نقش فعالتری در جریان سازی خبری جامعه و به تبع آن پیشبرد اهداف سازمانی یویژه در سازمان های دولتی ایفا نمایند.

پژوهش حاضر در پی مقایسه گفتمان خبری سایت های فارسی زبان شبکه های بی بی سی و صدای آمریکا در باره انتخابات پنجمین دوره مجلس خبرگان رهبری است به همین منظور از نظریه هایی همچون چارچوب سازی، انگاره سازی، بازنمایی و گفتمان استفاده شده است. روش پژوهش تحلیل گفتمان مدل ون دایک است. جامعه موردبررسی، همه خبرهای دو سایت بی بی سی فارسی و صدای آمریکا فارسی در مورد انتخابات پنجمین دوره خبرگان رهبری در بازه زمانی یک ماه قبل از انتخاباتِ هفت اسفند 1394 و دو هفته بعد از انتخابات است؛ که به روش نمونه گیری هدفمند، 10 خبر از وب سایت بی بی سی فارسی و 10 خبر از وب سایت صدای آمریکا مورد گفتمان کاوی قرار گرفت. یافته ها نشان می دهد متون خبری هر دو پایگاه از لحاظ سبک واژگانی، افراد و نهادهای مطرح شده در متن، غیر سازی، استنادها، پیش فرض ها و تداعی و تلقین ها بسیار به هم نزدیک بوده اند با این تفاوت که بی بی سی فارسی بر روی بعضی موضوعات از جمله حذف برخی از خبرگان متمرکز می شود و با برنامه ریزی از قبل تعیین شده عمل می کند درحالی که صدای آمریکا بعد از به وجود آمدن جو و جریان رسانه ای وارد صحنه عمل می شود. نظام گفتمانی حاکم بر متون خبری این دو پایگاه که به طور مشترک و هماهنگ، با پوشش لحظه به لحظه انتخابات را تعقیب می کردند در قبل و بعد از انتخابات مبتنی بر گفتمان های «حمایت از یک قطب و مخدوش کردن قطب دیگر» و «دوقطبی سازی انتخابات» بوده که در نهایت این گفتمان ها در راستای گفتمان «تقابل با نظام جمهوری اسلامی» است.

در حالی که حجم عمده ای از مطالعات کارآفرینی رسانه ای در سطح کسب و کارهای کوچک صورت گرفته است، کارآفرینی رسانه ای سازمانی به عنوان حوزه ای مهم و شایان توجه مستعد به کارگیری توسط مدیران سازمان های صنعتی بزرگ کشور مورد غفلت قرار گرفته است. پژوهش جاری به چالش حفظ ارتباط مستمر با مشتریان و پای بندسازی آنها در سازمان های صنعتی بزرگ پرداخته است و با هدف فراهم ساختن یک مسیر عملی برای مدیران سازمان های بزرگ جهت بهره مندی از درگیرسازی مخاطبان برای افزایش وفاداری مشتریان، چارچوبی برای به کارگیری سازوکارهای درگیرسازی مخاطب برای این سازمان ها ارائه می دهد. این چارچوب شامل هفت مرحله است که شامل شناسایی مشتریان، تعریف ارزش پیشنهادی، انتخاب نظام درگیرسازی، انتخاب ابزارهای درگیرسازی، مدیریت مسیر فرایند درگیرسازی، سنجش موفقیت برنامه و اصلاح آن می شود. انتظار می رود این چارچوب پایه ای برای مطالعات آینده در زمینه طراحی عملیاتی نظام های درگیرسازی مخاطب و پیاده سازی کارآفرینی رسانه ای برای حفظ ارتباط موقر با مخاطبان در سازمان های صنعتی قرار گیرد.

مهمترین وظیفه و نقش اساسی وسایل ارتباط جمعی انتشار اخبار رویدادهای اجتماعی می باشد. تمامی خبرگزاریهای ملی و بین المللی که عمدتا در بخش تلویزیون به فعالیت می پردازند همواره به این امر واقف هستند که برای جذب مخاطب و اثرگذاری بر آن باید سطح اعتماد مخاطب به اخبار منتشره را بالا برد مقاله حاضر بر اساس اطلاعات مأخوذ از پیمایش بررسی جامعه شناختی میزان اعتماد به اخبار رسانه های BBC فارسی و VOA فارسی که در شهر تبریز انجام گرفته، تنظیم شده است. جامعه آماری پژوهش کلیه شهروندان شهر تبریز در بازه سنی 15-34 هستند که تعداد آن ها در حدود 579694 بوده و از میان آن ها 400 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای به عنوان نمونه آماری تحقیق انتخاب شده اند. داده ها با استفاده از پرسش نامه جمع آوری و برای تحلیل داده ها از نرم افزارهای تحلیلی-آماری SPSS استفاده شده است. بر اساس نتایج توصیفی تحقیق، میزان اعتماد به اخبار BBC فارسی در حد متوسط و میزان اعتماد به اخبار VOA فارسی در حد نسبتا پایینی قرار داشت. نتایج آزمون t مستقل نشان داد که میزان اعتماد به اخبار BBC و VOA فارسی بر حسب جنسیت پاسخگویان متفاوت است. و نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که از میان متغیرهای مستقل تحقیق، جنسیت پاسخگویان و میزان استفاده از رسانه خارجی به عنوان متغیرهای موثر بر میزان اعتماد به اخبار BBC فارسی و VOA فارسی شناسایی شدند.

اهمیت و جایگاه صنعت مطبوعات کشور در تمام عرصه ها و شئون جامعه و نیز تحولات سیاسی، تکنولوژیکی، قانونی، فرهنگی و اجتماعی محیط کلان حاکم بر این صنعت و نیز سازوکارهای رقابتی درون این صنعت بر لزوم یک بررسی آسیب شناسانه از وضعیت فعلی صنعت مطبوعات کشور تأکید دارد. این طرح پژوهشی بر آن بوده است تا با بهره گیری از مدل پنج نیروی رقابتی پورتر و با اخذ آرای خبرگان صنعت مطبوعات یک ارزیابی آسیب شناسانه از وضعیت فعلی این صنعت در کشور به دست آورد و در پی آن الگوی مطلوب و بومی جهت تحول در این صنعت برای مواجه با تغییرات محیطی تدوین و ارائه نماید. در این پژوهش از روش کیفی برای پاسخ به گزاره های پژوهش استفاده خواهد شد. در بخش آسیب شناسی صنعت مطبوعات با استفاده از روش دلفی نظرات خبرگان حوزه گردآوری و جمع بندی می شود و در بخش تدوین و ارائه الگوی مطلوب تحول صنعت از روش نظریه داده بنیاد بهره گرفته می شود. جامعه آماری این پژوهش کلیه کارشناسان و خبرگان مدیریت رسانه بالأخص صنعت مطبوعات هستند. اطلاعات در این پژوهش به روش کتابخانه ای، مصاحبه عمیق و پرسشنامه ساختاریافته گردآوری شده است. برای تجزیه وتحلیل داده ها نیز از روش های آمار توصیفی و استنباطی با استفاده از نرم افزار SPSS بهره گرفته شده است. نتایج در بخش آسیب شناسی صنعت نشان می دهند که مشکلات اقتصادی عمده ترین آسیب صنعت هستند که مطبوعات با آن دست به گریبان اند و عواملی همچون رقبای فضای مجازی، محدودیت های سیاسی و ضعف در نظام آموزش نیروی انسانی مزیدی بر آن هستند.

یکی از مسائل حوزه سیاست گذاری شبکه تلگرام، انتشار محتوای مجرمانه اخلاق عمومی است. هدف پژوهش حاضر، استخراج و اولویت بندی مولفه های موثر بر کاهش انتشار محتوای مجرمانه اخلاق عمومی، در تلگرام است. لذا در پارادایم کیفی، با استفاده از روش مصاحبه عمیق، داده ها بدست آمد، سپس با روش تحلیل مضمون، تحلیل گردید و 10مولفه استخراج شد، که عبارتنداز: تربیت رسانه ای، آموزش رسانه ای، رشد اخلاق امر به معروف و نهی از منکر بین کاربران، تولید محتوای سالم و فنی، مجازات افراد خاطی، انتشار حکم افراد خاطی، فعال نمودن نیروهای مومن در تلگرام، تشکیلاتی نمودن نیروهای مومن، فیلترینگ و ایجاد مانع در مسیر جستجوهای منفی. در مرحله دوم، مولفه ها به وسیله روش ساختاری-تفسیری(ISM)، از نظر میزان نفوذ، تاثیرگذاری و وابستگی اولویت بندی شدند. اهم نتایج رتبه بندی عبارتنداز: تاثیرگذاری بالای مولفه رشد اخلاق امر به معروف و نهی از منکر، تربیت رسانه ای و تشکیلاتی نمودن نیروهای مومن تلگرام است. از دیگر نتایج رتبه بندی، پی بردن به کم اثر بودن فیلترینگ، ایجاد مانع در مسیر جستجوهای منفی، مجازات افراد خاطی و انتشار حکم افراد خاطی است. بخشی از نتایج پژوهش نشان می دهد که سیاست های حقوقی و جزایی این حوزه، مبتنی بر زیربنایی فرهنگی است، لذا نمی توان بدون توجه به این زیربنا، به اهداف سیاستی دست یافت. بدون توجه به این زیربنا، به اهداف سیاستی دست یافت.

امروزه رسانه ها به واسطه برخورداری از ظرفیت معرفی هنجارهای خاص اجتماعی و الگوسازی، یکی از ابزارهای مهم جامعه پذیری و فرهنگ پذیری می باشند و نقش مهمی در رشد و تحول جنبه های گوناگون زندگی افراد ایفا می کنند. هدف همه رسانه ها نفوذ و تاثیرگذاری بر جامعه و مخاطبان خود است و برای دستیابی به این هدف از انواع تکنیک ها استفاده می کنند. در بین انواع رسانه ها نقش رسانه تلویزیون در تولید و توزیع نمادها و الگوسازی فرهنگی انکارناپذیر است. ارتباط معنادار مابین الگوهای فرهنگی جامعه و آنچه از تلویزیون به نمایش در می آید بیانگر جایگاه تلویزیون در هدایت فرهنگ عمومی جامعه است. مقاله درصدد مطالعه مولفه های الگوسازی فرهنگی در برنامه «زنده رود» به عنوان پرمخاطب ترین برنامه گفت وگو محور شبکه اصفهان است. پژوهش حاضر از نوع کمی و تکنیک مورد استفاده «تحلیل محتوا» است. جامعه آماری پژوهش شامل برنامه زنده رود در شش ماهه دوم سال 95 و شش ماهه اول سال 96 است. واحد تحلیل در انجام این تحقیق «آیتم» است و 9 متغیر اصلی و 53 مقوله در 494 آیتم مورد ارزیابی قرار گرفته است. یافته ها بیانگر آن است که در برنامه گفت وگو محور زنده رود که پرمخاطب ترین برنامه سیمای شبکه اصفهان است در زمینه های شادی آفرینی، فیلم و موسیقی، موسیقی پاپ، گفت و گو، جایگاه اجتماعی زنان، پوشش اسلامی زنان الگوسازی انجام شده است.