علوم دامی
سال:1390 | دوره:24 | شماره:1 (پیاپی 90) |تعداد مقالات:10

در دشت گره بایگان فسا از استان فارس (ایستگاه پخش سیلاب کوثر)، حدود 1365 هکتار از زمین های منابع طبیعی جهت ایستگاه پخش سیلاب تخصیص داده شده و گونه های مختلف درختان اکالیپتوس و آکاسیا کاشته شده است. 20 کلنی زنبورعسل (.Apis mellifera L) در جنگل اکالیپتوس این منطقه مستقر گردید. به مدت یک سال، ضمن مشخص کردن زمان و دوره گل دهی گونه های اکالیپتوس و آکاسیا، متوسط اجزای عملکرد کلنی های زنبور عسل در هر ماه مشخص شد. نمونه های عسل استخراج شده مورد تجزیه شیمیایی قرار گرفت. گونه های Eucalyptus gillii، Acacia victoria و Eucalyptus camaldulensis در فصل بهار، گونه Eucalyptus microtheca در فصل تابستان، گونه Eucalyptus oleosea در فصل پاییز، گونه Acacia salicina در فصل های پاییز و زمستان و گونه Eucalyptus gillii برای بار دوم در فصل زمستان در طول سال گل دهی دارند. گل دهی گونه های موجود بر روی هم پوشش دارد به طوری که زنبور عسل می تواند در طول سال از آنها استفاده کند. عملکرد کلنی های زنبور عسل در فصل بهار بسیار خوب بود. در فصل تابستان با وجود گل و شهد فراوان، به دلیل بالا رفتن درجه حرارت و وجود آفات زنبور عسل، انتقال کندوها به مناطق کوچ می باید انجام شود. در فصل پاییز با توجه به گل دهی گونه های موجود، کلنی ها با ذخیره کردن شهد و گرده، زمستان گذرانی خوبی داشتند. نتایج تجزیه شیمیایی نمونه های عسل اکالیپتوس تولیدی و مقایسه آن با استانداردهای بین المللی و اطلاعات دیگر کشورها، نشان داد که این عسل از عسل های با کیفیت خوب است.

این تحقیق به منظور بررسی شاخص های تولیدمثلی گاوداری های شیری صنعتی استان ایلام و ارائه راه کارهای مناسب جهت افزایش راندمان تولیدمثلی اجرا گردید. ابتدا به روش سرشماری و با مراجعه مستقیم به تمام گاوداری های استان، واحدهای فعال و غیرفعال شناسایی و برای تمام واحدهای فعال با استفاده از مشاهدات عینی و اطلاعات موجود و مصاحبه با مدیر واحد پرسشنامه تکمیل گردید. تجزیه و تحلیل داده های حاصل از پرسشنامه ها بر اساس طرح کاملا تصادفی نامتعادل و مقایسه میانگین ها با استفاده از آزمون چنددامنه ای دانکن صورت گرفت. صفات مورد مطالعه در استان با مقادیر گزارش شده سایر محققین با استفاده از آزمون t مورد مقایسه آماری قرار گرفتند. نتایج حاصل از آزمایش نشان داد که معیارهای کمی راندمان تولیدمثلی شامل میانگین تعداد تلقیح به ازاء آبستنی، فاصله زایش تا اولین فحلی، فاصله زایش تا اولین تلقیح، فاصله زایش تا آبستنی (روزهای باز)، طول دوره شیردهی، طول دوره خشکی و فاصله گوساله زایی در گاوداری های شیری صنعتی استان ایلام به ترتیب 2.3±0.09 بار، 52.3±1.03، 88.1±1.28، 125.2±1.96، 333.4±2.98، 72.1±1.48 و 407.3±2.49 روز می باشد که با مقادیر گزارش شده برای گاو هلشتاین اختلاف معنی داری (p<0.01) دارند. راندمان تولیدمثلی نیز برای گاوداری های شیری استان 68.8±1.20 درصد بدست آمد.

جامعه آماری این تحقیق توصیفی- همبستگی شامل 130 نفر از مالکین واحدهای گاوداری سنتی تحت پوشش بیمه در استان اصفهان بود. حجم نمونه با استفاده از جدول کرجسی و مورگان (100=n) و در این تحقیق از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب با حجم استفاده شد. نسبت غرامت های پرداختی به حق بیمه دریافتی در اصفهان نشان می دهد که استان اصفهان با ضریب خطر 1.1 در حد متوسط کشور است و مهم ترین عوامل خطر در گاوداری ها ، بیماری، آتش سوزی و سرما بوده است. بیش از 74 درصد از گاوداران این تحقیق نگرش مثبتی نسبت به بیمه داشتند. نگرش مثبت به بیمه، میزان رضامندی از وضعیت بیمه گذاری، سرعت در پرداخت خسارت، رعایت اصول بهداشتی و تغذیه ایی و تعداد گاوهای موجود در گاوداری ها از مهم ترین عوامل موثر بر پذیرش بیمه توسط گاوداران سنتی برآورد شد. بهبود نگرش دامداران به بیمه و رضایت مندی از صندوق بیمه در افزایش نرخ پذیرش بیمه تاثیر بسزایی دارد.

در این تحقیق، از 1300 رکورد مربوط به 480 راس گاو نژاد هلشتاین متعلق به واحد گاوداری دانشکده کشاورزی مشهد در یک دوره 14 ساله (از ابتدای سال 64 تا انتهای سال 77) استفاده شد. برای تخمین پارامترهای وراثت پذیری و همبستگی ژنتیکی، از مدل دام استفاده گردید. صفات تولیدی شامل تولید شیر در یک دوره شیردهی، تولید در اوج شیردهی و متوسط تولید شیر روزانه و صفات تولیدمثلی شامل طول دوره آبستنی، تعداد روزهای باز و فاصله گوساله زایی بود. اجزای (کو) واریانس ژنتیکی و محیطی توسط نرم افزار DFREML برآورد شد. وراثت پذیری صفات تولیدی به ترتیب 0.276±0.05، 0.215±0.05 و 0.311±0.06 بود. برآورد وراثت پذیری صفات تولیدمثلی به ترتیب 0.173±0.04، 0.085±0.02 و 0.59±0.03 بود. همبستگی ژنتیکی افزایشی صفت متوسط تولید شیر روزانه با تولید در اوج شیردهی پائین و حدود 0.13 و همبستگی ژنتیکی صفت مذکور با تولید شیر در یک دوره شیردهی، بسیار بالا و حدود یک برآورد گردید. لذا از رکورد شیر روزانه گاوها برای انتخاب ژنتیکی می توان استفاده نمود. با توجه به وراثت پذیری پائین صفات تولیدمثلی، بهبود شرایط محیطی پرورش، سبب افزایش عملکرد باروری حیوانات در سطح گله خواهد شد.

به منظور تعیین اثرات استفاده از اسید های آمینه کل و قابل هضم جیره های غذایی بر عملکرد جوجه های گوشتی تعداد 400 قطعه جوجه گوشتی یک روزه سویه آرین در قالب طرح کاملا تصادفی با روش فاکتوریل 2×2 با 4 تیمار آزمایشی (جیره های غذایی) و 5 تکرار (تعداد 20 قطعه جوجه گوشتی در هر تکرار) استفاده شد. جیره های غذایی بر اساس توصیه نیازمندی مواد مغذی و انرژی قابل متابولیسم سویه آرین در دو مرحله سنی پرورش صفر تا 21 و 22 تا 42 روزگی تنظیم گردید. صفات مورد ارزیابی شامل مقدار خوراک مصرفی، وزن زنده، درصد تلفات، ضریب تبدیل غذایی و ترکیبات لاشه بود. برای بررسی ترکیبات لاشه، در سن 42 روزگی از هر تیمار آزمایشی تعداد 4 قطعه پرنده کشتار گردید. نتایج آزمایش نشان داد که جیره های غذایی تنظیم شده با اسید های آمینه قابل هضم نسبت به اسیدهای آمینه کل مواد خوراکی سبب بهبود وزن زنده، ترکیبات لاشه و ضریب تبدیل غذایی جوجه های گوشتی می شود. جیره های آزمایشی که بر اساس اسیدهای آمینه کل نسبت به اسیدهای آمینه قابل هضم نیازمندی جوجه های گوشتی بود در عملکرد پرنده بیشتر تاثیر داشت. با توجه به نتایج آزمایش جیره نویسی بر اساس اسید آمینه قابل هضم مواد خوراکی با اسید آمینه کل نیازمندی جوجه های گوشتی سویه آرین قابل توصیه است.

در این آزمایش عملکرد جوجه های گوشتی با استفاده از جیره های تنظیم شده بر اساس سیستم های بیان انرژی قابل متابولیسم ظاهری و حقیقی تصحیح شده برای ازت (AMEn و TMEn) و اسیدهای آمینه کل و قابل هضم خوراک، مورد بررسی قرار گرفت. به همین منظور، تعداد 480 قطعه جوجه گوشتی یکروزه در یک آزمایش فاکتوریل 2*2 شامل دو عامل سیستم انرژی قابل متابولیسم ظاهری و حقیقی تصحیح شده برای ازت و دو عامل بیان اسید آمینه کل و قابل هضم جیره های غذایی، در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تیمار آزمایشی و شش تکرار و 20 قطعه جوجه گوشتی در هر تکرار استفاده شد. نتایح آزمایش نشان داد که وزن بدن، خوراک مصرفی و ضریب تبدیل غذایی، بازده لاشه و درصد سینه، تحت تاثیر سیستم های بیان انرژی قابل متابولیسم و اسیدهای آمینه قرار گرفت (p<0.05). بطوری که سیستم بیان انرژی قابل متابولیسم خوراک به صورت TMEn و اسید آمینه قابل هضم سبب بهبود عملکرد جوجه های گوشتی گردید. فرموله کردن جیره های غذایی بر اساس سیستم بیان انرژی متابولیسمی و نوع اسید آمینه جیره تاثیر معنی داری بر روی وزن کبد و چربی حفره بطنی نداشت. نتایج نشان داد جیره های غذایی فرموله شده بر اساس انرژی قابل متابولیسم حقیقی تصحیح شده برای ازت و اسید آمینه قابل هضم سبب بهبود عملکرد جوجه های گوشتی می شود.

بیست رأس بره نر زندی با 4 جیره غذایی حاوی صفر، 4، 8 و 16 درصد پنبه دانه به مدت 90 روز در قالب طرح کاملا تصادفی تغذیه و افزایش وزن روزانه، خوراک مصرفی روزانه، ضریب تبدیل غذایی و مورفولوژی روده کوچک بررسی شد. جیره ها از نظر انرژی و پروتئین قابل متابولیسم مشابه بودند. میانگین افزایش وزن روزانه بره ها بین تیمارهای مختلف تفاوت معنی داری با هم نداشت. وارد شدن سطوح مختلف پنبه دانه در جیره به طور معنی داری ضریب تبدیل خوراک را در مقایسه با تیمار شاهد کاهش داد. جیره های حاوی 8 درصد پنبه دانه فراوانی خمل های زبانی (16.8 درصد) را در مقایسه با تیمار شاهد (14 درصد) به طور معنی داری افزایش داد (P<0.05). اثر محل نمونه برداری بر فراوانی خمل های زبانی، انگشتی و پیچیده معنی دار بود (P<0.05) به طوری که با نزدیک شدن به انتهای روده، فراوانی خمل های زبانی و پیچیده کاهش و فراوانی خمل های انگشتی افزایش یافت (P<0.05). ارتفاع خمل و نسبت ارتفاع خمل: عمق غدد کریپت با افزایش سطح پنبه دانه در جیره به طور خطی افزایش یافتند (P<0.05). ارتفاع خمل ها در دوازدهه بلندتر از خمل های موجود در دو قسمت دیگر روده کوچک بود (P<0.05). نتایج نشان داد که بره های پرواری، پنبه دانه کامل را تا سطح 16 درصد بدون هرگونه مشکلی مصرف کرده و افزایش سطح پنبه دانه در جیره منجر به افزایش نسبت ارتفاع خمل به عمق کریپت می شود که بیانگر افزایش در جذب مواد مغذی باشد.

به منظور مقایسه تاثیر افزودن منبع فیبر خوراکی فرآوری شده (Vitacel R200) و فرآوری نشده (پوسته ذرت) هر کدام در سطوح صفر، 3 ،4 و 5 گرم در کیلوگرم و بررسی تاثیر آن ها بر مورفولوژی روده کوچک و عملکرد از تعداد 560 قطعه جوجه نر گوشتی سویه راس (308) در قالب طرح کاملا تصادفی استفاده شد. عملکرد در طی 42 روز دوره آزمایش به صورت هفتگی و ویژگی های مورفومتری مخاط روده کوچک در پایان آزمایش مورد بررسی قرار گرفت. در قسمت های مختلف روده بیشترین ارتفاع پرز، نسبت طول پرز به عمق کریپت و تعداد سلول های گابلت در گروه مصرف کننده 5 گرم در کیلوگرم فیبر خوراکی فرآوری شده و کمترین آن ها در گروه مصرف کننده 5 گرم در کیلوگرم پوسته ذرت مشاهده شد. گروه های مصرف کننده 5 گرم در کیلوگرم پوسته ذرت و فیبر فرآوری شده به ترتیب بیشترین و کمترین میزان عمق کریپت را در قسمت های مختلف روده نشان دادند. بیشترین افزایش وزن روزانه، کمترین خوراک مصرفی و ضریب تبدیل غذایی در گروه مصرف کننده 5 گرم در کیلوگرم فیبر فرآوری شده مشاهده شد. گروه مصرف کننده 5 گرم در کیلوگرم پوسته ذرت بیشترین خوراک مصرفی و بالاترین ضریب تبدیل غذایی را نشان داد. بین سطوح مختلف فیبر تجاری با تعداد سلول های گابلت، ارتفاع پرز و نسبت ارتفاع پرز به عمق کریپت در بخش های مختلف روده و افزایش وزن روزانه رابطه خطی افزایشی و با ضریب تبدیل غذایی رابطه خطی کاهشی وجود داشت. در این تحقیق مشاهده شد که اثرات فیبر نامحلول فرآوری شده در مورد مورفولوژی روده کوچک و عملکرد کاملا متفاوت با فیبر پوسته ذرت است و تاثیر مثبت ناشی از افزودن فیبر فرآوری شده بر عملکرد را می توان به اثر مطلوب این افزودنی در بهبود مورفولوژی روده کوچک نسبت داد. بهترین نتایج با استفاده از سطح 5 گرم در کیلوگرم فیبر فرآوری شده بدست آمد.

این آزمایش به منظور بررسی اثرات سطوح مختلف تفاله خشک گوجه فرنگی بر خصوصیات هیستومورفومتریک روده باریک جوجه های گوشتی انجام شد. آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی با پنج تیمار، شش تکرار و 5 مشاهده در هر تکرار بر روی 150 قطعه جوجه گوشتی نر سویه لوهمن انجام شد. 5 تیمار این آزمایش به ترتیب، شامل استفاده از سطوح صفر، 5، 10، 15 و 20 درصدی از تفاله خشک گوجه فرنگی در جیره های آزمایشی بود. طول دوره آزمایش 8 هفته شامل مراحل آغازین (1 تا 21 روزگی)، رشد (22 تا 42 روزگی) و پایانی (43 تا 56 روزگی) بود. در سن 56 روزگی سه پرنده از هر تیمار به صورت تصادفی جداسازی و کشتار شده، از هر یک از قسمت های دئودنوم، ژژونوم و ایلئوم روده باریک هر قطعه جوجه، 3 نمونه (3×3) با ثبت مشخصات آن تهیه و پس از مراحل پاساژ (الف- آبگیری ب- شفاف نمودن ج- آغشته نمودن بافت ها با پارافین) جهت قالب گیری آماده گردیدند. اندازه طول و ضخامت پرزها، ضخامت لایه های عضلانی، مخاطی و زیرمخاطی در نمونه ها اندازه گیری گردید. نتایج مطالعه خصوصیات هیستومورفومتریک روده جوجه ها نشان داد پرندگانی که از سطوح بالای تفاله گوجه فرنگی تغذیه شده بودند، در قسمت دوازدهه آنها از طول پرزها و ضخامت لایه های مخاطی و زیر مخاط به طور بسیار معنی داری (P£0.01) کاسته شد. ضخامت پرزها در قسمت ایلئوم این پرندگان به طور معنی دار افزایش نشان داد (P£0.05). بر اساس نتایج این تحقیق می توان بیان نمود که استفاده از سطوح بالاتر تفاله گوجه فرنگی (میزان فیبر خام جیره غذایی بیشتر از 6 درصد) می تواند بر خصوصیات هیستومورفومتریک روده جوجه های گوشتی تاثیر منفی بگذارد. این اثر می تواند موجب کاهش سطح جذب مواد مغذی شده و در نتیجه باعث کاهش عملکرد تولید شود.

در این تحقیق شاخص های انتخاب اقتصادی برای بهبود رشد و ترکیب لاشه برای گوسفندان لری بختیاری محاسبه شد. صفات وزن گوشت لخم و وزن چربی لاشه در اهداف انتخاب و صفات وزن زنده بدن، برآورد وزن دنبه و عمق بافت نرم حاصل از اولتراسوند در سن شش ماهگی در شاخص انتخاب قرار گرفتند. پاسخ های مورد انتظار به انتخاب برای صفات اهداف انتخاب با ضرایب اقتصادی نسبی 4.61 و -0.92 به ترتیب برای صفات وزن گوشت لخم و وزن چربی لاشه و با شاخص های متفاوت محاسبه شد. پاسخ های مورد انتظار به انتخاب در شاخص های مختلف با نسبت های 0.02، 0.04، 0.06، 0.08 و 0.10 قوچ برآورد شد. متوسط نسبت شدت انتخاب به فاصله نسل برای دو جنس با نسبت های مختلف قوچ به ترتیب 0.52، 0.48، 0.45، 0.43 و 0.41 بود. بیشترین پاسخ همبسته به ازای هر سال برای افزایش وزن گوشت و کاهش میزان چربی بر اساس شاخص انتخاب کامل که شامل صفات وزن زنده بدن، عمق بافت نرم حاصل از اولتراسوند و برآورد وزن دنبه و شاخص انتخاب که شامل صفات وزن زنده بدن و برآورد وزن دنبه بود، مشاهده شد. با شاخص انتخاب کامل پاسخ غیرمستقیم به انتخاب برای وزن گوشت از 320 تا 252 گرم در سال و برای وزن چربی لاشه از -118 تا -93 گرم در سال برای نسبت های قوچ 0.02 تا 0.10 بود. پاسخ اقتصادی با شاخص انتخاب کامل و شاخص انتخاب شامل صفات وزن زنده بدن و برآورد وزن دنبه مشابه و بیش از به دو شاخص دیگر بود. بازده پاسخ همبسته با شاخص انتخاب کامل نسبت به پاسخ مستقیم برای میزان گوشت و چربی لاشه، 0.82 بود. با اهداف و شاخص انتخاب متفاوت، با افزایش نسبت قوچ پیشرفت ژنتیکی وزن گوشت به ازای هر سال کاهش یافت و میزان کاهش برای میزان گوشت در شاخص انتخاب کامل بیش از میزان چربی به ازای هر سال بود.