مدیریت مدرسه (Journal of School administration)
سال:1400 | دوره:9 | شماره:2 |تعداد مقالات:20

باوجود اهمیت رهبری آموزشی در جوامع پیشرفته و کثرت پژوهش های انجام گرفته در کشورهای غربی، در جوامع درحال توسعه و جوامع شرقی، تنها در سال های اخیر، مطالعات تجربی اندکی در این حوزه انجام شده است؛ بنابر اندک بودن مطالعات تجربی درزمینه رهبری آموزشی مدیران در ساختار آموزشی کشور، پژوهش حاضر به منظور تبیین هر چه بیشتر نقش پژوهش در مدیریت آموزشی در بافت ایران انجام گرفت. به این منظور، مطالعه اخیر به بررسی رابطه رهبری آموزشی مدیران، کارآمدی جمعی معلمان و رضایت شغلی در معلمان مدارس ابتدایی پرداخت. داده های جمع آوری شده حاصل از نظرسنجی از 292 نفر از معلمان مدارس ابتدایی استان کردستان با استفاده از تحلیل عاملی تاییدی و مدل معادلات ساختاری (SEM) تجزیه وتحلیل گردید. گردآوری داده ها در واقع با اجرای پرسشنامه های سه متغیر انجام شده و از روش نمونه گیری آسان استفاده گردید. نتایج به دست آمده مدل ساختاری را مورد تایید قرار داد که بیانگر رابطه مثبت در میان رهبری آموزشی مدیران، کارآمدی جمعی معلمان و رضایت شغلی معلمان است. همچنین، این یافته ها نشان داد که رهبری آموزشی مدیران تاثیر مثبتی بر کارآمدی جمعی و رضایت شغلی معلمان دارد. به عبارت دیگر، هنگامی که معلمان رفتارهای مدیریت آموزشی مدیران را مناسب تصور کنند تعهد، درگیری حرفه ای و رضایت شغلی بیشتری هم خواهند داشت. یافته های پژوهش حاضر راهکارهای نظری و آموزشی ارزشمندی برای مدیریت مدرسه در ایران ارایه خواهد کرد.

یکی از حوزه های نیازمند عدالت، نظام تربیتی است. پژوهش حاضر با هدف سنجش میزان تحقق عدالت آموزشی و تربیتی بر اساس راهبردها و هدف های عملیاتی سند تحول بنیادین آموزش و پرورش در مدارس متوسطه اول و دوم استان کردستان؛ انجام شد. این مطالعه از نوع پژوهش های کمی-توصیفی و ازلحاظ هدف، کاربردی توسعه ای است. جامعه آماری تمامی معلمان و مدیران مدارس متوسطه اول و دوم استان کردستان است؛ که در سال تحصیلی 99-1398، 10317 نفر بودند. از روش نمونه گیری خوشه ای «چندمرحله ای» استفاده گردید. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه محقق ساخته بود. نتایج آزمون تی تک نمونه ای نشان داد؛ مدارس استان کردستان از فناوری های هوشمندانه نوین در تعلیم و تربیت رسمی (82/15) «تا حدی» بهره مند هستند. فضاهای فیزیکی، آموزشی و تربیتی با نیازهای ویژه و تفاوت های جنسیتی دانش آموزان استان کردستان (13/22) «در حد زیاد» متناسب سازی شده است. اما میزان جبران خدمات و تامین رفاه معلمان در مدارس متوسطه اول و دوم (09/5) و تنوع بخشی به محیط های یادگیری در فرایند تعلیم و تربیت رسمی متوسطه اول و دوم استان کردستان (749/5) و برخورداری دانش آموزان مدارس متوسطه از فرصت های تعلیم و تربیت با کیفیت و عادلانه (81/19) در حد «کم» ارزیابی شده است. بنابراین با توجه به میانگین به دست آمده جمع مولفه ها (59/65) که کمتر از میانگین مورد انتظار است، عدالت آموزشی و تربیتی بر اساس راهبردها و هدف های عملیاتی سند تحول بنیادین آموزش و پرورش در مدارس متوسطه اول و دوم استان کردستان به میزان کمی محقق شده است.

فرسودگی شغلی حالتی از خستگی جسمی، عاطفی و روحی است که به دنبال افزایش گرایش های منفی شغلی و از بین رفتن احساس و علاقه فرد به وجود می آید که در دهه اخیر موضوع فرسودگی شغلی و آثار آن در سازمان به یکی از مباحث اصلی رفتار سازمانی تبدیل شده است. پژوهش حاضر با هدف تحلیل ساختاری فرسودگی شغلی معلمان بر اساس توسعه حرفه ای و مدیریت مشارکتی در مدرسه در نواحی آموزش و پرورش تبریز انجام شده است. روش پژوهش توصیفی-همبستگی از نوع مدل یابی علی (مدل یابی معادلات ساختاری) می باشد. حجم جامعه آماری 126 نفر از معلمان با سابقه کمتر از 10 سال در سال تحصیلی 1398-1397بوده است. حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان 100 نفر با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبی در نظر گرفته شده است. داده های پژوهش حاضر با استفاده از سه پرسشنامه شامل توسعه حرفه ای(ایالت کنتاکی آمریکا)، فرسودگی شغلی (مزلچ) و مدیریت مشارکتی (شاقلی) گردآوری شده اند. روایی و پایایی پرسشنامه ها بررسی و مورد تایید قرار گرفته اند. نتایج مدل یابی معادلات ساختاری-تحلیل مسیر با نرم افزار PLS نشان داد که: روابط ساختاری توسعه حرفه ای با فرسودگی شغلی و نیز توسعه حرفه ای با مدیریت مشارکتی در معلمان معنادار می باشد.

نقش رهبری اخلاقی مدیران در تعالی سازمانی مدرسهبا میانجی گری توانمندسازی روانشناختی معلمان چکیده: هدف پژوهش بررسی نقش رهبری اخلاقی مدیران در تعالی سازمانی مدرسه با میانجی گری توانمندسازی شناختی معلمان بود. جامعه پژوهش کلیه معلمان دوره متوسطه دوم شهر سنندج به تعداد 1132 نفر، که از این جامعه با روش نمونه گیری تصادفی ساده و بر مبنای جدول کرجسی مورگان نمونه ای به حجم 285 نفر انتخاب شد. روش پژوهش کمی، توصیفی و از نوع مطالعات همبستگی و مدل یابی معادلات ساختاری است. ابزار گردآوری داده ها سه پرسشنامه رهبری اخلاقی براون، تروینو و هریسون (2005)، توانمندسازی روانشناختی اسپریتزر (1995) و پرسشنامه ارزیابی نتایج تعالی سازمانی دمینگ (2003) استفاده شد. برای تعیین پایایی و روایی ابزار، از آزمون آلفای کرانباخ و تحلیل عاملی تاییدی استفاده شد. . جهت تحلیل داده ها از تحلیل مسیر تاییدی با استفاده از نرم افزار lisrel استفاده شد. یافته ها نشان داد که رهبری اخلاقی مدیران و توانمندسازی روانشناختی معلمان اثر معنادار بر تعالی سازمانی مدرسه در سطح 05/0 دارند. رهبری اخلاقی با میانجیگری توانمندسازی روانشناختی معلمان بر تعالی سازمانی مدرسه در سطح 05/0 اثر دارد. همچنین متغیرهای رهبری اخلاقی مدیران و توانمندسازی روانشناختی معلمان قادر به تببین 53% واریانس متغیر تعالی سازمانی مدرسه بود.

هدف تحقیق حاضر، طراحی الگوی درسی سبک زندگی سلامت-محور برای دانش آموزان دوره متوسطه اول بود. روش پژوهش، کیفی و با رویکرد داده بنیاد بود. بدین منظور 16 نفر از متخصصان پزشکی کودک و نوجوان علوم تربیتی به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و با استفاده از روش مصاحبه مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج کدگذاری و تحلیل داده ها منجر به شناسایی مقوله ها و زیر مقوله های پژوهش شد. همچنین این پژوهش نیز به صورت هدفدار از اسناد و مدارکی استفاده شد که با موضوع مرتبط هستند که تعداد اسناد مورد بررسی 15 مورد می باشد. در این پژوهش نیز ملاک پایان نمونه گیری اشباع نظری بود. بر اساس یافته ها، مدل مفهومی پژوهش، توسط داده های تجربی در بخش کیفی حمایت شد. همچنین، نتایج حاصل از تحلیل و کدگذاری حاصل از مصاحبه با مشارکت کنندکان به استخراج 22 مقوله، 38 زیرمقوله و 121 مفهوم منتهی شد. پس از بررسی اسناد و انجام مصاحبه ها، این موارد تحلیل محتوا شد تا مولفه ها استخراج شوند. این تحلیل ها بیان گر طراحی و اعتبار یابی الگوی برنامه درسی در سبک زندگی سلامت محور برای دانش آموزان دوره متوسطه اول بودند. در نتیجه عوامل درسی می توانند سبک زندگی سلامت-محور را تحت تاثیر قرار دهند. بنابراین آموزش و ارتقای این عوامل در دانش آموزان می تواند تا حدودی سبک زندگی آن ها را تحت تاثیر قرار دهد. همچنین، انجام پژوهش برای بررسی نقش آموزش این عوامل به دانش آموزان در تغییر سبک زندگی سلامت-محور آ ن ها، کاربردی خواهد بود.

فضاهای سبز در مدارس ابتدایی به عنوان بخشی از ساز و کار بهبود یادگیری دانش آموزان، زمینه ای ارزشمند برای طراحان و برنامه ریزان فراهم می آورد تا با مهیا سازی این فضاها، در تحقق این هدف نقش آفرین باشند. پژوهش حاضر تلاش می نماید، فضاهای داخلی و بیرونی مدارس سبز ابتدایی را از نظر رویکرد احساسی گرایی به صورت تجربی بیازماید. از نظر هدف، این پژوهش کاربردی و از نظر ماهیت داده، از نوع کیفی-کمی است. جامعه آماری پژوهش را مدیران، کارشناسان، متخصصین آموزش و پرورش و معلمان تشکیل می دهند. از میان این افراد تعداد 180 نفر از متخصصین انتخاب شدند و بین آن ها پرسشنامه مقایسه ای زوجی، توسط محقق، طراحی و توزیع گردید. با استفاده از نظرات متخصصین، شش شاخص برای مطالعه فضای سبز مدارس ابتدایی یافت شد. این شاخص ها عبارتند از: فضای سبز ورودی، فضای بسته آموزشی، فضای پرورشی، فضاهای باز، فضاهای استراحت و نشستن، فضای آموزشی در طبیعت. برای رتبه بندی و تجزیه و تحلیل آماری از روش رتبه بندی AHP فازی استفاده گردید. با توجه به نتایج بدست آمده از رتبه بندی، الویت سبز بودن فضاها با در نظر گرفتن سه بعد: غریزی، رفتاری و انعکاسی می توان این گونه بیان نمود که شاخص های کتابخانه رتبه اول، سالن های ورزشی رتبه دوم و نهایتا کلاس های درس رتبه سوم را به خود اختصاص دادند.

هدف پژوهش حاضر، کشف ادراکات و تجارب زیسته ی معلمان مدارس ابتدایی شهر شیراز از رهبری آموزشی بود. طرح پژوهش کیفی و روش پژوهش پدیدارشناسی بود. مشارکت کنندگان بالقوه پژوهش حاضر معلمان مدارس ابتدایی شهر شیراز بودند، که با رویکرد نمونه گیری هدفمند با تکنیک معیار، 23 نفر از معلمان مدارس ابتدایی جهت کشف ادراکات و دیدگاه آنها نسبت به رهبری آموزشی انتخاب شدند. انتخاب مشارکت کنندگان بر مبنای اشباع نظری و ابزار مورد استفاده جهت جمع آوری اطلاعات مصاحبه ی نیمه ساختاریافته بود. برای سنجش اعتبار اولیه داده ها از معیارهای قابل قبول بودن و قابلیت اعتماد بودن داده های کیفی استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش تحلیل مضمون استفاده شد. پس از کدگذاری اطلاعات با استفاده از روش تحلیل مضمون، دوازده مضمون پایه، سه مضمون سازمان دهنده و یک مضمون فراگیراستخراج شد. یافته های پژوهش نشان داد، برخی از مولفه های رهبری آموزشی در مدارس ابتدایی شهر شیراز ویژگی های سازمانی مانند: تامین امکانات آموزشی، توانمندسازی معلمان، توجه به نیازهای روان شناختی دانش آموزان و ویژگی های آموزشی مانند: پیشرفت تحصیلی، برگزاری اردوها و مراسم ها، همکاری در کلاس داری و ویژگی های شخصیتی مانند: حل مسیله، روابط همراه با احترام، حق طلبی می باشند. یافته های پژوهش حاضر می تواند مقدمه ای برای توجه و شناخت بیشتر درخصوص رهبری آموزشی و بهسازی وضعیت موجود باشد.

استفاده از تکنیک های بهسازی برای معلمان تربیت بدنی بسیار حایز اهمیت می باشد. همانگونه که عنوان شد، استفاده از فعالیت های اوقات فراغت (چه در بعد فعالیت های جسمی و ورزشی و چه در بعد اجتماعی، فرهنگی و هنری) منجر به بهبود عملکرد منابع انسانی می گردد و خود گامی در جهت بهسازی منابع انسانی می باشد. پژوهش حاضر با هدف توسعه اوقات فراغت معلمان تربیت بدنی بر اساس رویکرد بهسازی منابع انسانی در محیط های مدرسه انجام گرفته است. پژوهش حاضر از نوع، پژوهش های آمیخته بود. جامعهه آماری پژوهش حاضر در بخش کیفی شامل خبرگان آگاه به موضوع پژوهش بودند. همچنین جامعه آماری در بخش کمی پژوهش شامل معلمان تربیت بدنی کشور بودند. ابزار پژوهش شامل مصاحبه های نیمه-ساختارمند و پرسشنامه محقق ساخته ای بود که با توجه به اهداف و روش پژوهش، طراحی گردیده بود. تمامی روند تجزیه و تحلیل داده های پژوهش حاضر در نرم افزارهای اس پی اس اس و آیموس انجام گرفت. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که مولفه بهسازی فردی، بهسازی اخلاقی، بهسازی اجتماعی و فرهنگی، بهسازی سازمانی، بهسازی حرفه ای و بهسازی آموزشی از مولفه های توسعه اوقات فراغت به عنوان عوامل موثر مشخص گردید. در نهایت با استفاده از روش مدل سازی ساختاری مدل مفهومی پژوهش ترسیم گردید. نتایج پژوهش نشان داد که پس از محاسبه مقدار تی مربوطه هر عامل مشخص گردید که تمامی چارچوب توسعه اوقات فراغت معلمان تربیت بدنی آموزش و پرورش تاثیر معناداری را دارند.

هدف اصلی این تحقیق بررسی تاثیر آگاهی از فرهنگ ترافیکی بر قانون مداری اجتماعی کودکان با نقش میانجی رعایت حقوق شهروندی در شهر ارومیه بود. تحقیق حاضر ازلحاظ هدف از نوع تحقیقات کاربردی و بر اساس گردآوری داده ها توصیفی همبستگی است. جامعه آماری این تحقیق را کلیه مربیان پیش دبستانی شهر ارومیه تشکیل می دهد که تعداد آن ها 110 نفراست. با روش تمام شماری این تعداد پرسشنامه بین آن ها توزیع شد که درنهایت تعداد 105 پرسشنامه مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. به منظور جمع آوری داده ها و اندازه گیری متغیرهای مدل از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است؛ که پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی و روایی آن نیز با استفاده از روایی همگرا (تایید بارهای عاملی و مقدار AVE) و روایی تشخیصی مورد تایید قرار گرفت. برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی و تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی و برای ارایه مدل، تکنیک مدل یابی معادلات ساختاری استفاده شد. قبل از آزمون سوالات تحقیق مدل بیرونی تحقیق، مدل درونی و کلیت مدل با شاخص های مناسب مورد برازش قرار گرفت. در نهایت نتایج یافته های تحقیق نشان داد که آگاهی از فرهنگ ترافیکی بر قانون مداری اجتماعی کودکان و رعایت حقوق شهروندی توسط کودکان تاثیر مثبت و معنی داری دارد همچنین مشخص شد که رعایت حقوق شهروندی در تاثیر آگاهی از فرهنگ ترافیکی بر قانون مداری اجتماعی کودکان پیش دبستانی شهر ارومیه دارای نقش میانجی است.

هدف از پژوهش تبیین نقش سبک تربیتی و پایگاه اجتماعی _ اقتصادی خانواده و عوامل مدرسه بر عملکرد تحصیلی با میانجیگری احساس تعلق به مدرسه است. نمونه پژوهش شامل 492 دانش آموز متوسطه که با استفاده از نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه های استاندارد استفاده شد. برای سنجش سبک تربیتی ازپرسشنامه Royan et al. (1989) با ضریب پایایی آلفای کرو نباخ 87/0، برای پایگاه اجتماعی-اقتصادی از پرسشنامه (Samaeri (2013 با ضریب آلفای کرونباخ 87/0 ، عوامل مدرسه ای از تلفیق شاخص های امکانات و خدمات مدرسه و برای عملکرد تحصیلی از پرسشنامه Taylor (1999) با ضریب آلفای کرونباخ 93/0 و برای احساس تعلق به مدرسه ازپرسشنامه ی, Betty, Barry Watt (2005) با ضریب آلفای کرونباخ 850/0 استفاده شد. درمجموع روایی وپایایی تمام ابزار های تحقیق موردتایید نهایی قرار گرفت. داده های گردآوری شده با استفاده از نرم افزارهای spss و pls Smart با روش های آماری، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که سبک تربیتی و پایگاه اجتماعی-اقتصادی خانواده وعوامل مدرسه ای بر پیشرفت تحصیلی تاثیر مثبت ومعنی داری دارند ومتغیراحساس تعلق به مدرسه نقش میانجی دارد و باید درمدیریت و برنامه ریزی برای کاهش نابرابریهای آموزشی لحاظ شوند.

مشارکت والدین در مدرسه از اهمیت بسزایی برخوردار است. امروزه انتظارات جامعه از دستگاه تعلیم و تربیت به صورت روز افزون افزایش یافته است. لذا نظام آموزشی تنها مسیولیت تدریس و انتفال مواد آموزشی در ذهن فراگیران را بر عهده ندارد و برای موفقیت برنامه های آموزشی وتربیتی بایستی سیاستگذاران نظام آموزش و پرورش زمینه های مشارکت والدین را برای ارتقاء رشد دانش آموزان فراهم آورند. پژوهش حاضربا هدف شناسایی مولفه های موثر درمشارکت والدین به شیوه کیفی و با روش تحلیل مضمون برمبنای رویکرد استقرایی (آتراید-استرلینگ) انجام شده است. نمونه گیری از مجموع اسناد کتابخانه ای ومنابع علمی که در مجلات معتبرعلمی-پژوهشی چاپ گردیده است با بررسی محتواهای مرتبط انتخاب گردید. تجزیه و تحلیل داده ها بر اساس تحلیل مضمون انجام شد. برای اعتباریابی داده ها از روش بازبینی و موضع گیری پژوهشگر و همسوسازی با منابع علمی و اسناد کلیدی آموزش و پرورش استفاده گردید. براساس نتایج این پژوهش مولفه های موثر در مشارکت والدین در1مضمون کلی، 16 مضمون پایه و4 مضمون سازمان دهنده چالش های غالب، بستر سازی مشارکت، مفروضه های بنیادی تعامل و مهندسی ارتباط وتعامل طبقه بندی گردید.

امروزه موضوع خلاقیت به یکی از موضوعات داغ در زمینه ی رشد و پرورش کودکان تبدیل شده است و در مطالعات روان شناسی و طراحی محیط اهمیت ویژه ای پیداکرده است. پژوهش ها بر تاثیرگذاری محیط پیرامون کودک بر رشد خلاقیت او تاکید دارند. ازآنجاکه شخصیت افراد در سنین کودکی شکل می گیرد، تمرکز پژوهشگران حوزه خلاقیت بر دوران کودکی است. لذا هدف اصلی این تحقیق، واکاوی ارتباط بین خلاقیت کودک و محیط آموزشی برای رده سنی 2 تا 10 سال و شناسایی و تبیین مولفه های محیطی موثر بر خلاقیت، با بهره گیری از نگرشی مبتنی بر شناخت ابعاد جسمانی و روانی کودک و نیازهای وی به عنوان کاربر محیط معماری می باشد. تحقیق کیفی حاضر با استفاده از روش اکتشافی و با استفاده از تحلیل محتوای کیفی به شناسایی متغیرهای اساسی موجود در پژوهش های مطرح درباره چگونگی رابطه محیط و خلاقیت کودکان پرداخته و با استدلال منطقی، سعی بر تدقیق و جمع بندی روابط بین آن ها داشته است. ازآنجایی که نتایج این تحقیق با اتکا به رویکردی تحلیلی به نظریات محققین و نتایج تحقیقات پیشین استوار است، می توان آن را یک فراتحلیل کیفی به حساب آورد. نتایج این پژوهش نشان می دهد که محیط با ویژگی هایی نظیر اجتماع پذیری، حس تعلق به فضا، انعطاف پذیری، تنوع و پیچیدگی، امنیت، تحریک کنندگی، خوانایی و ارتباط با طبیعت در افزایش خلاقیت کودکان موثر است. همچنین اگر محیط آموزش به شکلی طراحی شود که در آن اصول روان شناسی محیط مرتبط با شرایط جسمانی و روانی کودک رعایت شود، بستر مناسبی برای شکوفایی و تقویت خلاقیت کودک ایجاد می گردد.

پژوهش حاضر با هدف طراحی و اعتبارسنجی الگوی شایستگی های مدیران مدارس هوشمند صورت گرفته است. جامعه ی آماری پژوهش حاضر در بخش کیفی شامل کلیه ی اساتید دانشگاه مرتبط با مدارس هوشمند (عضو شورای مدارس هوشمند)، متخصصین کارشناسان تکنولوژیست، مسیولین ادارات آموزش وپرورش و مدیران مدارس هوشمند بودند. در بخش کمی از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای، بر اساس فرمول کوکران، 386 پرسشنامه استفاده شد. در بخش کیفی پژوهش از مصاحبه ساختارمند استفاده و تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار مکس کیودا بود. یافته ها نشان دادند که نتایج حاصله از کدگذاری باز داده های کیفی گردآوری شده با استفاده از ابزار مصاحبه، مشاهده گردیدند که تعداد 62 کد باز از میان 370 مفهوم شناسایی شده است. در بخش کدگذاری محوری، 62 کد اولیه و در بخش کدگذاری گزینشی 15 مقوله شامل ارزش ها و نگرش مدیر و کارکنان، ارزیابی، نظارت و کنترل، شایستگی دانشی مدیر، شایستگی عمومی مدیران مدارس هوشمند، شایستگی های حرفه ای مدیران، شرایط زیرساختی مدرسه، عوامل اجتماعی و فرهنگی، عوامل اقتصادی، عوامل مذهبی، مدیریت منابع و آموزشی، مهارت ها و توانمندی های دبیر، مهارت ها و توانمندی های مدیر، همکاری و مشارکت با کارکنان و سازمان، هوشمندسازی مدارس، ویژگی های شخصیتی شناسایی شدند. اعتبارسنجی مدل نیز نشان داد تمامی روابط شناخته شده در مدل پاردایمی مورد تایید بوده است.

این پژوهش با هدف ارایه الگوی رهبری اصیل در مدارس متوسطه انجام شد. روش پژوهش حاضر، آمیخته اکتشافی بود. در گام اول پژوهش کیفی (نظریه مبنایی) مشارکت کنندگان 19 نفر شامل اساتید و مدیران مدارس آموزش و پرورش استان مرکزی بودند که با نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. تحلیل داده ها بر اساس کدگذاری نظری سه مرحله ای باز، محوری و انتخابی صورت گرفت. در بخش کمی، جامعه آماری مدیران مدارس متوسطه 1128 نفر بودند که با روش نمونه گیری تصادفی ساده و بر مبنای جدول مورگان و کرجسی (1970) 330 نفر از آنان انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته و بر مبنای نتایج کیفی بود که روایی محتوایی آن پس از دریافت نظرات خبرگان مورد تایید قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده ها از طریق روش معادلات ساختاری و با استفاده از نرم افزارهای SPSS20 و Amos24 انجام شد. یافته ها نشان داد خط مشی سازمانی، انتصابات سازمانی، ویژگی های فردی و شایستگی ها شرایط علی رهبری اصیل؛ رویکرد استراتژیک و رقابت سطح مدیریتی عوامل زمینه ای؛ ضعف در هدف گذاری، کمبود امکانات و تعارض مضاعف عوامل مداخله گر؛ بازنگری در ساختار مدیریت مدارس، استقلال فکری مدیران و تاب آوری راهبردها و ارتقاء کیفیت تعلیم و تربیت، افزایش سرمایه اجتماعی مدیران و کاهش آسیب های اجتماعی مدارس، پیامدهای رهبری اصیل بودند. تحلیل داده ها با نرم افزار Amos نیز نشان داد الگوی پیشنهادی از سطح برازش مناسبی برخوردار است. یافته ها نشانگر آن بود که لازمه زیربنایی رهبری اصیل، بهبود خط مشی کلان نظام آموزش و پرورش مانند شایسته سالاری، عدالت محوری و قانون گرایی و شفافیت در عملکرد است.

هدف پژوهش حاضر آمادگی برای رهبری تحول دیجیتال در مدارس است. این مطالعه ازنظر هدف یک پژوهش کاربردی است که با رویکردی توصیفی پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری در این پژوهش از دیدگاه کارکنان مدارس شهرستان زرندیه استفاده شده است (تعداد کل 800 نفر). با استفاده از جدول مورگان حداقل حجم نمونه موردنیاز 181 نفر برآورد گردید. برای اطمینان بیشتر 200 نفر از کارکنان مدارس شهرستان زرندیه به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. برای وضعیت عوامل موثر در ایجاد آمادگی برای رهبری تحول دیجیتال از روش سوارا و برای ارزیابی وضعیت هر یک از آن عوامل نیز از آزمون تی تک نمونه استفاده شد. درنهایت با استفاده از تحلیل اهمیت عملکرد نتایج نهایی مطالعه ارزیابی گردید. در این پژوهش از دو پرسشنامه استفاده شده است. پرسشنامه اول برای رتبه بندی عوامل و پرسشنامه دوم که استاندارد بود، برای بررسی وضعیت عوامل به کارگرفته شد. روایی پرسشنامه با استفاده از روایی محتوایی تایید و پایایی پرسشنامه نیز از طریق ضریب آلفای کرونباخ به مقدار 813/0 به دست آمد. یافته های پژوهش نشان داد شاخص های تدوین چشم انداز دیجیتال، سواد دیجیتالی، چابکی ذهنی، شاخص سازگاری سریع و یادگیری سریع عمده ترین عوامل ایجاد آمادگی برای رهبری تحول دیجیتال هستند. بر اساس نتایج این پژوهش به مدیران مدارس شهرستان زرندیه پیشنهاد می شود برای موفقیت درزمینه رهبری تحول دیجیتال بهتر است راهبرد، فرهنگ، نوآوری و مهارت های کارکنان را به عنوان حلقه هایی در کنار فناوری در نظر بگیرند که برای هدایت سازمان در مسیر دیجیتالی شدن، موردنیاز است.

نظام آموزشی و فعالیت های اساسی که در آن شکل می گیرد یعنی آموزش منابع و سرمایه های انسانی، اساس توسعه پایدار به حساب می آیند؛ بنابراین کمیت و کیفیت این آموزش نقش مهم و حیاتی در رفاه و سعادت ملت ها بر عهده دارد. مهم ترین وظیفه نظام آموزشی بر عهده مدارس است که واحدهای فنی این نظام هستند؛ زیرا کار هایی که مدیران باید انجام دهند و وظایفی که بر عهده آن ها گذاشته می شود دارای تنوع و گوناگونی زیادی است. مدیران برای اینکه بتوانند در شرایط ویژه تصمیمات جدی را اتخاذ کنند، باید برخوردار از یک سری مهارت به ویژه مهارت سیاسی باشند. چون سیاست یک مسیله غیرقابل انکار در رابطه با کار مدیران است. پژوهش حاضر با روش روایت پژوهی با هدف بازنمایی تجارب مدیران از سیاست گذاری در مسیر بهبود کیفیت و با رویکرد تفسیری انجام شد. برای گرد آوری داده ها از مصاحبه اپیزودیک استفاده شد. شرکت کنندگان تحقیق مدیران مدارس شهر سنندج و نمونه گیری به شکل هدفمند بود. بعد از انجام دادن مصاحبه با 15 نفر، داده ها به صورت استقرایی و بر اساس تحلیل مضمونی دسته بندی و مورد تحلیل قرار گرفت. تحلیل ها نشان داد که عوامل عمد ه ای در سیاست گذاری های مدیران می تواند تاثیرگذار باشد. عوامل سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، انسانی، فناوری یا حرفه ای و قانونی که هرکدام به نوبه ی خود می تواند بر فرآیند سیاست گذاری تاثیر بگذارد.

تحقیق حاضر ازجمله تحقیقات کیفی بود که به صورت میدانی اجرایی گردید. روش کیفی مورداستفاده در تحقیق حاضر از نوع پدیدارشناسی بود. مشارکت کنندگان در تحقیق حاضر شامل افرادی بودند که به صورت داوطلبانه در ورزش مدارس مشارکت داشتند. مشارکت کنندگان در این پژوهش با استفاده از نمونه گیری هدفمند و با رویکرد انتخاب نمونه گیری همگون و درعین حال با رعایت حداکثر تنوع نمونه گیری شدند. این مسئله تا رسیدن به اشباع نظری شکل گرفت. درنهایت تعداد 15 مصاحبه در این خصوص انجام گردید. ابزار گردآوری اطلاعات در تحقیق حاضر مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها، از تحلیل موضوعی استفاده گردید. نتایج نشان داد که 4 مضمون اصلی و 16 مضمون فرعی وجود دارد. با توجه به نتایج تحقیق حاضر عوامل موثر بر بهبود مشارکت های مردمی در ورزش مدارس در 4 بخش شامل جنبه های فردی، مسایل اجتماعی-فرهنگی، مسایل مدیریتی و حقایق ورزشی مشخص گردید. به عبارتی توجه به عوامل شناسایی شده می تواند زمینه جهت بهبود مشارکت های مردمی در ورزش مدارس را فراهم نماید. با توجه به نتایج تحقیق حاضر عوامل موثر بر بهبود مشارکت های مردمی در ورزش مدارس در 4 بخش شامل جنبه های فردی، مسایل اجتماعی-فرهنگی، مسایل مدیریتی و حقایق ورزشی مشخص گردید. به عبارتی توجه به عوامل شناسایی شده می تواند زمینه جهت بهبود مشارکت های مردمی در ورزش مدارس را فراهم نماید.

این به روش اکتشافی و با بهره گیری از روش های دلفی فازی و سوآرا انجام شده است. خبرگان(جامعه آماری پژوهش)، شامل اساتید مدیریت آموزشی و متخصصان تعلیم و تربیت در وزارت آموزش و پرورش هستند که از طریق روش نمونه گیری هدفمند تعداد 15 نفر تا رسیدن به اشباع نظری انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، مصاحبه ساختاریافته است. از مولفه ها و نشانگرهای استخراج شده از ادبیات پژوهش به عنوان پایه و اساس طراحی مصاحبه ساختاریافته استفاده شد. در ابتدا با بررسی پژوهش های انجام شده و ادبیات موجود، مولفه ها و نشانگرهای موثر انتخاب و فهرستی از مولفه ها و نشانگرهای شناسایی شده در اختیار خبرگان قرار گرفت، سپس مولفه ها و نشانگرهای موردنظر بر اساس نظر خبرگان انتخاب شدند. برای شناسایی و غربالگری نشانگرها، از روش دلفی فازی استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که مدارس دوره ابتدایی دارای 102 نشانگر در 6 مولفه توسعه روابط انسانی، برنامه ریزی استراتژیک، رشد و یادگیری، آموزش و ارزشیابی، مدیریت و رهبری و محیط و جامعه هستند. در پایان با روش سوآرا وزن نهایی مولفه ها و نشانگرهای کلیدی موردنظر به دست آمد که مولفه های مدیریت و رهبری، رشد و یادگیری و محیط و جامعه با اهمیت ترین مولفه ها معرفی شدند.

در این پژوهش از روش توصیفی-پیمایشی استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش را کلیه معلمان دوره ابتدایی نواحی 4، 5 و 6 شهر مشهد تشکیل دادند. حجم نمونه شامل 335 نفر از معلمان دوره ابتدایی در نواحی چهار، پنج و شش بودند که با روش نمونه گیری خوشه ای از سه ناحیه برخوردار، نیمه برخوردار و نا برخوردار انتخاب شدند. نخست، به بررسی وضعیت الگوی رهبری توزیعی در مدارس موردمطالعه با استفاده از پرسشنامه Spillane (2000) پرداخته شد. در مرحله بعد، نظر به نتایج به دست آمده از پیمایش، مهم ترین زمینه های استقرار رهبری توزیعی از طریق مصاحبه فردی و کانونی با مطلعان کلیدی شناسایی و استخراج شدند. به طورکلی نتایج به دست آمده حاکی از تفاوت معنی دار بین وضعیت موجود و وضعیت مطلوب رهبری توزیعی به ویژه در مولفه تصمیم گیری مشارکتی در مدارس ابتدایی مشهد می باشد. علاوه براین، نتایج نشان داد که استقرار رهبری توزیعی در مدارس ابتدایی تابع بروز و ظهور ویژگی هایی مانند چشم انداز، سازمان دهی، فرهنگ خوش بینی، ساختار توانمندساز و دانش آموز محوری می باشد.

مقاله حاضر با هدف طراحی و اعتبارسنجی الگوی اخلاق مدیران مدارس ابتدایی انجام یافته است. شیوه پژوهش، اکتشافی متوالی (کیفی/کمی)، از نوع ابزارسازی، و راهبرد پژوهش در بخش کیفی بصورت تحلیل محتوا، و در بخش کمی، پیمایشی می باشد. داوطلبان در بخش نخست 16 نفر از اساتید دانشکده های علوم تربیتی، به روش نمونه گیری هدفمند، و در قسمت کمی 330 نفر از مدیران سازمان آموزش و پرورش به شیوه نمونه گیری تصادفی انتخاب شده اند. ابزار گردآوری اطلاعات در بخش اول، مصاحبه نیمه ساختاری و در بخش دوم، پرسشنامه محقق می باشد. پرسشنامه مذکور دارای 3 مولفه اصلی و 81 گویه برمبنای طیف لیکرت 5 درجه ای است. روش تحلیل داده ها در بخش کیفی، شیوه کدگذاری، و در بخش کمی، مدل یابی معادلات ساختاری می باشد. برنامه نرم افزاری Lisrel ثابت نمود که مولفه های اصلی اخلاق حرفه ای شام 3 بعد شخصی، درون سازمانی، و برون سازمانی و 9 مولفه فرعی مشتمل بر ویژگی های فردی، شغلی، هیجانی، مدیریت و رهبری، راهبردهای اخلاق، توانمندی های حرفه ای، عوامل وظیفه ای، اجتماعی، فرهنگی، و 81 کد باز می باشد. نتایج تحلیل ها، عامل تاییدی، و ضرایب آلفای کرونباخ نیز روایی می باشد که پایایی مدل را تایید نموده است.