تحقیقات کیفی در علوم سلامت
سال:1391 | دوره:1 | شماره:3 |تعداد مقالات:8

مقدمه: عفونت (Immune deficiency virus) HIV معضلات مهم بهداشتی است که اثرات عمده ای بر ابعاد مختلف زندگی افراد دارد. درک عمیق از آن چه مبتلایان در زندگی با این پدیده تجربه می کنند، ضروری است. تحقیق حاضر نیز با هدف درک و تبیین تجارب مبتلایان در چگونگی سازش با این پدیده صورت گرفت.روش: این مطالعه با رویکرد کیفی و از نوع پدیدارشناسی تفسیری است که جهت انجام آن 19 فرد مبتلا به HIV/AIDS مبتنی بر هدف انتخاب شدند. جهت جمع آوری داده ها از مصاحبه های عمیق، نیمه ساختارمند و یادداشت های در عرصه استفاده شد. متن مصاحبه ها ضبط گردید و پس از پیاده سازی با رویکرد هرمنیوتیک (Hermeneutic) و به روش Diekelmann تجزیه و تحلیل گردید.یافته ها: شرکت کنندگان در مطالعه در دامنه سنی 21 تا 56 سال بودند و به طرق مختلف (تزریق های آلوده، دریافت فراورده های خونی آلوده، روابط جنسی محافظت نشده و یا به طور نامشخص) به HIV مبتلا شده بودند. در 47.4 درصد آنان تعداد CD4 مساوی یا کمتر بود 200 mm3 بود و سایر آنان در مراحل اولیه عفونت قرار داشتند. درون مایه های اصلی به دست آمده از داده ها در این مطالعه عبارت از اعتقادات و زمان، همسانان و تناقض در سازش و مبارزه و ستیز بود. نتیجه گیری: افراد پس از ابتلا به HIV/AIDS و در سازش با این پدیده در ابعاد مختلف زندگی فردی، خانوادگی و اجتماعی شرایط متفاوتی را تجربه می کردند. عده ای در سازش موثر با این شرایط موفق نبودند. آن ها نه تنها چالش های زیادی را تجربه می کردند، بلکه همواره برای خود، خانواده و دیگران تهدیدآمیز بودند. این در حالی است که برخی با حمایت دیگران و پشتوانه های اعتقادی - معنوی به خوبی سازش یافتند و ادامه زندگی را به گونه ای موثر و قابل قبول در جامعه تجربه می کردند. درک واقعی از تجارب این افراد توسط تیم سلامت و انعکاس تجارب مثبت به سایر مبتلایان همراه با حمایت و هدایتگری آنان توصیه می شود.

مقدمه: نظام ارایه مراقبت سلامت در برآورده کردن نیازهای جامعه روستایی با چالش های زیادی مواجه است و تاکنون توجه کافی به این مساله نشده است. مطالعه حاضر با هدف توصیف تعیین کننده های اجتماعی فرایند مراقبت از سلامت در جامعه روستایی ایران بر اساس تجربه مراقبین سلامت انجام شد. روش: این یک مطالعه کیفی با روش تحلیل محتوا می باشد. 21 نفر از فراه مآورندگان مراقبت سلامت روستا بر اساس نمونه گیری مبتنی بر هدف انتخاب شدند. داده ها با مصاحبه نیمه ساختار یافته و بحث گروهی متمرکز کوچک جمع آوری شد. این داده ها به روش تحلیل محتوای کیفی بر اساس روش توصیف شده توسط تحلیل Landman و Granheme شد. یافته ها: آنالیز داده ها در نهایت منجر به شکل گیری یک طبقه تحت عنوان تعیین کننده های اجتماعی فرایند مراقبت در جامعه روستا شد. این تعیین کننده های اجتماعی فرایند مراقبت شامل طبقه های فرعی مانند وضعیت اقتصادی، تنوع فرهنگی، سطح سواد، اولویت های ارزشی و باورهای مردم، سیاست های دولت، کیفیت تعاملات و رازداری، کیفیت دسترسی و مراقبین سلامت بومی بودند. نتیجه گیری: تعیین کننده های اجتماعی روند مراقبت در روستا به طور معمول عواملی هستند که بر استفاده مردم روستا از مراقبت های جاری تاثیرگذار هستند. بنابراین در طراحی مدل های جدید ارتقای فرایند مراقبت از سلامت، توجه به تعیین کننده های اجتماعی سلامتی از اهمیت زیادی برخوردار است.

مقدمه: کیفیت مراقبت از بیمار کمایی معتبرترین معیار ارزشیابی مراقبت بالینی است، چرا که بسیار طولانی مدت و طاقت فرساست. این اهم در انتقال این تجربه از پرستاران باتجربه به پرستاران مبتدی حاصل می شود. هدف و محور اصلی این تحقیق، آشکار کردن معنی و مفهوم این تجربه مراقبت در نزد پرستاران بیماران کمایی است. روش: در این مطالعه از روش پدیده شناسی Hermeneutic با تاکید بر روش van Manen استفاده شد. اطلاعات از طریق 8 مصاحبه نیمه ساختاریافته با پرستاران جمع آوری گردید. داده های به دست آمده جهت تبیین مفهوم مراقبت از بیمار کمایی مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: 5 نفر از شرکت کنندگان مرد و مابقی زن بودند و بین 6 تا 23 سال سابقه کار در بخش های مراقبت ویژه داشتند. 15 زیر درون مایه از داده ها استخراج شد و در 4 درون مایه اصلی دسته بندی شد. بر اساس این درون مایه ها و زیر درون مایه ها مفهوم مراقبت از بیماران کمایی تبیین گردید. نتیجه گیری: یافته های این مطالعه پرستاران را در شناخت بیشتر مفهوم مراقبت از بیمار کمایی، درک بهتر مسایل پیش روی پرستاران، بررسی بهتر نیازهای این بیماران، برقراری ارتباطی مناسب تر با این بیماران و در نهایت ارتقای عملکرد پرستاری کمک شایانی می کند.

مقدمه: ضعف در بیماریابی، درمان ناکافی و نادرست، مقاومت دارویی و اپیدمی همزمان با مواجه نموده است. از این رو برای درک جامع و عمیق مسایل و مشکلات و ارایه پیشنهادهایی برای ارتقای وضعیت موجود، مطالعه کیفی حاضر انجام گرفت. روش: مطالعه کیفی تحلیل محتوای کیفی با مصاحبه نیمه ساختاریافته با مطلع ترین افراد از برنامه کنترل سل انجام شد. نمونه گیری از نوع هدفمند بود و برای جمع آوری اطلاعات از سوال های باز استفاده گردید. از چهار معیار مقبولیت، همسانی، تعیین و انتقال پذیری برای ارزیابی روایی، دقت و پایایی داده های کیفی استفاده شد. همچنین برای تحلیل داده ها از روش تحلیل چارچوبی استفاده گردید که بر این اساس یک چارچوب موضوعی تنظیم شد و موضوع های کلیدی شناسایی گردید. یافته ها: در پژوهش حاضر در تعیین عوامل موثر بر ضعف ها و مسایل مربوط به برنامه کنترل سل، 6 موضوع اصلی و 24 موضوع فرعی شناسایی شد. موضوع های اصلی شامل 1) سیاست گذاری ها، استراتژی ها و خط مشی ها، 2) ویژگی های نیروی انسانی، 3) کمیت و کیفیت منابع، 4) ماهیت و روش کار، 5) هماهنگی و ارتباطات و 6) مشارکت مردمی و حمایت های اجتماعی بود. نتیجه گیری: تجارب مشارکت کنندگان در این بررسی نشان داد که ضعف برنامه کنترل سل در ایران تحت تاثیر عوامل مختلف است. برای ارتقای وضعیت موجود و کاهش مشکلات ضرورت دارد که اصلاحاتی در فرایند تشخیص و درمان، نظام گزارش دهی سل، نحوه تمکین پزشکان به پروتکل ملی مبارزه با سل، چگونگی آموزش عمومی، چگونگی به کارگیری پزشکان هماهنگ کننده برنامه، عملکرد پرسنل آزمایشگاه تشخیص سل و سایر امکانات تشخیصی و درمانی صورت گیرد.

مقدمه: هدف این مطالعه ساختن ابزاری برای سنجش سازه های تئوری رفتار برنامه ریزی شده است. در این راستا تحقیق کیفی صورت می گیرد تا عناصر اصلی تئوری به وسیله مصاحبه کشف شود. روش: این یک مطالعه کیفی می باشد که بر اساس راهنمای ارایه شده توسط پدید آورنده نظریه رفتار برنامه ریزی شده انجام شد. جامعه پژوهش را زنانی تشکیل دادند که به مراکز تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی ایران مراجعه کردند. روش اجرای آن به این ترتیب بود که با افراد گروه مورد پژوهش بر اساس اصول ارایه شده، مصاحبه اکتشافی به عمل آمد. پس از جمع آوری اطلاعات، کدگذاری و تجزیه و تحلیل اطلاعات به صورت مجزا برای هر مصاحبه انجام گرفت. در این مطالعه نگرش غیر مستقیم، هنجارهای اجتماعی غیر مستقیم و کنترل رفتاری درک شده غیر مستقیم تعیین گردید. مدت هر یک از مصاحبه های انجام شده به طور متوسط 40-35 دقیقه بود.یافته ها: برای تعیین نگرش غیر مستقیم ابتدا باورهای رفتاری و بر اساس آن گویه مورد نظر تدوین شد. به دنبال انجام این مرحله، گویه مربوط به ارزیابی از نتایج نیز تدوین گردید. همچنین هنجارهای انتزاعی به صورت غیر مستقیم به دست آمد که در طی آن باورهای هنجاری و انگیزه برای پیروی تعیین گردید. به دنبال تعیین هر یک از آنها، گویه های مربوطه تدوین گردید. باورهای کنترلی نیز بر اساس مصاحبه به دست آمد. سوال های مربوط به قصد نیز بر اساس راهنمای ارایه شده تدوین شد. در این مطالعه 10 گویه مربوط به نگرش غیر مستقیم (5 گویه باورهای رفتاری و 5 گویه ارزیابی باورها)، 10 گویه مربوط به هنجارهای اجتماعی غیر مستقیم (5 گویه باورهای هنجاری و 5 گویه انگیزه برای پیروی)، 4 گویه مربوط به کنترل رفتاری درک شده غیر مستقیم و در نهایت 2 گویه جهت تعیین قصد رفتاری استخراج گردید. نتیجه گیری: در طی انجام مطالعه اکتشافی عقاید رفتاری، منابع فشار اجتماعی (افراد یا گروه های مرجع) و قدرت عقاید کنترلی در گروه مورد پژوهش تعیین گردید. جهت ارایه مشاوره موثر، پرسنل بهداشتی باید نسبت به باورهای زنان در ارتباط با قرصهای خوراکی پیشگیری از بارداری اطلاعات کافی داشته باشند.

مقدمه: کیفیت در مراقبت های سلامتی جوانب، تعاریف و تفاسیر متنوعی دارد. با توجه به تفاوت هایی که در تعریف کیفیت مراقبت پرستاری در فرهنگ های مختلف دیده می شود، این مطالعه با هدف تبیین مفهوم کیفیت مراقبت پرستاری از دیدگاه ذینفعان صورت گرفت. روش: این مطالعه کیفی از نوع پدیدارشناسی تفسیری بود. این مطالعه در راستای درک تجارب پرستاران، پزشکان، بیماران و همراهان آنها در رابطه با مفهوم مراقبت پرستاری با کیفیت انجام شد. در این مطالعه از مصاحبه های فردی، گروهی و مشاهده استفاده شد. کلیه مصاحبه ها ضبط و پیاده شد. سپس کدها از آن ها با استفاده از روش تحلیل Dickelmann استخراج گردید. یافته ها: در این پژوهش 6 پزشک، 10 پرستار، 22 بیمار در مصاحبه فردی و 20 همراه بیمار در مصاحبه گروهی شرکت کردند. در کدگذاری اولیه ابتدا تعداد 2312 کد استخراج گردید. در فرایند تحلیل و مقایسه مداوم داده ها، تعداد کدها به 212 کد تقلیل یافت. در نهایت 22 زیر درون مایه و 5 درون مایه حاصل گردید. مفهوم کیفیت مراقبت پرستاری توسط مشارک تکنندگان به صورت «رفع نیازهای بیماران از طریق مراقبتی هدفمند همراه با ارتباط مناسب، حمایت، احترام متقابل و مسوولیت پذیری و پاسخگویی» تعریف گردید.نتیجه گیری: مدیران پرستاری باید راهبردهای حمایتی برای شناخت و ارایه بهتر مراقبت های پرستاری که منعکس کننده هدفمند بودن مراقبت ها، احساس مسوولیت، ارتقای ارتباط مناسب، حفظ احترام و حمایت از مددجو باشد را توسعه بخشند. متولیان آموزش پرستاری نیز با تغییر در برنامه های آموزشی دانشجویان میتوانندگام موثری در به کارگیری مدلهای مراقبتی بر پایه تعریف کیفیت مراقبت پرستاری بردارند.

مقدمه: رشد و توسعه موسسات دانشگاهی در دهه اخیر با چالش های بسیاری همراه بوده است. شناخت این چالش ها در آموزش پرستاری به لحاظ کار با انسان از اهمیت بیشتری برخوردار است، چرا که هر گونه کاستی و نقصان در آموزش پرستاری تاثیر مستقیم بر دانش و مهارت بالینی و در نهایت سلامت افراد جامعه خواهد داشت. هدف این مطالعه تبین تجارب درک شده مدرسان پرستاری در مورد چالش های آموزش اثربخش در پرستاری بود. روش: این مطالعه کیفی با مشارکت 15 نفر از مدرسان و پرسنل پرستاری با سابقه کار در امر آموزش انجام گردید. افراد طبق نمونه گیری هدفمند و در ادامه نمونه گیری نظری انتخاب شدند. پس از کسب رضایت آگاهانه از آنان، داده ها با استفاده از مصاحبه فردی به صورت نیمه ساختار یافته، حضور در عرصه و دست نوشته ها جمع آوری شد. کلیه مصاحبه های ضبط شده روی کاغذ بازنویسی و مرور شد. سپس به روش تحلیل محتوای متعارف با رویکرد استقرایی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. تم ها یا درون مایه ها استخراج گردید. معیارهای تاییدپذیری و انتقال پذیری جهت حمایت از صحت و استحکام داده ها لحاظ گردید. یافته ها: پس از تجزیه و تحلیل نتایج، سه درون مایه اصلی نقش کمرنگ مراقبت در آموزش، صلاحیت فنی ناکافی و ارزشیابی هدایت نشده به عنوان چالش های مهم در آموزش اثربخش شناسایی شد. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه بصیرتی را برای مدرسان پرستاری در رابطه با چالش های فرایند آموزشی که با آن مواجهند، فراهم نمود. مدرسان و برنامه ریزان آموزش پرستاری می توانند با استفاده از نتایج این مطالعه بر اساس تجربیات مشارکت کنندگان با شناسایی ضعف های موجود در فرایند آموزش به بازنگری برنامه ریزی آموزشی با هدف مراقبت محور بودن بپردازند. اصلاح و بهبود این فرایند موجب اثربخشی بیشتر آموزش، تربیت پرستاران توانمند و ماهر و فراهم شدن زمینه اعتلای سلامت جامعه خواهد شد.

مقدمه: مراقبت از بیماران مبتلا به آلزایمر طیف وسیعی از نیازهای جسمی، عاطفی و مالی را در بر می گیرد که ناشی از تخریب تدریجی و غیر قابل کنترل خود و ذهن بیمار است. مراقبین و پرستاران مهمترین نقش را در تامین محیط مناسب و ارایه مراقبت با کیفیت برای بیماران مبتلا به آلزایمر بر عهده دارند. از این رو پژوهش حاضر با هدف شناخت تجربه و دیدگاه مراقبین بیماران مبتلا به آلزایمر از مراقبت در خانه های سالمندان صورت گرفت. روش: در این مطالعه 13 مراقب در خانه های سالمندان (3 مرد و 10 زن) به شکل مبتنی بر هدف انتخاب شدند و مورد مصاحبه نیمه ساختاردار قرار گرفتند. تحلیل داده ها از طریق روش تحلیل محتوا صورت گرفت که پس از غوطه وری و تحلیل داده ها، کدهای اولیه استخراج گردید. جهت تعیین مفاهیم اصلی، کدهای اولیه در چند مرحله مورد بازبینی، بررسی و طبقه بندی قرار گرفت. در نهایت 3 مفهوم و 17 زیر مفهوم به دست آمد. یافته ها: از مجموع مصاحبه ها 850 کد اولیه به دست آمد. این کدها در طی فرایند تجزیه و تحلیل در سه مفهوم اصلی شامل ابعاد مراقبت، مبنای مراقبت و ویژگی مراقبت و نیز 17 زیر مفهوم طبقه بندی شد. نتیجه گیری: مراقبت ها بیشتر متمرکز بر بعد فیزیکی و بر مبنای مراقبت های روزمره و مشابه سایر سالمندان ارایه می شد. در این تجارب اگرچه رد پای ابعاد دیگر مراقبت نیز مشهود بود، اما تشریح آن ها حاکی از عملکرد غیر حرفه ای، مبتنی بر حس عامه و تجربه شخصی بود. امید است که با آموزش پرسنل، آشناسازی آنان با نحوه بررسی نیازها و ویژگی مراقبت از این بیماران و به کارگیری پرسنل آموزش دیده به تعداد کافی، مراقبتی جامع در ابعاد مختلف را برای بیماران فراهم نمود و به این ترتیب موجبات ارتقای کیفیت زندگی بیماران مبتلا به آلزایمر را مهیا ساخت.