پژوهش های زبانشناختی در زبان های خارجی (پژوهش زبان های خارجی)
سال:1398 | دوره:9 | شماره:1 |تعداد مقالات:13

هدف از مقاله حاضر یافتن الگوهای مختلف معنای واژه سازی در واژه های پیشوندی-be در زبان آلمانی می باشد. اصولا پیشوندهای فعلی زبان آلمانی، بویژه فعل های پیشوندی be-، از منظر واژه سازی و نحو اغلب موضوع تحقیقات زبان شناسی بوده اند. وانگهی درک معانی مشتقات این پیشوند با توجه به تنوع آن ها برای زبان آموز از اهمیت خاصی برخوردار است. این پیشوند ریشه در bī زبان آلمانی باستان دارد و یکی از زایاترین پیشوندهای زبان آلمانی معاصر به شمار می رود. داده ها و یافته های اولیه مقاله حاضر عمدتا از بررسی منابع شاخص در زمینه واژه سازی زبان آلمانی اخذ شده و آن چه که نگارنده اقتباس نموده است، همین داده ها و یافته های اولیه است. یافته های ثانویه ماحصل تحقیق نگارنده است. پیشوند-be در بافت مقولات فعلی، اسمی و صفتی و نیز در بافت مقولات ادات و تکواژهای بی همتا توزیع می شود. همچنین مشتقات پیشوندی-be از بیشترین فراوانی نسبت به سایر مشتقات پیشوندی برخوردارند. در مشتقات فعلی-be، انواع دگرگونی معنای واژه سازی کیفی، بعدی، واژگانی، شدتی و یا مکانی امکان پذیر است.

یکی از پویاترین گستره های پژوهشی در زبانشناسی اجتماعی، جستار در زمینه رمزگردانی، به ویژه در سه دهه گذشته بوده است. رمزگردانی یکی از پدیدارهای زبانی برآمده از هم کنشی زبان ها، به ویژه در جوامع دو یا چندزبانه است. تعریفهای گوناگونی برای رمزگردانی ارائه شده که بهسختی می توان میان آنها به نقطه مشترکی دست یافت. از این رو پرداختن به این تعاریف، با هدف رسیدن به تعریفی کاربردی و فراگیر یا دسته بندی نظاممند تعریفهای موجود ضروری مینماید. ارتباط میان رمزگردانی و دیگر پدیده های زبانی برآمده از برخورد زبانها نیز درخور توجه است. در پژوهش پیش رو به موضوع رمزگردانی و تعریفهای گوناگون آن، پیشینه مطالعاتی آن، ارتباط آن با دیگر پدیده های حاصل از برخورد زبانی همچون دو/چندزبانگی، وامگیری، رمزآمیزی، تداخل، زبان آمیخته و نیز فواید مطالعه رمزگردانی و برخی از کارکردهای آن پرداخته میشود. این مقاله بخشی از یک کار پژوهشی گستردهتر درباره جنبه های گوناگون رمزگردانی است که دیگر بخشهای آن، در آینده-ای نزدیک، ارائه خواهد شد.

هدف از انجام پژوهش حاضر تبیین مهمترین چالش ها و فرصت های فراروی آموزش زبان انگلیسی در ایران می باشد. به این منظور، به کمک فراتحلیل پژوهش های انجام شده در یک دهه اخیر درباره آموزش زبانهای خارجی به ویژه در نظام آموزش رسمی کشور، مشکلات و کاستی های تدریس زبان انگلیسی احصاء و اولویت بندی گردیده و از طریق انجام مصاحبه هدفمند با گروهی از صاحب نظران و متخصصان این حوزه برای این چالش ها راهکاریی ارائه گردیده است. یافته ها نشان داد که رویکرد سنتی به آموزش زبان، ناکارامدی کتاب های درسی و مواد آموزشی، کاستی های دوره های تربیت معلم و کمبود دبیران زبده و با انگیزه، فقدان سیاستگذاری کلان و عدم تعیین چشم انداز آموزشی، کمبود زمان تدریس درس زبان انگلیسی در نظام رسمی آموزش کشور مهمترین چالش های فراروی آموزش زبان در کشور ماست که برای برطرف نمودن و مواجهه با این کاستی ها پیشنهاداتی همراستا با اسناد کلان و بالادستی حوزه فرهنگ و آموزش کشور به ویژه برنامه درسی ملی، ارائه شده است.

یکی از مفاهیم مطرح در دستور نقش گرای نظام مند هلیدی، استعاره ی دستوری است. هدف از ارائه ی این مقاله، بررسی استعاره ی دستوری در ترجمه است. بدین منظور رمان «سالار مگس ها» اثر ویلیام گلدینگ به زبان انگلیسی، و دو ترجمه ی فارسی آن توسط مژگان منصوری و حمید رفیعی برای نمونه انتخاب، بررسیتجزیه و تحلیل و سپس مقایسه شده اند. ابتدا تمامی استعاره های دستوری موجود در سه فصل اول این سه اثر، استخراج و دسته بندی وسپس مقایسه شده اند. نتایج بدست آمده حاکی ازآن است که میزان استفاده از انواع استعاره ی دستوری در متن اصلی رمان «سالار مگس ها» 67/16% کل رمان بوده، کهاین میزان نسبت به دوترجمه ی آن توسط منصوری بامیزان 36/20% نسبت به کل و رفیعی با 27/27% نسبت به کل، کمتر بوده است. همچنین میزان بکارگیری انواع استعاره ی دستوری درترجمه ی منصوری نسبت به ترجمه ی رفیعی کمتر بوده است واین بدان معناست که استعاره های دستوری درمتن اصلی رمان درترجمه دستخوش تغییر می شوند. بنابراین مقاله باارائه ی شواهد کافی ازقیاس متن اصلی رمان باترجمه ها تلاش داردتااین تغییرات رانمایان سازدومیزان اختلاف آنهارادر کاربرداین مقوله ی زبانی نشان دهد.

این تحقیق سعی بر آن داشته تا انعکاس باورهای ایدئولوژیک را از طریق تجزیه و تحلیل گفتمان انتقادی در سرودهای ملی سه گروه کشور، سرمایه محور، جامعه گرا و مسلمان، بررسی نماید. اکثر تحقیقاتی که تا کنون در این زمینه انجام شده در حوزه ی رسانه بوده. با توجه به اینکه سرودهای ملی یکی از مهم ترین مناسبات اجتماعی هستند تاثیرگذاری بسزایی بر باورهای مردم دارند. هدف از این تحقیق ترکیبی نشان دادن دسته بندی درونمایه های ایدئولوژیک و مفاهیم مرتبط با آن هاست که در سرودهای ملی اشاره شده است. برای رسیدن به این هدف ترجمه انگلیسی بیش از 53 سرود ملی بررسی شد. تحلیل این سرودها حاکیست تفاوت های کوچک و بزرگی در سرودهای ملی کشورها وجود داشت. نتایج حاکیست ملی گرایی بیشترین درونمایه ای است که در سرودهای ملی هر سه گروه کشور وجود داشت. بعد از آن آزادی و اتحاد در سرودهای ملی کشورهای جامعه گرا، آزادی، و دین در کشورهای سرمایه محور، و دین و آزادی در کشورهای مسلمان بیشترین نمود را داشتند.

خود-تنظیمی به عنوان توانایی افراد در تنظیم و هدایت احساسات، عواطف، افکار و رفتارخود و یادگیری مفهومی است که در روانشناسی تربیتی و آموزش توجه زیادی را به خود جلب کرده است. هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی دو روش خودسنجی و همسال سنجی در یک دوره آموزش مهارت نوشتاری در بهبود یادگیری خود-تنظیمی بوده است. بدین منظورهفتاد و نه زبان آموز با مهارت زبانی متوسط در قالب سه کلاس دست نخورده در این مطالعه شرکت نمودند. یکی از کلاسها به عنوان گروه خودسنجی، کلاس دیگر گروه همسال سنجی و گروه سوم هم به عنوان گروه کنترل که در آن سنجش توسط خود معلم انجام می شد در نظر گرفته شد. پس از انجام مداخله و آموزش مربوط به هر گروه وبا توجه به نمرات پیش آزمون و پس آزمون هر سه گروه در آزمون یادگیری خود-تنظیمی، نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که خود-سنجی و همسال سنجی تاثیر مثبتی بر افزایش میزان یادگیری خودتنظیمی داشتند. بررسی بیشتر داده ها بیانگر این بود که تفاوت معنی داری بین گروه خودسنجی و همسال سنجی وجودنداشت.

فعالیت های جمعی1 الگوهایی هستند برای مشارکت زبان آموزان در فرایند تدریس. کاربرد صحیح این ساختارها، موجب کنترل جنبه های عاطفی، شناختی، و اجتماعی آموزش و ارتقاء کیفی آن می شود. پژوهش حاضر، به مقایسه باورهای زبان-آموزان و معلمان انگلیسی نسبت به این ساختارها و مقایسه آن با کاربرد عملی آن ها در فرایند تدریس پرداخته است. جامعه آماری 13 معلم و 120 زبان آموز سطح متوسط در دو آموزشگاه انگلیسی بودند و نمونه تحقیق شامل 8 معلم و 80 زبان آموز حاضر در کلاس-های آنان بود. دو پرسشنامه و یک فرم مشاهده محقق ساخته که روایی و پایایی آن ها احراز شد، برای سنجش باورها در حوزه این سه نوع فعالیت و ثبت کاربرد آن ها در 4 جلسه آموزشی هر کلاس به کار گرفته شد. آزمون تی نمونه های وابسته نشانگر تفاوت معنادار بین باور معلمان و زبان آموزان نسبت به فعالیت های جمعی و باور مثبت معلمان و کاربرد محدود آن ها از فعالیت های جمعی بود. یافته های نتایج ضرورت ارتقاء مهارت های مدیریتی معلمان انگلیسی در تنظیم و اجرای فعالیت های جمعی در کلاس را تایید می کند.

یوهان ولفگانگ فون گوته (1749-1832) ادیب، شاعر و متفکر آلمانی در بخش دوم دیوان غربی-شرقی خود با عنوان یادداشت ها و مقالات برای فهم بهتر دیوان غربی-شرقی که به نثر تالیف شده است با عملی هرمنوتیکی همت خویش را مصروف هموار کردن فهم دیوان خود می کند. در فصل با نام ترجمه تاملات خود را در باب امر ترجمه و انواع آن بیان می کند. گوته سه نوع یا به زعم خود، سه دوره از ترجمه را بر می شمارد. نوع اول که آن را نوع اقتباسی می نامد. دوره دوم که تلاش بر خلق دوباره اثر در زبان مقصد است. و دوره آخر که متن اصلی و ترجمه با یکدیگر به سوی متن اساسی و بنیادین حرکت می کنند. دوره این جستار در پی بررسی و تبیین ویژگی های دوره های مزبور و همچنین نشان دادن فصل ممیز و همپوشانی این نظریات با هم عصران گوته یا همان رمانتیک های متقدم و هم افق شدن فیلسوفان متاخر هرمنوتیک همچون هانس گئورگ گادامر و پل ریکور با وی است.

هدف از این مطالعه، مقایسه کارهای ارتقای آگاهی دستوری و برون داد مدیریت شده بر مهارت گفتاری زبان آموزان بوده است. بدین منظور، 66 زبان آموز دختر در یکی از آموزشگاه های تهران با برگزاری آزمون ابتدایی انگلیسی (پت) بین 91 زبان آموز انتخاب گردیده و در دو گروه آزمایشی قرار گرفتند. در ابتدا، هر دو گروه در پیش آزمون گفتاری شرکت کرده و همگن شدند و تحت آموزش در یک دوره 18 جلسه ای با صرف زمان مساوی برای هر گروه قرار گرفتند. در گروه آزمایشی اول، کارهای ارتقای آگاهی و در گروه آزمایشی دوم، کارهای برون داد مدیریت شده ارائه گردیدند. در پایان دوره، پس آزمون گفتاری دیگری از هر دو گروه آزمایشی گرفته شد. برای آزمون فرضیه مطرح شده از آزمون نمونه های مستقل تی استفاده گردید و نتیجه آن بود که مهارت گفتاری گروه کارهای ارتقای آگاهی به شکل معناداری نسبت به گروه کارهای برون داد مدیریت شده برتری داشتند. کاربرد این پژوهش برای معلمین و طراحان مطالب درسی در انتهای مقاله به تفصیل بحث شده اند.

هدف از پژوهش حاضر تحلیل کیفی-تطبیقی اهداف، محتوا، ساختار دروس، و تعداد واحدهای برنامه درسی دوره کارشناسی ارشد مترجمی زبان انگلیسی در ایران با چند دانشگاه برجسته کشورهای آسیایی است. برای دستیابی به این هدف برنامه درسی نه دانشگاه برجسته آسیایی مورد مطالعه قرار گرفت. در این پژوهش برنامه درسی دوره مذکور با پنج معیار: 1. عنوان دوره کارشناسی ارشد، 2. تعداد واحد ها و طول دوره، 3. ساختار دروس: اجباری و اختیاری، 4. اهداف برنامه درسی، و 5. محتوای برنامه درسی تحلیل گردیدند. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که: الف) اهداف برنامه درسی دوره کارشناسی ارشد به روشنی بیان نشده است؛ ب) بین اهداف دوره با دروس پیشنهادی هماهنگی کافی وجود ندارد؛ پ) توجه اندک به ارائه دروس منطبق با هدف تربیت مترجم حرفه ای شده است؛ ت) در ارائه دروس همراستا با هدف تربیت محقق ترجمه کاستی به چشم می خورد؛ ث)دروسی هماهنگ با هدف تربیت مدرسان ترجمه تدوین نشده است؛ و ج) توجه بیشتری به ارائه دروس نظری ترجمه معطوف شده است.

چکیده توجه به فرهنگ محور بودن زبان، یکی از نکات کلیدی در آموزش زبان خارجی است. نقش زبان در انتقال فرهنگ آنچنان آشکارست که هیچ زبانی بدون فرهنگ، نمی تواند پایدار باشد. زبان و فرهنگ به هم وابسته اند و توانایی هر زبان آموز در یادگیری زبان، به سطح آگاهی و تسلط وی بر فرهنگ وابسته است. بی توجهی به فاکتورهای فرهنگی زبان، بروز خطای زبان شناختی را درپی دارد. پایدارهای مقایسه ای لایه ای پرکاربرد در سطح اصطلاحات و تعبیرات زبان اند و آینه تمام نمای اندیشه ورزی و شناخت گویشوران زبان و رمزینه های فرهنگی اند. بی توجهی به این لایه زایا و پرکاربرد زبانی و رمزینه های فرهنگی تعریف شده در آن ها باعث ایجاد تداخل زبانی-فرهنگی خواهد شد. در این مقاله سعی شده است با استفاده از روش مقایسه ای-تحلیلی و طراحی یک آزمون، میزان آشنایی دانشجویان ایرانی رشته زبان روسی را در شناخت این واحدهای زبانی و تسلط بر آن ها بررسی و بر اساس نتایج به دست آمده، راهکارهایی ارائه شود.

جستار حاضر به واکاوی افعال ایستا و عملگرهای ناقصساز در زبان فارسی از منظری شناختی میپردازد. در این راستا نمودهای واژگانی بر حسب معیارهای تقید زمانی و (نا)همگونی ساختاری مورد ارزیابی قرار میگیرند. در نتیجه محمولهای ناقص به صورت افعالی تبیین میشوند که تقید زمانی نداشته و فاقد ناهمگونی ساختاری میباشند؛ اما افعال کامل به صورت افعالی مقید و ناهمگون توصیف میگردند. در ادامه سه عملگر مهم و پربسامد استمراری، عادتی و زمان دستوری مورد بررسی قرار گرفته و تعامل معناشناختی آنها با نمودهای واژگانی تحلیل میگردد. نتایج نشان میدهد که کارکرد اصلی این سه عملگر در راستای ناقصسازی افعال کامل میباشد. برای مثال عملگر استمراری مرزهای بیرونی رخدادهای کامل را حذف کرده و بر مرزهای میانی تمرکز میکند؛ این در حالی است که عملگر عادتی هم مرزهای بیرونی و هم مرزهای درونی افعال کامل را از کانون توجه زبانمند خارج میسازد. همچنین نشان خواهیم داد که عملگر ناقص ساز استمراری در ترکیب با افعال تحققی/فعالیتی، دستاوردی و لمحه ای به ترتیب تفاسیر استمراری، آغازی و تکراری را تولید میکند.

هدف تحقیق حاضر مقایسه و بررسی میزان تاثیر روش های آموزش نگارش راهبرد-محور و فرایند-محور بر راهبردهای نگارش خودتنظیم راهبردی در مهارت نگارش است. بدین منظور، 60 نفر فراگیر زبان انگلیسی در دو گروه 30 نفری با استفاده از آزمون بسندگی تافل انتخاب شدند. قبل از آموزش، تمامی فراگیران یک مقاله (پیش آزمون) در مورد نموداری نوشتند. سپس یک مربی راهبردهای نگارش خودتنظیم راهبردی را با روش نگارش راهبرد-محور به گروه آزمایش و فرایند-محور به گروه معیار طی شانزده جلسه آموزش داد. سرانجام، فراگیران همراه با یک پرسشنامه یک مقاله و پس ازدو هفته مقاله ی دیگری مانند پیش آزمون نوشتند. دو مربی با استفاده از معیار نمره ی آیلتس مقالات را ارزشیابی کردند. با استفاده از تجزیه و تحلیل واریانس مرکب (SPANOVA) مشخص شد که روش راهبرد-محور در استفاده از راهبردهای نگارش خودتنظیم راهبردی در نگارش مقاله موثرتر و از میان سه متغیر سن، جنسیت و سطح دانش، سن در ایجاد این اثر نقش مهم تری داشته است. بنابراین، آموزش راهبردهای نگارش با استفاده از روش راهبرد-محور باید بخشی از آموزش نگارش باشد.