مطالعات اجتماعی گردشگری
سال:1401 | دوره:10 | شماره:20 |تعداد مقالات:11

هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر مخاطرات ادراک شده در گذران اوقات فراغت بر نشاط اجتماعی گردشگران ورزشی در ایام پاندمی کووید-19 بود. روش پژوهش توصیفی با رویکرد مدل معادلات ساختاری بود. جامعه آماری گردشگران مجموعه های گردشگری ورزشی شهر مشهد بودند که 381 نفر به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. به منظور جمع آوری داده ها از دو پرسش نامه مخاطرات ادراک شده اشراقی و همکاران (1396) و نشاط اجتماعی آکسفورد استفاده شد. روایی صوری و محتوایی پرسش نامه توسط متخصصان تایید و روایی سازه با استفاده از تحلیل عامل اکتشافی و تاییدی، مورد تایید قرار گرفت. همچنین پایایی با استفاده از آلفای کرونباخ برای هر دو پرسش نامه بالای 7/0 به دست آمد. در تجزیه وتحلیل داده ها از آمار توصیفی و آمار استنباطی مانند تی تک نمونه ای و مدل سازی معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج نشان داد که بین میانگین مولفه های مخاطرات ادراک شده و نشاط گردشگران با میانگین نظری تفاوت معناداری وجود دارد. همچنین بین مولفه های مخاطرات ادراک شده با نشاط گردشگران در ایام پاندمی کووید-19 رابطه معناداری وجود داشت. نتایج این پژوهش بر تقویت شاخص هایی از قبیل نظارتی، برنامه ریزی، سخت افزارها، ایمنی، اطلاع رسانی، سازمانی، روش های بین المللی در سیاست گذاری های گردشگری ورزشی جهت جلوگیری از پیامدهای روانشناختی کووید-19 و رسیدن به کمال نشاط اجتماعی تاکید دارد.

به منظور بازاریابی موثرتر گردشگری پایدار، پژوهش حاضر با هدف طبقه بندی عوامل موثر بر قصد سفر مسیولانه بر اساس نیازهای مازلو، و تفسیر و توضیح روابط علی–, معلولی بین عوامل انجام گرفته است. پژوهش در زمره پژوهش های کیفی و کاربردی قرار دارد. به منظور شناسایی عوامل و دستیابی به طبقه بندی مذکور از تکنیک تحلیل محتوا با بررسی پیشینه پژوهش و مصاحبه نیمه ساختاریافته با خبرگان استفاده شد. پس از آن به منظور رسم الگوی تفسیری روابط علی-معلولی از تفکر سیستمی (به صورت کیفی و اعتبارسنجی با تایید خبرگان) بهره گرفته شد. بر اساس یافته های پژوهش 23 عامل در پنج طبقه نیازهای مازلو بدین شرح جایگذاری شد: نیازهای فیزیولوژیک (کیفیت ادراک شده، قیمت، عادات خرید و کنترل رفتاری ادراک شده)، ایمنی (حفاظت و اعتقادات راجع به سلامت سفر مسیولانه)، عشق/تعلق خاطر (نگرانی زیست محیطی، احساس مسیولیت، اثربخشی ادراک شده، آگاهی زیست محیطی، ارزش زیست محیطی، دلبستگی مکانی و وابستگی عاطفی به ساکنان)، احترام (هنجارهای اجتماعی، بیانگر هویت بودن، رضایتمندی، تبلیغات، محتوای شبکه های اجتماعی، نگرش به سفر مسیولانه، اعتقاد در مورد لوکس بودن سفر مسیولانه و تصویر سفر مسیولانه)، و خودشکوفایی (تعالی خویشتن و هنجارهای شخصی). الگوی مفهومی پیشنهادی نیز حاکی از تاثیرگذاری و تاثیرپذیری عوامل و طبقات بر/از یکدیگر بود. لذا ضروری است بازاریابان پس از اولویت بندی نیازهای مسیولانه گروه هدف و انتخاب طبقه نیازها، با استفاده از تفکر سیستمی، مداخلات مورد نظر خود را برنامه ریزی نمایند.

توسعه گردشگری فرهنگی به تعامل مولفه های بسیاری بستگی دارد. سیاست اجزاء و فرایند گردشگری فرهنگی را تحت تاثیر خود قرار می دهد و میراث فرهنگی منبع سازنده گردشگری فرهنگی است و بنابراین این دو به تعامل بالایی برای موفقیت گردشگری فرهنگی نیاز دارند. دراین میان تفسیر یک میانجی تعامل ساز بین سیاست و میراث فرهنگی است که درجهت این تعامل می تواند نقش های مختلفی ایفا کند. ازاین منظر این مقاله درنظر داشته تا به بررسی نقش های تفسیر به عنوان عاملی تعامل ساز بین سیاست و میراث فرهنگی بپردازد و جایگاه این نقش ها را در این تعامل سازی مشخص نماید تا درنهایت گردشگری فرهنگی کشور بتواند از آن منتفع شود. به این منظور و برای تعیین این نقش های بالقوه با استفاده از ادبیات مرتبط و همچنین نظرات خبرگان واجد شرایط، نقش های مذکور شامل تداعی بخشی به هویت مکانی سایت های تاریخی، عبرت گرفتن از آثار و تاریخ گذشتگان، تغییر نظر سیاست مداران نسبت به میراث فرهنگی، تقویت هویت ملی، حفاظت از روح و کالبد مکان های تاریخی، نزدیک تر کردن ذینفعان مکان های تاریخی به یکدیگر، مقابله با نژادپرستی و قوم پرستی، ازبین بردن کج فهمی ها و بدفهمی های تاریخی، نزدیک تر شدن فرهنگ های مختلف به یکدیگر و تقویت فهم متقابل بین سیاست مداران و مردم، استخراج شدند. سپس در بخش میدانی تحقیق، با استفاده از روش دلفی فازی، اجماع نظرات خبرگان در مورد اولویت نقش های مذکور مشخص شد. نتایج این تحقیق نشان داد که بیشترین اجماع خبرگان درخصوص نقش های بالقوه تفسیر در تعامل بین سیاست و میراث فرهنگی، در زمینه تداعی بخشی به هویت مکانی سایت های تاریخی، تقویت هویت ملی و حفاظت از روح و کالبد مکان های تاریخی نمود یافته است.

هویت سازی برند برای مقاصد گردشگری منجر به کاهش مشکلات ناشی از نامحسوس بودن محصولات گردشگری، منسجم تر شدن تلاش های عرضه کنندگان خدمات گردشگری و ثبات در بازارها می گردد و فرایند بخش بندی بازار را تسهیل می کند. با توجه به رقابت روزافزون در صنعت گردشگری، لزوم توجه به هویت برند مقصد بیش از پیش مطرح است، لذا این پژوهش به دنبال طراحی مدل هویت برند مقصد برای شهر مشهد می باشد. پژوهش حاضر از نوع کیفی بوده و با استفاده از تیوری داده بنیاد انجام شده است. در این پژوهش با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند تعداد 12 نفر از مدیران و اساتید و پژوهشگران حوزه برند و گردشگری شهر مشهد مورد مصاحبه های عمیق نیمه ساختاریافته قرار گرفتند و سپس داده های حاصل از آنها از طریق کدگذاری باز، محوری و انتخابی تجزیه و تحلیل شد. یافته های پژوهش نشان می دهد که در مدل هویت برند مقصد، عوامل فردی، همچون آگاهی در مورد برند مقصد و یا میزان تمایلات رفتاری گردشگران باعث می شود که هویت برند مقصد شکل گیرد. از طرفی این هویت برند بر استراتژی ها یا راهبردها تاثیر می گذارد. به عبارت دیگر عوامل مذکور باعث می شود که راهبردها یا استراتژی های بازاریابی متمایز و یا استراتژی توسعه انتخاب گردد. این استراتژی ها پیامدهایی دارد؛ از جمله می توان به توسعه اقتصادی و توسعه اجتماعی اشاره کرد. زمینه این استراتژی ها توسعه مشارکت است که هویت برند مقصد در آن شکل می گیرد. در این میان نباید از متغیرهای مداخله گری چون عوامل محیطی خرد و محیط کلان چشم پوشی کرد.

در عصر حاضر، گردشگری یکی از عوامل موثر در گسترش روابط بین ملت ها به شمار می رود و به منزله ی ایجادکننده ی فرصت های شغلی در بخش اقتصادی و ایجاد تعاملات اجتماعی-فرهنگی مطرح می شود. امروزه گردشگری روستایی در سطح جهانی مورد توجه بسیاری از محققان قرارگرفته است. گردشگری روستایی موجب ایجاد اشتغال، درآمد و کاهش فقر به ویژه در روستاهایی با جاذبه های فرهنگی بوده است. پژوهش حاضر با رویکرد آینده پژوهی و با استفاده از تکنیک دلفی سعی در پاسخ به این مسیله اصلی هست که عوامل کلیدی و پیشران های موثر بر چشم انداز توسعه گردشگری در روستای کندوله کدامند؟ این پژوهش ازلحاظ هدف کاربردی، ازنظر ماهیت بر اساس روش های جدید علم آینده پژوهی، تحلیلی و اکتشافی است که با به کارگیری ترکیبی از مدل های کمی و کیفی انجام گرفته است. شاخص های کلیدی از طریق روش دلفی و شناسایی پیشران های حیاتی از طریق نرم افزار میک مک بر پایه روش تحلیل اثرات متقاطع انجام گرفته است. نتایج حاصل از پژوهش از میان 28 عامل کلیدی، شاخصهای مدیریت شایسته وتبدیل روستای کندوله به روستای پایلوت گردشگری بیشترین تاثیرگذاری را بر سایر عوامل داشته اند. درکنار این عوامل، افزایش میزان سر مایه گذاری بخش خصوصی، تبلیغات، ثبت ونگهداری آثار تاریخی وفرهنگی و تامین امنیت گردشگران به ترتیب در رتبه های بعدی قرار گرفته اند.

تحقیق حاضر با هدف تاثیر رفتار شهروندی سازمانی بر کیفیت خدمات، رضایت و وفاداری مشتریان در صنعت هتلداری در هتل های بین المللی پارسیان استان مازندران، شامل: هتل های پارسیان آزادی رامسر (چهار ستاره) و پارسیان آزادی خزر (چهار ستاره) در تابستان 1396 صورت پذیرفته است. تحقیق حاضر، از نظر هدف، کاربردی و براساس نوع روش تحقیق توصیفی و از لحاظ روش گردآوری داده ها از نوع پیمایشی است. همچنین از روش معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار اسمارت پی ال اس به منظور تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شده است. جامعه آماری این تحقیق کلیه کارکنان و مشتریان هتل های بین المللی پارسیان استان مازندران می باشد. برای به دست آوردن حجم نمونه از روش نمونه گیری تصادفی ساده و فرمول کوکران استفاده شده است. ابزار جمع آوری اطلاعات مربوط به متغیرهای تحقیق، پرسشنامه استاندارد بوده که به منظور سنجش پایایی از آلفای کرونباخ استفاده شده است. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که رفتار شهروندی سازمانی بر کیفیت خدمات، رضایت و وفاداری مشتریان تاثیر مثبت و معنا داری دارد. کیفیت خدمات بر رضایت و وفاداری مشتری تاثیر مثبت و معنا داری دارد. همچنین تاثیر رضایت مشتری بر وفاداری وی مثبت و معنا داراست. همچنین نشان داده شد که متغیر رضایت مشتری دارای بزرگترین مقدار ضریب مسیر است و تاثیر آن نسبت به سایر متغیرها بر وفاداری مشتری بیشتر است. با توجه به تحلیل یافته ها، نتایج و پیشنهادات لازم ارایه گردید.

بحران های محیط زیستی و نابودی منابع طبیعی اساسی ترین مشکلات صنعت گردشگری به شمار می آیند. مواجهه با این گونه معضلات به تلاش جمعی برای تغییر در نیازها و رفتارهای گردشگران و عرضه نمودن محصولات و خدمات سبز نیاز دارد. فعالان گردشگری به دلیل نقشی که در جهت دهی به سبک ها و رفتارهای خاص سفر دارند می توانند تمایل بازار را به رفتارهای سازگاربامحیط زیست و پایدار هدایت کنند. از این رو مطالعه و شناسایی عوامل تاثیرگذار بر نگرش و گرایش آنان موجب جلب مشارکت سایر ذینفعان صنعت به سمت گردشگری سبز خواهد شد. نوع این پژوهش توسعه ای/کاربردی و توصیفی/پیمایشی بوده و جمع آوری داده ها بر اساس پرسشنامه ای متشکل از 31 سوال و انتخاب هدفمند 102 نمونه از فعالان صنعت گردشگری انجام پذیرفت. تجزیه وتحلیل داده ها هم با استفاده از روش الگوسازی معادلات ساختاری در دو بخش: 1) الگوی اندازه گیری جهت بررسی ویژگی فنی پرسشنامه و 2) بخش ساختاری جهت بررسی فرضیه های پژوهش، انجام شد. یافته های پژوهش از تاثیر مثبت و مستقیم متغیر دین داری بر جمع گرایی و تاثیر غیرمستقیم آن بر سایر متغیرهای پژوهش حکایت داشتند. همچنین بر مبنای یافته های پژوهش، میان جمع گرایی با دغدغه محیط زیستی، دانش محیط زیستی با گرایش به گردشگری سبز، دغدغه محیط زیستی بر نگرش به گردشگری سبز ارتباط وجود داشت اما میان دین داری با دانش محیط زیستی و دانش محیط زیستی با دغدغه محیط زیستی ارتباط معناداری مشاهده نشد. بر اساس نتایج این پژوهش توصیه می شود تا بعضی دروس درباره نحوه حفاظت از محیط زیست هنگام سفر، به تمام رده های تحصیلی اضافه گردد.

گردشگری به عنوان گسترده ترین صنعت خدماتی جهان توانسته توجه بسیاری از مدیران و پژوهشگران را به خود جلب نماید. لذا شناسایی عوامل بازاریابی این خدمت و ارایه راهکارهای بهینه به منظور تسهیل جذب گردشگر حایز اهمیت است. با توجه به اینکه پژوهش های صورت گرفته در این زمینه هرکدام به جنبه ای از عوامل بازاریابی پرداخته اند، در نتیجه هدف پژوهش حاضر بررسی نظام مند ادبیات گسترده در مورد بازاریابی گردشگری می باشد. پژوهش حاضر از نظر هدف، اکتشافی و از نظر نتیجه، کاربردی و روش اجرای آن نیز با توجه به رویکرد کیفی فراترکیب یا بررسی نظام مند است. جامعه آماری، کلیه مطالعات انجام شده در بازه زمانی بین سال های 2000 تا 2020 میلادی و 1380 تا 1399 خورشیدی می باشد. در این راستا 580 پژوهش در زمینه موضوع مورد نظر ارزیابی و در نهایت 87 مقاله به صورت هدفمند انتخاب گردید و با تحلیل محتوا و ترکیب ادبیات مربوطه با روش کد-گذاری باز، محوری و انتخابی، در مجموع 78 کد 21 مفهوم، شش مقوله کلیدی طی فرایند جستجو و ترکیب نظام مند انتخاب و مورد تحلیل قرار گرفت و اعتبار آن از طریق آزمون کاپای کافمن تایید گردید. نتایج تحلیل نشان داد مهمترین مقوله های کلیدی شناسایی شده شامل بازاریابی یکپارچه (آمیخته های ترفیعی تشویقی)، رضایت، بازاریابی رابطه مند، بازاریابی داخلی، بازاریابی الکترونیک و مولفه هایICT می باشد. این پژوهش درک عمیق از ادبیات موجود در مورد بازاریابی گردشگری ارایه می دهد.

در رشته برنامه ریزی منطقه ای و حوزه گردشگری با در نظر گرفتن سرعت بالای انتشار مقالات علمی و عدم توانایی بررسی تمام این مقالات توسط محققان، تحلیل مطالعات انجام شده در این حوزه امری ضروری است و از آنجا که در کشور ایران به تازگی فراتحلیل مورد توجه محققان قرار گرفته است، این گونه به نظر می رسد که در آینده نزدیک فراتحلیل در رشته شهرسازی گرایش برنامه ریزی منطقه ای نیز بخش قابل توجهی از مطالعات را به خود اختصاص دهد. مطالعه حاضر به بررسی کیفیت گزارش مطالعات فراتحلیل در مجلات خارجی و داخلی با موضوع گردشگری منطقه ای براساس بیانیه پریزما می پردازد. در این مطالعه، کلیه مجلات خارجی و داخلی (فارسی و انگلیسی) که در حوزه برنامه ریزی منطقه ای با موضوع گردشگری منطقه ای در یک دهه گذشته توسط پایگاه های اطلاعات مگیران، پایگاه جهاد دانشگاهی، گوگل اسکالر و ایرانداک نمایه شده اند، با استفاده از کلید واژگان فراتحلیل، متاآنالیز و گردشگری مورد جستجو قرار گرفته اند. از 38 مقاله یافت شده، پس از اعمال معیارهای ورود به مطالعه، تعداد 13 مقاله باقی مانده که با استفاده از بیانیه پریزما مورد بررسی قرار گرفت و داده ها با استفاده از آمار توصیفی تحلیل شد. میزان انطباق کلی کیفیت مقالات فراتحلیل مورد بررسی در این مطالعه، براساس معیارهای بیانیه پریزما خوب برآورد شد. بیشترین کمبودهای کیفیت در بخش روش پژوهش مقاله نویسی به میزان 38 بوده است. در این مطالعه به ارزیابی گزارش مطالعات فراتحلیل گردشگری منطقه ای پرداخته شد و کیفیت این مطالعات در سطح متوسط بوده است.

پژوهش حاضر به منظور بررسی تاثیر ارزش تجربی بر ابعاد سازنده کیفیت ارتباط صورت گرفته است. برای نیل به هدف پژوهش، مدل پیشنهادی با داده هایی که به روش نمونه گیری قضاوتی از 170 نفر از مشتریان آژانس های مسافرتی معتبر در شمال غرب ایران گردآوری شده است، بر اساس روش مدل یابی معادلات ساختاری و توسط نرم افزار اسمارت پی ال اس 7/2/3 مورد آزمون قرار گرفته است. یافته های تحقیق از تاثیر ارزش تجربی بر سازه های تشکیل دهنده کیفیت ارتباط پشتیبانی می کند. نقش واسطه ای رضایت و اعتماد نیز مورد تایید قرار گرفته است. پیشنهاد مدل مفهومی برای اولین بار و آزمون آن در جامعه آماری مورد نظر از جنبه های نوآورانه تحقیق می باشد. پیشنهاداتی برای مدیران جهت بهبود کیفیت ارتباط با مشتریان و نیز محققان آتی ارایه شده است.

حمایت سازمانی ادراک شده، فرسودگی شغلی و رضایت شغلی از متغیرهایی هستند که می توانند در پیش بینی میزان رفتارهای انحرافی، موثر واقع شوند. هدف از پژوهش حاضر، بررسی نقش حمایت سازمانی ادراک شده و فرسودگی شغلی بر رفتار انحرافی با میانجی گری رضایت شغلی است. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی، از لحاظ ماهیت و روش، توصیفی_ پیمایشی از نوع همبستگی است. برای جمع آوری داده ها، از یک پرسش نامه که مشتمل بر 21 سوال که طبق طیف هفت گزینه ای لیکرت تنظیم شده، استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش، شامل مجموعه کارکنان هتل بیمارستان های شهرستان مشهد به تعداد بیش از هزار نفر است؛ حجم نمونه 310 نفر، که بر اساس روش نمونه گیری در دسترس، انتخاب شدند. پایایی با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ و اعتبار سازه با استفاده از نرم افزار لیزرل و از روش تحلیل عاملی تاییدی بررسی شد. به منظور تجزیه و تحلیل یافته ها از نرم افزار لیزرل و مدل تحلیل مسیر و برای تحلیل متغیر میانجی از آزمون سبل، استفاده شد. نتایج نشان داد، حمایت سازمانی ادراک شده و فرسودگی شغلی می توانند بر رفتار انحرافی به طور مستقیم و غیرمستقیم تاثیر معنی داری بگذارند. جهت بررسی نقش متغیر میانجی، از روش آزمون سبل استفاده شد که نتایج بیانگر آن بود که رضایت شغلی نقش متغیر میانجی را در ارتباط بین متغیرهای دیگر ایفا می کند.