توسعه آموزش جندی شاپور
سال:1393 | دوره:5 | شماره:1 |تعداد مقالات:11

هدف این مطالعه انجام خود ارزیابی کیفیت خدمات دانشکده، دریافت بازخورد دانشجویان و انجام اقدام اصلاحی در راستای الگوی تعالی بنیاد مدیریت کیفیت اروپا (European foundation for Quality Management) EFQM بود. انجام خود ارزیابی در مدل تعالی EFQM بر اساس منطق رادار صورت گرفت؛ برای جاری سازی این منطق، پژوهشی به شیوه توصیفی - مقطعی بر روی کلیه دانشجویان شاغل به تحصیل کارشناسی (270 نفر) در دانشکده پیراپزشکی کاشان در نیمسال اول 91-92 انجام شد. جمع آوری داده ها با استفاده از پرسشنامه ای که برای سنجش عملکرد جاری دانشکده و انتظارات دانشجویان بر اساس مقیاس لیکرت از خوب تا ضعیف امتیازدهی شده بود صورت گرفت. برای توصیف متغیرهای کمی از شاخص های مرکزی و پراکندگی و توزیع فراوانی استفاده شد. بیشترین شکاف بین عملکرد جاری دانشکده و انتظارات دانشجویان در حوزه خدمات حمایتی و مشاوره ای دانشجویان، حوزه مدیریت و کیفیت خدمات آموزشی وجود دارد. استفاده از خود ارزیابی بر اساس الگوی EFQM می تواند به عنوان ابزار بهبود کیفیت در موسسات آموزش عالی به کار رود. با توجه به بیگانگی موسسات آموزش عالی با مدیریت کیفیت و ایجاد بستر مناسب توصیه می شود که اقدامات اصلاحی این موسسات بر روی فعالیت های زیر ساختی شامل سیاست ها و رویه ها، فرآیندها و روش های انجام خدمات و منابع و تجهیزات تمرکز یابند سپس به فرایندهای یاددهی – یادگیری تسری یابد. برای تداوم و تحقق بهبود کیفیت استقرار کمیته ای با این عنوان در دانشگاه های علوم پزشکی ضروری به نظر می رسد.

کارآموزی بخش اساسی و مهم در فرآیند آموزش هر رشته است. در رشته های گروه پزشکی و پیراپزشکی نسبت به سایر رشته های دانشگاهی دوره کارآموزی از اهمیت بیشتری برخوردار است. لذا این پژوهش به بررسی نقاط قوت و ضعف برنامه کارآموزی در عرصه دانشجویان مقطع کارشناسی رشته مدارک پزشکی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز می پردازد. برای این منظور دو ورودی از دانشجویان کارشناسی ناپیوسته مدارک پزشکی دانشگاه جندی شاپور اهواز که دوره کارورزی خود را گذرانده بودند، در تابستان 1390 مورد مطالعه قرار گرفتند. برای گردآوری داده ها از یک پرسشنامه محقق ساخته استفاده گردید. پس از تایید روایی و پایایی، این پرسشنامه در اختیار جامعه پژوهش قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان داد که نقاط قوت عمده برنامه کارآموزی شامل: نحوه برخورد مربیان کارآموزی با دانشجویان، همکاری مدیران مراکز بهداشتی درمانی برای اجرای کارآموزی، هماهنگی قبلی بین گروه مدارک پزشکی و بیمارستان ها و تشکیل کلاس های توجیهی شروع دوره برای آشنایی کارآموزان با فرآیند کارآموزی، بود. کافی و مناسب نبودن امکانات و تسهیلات رفت و آمد، عدم سنجش دانش واقعی فراگیران و تاکید نکردن بر سرفصل های کاربردی در رشته مدارک پزشکی با توجه نیازهای شغلی آینده دانشجویان، نیز از جمله نقاط ضعف برنامه کارآموزی بود. با توجه به تغییر نام رشته مدارک پزشکی به فناوری اطلاعات سلامت، نیازهای آموزشی جدیدی برای کارآموزی دانشجویان مطرح شده است. بنابراین گروه مدیریت و فناوری اطلاعات (مدارک پزشکی) به منظور ارتقاء کیفیت دوره کارآموزی دانشجویان، باید رویکردهای مثبت گذشته در برنامه کارآموزی را ادامه داده و با برنامه ریزی نقاط ضعف گذشته را اصلاح کند.

عوامل مختلفی می تواند بر دیدگاه انسان نسبت به آینده شغلی اثر بگذارد. با توجه به نیاز بیش از پیش زنان در تمامی سطوح بهداشت و باروری به ماما، این مطالعه با هدف بررسی دیدگاه دانشجویان مامایی نسبت به آینده شغلی خود انجام شد. این مطالعه توصیفی_تحلیلی بر روی کلیه دانشجویان مامایی مشغول به تحصیل مقطع کارشناسی دانشگاه آزاد اسلامی رشت، نیمسال اول 91-1390 انجام شد. روش گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته شامل مشخصات فردی و سوالات سنجش نگرش آینده شغلی بود. داده ها با استفاده از نسخه 16 نرم افزار SPSS و آمار توصیفی و تحلیلی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. میانگین نمره نگرش دانشجویان نسبت به آینده شغلی 5.81± 34.95 بود که نمره به دست آمده بالاتر از نمره قابل قبول بود. بین نمره نگرش به آینده شغلی و وضعیت اقتصادی، سن دانشجویان، ارتباط آماری معناداری وجود داشت. ولی بین سایر متغیرهای پژوهش با نگرش آینده شغلی، ارتباط آماری معناداری مشاهده نشد. با توجه به نتایج پژوهش، اکثر دانشجویان نسبت به آینده شغلی خود، دیدگاه مثبتی داشتند. که با در نظرگرفتن کثرت فارغ التحصیلان مامایی، تغییرات اساسی در شرایط بازار کار، توزیع مناسب نیروی انسانی و برنامه ریزی های لازم جهت حل پاره ای از مشکلات آموزشی و ایجاد مراکز مشاوره و حمایت از دانشجویان نسبت به توجیه آینده شغلی درتقویت نگرش دانشجویان به آینده شغلی مفید می باشد.

مدرس دانشگاهی اساسی ترین عامل برای ایجاد موفقیت در تحقق اهداف آموزشی است. لذا توجه به تدریس اثربخش، باعث دستیابی به اهداف آموزشی و بهبود فرآیند یادگیری می گردد. هدف از انجام مطالعه حاضر اولویت بندی و تعیین ارتباط بین مولفه های تاثیرگذار بر تدریس اثربخش یک استاد از دیدگاه دانشجویان کارشناسی ارشد بود. در این مطالعه تحلیلی، کلیه دانشجویان کارشناسی ارشد دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران (105 نفر) در نیمسال دوم تحصیلی 92-1391 به صورت سرشماری انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده جهت گردآوری اطلاعات، پرسشنامه روا و پایا ویژگی های تدریس اثربخش مشتمل بر 9 عامل بود. تحلیل داده بر اساس تئوری گراف و به کمک نرم افزار Mat Lab صورت گرفت. عامل های تسلط بر موضوع درسی، ارائه مطالب جدید و به روز و بیان ساده و شیوا و انتقال واضح و روشن مطالب به طور قطع نفوذ کننده و تاثیرگذار بر تدریس اثربخش بودند و سایر عوامل در گروه تاثیرپذیر و علت ها قرار گرفتند. همچنین دو عامل تسلط بر موضوع درسی و ارزشیابی دانشجویان در هر جلسه، میان ترم و پایان ترم به عنوان اولویت های اول و آخر به ترتیب با مختصات های ( 1.14و 1.14) و (1- و 1) شناخته شدند. بر اساس نتایج مهمترین عامل تسلط استاد به محتوای آموزشی بود، لذا توجه به کیفیت آموزش و ارتقای آن حائز اهمیت است. در راستای افزایش مهارت های ارتباطی بین استاد و دانشجو و آشنایی با روش های تدریس نیز پیشنهاد می گردد که کارگاه ها و دوره های آموزشی مناسب و هدفدار برگزار گردد.

هدف پژوهش حاضر بررسی راهبردهای شناختی تنظیم هیجان به عنوان پیش بینی کننده های سلامت روان و عملکرد تحصیلی در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز بود. در این پژوهش تعداد 230 نفر از دانشجویان به صورت نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند. برای بررسی متغیرهای پژوهش از دو پرسشنامه راهبردهای تنظیم هیجان شناختی (CERQ) و سلامت عمومی (GHQ) و برای اندازه گیری عملکرد تحصیلی از معدل نمرات واحدهایی که دانشجویان تاکنون گذرانده بودند، استفاده شد. برای تحلیل داده ها از نسخه 16 نرم افزار SPSS استفاده شد که تحلیل چند متغیری (رگرسیون) نشان داد از میان راهبردهای تنظیم هیجان شناختی سازگار، پذیرش و از میان راهبردهای تنظیم هیجان شناختی ناسازگار، فاجعه انگاری بهترین پیش بینی کنندگان سلامت روان می باشند. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که هیچ کدام از راهبردهای شناختی تنظیم هیجان با عملکرد تحصیلی دارای رابطه معنادار نیستند. راهبرد شناختی فاجعه انگاری بیشترین عامل تبیین کننده سلامت روان را به خود اختصاص داده بود. پسران بیش از دختران از راهبردهای ملامت خود و فاجعه انگاری استفاده می کردند. با توجه به نتایج تحقیق، راهبردهای تنظیم هیجان شناختی می تواند هدف مهمی در مداخلات شناختی_رفتاری باشد.

پرخاشگری همه ابعاد رشد و سلامت نوجوانان را تحت تاثیر قرار می دهد. رشد جسمی آنان را به علت ایجاد استرس و تنش فراوان مختل می سازد. همچنین رشد ذهنی یا شناختی و یادگیری و پیشرفت تحصیلی آنان را کاهش می دهد. هدف این پژوهش تعیین میزان تاثیر مهارت خود آگاهی بر پرخاشگری و انگیزش پیشرفت تحصیلی دانش آموزان پسر سال سوم راهنمایی بوده است. پژوهش حاضر از نوع نیمه تجربی با طرح پیش آزمون_پس آزمون با گروه کنترل می باشد. جامعه آماری کلیه دانش آموزان پسر سال سوم راهنمایی شهر تهران در سال تحصیلی 92-1391 بود. در این پژوهش تعداد 36 دانش آموز پایه سوم راهنمایی از چهار مدرسه راهنمایی تحصیلی که دارای بالاترین میزان پرخاشگری بودند انتخاب و بصورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جای گرفتند. برای جمع آوری داده ها از آزمون پرخاشگری و انگیزش پیشرفت تحصیلی استفاده شد. آموزش مهارت خودآگاهی در 8 جلسه 45 دقیقه ای در دو گروه آزمایشی به مدت 2 ماه صورت گرفت و گروه کنترل نیز بدون هیچ برنامه آموزشی بودند و پس از اتمام آموزش، پس آزمون برای هر دو گروه اجرا شد. برای تحلیل یافته ها از روش تحلیل واریانس بلوکی استفاده شد. نتایج نشان داد که اثربخشی آموزش مهارت خودآگاهی بر کاهش پرخاشگری (P<0.05 و F=134.202) و افزایش انگیزش پیشرفت تحصیلی تفاوت معناداری دارد (P<0.05 و F=134.997). بر اساس یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که مهارت خودآگاهی بر افزایش انگیزه پیشرفت تحصیلی و کاهش پرخاشگری دانش آموزان موثر است.

آموزش بالینی نقش عمده ای در توسعه مهارت های بالینی داشته و پرستاری نیازمند این است که دانشجویان نحوه مناسب ارایه مراقبت حرفه ای از بیماران را در محیط های بالینی بیاموزند. با وجود نقش مهم آموزش بالینی در ارتقای رفتارهای مراقبتی، هنوز درک و اولویت بندی دانشجویان پرستاری از این رفتارها نامشخص است. لذا این مطالعه با هدف شناسایی اولویتهای رفتارهای مراقبتی از دیدگاه دانشجویان پرستاری صورت گرفت. در این مطالعه توصیفی کلیه دانشجویان پرستاری ترم 7 و 8 سال تحصیلی 1392 علوم پزشکی تبریز به تعداد 200 نفر که مشغول به کارورزی ویژه بودند، به صورت سرشماری انتخاب شدند. ابزار گردآوری، پرسشنامه مراقبتی (Care-Q) بود که توسط لارسون توسعه یافته است و مقیاس داده ها در این پژوهش لیکرت پنج درجه ای با 57 گویه رفتار مراقبتی و شش زیر گروه تنظیم گردید. تجزیه و تحلیل یافته ها توسط نرم افزار آماری SPSS/ Ver.21 انجام گرفت. یافته ها نشان داد که دانشجویان اهمیت رفتارهای مراقبتی را در حد بالایی ارزیابی کرده بودند. بالاترین رتبه مربوط به زیرگروه "در دسترس بودن، پایش و پیگیری بیمار" و کمترین رتبه "ارتباط توام با اعتماد و پیش بینی نیازهای بیمار" بود. همچنین دانشجویان پسر نسبت به دانشجویان دختر، پایش و پیگیری بیمار را در رتبه بالایی مشخص نموده بودند (p<0.05). دراین مطالعه دانشجویان پرستاری توجه به بعد جسمانی و فیزیکی مراقبت را بیشتر از توجه به بعد عاطفی درک کرده بودند که نشان می دهد دانشجویان بایستی توجه زیادی به سایر نیازها در هنگام مراقبت از بیماران داشته باشند. دادن آموزش و آگاهی از ابتدای فعالیت بالینی جهت و ارتقاء یادگیری رفتارهای مراقبتی مناسب پیشنهاد می شود.

مطالعه مستمر در طول دوره می تواند نقش به سزایی در نیمه عمر اطلاعات درسی داشته باشد، این پژوهش با هدف بررسی اثر آزمون های منظم کلاسی در طول دوره بر نمره پایانی آزمون فیزیولوژی کلیه در دو گروه از دانشجویان (پزشکی و داروسازی) انجام شد.روش بررسی: این مطالعه در نیمسال اول سال تحصیلی 91-92 در درس فیزیولوژی کلیه انجام شد و نظر به این که مدرس مربوطه و محتوای درسی کاملا یکسان بودند، جامعه آماری فوق انتخاب شدند. دانشجویان در ورود یا عدم ورود به مطالعه آزاد بودند و بر اساس نظرخواهی از آن ها، فقط دانشجویان داروسازی آمادگی خویش را جهت شرکت در آزمون های منظم کلاسی اعلام نمودند. بنابراین دانشجویان داروسازی علاوه بر آزمون پایانی در سه آزمون طول دوره نیز شرکت کردند. در حالی که دانشجویان پزشکی فقط در آزمون پایانی شرکت داشتند. نیمی از سوالات از نوع تشریحی با پاسخ های بلند و بقیه از نوع تشریحی با پاسخ کوتاه و تعداد سوالات در هر آزمون 8 عدد بود. سوالات آزمون پایانی هر دو گروه کاملا مشابه بود. آنالیز نتایج نشان داد که هم نمره کل دانشجویان داروسازی و هم نمره پایانی آن ها نسبت به دانشجویان پزشکی بالاتر می باشد. علاوه بر این درصد قبولی در آزمون و درصد نمره با کیفیت بالاتر نیز در دانشجویان داروسازی نسبت به پزشکی افزایش قابل ملاحظه ای داشت. لذا درصورتی که آزمون های منظم درطول دوره برگزار گردد می تواند تاثیر قابل توجهی بر میانگین نمره پایانی، کیفیت نمرات و درصد قبولی درس فیزیولوژی کلیه داشته باشد.

امروزه دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی وسیله ای برای رشد و توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی هر کشور محسوب می شوند. این تحقیق، با هدف تعیین میزان رضایتمندی دانشجویان رشته علوم آزمایشگاهی دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد از خدمات آموزشی، پژوهشی و رفاهی انجام شد. این پژوهش یک مطالعه توصیفی_تحلیلی است که 150 نفر از دانشجویان رشته علوم آزمایشگاهی بصورت نمونه گیری طبقه ای_تصادفی انتخاب شدند. اطلاعات مورد نیاز از طریق توزیع یک پرسشنامه 60 سوالی در بین دانشجویان جمع آوری شد. سپس داده ها با استفاده از آزمون های آماری t-test و ANOVA مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که میانگین نمره رضایتمندی دانشجویان از مجموع خدمات 157.6 بود و میانگین نمره رضایتمندی از خدمات آموزشی 91.4، خدمات پژوهشی 58، خدمات رفاهی 8 بود. نتایج همچنین نشان داد که در بین دانشجویان با گروه سنی زیر 20 سال 53.4 درصد، در بین سنین 20 تا 22 سال 60.3 درصد و در بین دانشجویان بالای 22 سال 58.3 درصد آن ها رضایت بالایی نسبت به مجموع خدمات داشته اند .(P=0.00) با توجه به این که میزان رضایت دانشجویان از خدمات آموزشی و پژوهشی در حد خوب و بالا و از خدمات رفاهی در حد پایین و کم بوده و همچنین میزان رضایتمندی از مجموع خدمات در حد متوسط بوده است، بنابراین مسوولان می بایست در جهت بهبود هر چه بیشتر خدمات خصوصا در زمینه رفاهی به دانشجویان تلاش بیشتری انجام دهند.

بررسی و ارزیابی هر گروه آموزشی از داشته ها و عملکرد خود در مسیر تکامل آموزشی و پژوهشی در پیش رو، می تواند در تشخیص کاستی ها و ضعف های احتمالی خود، مثمر ثمر بوده و به بلوغ همه جانبه آن کمک شایانی نماید. هدف از انجام این مطالعه، ارزیابی درونی گروه ایمنی شناسی دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز می باشد. این مطالعه توصیفی در سال تحصیلی 90-1389 در گروه ایمنی شناسی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز به انجام رسید. حوزه های مورد ارزشیابی در این مطالعه شامل: مدیریت گروه، اعضای هیات علمی، حوزه آموزشی، نیروی انسانی، تجهیزات آموزشی و پژوهشی، فضاهای آموزشی و پژوهشی و دانشجویان تحصیلات تکمیلی گروه بوده است. پرسش نامه ها و نشانگرها توسط اعضای هیات علمی گروه و با هماهنگی و اظهار نظر مدیریت مطالعات و توسعه آموزش پزشکی (EDC) دانشگاه تهیه و تدوین گردید. یافته ها بر اساس مقیاس امتیازبندی گورمن از رتبه غیررضایت بخش تا بسیار قوی با دامنه امتیازی 1 تا 5 طبقه بندی گردید. گروه در حوزه های مدیریت (با میانگین اکتسابی 4.16)، اعضای هیات علمی (4.2)، حوزه آموزشی (4.1) بر طبق طبقه بندی گورمن دارای رتبه قوی، در حوزه نیروی انسانی (2.75) دارای رتبه رضایت بخش، در حوزه تجهیزات آموزشی و پژوهشی (3.8) دارای رتبه خوب، در حوزه فضاهای آموزشی و پژوهشی (2.6) دارای رتبه رضایت بخش و در حوزه دانشجویان تحصیلات تکمیلی (3.85) گروه دارای رتبه خوب بوده است. گروه ایمنی شناسی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز در مجموع حوزه های مورد ارزشیابی با میانگین 3.64 بر طبق طبقه بندی گورمن رتبه بالاتر از سطح رضایت بخش را داراست.

هوش هیجانی به معنای ظرفیت ادراک، ابراز، شناخت، کاربرد و مدیریت هیجان ها در خود و دیگران است. مطالعه حاضر با هدف بررسی ارتباط بین وضعیت تحصیلی و هوش هیجانی در دانشجویان دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی بابل طراحی شده است. این مطالعه توصیفی_تحلیلی بر روی تمام 93 نفر از دانشجویان دندانپزشکی سال های چهارم، پنجم و ششم دانشگاه علوم پزشکی بابل در سال تحصیلی 1391-92 انجام شد. جهت تعیین میزان هوش هیجانی از پرسشنامه هوش هیجانی بار آن استفاده شد. معدل دانشجویان به عنوان شاخص وضعیت تحصیلی در نظر گرفته شد. اطلاعات با استفاده از نسخه 18 نرم افزار SPSS و آزمون آماری T-test مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. میانگین هوش هیجانی 353.49 بود و کمترین میانگین مربوط به خرده مقیاس تحمل استرس و بیشترین میانگین مربوط به خرده مقیاس همدلی کردن بود. بین خرده مقیاس هوش هیجانی در ورودی های مختلف اختلاف معناداری وجود نداشت (P>0.05). نمره کل هوش هیجانی در دختران به طور معناداری بیشتر از پسران بود (P=0.01). همچنین نمره دختران در خرده مقیاس های واقع گرایی، روابط بین فردی، خوش بینی، همدلی و خود ابرازی به طور معناداری از پسران بیشتر بود. بین روند تحصیلی دانشجویان بومی و غیر بومی (خوابگاهی) سال چهارم، پنجم و ششم طی سال های تحصیلی آن ها تفاوت معناداری وجود نداشت (P>0.05). نمره کل هوش هیجانی در دختران به طور معناداری بیشتر از پسران بود. بین روند تحصیلی دانشجویان بومی و خوابگاهی در هر یک از سه ورودی تفاوت معناداری وجود نداشت. بین هوش هیجانی و وضعیت تحصیلی رابطه معناداری وجود نداشت.