پژوهش های جانوری
سال:1395 | دوره:29 | شماره:2 |تعداد مقالات:12

ماهیان در هر دو محیط پرورشی و طبیعی می توانند با دوره های محرومیت غذایی یا گرسنگی مواجه شوند. مطالعه حاضر، به منظور بررسی اثر محرومیت غذایی بر شاخص های بیوشیمیایی (پروتئین کل، گلوکز، کلسترول، آسپارتات آمینو ترانسفراز و آلانین آمینوترانسفراز) و هماتولوژیک (هماتوکریت، هموگلوبین، حجم متوسط گلبول قرمز، هموگلوبین متوسط گلبول قرمز، شمارش گلبول سفید، شمارش گلبول قرمز و غلظت متوسط هموگلوبین گلبول های قرمز خون) ماهی شانک زرد باله در دو اندازه وزنی مختلف طراحی گردید. در این تحقیق، 120 ماهی با میانگین طولی 98/0± 05/8 سانتی متر و وزنی 07/1± 46/7 گرم (اندازه A) و 120 ماهی با میانگین طولی 86/0± 05/11 سانتی متر و وزنی 07/3± 01/18 گرم (اندازه B)، هر کدام به دو گروه تغذیه شده و تغذیه نشده با سه تکرار (20 قطعه ماهی در هر تکرار) تقسیم شدند. ماهی ها در مخازن پلاستیکی 60 لیتری نگهداری شدند. نمونه گیری از ماهی ها در دوره های 10، 20 و30 روزه محرومیت غذایی انجام شد. نتایج بدست آمده حاکی از کاهش معنی دار میزان گلوکز، کلسترول، پروتئین کل و افزایش معنی دار تعداد گلبول سفید گروه تغذیه نشده در اندازه A شده است (05/0>P). در حالیکه تفاوت معنی-داری در این شاخص های بیوشیمیایی و هماتولوژیک (به استثنای تعداد گلیول سفید) در اندازه B بین گروه تغذیه شده و تغذیه نشده مشاهده نگردید. نتایج حاضر نشان می دهد که اندازه می تواند بعنوان عامل مهمی در تعیین پاسخ بیوشیمیایی و هماتولوژیکی ماهی شانک زرد باله به گرسنگی در نظر گرفته شود.

سوسمار سبز خزری (Lacerta strigata) متعلق به خانواده لاسرتیده، روزفعال بوده و زیستگاه اصلی آن در نواحی خزری و مدیترانه ای، تپه های ماسه ای و شنزارهای سواحل دریا، مرداب یا رودخانه ها با پوشش گیاهی استپی و اغلب بوته ای می باشد. از آنجا که مطالعات اندکی بر روی چرخه های تولیدمثلی سوسمار سبز خزری در ایران و جهان صورت گرفته، لذا این تحقیق به منظور بررسی چرخه ی اسپرماتوژنز این گونه در استان مازندران انجام شد. از 15 فروردین تا 30 شهریور 1392 تعداد 24 نمونه ی نر از سه ایستگاه گوهرباران، آبندانسر و آبندانکش در اطراف شهرستان ساری در گشت های روزانه و با دست جمع آوری شدند. پس از انتقال نمونه ها به آزمایشگاه با کلروفرم بیهوش شدند و صفات مورفومتریک آنها شامل طول سر، طول بدن و دم، طول و عرض همی پنیس، طول و عرض بیضه، وزن بدن و بیضه ها اندازه گیری شد. در طی شش ماه دوره ی فعالیت این گونه، بیضه ی 24 نمونه نر بالغ مورد بررسی ریختی و بافتی قرار گرفت. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد اسپرماتوژنز در این گونه شامل چهار فاز فعال، انتقالی، غیرفعال و ترمیمی است. دو فاز آخر مرز مشخصی نداشته و با این که تولید اسپرم وجود ندارد ولی ترمیم لایه زاینده از شهریور آغاز و تا اوایل فروردین ادامه دارد. اسپرماتوژنز از اواخر اسفند آغاز و اوج آن در فصل بهار و در خرداد ماه بوده و از مرداد به بعد کاملاً متوقف می شود. تولیدمثل این گونه از نوع فصلی و اسپرماتوژنز از نوع پیوسته است.

در این تحقیق ارتباط بین یادگیری فضایی موش های نر و ماده در ماز آبی موریس و جهت چرخش آن ها موردبررسی قرارگرفته است. میزان یادگیری 54 سر موش صحرایی نر و ماده نژاد ویستار در ماز آبی موریس سنجیده شد. سپس ارتباط یادگیری فضایی حیوانات در ماز آبی با جهت گردششان در لحظه ی رهاسازی مورد ارزیابی قرارگرفت. در موش های صحرایی نر میزان یادگیری فضایی چپ گردها نسبت به راست گردها بهتر بود. در حالیکه در ماده ها، یادگیری فضایی در راست گردها و بیادآوری در چپ گردها بهتر بود. مقایسه جهت گردش در موش های نر و ماده نشان داد که اگرچه مقایسه کل موش های نر و ماده نشان دهنده عدم وجود اختلاف در میزان یادگیری بین موش های نر و ماده بود، ولی یادگیری در موش های ماده راست گرد و به یادآوری در موشهای ماده چپ گرد بهتر از معادل های آنها در موش های نر بود. نتایج این تحقیق نشان داد که می توان از روی جهت گردش در اولین آزمون آموزش در ماز آبی موریس، میزان یادگیری موش های صحرایی نر و ماده را پیش بینی نمود. در نظر گرفتن این متغیر می تواند در توجیه تفاوت های جنسیتی در ماز آبی موریس مفید باشد.

افلوکساسین ازآنتی بیوتیکهای خانواده فلوروکینولونی می باشدکه روی بیماریهای عفونی دستگاه اداراری – تناسلی اثر میکند. ژله رویال توسط غدد هیپوفارنژیال زنبور کارگر ترشح می شود وبا تاثیر بر تولیدمثل، تمایلات جنسی را افزایش می دهد. با توجه به اینکه آنتی بیوتیک ها در کاهش باروری نقش دارند و یکی از عوامل ناباروری محسوب می شوند هدف از تحقیق حاضر بررسی تاثیر آنتی بیوتیک افلوکساسین برقطر لوله های منی ساز در بیضه واثر درمانی ژله رویال برآن می باشد که طی آن از 32 رت نر بالغ استفاده شد. رتها به 4گروه تقسیم شدند گروههای تحت مطالعه درمقایسه با گروه کنترل(گروه1) از افلوکساسین استفاده کردند. به هر سه گروه تحت مطالعه در سیکل 14 روزه افلوکساسین با دوز 200 میلی گرمی به مقدار 3/0 سی سی داده شد گروه 2 (دارو)بعداز اتمام سیکل 14 روزه آسان کشی شدند و گروه 3 نیز بعد از اتمام سیکل 14 روزه دارو، بمدت 14 روز دیگر در شرایط بدون دارو قرار گرفتند (28 روز ). گروه4 نیز با اتمام سیکل 14 روزه دارو، بمدت 14 روز دیگر تحت درمان با ژله رویال قرار گرفتند (28 روز ). سپس گروه 4و3 بعد از اتمام سیکل دارو و درمان آسان کشی شدند و بافت بیضه آنها استخراج گردید. مقاطع بافتی با H & E رنگ آمیزی شدند. این تحقیق نشان داد که افلوکساسین قطر لوله ها را به طور معنی داری نسبت به گروه کنترل کاهش داده است اما ژله رویال اثر درمانی القا کرده است.

قارچ Aspergillus niger با توجه به امکان تولید بایومس بالا و مقادیر قابل توجه کیتوزان در دیواره ی سلولی جهت تولید کیتوزان انتخاب و کشت گردید. قارچ کشت شده روی محیط پوتیتو دکستروز آگار، در محیط کشت پوتیتو دکستروز براث تلقیح و در دمای محیط و دور شیکر rpm 180 انکوبه شد. تغییرات بایومس، میزان کیتوزان و دیگر پارامترهای رشد در طی یک بازه ی زمانی 21 روزه اندازه گیری شد. نتایج بدست آمده نشان داد که حداکثر بایومس قارچی(g/L 22. 5)، کیتوزان(7. 37%) و دیگر پارامترهای رشد دراواخر مرحله ی رشد لگاریتمی قارچ بدست آمد. در این مرحله ی رشد pH محیط نیز در کمترین مقدار خود(2. 5) قرار گرفت. پس از ورود محیط کشت به مرحله ی سکون فاکتورهای مذکور بطور محسوسی کاهش یافتند. کیتوزان بدست آمده روی 9 میکروارگانیسم بیماری زا مورد مطالعه قرار گرفت. خواص ضد میکروبی کیتوزان استخراج شده روی باکتری های گرم مثبت بیشتر از باکتری های گرو منفی بود (p≤ 0. 5 ). اما بیشترین بازدارندگی کیتوزان روی قارچ Candida albicans بود. در عین حال تفاوت معنی داری بین خاصیت ضد قارچی و ضد باکتری کیتوزان مشاهده نشد(p≥ 0. 5 ). با توجه به در دسترس بودن، کشت و نگهداری آسان این سویه ی قارچی و تولید مقدار قابل قبولی کیتوزان، می توان از آن به عنوان یک سویه ی مناسب برای تولید کیتوزان و جایگزین منابع قدیمی (سخت پوستان) یاد کرد. خواص ضدمیکروبی مشاهده شده نیز بیانگر اثر قابل قبول کیتوزان روی برخی از سویه ها میکروبی می باشد که نیازمند مطالعات بیشتر است.

مطالعه حاضر جهت مشخص کردن پارامترهای بیوشیمیایی خون با پتانسیل تشخیصی برای ارزیابی وضعیت تغذیه ای و سلامت در ماهی کپور معمولی انجام شد. بر این اساس 90 قطعه ماهی کپور با میانگین وزنی 5/9± 157 گرم در سه تیمار و سه تکرار به ازای هر تیمار، در 9 مخزن 300 لیتری به طور تصادفی رهاسازی شدند و تحت شرایط متفاوت تغذیه ای قرار گرفتند: تیمار اول 14 روز تا حد سیری غذا دهی شدند، تیمار دوم 7 روز غذا دهی و به دنبال آن 7 روز گرسنه نگه داشته شدند و تیمار سوم 14 روز تحت شرایط گرسنگی قرار گرفتند. در پایان آزمایش خونگیری انجام شده و پارامترهای بیوشیمیایی با استفاده از روش های آزمایشگاهی استاندارد اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که میزان تری گلیسیرید، پروتئین کل، آنزیم های ALT، AST و هورمون T3 پس از یک هفته گرسنگی به طور معنی داری کاهش یافت (p˂ 0/05) و این روند کاهشی در هفته دوم گرسنگی تنها برای تری گلیسیرید و آنزیم AST به طور معنی داری مشاهده شد (p˂ 0/05). همچنین از نظر کلسیم، فسفر، منیزیم، کلسترول و هورمون T4 بین تیمارها تفاوت معنی داری ثبت نشد. از این رو تری گلیسیرید و AST با توجه به کاهش مداوم در طول دوره گرسنگی، پتانسیل استفاده به عنوان شاخص نشان دهنده وضعیت تغذیه ای را در ماهی کپور معمولی سالم دارند و میزان پروتئین کل، T3 و ALT که پس از پایان هفته اول گرسنگی نسبتاً مستقل از شرایط تغذیه ای بوده اند تنها می توانند به عنوان شاخص نشان دهنده گرسنگی در کوتاه مدت برای ماهی کپور مفید باشند.

به منظور تاثیر بقایای مختلف گیاهی در تولید ورمیکمپوست و میزان تکثیر و بازدهی کرم خاکی، آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی در دوره 90 روزه در دانشکده کشاورزی دانشگاه گنبدکاووس در سال 1392 اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل: کود گاوی خالص، کود گاوی+برگ نخل(75: 25)، کود گاوی+برگ نخل (50: 50)، کود گاوی+برگ نخل (25: 75)، کودگاوی + سیب زمینی (75: 25)، کودگاوی+سیب زمینی(50: 50)، کودگاوی+کلم(75: 25) و کودگاوی + کلم(50: 50) بود. میزان تکثیر و بازدهی، وزن نهایی کرم تولیدی و میزان pHوEC قبل و بعد از تولید ورمی کمپوست، کربن و ازت کل و نسبت کربن به نیتروژن اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که بین تیمارها از نطر نسبت های تکثیر و بازدهی، وزن نهایی و تمامی خصوصیات شیمیایی غیر از میزان EC قبل، اختلاف معنی داری وجود دارد. نسبت تکثیر و بازدهی در تیمار کودگاوی با برگ نخل به نسبت 50 درصد با 45/35 بیشترین و کمترین آن در تیمار کودگاوی با سیب زمینی به نسبت 50 درصد با میانگین 83/1 مشاهده شد. بیشترین و کمترین میزان کربن کل به ترتیب در تیمار شاهد و تیمار 75 درصد کودگاوی +25 درصد کلم به دست آمد. حداکثر و حداقل مقدار نیتروژن به ترتیب مربوط به دو تیمار کودگاوی مخلوط با سیب زمینی و کود گاوی همراه کلم به نسبت های 75 به 25 درصد با 08/3 و83/1 میلی گرم بر گرم بود. بررسی تغییرات شیمیایی نشان داد که میزان EC در همه تیمارها نسبت به قبل افزایش و pH کاهش معنی داری پیدا کرده است.

استفاده از داورهای بیهوشی یکی از روش های متداول جهت به حداقل رساندن و یا کاهش اثرات استرس در ماهیان می باشد. هدف از این مطالعه، بررسی اثرات میخک و امولسیون اسانس نعناع و متیل سالیسیلات (CMSE) بر بیهوشی و گلوکز خون ماهی قزل آلای رنگین کمان (25/0± 35/27 گرم) بود. ماهیان جهت بیهوشی در معرض غلظت های مختلف CMSE (395، 526 و 657 میکرولیتر در لیتر) قرار گرفتند. نتایج به دست آمده نشان داد که زمان القاء بیهوشی با افزایش غلظت CMSE به طور معنی داری کاهش یافت (05/0>P). با این حال، زمان برگشت از بیهوشی با افزایش غلظت بیهوش کننده به طور معنی داری افزایش یافت (05/0>P). سرعت زنش سرپوش آبششی در ابتدا افزایش و سپس با افزایش غلظت بیهوش کننده به آرامی کاهش یافت. میزان گلوکز خون به طور معنی داری تحت تاثیر غلظت بیهوش-کننده بود (05/0>P). بیشترین مقادیر گلوکز بعد از بیهوشی و برگشت از بیهوشی مربوط به غلظت 657 میکرولیتر در لیتر بود. آزمایش دیگری نیز به منظور مقایسه امولسیون اسانس نعناع و متیل سالیسیلات با پودر گل میخک انجام شد که در آن ماهیان در غلظت 526 میکرولیتر در لیتر CMSE و 200 میلی گرم در لیتر پورد گل میخک غوطه ور شدند. زمان القاء بیهوشی و زمان برگشت از بیهوشی در گروه CMSE سریع تر بود. همچنین، کمترین مقادیر گلوکز و بالاترین سرعت زنش سرپوش مربوط به گروه CMSE بود. در این مطالعه مرگ و میری مشاهده نشد. نتایج این مطالعه نشان می دهد که کاربرد امولسیون اسانس نعناع و متیل سالیسیلات در غلظت 526 میکرولیتر در لیتر می تواند برای بیهوشی ماهی قزل آلای رنگین کمان مناسب باشد.

امروزه از گیاهان دارویی به عنوان محرک ایمنی، رشد و تقویت کننده سیستم فیزیولوژیک آبزیان استفاده می شود. در این پژوهش اثر آویشن شیرازی بر رشد و سلامت ماهی کپور معمولی مورد بررسی قرار گرفته است. تعداد 144 عدد ماهی کپور به چهار گروه تقسیم بندی و به مدت 45 روز بدین صورت تیماربندی شدند: بچه ماهیان گروه اول (کنترل) با استفاده از جیره غذایی استاندارد، گروه دوم با جیره غذایی حاوی 1% پودر آویشن شیرازی، گروه سوم با جیره حاوی میزان اضافی 100 میلی گرم در کیلوگرم ویتامین E و گروه چهارم از تلفیق مکمل های آویشن و ویتامین E با سطح مشابه تیمارهای قبلی تغذیه شدند. شاخص های رشد و سلامت در تمامی گروه ها در روزهای 15، 30 و 45 اندازه گیری و مقایسه شدند. نتایج نشان داد که استفاده از آویشن در جیره غذایی ماهی کپور اثر منفی نداشته و در عوض شاخص احشایی، درصد وزن به دست آمده، شاخص سیری، نرخ رشد ویژه، بازده تبدیل غذایی و بازده موثر پروتئین در گروه انفرادی آویشن اختلاف معنی داری با گروه کنترل نشان داد (P<0. 05). همچنین گروه آویشن در تمامی شاخص های مورد بررسی بهبود بیشتری نسبت به گروه ویتامین E نشان داد. در ضمن استفاده تلفیقی از آویشن شیرازی و ویتامین E نتوانست موجب رشد و بهره وری مضاعف ماهی کپور شود. به طور کلی استفاده انفرادی یک درصد آویشن شیرازی بهترین نتیجه را در این مطالعه به دنبال داشته است.

حفره بدن توتیای دریایی با مایع سلومیک پر شده که محیط مایع بدن را تشکیل می دهد. رنگدانه نفتاکینون موجود در مایع سلومیک توتیا، دارای خواص زیستی متعددی از جمله خاصیت ضد باکتریایی، ضد جلبکی و ضد اکسیدانی می باشد. هدف از مطالعه حاضر، یافتن بهترین حالت استخراج مایع سلومیک و استخراج سلول های آزاد و سلوموسیت لیزات از مایع سلومیک توتیای دریایی گونه Echinometra mathaei، شناسایی و سنجش کمی و کیفی رنگدانه های نفتاکینونی می باشد. استخراج مایع سلومیک با چهار حالت مختلف انجام شد. کمیت ترکیبات نفتاکینونی هر چهار حالت نیز به کمک روش طیف سنجی محاسبه و سپس کیفیت آن ها با استفاده از LC-MS ارزیابی گردید. نتایج نشان داد که بهترین حالت استخراج مایع سلومیک، استفاده از حالت بافره است، که می توان آن را برای سنجش فعالیت های زیستی به کار برد. هم چنین، نتایج حاصل از شناسایی کمی و کیفی رنگدانه های موجود در سلول های آزاد و سلوموسیت لیزات نشان داد که بیش ترین رنگدانه ها از نظر کمی، به ترتیب، اسپینوکروم A، B، C و اکینوکروم A می باشند که نتایج حاصل از LC-MS نیز این یافته ها را تاییدکرد. نتایج حاصل از این مطالعه نیز نشان داد که مایع سلومیک توتیای دریایی E. mathaei به علت دارا بودن رنگدانه های مختلف و با توجه به نقش هر یک از آن ها، می تواند در صنایع دارویی مورد استفاده قرار گیرد.

هدف: امروزه نیترات از طریق کودهای شیمیایی و سوخت های فسیلی وارد آب های زیر زمینی شده و وارد آب آشامیدنی می شود. با توجه به اینکه نیترات از طریق سد خونی جفتی عبور کرده و مستقیما وارد کبد جنین می شود، هدف از این مطالعه اثرات نیترات مازاد در آب آشامیدنی بر سلول های کبدی و اثرات مخرب آن بر روند تکوین بود. مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی در روز صفر بارداری موش ها را به سه گروه کنترل، تجربی اول و تجربی دوم (به ترتیب 450 و 900 میلی گرم بر لیتر نیترات در هر روز) تقسیم شدند. در روز 17 بارداری حیوانات بوسیله استنشاق کلروفرم بیهوش کرده و کبد جنین ها جدا و در فرمالین 10% فیکس شد و سپس مورد بررسی ایمونوهیستوشیمی و هیستوپاتولوژی قرار گرفت. در این تحقیق از نرم افزار Image J جهت شمارش سلولی و از نرم افزار SPSS و با آزمون ANOVA یک طرفه جهت آنالیز آماری استفاده شد. نتایج: نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد نیترات مازاد در آب تغییرات معناداری در کاهش تعداد و وزن جنین ها، نیز تغییرات هیستوپاتولوژی در سلول های کبدی جنین ایجاد کرد و طبق بررسی ایمونوهیستوشیمی، میزان بیان فاکتور آپوپتوزی BCL2 در بافت کبد در دوره جنینی با افزایش نیترات آب آشامیدنی تغییرات معنی داری نشان داد. نتیجه گیری: نیترات مازاد در آب آشامیدنی سبب اختلالاتی در تکوین کبد جنین در طول دوره بارداری می شود.

مطالعه حاضر با هدف بررسی اثرات نسبت های مختلف اسیدهای چرب 3-n به 6-n در جیره غذایی بر ترکیبات بیوشیمیایی و پروفیل اسیدهای چرب بدن ماهیان جوان کپور معمولی (Cyprinus carpio) در طی 56 روز طراحی گردید. 270 قطعه کپور معمولی جوان با میانگین وزن اولیه 10/0± 24/16 گرم در 18 تانک توزیع گردیدند. شش جیره غذایی با محتوای پروتئین و انرژی یکسان با نسبت های مختلف اسیدهای چرب غیر اشباع 3-n به 6-n با جایگزینی روغن ماهی و روغن کلزا شامل نسبت 97/5 (تیمار 1)، 22/3 (تیمار 2)، 14/2 (تیمار 3)، 53/1 (تیمار 4)، 15/1 (تیمار 5) و 92/0 (تیمار 6) تهیه گردید. به استثنای محتوی چربی، سایر ترکیبات بیوشیمیایی بدن ماهیان کپور معمولی جوان در تیمارهای مختلف اختلاف معنی داری را نشان ندادند (P>0. 05).