پژوهش های گیاهی
سال:1394 | دوره:28 | شماره:4 |تعداد مقالات:20

قارچ های میکوریزی از اجزای ضروری سیستم های کشاورزی بوده و نقش مهمی در بهبود رشد گیاهان دارند. در این بررسی قارچ های میکوریز اطراف ریزوسفر آویشن دنائی در مناطق ایوان و تهران که از رویشگاه های طبیعی این گونه گیاهی ارزشمند و بومی ایران می باشند، شناسائی گردیدند. درکل 9 گونه قارچ میکوریز که متعلق به جنس های Glomus و Scutellospora بودند در اطراف ریزوسفر این گونه گیاهی مشاهده شد. از طرفی به منظور بررسی اثر کلونیزاسیون قارچ G. intraradices بر روی ارتفاع ساقه، وزن تر و خشک اندام هوائی، میزان ازت و پلی آمین ها، ماده تلقیحی حاوی اسپورها و ریشه های کلونیزه شده با این قارچ میکوریزی در شرایط گلخانه ایی به گیاهان رشد کرده در این شرایط اضافه شد. کلونیزاسیون با قارچ مورد نظر تفاوتی از نظر ارتفاع ساقه، وزن خشک اندام هوائی و میزان پوترسین باند شده ایجاد نکرد ولی سبب کاهش وزن تر اندام هوائی، میزان ازت و پوترسین کونژوگه در گیاهان تیمار نسبت به کنترل ها شده بود.

متیل جاسمونات یک هورمون گیاهی است که به طور وسیع در گیاهان انتشار یافته و نقش مهمی در فعالیت فیزیولوژیکی در گیاهان ایفا می کند. مس عنصری ضروری برای گیاه می باشد. مقدار زیاد آن باعث ایجاد سمیت در گیاه از طریق ایجاد گونه های فعال اکسیژن می شود. در این تحقیق اثر احتمالی تیمارهای مختلف متیل جاسمونات بر کاهش تنش اکسیداتیو در گیاه شاهی (Lepidium sativum)، تحت سطوح مختلف تنش مس (50، 100 و 200 میکرومولار CuSo4)، مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور، پراکسیداسیون لیپیدها، میزان پروتئین و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که تنش مس به تنهایی باعث افزایش میزان مالون دآلدئید، پراکسید هیدروژن و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان کاتالاز (CAT)، آسکوربات پراکسیداز (APX) و گایاکول-پراکسیداز (GPX) گردید. اما تیمارهای 5 و 10 میکرومولار متیل جاسمونات سبب بهبود پارامترهای مذکور تحت تنش مس گردید، که نشان دهنده کاهش خسارت اکسیداتیو و تاثیر متیل جاسمونات در افزایش تحمل گیاه شاهی در شرایط تنش مس می باشد.

برنج (Oryza sativa L.) و سوروف (Echinochola cruss- galli L.) گیاهانی یکساله و متعلق به تیره غلات می باشند. سوروف یکی از مهم ترین علف های هرز شالیزار های برنج در ایران و جهان است. در این مطالعه اثرات دگرآسیبی سوروف بر صفات تشریحی گیاه برنج طارم محلی در مراحل گلدهی و رسیدن دانه مورد بررسی قرار گرفت. آزمایشی با استفاده از عصاره های آبی 50 و 100% ریشه و اندام هوایی گیاه سوروف به منظور بررسی اثر آن ها بر روی صفات تشریحی برنج طراحی شد. نتایج نشان داد در برنج های تیمار شده با عصاره های آبی 100% ریشه سوروف در مرحله گلدهی و رسیدن دانه، تعداد و اندازه دانه های سیلیسی در سلول های روپوست پشتی برگ و روپوست ساقه و تعداد و اندازه دستجات روزنه ای برگ افزایش یافتند. در برش عرضی ساقه تعداد و اندازه برآمدگی های ناشی از دانه های سیلیسی در سطح ساقه و نیز اندازه دستجات آوندی افزایش نشان داد. در برنج های تیمار دیده با عصاره های آبی ریشه سوروف با افزایش سیلیس در برگ و ساقه گیاه برنج، طول ساقه، مقدار محصول، مقاومت در مقابل کرم ساقه خوار و استحکام ساقه در مقابل ورس (خوابیدگی ناشی از باد و باران) افزایش یافتند. نتایج نشان داد که عصاره های آبی ریشه سوروف بر تعداد و اندازه دانه های سیلیسی و بر آمدگی های ناشی از آن ها در برگ و ساقه اثر مثبت داشت و باعث افزایش مقاومت و استحکام ساقه ها شد که به افزایش برداشت محصول برنج شد.

در این پژوهش تاثیر محلول پاشی اسید سالسیلیک و کیتوزان در شرایط کم آبیاری بر ویژگی های کمی و کیفی گلرنگ (. Carthamus thinctorius L) (رقم گلدشت)، به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار انجام شد. تنش خشکی شامل: (A 1) آبیاری 75 درصد ظرفیت مزرعه (شاهد)، (A 2) آبیاری 50 درصد ظرفیت مزرعه (تنش متوسط)، (A 3) آبیاری 25 درصد ظرفیت مزرعه (تنش شدید) به عنوان عامل اصلی و محلول پاشی اسید سالسیلیک و کیتوزان به عنوان عامل فرعی بودند. تنش خشکی موجب کاهش ارتفاع، شاخه فرعی، عملکرد دانه، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، پروتئین دانه، کربوهیدرات های محلول، میزان کلروفیل گردید. اسید سالیسیلیک و کیتوزان در شرایط غیر تنش به طور معنی داری موجب افزایش تمامی شاخص ها به جز کلروفیل و شاخص سطح برگ شد. نتایج نشان داد در شرایط تنش، محلول پاشی اسید سالیسیلیک و کیتوزان بر عملکرد بیولوژیک معنی دار بود. بنابراین می توان نتیجه گیری کرد که اسید سالیسیلیک و کیتوزان در رفع آسیب اکسیداتیو ناشی از این تنش نقش دارد و قادر است به طور موثری باعث افزایش عملکرد گلرنگ شود.

گیاه خارشتر با نام علمی Alhagi ازتیره Fabaceae با میوه های غیرخوراکی است که خواص دارویی بسیاری برای آن شمرده شده است. خارشتر بومی جنوب اروپا بوده ودر بسیاری از مناطق ایران نیز یافت می شود. با توجه به کمبود اطلاعات علمی در زمینه وی‍ژگی های ریخت شناسی این گیاه، بررسی ساختار تشریحی اندام های رویشی و زایشی Alhagi persarum مورد توجه قرار گرفت. بررسی ساختار تشریحی مریستم رویشی، مریستم زایشی و گل، با استفاده از تثبیت نمونه ها در فیکساتور F.A.A، گذراندن مراحل آماده سازی برای قالب گیری در پارافین، برش گیری با دستگاه میکروتوم به ضخامت 10-7 میکرومتر، رنگ آمیزی برش ها با هماتوکسیلین- ائوزین، برش ها با میکروسکوپ نوری انجام شد و از نمونه های مناسب با فتومیکروسکوپ عکسبرداری شد. مریستم رویشی از دو لایه تونیکا، کورپوس تشکیل شده است. گل در این گیاه کامل است.از نوع زیگومورف (نامنظم) می باشد و پرچم ها به صورت دیادلف می باشند. تاپی از نوع ترشحی می باشد. تخمک از نوع واژگون است و دارای پوشش دو لایه است.

کتان سفید (Linum album) یکی از گیاهان دارویی بومی ایران حاوی ماده موثره پودوفیلوتوکسین (PTOX) می باشد. این ماده ارزشمند دارویی به عنوان پیش ماده، برای سنتز داروهای ضدتوموری مهم مانند Etoposide، Teniposide و Etopophos استفاده می شود. کشت بافت گیاهی روشی مناسب برای افزایش تولید متابولیت های ثانویه در گیاهان دارویی می باشد. در این تحقیق، القا کالوس به منظور باززایی در شرایط آزمایشگاه مورد بررسی قرار گرفته است. جدا کشت نوساقه در محیط کشت MS حاوی ترکیب هورمون های KIN با غلظت های (0-0.2-0.4) میلی گرم در لیتر و NAA با غلظت های (0-0.4-0.8-1-1.5-2-2.5) میلی گرم در لیتر در تاریکی قرار گرفت. بیشترین وزن کالوس در محیط کشت MS حاوی ترکیب هورمونی 2 میلی گرم در لیتر NAA و 0.4 میلی گرم در لیتر KIN به دست آمد. کالوس ها به محیط کشت MS حاوی غلظت های 1 تا 2.5 میلی گرم در لیتر BAP تنها یا در ترکیب با 0.2 میلی گرم در لیتر NAA برای باززایی نوساقه انتقال یافتند که بهترین تیمار برای باززایی نوساقه، تیمار هورمونی 2 میلی گرم در لیتر BAP بود. بیشترین درصد ریشه زایی نوساقه در محیط کشتMS 1.2 حاوی 1 میلی گرم در لیتر NAA مشاهده شد.

کادمیوم که بوسیله فعالیت های شهری، صنعتی و کشاورزی تولید می شود در گیاهان تنش ایجاد می نماید و فعالیت فیزیولوژیک گیاهان را تخت تاثیر قرار می دهد. در این تحقیق تاثیر کادمیوم بر فلورسانس کلروفیل (Fv/Fm، Fo و Fm)، محتوی رنگدانه های کلروفیل (a و b) و پرولین داغداغان و اقاقیا بصورت محلول پاشی کادمیوم روی برگها مشابه ریزش های جوی حاوی گرد و غبار و فلزات سنگین بررسی شد. نهال ها دو بار در فواصل پنج روزه با غلظت های کادمیوم (صفر، 250، 500، 1000 و 2000 میلی گرم در لیتر) تیمار شدند. فلورسانس کلروفیل بعد از اولین محلول پاشی ده روز بصورت یک روز در میان اندازه گیری شد. در پایان ده روز نمونه برداری از برگ نهال ها جهت اندازه گیری کلروفیل و پرولین انجام شد. نتایج نشان داد که فلورسانس کلروفیل داغداغان و اقاقیا در غلظت های بالای کادمیوم (1000 و 2000 میلی گرم بر لیتر) به میزان کمی تحت تاثیر قرار گرفت و Fv/Fm هر دو گونه کاهش یافت. کلروفیل a در اقاقیا در غلظت های 1000 و 2000 میلی گرم بر لیتر کادمیوم افزایش یافت و در داغداغان تفاوت معنی داری دیده نشد. محتوای کلروفیل b تحت تاثیر کادمیوم در هیچ یک از گونه ها تفاوت معنی داری را نشان نداد. پرولین داغداغان در غلظت های 250، 500، 1000 و 2000 میلی گرم بر لیتر افزایش یافت و در اقاقیا تغییری دیده نشد. این نتایج نشان می دهد که کادمیوم، فتوسنتز این دو گونه را به میزان کمی تحت تاثیر قرار داد به طوری که فتوسیستم II و رنگدانه های کلروفیل آسیب جدی ندیدند. بنابراین پیشنهاد می شود در مطالعات آینده سایر ابزارهای فیزیولوژیک برای نشان دادن تنش فلزات سنگین در گیاهان و انتخاب آنها برای کاشت در مناطق آلوده شهری مدنظر قرار بگیرند.

سس (Cusucta) متعلق به تیره پیچک (Convolvulaceae)، از گیاهان تمام انگل گلدار است و علف هرز گیاهان زراعی، باغی، وحشی و زینتی می باشد و پراکندگی وسیعی در جهان دارد. در این مطالعه ریز ریخت شناسی سطح دانه های گرده هفت تاکسون و بذر پنج تاکسون از نه تاکسون موجود در استان های خراسان با استفاده از میکروسکوپ های نوری و الکترونی نگاره جهت مطالعه اهمیت تاکسونومیکی ریزساختار گرده و بذر مورد بررسی قرار گرفت. مطالعه دانه گرده این تاکسون ها نشان داد که در جنس سس گرده ها oblate و zonocolpate هستند و اغلب سه شیاره (tricolpate) می-باشند. C. epithymum بزرگترین دانه گرده (طول محور قطبی 44.082 و طول محور استوایی 48.18 میکرومتر) را دارد. کوچکترین دانه گرده در C. campestris (طول محور قطبی 26.97 و طول محور استوایی 30.95 میکرومتر) مشاهده گردید. فراساختار سطح دانه گرده (ektexine) در گونه های این جنس به صورت خاردار (echinate)، شبکه ای ریز (finely reticulate) و شبکه ای خشن (coarsely reticulate) مشاهده شد. بررسی بذر تاکسون های مورد مطالعه نیز نشان داد که صفات شکل بذر، شکل دیواره های آنتی کلینالی و پری کلینالی از مهمترین صفات در جدایی این تاکسون ها هستند. نتایج نشان داد که صفات ریز ریخت شناسی سطح گرده و بذر در تفکیک گونه های این جنس مفید می باشند.

تحقیق فوق اختصاص یافته به تاثیر محیط کشت و شدت نور بر میزان رشد و کاروتنوئیدهای جلبک Dunaliella salina دریاچه ارومیه است. در این مطالعه ابتدا گونه دونالیلا از دریاچه ارومیه جمع آوری گردید و سپس به روش پلیت آگار خالص سازی شد. جهت مطالعه تاثیر محیط کشت های مختلف بر میزان رشد و کاروتنوئیدهای این گونه، شش تیمار هر کدام با سه تکرار از محیط های کشت با شوری 1.03، 2.99 و 4.96 مولار در شدت نور 40، 120 و 200 میکرومول فوتون بر متر مربع در ثانیه، در اتاقک های مخصوص کشت قرار داده شدند. شمارش سلولی در سه تکرار با استفاده از لام هموسیتومتر و به صورت روزانه انجام شد و منحنی رشد با استفاده از نرم افزار اکسل ترسیم گردید. منحنی مقدار کاروتنوئیدهای سنتز شده جلبک با استفاده از نرم افزار اکسل ترسیم گردید و توسط آزمون آنالیز واریانس دو طرفه بین تیمار ها مقایسه شد. نرخ رشد ویژه اختلاف معنی داری در تیمارهای مختلف داشت (P<0.05). حداکثر نرخ رشد (2.45d-1) در شدت نور 40 میکرومول و شوری 2.99 مولار و حداقل آن (0.6d-1) در شوری 4.96 و 120 میکرومول فوتون بر متر مربع در ثانیه ثبت شد. نتایج نشان داد که افزایش شدت نور در محیط کشت با شوری 2.99، سبب کاهش تراکم سلولی و نرخ رشد در D.salina می شود، ولی افزایش شدت نور از 40 به 200 میکرومول فوتون بر متر مربع در ثانیه در محیط کشت 1.03، سبب افزایش تراکم سلولی و نرخ رشد در این جلبک می گردد. آنالیز واریانس نتایج حاصل نشان داد که میزان کاروتنوئیدهای دونالیلا در غلظت های مختلف نور و شوری و تاثیر متقابل آنها اختلاف معنی دار دارد (P<0.05). وجود تاثیر متقابل معنی دار بین سطوح مختلف نور و شوری نشان داد که حداکثر مقدار کاروتنوئید سنتز شده در تیمار با شدت نور 200 میکرومول و شوری 2.99 مولار به مقدار 5.07 میکروگرم بر میلی لیتر و کم ترین مقدار در شدت نور 120 میکرومول با شوری 1.03 مولار به مقدار 1.02 میکروگرم بر میلی لیتر می باشد. نتایج نشان داد که افزایش شدت نور از 40 به 200 میکرومول در هر سه شوری مورد آزمایش سبب افزایش سنتز مقدار کاروتنوئیدها در این جلبک D.salina می گردد و مناسبترین شدت شوری جهت سنتز کاروتنوئیدها شوری 2.99 مولار می باشد.

به منظور مقایسه تنوع گونه های درختی در توده های جنگلی مدیریت شده و مدیریت نشده راش جنگل شصت-کلاته، 12 قطعه نمونه یک هکتاری به ابعاد 100´100 متر پیاده و پس از ثبت نام گونه، قطر برابر سینه تمام درختان اندازه گیری شد. سپس میانگین شاخص های تنوع گونه ای بر اساس سطح مقطع در هر قطعه نمونه محاسبه و از آزمون آماری t غیر جفتی برای مقایسه تفاوت میانگین ها استفاده شد. در این مطالعه شاخص های غنا (مارگالف و منهینیک)، ناهمگنی (سیمپسون، شانون- وینر) و یکنواختی (سیمپسون، اسمیت- ویلسون، اصلاح یافته نی و کامارگو) محاسبه شد. نتایج نشان داد که شاخص های غنای گونه ای به طور معنی داری در توده مدیریت شده بیشتر بودند. میانگین شاخص های ناهمگنی در توده مدیریت شده و یکنواختی در توده مدیریت نشده بیشتر بود ولی تفاوت آماری معنی داری در سطح 0.05 مشاهده نشد. در مجموع غنا و ناهمگنی در توده مدیریت شده نسبت به توده مدیریت نشده بیشتر و یکنواختی کمتر است. شاخص های سیمپسون، اسمیت- ویلسون و مارگالف، به ترتیب به عنوان شاخص های مناسب برای بررسی ناهمگنی، یکنواختی و غنا در منطقه مورد مطالعه، بدست آمد. با توجه به نتایج این تحقیق، شیوه تک گزینی به دلیل الگوبرداری از شرایط تخریب طبیعی در مقیاس کوچک، به عنوان روشی مناسب برای حفظ و حتی افزایش تنوع گونه ای توده های طبیعی جنگل های شمال کشور پیشنهاد می شود.

سطح وسیعی از هر استان را مراتع با پوشش گیاهی مخصوص به خود پوشش داده و هر منطقه نوع دام سازگار به شرایط ویژه خود را داراست. دام های چرا کننده در مراتع رفتار چرایی و تغذیه ای خاصی را از خود نشان می دهند. با توجه به سطح وسیع مراتع و هزینه بر بودن پروژه های اصلاحی، باید قبل انجام چنین طرح هایی، نیاز دام ها و ارجحیت انتخاب گونه های مورد تغذیه آنها مورد ارزیابی قرار گیرد. مراتع ییلاقی و قشلاقی شهرستان گرمسار عمدتا برای تغذیه دام های شتر، گوسفند و بز مورد استفاده قرار می گیرند. این تحقیق با استفاده از روش زمانی به مدت سه سال متوالی (86 تا 88) با هدف بررسی ارزش رجحانی گونه های مورد تغذیه دام چرا کننده شتر در دو منطقه ییلاق و قشلاق در مراتع منطقه انجام شد. نتایج بررسی گونه های انتخابی شتر نشان داد که این حیوان هم در ییلاق و هم در قشلاق گیاهان بوته ای خاردار و پهن برگ خاردار مانند خارشتر (Alhagi psedoalhagi)، لور (Halocnenum strobilaceum) و گونه های درختچه مانند گز (Tamarix leptopetata) را نسبت به سایر گیاهان ترجیح داده و استفاده می کند و سایر فرم های رویشی را بسیار کمتر مصرف و از گندمیان مانند کاله (psathyrostachys fragilis) در حد بسیار ناچیز تعلیف می کند.

Silene Sect. Auriculatae با 36 گونه شامل 22 گونه انحصاری مهم ترین بخش Silene در ایران است. پژوهش حاضر به منظور توصیف خصوصیات تشریحی ساقه و برگ و ارزیابی اهمیت تاکسونومیکی آن در گونه های انحصاری S. renzii، S. microphylla، S. parjumanensis، S. persica، S. rhynchocarpa، S. nizvana، S. gertraudiae و S. sojakii در سطح جمعیت در ایران انجام شد. 19 صفت کمی و کیفی ساقه و 25 صفت برگ از 5 اسلاید برای هر جمعیت اندازه گیری و تغییر پذیری آنها بین گونه ها بررسی شدند. تاکسون های مطالعه شده به واسطه صفات تشریحی، ضخامت کوتیکول، ابعاد سلول اپیدرمی، ضخامت پارانشیم پوست، موقعیت کریستال، قطر کریستال، ضخامت لایه اسکلرانشیم، تعداد دستجات آوندی، نحوه آرایش آوند چوب آبکش نسبت به هم، ضخامت لایه آوند چوب، ضخامت لایه آوند آبکش، قطر مغز و ضخامت مزوفیل از یکدیگر قابل تفکیک می باشند. نتایج این پژوهش، یافته های حاصل از مطالعات ریخت شناسی مبنی بر عدم حضور S. rhynchocarpa در ایران، ابهام در نامگذاری تاکسونهای فروگونه ای S. renzii و تفکیک جمعیت یزد از جمعیت سمنان S. microphylla را تایید نمود.

آلودگی فلزات سنگین یک مشکل عمده برای مناطق وسیعی از جهان است. سرب یکی از فلزات سنگین با سمیت بالاست که توسط گیاهان عمدتا از طریق ریشه و در مقادیر کم از طریق برگ ها جذب می شود و پس از ورود به سلول مانع فعالیت بسیاری از آنزیم ها و تاثیر بر ساختار و نفوذپذیری غشاء می شود. هدف از این پژوهش، بررسی اثر غلظت های مختلف سالیسیلیک اسید (SA) و آسکوربیک اسید (AsA) بر محتوای رنگیزه های فتوسنتزی و آنزیم های آنتی اکسیدان گیاه ریحان تحت تنش سرب (Pb) است. بدین منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارها ترکیبی از کاربرد سه غلظت سرب (700ppm و 350، 0) و دو غلظت SA (0.1mM و 0) و سه غلظت AsA (200ppm و 100، 0) بود. نتایج نشان داد که افزایش غلظت سرب باعث کاهش محتوای کلروفیل و کارتنوئیدها و افزایش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان (CAT و SOD) شد. از سوی دیگر، استفاده از SA و AsA به تنهایی و تواما، به میزان قابل توجهی محتوای کلروفیل را افزایش داد و باعث کاهش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان شد. به طور کلی، نتایج به دست آمده از این تحقیق نشان داد که کاربرد SA و AsA پارامترهای فیزیولوژیکی گیاه ریحان را بهبود می بخشید.

Bromus جنسی بزرگ از خانواده غلات با اهمیت علوفه ای و غیر علوفه ای است. این جنس با 44 گونه در زیستگاه های مختلف ایران یافت می شود. در این پژوهش 44 واحد جمعیتی متعلق به 13 گونه از جنس Bromus در استانهای خراسان و لرستان مورد بررسی و شمارش کروموزومی قرار گرفتند. عدد کروموزومی گونه ها از 2n=2x=14 تا 2n=6x=42 متغیر بود. گونه های B. danthoniae، B. briziformis، B. madritensis، B. sterilis، B. scoparius، B. pseudodanthoniae،B. sericeus، B. tectorum و B. rubens var. rubens دیپلوئید (2n=2x=14) بودند. در تمامی جمعیت های گونه B. japonicus حالت تریپلوئیدی (2n=3x=21) مشاهده شد. در گونه B. oxyodon عدد کروموزومی 2n=4x=28 تشخیص داده شد. در گونه B. kopetdagensis یک جمعیت دیپلوئید (2n=2x=14) و دو جمعیت هگزاپلوئید (2n=6x=42) برای اولین بار گزارش شدند. گونه B. tomentellusپنتاپلوئید (2n=5x=35) تشخیص داده شد.

گیاه اسطوخودوس (Lavandula angustifolia Mill) به تیره نعناعیان (Lamiaceae) تعلق دارد. این گیاه بومی منطقه مدیترانه است و در بسیاری از نقاط دنیا به عنوان گیاه دارویی و زینتی کشت می شود. این گیاه حاوی ترکیباتی با فعالیت آنتی اکسیدانی است. این پژوهش با هدف بررسی فعالیت آنتی اکسیدانی گیاه اسطوخودوس در شرایط کشت درون شیشه ای انجام شد. فعالیت آنتی اکسیدانی، میزان ترکیبات فنلی، فلاونوئیدها و رزمارینیک اسید در کالوس های حاصل از برگ در محیط پایه MS در حضور غلظت های مختلفNAA (1 و 2 میلی گرم در لیتر) وBAP (1، 2، 3 و 4 میلی گرم در لیتر) اندازه گیری شدند. بیشترین فعالیت آنتی اکسیدانی (Ic50:9.506±0.467mg/ml) و بیشترین میزان فلاونوئید (0.0948±0.009mg/gDW) و رزمارینیک اسید (27.867±0.086mg/gDW) در محیط حاوی 2 میلی گرم در لیتر BAP و 4 میلی گرم در لیتر NAA مشاهده شد. کالوس های حاصل در این محیط از وزن بیشتری هم برخوردار بودند. به طوری که از نظر میزان ترکیبات فنلی تفاوت چندانی بین محیط های مختلف مشاهده نشد. بنابراین کشت بافت گیاه اسطوخودوس می تواند منبعی با پتانسیل بالا از آنتی اکسیدان های طبییعی باشد.

طیف وسیعی از اثرات حفاظتی اسید آمینه غیرپروتیئنی بتا آمینوبوتیریک اسید در برابر تنش های گیاهی در گزارش های مختلف ذکر شده است. در این تحقیق تاثیر برهم کنش بین بتا آمینو بوتیریک اسید (0.300mM) و تنش خشکی (شاهد، تنش ملایم و شدید) مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد وقتی گیاه کلزا تحت تنش خشکی قرارگرفت، ثابت پایداری غشاء (MSI) و محتوای آب نسبی (RWC) و محصولات پراکسیداسیون لیپیدی افزایش یافت، پیش تیمار گیاهان با بتا آمینو بوتیریک اسید باعث افزایش درصد MSI و RWC و کاهش مقدار آلدهیدها در برگ گیاهان تحت تنش گردید. تنش خشکی باعث افزایش معنی دار مقدار پراکسید هیدروژن در گیاه کلزا شد. مقدار پراکسید هیدروژن در برگ گیاهان تیمار شده با BABA کاهش معنی داری یافت. در شرایط تنش خشکی، فعالیت آنزیم های سوپراکسید دیسموتاز، آسکوربات پراکسیداز، گلوتاتیون ردوکتاز و پراکسیداز نسبت به شاهد، افزایش اما فعالیت آنزیم کاتالاز کاهش نشان داد، در گیاهانی که با بتا آمینو بوتیریک اسید پیش تیمار شده و سپس تحت تنش خشکی قرار گرفته بودند، فعالیت کلیه آنزیم های ذکر شده افزایش یافت.

جنگل کران رودی دره خان به مساحت تقریبی 80 هکتار، در بخش جنوبی شهر ارومیه در استان آذربایجان غربی قرار دارد. در این پژوهش، فلور، طیف زیستی و کوروتیپ گونه های گیاهی منطقه در 50 قطعه نمونه، به روش خط نمونه (ترانسکت)، بررسی شد. قطعات نمونه کنار (امتداد) رودخانه بافاصله 200 متر از یکدیگر و بقیه قطعات نمونه بر روی خط نمونه هایی در دو طرف رودخانه و عمود بر محور اصلی آن در فواصل 20، 50، 100 و 200 متر از مرکز قطعات نمونه کنار رودخانه ای پیاده شد. گیاهان چوبی (درختان، درختچه ها و بالارونده ها)، در قطعات نمونه 400 مترمربعی و گیاهان علفی در قطعات نمونه 100 مترمربعی به مرکز قطعات نمونه اصلی بررسی شد. در این پژوهش، 252 گونه، متعلق به 43 تیره و 169 جنس شناسایی شد که خانواده های کاسنی (Asteraceae)، شب بو (Brassicaceae)، نعناعیان (Lamiaceae)، نیام داران (Fabaceae)، گندمیان (Poaceae) و چتریان (Apiaceae) از بیشترین فراوانی برخوردارند. بیشتر گیاهان منطقه، ازنظر طیف زیستی رانکایر، به تروفیت ها (%38.49) و همی کریپتوفیت ها (%37.69) و ازنظر جغرافیای گیاهی به طور مشترک به ناحیه های رویشی ایرانی- تورانی و اروپا- سیبری (%40.47) تعلق دارند.

برای انجام هرگونه کار اصلاحی بر روی بذر، تعیین میزان قابلیت حیات آن از طریق انجام آزمون های جوانه زنی دارای اهمیت فراوانی است. آزمون های بیوشیمیایی به صورت کلی روش های سریع تری برای ارزیابی زنده بودن نمونه های بذری و به طور اختصاصی برای ارزیابی بذرهای غیرقابل جوانه زنی که به نظر می رسد خواب باشند، از طریق سنجش بافت های ضعیف یا مرده ارائه می کنند. آزمون تترازولیوم از معمول ترین آزمون های یاد شده است. تحقیق حاضر با هدف بهینه سازی شرایط آزمون تترازولیوم شامل غلظت محلول، دما و مدت زمان نگهداری بذور در محلول برای گونه راش شرقی انجام پذیرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار، انجام گرفت. نتایج نشان داد فاکتورهای مورد بررسی باعث ایجاد تغییرات معناداری در درصد رنگ پذیری بذور می شوند. برای تعیین بهترین شرایط آزمون تترازولیوم نتایج این آزمون با نتایج حاصل از آزمون کشت جنین (در محیط کشت MS) مقایسه شد. تیمار خیساندن بذور به مدت 18 ساعت و دمای 30 درجه سانتی گراد در محلول 0.5 درصد تترازولیوم با بیشترین شباهت به نتایج آزمون کشت جنین، تیمار مناسب جهت آزمون جوانه زنی با استفاده از محلول تترازولیوم انتخاب شد.

نارون ملج (Ulmus glabra) گونه ای جنگلی است که از لحاظ اقتصادی ارزش بالائی دارد اما به دلیل حساسیت به بیماری مرگ هلندی، نارون در معرض نابودی قرار گرفته است. به همین دلیل تکثیر درون شیشه این گیاه جهت اصلاح ژنتیکی آن حائز اهمیت است. در این تحقیق برای اولین بار جنین های سوماتیک کروی شکل بطور مستقیم از جداکشت برگ گیاهان درون شیشه ای به دست آمد. در آزمایش اول ریزنمونه های دو ژنوتیپ مختلف بر روی محیط MS حاوی BA یا Kin و یا TDZ در شرایط نوری کشت شدند. آزمایش دوم شامل محیط MS حاوی 200 میلی گرم در لیتر کازئین هیدرولیزات به همراه غلظت های متفاوتی از 2,4-D و Kin در شرایط تاریکی بود. در آزمایش سوم محیط MS ½ همراه با 200 میلی گرم در لیتر کازئین هیدرولیزات و سطوح پایین 2,4-D به همراه سطوح مختلف Kin در شرایط نور یا تاریکی آزمون گردید. جنین های سوماتیک کروی شکل به صورت مستقیم در تیمارهای آزمایش سوم و در ژنوتیپ شماره دو تولید شد. درصد جنین زایی در اکثر تیمارهای آزمایش سوم صد در صد بود اما بالاترین میانگین تعداد جنین به ازای هر جداکشت مربوط به تیمار 0.2 میلی گرم در لیتر 2,4-D (60.48) و تیمار 0.4 میلی گرم در لیتر 2,4-D همراه با 0.2 میلی گرم در لیتر Kin (47.76) می باشد. نتایج نشان داد که درصد جنین زایی و میانگین تعداد جنین به ازای هر جداکشت در شرایط تاریکی در مقایسه با شرایط نوری بسیار بالاتر بود.

مورفوژنز گل در دو رقم زردآلوی تجاری نوری (رقم زودگل) و شاهرودی (رقم دیرگل) در شرایط آب و هوایی شهرستان کرج و تحت تیمار با جیبرلین به غلظت 250 پی پی ام (در هفته اول مهر، هفته سوم مهر، هفته دوم آبان) مطالعه شد. به این ترتیب که بعد از نمونه گیری و آماده سازی نمونه ها، عکس برداری با میکروسکوپ الکترونی اسکنینگ انجام گرفت. بر اساس نتایج به دست آمده در هر دو رقم، مراحل اولیه مورفوژنز گل کاملا یکسان بود. تا زمان شروع رکود در هفته اول آذر، اجزای گل با سرعت رشد نمودند، بساک ها بزرگتر شدند اما هنوز دانه های گرده تشکیل نشده بودند. مادگی نیز رشد نمود و حفره تخمدانی در اواسط آبان قابل مشاهده بود اما اثری از تخمک نبود. در دو رقم مرحله دوم (هفته اول آذر تا هفته آخر دی) و سوم نمو جوانه گل (هفته آخر دی تا اواخر بهمن) با هم تفاوت داشتند به طوری که رقم نوری که رقمی زودگل است مراحل نهایی نمو خود را یک هفته زودتر از رقم شاهرودی به اتمام رسانید. طی بررسی اثر کاربرد پاییزه جیبرلین، مشاهده شد که هر سه زمان کاربرد جیبرلین باعث تاخیر در نمونه ایی گل گردید. بر اساس نتایج به دست آمده به نظر می رسد کاربرد پاییزه جیبرلین سطح هورمون جیبرلین را در طول دوره رکود بالا برده و به این ترتیب باعث تاخیر گلدهی و در نتیجه اجتناب از برخورد با یخبندان دیرهنگام بهاره می شود. بنابراین می توان گفت که اختلاف بین ارقام دیرگل و زودگل می تواند مربوط به محتوی جیبرلین جوانه ها در طول دوره رکود باشد.