میکروب شناسی مواد غذایی
سال:1398 | دوره:6 | شماره:4 |تعداد مقالات:8

باسیلوس سرئوس باکتری گرم مثبت و اسپورزایی است که به طور وسیعی در طبیعت انتشار دارد. بسیاری از سویه های این باکتری باعث مسمومیت غذایی با علایم اسهال و استفراغ می شوند. بیماری های نوع اسهالی توسط انتروتوکسین های همولیزین HBL، غیرهمولیتیک NHE و سیتوتوکسین K ایجاد می شود. شیر یکی از محصولات غذایی است که ممکن است از طریق دام های مبتلا به ورم پستان ناشی از باسیلوس سرئوس آلوده شود. هدف از انجام این تحقیق بررسی فراوانی ژن های کمپلکس NHE در باکتری های باسیلوس سرئوس جدا شده از شیر گاوان شهر تبریز بود. تعداد 42 نمونه باسیلوس سرئوس جدا شده از شیر گاوان پس از تایید مولکولی، جهت مطالعه فراوانی ژن های کمپلکس NHE با آغازگرهای اختصاصی به روش PCR بررسی شدند. از 42 نمونه مورد آزمایش، 41 مورد با آزمایش PCR، باسیلوس سرئوس تشخیص داده شد. از 41 نمونه باسیلوس سرئوس مورد آزمایش، 37 نمونه (2/90%) دارای ژن nheA، 35 نمونه (3/85%) حاوی ژن nheB و 31 نمونه (6/75%) حاوی ژن nheC بودند. 30 نمونه (1/73%) به طور همزمان حاوی هر سه ژن مورد مطالعه بودند. در سه نمونه (3/7%) از باکتری های باسیلوس سرئوس مورد مطالعه، ژن های کمپلکس NHE مشاهده نشد. حضور همزمان ژن های کمپلکس NHE در بیشتر جدایه های باسیلوس سرئوس مورد مطالعه، نشان دهنده حدت بالای جدایه های مورد آزمایش و پتانسیل بیماریزایی بالای آنها می باشد.

سبزیجات در معرض آلودگی به عوامل بیماری زا هستند. لذا جهت برطرف نمودن آلودگی ها و افزایش ماندگاری سبزی ها، استفاده از ترکیبات طبیعی با بستهبندی مناسب، ضروری است. در این مطالعه به بررسی ترکیبات طبیعی گیاهی در کاهش بارمیکروبی و تاثیر آن ها بههمراه دو نوع بسته بندی زیپ پلاست و سلفون بر میزان فنل کل و فعالیت آنتیاکسیدانی ریحان پرداخته شد. عصارههای آبی-الکلی چای سبز و آویشن خراسانی به روش مسراسیون تهیه شد. نمونههای برگ ریحان به مدت 5 دقیقه در غلظت های 10، 20 و 40 درصد عصاره ها و همچنین آب و اتانل 20 درصد (شاهد) قرار گرفتند. سپس در بسته بندی سلفون و زیپ پلاست در انباری با رطوبت نسبی 85 درصد و دمای هفت درجه سانتی گراد گذاشته شدند. کاهش بارمیکروبی ریحان بعد از تیمار با غلظت های ذکر شده هر دو عصاره، اندازه گیری شد. میزان فنل کل و فعالیت آنتی اکسیدانی ریحان نیز در طول دوره انبارداری در چهار دوره بررسی شد. تیمار چای سبز 40 درصد باعث کاهش جمعیت انتروباکتریاسه به میزان 48/4 لگاریتم در نمونه های ریحان شد. عصاره 40 درصد آویشن خراسانی و چای سبز توانستند جمعیت باکتری های کلی فرم را به صفر برسانند. در بررسی میزان فنل کل در طول دوره انبارداری، تیمار 10 درصد عصاره آویشن خراسانی در بسته بندی زیپ پلاست و در بررسی فعالیت آنتی اکسیدانی، تیمار 10 درصد هر دو عصاره در بسته بندی زیپ پلاست دارای کمترین تغییرات، نسبت به ریحان تازه برداشت شده بودند. در مجموع، عصاره چای سبز و آویشن خراسانی به عنوان ترکیبات طبیعی با خواص ضدمیکروبی بالا به همراه بسته بندی زیپ پلاست می توانند برای افزایش ماندگاری و کاهش آلودگی سبزی ریحان مورد توجه قرار گیرند.

پنیر سفید آب نمکی یکی از محبوب ترین پنیر سنتی است که در ایران تولید می شود. این فرآورده معمولاً از شیر گاو، میش و یا مخلوطی از هر دو تولید می شود. در طی سال های قبل یکی از مهم ترین چالش ها راندمان پنیرسازی با توجه به کیفیت بهبودیافته محصول ازجمله ترکیب شیمیایی و خصوصیات حسی بود. بنابراین هدف از این پژوهش تعیین ویژگی های فیزیکوشیمیایی و حسی پنیر سفید آب نمکی غنی شده با کنسانتره کازئینی میسلی می باشد. پنج تیمار با افزودن درصدهای (0، 1، 2، 3 و 4 درصد) از کنسانتره کازئینی میسلی به شیر پنیرسازی تهیه شد و خصوصیات فیزیکوشیمیایی و حسی (امتیازات طعم، رنگ، بافت و پذیرش کلی) در طی دوره 30 روزه از زمان رسیدن پنیر اندازه گیری شد. جهت مقایسه داده ها از آنالیز آماری طرح کاملاً تصادفی استفاده شد. نتایج نشان داد به موازات افزایش ماده خشک، رطوبت در طی دوره 30 روزه از زمان رسیدن پنیر کاهش یافت و نیز به موازات کاهش pH، اسیدیته برحسب دورنیک تمامی تیمارها تا انتهای دوره رسیدن افزایش نشان داد همچنین خاکستر تمامی تیمارها در طی دوره رسیدن 30 روزه افزایش یافت. بیشترین راندمان پنیرسازی، پروتئین و چربی به تیمار T4 حاوی 4 درصد کنسانتره کازئینی میسلی نسبت داده شد. بیشترین امتیازهای طعم، رنگ، بافت و پذیرش کلی به تیمار T1 حاوی یک درصد کنسانتره کازئینی میسلی نسبت داده شد. بر مبنای نتایج ذکرشده تیمار T1 به عنوان بهترین تیمار در مقایسه با سایر تیمارها با توجه به ویژگی های فیزیکوشیمیایی و حسی انتخاب شد و شباهت زیادی به تیمار شاهد داشت.

امروزه، آنتی بیوتیک ها عمدتا" جهت درمان و همچنین تحریک رشد در جیره غذائی دامها مورد استفاده قرار می گیرند. در صورت مصرف بی رویه و عدم رعایت مدت زمان منع مصرف داروها، بخصوص آنتی بیوتیک ها، سبب اثرات زیانباری نظیر: مقاومت باکتریایی، واکنش های آلرژیک، مسمومیت، سرطانزایی و به هم زدن میکروفلور طبیعی روده در بدن مصرف کننده می شود. این مطالعه به منظور بررسی میزان تزریق داروها و همچنین اثرات آن برروی لاشه گاوها انجام شد. مطالعه مذکور بصورت توصیفی – مقطعی می باشد. در طول مدت شش ماه، از تیر تا آذر سال 1395، مجموعا" 8630 لاشه گاو کشتار شده از کشتارگاه صنعتی ساری مورد بررسی قرار گرفتند. برای این منظور، لاشه بصورت روزانه در کشتارگاه مورد بررسی (اثرات تزریق، استشمام بوی دارو) قرار گرفتند. از تعداد 8630 لاشه گاو مورد بررسی، تعداد 1500 لاشه (17/4 %) دارای اثرات تزریق بودند. نتایج بدست آ مده از این تحقیق نشان می دهد که به لحاظ میزان اثرات تزریق دارو، دربین جنس نر و ماده، در هر دو فصل تابستان و پائیز تفاوت معنی دار مشاهده می شود (p0/05).

مطالعه حاضر به منظور ارزیابی اثر الحاق باکتری لاکتوکوکوس لاکتیس و سوپرناتانت آن جهت افزایش مدت زمان ماندگاری فیله های قزل آلای رنگین کمان نگهداری شده در یخچال انجام پذیرفت. چهل و پنج قطعه ماهی قزل آلای رنگین کمان پرورشی به وزن کلی 30 کیلوگرم تهیه شدند و در محلول های حاوی لاکتوکوکوس لاکتیس با رقت 106 کلنی در هر میلی لیتر و سوپرناتانت آن با درصدهای 30 و 60 به مدت 15 دقیقه غوطه ور شدند. جهت پایش روند فساد نمونه های فیله، فاکتورهای شیمایی، میکروبی و حسی در روز های 0، 5، 10 و 15 ارزیابی شدند. نمونه های فیله شاهد بیشترین و نمونه های فیله تیمار شده با باکتری خالص کمترین تعداد میکروارگانیسم ها را داشتند (05/0≥ P). میانگین لگاریتم تعداد باکتری های سرمادوست، سرماگرا، مزوفیل و کپک و مخمر در هر گرم از فیله بطور معنی داری نسبت به تیمار شاهد کمتر بود (05/0≥ P). تاثیر باکتری های مولد اسید لاکتیک و سوپرناتانت بر کاهش تیوباربیتوریک اسید و نیتروژن فرار کل در پایان زمان نگهداری معنی دار (05/0≥ P) اما روی تغییرات pH معنی دار نبود (05/0< P). استفاده از باکتری خالص سبب افزایش امتیازات داده شده به فاکتور های حسی شد. نمونه های تیمار شده با باکتری خالص و سوپرناتانت از نظر طعم در پایان دوره نگهداری در وضعیت خوب اما تیمار های دیگر در وضعیت غیر قابل مصرف بودند. استفاده از لاکتوکوکوس لاکتیس و سوپرناتانت آن به منظور بهبود طول عمر فیله ماهی قزل آلای رنگین کمان، پیشنهاد می شود.

در این مطالعه تاثیر فیلم پروتئین میوفیبریلار همراه با اسانس آویشن شیرازی در سه غلظت 5/0، 1 و 5/1 درصد بر روی ماندگاری فیله ماهی شوریده در یک دوره 15 روزه و در دمای یخچال مورد بررسی قرار گرفت. جهت تهیه فیلم میوفیبریلار قطعات ماهی با 5 برابر NaCl 05/0 مولار سرد (4-2 درجه سانتی گراد) شستشو و سانتریفیوژ شدند. بر اساس آنالیز اسانس آویشن شیرازی ترکیبات غالب موجود شامل کاروکرول (82/46 درصد)، تیمول (34/18 درصد) و لینالول (71/12 درصد) بودند. pH بین تیمارهای دارای شاهد و تیمارهای فیلم پروتئین میوفیبریلار دارای اسانس آویشن شیرازی اختلاف معنی داری نداشت (05/0P). بر این اساس فیلم پروتئین میوفیبریلار با 5/1 درصد اسانس اسانس آویشن با اختلاف معنی دار در مقایسه با شاهد بالاترین کارایی را در افزایش ماندگاری فیله ماهی شوریده داشت. شاخص های رنگ L* و a* در طول زمان نگهداری تغییر معنی داری را نشان نداد (05/0"فیلم پروتئین میوفیبریلار" "اسانس آویشن شیرازی" "ماندگاری" "ماهی شوریده"

مقاومت به آنتی بیوتیک ها از جمله نگرانی های نوظهور عرصه بهداشت در سطح جهان است. تتراسایکلین نیز از این قاعده مستثنی نبوده، به ویژه که جزو آنتی بیوتیک های ارزان و با طیف اثر گسترده می باشد و این امر باعث شده تا مصرف بالایی در جنبه های درمان و بهداشت مواد غذایی را به خود اختصاص دهد. اشریشیاکلی یک گونه باکتریایی شاخص در بحث سلامت غذا، انسان و دام می باشد و این امر باعث شده مدلی مناسب برای مطالعه مقاومت آنتی بیوتیکی باشد. هدف از این مطالعه، بررسی وضعیت و میزان مقاومت به تتراسایکلین در سویه های اشریشیاکلی موجود در مواد غذایی، جمعیت های انسانی و دامی تا سال 1397 است. بحث پیرامون مواد غذایی به عنوان فصل مشترک جمعیت انسان، دام و محیط زیست محسوب شده و به عنوان یکی از عوامل انتقال سویه های مقاوم در این چرخه دارای اهمیت خاصی است. نتایج بررسی یافته های تحقیقات صورت گرفته در ایران حاکی از میانگین مقاومت 74/86 درصدی طیور مبتلا به کلی باسلوز، مقاومت 11/64 درصدی اشریشیاکلی های عامل عفونت های انسانی و هم چنین مقاومت 9/60 درصدی سویه های جدا شده از مواد غذایی به تتراسایکلین می باشد. با توجه به این میزان از مقاومت، توصیه می شود تا توزیع و مصرف تتراسایکلین در کشور برای مدتی به طور کامل قطع گردد تا جمعیت سویه های مقاوم توسط آنتی بیوتیک ها و روش های دیگر کاهش یابد و هم-چنین سیمای ایپیدمی مولکولی و عوامل موثر بر ایجاد مقاومت نیز مورد ارزیابی قرار گیرد.

از میان تعداد زیادی از انگل ها که قادرند ماهی را آلوده کنند، گونه های متعددی منجر به ایجاد بیماری در انسان می شوند. امروزه، بیش از 40 گونه انگل در رده های مختلف شامل تک یاخته، ترماتود، سستود، نماتود و یا خاربرسر در ماهی شناسایی شده که باعث ایجاد بیماری در انسان می شوند. آلودگی در انسان معمولا متعاقب مصرف بافت خوراکی آلوده به لارو این انگل ها رخ می دهد، لذا این امر رابطه مستقیمی با نوع فراوری و پخت ماهی دارد و اپیدمیولوژی بیماری بر همین اساس شکل می گیرد. میزان مصرف ماهی، روش های پخت، فراوری یا عادات غذائی، سطح بهداشت عواملی هستند که بر میزان وقوع این انگل ها تاثیر گذارند. در این مقاله ضمن مروری بر انگل های مشترک ماهی با انسان، گزارشات این انگل ها از ماهیان در نواحی مختلف ایران مورد بررسی قرار می گیرد.