مطالعات اسلامی در حوزه سلامت
سال:1401 | دوره:6 | شماره:3 |تعداد مقالات:8

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

هدف: این پژوهش اثربخشی مشاوره گروهی سوگ با رویکرد اسلامی بر تاب آوری و سلامت اجتماعی مادران داغدیده متاثر از کووید- 19 در شهر بوشهر در شش ماهه اول سال 1400 بود. روش: روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه و جامعه آماری پژوهش حاضر مادران داغدیده مراجعه کننده به کلینیک های روانشناسی شهر بوشهر بود. حجم نمونه پژوهش 30 مادر داغدیده که بوسیله نمونه گیری داوطلبانه انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند. گروه آزمایش به مدت 8 جلسه 60 دقیقه ای (هر هفته یک جلسه) در معرض پروتکل مشاوره گروهی سوگ با رویکرد اسلامی قرار گرفت. ابزار پژوهش حاضر پرسشنامه های تاب آوری کانر و دیویدسون (2003) و سلامت اجتماعی کیز و شاپیرو (2004) بودند. داده ها با استفاده از روش آماری تحلیل کوواریانس و با استفاده از نرمافزار 23 SPSS مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: مشاوره گروهی سوگ با رویکرد اسلامی باعث بهبود مولفه های تاب آوری یعنی شایستگی، استحکام شخصی، اعتماد به غرایزشخصی، تحمل عواطف منفی، پذیرش مثبت عواطف، روابط ایمن و مهار امنیت و همچنین باعث بهبود سلامت اجتماعی و مولفه های آن یعنی انسجام اجتماعی، انطباق اجتماعی، مشارکت اجتماعی، شکوفایی اجتماعی و پذیرش اجتماعی در آزمودنی های گروه آزمایش در مقایسه با گروه گواه گردید. نتایج: بر اساس نتایج مطالعه حاضر می توان برنامه هایی در قالب برنامه های مکمل در کنار مشاوره گروهی سوگ با رویکرد اسلامی در نظر گرفت و تاثیرات بسیار مثبت این مداخلات را در بهبود تاب آوری و سلامت اجتماعی مادران داغدیده متاثر از کووید- 19 مشاهده نمود.

مقدمه و هدف: ایجاد جو سالم و مبتنی بر سرمایه های روان شناختی و فضیلت سازمانی، زمینه ساز یک سازمان سالم هست؛ بنابراین هدف مطالعه حاضر بررسی نقش سرمایه روان شناختی در سلامت سازمانی با میانجی فضیلت سازمانی بود. روش کار: روش تحقیق حاضر، توصیفی همبستگی بود. از جامعه آماری که شامل تمامی معلمان آموزش و پرورش شهر بیرجند در سال تحصیلی 1399-1398 بودند (420 نفر) که بر اساس جدول گجرسی و مورگان تعداد 201 نفر به روش نمونه گیری در دسترس به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات پژوهش شامل پرسش نامه سرمایه روان شناختی لوتانز و همکاران (2007)، فضیلت سازمانی کامرون و همکاران (2004) و سلامت سازمانی هوی و همکاران (1996) بود. تحلیل داده ها با آزمون ضریب همبستگی پیرسون (spss نسخه 22) و تحلیل مسیر (Amoss) انجام شد. یافته ها: نتایج نشان داد اثر مستقیم و معناداری بین متغیرهای سرمایه روان شناختی و فضیلت سازمانی با سلامت سازمانی، سرمایه روان شناختی با فضیلت سازمانی وجود داشت (01/0>p). همچنین اثر غیرمستقیم مسیر سرمایه روان شناختی با میانجی گری فضیلت سازمانی بر سلامت سازمانی تایید شد. نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش برای ارتقا و داشتن سلامت سازمانی، نیازمند زمینه و بستر مناسب برای افزایش و بهبود سرمایه های روان شناختی و فضیلت سازمانی در سازمان هستیم.

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش پیشبینیکنندگی سبک زندگی اسلامی بر خودکارآمدی و بزهکاری نوجوانان 13 تا 18 سال شهر شیراز انجام شد. روش: این پژوهش توصیفی-از نوع همبستگی به شیوه پیشبینی بود. جامعه آماری شامل کلیه دانشآموزان مدارس ناحیه 2 متوسطه اول و دوم سطح شهر شیراز در سال تحصیلی 1400-1399 بودند و 300 نفر به روش در دسترس به عنوان نمونه انتخاب شد. از پرسشنامه های سبک زندگی اسلامی کاویانی (1388)، خودکارآمدی شوارزر و جروسلم (2000) و بزهکاری سهامی و همکاران (1396) جهت جمع آوری داده ها استفاده و داده ها از طریق آزمون ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیره به شیوه همزمان تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: نتایج بیانگر آن بود که بین سبک زندگی اسلامی و مولفه های آن با خودکارآمدی نوجوانان رابطه مثبت معنادار وجود دارد و شاخصهای اخلاق (25/0= Beta) و تفکر و علم (58/0 =Beta) قادر به پیشبینی خودکارآمدی نوجوانان میباشد و بین سبک زندگی اسلامی و مولفه های آن با بزهکاری نوجوانان رابطه منفی معنادار وجود دارد و شاخصهای اجتماعی (15/0-= Beta)، اخلاق (28/0-= Beta)، مالی (15/0-=Beta) و خانواده (17/0-= Beta) قادر به پیشبینی بزهکاری نوجوانان میباشد. نتیجه گیری: سبک زندگی اسلامی باعث تقویت خودکارآمدی و کاهش بزهکاری نوجوانان میشود.

مقدمه و هدف: مشکلات فراوان کودکان اوتیسم، به خانواده ها و بخصوص مادران، تنش ها و فشارهای روانی زیادی را تحمیل می کند که کیفیت زندگی آنان را تحت تاثیر قرار می دهد؛ بنابراین هدف مطالعه حاضر بررسی نقش تجارب معنوی و انسجام روانی در کیفیت زندگی مادران کودکان اوتیسم بود. روش کار: روش پژوهش توصیفی-همبستگی و جامعه آماری تمامی مادران کودکان دارای اختلال اوتیسم شهر قدس در سال تحصیلی 1400-1399 بودند که به روش نمونه گیری در دسترس 80 نفر واجد شرایط انتخاب شدند و به پرسشنامه های تجارب معنوی اندروود و ترسی (2002)، احساس انسجام روانی آنتونسکی (1987) و کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی (2000) پاسخ دادند. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 24 و آزمون تحلیل رگرسیون چندگانه و ضریب همبستگی پیرسون تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد بین تجارب معنوی و انسجام روانی با کیفیت زندگی رابطه مستقیم و معنی داری وجود داشت (01/0>p)؛ و مولفه های تجارب معنوی (7/49 درصد) و انسجام روانی (4/42 درصد)، کیفیت زندگی مادران کودکان اوتیسم را پیش بینی می کنند. نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر بر اهمیت نقش تجارب معنوی و انسجام روانی در کیفیت زندگی مادران کودکان اوتیسم تاکید دارد. ازاین رو، پیشنهاد می شود که برنامه های پیشگیرانه، آموزش و مداخلات معنوی و همچنین آموزش انسجام روانی بیشتر مدنظر قرار بگیرد.

هدف: بیماری کووید 19 یکی از پاندمی های کنونی جهان است که به دلیل ماهیت خاص خود چالش-های جدی با خود به همراه آورد و بر زندگی مردم تاثیر مستقیم گذشت به گونه ای که در جوامع با بافت مذهبی چالش های معنوی نیز ایجاد کرد. پژوهش حاضر به دنبال پاسخ به سوالات زیر است که اصلی ترین چالش بیماران مبتلا به کووید 19 چیست؟ مراقبان معنوی چگونه باید در این چالش مداخله معنوی داشته باشند؟ مواد و روش ها: پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی و ابزار گردآوری کتابخانه ای-استنادی و مصاحبه به سر انجام رسیده است. یافته ها یافته های پژوهش حاکی از آن است که اصلی ترین چالش معنوی بیماران مبتلا به کووید 19 تنهایی است. رویکرد مراقبان معنوی در مواجهه با چالش تنهایی باید در دو محور باشد. محور اول: تاکید بر حضور خداوند و محور دوم: ملموس و محسوس کردن حس حضور خداوند. در مرحله آخر تلاش مراقبان باید در این راستا باشد که الان که حضور خداوند عینی تر شده، بیمار می تواند با او سخن بگوید و خدا سخنان را می شنود و جواب می دهد و شاهد مثالی های از زندگی اولیاء برای تداوم حضور ذکر شود. نتیجه گیری: در نهایت کاربست دقیق این سه گام که مدل قریب مجیب نام دارد تاثیر چشمگیری در ارتقا و حفظ سلامت معنوی و بالتبع ابعاد دیگر سلامت دارد.

مقدمه و هدف: سرزندگی ذهنی به دلیل تاثیر فراوانی که بر تمامی جنبه های شخصیتی انسان، به ویژه سلامت روان دارند همواره موردتوجه پژوهشگران بوده است، بنابراین هدف مطالعه حاضر بررسی نقش نیازهای بنیادین روان شناختی و جهت گیری مذهبی در پیش بینی سرزندگی ذهنی سالمندان بود. روش کار: پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی سالمندان 60 سال به بالای شهر تهران در سال 1400 بودند که تعداد 300 نفر واجد شرایط به روش نمونه گیری در دسترس به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند؛ و به صورت آنلاین به پرسش نامه های جهت گیری مذهبی آلپورت و راس (1967)، نیازهای بنیادین روان شناختی گجنی (2003) و سرزندگی ذهنی رایان و فردریک (1997) پاسخ دادند. تحلیل داده ها با آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه و نرم افزار SPSS نسخه 22 انجام شد. یافته ها: نتایج نشان داد بین نیازهای بنیادین روان شناختی و جهت گیری مذهبی درونی با سرزندگی ذهنی ارتباط مستقیم وجود داشت (05/0>p)، اما بین جهت گیری مذهبی بیرونی با سرزندگی ذهنی ارتباط معکوس وجود داشت (05/0>p). مولفه های نیازهای بنیادین روان شناختی (2/35 درصد) و مولفه های جهت گیری مذهبی (9/15 درصد) از واریانس سرزندگی ذهنی را تبیین می کنند. نتیجه گیری: بر اساس نتایج می توان گفت تقویت و توجه به نیازهای بنیادین روان شناختی و جهت گیری مذهبی سالمندان در سیاست گذاری و برنامه ریزی مراقبت های بهداشتی برای آنان می تواند به افزایش سرزندگی ذهنی در سالمندان کمک کند.

مقدمه و هدف: اضطراب مرگ از شایع ترین اختلالات روانی دوران سالمندی محسوب می شود و سازه ای چند بعدی است که بر بسیاری از جنبه های زندگی سالمندان تاثیرگذار باشد؛ بنابراین مطالعه حاضر باهدف شناسایی عوامل اجتماعی-مذهبی موثر در اضطراب مرگ سالمندان در مطالعات ایرانی صورت گرفت. روش کار: در این پژوهش به شیوه فرا تحلیل با استفاده از پایگاه های اطلاعاتی داخلی، 21 مطالعه بین سال های 1389 تا 1401 که در مورد اضطراب مرگ سالمندان بود و ملاک ورود به مطالعه را داشتند، جمع آوری شدند و با استفاده نرم افزار جامع فرا تحلیل مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: شاخص اندازه اثر ترکیبی مطالعات، تحت مدل ثابت 349/0 و در مدل اثرات تصادفی 441/0 هست. در بررسی جداگانه عوامل، متغیرهای جهت گیری مذهبی، حمایت اجتماعی، سرمایه اجتماعی، نگرش مذهبی، پایبندی به مذهب و باورهای مذهبی به ترتیب بیشترین اثر معنادار را بر اضطراب مرگ داشتند. نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش شایسته است متخصصان سلامت، اندرکاران و برنامه ریزان حوزه سالمندی فعالیت هایی را برای تقویت و تعمیق عوامل اجتماعی-مذهبی در راستای کاهش اضطراب مرگ سالمندان موردتوجه قرار دهند.