دانش کشاورزی
سال:1381 | دوره:12 | شماره:4 |تعداد مقالات:12

در این آزمایش برگ و طوقه چغندرقند بر اساس 11 ترکیب مختلف بشرح: 1- برگ و طوقه چغندرقند خرد نشده، 2- برگ و طوقه چغندرقند خردشده، 3- تیمار شماره2+ 5% ملاس، 4- تیمار شماره3+ 2% اوره، 5- تیمار شماره 2+ 10% ملاس، 6- تیمار شماره 5+ 2% اوره، 7- تیمار شماره 2+ کاه گندم تا رسیدن به ماده خشک 35%، 8- تیمار شماره 7+ ملاس، 9- تیمار شماره 8+ 2% اوره، 10- تیمار شماره 2+ کاه گندم تا رسیدن به ماده خشک%10+%40  ملاس، 11- تیمار شماره 10+ 2% اوره، 12- برگ و طوقه چغندرقند خشک شده سیلو گردید. در مرحله اول آزمایش، خصوصیات ظاهری وشیمیایی(PH، ماده خشک، ماده آلی، نیتروژن آمونیاکی، نیتروژن کل، نیتروژن غیر پروتئینی، نیتروژن پروتئین حقیقی، الیاف غیر محلول در پاک کننده خنثی، الیاف غیرمحلول در پاک کننده اسیدی)، درتیمار های شماره1تا12برسی ومقایسه شد. این آزمایش درقالب طرح کاملا تصادفی انجام شده ومقایسه میانگین ها به روش دانکن انجام گردید. نتایج نشان داد که افزودن ملاس به مواد سیلوئی باعث کاهش معنی دار PH شده و ازت غیرپروتئینی را افزایش می دهد. افزودن اوره به مواد سیلوئی باعث افزایش معنی دار در PHو ازت آمونیاکی گردید. افزایش کاه گندم سیلویی منجر به افزایش معنی داری در ماده خشک و PH شد. در مرحله دوم آزمایش، تجزیه پذیری ماده خشک و پروتئین خام تیمارهای شماره1، 2، 3، 4، 5، 6، 8، 12 به روش کیسه های نایلونی، با استفاده از دو راس گوسفند نر فیستوله شده، تعیین گردید. در این مرحله آزمایش، اطلاعات حاصله با استفاده از نرم افزار Fig. P مورد تجزیه و تحلیل قرار و گرفته و نمودارها و ضرایب a، b وc  تعیین گردید. افزودن ملاس و اوره باعث افزایش ضرایب تجزیه پذیری سریع (a) ماده خشک و پروتئین خام وکاهش بخش کند تجزیه(b)  و افزایش ضریب ثابت سرعت تجزیه (c) در مورد ماده خشک گردید.

به منظور بررسی تغییرات ژنتیکی صفات تولیدی در گاوهای نژاد هلشتاین کشت و صنعت و دامپروری مغان، از رکوردهای جمع آوری شده تولید شیر طی سال های 1366-77 و تولید چربی طی سال های 77-1371 استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها و برآورد مولفه های واریانس و کواواریانس، پارامترهای ژنتیکی و ارزش ژنتیکی گاوها با روش DFREML در سه مدل حیوانی تک صفتی، دوصفتی (با رکوردهای شیردهی اول) و سه مدل فوق به ترتیب 0.254، 0.255، 0.245، 0.25، 0.334 و 0.204 و تکرار پذیری صفات فوق به ترتیب 0.501 و 0.361 برآورد گردید. روند ژنتیکی صفات تولیدی از طریق رگرسیون میانگین ارزش های ارثی صفات مذکور بر سال اولین زایش گاوهای ماده مبدست آمد. روند ژنتیکی در گاوهای نر برای تولید شیر طی سالهای 77-1369 و برای تولید چربی طی سال های 77-1371 به ترتیب 2.22 و 0.179 کیلوگرم در سال و روند ژنتیکی و فنوتیپی در گاوهای ماده برای تولید شیر طی سال های 77-1366 و برای تولید چربی طی سال های 77-1371 و به ترتیب 13.65، 44.23، -0.0003 و 2.23 کیلوگرم در سال برآورد گردید. به دلیل آنکه در طی مقاطع مختلف تغییرات ژنتیکی و فنوتیپی برای هر دو صفت، در دو جهت صعودی و نزولی بوده، میزان تغییرات در کل دوره مقادیر اندکی را نشان می دهد.

تعداد 7 واریته توتون تیپ بارلی به نامهای Burley, Burley Banket, Burley14, Burley Resistant Burley TN 86, Burley 26, Burley 21, CDL 28 در سال 1379 به صورت یک طرح نیمه دی آلل تلافی و در سال 1380 در قالب یک طرح بلوکهای کامل تصادفی کاشته شده و صفات کمی و تعیین کننده کیفیت والدین و نتایج مورد بررسی قرار گرفتند. تجزیه واریانس نتایج تلافی های دی آلل در مورد صفاتی مانند ارتفاع بوته، تعداد برگ در بوته، زمان نشاکاری تا شروع گلدهی و همچنین عملکرد برگ سبز و خشک حاکی از وجود تفاوتهای معنی دار بین ژنوتیپ ها بود. لذا مبادرت به تجزیه داده های دی آلل به روش گرافیکی هایمن گردید. در موارد ارتفاع بوته و عملکرد برگ سبز اثرات جزئی ژنها مشاهده شد. بناربراین، به نظر می رسد در شکل گیری صفاتی مانند ارتفاع بوته و عملکرد برگ سبز ارقام توتون اثرات افزایشی ژنها نقش تعیین کننده ای داشته باشند. بدین ترتیب امید می رود با تکیه بر وراثت پذیری نسبتا بالای این صفات به توان لاین های مناسب و مورد توجه برای این صفات را گزینش کرد. با در نظر گرفتن این امر که در مورد عملکرد برگ خشک ارقام اثرات فوق غالبیت ژنها مشهود بود، به نظر می رسد اثرات غیرافزایشی ژنها در شکل گیری عملکرد با مهم تر بوده است. تحلیل گرافیکی داده ها نشان می دهد که ارقام  Burley Banket, Burley21برای صفت عملکرد دارای بیشترین ژنهای غالب، ارقام Burley Resistant, Burley26, Burley CDL28 دارای بیشترین ژنهای مغلوب هستند و ارقام Burley TN 86, Burley 14 از نظر دارا بودن ژنهای غالب و مغلوب وضعیت حدواسط را داشته اند. برآورد وراثت پذیری خصوصی عملکرد به دو روش گریفینگ و هایمن بین 25 تا 52% بود بدین ترتیب به نظر می رسد، امکان متوسطی برای گزینش لاینهای با عملکرد بالا در بین نتایج وجود داشته باشد.

برای مطالعه تاثیر برخی از الکترولیت ها بر عملکرد جوجه های گوشتی تحت شرایط تنش گرمایی، 780 قطعه جوجه از سویه آرین تهیه گردید و از 36 روزگی تا پایان هفته ششم تنش گرمایی به آنها اعمال شد. چهار الکترولیت کلرید پتاسیم، بیکربنات پتاسیم، کلرید آمونیم و کربنات پتاسیم که سطوح مصرفی هر یک از آنها شامل صفر، 0.15، 0.3، 0.45 درصد بود، جهت تعیین تاثیر آنها در یک دوره تنش حرارتی سیکلی (4 ساعت در شبانه روز)، با دمای 35 درجه سانتی گراد در رطوبت نسبی 55-45 درصد، در آب آشامیدنی به کار برده شدند. سپس تاثیر این الکترولیت ها بر عملکرد و درصد تلفات جوجه های گوشتی مورد بررسی قرار گرفتند. بر اساس نتایج حاصل به طور کلی الکترولیت های مورد استفاده در آب آشامیدنی، در زمان تنش حرارتی، بهبود صفات تولیدی و کاهش درصد تلفات جوجه های گوشتی را ایجاد نمود. بهترین ضریب تبدیل غذایی از مصرف کلرید پتاسیم و بیکربنات سدیم، مربوط به سطح 0.15 درصد، برای کلرید آمونیم مربوط به سطح 0.45 درصد وبرای کربنات پتاسیم مربوط به سطح 0.3 درصد بود. به کار بردن این سطوح از الکترولیت های مذکور به ترتیب 20.1، 18.8، 13.6 و 18.07 درصد کاهش در ضریب تبدیل غذایی، نسبت به تیمار شاهد را باعث شد. کاهش میزان تلفات برای سطح 0.15 درصد کلرید پتاسیم برابر 40 درصد، برای سطح 0.15 درصد بیکربنات سدیم برابر 24 درصد برای سطح 0.45 درصد کلریدآمونیم برابر 51.5 درصد و برای سطح 0.45 درصد کربنات پتاسیم برابر 64.9 درصد نسبت به تیمار شاهد بود.

به منظور بررسی اثرات محلول پاشی کلرور کلسیم بر روی بهبود کیفیت و افزایش طول عمر انباری سیب قرمز، آزمایشی با چهار غلظت صفر، 0.5، 1 و 1.5 درصد کلرور کلسیم و دفعات محلول پاشی (دو، چهار و شش بار بعد از فندقه شدن میوه ها) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار بر روی درختان سیب قرمز یکی از باغات اطراف شهرستان ارومیه در سال 78- 1377 به اجرا درآمد. طی مدت نگهداری در سردخانه، هر 45 روز یکبار نمونه برداری از میوه ها بمنظور اندازه گیری صفات کیفی، سفتی و کاهش وزن انجام گرفت. نتایج حاصله نشان داد که محلول پاشی با کلرور کلسیم موجب کاهش مقدار مواد جامد محلول نسبت به شاهد می شود، ولی تاثیر معنی داری را بر روی اسید یته وPH میوه ندارد. اثر کلسیم بر روی مقدار سفتی میوه در سطح یک درصد معنی داری شد، بطوریکه بیشترین مقدار سفتی میوه در تیمار یک درصد مشاهده گردید. محلول پاشی با غلظتهای مختلف کلرور کلسیم اثر معنی داری را در سطح احتمال پنج درصد بر روی میزان از دست دادن آب میوه ها در سردخانه داشت، بطوریکه بیشترین مقدار از دست دادن آب در شاهد و کمترین آن در تیمار 1.5 درصد مشاهده شد. همچنین، محلول پاشی کلرورکلسیم موجب افزایش میزان کلسیم میوه در کلیه تیمار ها نسبت به شاهد شده بود. اثرات نوبت های محلول پاشی بر روی هیچکدام از این عوامل معنی دار نشد، ولی اثر متقابل غلظت کلرورکلسیم و نوبت های محلول پاشی بر درصد مواد جامد محلول، از نظر آماری در سطح احتمال یک درصد و بر روی سفتی بافت میوه در سطح احتمال پنج درصد معنی دار گردید.

به منظور بررسی اثر دو علف کش پس رویشی ایوکسینیل (توتریل) و اکسادیازون (رونستار) و مخلوط آنها در کنترل علفهای هرز و عملکرد پیاز خوراکی، رقم قرمز آذرشهر آزمابشی طی دو سال زراعی 80-1379 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه تربیت معلم آذربایجان واقع در 35 کیلومتری جاده تبریز - مراغه اجرا شد. آزمایش در قالب یک طرح بلوک های کامل تصادفی با 7 تیمار و سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که تیمار ایوکسینیل در مقادیر 0.6 و 0.7 کیلوگرم ماده موثر در هکتار باعث کنترل علفهای هرز پهن برگ نظیر سلمه تره، پیچک صحرایی و تاج خروس گردید. در این تیمار باریک برگهایی نظیر چسبک کنترل نشد. استفاده از اکسادیازون به میزان 0.36 کیلوگرم در هکتار به همراه ایوکسینیل (0.7 کیلوگرم در هکتار) باعث کنترل بهتر مجموعه علفهای هرز پهن برگ گردید. در این تیمار ضمن کاهش تراکم علفهای هرز، بیوماس خشک علفهای هرز نیز کاهش یافت. این تیمار به همراه تیمار علفهای هرز به روش وجین دستی دارای بیشترین عملکرد بود. در تیمار شاهد بدون کنترل به علت رقابت شدید علفهای هرز با پیاز خوراکی، پیازهای قابل فروش تولید نشد.

برای برآورد میزان تاثیر عوامل کنترل طبیعی بر روی مراحل مختلف زیستی مینوز لکه گرد سیب، [(Leucoptera scitella (Zeller)]  در شرایط طبیعی از اواخر سال 1373 و طی 1374 از ازقام زرد و قرمز سیب لبنانی موجود در قطعه سیب کاری روسیمی ایستگاه تحقیقات کشاورزی خلعت پوشان استفاده گردید. در این بررسی میزان تلفات شفیره های زمستان گذران و مراحل مختلف نشو و نمای نسلهای 1 و 2 این آفت با محاسبه ارزش های k مورد ارزیابی قرار گرفت. میزان تلفات شفیره های زمستان گذران 7.17 درصد بود که 1.83 درصد توسط پارازیت ها و 5.34 درصد توسط سایر عوامل برآورد گردید. تلفات مرحله تخم نسل های 1 و 2 به ترتیب 2.64 و 1.73 درصد و میزان تلفات سنین چهار گانه لاروی و شفیرگی در نسل اول به ترتیب: 7.4%، 1.58%، 13.74%، 22.21%، 12.16%، و در نسل دوم به ترتیب 6.07%، 11.29%، 42.59%، 32.16%، 2.60%، محاسبه گردید. بیشترین میزان تلفات در هر دو نسل توسط پارازیتیسم حاصل شده بود. زنبور پارازیتوئیدی که از روی مراحل لاروی و شفیرگی جمع آوری شده بود، Baryscapus nigroviolaceus (Nees)  از خانواده Eulophidae بود.

به منظور بررسی اثرات حذف برگ بر روی عملکرد و اجزای عملکرد آفتابگردان، آزمایشی در طی سال 1379 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز واقع در اراضی کرکج به اجرا گذاشته شد. ارقام مورد بررسی هیبریدهای آذرگل( CMS19×R46)  و گلشید (CMS31×R46) آفتابگردان بودند. عملیات حذف برگ ها در شروع مرحله گرده افشانی (R5) صورت گرفت و تیمار های مورد نظر شامل پنج سطح، حذف برگ های 1/3 فوقانی، 1/3 میانی، 1/2 تحتانی ساقه، حذف کل برگ های ساقه و تیمار شاهد (بدون حذف برگ) بود. از طرح آزمایشی بلوک های کاملا تصادفی با سه تکرار استفاده گردید. نتایج این بررسی نشان داد که حذف برگ بر روی قطر ساقه و ارتفاع بوته آفتابگردان تاثیری ندارد، ولی قطر طبق، درصد دانه های پر، وزن هزار دانه، شاخص برداشت و عملکرد دانه از همه تیمارهای حذف برگی تحت تاثیر قرار می گیرد. برگ های1/2  میانی ساقه به دلیل سطح بزرگتر و شرکت فعال در فرآیند فتوسنتز بهتر از سایر برگ ها در انباشت دانه ها ایفای نقش می کنند. حذف 100 درصد برگ ها بیشترین کاهش عملکرد دانه را در مقایسه با تیمار شاهد به دلیل کاهش وزن هزار دانه و درصد دانه های پر موجب گردید.

در بررسی های بعمل آمده طی سال های 80-1376 روی مگس های سیرفیده (Dip: Syrphidae) در شهرستان مرند، از سه جنس Eristalis،Eristalinus  وScaeva  9 گونه جمع آوری گردید. به ترتیب از جنس اول 2 گونه، E. tenax (L.) ,Eristalis arbostrum (L.) و از دومی 3 گونه، Eristalinus taeniops (Wiedemann) E.aeneus (Wiedemann), E. megacephalus (Rossi) و از سومی 4 گونهS. Pyrastri (L.), Scaeva albomaculata (Brunetti), S.latimaclata (Macquar,)  جمع آوری گردید. جمع آوری حشرات کامل با استفاده از تور حشره گیری انجام گرفت. مراحل نارس عده ای از گونه ها با استفاده از پنس یا قلم مو از میان کلنی شته های گیاهان آلوده جمع آوری و با پرورش، تحت شرایط آزمایشی با دمای 25±2 و رطوبت 5±60% و 12 ساعت دوره روشنایی صورت گرفت. بعد از سپری شدن دوران لاروی و شفیرگی به حشره کامل تبدیل و مورد شناسائی قرار گرفتند.از بین این گونه ها،Eristalis tanax , E. arbostorum  فراوانتر از سایر گونه ها بودند. برای گونه های جمع آوری شده در این منطقه، کلید شناسایی ساده ای به همراه اشکال مورد نیاز تهیه شد.