مجله علمی پژوهان
سال:1393 | دوره:13 | شماره:1 |تعداد مقالات:7

مقدمه: فرسودگی شغلی سندرمی است که شامل خستگی هیجانی، مسخ شخصیت و کاهش احساس کفایت شخصی بوده و یکی از علل مهم کاهش عملکرد شغلی است. این سندرم در مشاغلی که در برخورد مستقیم با مردم هستند بیشتر از سایر حرفه ها ممکن است مشاهده شود. این پژوهش به منظور بررسی ابعاد مختلف فرسودگی شغلی در کارکنان مراکز بهداشتی درمانی شهر ستان همدان انجام گرفته است.روش کار: این از نوع مطالعه توصیفی _تحلیلی میباشد. به صورت سرشماری، روی 278 نفر از پرسنل شاغل در مراکز بهداشتی درمانی همدان بود که با استفاده از پرسشنامه های جمعیت شناختی و فرسودگی شغلی مازلاک مورد ارزیابی قرار گرفتند. اطلاعات بدست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: در این مطالعه، میانگین نمره خستگی هیجانی 21.44، مسخ شخصیت 4.71 و کفایت شخصی 32.17 بود. میزان خستگی هیجانی با مسخ شخصیت و میزان کفایت شخصی با خستگی هیجانی رابطه معنی داری داشت (P<0.001). فرسودگی شغلی با ویژگی های دموگرافیک شامل سن، جنس، وضعیت تاهل، سطح تحصیلات، رشته تحصیلی، سابقه کاری، وضعیت مسکن، وضعیت استخدامی و میزان درآمد رابطه معناداری نداشت (P>0.05).نتیجه گیری: با توجه به فراوانی بالای فرسودگی شغلی %55.7 در بین پرسنل و با توجه به تاثیر فرسودگی شغلی در عملکرد شغلی، خانوادگی و فردی و نیز اثر آن بر غیبت از کار و بازنشستگی زودهنگام، کاهش عوامل تنش زا و افزایش رضایت کاری، از طریق بهبود شرایط محیط کار در مراکز بهداشتی درمانی می بایست مورد توجه و همت بیشتر مسئولان قرار گیرد.

مقدمه: دیابت بارداری شایع ترین اختلال متابولیک در دوران بارداری است. شناسایی عوامل خطرساز دیابت بارداری به شناخت بهتر این اختلال و تدوین راهکارهای مناسب غربالگری کمک می نماید. پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل خطر ابتلا به دیابت بارداری در بین زنان باردار مناطق روستایی استان همدان انجام شد.روش کار: مطالعه حاضر یک مطالعه مورد-شاهدی است. موارد دیابت بارداری در مناطق روستایی استان همدان طی سال 1389 استخراج و پس از خارج کردن موارد مهاجرت به خارج از استان، موارد فوت شده و افراد دارای سابقه دیابت، 112 زن باردار مبتلا به دیابت بارداری شناسایی گردید. پس از انتخاب گروه شاهد و انجام همسان سازی های لازم بین دو گروه، به پرونده بارداری آنها مراجعه و نسبت به تکمیل چک لیست اقدام شد. داده های به دست آمده با استفاده از نرم افزار Stata نسخه 11 در سطح خطای کمتر از 5% مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت.یافته ها: بیشتر موارد در گروه سنی 40-30 سال %57.1 قرار داشتند، میانگین سنی آنها 33.3±0.5 سال بود. از نظر رتبه بارداری %37.5 موارد، سومین بارداری را تجربه کرده بودند. نمایه توده بدنی (P=0.03)، سابقه فشار خون بالا قبل از بارداری (P=0.03) و سابقه بارداری پرخطر (P=0.003) رابطه معناداری با بروز دیابت بارداری داشتند.نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش حاضر، شاخص توده بدن Body Mass Index بالا، سابقه فشار خون بالا قبل از بارداری و سابقه بارداری پرخطر رابطه معناداری با دیابت بارداری داشتند. به دلیل تفاوت در بررسی برخی از عوامل مرتبط با دیابت بارداری در نقاط مختلف، مطالعات آینده نگر با حجم نمونه بالا و معیارهای استاندارد در تشخیص دیابت بارداری ضروری به نظر می رسد.

مقدمه: طرح تحقیقاتی حاضر با هدف بررسی اهداف، فرضیات و روش تحقیق طرحهای تحقیقاتی مصوب تفویض اختیار شده به واحدهای مختلف دانشگاه علوم پزشکی همدان در سال 1386 و ارائه راهکار جهت ارتقای کیفی آنها در آینده انجام گرفت.روش کار: مطالعه به روش توصیفی مقطعی در سال 1387 بر روی 95 پروپوزال طرح های تحقیقاتی سال 1386 انجام و جهت بررسی از پرسشنامه خودساخته ای که به تایید صاحب نظران دانشگاه رسیده بود، استفاده شد. پس از تکمیل پرسشنامه برای هر طرح، داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 16 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: از نظر نوع مطالعه 62.1 درصد طرحها اپیدمیولوژی، 12.6 درصد بنیادی، 9.5 درصد کارآزمائی بالینی، 2.4 درصد تحقیقات در سیستم بهداشتی، 1.1 درصد تولیدی و 10.5 درصد هم از انواع دیگر بوده اند. در 63.2 درصد از طرحها نوع آزمون آماری، 60 درصد روش تجزیه و تحلیل داده ها، 30.5 درصد موارد رعایت اخلاق در پژوهش و در 27.4 درصد روش کار با جزئیات شرح داده نشده بودند. در 24.2 از طرحها نیز اهداف ویژه به درستی تنظیم نشده اند.نتیجه گیری: با توجه به اینکه مهمترین قسمت هر طرح تحقیقاتی بخش طراحی تحقیق است لذا بنظر میرسد پروپوزالهای ارائه شده به شورای پژوهشی دانشگاه بهتر است قبل از تصویب توسط کمیته ای از متخصصین آمار و روش تحقیق مورد بررسی قرار بگیرند تا نواقص فوق که نتایج تحقیق را مخدوش می سازند به حداقل تقلیل یابند. بعلاوه معاونت محترم تحقیقات و فنآوری نیز در برگزاری کارگاهها و تنظیم جزوات آموزشی فعال تر از گذشته عمل نماید.

مقدمه: علم اخلاق به عنوان یکی از زیربنایی ترین موضوعات آموزش حرفه ای در پرستاری و مامایی محسوب می گردد که بایستی مورد توجه قرار گیرد. این مطالعه با هدف تعیین میزان آگاهی پرستاران و ماماها از اصول اخلاق حرفه ای انجام گردید.روش کار: در این مطالعه توصیفی_مقطعی با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای 289 نفر از پرستاران و ماماها از بیمارستانهای آموزشی شهر همدان در سال 1392 انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه ای دو قسمتی بود که بخش اول حاوی اطلاعات دموگرافیک و بخش دوم اطلاعات مربوط به سنجش آگاهی در حیطه های اخلاق حرفه ای، قانون و مقررات و ارتباطی بود. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS ویرایش 16 تجزیه و تحلیل شد. برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی شامل همبستگی و آزمون کای دو استفاده شد. سطح معنی داری آزمون ها 5 درصد در نظر گرفته شد.یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که %33.2 از واحدهای پژوهش در محدوده سنی 30-26 سال بودند. %87.9 از آنان زن و %36.7 سابقه کار 5-1 سال داشتند. بیشترین آگاهی افراد در حیطه اخلاقی_حرفه ای (%26.6) خوب و (%68.9) متوسط، در حیطه ارتباطی (%31.1) خوب و (%63) متوسط و در حیطه قانونی (%1.7) خوب و (%49.5) متوسط بود. از بین متغیرهای مورد بررسی بین حیطه اخلاقی با وضیعت استخدامی و بخش محل خدمت فرد (P=0.001) بین حیطه قانونی با سابقه کار (P=0.003) و بین حیطه ارتباطی با بخش محل خدمت فرد ارتباط معنادار وجود داشت (P=0.003).نتیجه گیری: بیشترین آگاهی واحدها در حیطه اخلاقی و ارتباطی در حد خوب و متوسط و در حیطه قانونی ضعیف بوده است لذا پیشنهاد می گردد کلاس های آموزش مداوم ضمن خدمت جهت افزایش آگاهی آنان برگزار گردد.

مقدمه: درمان نارسایی مزمن کلیه (End Stage Renal Disease) با همودیالیز دائم، علاوه بر هزینه های زیاد برای جامعه، مشکلات عدیده جسمی و روحی برای بیمار به وجود می آورد. بر اساس مسایل مرتبط با ژنتیک، عادات غذایی و سطح بهداشت عمومی، علل ایجاد کننده نارسایی مزمن کلیه می تواند متفاوت باشد. هدف از این مطالعه، شناخت مهمترین علل بروز این نارسایی در بیماران دیالیزی شهرستان تویسرکان بوده است.روش کار: مطالعه حاضر یک مطالعه توصیفی_مقطعی است که بر روی داده های ثبت شده 165 بیمار تحت همودیالیز در شهرستان تویسرکان طی سال های 1391-1375 انجام شد. اطلاعات مورد نیاز مانند جنس، سن، سن شروع دیالیز، علل به وجود آورنده نارسایی مزمن کلیه و متغیرهای مرتبط با همودیالیز با استفاده از چک لیست از محتویات پرونده استخراج و با استفاده از آمار توصیفی شامل جداول، میانگین و انحراف معیار توسط نرم افزار Stata نسخه 11 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: از مجموع 165 بیمار، %56.3 آنها مرد و %53.3 آنها در محدوده سنی بالای 60 سال قرار داشتند و فقط %10.3 آنها سن کمتر از 30 سال داشتند. علل احتمالی ایجاد کننده نارسایی مزمن کلیه در بیماران به ترتیب علل ایدیوپاتیک، فشار خون بالا، دیابت، مشکلات اورولوژیک، گلومرولونفریت و کلیه پلی کیستیک با %32.7، %28.5، 23%، 8.5%، 4.8% و 2.4% بود.نتیجه گیری: فشار خون بالا و دیابت به عنوان علل اصلی نارسایی مزمن کلیه در شهرستان تویسرکان مطرح می باشند. مدیریت بهتر بیماران مبتلا به دیابت و فشار خون بالا مانع از ابتلا به نارسایی مزمن کلیه در این بیماران می شود.

مقدمه: افزایش آلودگی محیط زیست ناشی از تخلیه فاضلاب حاوی مس سبب نگرانیهای بسیار جدی بدلیل اثر بر سلامت بویژه مغز و کبد و تجمع بیولوژیکی آن شده است. هدف این مطالعه بررسی عملکرد جاذب ارزان قیمت و طبیعی علف پاغازه (Falcaria Vulgaris) در حذف یون مس از محلول آبی است.روش کار: در این پژوهش برگ علف پاغازه از مزارع استان لرستان جمع آوری و جهت تهیه جاذب استفاده شد. اثر پارامترهای مختلفی چون pH (2 تا 12)، زمان تماس (5 تا 80 دقیقه)، غلظت اولیه مس (50 تا 150 mg/L) و مقدار جاذب (0.3 تا 2 mg/L) بر راندمان جذب مورد بررسی قرار گرفت. داده های آزمایشگاهی با ایزوترم های لانگمویر، فرندلیچ، تمکین و دوبینین-رادشکویچ برازش داده شد. مشخصات جاذب مانند مساحت سطح BET و حجم حفره ها، اندازه ذرات و pHzpc تعیین گردید.یافته ها: نتایج نشان داد که جذب مس از فاکتورهایی چون غلظت اولیه مس، مقدار جاذب و pH محلول تاثیر می پذیرد. حداکثر جذب در 2 pH حاصل شد. راندمان حذف مس با افزایش غلظت اولیه مس کاهش یافت. در بین چهار مدل ایزوترم مورد مطالعه، مدل لانگمویر (با حداکثر ظرفیت جذب 8.83 mg/g) جذب مس به جاذب را به خوبی توصیف نمود. سطح BET جاذب بدست آمده از برگ گیاه پاغازه 2.6 m2/g بود.نتیجه گیری: نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که جاذب تهیه شده قابلیت خوبی در حذف یون مس از محلول آبی دارد. با توجه به هزینه پایین، آماده سازی راحت و راندمان بالای جاذب تهیه شده از برگ گیاه پاغازه، می توان از آن به عنوان جایگزینی مناسب بجای کاربرد جاذبهای نسبتا گران قیمتی مانند کربن فعال در حذف آلاینده های فلزی استفاده نمود.

مقدمه: یکی از شاخص های بهداشت روانی میزان رضایت از زندگی است که بر کیفیت زندگی افراد تاثیر می گذارد و از آنجا که کودکان استثنایی ویژگی ها و توانایی های متفاوتی با کودکان عادی دارند ممکن است رضایت از زندگی آنها تحت تاثیر نوع و میزان ناتوانی آنها قرار گیرد. هدف از این پژوهش مقایسه رضایت از زندگی در دانش آموزان نابینا، ناشنوا و عادی مدارس شهر همدان در سال 1392 است.روش کار: در این مطالعه مقطعی، 21 دانش آموز نابینا و 66 دانش آموز ناشنوا بصورت سرشماری و 174 دانش آموز عادی مدارس شهر همدان با نمونه گیری تصادفی خوشه ای در سال 1392 مورد بررسی قرار گرفتند. جمع آوری داده ها با استفاده از مقیاس چندوجهی رضایت از زندگی دانش آموزان (Multidimensional Students Life Satisfaction Scale) انجام گرفت، داده ها با آزمون های آماری T-student و ANOVA و به وسیله نرم افزار SPSS نسخه 18 تحلیل شدند.یافته ها: نتایج آزمون T نشان داد میزان رضایت از زندگی دو گروه دانش آموزان عادی و استثنایی یکسان نمی باشد و اختلاف معناداری وجود دارد. همچنین نتایج آزمون ANOVA نشان داد که میزان رضایت از زندگی سه گروه دانش آموزان نابینا، ناشنوا و عادی نیز یکسان نمی باشد و اختلاف معناداری وجود دارد (P<0.05). بین ابعاد میزان رضایت از زندگی سه گروه دانش آموزان نیز تفاوت معنی داری یافت شد (P<0.05).نتیجه گیری: نتایج نهایی نشان داد که بیشترین میزان رضایت از زندگی در دانش آموزان عادی و کمترین میزان رضایت از زندگی در دانش آموزان نابینا وجود دارد که در مداخلات ارتقای سلامت نیاز به توجه بیشتر و برنامه ریزی های خاص تری دارند.