مطالعات علوم اجتماعی ایران
سال:1394 | دوره:12 | شماره:44 |تعداد مقالات:8

آنچه در پی می آید، پژوهشی علمی به منظور شناخت عوامل جامعه شناختی موثر بر گرایش به مصرف مواد مخدر صنعتی به ویژه کراک، شیشه و اکستازی در بین دانشجویان پ سر دانشکده علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی کرمان با هدف کنترل و پیشگیری از این معضل اجتماعی با استفاده از چارچوب نظری مستخرج از نظریه های «بوردیو»، «هیرشی»، «مرتون» و «ساترلند» است. روش تحقیق این مطالعه «پیمایش» و ابزار اندازه گیری اطلاعات از طریق «پرسشنامه» می باشد که در بین 368 نفر دانشجو به عنوان نمونه با استفاده از روش نمونه گیری مطبق توزیع و تکمیل شده و داده ها در جداول و نمودارها مدون و به وسیله ضریب همبستگی «اسپیرمن» رابطه بین متغیرها سنجیده و فرضیه ها نیز با رگرسیون چند متغیره گام به گام پردازش و آزمون شده است. یافته های تحقیق نشانگر آن است که بین گرایش به مصرف مواد مخدر صنعتی به عنوان متغیر وابسته و اختلاف خانوادگی، باورها و اعتقادات دینی، ارتباطات و معاشرت، سیاست ها و برنامه های کلان و ناکامی به عنوان متغیر های مستقل رابطه معنا داری وجود دارد.

خشونت علیه زنان از ابعاد مختلف جسمی، روانی، اجتماعی، اقتصادی و جنسی قابل بررسی است و از مشخصات عمومی خشونت علیه زنان پنهان بودن آن از انظار عمومی است. در این تحقیق سعی شده است به این پرسش اساسی پاسخ داده شود که عوامل اجتماعی مرتبط با رفتارهای خشونت بار زوجین کدامند؟مقاله حاضر نتیجه مطالعه ای توصیفی تحلیلی با روش پیمایشی است. جامعه آماری مورد مطالعه پژوهش زنان متاهل ساکن در شهر خوی (در حدود 13468 نفر) بوده و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران به تعداد 315 نفر برآورد شده است.نتایج به دست آمده از مطالعه نشان می دهد که متغیرهای مستقل وارده بر مدل قادر است 56 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین کند. به لحاظ مقایسه بین ابعاد خشونت، خشونت جنسی بالاترین میانگین و خشونت فیزیکی کمترین میانگین را دارا بود. نتیجه اینکه میانگین خشونت کل در بین خانواده های شهر خوی در حد مطلوبی نمی باشد.

هدف پژوهش بررسی تاثیر بازی های رایانه ای بر رفتار دانش آموزان پسر مقطع متوسطه شهرستان کواردر استان فارس است. جامعه آماری پژوهش 570 نفر دانش آموز پسر دبیرستان های این شهرستان وحجم نمونه 230 نفر از آن هاست که با استفاده از فرمول کوکران محاسبه، و از طریق نمونه گیری طبقه ای انتخاب شدند.ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته استکه پایایی آن ها با باز آزمایی و آلفای کرونباخ به میزان 0.71 محاسبه شد. داده های پژوهش با استفاده از جدول های توصیفی واستنباطی و آزمون های آنوا، اسپرمن وضریب همبستگی پیرسون تجزیه وتحلیل شدند. یافته های تحقیق نشان داد که بین عوامل جمعیتی چون سن، سطح تحصیلات، چگونگی گذراندن اوقات فراغت و درآمد ماهیانه خانواده ها و رفتار خشن دانش آموزان ارتباط نیست. علت آن یکپارچگی جامعه آماری و یکنواختی سطح و شیوه زندگی در شهر کوچکی چون کوار است. این در حالی است که بین عواملی چون ساعت بازی، نوع بازی، محل بازی، ویژگی تخیلی بودن بازی، وابستگی طبقاتی، بازی گروهی و مشارکتی بر رفتار دانش آموزان ارتباط مشاهده شد. نتیجه کلی پژوهش بیانگر ارتباط بین استفاده گسترده از بازی های خشن و رفتار ناهنجار دانش آموزان و در نتیجه تاثیر استفاده گسترده از این بازی ها بر امنیت اجتماعی است.

پژوهش حاضر با هدف شناسایی انواع و ابعاد مزاحمت های خیابانی تجربه شده توسط دختران و برخی از عوامل تاثیر گذار در این زمینه - (مانند گروه سنی، پایگاه اقتصادی- اجتماعی و مقابله فردی) - صورت گرفته است. جامعه آماری این پژوهش، کلیه دانشجویان دختر دانشگاه مازندران و حجم نمونه 362 نفر می باشد. ابزار جمع آوری اطلاعات در پژوهش حاضر، پرسشنامه می باشد. در این پژوهش پس از مرور دیدگاههای نظری سنت گرا، دیدگاه لیبرال/ روانی و دیدگاه فمنیستی، از نظریه های فمنیستی به عنوان چهارچوب نظری، استفاده شده است. یافته های این پژوهش نشان می دهد که بالاترین میزان تجربه مزاحمت خیابانی توسط پاسخگویان در سه ماه گذشته، به ترتیب شامل ابعاد مزاحمت غیر فیزیکی، متلک پراکنی، مزاحمت فیزیکی و پیشنهاد و تهدید جنسی بوده است. همچنین، بیشترین انواع تجربه شده مزاحمت های خیابانی در این ابعاد، به ترتیب شامل بوق زدن با وسایل نقلیه (89.1)، حرف های نامناسب (متلک) (28.1)، تنه زدن (21.9)، و حرف های توهین آمیز و درخواستهای صریح جنسی (20.4) می باشد.همچنین بر طبق نتایج تحلیل رگرسیونی، متغیر مقابله فردی (B=-0.199) قوی ترین تبیین کننده متغیر وابسته تحقیق حاضر می باشند. و پس از آن متغیر مقابله غیر فردی و پایگاه اقتصادی – اجتماعی با میزان مورد مزاحمت قرار گرفتن، رابطه دارند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل اجتماعی موثر بر ارتکاب نوع جرم مردان مجرم در زندان شهر اردبیل انجام شده است. نظریات و مدل تحلیلی با استفاده از نظریه های نظریه پردازانی چون: دورکیم (آنومی)، مرتون (آنومی)، هابز (کنترل اجتماعی)، ساترلند (پیوند افتراقی)، مارکس (تضاد) و... ارائه شد. این پژوهش به روش پیمایشی و با استفاده از تکنیک پرسشنامه استفاده شده است. در جهت ارتقای روایی سنجه های پرسشنامه از اعتبار صوری استفاده شده است و قابلیت اعتماد نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ که برای متغیر مستقل 71 درصد به دست آمد. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی 800 نفر مردان مجرم در زندان شهر اردبیل بودند که از بین آن ها با استفاده از فرمول کوکران تعداد 260 نفر به روش نمونه گیری تصادفی ساده به عنوان نمونه انتخاب گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از دو شیوه آمار توصیفی و استنباطی و با بهره گیری از نرم افزار spss استفاده شد. یافته های پژوهش نشانگر این بود ارتکاب نوع جرم (متغیر وابسته) با عوامل اجتماعی که شامل اعتقادات مذهبی، معاشرت با افراد ناباب، محل سکونت، احساس انومی، درآمد و خشونت خانوادگی بودند، رابطه معنی داری دارد. همچنین نتایج حاصل از رگرسیون چندمتغیره نشان داد متغیرهای مستقل وارد شده در معادله جمعا 60 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین نمودند.

تحقیق حاضر با هدف تعیین عوامل مرتبط با آنومی اجتماعی حاشیه نشینان اردبیل انجام شد. متغیرهای کنترل اجتماعی- فقر فرهنگی-فرهنگ فقر متغیرهای مستقل می باشند. متغیری که به عنوان مساله اصلی تحقیق در نظر گرفته شده بود نیز آنومی اجتماعی حاشیه نشینان است. جامعه آماری شامل 10698 خانوار از حاشیه نشینان اردبیل است که طبق فرمول کوکران 371 خانوار از آنها به روش تصادفی سیستماتیکی انتخاب شده اند.روش تحقیق حاضر پیمایش از نوع همبستگی است و گردآوری داده ها به وسیله پرسشنامه محقق ساخته انجام شده است. در این بررسی از اعتبار محتوایی (صوری) جهت تعیین اعتبار پرسشنامه و ضریب آلفای کرون باخ برای تعیین پایایی سوال ها استفاده شد که عمده ترین نتایج به دست آمده به شرح زیر می باشد.میزان آنومی حاشیه نشینان به فقر فرهنگی، فرهنگ فقر و کنترل اجتماعی مرتبط است ولی ارتباطی بین جنسیت حاشیه نشینان با میزان آنومی آنها مشاهده نشد. همچنین طبق رگرسیون چندگانه به روش گام به گام نیز به ترتیب فرهنگ فقر و کنترل اجتماعی به میزان 11 درصد میزان آنومی حاشیه نشینان را تبیین نمودند.

این پژوهش به بررسی رابطه احساس آنومی اجتماعی و قشربندی اجتماعی با ارتکاب نوع جرم در شهرستان خلخال در سال 1392 می پردازد. چهارچوب نظری و مدل تحلیلی بر اساس نظریه های آنومی اجتماعی دورکیم، نظریه فرصت کلوارد و اولین، منطقه انتقالی پارک و بر حبس، قشربندی اجتماعی ویلهم بنگر، هنجارهای فرهنگی و هنجارهای اجتماعی آستین ترک، نظریه مارکسیست ساختاری ادغامی کالوین و پاولی ساخته شده است. روش پژوهش، پیمایش و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته است. جامعه آماری شامل 210 نفر زندانیانی است که به یکی از دلایل انحراف اجتماعی در زندان شهرستان خلخال به سر می برند که از این تعداد 136 نفر به عنوان حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران و از طریق روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده است، یافته های پژوهش نشان می دهد که بین احساس آنومی اجتماعی و ارتکاب نوع جرم رابطه معناداری وجود دارد و میانگین احساس آنومی اجتماعی در جمعیت مورد بررسی در حد متوسط به بالاست. همچنین بین قشربندی اجتماعی و ارتکاب نوع جرم رابطه معناداری وجود دارد. یافته ها حاکی است که اولا جرم در همه قشرهای اجتماعی دیده می شود، ثانیا کسانی که بیشتر به قشرهای بالای جامعه تعلق دارند، بیشتر جرایمی از نوع سازمان یافته و یقه سفیدی مرتکب شده اند.

امروزه ترس از جرم به واقعیت اجتماعی متمایز و حتی مهم تر از خود جرم مبدل شده است. این مقاله با هدف بررسی تاثیر پاره ای از عوامل اجتماعی موثر بر ترس از جرم و پیامدهای آن نگاشته شده است. تحقیق به روش پیمایشی و با استفاده از ابزار پرسش نامه، در بین شهروندان 18 سال و بالاتر شهر اهواز، به انجام رسیده است. در این تحقیق از شیوه نمونه گیری طبقه بندی شده تصادفی استفاده شده است.مهمترین نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که، متغیرهای سن، تحصیلات، اعتماد اجتماعی، محرومیت نسبی و... بر ترس از جرم افراد تاثیرگذار هستند.