مطالعات روان شناسی ورزشی
سال:1397 | دوره:7 | شماره:26 |تعداد مقالات:15

هدف از پژوهش حاضر بررسی تصمیم گیری تحت فشار نظارت و ارتباط آن با بازپردازش تصمیم بود. آزمودنی ها 25 ورزشکار ماهر تنیس روی میز بودند که در آن یک تکلیف شبیه سازی تصمیم گیری تنیس روی میز تحت شرایط فشار کم و فشار نظارت را در دو بلوک به شیوة ایجاد گزینه اجرا کردند. هم چنین از نسخة فارسی مقیاس بازپردازش ویژة تصمیم و نسخه ی فارسی سیاهه ی اضطراب حالتی رقابتی-2 استفاده شد. نتایج تحلیل واریانس چندمتغیره با اندازه گیری مکرر نشان داد اثر فشار بر اضطراب شناختی معنادار بود. همچنین نتایج نشان داد تفاوت معناداری بین برخی از متغیرهای تصمیم گیری شامل کیفیّت گزینة اول، ناهمسانی پویا و زمان انتخاب گزینه ها تحت فشار کم و فشار نظارت وجود دارد. بازپردازش تصمیم تنها توانست تغییرات کیفیّت گزینة اول را پیش بینی کند. لذا، پیشنهاد می شود مربیان و ورزشکاران شناخت مناسبی از شرایط متفاوت فشار داشته باشند و ورزشکاران ماهر از تمایلات خودتمرکزی تحت فشار پرهیز کنند.

هدف از پژوهش حاضر، تعیین سهم نسبی استحکام ذهنی در تبیین عملکرد ورزشی بازیکنان ماهر مرد بدمینتون بود. تعداد 24 بازیکن بدمینتون مرد تیم های استان تهران و البرز با بازیکنان هم سطح خود در شرایط رقابتی پرفشار دو مسابقه انجام دادند. رقابت ها در حضور یکی از مربیان تیم های ملی بدمینتون، فیلمبرداری شد. در پایان، بازیکنان پرسش نامة استحکام ذهنی ورزشی را تکمیل کردند. به منظور ارزیابی عملکرد، از روش تحلیل یادداشت برداری عملکرد و شاخص های: ضربات موثر، ضربات موفق و ضربات ناموفق یا خطاهای غیراجباری، استفاده شد. تحلیل رگرسیون نشان داد که استحکام ذهنی به شکل معنی داری در حدود 48 درصد از عملکرد ورزشی تحت فشار بازیکنان بدمینتون را تبیین می کند. نتایج مطالعه حاضر علاوه بر حمایت از پژوهش های گذشته در زمینة نقش تعیین کنندة استحکام ذهنی در عملکرد، اعتبار درونی این مطالعات را افزایش داد.

هدف پژوهش حاضر بررسی کارایی جمعی و هیجان ورزشی و عوامل پیش بینی کننده ی منابع کارایی جمعی توسط هیجان ورزشی در ورزشکاران سالم و معلول بود که به روش پس رویدادی انجام شد. 41 ورزشکار معلول و 43 ورزشکار سالم به صورت خوشه ای از رشته های تیمی انتخاب شدند. پرسش نامه های هیجان ورزشی و کارآمدی جمعی در ورزش استفاده شدند. تحلیل واریانس چندمتغیره و رگرسیون چندمتغیری در سطح معناداری 05/0 استفاده شد. تفاوت معناداری در هیجان ورزشی و کارایی جمعی بین ورزشکاران سالم و معلول، نشان داده شد. از بین عوامل هیجان ورزشی و کارایی جمعی، تنها در عامل اضطراب و خشم، تفاوت معناداری بین دو گروه وجود داشت. علاوه براین، هیجان ورزشی در ورزشکاران معلول 31 درصد و در ورزشکاران سالم 15 درصد از تغییرپذیری کارایی جمعی را پیش بینی کرد. همچنین اهمیت سابقة ورزشی و تنظیم اضطراب و خشم در ورزش های معلولین و شادی در ورزشکاران سالم مورد بحث قرار گرفت.

پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی درمانگری مبتنی بر ذهن آگاهی بر استرس شغلی و خودکارآمدی شغلی انجام شد. جامعه آماری پژوهش مربیان تربیت بدنی شنا، والیبال و بسکتبال اداره تربیت بدنی شهر قم بود. در این پژوهش آزمایشی، 30 نفر به روش نمونه گیری دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. گروه آزمایش به مدت هشت جلسه برنامه درمان را دریافت کرد و گروه کنترل برنامه ای را دریافت نکردند. به منظور جمع آوری داده ها از پرسشنامه های استرس شغلی و خودکارآمدی شغلی استفاده شد. داده ها با استفاده از آزمون کوواریانس تحلیل شد. نتایج نشان داد که بین نمرات پس آزمون دو گروه آزمایش و کنترل در استرس شغلی و خودکارامدی شغلی تفاوت معناداری وجود داشت. بنابراین، می توان نتیجه گرفت که استفاده از فنون مبتنی بر ذهن اگاهی بر کاهش استرس شغلی و افزایش خودکارمدی شغلی مربیان تربیت بدنی مؤثر است.

رفتار کودک از ابعاد مهم سلامت روان وی محسوب شده و پیامدهای قابل توجهی در زندگی آینده ی وی خواهد داشت. هدف این پژوهش، بررسی اثربخشی تمرینات ایروبیک بر میزان استرس، اضطراب و افسردگی کودکان با اختلال رفتاری درون ریز بود. با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای، 30 نفر از دانش آموزان با اختلال رفتاری درون ریز انتخاب شدند. ابزارهای به کار رفته در پژوهش، شامل سیاهه ی رفتاری کودکان آخنباخ و پرسش نامة دس-فرم 21 سؤالی بود. پروتکل اجرایی نیز شامل برنامة تمرین ایروبیک در 12 جلسه 60 دقیقه ای بود. نتایج تحلیل کواریانس نشان داد تفاوت معناداری بین میانگین نمرات پس آزمون گروه آزمایش با پس آزمون گروه کنترل، در میزان استرس، اضطراب و افسردگی وجود دارد. بنابراین، تمرینات ایروبیک به منظور کاهش استرس، اضطراب و افسردگی کودکان با اختلال رفتاری درون ریز قابل استفاده است.

هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی در شرایط دشواری تصمیم بر دقت ضربة فورهند تاپ اسپین تنیس روی میز بود. شرکت کنندگان 29 بازیکن مرد ماهر با میانگین سنی 24/9± 20/21 سال بودند که به صورت تصادفی به سه گروه راهبردهای فراشناختی، راهبردهای شناختی و کنترل تقسیم شدند. دشواری تصمیم با توجه به رنگ توپ و محل ضربه فورهند تاپ اسپین مشخص شد. آزمودنی ها در مرحلة پیش آزمون و سپس در مرحله اکتساب 15 بلوک 20 کوششی را تمرین کردند، پس از 48 ساعت در آزمون های یادداری و انتقال شرکت کردند. داده ها در مرحلة اکتساب با استفاده از آزمون تحلیل واریانس یک راهه با اندازه های تکراری و برای آزمون های یادداری و انتقال از تحلیل واریانس یک راهه استفاده شد. نتایج تفاوت معناداری را در گروه تمرینی که از راهبردهای فراشناختی بهره گرفتند نسبت به سایر گروه ها در مراحل یادداری و انتقال نشان داد. این یافته ها نشان می دهد استفاده از راهبردهای فراشناختی بر پیشرفت اجرای مهارت هایی که از دشواری تصمیم برخوردارند، موثر است.

هدف این پژوهش تعیین اثربخشی آموزش مهارت های ارتباطی بر تاب آوری و خودکارآمدی تمرینی در ورزشکاران نوجوان بود. به این منظور، 30 ورزشکار نوجوان (شهر گرگان) به طور تصادفی ساده در دو گروه آزمایشی و کنترل (هر گروه 15 نفر) جای گرفتند. دوره آزمایشی متشکل از 12 جلسه ی 90 دقیقه ای آموزش مهارت های ارتباطی بود که به مدت چهار هفته به طول انجامید. اندازه گیری ها در پیش آزمون و پس آزمون با استفاده از مقیاس تاب آوری کونور و داویتسون (2003) و مقیاس خودکارآمدی باندورا (1997) انجام شد و داده های حاصله با استفاده از تحلیل کوواریانس در سطح اطمینان 95 درصد تحلیل شدند. نتایج پژوهش نشان داد که پس از کنترل سطوح پیش آزمون، نمره های تاب آوری و خودکارآمدی تمرینی در گروه آزمایشی به طور معناداری بالاتر از گروه کنترل قرار دارد. براساس یافته های این پژوهش می توان نتیجه گیری کرد که آموزش مهارت های ارتباطی، روش موثری برای افزایش تاب آوری و خودکارآمدی تمرینی در ورزشکاران نوجوان می باشد.

پژوهش حاضر با هدف پاسخ به این سوال انجام شد که آیا از نمرات اولیة حافظة کاری می توان اجرای پومسه را بعد از 10 جلسة آموزشی پیش بینی نمود. بدین منظور تعداد 60 نفر آزمودنی در دامنة سنی 18 تا 24 سال در این پژوهش شرکت نمودند که ابتدا از طریق آزمون حافظة کاری ارزیابی و وارد مرحلة آموزش پومسه شدند. سپس رابطة بین متغیرهای حافظة کاری و نمرات اجرای پومسه در جلسة انتهایی بررسی گردید. نتایج نشان داد شاخص های متفاوتی از آزمون حافظة کاری، زیرمؤلفه های متفاوتی از اجرای پومسه را پیش بینی می کنند. به طورکلی یافته های حاضر نشان می دهد که حافظة کاری عاملی مهم در تعیین موفقیت افراد مبتدی در اجرای پومسه است. این پژوهش را می توان به عنوان یک مطالعة مقدماتی در حیطة پیش بینی عملکرد بر اساس ویژگی های شناختی در نظر گرفت.

هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش میانجی تئوری خودمختاری در رابطة کمال گرایی، فرسودگی و مشارکت در ورزشکاران است. جامعة آماری این پژوهش شامل ورزشکارانی می شود که در لیگ برتر و تیم ملی در تهران حضور داشتند و درمجموع 300 ورزشکار پرسش نامه های فرسودگی، کمالگرایی، مشارکت، تامین نیاز و عدم تامین نیاز را تکمیل کردند. به منظور تحلیل داده ها از آزمون همبستگی پیرسون و معادلات ساختاری استفاده شد. یافته ها نشان داد که دغدغه های کمال گرایی رابطه مثبتی با عدم تأمین نیاز و فرسودگی ورزشکار داشتند. برعکس، تلاش کمال گرایانه رابطه مثبتی با تأمین نیاز و مشارکت ورزشکار و رابطه عکس با عدم تأمین نیاز و فرسودگی ورزشکار داشتند. عدم تأمین نیاز رابطه مثبت با فرسودگی ورزشکار و رابطه عکس با تأمین نیاز و مشارکت ورزشکار داشتند. برعکس، تأمین نیاز رابطة مثبت با مشارکت ورزشکار و رابطه عکس با فرسودگی ورزشکار داشتند. همان گونه که انتظار می رود، روابط بین کمال گرایی-مشارکت و کمال گرایی-فرسودگی باوجود تأمین نیازهای بنیادی روان شناختی توجیه می شوند.

هدف این پژوهش، بررسی رابطة استحکام ذهنی و فرسودگی ورزشی در ورزشکاران حرفه ای آسیب دیده بود. روش پژوهش توصیفی، از نوع همبستگی و کاربردی بود. نمونة آماری را 142 نفر از ورزشکاران آسیب دیده در سطح حرفه ای با دامنة سنی 15 تا 35 سال در رشته های مختلف با استفاده از نمونه گیری در دسترس تشکیل دادند. از پرسش نامه های استحکام ذهنی و فرسودگی ورزشی برای جمع آوری داده ها و از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون ساده و آزمون تی برای تحلیل داده ها استفاده شد. نتایج نشان داد استحکام ذهنی با ضریب همبستگی 42/0-با فرسودگی ورزشی ورزشکاران آسیب دیده ارتباط قوی منفی دارد. براساس مدل رگرسیون، 18 درصد از واریانس فرسودگی توسط واریانس استحکام ذهنی تبیین می گردد. آزمون تی مستقل، تفاوت معنادار بین استحکام ذهنی و فرسودگی ورزشکاران آسیب دیده زن و مرد را تأیید کرد. در کل یافته ها نشان داد هرچه استحکام ذهنی ورزشکاران بالاتر باشد احتمال فرسودگی در دوران آسیب دیدگی کمتر است.

هدف پژوهش بررسی تئوری ناکامی – پرخاشگری درخشونت تماشاگران تیم های استقلال و پرسپولیس تهران از منظر جرم شناختی است. دراین مطالعة نیمه تجربی که به روش پیمایشی-توصیفی انجام گرفته، 384 نفر از طرفداران استقلال و پرسپولیس تهران به صورت تصادفی انتخاب شدند. داده های پژوهش از طریق پرسش نامة محقق ساخته در د وقسمت اطلاعات فردی و رفتاری با 30 پرسش جمع آوری و با استفاده از نرم افزاراس. پی. اس. اس نسخة ١ ٩ تحلیل شد. یافته های این پژوهش بر غلبه خشونت در بُعد کلامی تاکیدکرده وعواملی نظیر ناکامی برای حضور در ورزشگاه، شکست تیم محبوب، قضاوت نامناسب داور و بازی نامناسب تیم محبوب در بروز خشونت تماشاگران فوتبال را موثر می داند. غلبه با متغیر شکست تیم محبوب و قضاوت نامناسب داور است.

هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش آگاهی موقعیتی بر تنظیم شناختی هیجان و عملکرد تیراندازی بود. طرح پژوهش نیمه آزمایشی و از نوع پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه ی آماری، دانشجویان یکی از مراکز آموزشی نظامی تهران و نمونة پژوهش شامل 22 نفر بود که به روش در دسترس انتخاب و به روش تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. گروه آزمایش، آموزش های آگاهی موقعیتی بر مبنای نظریة اندسلی را دریافت نمودند. علاوه بر تکمیل پرسش نامة تنظیم شناختی هیجانی گرانفسکی، آزمون استاندارد تیراندازی از آنان به عمل آمد. داده ها توسط آزمون کوواریانس چند متغیری تحلیل و نتایج نشان داد آموزش کوتاه مدت آگاهی موقعیتی به طور معناداری موجب افزایش تنظیم هیجانی و افزایش رکورد تیراندازی در مرحلة پس آزمون شده است. این پژوهش اهمیت آگاهی موقعیتی را بر تنظیم شناختی هیجان و عملکرد تیراندازی نشان داد.

هدف از تحقیق حاضر بررسی تغییرات بازنمایی ذهنی از تکلیف ضربه گلف بر اثر تمرین تصادفی و مسدود بود. 30 نفر شرکت کننده به سه گروه تصادفی، مسدود و کنترل تقسیم شدند. ابتدا سطح اولیه بازنمایی ذهنی افراد تعیین شد و 18 کوشش را به عنوان پیش آزمون انجام دادند. سپس به مدت شش روز متوالی به تمرین تکلیف مورد نظر پرداختند. یک هفته بعد از آخرین جلسه تمرینی سطح نهایی بازنمایی ذهنی شرکت کنندگان مورد سنجش قرار گرفت و 18 کوشش را به عنوان پس آزمون اجرا کردند. نتایج این تحقیق نشان داد که گروه تصادفی نسبت به گروه مسدود در مرحله اکتساب خطای بیشتری انجام داده است اما در یادداری نسبت به این گروه عملکرد دقیقتری داشت. علاوه بر این نشان داده شد که گروه تصادفی نسبت به گروه مسدود بازنمایی ذهنی ساختاریافته تری دارد و همچنین این ساختار مشابهت بیشتری با بازنمایی ذهنی افراد ماهر دارد. این نتایج نشان دهنده آن است که احتمالا دلیل یادگیری بهتر گروه تصادفی نسبت به مسدود ایجاد یک بازنمایی ساختاریافته تر از تکلیف می باشد.

هدف از انجام پژوهش حاضر مقایسة عملکرد حافظة حرکتی و انگیزة پیشرفت در دانشجویان دختر و پسر با ریتم شبانه روزی متفاوت بود. نمونة آماری را 50 شرکت کنندة صبح فعال (25 زن و 25 مرد) و 40 شرکت کنندة عصر فعال (17 زن و 23 مرد) تشکیل داد. یافته ها برای متغیر عملکرد حافظه حرکتی پیشرفت نشان داد اثر تعاملی جنسیت در ریتم شبانه روزی معنادار نبود. مقایسه میانگین ها نشان داد پسران عصرفعال دارای بهترین میانگین حافظة حرکتی و دختران صبح فعال دارای ضعیفت ترین عملکرد حافظة حرکتی بودند. برای متغیر انگیزة پیشرفت، یافته ها نشان داد اثر تعاملی جنسیت و ریتم شبانه روزی معنادار نبود اما اثر اصلی ریتم شبانه روزی معنادار بود. نتایج آزمون تعقیبی توکی نشان داد بین انگیزه پیشرفت در پسران با ریتم شبانه روزی عصرگاهی با انگیزة پیشرفت دختران با ریتم شبانه روزی صبحگاهی تفاوت معنادار وجود دارد. دانشجویان پسر با ریتم شبانه روزی عصرگاهی دارای پایین ترین نمره انگیزة پیشرفت و دانشجویان دختر با ریتم شبانه روزی صبحگاهی دارای بالاترین نمرة انگیزش پیشرفت بودند.

هدف از این پژوهش مقایسه مهارت های تصویرسازی دیداری و حسی-حرکتی در داوران کم اشتباه و پراشتباه فوتبال بود. این پژوهش از نوع علی مقایسه ای و به لحاظ هدف کاربردی بود. شرکت کنندگان شامل 30 داور مرد استان فارس بودند که به صورت داوطلبانه انتخاب شدند و بر اساس میانگین نمرات نظارت، به 2 گروه داوران کم اشتباه (17 داور) و داوران پراشتباه (13 داور) گروه بندی شدند. پرسش نامة تصویرسازی دیداری مارکس (1973) و پرسش نامة تصویرسازی حرکتی ایساکس و همکاران (1986) در ارزیابی مهارت تصویرسازی آن داوران به کار گرفته شد. نتایج نشان داد که داوران کم اشتباه نسبت به داوران پراشتباه توانایی تصویرسازی دیداری و حسی-حرکتی بهتری دارند و این کمک می کند تا میزان اشتباه کم تری در عملکردشان داشته باشند. بر اساس نتایج به داوران توصیه می شود برای بهبود عملکردشان از مهارت های تصویرسازی ذهنی استفاده نمایند.