تصویر سلامت
سال:1398 | دوره:10 | شماره:2 |تعداد مقالات:8

زمینه و اهداف: نقش مشارکت جامعه در مراقبت های بهداشتی به منظور دستیابی به نتایج منصفانه و عادلانه تایید شده است. از این رو این مطالعه با هدف تعیین و بررسی عوامل موثر بر مشارکت جامعه در ارائه مراقبت های بهداشتی اولیه انجام شد. مواد و روش ها: این مطالعه به صورت ترکیبی (کمی – کیفی) انجام گرفت که طی این فرایند با تعداد 25 نفر از خبرگان که بصورت هدفمند انتخاب شده بودند مطالعه آغاز شد و پس از آن تعداد 200 نفر از مراجعین شبکه ها و مراکز بهداشت و درمان وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند و با استفاده از نرم افزار آماری SPSS و نرم افزار LISREL نسخه7/8 موردتجزیه وتحلیل قرار گرفت. یافته ها: عوامل موثر بر مشارکت جامعه در ارائه مراقبت های بهداشتی شامل «تبادل اطلاعات بین سازمان های مراقبت های بهداشتی و مردم»، «تشویق و آماده کردن مردم»، « بازنگری و تحول در مراکز و خانه های بهداشت»، «نقش مستقیم و مؤثر مراجعین و افراد جامعه و اطلاع رسانی به آنها»، «رابطه برابر مردم و مسئولین و مشارکت مردم در تمامی مراحل تصمیم گیری» و «اطلاع رسانی به موقع به مراجعین برای فرصت تصمیم گیری آنها در انجام مشارکت» و در نهایت «اعتماد و اطمینان مراجعین به نظام سلامت و مسئولیت پذیری و ارتقاء کارایی آنها» و «توسعه سرمایه اجتماعی» بودند. نتیجه گیری: مطالعه حاضر با توجه به زمینه خاص محیط های سیاسی و اجتماعی ایران، عوامل موثر بر مشارکت جامعه در مراقبت های بهداشتی اولیه را شناسایی کرد. این مطالعه یک راهنمای عملی برای سیاست گذاران و مدیران مراقبت بهداشتی اولیه برای مشارکت مردم در تصمیم گیری هایی که بر زندگی آنها تاثیر می گذارد، ارائه داد که در نهایت منجر به بهبود کیفیت خدمات و رضایت بیماران و جامعه می شود.

زمینه و اهداف: پرفشاری خون یکی از عوامل خطرزای مهم بیماری های قلبی عروقی و یکی از دلایل اصلی مرگ ومیر در سرتاسر جهان می باشد. کنترل فشار خون نقش مهمی در کاهش عوارض و میزان مرگ و میر این بیماری دارد. این مطالعه جهت ارزیابی میزان کنترل فشار خون و ارزیابی عوامل خطرزا آن طراحی و انجام گردید. مواد و روش ها: مطالعه حال حاضر از نوع مطالعه تحلیلی-توصیفی آینده نگر می باشد که به مدت 10 ماه بر روی بیماران با پرفشاری خون و مشکلات قلبی-عروقی که به درمانگاه قلب و عروق بیمارستان شهید مدنی تبریز مراجعه می کردند، انجام گرفت. در این مطالعه فشار خون بیماران توسط پزشک متخصص قلب و عروق اندازه گیری شد. متغیر های مورد مطالعه شامل مشخصات دموگرافیک بیماران (نام، نام خانوادگی بیمار، سن، جنس، وزن، قد و شاخص توده بدنی)، بیماری های زمینه ای، داروهای مصرفی، سابقه مصرف سیگار، الکل، دارو های آمفتامین، اپیوم و آزمایشات بیماران بود. از تست های اسپیرمن و لوجستیک رگرسیون برای بررسی ارتباط میان داده ها استفاده گردید. یافته ها: در کل 314 نفر وارد مطالعه شدند. میانگین سنی بیماران 2/12± 7/62 9 سال بود. 139 نفر (3/44درصد) از بیماران خانم و 175 نفر (7/55 درصد) آقا بودند. میانگین فشار خون سیستولیک بیماران 20± 6/131 و میانگین فشار خون دیاستولیک بیماران 9/12± 3/78 میلی متر جیوه بود. درصد قابل توجهی از بیماران فشار خون کنترل نشده داشتند (114 نفر، 9/45درصد). بیشترین رژیم دارویی مربوط به رژیم دو دارویی در 152 نفر (4/48درصد) بود. بیشترین نوع دارو در رژیم های درمانی مربوط به مهار کننده های آنزیم مبدل آنژیوتانسین یا مهار کننده گیرنده آنژیوتانسین(ACEI/ARBs) و بتابلاکرها بود. ارتباط معنی داری بین سن و عدم کنترل فشارخون (29/0 = r، 022/0 = p) و بین عدم کنترل فشار خون با سطح قند خون وجود داشت (273/0 = r، 024/0 = p). نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان داد که تقریبا فشار خون بیش از پنجاه درصد بیماران در محدوده هدف نمی باشد و این میزان در افراد دیابتی و مسن بیشتر می باشد.

زمینه و اهداف: با توجه به شیوع مشکلات روان شناختی در بیماران سرطانی، برخی از گزارش ها اثربخشی مدل خودکارآمدی را مقدم بر درمان های روانشناختی مرسوم قبلی برای افزایش رفاه بیماران سرطانی دانسته اند، بر این اساس هدف این پژوهش تعیین اثربخشی آموزش خودکارآمدی درد بر بهبود عملکرد جسمی بیماران مبتلا به سرطان بیمارستان امید شهرستان ارومیه بود. مواد و روش ها: طرح پژوهش حاضر آزمایشی بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه بیماران مبتلا به سرطان بیمارستان امید ارومیه در سال 1397 بودند. نمونه شامل 40 بیمار مبتلا به سرطان بیمارستان امید ارومیه بود و به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. ابتدا پیش آزمون کیفیت زندگی بعمل آمد و سپس مداخله مبتنی بر خودکارآمدی درد طی 10 جلسه 90 دقیقه ای، هر هفته یک جلسه اجرا شد. پس از اتمام جلسات مجدداً آزمون کیفیت زندگی جهت پس آزمون روی دو گروه اجرا گردید. داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چندمتغیره با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 21 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: تحلیل داده ها نشان داد که بین میانگین نمره های پس آزمون گروه آزمایش و کنترل تفاوت معنی داری وجود داشت، (01/0>P). به نحوی که آموزش خودکارآمدی درد موجب بهبود علایم کیفیت زندگی در گروه آزمایش شده است (01/0>P). نتیجه گیری: با توجه به تأثیر مثبت آموزش خودکارآمدی درد، استفاده از این ظرفیت ها و آموزشها در برنامه ریزی اقدام های بهداشت روانی به خصوص در مورد بیماران سرطانی توصیه می شود.

زمینه و اهداف: برگه راهنمای دارویی حاوی اطلاعات مکتوبی است که همراه با محصولات دارویی برای مصرف کننده ارائه می شود. هدف مطالعه این است که دریابد آیا برگه های دارویی با قوانین و مقررات سازمان غذا دارو از نظر ارائه محتوای اطلاعاتی مطابقت دارند؟ مواد و روش ها: این پژوهش به روش توصیفی-مقطعی انجام شد. جامعه مطالعه، برگه های راهنمای دارویی داروهای پرفروش مرتبط با بیماری های قلبی-عروقی سال 1393 بود. چک لیستی بر اساس معیارهای مندرج در "ضوابط برگه راهنمای دارویی سازمان غذا و داروی ایران" تهیه شد. با استفاده از کدبندی به حضور اطلاعات، ارزش "یک" و عدم حضور اطلاعات آن بخش، ارزش "صفر" تعلق گرفت. از پارامترهای آمار توصیفی و نرم افزار آماری SPSS v. 20 برای تجزیه تحلیل داده ها استفاده شد. یافته ها: 66 برگه دارویی مربوط به 13 داروی پرفروش مربوط به قلب و عروق با 27 معیار مورد بررسی قرار گرفت. در هیچ یک از جعبه-های دارویی، برگه های اطلاعات متخصص و بیمار مجزا نشده بود اما راهنمایی های عمومی برای بیمار در تعداد 59 برگه (39/89 درصد) ذکر شده بود. حدود 59/64 درصد اطلاعات موجود در برگه های راهنمای دارویی بر اساس ضوابط دارویی ایران بود. معیارهایی مانند نام دارو، مواد منع مصرف دارو، شرایط نگهداری دارو و نام شرکت تولیدکننده دارو در تمامی برگه های راهنمای دارویی وجود دارد (100 درصد) و معیار های تاریخ بازنگری (06/6 درصد) و منابع(7/28 درصد) کمتر از همه در برگه ها ذکر شده بود. نتیجه گیری: برگه های راهنمای دارویی از لحاظ کمی و کیفی برای متناسب بودن برای استفاده بیماران و مصرف کنندگان نیاز به بهبود دارند.

زمینه و اهداف: لیشمانیوز احشایی یک بیماری مشترک بین انسان و دام بوده و درشمال غرب ایران بصورت آندمیک می باشد و سالانه 300-100 مورد مثبت گزارش می گردد. هدف از این مطالعه بررسی وضعیت پراکندگی مکانی لیشمانیوز احشایی در استان آذربایجان شرقی می باشد. مواد و روش ها: این یک مطالعه مقطعی گذشته نگر می باشد که از سال 89-96 بر روی بیماران لیشمانیوز احشایی انجام یافت که بر اساس آنالیز درون یابی تحلیل شده است و از نرم افزارهای SPSS 25 و ArcMap10. 4. 1 استفاده گردیده شد. یافته ها: تعداد کل 78 بیمار در طول مطالعه شناسایی گردید که 7/57 درصد ساکن مناطق روستایی و 3/42 درصد از مناطق شهری بودند. بیش از 90 درصد موارد بیماری در سنین زیر 5 سال اتفاق افتاده است. قسمت شمال شرق این استان که دارای میانگین بارش بیشتر و دمای معتدل تری می باشد به عنوان منطقه پر خطر بروز بیماری و یک نقطه داغ بیماری در بین شهرستان های کلیبر و اهر شناسایی شد. نتیجه گیری: لیشمانیوز احشایی در استان آذربایجان شرقی از سال 93 به میزان 3-4 برابر افزایش یافته است و ساکنین مناطق مرزی با استان اردبیل و کشور آذربایجان در معرض خطر انتقال این بیماری قرار دارند.

زمینه و اهداف: نرخ بالای مرگ ومیر نوزادان به عنوان یک مسئله مهم در بهداشت و سلامت جامعه در سراسر جهان هست. برآورد دقیق مرگ ومیر نوزادان پیش نیاز توسعه استراتژی های بهداشتی آینده هست که منجر به پیشرفت در وضعیت سلامتی نوزادان است؛ بنابراین، برای کاهش مرگ ومیر نوزادان و کاهش هزینه های مراقبت های بهداشتی ایجاد یک مدل پیش بینی برای پیشرفت جامعه ضروری است. هدف از این پژوهش ایجاد یک مدل پیش بینی، مبتنی بر تکنیک داده کاوی جهت بررسی دقت پیش بینی پیامد مرگ ومیر نوزادان در بدو تولد با استفاده از مدل شبکه عصبی تجمیعی در نرم افزار رپیدماینر می باشد. مواد و روش ها: این مطالعه بر روی 8053 تولد (شامل 1605 مورد مرگ و 6448 شاهد) در سراسر کشور در سال 1394 انجام شد. متغیرهای مطالعه شامل بیماری های مادر، سن مادر، سن حاملگی، جنسیت نوزاد، وزن تولد، مرتبه ی تولد و ناهنجاری های بدو تولد به عنوان متغیرهای پیش بینی کننده روش شبکه عصبی تجمیعی مورد استفاده قرار گرفتند. معیارهایی مانند سطح زیر منحنی راک، دقت، صحت و میزان نرخ خطای دسته بندی شبکه عصبی تجمیعی محاسبه شدند و با مدل های دیگر داده کاوی مانند شبکه عصبی، درخت تصمیم و نزدیکترین همسایه مورد مقایسه قرار گرفتند. یافته ها: نتایج حاصل از مقایسه الگوریتم های پیش بینی نشان داد که شبکه عصبی تجمیعی با میزان دقت 21/99 درصد، صحت 17/99 درصد، نرخ خطای دسته بندی 83/0 درصد و سطح زیر منحنی راک 992/0 نتایج بهتری در پیش بینی نسبت به سایر مدل های پیش بینی داشت. نتیجه گیری: با توجه به نتایج بدست آمده از این پژوهش، شبکه عصبی تجمیعی می تواند به کاهش هزینه های سیستم مراقبت بهداشتی کمک کند و سلامت جامعه را از طریق پیشگیری از مرگ ومیر و پیامدهای ناگوار نوزادان بهبود ببخشد.

زمینه و اهداف: آسم بیماری مزمن است و با توجه به تغییر کیفیت زندگی در بیماری های مزمن، مطالعه کیفیت زندگی این بیماران دارای اهمیت فراوان است. بنابراین پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر آموزش کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر کیفیت زندگی بیماران مبتلا به آسم انجام شد. مواد و روش ها: روش تحقیق مطالعه حاضر نیمه آزمایشی و از طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل استفاده گردید. از میان 114 بیمار مبتلا به آسم مراجعه کننده به کلینیک تخصصی ریه بیمارستان توحید شهر سنندج و مطب متخصصین ریه این شهر در سال 1395، 26 نفر از بیماران به شیوه نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب و با گمارش تصادفی در دوگروه 13 نفره آزمایش و کنترل قرار گرفتند. گروه آزمایش 8 جلسه آموزش کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی را دریافت کردند (دو ماه و هفته ای یک جلسه یک ساعت و نیمه) در حالیکه که گروه کنترل مداخله ای دریافت نکردند. از نرم افزار SPSS 20 و آزمون تحلیل کوواریانس تک متغیری و چند متغیری برای تحلیل داده ها استفاده شد. یافته ها: میانگین نمرات گروه آزمایش و کنترل، قبل و بعد از مداخله در کیفیت زندگی و مولفه درک کلی از سلامت تفاوت معناداری داشت اما در سایر مولفه ها (علایم و نشانه های آسم، عملکرد خلقی، عملکرد اجتماعی و فعالیت جسمانی) تفاوت معناداری بین میانگین نمرات آزمودنی های دو گروه مشاهده نشد. نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش حاضر پیشنهاد می شود در کنار درمانهای پزشکی از ذهن آگاهی برای بهبود کیفیت زندگی بیماران مبتلا به آسم استفاده گردد.

زمینه و اهداف: امروزه سنجش کارایی به دلیل مشخص نمودن ضعفها، قوتها و میزان بهره گیری از منابع در دسترس دارای اهمیت بسیار می باشد؛ لذا هدف از این تحقیق تحلیل کارایی و رتبه بندی واحدهای استانی سازمان تامین اجتماعی در بخش درمان غیرمستقیم بود. مواد و روش ها: در این مطالعه ی توصیفی-مقطعی کارایی های فنی، مدیریتی و مقیاس سازمان تامین اجتماعی در 31 استان ایران توسط مدل ورودی گرای تحلیل پوششی داده ها و با فرض بازدهی متغیر نسبت به مقیاس مورد تحلیل قرار گرفت و استانها با استفاده از مدل اندرسون-پیترسون رتبه بندی شدند. متغیرهای ورودی شامل تعداد نیروی انسانی تخصصی، تعداد نیروی انسانی پشتیبانی، میزان درآمد هر استان و متغیرهای خروجی شامل تعداد و هزینه ی نسخ رسیدگی شده در هر استان بود. داده های مورد نیاز از سالنامه آماری سال 1396 سازمان تامین اجتماعی اقتباس شد و تحلیل داده ها به کمک نرم افزارهای DEAP 2. 1 و EMS 1. 3. 0 انجام شد. یافته ها: میانگین نمرات کارایی فنی 880/0، کارایی مدیریتی 818/0 و کارایی مقیاس 928/0 محاسبه شد. بر اساس نمرات فوق کارایی استان های کهگیلویه و بویراحمد و تهران رتبه ی اول و کرمان رتبه ی آخر را کسب نمودند. نتیجه گیری: به طور کلی ظرفیت ارتقای کارایی فنی، مدیریتی و مقیاس به ترتیب به میزان 12، 2/18 و 2/7 درصد در بخش درمان غیرمستقیم سازمان تامین اجتماعی وجود دارد که استانهای ضعیف و ناکارا باید در اولویت بهبود کارایی قرار گیرند که این امر می تواند با الگوگیری از استانهای کارا، الکترونیکی نمودن نسخ و مدیریت دقیقتر درآمدها و تعداد نیروی انسانی شاغل در بخش درمان غیرمستقیم تحقق یابد.