دانشور پزشکی: نشریه پژوهشی پایه و بالینی
سال:1383 | دوره:11 | شماره:50 |تعداد مقالات:14

عفونت، شایع ترین علت مرگ متعاقب سوختگی است. بیماران مبتلا به سوختگی به علت آثار سرکوب کنندگی سیستم ایمنی در نتیجه ضایعه سوختگی، به وضوح در معرض خطر بالای عفونت بیمارستانی قرار دارند. سودوموناس آئروژینوزا یک پاتوژن فرصت طلب است که شماری از فاکتورهای بیماری زای منحصر به فرد را تولید می کند. این باکتری از شایع ترین عوامل عفونت سوختگی است و با توجه به مقاومت زیادش به آنتی بیوتیک ها، درمان مشکلی دارد. هدف از این مطالعه، مقایسه مقاومت آنتی بیوتیکی سویه های سودوموناس آئروژینوزای جدا شده از عفونت زخم سوختگی به سفازولین، سفالین، سفالکسین، سفتریاکسون، سفتیزوکسیم، سفیکسیم، و سیپروفلوکساسین و تعیین MIC جنتامایسین برای این سویه ها است. در این مطالعه، حساسیت باکتری ها به آنتی بیوتیک با استفاده از روش انتشار در آگار به کمک دیسک (روش کربی- بوئر) تعیین شد. برای تعیین MIC ، ابتدا از جنتامایسین، محلول هایی با رقت های مورد نظر ساخته شد و سپس MIC در محیط مولر هینتون آگار به روش رقت در آگار تعیین گردید. سپس نتایج به صورت آمار توصیفی بیان شد. از 100 سویه جدا شده سودموناس آئروژینوزا، فراوانی مقاومت سویه ها به سفازولین، سفالکسین، سفتریاکسون، سفتیزوکسیم، سفیکسیم و سیپروفلوکساسین به ترتیب: 100 ، 100 ، 92 ، 94 ، 100 و 89 درصد به دست آمد. همچنین با استفاده از روش MIC برای جنتامایسین، از میان 100 سویه، 11 درصد حساس و 82 درصد مقاوم بودند بقیه سویه ها (7 درصد) حساسیت بینابینی داشتند. شیوع بالای عفونت های سودوموناس آئروژینوزا و گستردگی مقاومت به آنتی بیوتیک ها در مرکز سوختگی توحید، لزوم اندازه گیری سریع مقاومت آنتی بیوتیک را به منظور محدود ساختن انتشار این باکتری و تجویز آنتی بیوتیک مناسب نشان می دهد.

بروسلا ملی تنسیس، یک باکتری گرم منفی است که یک دیواره سلولی با ساختمان پیچیده دارد. به دلیل ویژگی های دیواره سلولی، روش های مرسوم استخراج DNA کروموزومی باکتری های گرم منفی برای این باکتری با مشکلاتی مواجهند. در این تحقیق، استخراج DNA کروموزومی این باکتری به روش ستیل تری متیل اتیل آمونیوم بروماید (CTAB) و روش مرسوم انجام شد. به دلیل کارایی پایین این دو روش، استخراج DNA کروموزومی این باکتری با تلفیق دو روش مذکور انجام گردید؛ بدین صورت که ابتدا، غشای خارجی با SDS و بافر TE تیمار شد و با آنزیم لیزوزیم پپتیدوگلیکان تخریب گردید. سپس پروتئین ها با فنل کلروفرم و پلی ساکارید ها با CTAB رسوب داده شدند. در این تحقیق، زمان مناسب در کشت مایع جهت استخراج کروموزوم 48 و 72 ساعت به دست آمد. در ادامه، مقدار مناسب 10SDS درصد و لیزوزیم به ترتیبlµ90 ،1µ 85 (5mg/ml) حاصل گردید. نتایج نشان داد که میزان DNA استخراجی با این روش، بالاتر از دو روش دیگر و به مقدار ml/ g µ 500می رسد. همچنین خلوص DNA استخراجی در این روش مناسب تر از دو روش دیگر است. DNA کروموزومی استخراج شده برای تکثیر ژن) L7/L12 یک پروتئین ریبوزومی باکتریایی) به کاربرده شد. با توجه به کارایی مطلوب این روش شاید بتوان از آن به عنوان روشی برای استخراج DNA کروموزومی بروسلا در نمونه های بالینی خون و شیر جهت تشخیص بروسلوز استفاده کرد.

سندرم سو تغذیه- اسهال، سلامت میلیون ها کودک خردسال را در دنیا تحت تاثیر قرار داده است. تعداد دفعات و مدت ابتلا و شدت اسهال در کودکان مبتلا به کمبود روی بیش تر از کودکانی است که از وضعیت تغذیه ای خوب روی برخوردارند. هدف این مطالعه مورد شاهدی، تعیین رابطه سطح روی سرم با اسهال حاد در کودکان است. بدین منظور، میزان روی در سرم خون 204 کودک یک تا 5 ساله اندازه گیری شد. برای تعیین حجم نمونه از نتایج یک مطالعه اولیه بر روی 20 کودک استفاده گردید. گروه مورد را 102 کودک مبتلا به اسهال تشکیل می داد که بیش از 24 ساعت از ابتلای آن ها به اسهال نگذشته بود و کم تر از 4 بار دفع مدفوع اسهالی داشتند. گروه شاهد، شامل 102 کودک سالم بود که از پنج مرکز بهداشتی درمانی واقع در پنج منطقه مختلف شهر اهواز انتخاب شده بودند. برای تعیین مقدار روی در سرم خون کودکان از دستگاه اسپکتر و و فتومتر جذب اتمی استفاده شد. یافته های مطالعه نشان داد میانگین سطح روی سرم دو گروه با یکدیگر تفاوت معنادار دارد (P=0.0001). بین جنس و سطح روی سرم، رابطه پیدا نشد. اختلاف معناداری بین میانگین روی سرم کودکان شاهد و بیمار در سنین 1.5 تا 3.5 وجود داشت. کودکانی که با شیر مادر تغذیه می شدند نسبت به آن ها که شیرخشک خوار بودند، روی سرم بیش تر داشتند P=0.02)در گروه مبتلا به اسهال و P=0.0001 در گروه شاهد (. پایین ترین و بالاترین میانگین روی در سرم کودکانی یافت شد که به ترتیب مادران آن ها بیسواد و دارای تحصیلات بالاتر از دیپلم بودند. به طور کلی 31.86 درصد کودکان مورد مطالعه به کمبود روی مبتلا بودند و نسبت دختران مبتلا به کمبود روی بیش تر از پسران بود. نتیجه کلی این مطالعه، مبین آن است که سطح روی سرم با اسهال حاد در کودکان خردسال رابطه دارد و کمبود مورد مطالعه یک مشکل تغذیه ای عمده است.

انگل های روده ای از طروق مختلف وارد بدن انسان می شوند و عوارض ناخواسته ای را در انسان ایجاد می کنند. سلامت مادران به دلیل نقش عمده ای که در حفظ بهداشت خانواده دارند از حساسیت ویژه ای برخوردار است. پژوهش حاضر به عنوان یک طرح نیمه تجربی با هدف بررسی تاثیر آموزش بهداشت براساس الگوی پری سید (PRECEDE) در کاهش میزان آلودگی انگلی روده ای مادران مراجعه کننده به مراکز بهداشتی و درمانی شهر اراک طراحی و اجرا گردید. در این مطالعه، ابتدا مراکز بهداشتی و درمانی شهر اراک براساس معیار وضعیت اقتصادی و اجتماعی (S.E.S) به سه منطقه پایین، مرکز و بالای شهر تقسیم شدند. سپس تعداد 1650 مادر در سه منطقه انتخاب گردیدند و از هر کدام، سه منطقه انتخاب گردیدند و از هر کدام، سه بار آزمایش مدفوع به روش تغلیظ فرمالین اتر و مستقیم به عمل آمد. پس از شناسایی افراد آلوده، تمام آن ها درمان شدند و از نظر عوامل موثر بر آلودگی های انگلی روده ای، شامل عوامل مستعد کننده، قادر کننده، و تقویت کننده مورد مصاحبه قرار گرفتند. پس از درمان، مجددا آزمایش سه نوبتی مدفوع انجام شد. بعد از کسب اطمینان از عدم آلودگی، تمام افراد مورد مطالعه تحت آموزش بهداشت براساس الگوی پری سید قرار گرفتند. دو ماه بعد، آزمایش سه نوبتی مدفوع برای کلیه افراد تکرار گردید و همگی مورد مصاحبه مجدد قرار گرفتند. از کل 1650 مادر مورد بررسی، تعداد 801 نفر آلوده به انگل های روده ای و از این تعداد، 110 نفر (73.13 درصد) آلوده به انگل های روده ای بیماری زا بودند. بین میزان شیوع آلودگی انگلی روده ای مادران در سه منطقه شهر، قبل از آموزش بهداشت، اختلاف معنادار وجود نداشت. اما پس از مداخله آموزشی، شیوع ابتلای مجدد به انگل های روده ای در گروه مورد (آموزش دیده) به میزان چشمگیر کاهش یافت. در حالی که در گروه شاهد (آموزش ندیده) کاهشی مشاهده نشد و این اختلاف معنادار (P.V=0.0016) بود. به عبارت دیگر، شانس ابتلای مجدد گروه شاهد به انگل های روده ای در پایان پژوهش 2.5 برابر گروه مورد تعیین گردید. نتایج این مطالعه نشان داد که مداخله آموزشی براساس مدل پری سید باعث پیدایش اختلاف معنادار در عوامل مستعد کننده، قادرکننده و تقویت کننده در دو گروه مورد و شاهد شده است (P.V≤0.0001). بنابراین می توان اذعان کرد برنامه ریزی آموزش بهداشت با استفاده از الگوی پری سید در کاهش ابتلای مجدد به انگل های روده ای بیمارای زا در بین مادران آلوده کارایی خوبی داشته و موثر واقع شده است. به همین دلیل، استفاده از آن به جای روش های سنتی آموزش در مراکز بهداشتی و درمانی توصیه می شود.

وروتوکسین ها، سمومی با ساختمان زیر واحدی هستند که علاوه بر دخالت در پاتوژنز سویه های مولد، اخیرا مطالعات اولیه درمان برخی تومورهای سرطانی و رده های توموری نتایج بسیار مطلوبی داشته است. لذا شناسایی سویه های مولد سم و تولید و تخلیص آن از اهمیت خاصی برخوردار است. علی رغم طراحی روش های مختلف ژنتیکی در تشخیص سویه های مولد وروتوکسین، هنوز تشخیص سرولوژیکی با واسطه آنتی سرم پلی کلونال ضد وروتوکسین ها، روشی سریع و با اهمیت در تشخیص سویه های مولد وروتوکسین است. در این مطالعه، هدف، تخلیص وروتوکسین 1 از سویه غربال شده مولد وروتوکسین 1 است تا در مطالعات آینده در تهیه و تولید کیت تشخیصی باکتری های نامبرده استفاده شود. ابتدا سموم تولید شده از سویه های مولد وروتوکسین از مجموع پنج سویه جمع آوری شده از انستیتو پاستور ایران و آزمایشگاه رفرانس بوعلی با استفاده از کیت آگلوتیناسیون معکوس (VTEC-RPLA) غربالگری و سپس با استفاده از گلیکولیپید خالص شده از سلول های خونی گروه P تخلیص شد. سم به دست آمده از نظر میزان خلوص قابل مقایسه با سم استاندارد بود و مقدار تولید از سویه به دست آمده نیز قابل ملاحظه بود. در الکتروفورز با سیستم غیراحیا کننده، وجود باند در محدوده 70 کیلودالتونی بیانگر سم و تزریق داخل صفاقی آن در موش های Balb/c سه هفته ای، عوارضی مانند شل شدن پاهای عقبی، لاغری شدید، و اسهال آبکی را نشان داد. علاوه بر این، در اندام های مختلف موش های تزریق شده و همچنین رده های سلولی هلا و ورو آثار سیستوتوکسیکی شدید ناشی از آثار سم قابل مشاهده بود.

با توجه به شیوع بیماری های روماتولوژیک در مراجعه کنندگان به درمانگاه های بیماری های داخلی و جهت آشنایی بیش تر همکاران با شکایات اولیه شایع بیماران و تشخیص های شایع بیماران فوق این مطالعه از دی ماه 1376 به مدت 3 سال روی 1000 بیمار مراجعه کننده به درمانگاه روماتولوژی بیمارستان شهید مصطفی خمینی صورت گرفت و مشخص گردید که 68.2 درصد بیماران خانم ها بودند و 63 درصد موارد تنها یک بار مراجعه داشتند. شکایات شایع بیماران شامل درد مفاصل (27.5 درصد)، درد زانو (20.5 درصد)، کمردرد (12.8 درصد)، و تشخیص های شایع شامل آرتریت روماتویید (18.3 درصد)، استئوآرتریت زانو (11.8 درصد) و کوندرومالاسی پاتلا (6.2 درصد) بوده است. شایع ترین بیماری بافت همبند آرتریت روماتویید با 74 درصد بیماری های بافت همبند و شایع ترین بیماری واسکولیتی بیماری بهجت با 70.9 درصد بیماران واسکولیتی و شایع ترین استئوآرتریت در مفصل زانو با 69.4 درصد بیماران استئوآرتریتی و شایع ترین بیماری سرونگاتیو اسپوندیلو آرتروپاتی بیماری اسپوندیلیت آنکیلوزانت با 34.6 درصد از بیماران سرونگاتیوآرتروپاتی و شایع ترین بیماری خارج مفصلی کوندرومالاسی پاتلا که 47.3 درصد از بیماری های خارج مفصلی را تشکیل می داده است.

در تحقیق حاضر، تاثیر آگونیست ها و آنتاگونیست های گیرنده های آدنوزیتی بر بیان ترجیح مکان شرطی شده ناشی از مورفین در موش های سوری نر مورد بررسی قرار گرفت. تجویز زیرجلدی (s.c) دوزهای متفاوت مورفین (0.5-5mg/kg) سیب القای ترجیح مکان شرطی شده به صورت وابسته به دوز شد. تجویز داخل صفاتی (i.p.) تئوفیلین (آنتاگونیست عمومی گیرنده های آدنوزینی با تمایل بیش تر به گیرنده های A2 آدنوزینی) در روز آزمایش و یک ساعت قبل از تست در دوزهای 10mg/kg و 5 و 2.5 بیان ترجیح مکان شرطی شده ناشی از مورفین را کاهش داد. تجویز تئوفیلین به صورت داخل بطن مغزی (i.c.v.) در مقادیر µg/mice 0.005-0.015 نیز سبب کاهش شدید اثر مورفین شد. تزریق مقادیر متفاوت آدنوزین 1-10 mg/kg, i.p). ، یک ساعت قبل از تست) نیز بیان ترجیح مکان شرطی شده ناشی از مورفین را کاهش داد که این اثر، وابسته به مقدار نبود. تجویز داخل بطن مغزی این دارو(µg/mice1 )نیز سبب کاهش معنادار بیان ترجیح مکان شرطی شده توسط مورفین شد. تزریق آگونیست گیرنده A1 آدنوزیتی یعنی (N6-cyclohexyladenosine: CHA) چه به صورت محیطی (0.05-0.25mg/kg, i.p.) و چه به شکل مرکزی(1-5µg/mice )اثری بر بیان ترجیح مکان شرطی شده ناشی از مورفین نداشت. تزریق داخل صفاتی آنتاگونیست این گیرنده یعنی 8-PTو(هشت-Phenyl Theophylline)در مقادیر(mg/kg8.6.4.2 ) و نیز اثری بر بیان ترجیح مکان شرطی شده ناشی از مورفین نداشت. با در نظر گرفتن نتایج فوق، چنین به نظر می رسد که گیرنده های آدنوزینی در بیان ترجیح مکان شرطی شده ناشی از مورفین در موش سوری نر نقش دارند و این نقش دارند و این اثر بیش تر مربوط به گیرنده های A2 مرکزی است که این امر با توجه به پراکندگی این گیرنده ها در مناطق پاداشی مغز محتمل است. به هر حال، آزمایش های بیش تری جهت تایید این مطلب و تعیین نقش واقعی سیستم آدنوزینی در پاداش ناشی از مورفین لازم است.

این مطالعه کارآزمایی بالینی به منظور بررسی تاثیر روش درمانی جایگزینی هورمونی و اکسی بوتینین در خانم های یائسه ای که دارای مشکل ناپایداری ایدیوپاتیک دتروسور هستند انجام شده است. 41 خانم یائسه که با شکایت بی اختیاری فوریتی به درمانگاه زنان بیمارستان های امام خمینی (ره) و بهارلو مراجعه کرده بودند و شرایط ورود به مطالعه را داشتند، بعد از انجام آزمایش های لازم و طبیعی بودن آن ها، سیستومتری شدند. در 32 بیمار، ناپایداری دتروسور در سیستومتری انجام شده، تأیید شد. این افراد به طور تصادفی با یکی از روش های درمانی ترکیبی (جایگزین هورمونی و اکسی بوتینین) و یا اکسی بوتینین به تنهایی تحت درمان قرار گرفتند. درمان جایگزینی هورمونی به روش مداوم بود که در آن روزانه 0.625 میلی گرم استروژن کونژوگه و 2.5 میلی گرم پروژسترون تجویز می گردید و برای هر دو روش درمانی نیز اکسی بوتینین با مقدار 2.5 میلی گرم دو بار در روز شروع می شد. بیماران در فواصل 3 هفته پیگیری می شدند و اگر علائم بیماری بهبود نیافته بود. اکسی بوتینین با مقدار 5 میلی گرم به رژیم دارویی قبلی اضافه می شد. 10 بیمار در هنگام پیگیری، مدت 3 ماه درمان را به پایان نرساندند و حذف شدند و 22 بیمار که 10نفر در گروه درمانی اکسی بوتینین به تنهایی و 12 نفر در گروه درمانی اکسی بوتینین و جایگزینی هورمونی قرار داشتند، به مدت 3 ماه پیگیری شدند. سیستومتری انتهایی بر روی 7 بیمار در روش درمانی جایگزینی هورمونی و اکسی بوتینین و 10 بیمار در روش اکسی بوتینین انجام شد. ارزیابی های عینی سیستومتریک، شامل حجم ادرار باقیماندهف حجم اولین احساس ادرار، حجم آستانه مثانه، حجم ظرفیت ماکزیمم مثانه و وجود ناپایداری دتروسور است که به وسیله انجام سیستومتری قبل و بعد از درمان بررسی گردید. نشانه های بیماری مانند تکرر بی اختیاری فوریتی، تکرر ادرار شبانه و تکرر ادرار روزانه به وسیله یادداشت نامه ادراری که به مدت 72 ساعت قبل و بعد از درمان توسط بیماران تکمیل می شد، ارزیابی گردید. نمرات احساس فوریت در ادرار کردن، بی اختیاری فوریتی، میزان بی اختیاری ادرار، استفاده از پد و میزان درک بیماران از بهبودی خود و عوارض جانبی داروها به وسیله پرسشنامه و فرم پیگیری بررسی شد. در متغیرهای سیستومتریک تفاوت معناداری بین دو روش درمانی وجود نداشت و بجز در حجم ظرفیت ماکزیمم مثانه در بعد از درمان، اثر مثبت محسوسی در روش درمانی جایگزینی هورمونی و اکسی بوتینین مشاهده می شود (P=0.056) . علاوه بر این، پایداری مثانه و ظرفیت ماکزیمم مثانه بیش تر از 350 میلی لیتر در یک مورد از بیماران در روش درمانی جایگزینی هورمونی و اکسی بوتینین مشاهده شد، ولی در روش اکسی بوتینین هیچ موردی از پایداری مثانه و ظرفیت ماکزیمم مثانه بیش تر از 350 میلی لیتر وجود نداشت. اختلاف معناداری در نشانه های بیماری و میزان بهبودی و در بروز عوارض جانبی ناشی از مصرف اکسی بوتینین، بین دو روش درمانی وجود نداشت. مزیت روش درمان میزان ترکیبی اکسی بوتینین و جایگزینی هورمونی در مقایسه با روش اکسی بوتینین به تنهایی در درمان ناپایداری ایدیوپاتیک دتروسور به طور واضح تأیید و اثبات نگردید و به مطالعات وسیع تر و بیش تر در این زمینه نیاز است.

در این تحقیق، پایایی دستگاه اندازه گیری اسپاستیسته، ساخته شده برای ثبت سرعت زاویه ای به عنوان معیاری برای اندازه گیری شدت مقاومت در برابر حرکت غیر فعال در بیماران مبتلا به اسپاستیسته، بررسی گردید. ده بیمار همی پلژی با علل مختلف که 8 بیمار همی پلژی راست و 2 بیمار همی پلژی چپ بودند در این بررسی شرکت داده شدند. بررسی پایایی به دو قسمت تقسیم شده بود: پایایی اندازه گیری های مکرر پشت سر هم در یک جلسه (Intrasession Reliability) و پایایی تست- بازتست (Intrasession Reliability) پس از پنج دقیقه استحراحت. سرعت پیک در طی سه بار تکرار پشت سر هم در سمت مبتلا تکرار می شد. در پایایی تست- بازتست، میانیگن دو حرکت اول پشت سر هم با میانگین دو تکرار پشت سر هم بعد از پنج دقیقه استراحت نیز محاسبه شد. برای بررسی توافق بین اندازه گیری ها از آزمون ICC استفاده شد. ضمنا ضریب واریاسیون، ضریب همبستگی پیرسون، ضریب تعیین و آنالیز رگرسیون خطی محاسبه گردید. مقدار ICC برای اندام سالم و مبتلا برای تکرارهای پشت سرهم به ترتیب 0.96 و 0.98 و مقدار ضریب واریاسیون نیز 2.70 درصد و 4.17 درصد بود. مقدار ICC بین اولین اندازه گیری پشت سر هم با اولین اندازه گیری بعد از پنج دقیقه استراحت 0.98 و مقدار ضریب تغییرات 8.85 درصد بود. مقدار ICC برای میانگین سرعت پیک دو تکرار اول پشت سر هم با دو تکرار بعد از پنج دقیقه استراحت 0.97 و مقدار ضریب تغییرات 6.86 درصد بود. نتایج بیانگر آن است که پایایی دستگاه اندازه گیری اسپاستیسیته برای سنجش سرعت به عنوان معیاری عینی تقریبا کامل است و پایایی سمت بیش تر از سمت سالم است.

شواهد زیادی نشان می دهد که بیماری های شریان کرونر قلب از عمده ترین مشکلات بهداشتی است که مرگ و میر فراوانی به دنبال دارد و احتمالا با آموزش می توان آگاهی فرد را در مورد روش های کنترل عوامل مستعد کننده افزایش داد تا نهایتا خطر بیماری های عروق کرونر کاهش یابد . هدف این پژوهش، نقش آموزش بر تعدیل عوامل مستعد کننده بیماری های عروق کرونر(کلسترول خون، شاخص توده بدنی و مصرف سیگار) در افراد مبتلا و بستگان درجه یک آن ها است.این پژوهش یک مطالعه کارآزمایی عرصه ای است و جامعه پژوهش را با 50 نفر افراد مبتلا به بیماری های عروق کرونر که در بیمارستان فاطمیه شهر سمنان پروند داشتند و حداقل سه ماه از ابتلای آن ها به بیماری گذشته بود. و همچنین 100 نفر از بستگان درجه یک آنان شامل فرزندان و برادر و خواهرهای آن ها که سابقا ابتلا به بیماری های قلبی را ذکر نمی کردند تشکیل می دادند. کلیه نمونه ها بین 65-18 سال داشته، ساکن شهر سمنان بودند. نمونه ها پس از انتخاب بر اساس یک برنامه آموزش مدون و حضوری در جلسات دو ساعته به صورت چهره به چهره تحت آموزش های لازم قرار گرفتند و کتابچه آموزشی که از قبل تهیه شده بود در اختیار آن ها قرار داده شد 8-6 هفته بعد از اجرای آموزش اولیه، نمونه ها مجدد مورد ارزیابی قرار گرفتند و اطلاعات در زمینه نقش آموزش جمع آوری گردید و با کمک آزمون های آماری آنالیز واریانس، تی زوج و آزمون مک نمار مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد آموزش نقش موثری در کاهش عوامل مستعد کننده (کلسترول خون، فشار خون و شاخص توده بدنی) در مبتلایان و بستگان درجه یک آنان دارد (P<0.005) تاثیر بر میزان کلسترول در بستگاه درجه یک با سن و تعداد عوامل مستعد کننده، بر میزان فشار خون سیستولیک و دیاستولیک در افراد مبتلا و بستگان درجه یک آن ها با تعدا عوامل مستعد کننده، میزان تحصیلات، و تاهل، و بر میزان شاخص توده بدنی در افراد مبتلا با سن، تاهل و تعداد عوامل مستعد کننده آن ها ارتباط معنی دار داشته است.یافته های فوق نشان می دهد که آموزش یکی از طرق بسیار موثر در کاهش خطر بیماری های عروق کرونر محسوب می شود (P<0.005)