طب و تزکیه
سال:1386 | دوره:16 | شماره:4-3 (مسلسل 67-66) |تعداد مقالات:10

در این مقاله سعی شده است با تبیین رابطه و پیوند ساعت بیولوژیک با اوقات خاص عبادات مثل نماز، روزه و حج از طریق بررسی های علم تجربی و بررسی آیات قرآنی و روایات به کشف این حقیقت جاری پرداخت و مورد تازه ای را در تحقیقات میان رشته ای جهت افزایش رابطه علم و دین تولید نمود.

متاپارادایم دیدگاه جهانی یک دیسیپلین است که پدیده های اصلی مورد توجه آن دیسیپلین را معرفی می کند و توضیح می دهد که چگونه دیسیپلین با آن پدیده ها به روش منحصر به فردی رفتار می کند. تعدادی از دانشمندان پرستاری متاپارادایم های پرستاری را از جمله شخص، سلامت، محیط و پرستاری معرفی کرده اند.مفهوم مراقبت جایگاه ویژه ای را در متون پرستاری به خود اختصاص داده و به عنوان جوهره پرستاری معرفی شده است. مراقبت از دیدگاه اسلامی به خوبی در متون پرستاری معرفی نشده است و درک نادرستی در خصوص مفهوم و عملکرد اسلام در زمینه مراقبت بهداشتی و فعالیت پرستاری وجود دارد. هدف این مقاله فراهم کردن اطلاعاتی راجع به دیدگاه اسلامی در خصوص مراقبت، معنویت و متاپارادایم های پرستاری است.

ادغام به عنوان یک مفهوم ممکن است برای بسیاری از کسانی که از آن استفاده می کنند گنگ و مبهم باشد. تحلیل مفهوم ادغام موجب می شود ابعاد، ویژگی ها، کاربردها، عوامل موثر بر آن و پیامدهای آن روشن گردد. به عبارت دیگر مفهوم، کاربردی شود. بنابراین با تحلیل مفهوم ادغام و ارایه یک تعریف روشن از آن، اول اینکه زبان مشترک به وجود می آید و دوم اینکه با روشن شدن ابعاد آن، می توان میزان تحقق ادغام را سنجید. و بالاخره با تعیین این که کجا هستیم می توان برنامه هایی را برای حرکت به سمت جلو و دستیابی به ادغام بیشتر طراحی و اجرا کرد. مطالعه حاضر شامل تحلیل مفهوم ادغام به روش تعدیل شده Walker & Avant می باشد. این مطالعه نشان می دهد که ادغام دارای چهار ویژگی توصیف گر می باشد: فرایند، ترکیب، تعامل و یکپارچگی. به زبان ساده، ادغام عبارت است از فرایند ترکیب تعدادی عناصر که در تعامل با هم کل یکچارچه را به وجود می آورند. علاوه بر ویژگی های توصیف گر، عوامل موثر بر ادغام، پیامدهای آن، واژه های جایگزین یا مفاهیم مرتبط مشخص شده اند.

پاتولوژی از مهمترین شاخه های علم پزشکی است که تمامی رشته های پزشکی به نوعی با آن در ارتباط هستند. گستردگی مطالب در این رشته، دستیابی به مهارت کامل در تمامی زمینه ها را برای یک فرد بسیار دشوار می سازد. به طوریکه هر پاتولوژیست در 10 تا %20 موارد، نیاز به مشاوره با پاتولوژیست خبره در زمینه خاص پیدا می کند. در مراکز بزرگ امکان دسترسی به چنین مشاوره ای نسبتا آسان است. ولی در اغلب مراکز، عدم وجود چنین دسترسی، به همراه مشکلات جانبی، باعث عدم کارایی بسیاری از مشاوره ها شده است. تله پاتولوژی یکی از زیر شاخه های پزشکی الکترونیک است که در چند سال اخیر مورد توجه ویژه ای قرار گرفته است و افقی جدید را در پاتولوژی به خصوص در سامان دادن به مشاوره ها گشوده است. تله پاتولوژی روند تشخیص بافتی است با استفاده از تصاویر دیجیتالی از نمونه که معمولا با ارسال الکترونیک آنها به مرکزی تخصصی حاصل می شود و به 3 شیوه مختلف استفاده می شود که عبارتند از تله پاتولوژی ایستا، تله پاتولوژی پویا و تله پاتولوژی مجازی. از این روش در چهار جنبه مختلف عملی می توان استفاده کرد که عبارتند از مشاوره، تشخیص اولیه، آموزش و کنترل کیفی. در ایران استفاده از تله پاتولوژی دارای سابقه طولانی نیست و استفاده از آن محدود به مشاوره در یکی از مراکز ارجاعی برای مدت زمان محدود می شود. این در حالی است که این گستره در سایر کشورها به سرعت در حال پیشرفت است. از طرف دیگر مشکلات فراوانی در ایران در زمینه های آموزش، کنترل کیفی و به خصوص مشاوره در پاتولوژی با توجه به بعد مسافتها و نیز عدم توزیع یکسان امکانات وجود دارد که استفاده مناسب از تله پاتولوژی می تواند راهگشای بسیاری از آنها باشد. از این رو ایده راه اندازی سایت تله پاتولوژی بومی در کشور مطرح و با همکاری دانشگاه بازل سویس این سایت به بهره برداری رسید. در این گزارش به طور خلاصه روش های تله پاتولوژی و جایگاه آن در ایران و مشکلات موجود و راهکارهای برخورد با آنها مورد بحث قرار گرفته و در ادامه سایت تله پاتولوژی ایران، امکانات و شیوه استفاده از آن معرفی شده است.

تیم تروما تیمی است که جهت مراقبت و درمان بیماران ترومایی توسط یک رهبر که پزشک متخصص است هماهنگ می شوند. هدف مقاله حاضر این است که تیم تروما، اهمیت آن و وظایف اعضای آنرا معرفی کند و سپس به طور خاص به رهبری تیم تروما پرداخته، با بررسی علمی و بر اساس شواهد ارزیابی کند که چه کسی بهتر است رهبری تیم تروما را به عهده داشته باشد. بررسی مطالعات انجام شده در جوامع مختلف نشان می دهد بهترین راهکار جهت ارتقا بهینه عاقبت بیماران ترومایی بخصوص بیماران آسیب دیده شدید، ارایه خدمات درمانی در غالب یک تیم تخصصی تروما می باشد. بدیهی است فعالیت این تیم در غالب یک سیستم منسجم به نام سیستم تروما بهترین پاسخ را دارد. از جمع بندی نظر افراد خبره در مقالات و در کشور و وضعیت موجود، می توان پیشنهاد کرد که تاسیس مراکز ترومای درجه 1 و 2 و 3 و 4 و تشکیل تیم تروما و رشته فلوشیپ جراحی تروما در کشور ضروری می باشد. جراح تروما در مراکز ترومای درجه 1 و 2 مسوولیت رهبری تیم تروما را به عهده خواهد داشت و مراکز ترومای درجه 3 توسط جراح عمومی با بصیرت خوب به بیمار ترومای متعدد (Multiple Trauma) اداره شوند لذا توجه خاص به آموزش تروما در دوره تخصصی جراحی عمومی ضروری می باشد تا بتدریج نیازهای اساسی درمانی تروما در ایران مرتفع شود.

مقدمه: وضعیت سلامت روانی دانشجویان و شناسایی دانشجویان مشکوک به آسیب های روانی از چند دهه گذشته تا بحال مورد توجه مسوولین دانشگاه ها قرار گرفته است و کوشش زیادی معطوف به ارتقا سطح سلامت روان و پیشگیری از آسیب های روانی اجتماعی شده است.روش بررسی: این مطالعه به روش توصیفی مقطعی و به بررسی Trend وضعیت سلامت روانی دانشجویان ورودی جدید سالهای 85-81 دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد روی 1797 نفر و به روش سرشماری انجام گردیده است. جهت تعیین وضعیت سلامت روانی دانشجویان از تست غربالگری GHQ-28 که حاوی 28 سوال و دارای چهار مقیاس سلامت جسمی، اختلالات اضطراب و خواب و اختلال مربوط به کارکرد اجتماعی و افسردگی می باشد استفاده شده و به ارتباط وضعیت سلامت روانی با متغیرهای دموگرافیک مانند سن، جنس، وضعیت تاهل، رشته و مقطع تحصیلی پرداخته است. سطح اطمینان %95 جهت گزارش نتایج مطالعه در نظر گرفته شد.نتایج: در این مطالعه که 1797 نفر از دانشجویان ورودی جدید سالهای 85-1381 مورد مطالعه قرار گرفتند 469 نفر پسر (%26)، 1328 نفر دختر (%73.9) و میانه سنی آنها 19 سال بود. 16 درصد متاهل و مابقی مجرد بودند. بررسی کلی نشان داد که %35.4 دانشجویان دارای نمره GHQ 23 به بالا بودند که %31.3 آنان دانشجویان پسر و %36.3 دانشجویان دختر بودند. بیشترین فراوانی نسبی مشاهده شده نمره 23£GHQ مربوط به سال 1383 (%45) و کمترین آن مربوط به سال 1381 (%30) بود که این اختلاف از نظر آماری معنی دار بود (p=0.002). بین وضعیت سلامت روانی و وضعیت تاهل دانشجویان اختلاف معنی دار بدست نیامد.در این مطالعه ارتباط معنی دار بین سطوح مختلف نمره GHQ و رشته تحصیلی دانشجویان بدست آمد (p=0.04)، بطوری که بیشترین فراوانی 23£GHQ متعلق به دانشجویان رشته پرستاری و مامایی (%42.2) و کمترین آن مربوط به دانشجویان رشته بهداشت بود (33.4). نتیجه گیری: نتایج مطالعه ما نشان داد که بیش از یک سوم دانشجویان ورودی جدید سالهای 85-81 دانشگاه دارای 23£GHQ بودند که باید اقدامات کنترلی و درمانی روانشناختی برای آنها در نظر گرفته شود. بعلاوه، یک روند افزایشی در فراوانی دانشجویان با GHQ مساوی و بیشتر از 23 (در معرض خطر آسیب های روانی اجتماعی) در طول 5 سال بررسی مشاهده گردید.

هدف این پژوهش بررسی اثربخشی آموزش به شیوه فوردایس بر افزایش میزان شادمانی معلمان ابتدایی شهر اصفهان بود. در این پژوهش از طرح تجربی با گروه آزمایش و کنترل در دو گروه 30 نفری با پیش آزمون و پس آزمون استفاده شد. نتایج آزمون نشان داد آموزش شادمانی به شیوه فوردایس بر افزایش میزان شادمانی معلمان موثر است.

مقدمه: بسیاری از صاحب نظران از مصرف سیگار در جوانان به عنوان مقدمه و دروازه مصرف مواد خطرناک تریاد می کنند. گرچه مطالعات پیرامون ارتباط سلامتی و مذهب هنوز در مراحل ابتدایی است، با این حال تعداد مطالعاتی که به بررسی ارتباط تعهدات مذهبی و مصرف سیگار پرداخته اند به ویژه در مسیحیان افزایش یافته است. مطالعه حاضر با هدف تعیین شیوع مصرف سیگار در گروهی از دانشجویان مسلمان ایرانی و هم چنین بررسی ارتباط بین فعالیت مذهبی با مصرف سیگار به انجام رسید.روش بررسی: در این مطالعه مقطعی، از 950 دانشجوی یکی از دانشگاههای کرمان درخواست شد که پرسشنامه ای خود ایفا، بدون نام و مشتمل بر اطلاعات دموگرافیک، سوالاتی در مورد مصرف سیگار و هم چنین فعالیت های مذهبی را تکمیل نمایند. سیگاری به کسی اطلاق شد که سیگاری روزانه بوده یا سیگاری گاهگاهی بود. با توجه به آنکه مذهب یک مفهوم چند بعدی است، به منظور اندازه گیری آن، از به مسجد رفتن، میزان فعالیتهای مذهبی واجب (نماز و روزه) و قرآن خواندن پرسش شد. ارتباط متغیرهای پیش گویی کننده (سنجه های مذهبی) با مصرف سیگار با استفاده از رگرسیون لجستیک صورت گرفت.یافته ها: از میان 833 پرسشنامه ای که مورد تحلیل نهایی قرار گرفتند، (%54.1 دختر، %89.3 مجرد، 129 نفر در مقطع کاردانی و بقیه در مقاطع کارشناسی به بالا %84.5) و همگی مسلمان بودند. در مجموع 17 درصد سیگاری گاهگاهی و 4.5 درصد سیگاری روزانه بودند؛ 40.1 درصد از دانشجویان مذکر و 5.8 درصد دانشجویان مونث، سیگاری بودند. میانگین سن شروع مصرف سیگار 16.8±3.5 و %68.6 قبل از 18 سالگی شروع کرده بودند. در تحلیل یک متغیره شیوع سیگاری ها بر حسب اکثر متغییرهای زمینه ای مورد مطالعه (جنس، وضعیت تاهل، درآمد ماهیانه، معدل، مصرف سیگار در دوستان، مصرف سیگار در برادر یا خواهر و والدین، قرآن خواندن، نماز خواندن، مسجد رفتن و روزه گرفتن) تفاوت معنی دار نشان داد. اما در تحلیل چند متغیره تنها 4 متغیر (جنس، معدل، مصرف سیگار در دوستان و نماز خواندن) در مدل باقی ماندند.نتیجه گیری: غلبه بر افسردگی و عصبانیت از دیدگاه دانشجویان از عوامل موثرتر و مهم در مصرف سیگار دانسته شد. در این مطالعه نقش داشتن دوستان سیگاری بعنوان عامل خطر و پایبندی به خواندن نماز بعنوان عامل محافظت کننده مشخص گردید.

تشخیص ژنتیکی پیش کاشتی (Preimplantation Genetic Diagnosis=PGD) یک روش تشخیص بالینی است که در آغاز به منظور کاهش انتقال بیماریهای ژنتیکی خطرناک برای زوجهای باروری که دارای بارداری های پرخطر از نظر ژنتیکی بودند به عنوان یک روش جایگزین برای تشخیص پیش از تولد (Prenatal Diagnosis=PND) ابداع شد. در این روش، چندین رویان بالقوه جهت یک شرایط ژنتیکی ویژه تحت آزمایش قرار می گیرند و تنها رویانهای غیرمبتلا انتخاب و به رحم مادر انتقال داده می شوند.