Journal of Guilan University of Medical Sciences
Year:2013 | Volume:- | Issue:86|Papers Count:14

مقدمه: از عوامل خطر متعدد بیماری های ایسکمی قلب، دیابت قندی با خطر بالای بروز بیماری قلبی کرونری مرتبط است و در بیماران دیابتی دچار انفارکتوس میوکارد حاد، خطر مرگ و عوارض قلبی جدی افزایش می یابد. همچنین، گلوکز بالای هنگام بستری (Stress hyperglycemia) دراین بیماران با پیش آگهی بدتری همراه است و در پژوهش های اخیر این رابطه حتی در بیماران غیر دیابتی هم مشاهده شده است.هدف: بررسی ارتباط میزان گلوکز هنگام پذیرش با بروز حوادث جدی قلبی (شامل آریتمی، نارسایی حاد، شوک کاردیوژنی و مرگ داخل بیمارستانی) در بیماران انفارکتوس حاد میوکارد، و تعیین محدوده ای از سطح گلوگز خون هنگام بستری که باعث بیشترین بروز این پیامدها می شود.مواد و روش ها: در این مطالعه مقطعی، 255 مورد با انفارکتوس حاد میوکارد بررسی شدند. گلوکز پلاسما، HbA1C،LDL ، CTPI(تروپونین قلبی نوعI ) بر نمونه خون هنگام پذیرش بیمار اندازه گیری شد. بیماران بر اساس گلوکز پلاسمای هنگام پذیرش به سه گروه افراد کمتر یا مساوی 140، 200-140 و بیشتر یا مساوی 200 میلی گرم بر دسی لیتر تقسیم بندی شدند. بیماران در طی بستری به مدت بیشینه 5 روز از نظر بروز حوادث جدی قلبی پی گیری شدند. اطلاعات با نرم افزار آماری SPSS 18 ارزیابی و برای آنالیز یک متغیره و نشان دادن ارتباط از آزمون X2 استفاده و P<0.05 معنی دار تلقی شد.نتایج: در مجموع 255 بیمار با انفارکتوس حاد میوکارد (179 نفر مرد و 76 نفر زن) و میانگین سنی 10±66 سالگی بررسی شدند. متوسط گلوکز هنگام پذیرش 177.8±91 mg/dI بود. بین رده های میزان گلوکز خون و بروز مرگ ومیر، آریتمی، شوک کاردیوژنی و نارسایی حاد قلبی ارتباط آماری معنی دار بدست آمد (به ترتیب P=0.0001، P=0.004، P=0.0001 و P=0.0001).نتیجه گیری: گلوکز هنگام پذیرش بیش از 200 میلی گرم بر دسی لیتر پیش بینی کننده قوی حوادث زیان بار قلبی در این بیماران است

مقدمه: جیوه سمی ترین فلز شناخته شده است که آلودگی زیست محیطی و آثار زیانبار بر سلامت انسان دارد.هدف: آگاهی از میزان مواجهه با جیوه و نیاز به پایش این عنصر جهت جلوگیری از آسیب های دستگاه عصبی در کودکان شهرهای کناره دریای خزر. مواد و روش ها: میزان جیوه موی 74 کودک (11-6 ساله) و تاثیر فاکتورهای موثر بر آن (سن، جنس، میزان مصرف ماهی و مکان زندگی) ارزیابی شد. برای اندازه گیری میزان جیوه مو از آنالیز پیشرفته جیوه با دستگاهLECO AMA 254 Mercury Analyzer  طبق استاندارد ASTM شماره 6722 D- استفاده شد.نتایج: میانگین غلظت جیوه موی کودکان mg/g 1.46±0.62 بدست آمد. میزان مصرف ماهی کودکان متغیری بود که به طور معنی دار (P=0.00) بر میزان جیوه مو تاثیر داشت. سایر متغیرها بر میزان جیوه موی کودکان موثر نبود.نتیجه گیری: میانگین جیوه موی کودکان از حد راهنمای USEPA بیشتر و از حد طبیعیWHO برای جیوه مو کمتر بود. میزان جیوه در 81% نمونه ها از حد راهنمای (1mg/g) USEPA و %16 نمونه ها از حد طبیعی تعیین شده توسط WHO (2mg/g) برای جیوه مو بیشتر بود. چون آلودگی به جیوه در ماهیان مصرفی می تواند باعث افزایش جیوه مو در کودکان شود، در مناطق آلوده به جیوه باید از ماهی هایی که آلودگی کمتری دارند استفاده کرد

مقدمه: اکثر پژوهش ها در قالب پایان نامه انجام می شوند و بخش مهم ارزش گذاری آنها بر اساس نوع مطالعه است. از این رو ما پایان نامه های دستیاری را به عنوان نمایانگر پژوهش ها، از نظر متدولوژی و سایر مولفه های تحقیق مورد بررسی قرار دادیم.هدف: تعیین فراوانی انواع روش های مطالعه در پایان نامه های دستیاری پزشکیمواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی گذشته نگر، 101 پایان نامه دستیاری دانشگاه علوم پزشکی گیلان از فروردین 1383 تا اسفند 1387 از نظر نوع مطالعه، انجام در قالب طرح تحقیقاتی، پذیرش در مجله ها و کنگره های داخلی و خارجی بررسی کردیم.نتایج: از 101 پایان نامه، مطالعات توصیفی52 مورد (51.5%)، تحلیلی 43 مورد (42.6%) و ارزیابی آزمون های تشخیصی 6 مورد (5.9%) را تشکیل می دادند. 68.3% در مجلات انتشار یافته بودند (41.6% مجلات داخلی، 13.9% مجلات خارجی و 12.9% هم داخلی و هم خارجی). کمترین تعداد انتشار در سال 1384 (15.9%) و بیشترین آنها در سال 1387 (24.6%) بوده است. 47.5% پایان نامه ها در کنگره ارائه شده اند (%30.7 در کنگره های داخلی، 5% در کنگره های خارجی و 11.9% هم داخلی و هم خارجی). کمترین ارائه در کنگره ها در سال 1384 (12.8%) و بیشترین در سال های 1383 و 1387 (هر کدام 22.9%) بوده است.نتیجه گیری: به نظر می رسد تا سال 1387 پایان نامه ها از نظر تعداد، انتشار در مجلات، ارائه در کنگره ها و تمایل به سمت مطالعات تحلیلی، روند رو به رشد داشته اند.

مقدمه: با توجه به رشد روزافزون آثار علمی پژوهشی علوم پزشکی در ایران و جهان، گواهمندی درست در مقالات اهمیت دو چندان یافته است که افزون بر آسانی در بازیابی منابع نشانگر اعتبار علمی مجله و نویسندگان مقالات آن است.هدف: بررسی فراوانی انواع اشتباه های منبع نویسی در مجله دانشگاه علوم پزشکی گیلانمواد و روش ها: در مطالعه ای مقطعی تحلیلی صحت نگارش منابع کلیه مقالات منتشر شده در سال های 90-1380 (42 شماره، 531 مقاله، 9153 منبع) بررسی شد. از هر مقاله سه منبع به طور تصادفی انتخاب (1593 مورد) و از نظر صحت نگارش با اصل مقاله مورد ارجاع مقایسه شدند.نتایج: از 531 مقاله در 102 مورد (19.2 درصد) به برخی از منابع در متن اشاره ای نشده و در 127 مورد (23.9 درصد) ترتیب ذکر منابع در متن رعایت نشده بود. در کل 959 منبع (60.2 درصد) به درجه هایی خطا داشتند. میزان رخ داد خطا پس از اصلاح راهنمای نویسندگان در مجله (سال 1384) و پس از ایجاد تارنمای مجله و کتابخانه الکترونیکی (سال 1388) کاهش چشمگیری یافته بود (هر دو P<0.001). همچنین، با جلوتر رفتن سال ها کاهش معنی داری در فراوانی و شدت خطاها بوجود آمده بود (P<0.001).نتیجه گیری: اگرچه میزان دقت نگارش منابع در مجله دانشگاه علوم پزشکی گیلان در سال های اخیر بهبود قابل توجهی یافته، کماکان منابع مقالات این نشریه خطا داشته و بکارگیری فناوری نوین، درخواست رونوشت صفحه اول منابع و تاکید بیشتر به نویسندگان می تواند در کاهش هرچه بیشتر خطاها موثر باشد.

مقدمه: اختلال کاستی توجه/ بیش فعالی (AD HD)، الگوی پایدار بی توجه یا بیش فعالی و رفتارهای تکانشی است. یکی از اختلال های همراه آن، اختلال هماهنگی حرکتی (DCD) است. هماهنگی حرکتی عملکرد پیچیده ای است که حاصل درگیری دستگاه های گوناگونی مانند درک حسی بینایی، حرکت ماهیچه ها، حافظه، توجه، مهار وضعیت و ترازبندی می باشد. سیستم تعادل یکی از عملکردهای مهم در هماهنگی حرکتی است که خود شامل اجزای مختلفی مانند تعادل پویا و ایستاست.هدف: مقایسه تعادل در کودکان دچار اختلال نقص توجه/ بیش فعالی با و بدون اختلال هماهنگی حرکتی و کودکان عادی.مواد و روش ها: روش مطالعه از نوع توصیفی- مقایسه ای بود. آزمودنی ها رویهم رفته 45 کودک پسر در محدوده سنی 9-7 سالگی بودند که 30 نفر از آنها به دو مرکز دولتی و خصوصی سرپایی روانپزشکی کودک و نوجوان مراجعه کرده بودند و به صورت غیرتصادفی هدف دار انتخاب شدند. 15 نفر دیگر کودکان عادی به صورت تصادفی از مدرسه های شهر رشت بودند. برای تشخیص ADHD و DCDمصاحبه بالینی بر اساس ملاک های(Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorder)DSM-IV  توسط فوق تخصص روانپزشکی کودک و نوجوان انجام شد. تعادل ایستا با آزمون اصلاح شده لک لک و تعادل پویا با آزمون راه رفتن پاشنه پنجه اندازه گیری شد. اطلاعات با نرم افزار SPSS 16.0 تحلیل شد. برای تعیین معنی دار بودن تفاوت متغیرها در سه گروه از نظر آماری از آزمون ANOVA استفاده و P کمتر از 0.05 معنی دار تلقی شد.نتایج: مقایسه آماری تعادل ایستا و پویا بین سه گروه کودکان مبتلا به ADHD با و بدون DCD و کودکان عادی نشان داد که کودکان ADHD با و بدون DCD تعادل ایستا و پویای ضعیف تری نسبت به کودکان عادی داشتند(P=0.0001). تعادل ایستا در کودکان ADHD با و بدون DCD تفاوت معنی دار نداشت اما تعادل پویا در کودکان ADHD+DCD به طور معنی دار از کودکانی که ADHD به تنهایی داشتند کمتر بود(P<0.05).نتیجه گیری: کودکان دچار ADHD با و بدون DCD نسبت به کودکان عادی تعادل ضعیف تری دارند. همراهی DCD با ADHD باعث ضعف بیشتر در تعادل پویای کودکانADHD  می شود.

مقدمه: تراکئوستومی یکی از رایج ترین اعمال جراحی در بیماران دچار نقص مسیر راه هوایی فوقانی است. نتیجه نهایی و عوارض احتمالی این عمل، ارتباط مستقیم با دستور پزشک و چگونگی اجرای مراقبت های پس از آن توسط کادر پرستاری دارد. عوارض این عمل بسیار مهم، شایع و در عین حال قابل پیشگیری است.هدف: تعیین چگونگی مراقبت های پس از تراکئوستومی در مراکز آموزشی- درمانی شهر رشتمواد و روش ها: پژوهشی توصیفی برای مطالعه روند مراقبت های پس از تراکئوستومی بر 96 بیمار بستری در بیمارستان های آموزشی شهر رشت در سال 90-1389 انجام شد. ابتدا اطلاعات شامل ویژگی های فردی بیمار، نحوه انتخاب ابزار تراکئوستومی و دستور پزشک و مراقبت های پس از عمل توسط کادر پرستاری در پرسشنامه ای وارد شد، سپس اطلاعات با آزمون های آماری در نرم افزار 17 SPSS تجزیه و تحلیل شد.نتایج: از 96 بیمار بررسی شده، 77 نفر مرد (80.20%) با میانگین سنی 53.60±18.68 ساله و 19 نفر زن (19.80%) با میانگین سنی 39.50±17.77 ساله بودند. عمده ترین علت تراکئوستومی انتوباسیون طولانی (58.9%) بود. 7 مورد (7.3%) همراه با عارضه بود. اندازه لوله تراکئوستومی در اطفال (6.3% کل بیماران) در تمامی موارد استاندارد بود ولی در 78 بیمار بزرگسال (86.7%) مطابق استاندارد (در مردان: mm 9 و در زنان mm 7.5-8) نبود. در طی مراقبت، همه بیماران اکسیژن مرطوب و آنتی بیوتیک دریافت کردند اما در 16.7% بیماران بخور سرد تجویز نشده بود. تعداد کاف های پر شده با فشار مناسب (55.20%)، هیپرونتیلاسیون پیش از ساکشن (49%)، اندازه لوله تراکئوستومی (15.8%)، تعویض پانسمان (47.91%) و تواتر خالی کردن کاف لوله (44.78%) کمتر از میزان استاندارد بود.نتیجه گیری: بیشتر مراقبت های پس از تراکئوستومی در بیمارستان های آموزشی شهر رشت مطابق با روند استاندارد مکتوب در متون پزشکی نیست و به نظر می رسد متخصصان مربوطه باید به آن توجه جدی بنمایند.

مقدمه: تالاسمی آلفا بیماری کم خونی ژنتیکی و بیشتر شایع در آسیای جنوب شرقی، منطقه مدیترانه و جنوب ایران است. به طورکلی، تالاسمی آلفا به گروه های کوچک تری تقسیم می شودکه مهم ترین آنها عبارتند از: حامل خاموش، تالاسمی آلفا مینور، بیماری هموگلوبین H و تالاسمی آلفا ماژور (هیدروپس فتالیس) .هدف: بررسی میزان ناهنجاری کروموزومی و آپوپتوز در لکوسیت افراد دچار بیماری هموگلوبین H در مقایسه با افراد سالم پیش و پس از تیمار با 3 گری اشعه گاما.مواد وروش ها: لکوسیت های خون محیطی 10 بیمار هموگلوبین H به همراه لکوسیت های خون محیطی 10 فرد سالم به طور جداگانه مورد تابش 3 گری پرتو گاما قرار داده شدند. بروز ناهنجاری کروموزومی پس از 48 ساعت از هر نمونه 70 متافاز بررسی شد. پس از 48 ساعت میزان آپوپتوز القایی و بی درنگ پس از خون گیری با آزمون کامت خنثی مورد ارزیابی قرار گرفت. تمام این مرحله برای هر یک از افراد دو گروه بدون تابش لکوسیت های خون محیطی، تکرار و با نمونه های مورد تابش مقایسه و آنالیز آماری با نرم افزار 15 SPSS V انجام شد.نتایج: نقاط شکست ناشی از القای پرتوها در بیماران دچار هموگلوبین H در تمام کروموزوم ها و افراد سالم به جزء کروموزوم شماره 1، متناسب با طول کروموزوم ها و بر مبنای محتوای DNA به طور تصادفی در طول کروموزوم پخش شده بود. درصد آپوپتوز در افراد دچار بیماری هموگلوبین H بلافاصله پس از خون گیری و همچنین پس از 48 ساعت نسبت به افراد سالم بیشتر و از نظر آماری معنی دار بود (P<0.01). درصد آپوپتوز نمونه های تیمار 3 گری اشعه پس از 48 ساعت در هر دو گروه کنترل و بیمار به میزان بسیار قابل توجهی افزایش یافته بود (P<0.01).نتیجه گیری: دور نگهداشتن بیماران هموگلوبین H از مواد فیزیکی و شیمیایی که آسیب اکسیداتیو DNA ایجاد می کند، ممکن است به بهبود مدیریت این بیماران کمک کند.

مقدمه: یکی از مهم ترین روش های ارزیابی همزمان کمی و کیفی برون داد پژوهشی پژوهشگران، مرکز های پژوهشی و واحدهای دانشگاهی، به کارگیری شاخص هرش (شاخص h) و پارامتر m است. این شاخص ها برای تعیین بهره وری، تاثیر و رتبه بندی گروهی از پژوهشگران مانند گروه های آموزشی، دانشکده، دانشگاه یا کشور کاربرد دارد.هدف: تعیین برون داد پژوهشی اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی گیلان بر اساس شاخص هرش و پارامتر m مواد و روش ها: این پژوهش از نوع پیمایشی و توصیفی و جامعه ی پژوهش بر اساس آخرین آمار سال 1391 خورشیدی (2012 میلادی) تمام اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی گیلان (355 نفر) بودند. داده های اصلی پژوهش شامل شاخص هرش و سن پژوهشی افراد به صورت سرشماری برای همه افراد از پایگاه استنادی اسکوپوس بازیابی و پارامتر m برای هر فرد محاسبه شد. نرم افزار SPSS (نسخه 17) برای تجزیه و تحلیل داده ها بکار رفت.نتایج: میانگین کلی شاخص هرش و پارامتر m به ترتیب 0.59 و 0.09 بود. از دانشکده ها، دانشکده بهداشت بیشترین میانگین شاخص هرش 0.91 و بیشترین میانگین پارامتر m، 0.15 را نشان داد. میانگین شاخص هرش برای مرتبه های استاد، دانشیار، استادیار و مربی به ترتیب 3.71، 1.52، 0.51 و 0.04 و برای پارامتر m به ترتیب 0.42، 0.24، 0.09 و 0.01 بدست آمد. در دانشکده پزشکی، گروه پزشکی اجتماعی با شاخص هرش 2.50، بیشترین میانگین را داشت. بیشترین شاخص هرش به طور مطلق 10 بود که به عضو هیات علمی گروه داخلی دانشکده پزشکی و بیشترین پارامتر m به طور مطلق 1.00 محاسبه شد که به عضو هیات علمی گروه اورولوژی دانشکده پزشکی تعلق داشت. بر اساس شاخص هرش در بین دانشکده ها، مرتبه اعضای هیات علمی و در گروه های آموزشی دانشکده پزشکی اختلاف معنی دار آماری وجود داشت (P<0.05) در بین اعضای هیات علمی بر اساس جنس یا حوزه موضوعی (بالینی و پایه) اختلاف معنی دار آماری بدست نیامد (P>0.05).نتیجه گیری: میانگین برون داد پژوهشی اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی گیلان بر اساس شاخص هرش و پارامتر m در مقایسه با پژوهش های فرامرزی و حتی بومی در دسترس، خواه از نظر کمی یا کیفی (استنادها) در مرتبه پایین قرار می گیرد که پیشنهادهایی برای رشد این شاخص ها ارایه شده است.

مقدمه: آنوفتالمی و میکروفتالمی به صورت نبودن یک چشم یا وجود یک چشم کوچک در اربیت تعریف می شود که در بیش از 50 درصد موارد با آنومالی های سیستمی همراه است و علل متعدد محیطی و کروموزومی دارد. امکان تشخیص پیش از زایمان با روش های تصویربرداری مثل سونوگرافی و نیز ارزیابی سیتوژن مایع آمنیون امکان پذیر است و درمان ایده ال باید هرچه زودتر بعد از زایمان آغاز شود. به علت نادر بودن این بیماری یعنی 30-1 در هر 100000 تولد و نیز اهمیت آن در اینجا یک مورد آنوفتالمیا معرفی می شود.معرفی مورد: بیمار نوزاد پسر یک روزه حاصل زایمان سزارین به علت وضعیت بریچ بود که در معاینه روز اول پس از زایمان متوجه شکاف های پلکی تنگ و نداشتن گلوب شدند. بررسی زیادی انجام شد. بیمار انگشتان بلند دست داشت و در پاهایش فقط 4 انگشت به صورت syndactyly دیده می شد. در سونوگرافی B، A و MRI هیچ نشانه ای از گلوب در اربیت وجود نداشت. آزمایش های Torch منفی بود، عامل خطر محیطی خاصی در بیمار یافت نشد. پدر و مادر بیمار نسبت خانوادگی (دختر دائی– پسرعمه) داشتند.نتیجه گیری: با توجه به نداشتن عوامل خطر مهم در مادر این نوزاد، به نظر می رسد ژنتیک و موتاسیون در آن دخالت داشته است. تشخیص بیماری قبل از زایمان با تصویربرداری جنین (سونوگرافی،CT-Scan ،MRI ) امکان پذیر است، لذا پیشنهاد می کنیم به ا ین نکته توجه ویژه شود.

مقدمه: در سرتاسر دنیا بدخیمی سرویکس یکی از مهم ترین دشواری های بهداشت سلامت و در کشورهای در حال توسعه بدخیمی سرویکس دومین علت مرگ زنان است. با تشخیص بیماری در گام های اول می توان مرگ و میر ناشی از بدخیمی سرویکس را کاهش داد.هدف: مقایسه کفایت پاپ اسمیر در دو روش Ayre Spatula و Cervix brush در بیماران یک مطب خصوصیمواد و روش ها: در یک مطالعه کارآزمائی بالینی از 400 بیمار نیازمند پاپ اسمیر مراجعه کننده به یک مطب خصوصی متخصص زنان که با روش بلوک تصادفی به دو گروه تقسیم شده بودند آزمایش پاپ اسمیر نیمی به روشAyre spatula و نیمی به روشCervix brush  انجام شد. نمونه ها براساس طبقه بندی Bethesda ارزیابی شدند با نرم افزار SPSS16 و X2 آنالیز آماری صورت گرفت (P معنی داری کمتر از 0.05 در نظر گرفته شد).نتایج: کفایت روش Ayre spatula %83 و کفایت روش %88 Cervix brush بود (P=0.156). در زنان حاملگی اول، پاپ اسمیر به روشAyrespatula  در 70% موارد و در روش Cervix brush در %94.87 کافی بود (P=0.04) در افراد مولتی پار روش Ayrespatula %86.25 و در روش%86.34 Cervix brush  کفایت داشت (P=0.982). هم چنین در زنان غیر یائسه روش%83.54 Ayrespatula  و روش%90.48 Cervevixbrush  کفایت داشت (P=0.06) و در زنان یائسه روش %80.56 Ayrespatula  و روش%75 Cervix brush  کافی بود (P=0.581).نتیجه گیری: کفایت کلی دو روش یکسان ولی در زنان حاملگی اول روش سرویکس براش (Cervix Brush) بیش تر بود. بررسی بیش تر با جمعیت بزرگ تر برای دستیابی به نتایج دقیق تر پیشنهاد می شود.