پژوهش در بهداشت محیط
سال:1399 | دوره:6 | شماره:4 |تعداد مقالات:8

نظارت بر مراکز تهیه، توزیع و عرضه موادغذایی به منظور حفظ سلامت استفاده کنندگان از این مراکز بر عهده بازرسان و کارشناسان بهداشت محیط دانشگاه های علوم پزشکی سراسر کشور می باشد. بازرسی و کنترل صحیح این مراکز، نقش مؤثر و بسزایی در پیشگیری از بروز و شیوع بیماری های واگیر دارد و باعث حفظ سلامت افراد جامعه می شود. بنابراین جهت پیشگیری از شیوع کووید-19 و جلوگیری از افزایش آمار مبتلایان به این بیماری می بایست نظارت های شدیدتری در مورد مراکز تهیه و توزیع و عرضه مواد غذایی اعمال گردد و پروتکل های بهداشتی در این مراکز مورد بازرسی قرار گیرد. با توجه به کمبود نیروی بهداشت محیط، گستردگی مراکز تهیه، توزیع و عرضه موادغذایی، بازرسی و آموزش حساس سازی افراد تمام اماکن در مورد رعایت پروتکل های پیشگیری از کرونا ویروس امکان پذیر نمی باشد، بنابراین نویسندگان در این مقاله داوطلبان سلامت را به عنوان مشارکت کنندکان در نظارت مراکز تهیه، توزیع و عرضه موادغذایی پیشنهاد نمودند. درگیری و مشارکت فعال داوطلبان سلامت موجبات افزایش حس مسئولیت اجتماعی شده و احساس اختیار و تسلط سازمان های رسمی از بین می رود. داوطلبان سلامت پس از دریافت آموزش های حضوری و غیرحضوری پروتکل های بهداشتی پیشگیری از کرونا ویروس در مراکز تهیه، توزیع و عرضه موادغذایی و بازدید و نظارت چندین مراکز موادغذایی به همراه کارشناسان بهداشت محیط می توانند فعالیت های خود را جهت پیشگیری و کنترل بیماری کرونا در این اماکن شروع کنند؛ بدین ترتیب عزمی فراگیر برای مهار کرونا ویروس در اماکن تهیه، توزیع و عرضه موادغذایی به وجود خواهد آمد که برآیند این فعالیت ها به شکل مثبت بر سلامت مردم و جامعه و در نهایت کنترل بیماری کرونا خواهد شد.

زمینه و هدف: امروزه مشکل آلودگی هوا با اثرگذاری در مقیاس جهانی، نگرانی مهم دنیای متمدن و جدید است که اثرات نامطلوب بسیار زیادی بر سلامت انسان و محیط زیست می گذارد. بنابراین یافتن راه حل های پایدار و دوست دار طبیعت که از افزایش سطح آلودگی ها جلوگیری کرده و به حذف آنان کمک کند، نیاز است. یکی از جدیدترین روش های کاهش آلودگی هوا و جذب ذرات معلق و همچنین بهبود کیفیت هوا، استفاده از دیوارهای سبز در فضاهای شهری است. مطالعه حاضر با هدف بررسی پتانسیل دیوارهای سبز در کاهش آلاینده های هوا انجام شد. مواد و روش ها: در این مطالعه پژوهشی، 2 دیوار سبز به مدت 3 ماه در چهارراه ترافیکی خیام شهر مشهد قرار گرفتند. پس از گذشت زمان مورد نظر، آزمایش های تحمل سنجی آلودگی هوا که شامل اندازه گیری میزان کلروفیل، اسید آسکوربیک، محتوای آب برگ و pH بود، بر روی تمام گیاهان انجام شده و داده های APTI(شاخص تحمل سنجی آلودگی هوا) به دست آمد. یافته ها: بر اساس داده های به دست آمده، 8 گونه گیاهی با میزان APTI نسبتاً بالا، جزء گونه های مقاوم برای کاشت در مناطق آلوده می-باشند. با توجه به آنالیزهای آماری، مقدار APTI گیاهان مطالعه شده، با میزان اسید آسکوربیک و کلروفیل گیاهان در ارتباط است. نتیجه گیری: از میان 9 گونه گیاهی مطالعه شده و مقایسه نتایج آن ها با یکدیگر، 8 گونه گیاهی، جزء گونه های نسبتاً مقاوم در برابر آلودگی هوا هستند. مقاوم ترین گونه ها، گیاهان کارپوبروتوس و رزماری می باشند که مقاومت بیشتری از خود در برابر آلودگی هوا نشان داده و لذا برای کاشت در مناطقی با آلودگی زیاد هوا مناسب هستند.

زمینه و هدف: فضای داخلی سالن های فرودگاهی معمولاً با نوفه بسیار فراوانی روبه رو هستند که منجر به افزایش خطر براى سلامتى انسان میشود. با توجه به خطرات ناشى از آلودگى صوتى فراوان براى کاربران فرودگاه، مطالعه حاضر با هدف کاهش آلودگى صوتى در سالن ترانزیت فرودگاه بین المللی اهواز انجام شد. مواد و روش ها: این مطالعه پژوهشی بین رشته ای و کاربردی تلقی می شود و روش انجام آن نیز ترکیبی از روش های تجربی، شبیه سازی و پژوهش موردی می باشد. بدین ترتیب که ابتدا با روشی تجربی، وضعیت آکوستیکی فرودگاه بین المللی اهواز با اندازه گیری میزان نوفه و آلودگی های صوتی در دوره آزمون توسط دستگاه صداسنج Brü el & Kjæ r مدل 2260 B&K در دوازده مکان به دست آمد. سپس صفحات جاذب صدا با مدل های مختلف هندسی مورد آزمون قرار گرفتند. آزمایش ها پس از اثبات روایی و پایایی تحقیق، از طریق شبیه سازی و با استفاده از نرم افزار 4/4 EASE انجام شدند. یافته ها: در این تحقیق میزان نوفه سالن فرودگاه به عنوان متغیر وابسته در نظر گرفته شده و چهار شاخص صوتی زمان واخنش (RT) (شاخص اصلی)، شاخص غیرمستقیم صدا (STI)، تراز فشار صدای کل (SPL) و ضریب خطای شنیداری (〖 AL〗 _CONSE) بر اساس استانداردهای بین المللی ISO3382 و ISO 3382-1 بررسی شدند. نتیجه گیری: پس از شبیه سازی، مشخص شد که استفاده از صفحات جذب صوت الگوی شطرنجی (مدل A در تحقیق) در دیواره ها و سقف ها با فرکانس های مختلف، کمترین فشار صدا را دارد و شاخص های بررسی شده فوق در سطح مطلوبی قرار دارند. درنتیجه، مدل A بیشترین تأثیر را در کاهش نوفه فضای آزمون دارد.

زمینه و هدف: آلودگی صوتی بخصوص در شهرها باعث ایجاد اختلالات وسیعی در حوزه سلامت جسمی و روانی افراد می شود. بدین جهت در این مطالعه اثرات صدا با فرکانس های پایین (LF) و بالا (HF) را بر اضطراب و اختلالات خواب درموش صحرایی نر مورد بررسی قرار دادیم. مواد و روش ها: 15 سر موش صحرایی نر نژاد ویستار به طور تصادفی به سه گروه تقسیم شدند: 1 ) گروه شاهد یا کنترل (هیچ گونه مواجه با امواج صوتی نداشتند)، 2) گروه تحت مواجه با صدای ترافیکی فرکانس های پایین (LF) 3) گروه تحت مواجه با صدای ترافیکی با فرکانس های بالا (HF) تقسیم شدند. مدت زمان خواب از طریق دوربین مدار بسته بررسی شد. سطح اضطراب از طریق ماز مرتفع بعلاوه شکل (Elevated Plus Maze(EPM)) مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: موش های گروهHF نسبت به گروه کنترل زمان کمتری را در بازوی باز دستگاه EPM سپری کردند (p <0. 05). مدت زمان خواب در موش های گروه های HF و LF به طور معنی داری نسبت به گروه کنترل کاهش یافته بود (p <0. 01). تفاوت معنی داری در مدت زمان خواب بین گروههای HF و LF مشاهده نشد. نتیجه گیری: مواجهه با امواج صوتی در فرکانس های بالا و پایین میتواند منجر به کاهش مدت زمان خواب شده و مواجهه با امواج صوتی با فرکانس های بالا باعث افزایش سطح اضطراب در موش های صحرایی می شود.

زمینه و هدف: آلودگی هوا، از مهم ترین عوامل موثر در بروز بیماری های قلبی-عروقی و مرگ و میر ناشی از آن است. شناخت صحیح چگونگی تأثیر آلودگی، راه های انتشار و پیش بینی تعداد بیماران دارای مشکلات حاد تنفسی، پیاده سازی راه حل های مناسب برای حذف و کاهش آلاینده های هوا و کاهش مرگ و میر ناشی از بیماری های مذکور ضروری می باشد. مطالعه حاضر با هدف بیان رابطه عوامل مختلف آلودگی هوا و تأثیر آن بر تعداد بیماران قلبی-عروقی در مشهد انجام شد. مواد و روش ها: پارامترهای میانگین دما، رطوبت، جهت و سرعت باد و مقادیر آلاینده های مختلف به عنوان پارامترهای ورودی و تعداد افراد مراجعه کننده در یک روز به تفکیک جنس و سن به عنوان خروجی در مدل های رگرسیون و شبکه های عصبی پیشخور به کار رفته تا تأثیر گازهای مونوکسید کربن(CO)، دی اکسید نیتروژن (NO2) و دی اکسید گوگرد (SO2) و ذرات معلق PM2. 5و PM10 بر تعداد افراد مراجعه کننده به اورژانس بررسی شود. مجموعه داده ها شامل داده های سازمان هواشناسی کل کشور، داده های آلودگی هوا از سازمان هواشناسی مشهد و داده های تعداد مراجعین روزانه بیماران قلبی به بخش اورژانس 115 مشهد بود. یافته ها: مدل های شبکه عصبی نشان می دهند که PM10وPM2. 5بیشترین تأثیر را بر افزایش میزان بیماری های قلبی-عروقی دارندو تأثیر سایرآلاینده ها به ترتیب NO2، CO و SO2 می باشند. نتیجه گیری: شبکه های عصبی می توانند در مدل سازی و کشف رابطه پارمترهای محیطی و آلودگی ها بر بیماران قلبی-عروقی به کار روند، زیرا توانایی بالایی در مدل سازی پدیده های غیرخطی دارند. این مدل ها نشان می دهند که با افزایش ذرات معلق در هوا، میزان بیماری های قلبی-عروقی در شهر مشهد افزایش می یابد.

زمینه و هدف: افزایش غلظت فلزات سنگین سمی در محیط زیست، مخاطراتی را برای سلامتی انسان و موجودات زنده به دنبال داشته است. هدف از انجام این مطالعه بررسی تأثیر خصوصیات پشم سنگ در جذب نیکل (II) از محلول های آبی با استفاده از پسماند پشم سنگ می باشد. مواد و روش ها: ابتدا برخی خصوصیات پسماند پشم سنگ مانند pH، هدایت الکتریکی، pHZPC، ترکیب شیمیایی با استفاده از آنالیز های پراش اشعه ایکس و فلوئورسانس اشعه ایکس و همچنین ساختار و ریخت شناسی جاذب ها با استفاده از میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM) تعیین شد. آزمایشات جذب به صورت ناپیوسته با استفاده از محلول های آزمایشگاهی حاوی نیکل انجام گرفت و شرایط بهینه جذب در اثر فاکتورهای مختلف pH، غلظت اولیه یون های فلزی، زمان تماس و مقدار جاذب بر میزان جذب در سطوح مختلف مورد بررسی قرار گرفت. هم چنین به منظور رسم نمودارهای هم دما از ایزوترم های لانگمویر و فروندلیچ استفاده شد. یافته ها: بیش ترین میزان جذب با اختلاف معنی داری در 5=pH و کم ترین مقدار آن در 3=pH مشاهده شد. میزان جذب در غلظت 5 میلی-گرم در لیتر محلول با اختلاف معنی داری بیشتر از سایر غلظت ها بود و کم ترین میزان در غلظت 100 میلی گرم در لیتر مشاهده شد. کم ترین میزان جذب نیکل با اختلاف معنی داری در زمان 5 دقیقه و بیش ترین کارایی جذب در زمان 90 دقیقه مشاهده شد. درصد جذب پسماند پشم سنگ در 10 گرم در لیتر با اختلاف معنی داری بیشتر از دیگر مقادیر جاذب و کم ترین درصد جذب جاذب در 1 گرم در لیتر مشاهده شد. برازش هم دماهای جذب سطحی نشان داد که جذب نیکل توسط پسماند پشم سنگ با مدل فروندلیچ مطابقت داشت. نتیجه گیری: پسماند پشم سنگ می تواند قابلیت حذف نیکل از پساب های صنعتی را داشته باشد.

زمینه و هدف: یکی از نگرانی های عمده جهانی در مورد محیط زیست آلودگی اکوسیستم های آبی توسط فلزات سنگین است. این عناصر محیط های آبی را آلوده نموده و از طریق تجمع زیستی در بافت های موجودات زنده سطوح بالاتر زنجیره غذایی که توسط انسان مصرف می شوند تجمع یافته و غلیظ می شوند. در این مطالعه به بررسی غلظت سه فلز سنگین سرب، نیکل و کادمیوم در بافت عضله دو گونه ماهی شوریده و کوتر در بنادر صیادی کنارک و پزم پرداخته شد. روش کار: تعداد 36 نمونه ماهی از بنادر کنارک و پزم جمع آوری گردید. پس از آماده سازی نمونه ها به روش هضم اسیدی، غلظت عناصر سنگین سرب، نیکل و کادمیوم به وسیله دستگاه جذب اتمی Contr-AA-700 اندازه گیری شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS (نسخه 20) و آزمون های ANCOVA و آزمون همبستگی پیرسون در سطح معنی داری 05/0 درصد تجزیه وتحلیل شدند. یافته ها: بر اساس نتایج مطالعه، بین مقادیر فلزات سرب، نیکل و کادمیوم در بافت عضله شوریده و کوتر اختلاف معنی داری وجود نداشت (P>0/05). میانگین غلظت فلزات سنگین موردمطالعه در عضله ماهیان صیدشده از بندر کنارک بیشتر از نمونه های خلیج پزم بود. همچنین میزان غلظت فلزات سنگین سرب، نیکل و کادمیوم در ماهی کوتر کمتر از نمونه های شوریده به دست آمد. نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان داد میزان سرب و کادمیوم در بافت عضله ماهیان موردمطالعه پایین تر از استانداردهای سازمان غذا و داروی آمریکا، وزارت شیلات و کشاورزی انگلستان، سازمان جهانی غذا و کشاورزی و آژانس حفاظت محیط زیست آمریکا بود. غلظت فلز نیکل در عضله ماهیان موردمطالعه در مقایسه با حد مجاز سازمان بهداشت جهانی بیشتر به دست آمد.

امروزه پیشرفت علم، کاربرد داروهای وسیع الطیف، استفاده از کاتترهای عروقی، ادراری و شانت های مغزی علی رغم کمک به نجات بیماران، موجب مشکلاتی مانند بروز عفونت های بیمارستانی می گردد که امکان حذف کامل این عفونت ها درحال حاضر در هیج جایی از دنیا وجود ندارد ولی بدون تردید موثرترین، کم هزینه ترین و مطلوب ترین روش مبارزه با عفونت در هر زمان و مکان، جلوگیری از بروز آن است. در این تحقیق، با توجه به اهمیت موضوع و عدم انجام مطالعاتی در این باره، به بررسی شیوع عفونت های بیمارستانی بیمارستان ولایت دامغان پرداخته ایم. روش کار: این پژوهش یک مطالعه توصیفی از نوع مقطعی می باشد که بین سالهای 1390 تا 1394 در بیمارستان ولایت شهرستان دامغان انجام شد. بدین صورت که پس از مراجعه به بیمارستان ولایت و بررسی پرونده ی همه ی بیماران، افراد مبتلا به عفونت بیمارستانی شناسایی شده و اطلاعات حاصل توسط نرم افزار آماری spss تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: در مطالعه حاضر از میان 34663 بیمار بستری شده، 116 مورد مبتلا به عفونت بیمارستانی شناسایی میزان شایع ترین متغیرها از لحاظ سال تشخیص، سال 93(27. 6%)؛ فصل تشخیص، پاییز(27. 27%)؛ بخش جراحی(32. 8%)؛ نوع عفونت، تنفسی(39. 7%)بود. بحث و نتیجه گیری: مرور ساده ی مستندات مطالعه شده در این بررسی نشان میدهد که میزان شیوع انواع عفونتهای بیمارستانی در ایران نسبتاً بالاست. از این رو تدوین برنامه های کنترلی و آموزشی مناسب و مبتنی بر شواهد جهت کاهش میزان شیوع عفونتهای بیمارستانی در ایران بایستی مدنظر سیاستگذاران امر قرار گیرد.