طب و تزکیه
سال:1398 | دوره:28 | شماره:3 |تعداد مقالات:8

زمینه و هدف: اسناد سیاستی مطابق با سطح تصمیم گیرندگان در نظام سیاستگذاری کشور، در یکی از چهار سطح فلسفه، دکترین، اصول و سیاست طبقه بندی می شوند. بیانیه گام دوم انقلاب به مناسبت چهلمین سال پیروزی انقلاب اسلامی ایران، توسط رهبر معظم انقلاب صادر گردید. نوشته حاضر ضمن بررسی جایگاه این بیانیه در اسناد بالادستی کشور، الگویی جهت پیاده سازی آن در آموزش عالی سلامت ارائه می نماید. روش بررسی: در فاز نخست پنل نخبگان تشکیل و اسناد بالادستی کشور احصا گردید. فاز دوم به تحلیل محتوای بیانیه پرداخته و گزاره های الزام آور آن در نظام آموزش عالی سلامت احصا شد. در فاز آخر نیز تطبیق بسته های تحول و نوآوری در آموزش علوم پزشکی با مقوله های اصلی بیانیه گام دوم صورت گرفت. یافته ها: مطابق نظر پانل خبرگان 107 گزاره از بیانیه استخراج و 14 گزاره مرتبط با نظام آموزش عالی سلامت استخراج گردید. در نهایت سه مقوله مرتبط با آموزش شامل نیل به مرجعیت علمی و ارتقای عزت ملی، علم نافع و در خدمت نیاز جامعه و عدالت در دسترسی و رفع محرومیت از محتوای بیانیه منتج و انطباق بسته های تحول و نوآوری با این مقوله ها بررسی شد. نتیجه گیری: با توجه به نتایج بررسی ها، این بیانیه در زمره اصول سیاستی کشور طبقه بندی می شود. باتوجه به مسیری که این بیانیه، به عنوان اصل سیاستی، برای 40 سال آتی پیش روی نهادهای کشور قرار داده، لازم است اسناد سیاستی و قوانین جاری و جدید کشور منطبق بر این اصل تدوین و بازنگری شود.

مقدمه: آموزش پزشکی به سبب نیاز به عرصه های متنوع یادگیری در گستره وسیع، نسبت به سایر آموزش ها از ویژگی های خاصی برخوردار است که این جنبه در آموزش بالینی بیشتر نمود پیدا می کند. دوره دستیاری تخصصی پزشکی یکی از دوره های تحصیلات تکمیلی بالینی پزشکی است که با توجه به جایگاه این حرفه، از ابتدا مورد توجه قرار گرفته است. روش ها: در این مطالعه به بررسی سیر تحولات آزمون پذیرش دستیار تخصصی پزشکی طی سال های 1397-1357و دستاوردها و چالش های مطرح شده مرتبط با این آزمون در این بازه زمانی پرداخته و شرایط و ضوابط معین شده بر آزمون فوق الذکر تشریح می شود. همچنین دستاوردهای کسب شده طی سالیان اخیر جهت پیشبرد اهداف حوزه آموزش پزشکی بیان گردیده است. این مطالعه از نوع توصیفی و تحلیلی می باشد و به صورت کتابخانه ای انجام شده است. نتایج: تخصیص ظرفیت به دانشگا ه ها متناسب با نیاز های جامعه و بخش سلامت، تحول در شیوه پذیرش دستیاران، تربیت و جذب پزشک در مناطق محروم، توجه ویژه به نخبگان حوزه پزشکی از جمله اهدافی بود که در راستای عادلانه کردن پذیرش داوطلبان و پوشش نیروهای متخصص در سراسر کشور برنامه ریزی و پیاده سازی شد. نتیجه گیری: گسترش عدالت آموزشی و ایجاد فرصت های برابر آموزشی به افراد از هر طبقه اقتصادی و اجتماعی، شناسایی و جذب استعدادهای درخشان و نخبگان، تقویت نظام آموزش پزشکی با ارائه خدمات از طریق تعامل موثر و آموزش نیروی انسانی در سطوح گوناگون از جمله دستاوردهای حوزه آموزش پزشکی در نظام سلامت است.

زمینه و هدف: بر نامه ریزی استراتژیک و تعاملی با درک صحیح از تحولات محیطی و ارزیابی واقع گرایانه از توانمندی های داخلی، به دانشگاه های علوم پزشکی در نیل به اهداف کمک می نماید. این پژوهش به منظور بررسی برنامه تحول و نوآوری از منظر برنامه ریزی استراتژیک و تعاملی انجام شد. مواد و روش ها: این پژوهش اسنادی با جستجو در پایگاه های معتبر اینترنتی، سایت معاونت آموزشی وزارت بهداشت وبررسی جدید ترین مقالات و اسناد مرتبط با تحولات آموزش عالی و آموزش پزشکی و برنامه ریزی دانشگاهی در قرن بیست و یکم، برنامه تحول و نوآوری و برنامه استراتژیک و تعاملی در دانشگاه ها درنیمه اول سال 1398 انجام شد. نتایج: از آنجایی که رویدادهای غیر قابل پیش بینی در محیط های پیچیده همچون دانشگاه های علوم پزشکی به طور مداوم در حال رخ دادن می باشد، به نظر می رسد، برنامه ریزی سازگار شونده با هویت دانشگاه ها، برنامه ریزی استراتژیک بر آمده از مبانی تفکر و بصیرت استراتژیک با به کارگیری مبانی و اصول گرایش برنامه ریزی تعاملیشامل مشارکت، مداومت، هماهنگی و کل نگری باشد. در چنین شرایطی نظام سلامت جمهوری اسلامی ایران بر مبنای اسناد بالادستی و با رویکردی استراتژیک و تعاملی، برنامه تحول و نوآوری در آموزش علوم پزشکی مشتمل بر 11بسته تحولی و یک برنامه پایش بسته ها را با با نگاه به سیاست های کلی نظام سلامت و سیاست های کلی بخش آموزش عالی ابلاغی مقام معظم رهبری، توجه به کسب مرجعیت علمی در منطقه و با نگاه آینده نگارانه و نوآورانه طراحی و اجرایی نموده است. نتیجه گیری: نظام آموزش سلامت کشور در همگامی با الزامات دانشگاه های هزاره سوم، تدوین و اجرای برنامه تحول و نوآوری در آموزش پزشکی را با رویکرد استراتژیک و تعاملی مورد تاکید قرار داده است.

هدف پژوهش تعیین رابطه ی بین رهبری تحولی با خودکارآمدی و اشتیاق شغلی کارکنان بود. پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی و از لحاظ زمانی مقطعی بود. جامعه ی آماری این پژوهش را کلیه ی کارکنان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به تعداد 10000 نفر در سال 1398 تشکیل دادند. حجم نمونه براساس جدول کرجسی و مورگان، براساس فرمول کوکران تعداد373نفر تعیین شد و به منظور انتخاب افراد نمونه از روش نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شد. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه رهبری تحولی بس و آولیو، پرسشنامه خودکارآمدی رادولف و همکاران و پرسشنامه اشتیاق شغلی شوفلی و باکر بود. ضرایب پایایی برای پرسشنامه رهبری تحولی 963/0، برای پرسشنامه خودکارآمدی 777/0 و برای پرسشنامه اشتیاق شغلی 947/0 محاسبه شد که همگی بالاتر از 7/0 بوده و نشان از دقت بالای ابزار اندازه گیری مورد استفاده در این پژوهش داردتجزیه و تحلیل یافته ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی صورت گرفته است. یافته های حاصل از این پژوهش درسطح معناداری 05/≥ p نشان داد که بین تحقق رهبری تحولی با خودکارآمدی و اشتیاق شغلی کارکنان ستادی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی رابطه معنادارآماری وجود دارد. نتایج رگرسیون ساده، نشان داد که رهبری تحولی در سطح اطمینان 95 درصد به طرز معناداری توان پیش بینی متغیر خودکارآمدی را داردو رهبری تحولی با مقدار تی-ولیو 350/8 و سطح معناداری 000/0 در سطح اطمینان 95 درصد به طرز معناداری توان پیش بینی متغیر اشتیاق شغلی را دارد.

زمینه و هدف: شناخت میزان انگیزش اعضای هیات علمی می تواند مدیران را در پیشبرد و بهبود بهره وری منابع انسانی یاری رساند. در این مطالعه, عوامل موثر بر ایجاد انگیزش شغلی اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شیراز بررسی گردیده است. روش بررسی: این تحقیق توصیفی _مقطعی با بررسی نظرات 189 نفر از اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شیراز اجرا شد. از پرسشنامه ای پژوهشگر ساخته براساس نظریه هرزبرگ متشکل از 40 گویه در 11 قسمت استفاده شد. برای تایید روایی و پایایی به ترتیب از روش اعتبار محتوا و آزمون مجدد به فاصله دو هفته استفاده شد. برای هر عبارت و هر یک از حیطه ها بر حسب درجه اهمیت، امتیازات محاسبه شد. داده ها با استفاده ازآمارتوصیفی و تی تست مستقل و آنالیز واریانس یکطرفه در سطح معناداری 05/0 مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: با دریافت 168 پرسشنامه تکمیل شده (88/88 درصد مشارکت) مشخص شد از بین 6 حیطه های بیرونی مورد بررسی به ترتیب حیطه های "حقوق و دستمزد" با 5/95 درصد مهمترین حیطه های بیرونی بود و کم اهمیت ترین حیطه بیرونی هم "خط مشی و سیاست های محیط شغلی" با 75/81 درصد بود. از بین حیطه درونی هم "ماهیت کار هیات علمی" با 94 درصد از اهمیت بیشتری برخورداربود و حیطه "استقلال و مسوولیت شغلی" به عنوان کم اهمیت ترین حیطه درونی با 5/77 درصد شناخته شد. با مقایسه نظرات دیدگاه ها با درنظر گرفتن متغیرعای مختلف با توجه به میانگین و انحراف معیار امتیاز در هر 11حیطه، در برخی از حیطه های بیرونی و درونی تفاوت معنی دار آماری ملاحضه شد. (05/0 P value ≥ ) بحث و نتیجه گیری: عوامل بیرونی انگیزش شغلی بیشتر از عوامل درونی انگیزشی در بین اعضا هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شیراز منجر به انگیزش شغلی می باشد.

مقدمه: راهنمای مشاهده ای Calgary Cambridge یک ابزار شناسایی شناخته شده ارتباط بین درمانگر و بیمار می باشد و شواهد قابل توجهی از روایی، پایایی و سودمندی آن وجود دارد. هدف این مطالعه بومی سازی این راهنما براساس استاندارد سازگاری فرهنگی متقابل Cross-Cultural Adaptation (CCA) به منظور دسترسی به یک پوشش مناسب با فرهنگ و زبان فارسی بود. روش و مواد: این مطالعه متدولوژیک، راهنمای مشاهده ای Calgary Cambridge بعد ازکسب اجازه از نویسندگان اصلی، با استفاده از استاندارد سازگاری فرهنگی متقابل طی پنج مرحله به زبان و فرهنگ فارسی ترجمه و بومی سازی شد. روایی صوری، روایی محتوایی و افزایش دقت و پایایی چک لیست نهایی مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: بعد از انجام مراحل بومی سازی تایید روایی اولیه چک لیست نهایی تهیه شده متناسب با فرهنگ و زبان فارسی از نویسنده اصلی و سپس گروه خبرگان مهارت های ارتباطی دریافت گردید. به منظور افزایش در دقت و پایایی چک لیست تهیه شده با مشارکت 20 نفر از رزیدنت های سال آخر دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، مشاهده مهارت ها براساس چک لیست انجام شد و شاخص ارزیابی پایایی k مساوی 1. 00 شد یعنی از پایایی 100% برخوردار بود. نتیجه گیری: در مطالعات انجام شده بر مبنای راهنمای Calgary Cambridge در ایران، این راهنما فاقد ترجمه مناسب بوده و متناسب با فرهنگ ایرانی و زبان فارسی بومی سازی نشده است و از این رو پوشش مناسبی برای سنجش مهارت های ارتباطی پزشک و بیمار فراهم نمی کند. چک لیست نهایی تهیه شده در این مطالعه، که اولین رفرنس اصلی بومی سازی شده مبتنی بر راهنمای مشاهده ای Calgary Cambridge است به حل این مشکل کمک نموده و پوشش مناسب و کاملی از این راهنما ارائه می دهد.

زمینه و هدف: پژوهش حاضر به بررسی نقش شاخص های مدیریت و رهبری از استانداردهای اعتباربخشی بیمارستان های ایران در عملکرد بیمارستان های خصوصی شهر تهران می پردازد. هدف از این تحقیق بررسی اجرای اعتباربخشی بر عملکرد بیمارستان و تاثیر آن بر افزایش کیفیت ارائه خدمات و ایمنی بیماران می باشد. مواد و روش ها: شیوه تحقیق توصیفی-پیمایشی است و ابزار مورد استفاده جهت جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه، اینترنت و روش های کتابخوانی می باشد. جامعه آماری این تحقیق 100 نفر از کلیه افراد دخیل در اجرای اعتبار بخشی درپنج بیمارستان خصوصی درجه یک تهران می باشد، روایی تحقیق توسط اساتید، نخبگان و کارشناسان مورد تایید قرار گرفت، پایایی پرسشنامه با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ تعیین گردید و از آمار توصیفی و آزمون های کولموگوروف-اسمیرنوف (k-s)و t تک نمونه ای برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. نتایج: با توجه به اینکه مقدار معنی داری یک دنباله در تمام مولفه ها کمتر از 5 درصد است و منفی بودن آماره t و حد پایین و بالای فاصله اطمینان می توان به این نتیجه رسید که اجرای اعتبار بخشی تاثیر مثبت و معنا داری بر عملکرد مدیریت و رهبری ندارد. نتیجه گیری: آنجا که ارزیابی و تعیین درجه اعتبار بیمارستان ها، بخشی از مفهوم اعتباربخشی است. لذا انتظار میرود، مدیران ارشد بیمارستان، اعتباربخشی را نه به عنوان هدف بلکه به عنوان مدلی الهام بخش و ابزاری موثر برای بهبود کیفیت و ارتقای ایمنی بیماران در سرلوحه کار خود قراردهند. به همین جهت بررسی دقیق و نحوه تهیه مستندات توسط ارزیابان و پیگیری نتایج مستندسازی جمع آوری شده طی مشاهدات وانجام مصاحبه) ترکیب روش های ارزیابی مستندات با مشاهده و مصاحبه(می تواند از مستندسازی صرف جلوگیری نموده و به بهبود عملکرد بیمارستان و اجرای موثر اعتبار بخشی کمک نماید.

زمینه و هدف: هدف توسعه، بهبود بخشیدن به شرایط زیستی کلیه افراد جامعه است. رسیدن به توسعه پایدار یکی از اهداف متعالی هر جامعه و کشوری است. آموزش، اثربخش ترین ساز و کار جامعه برای مقابله با بزرگترین چالش این قرن یعنی توسعه پایدار است. بروز تحولات گسترده، تغییرات عمده ای در عرصه های مختلف زندگی بشر از جمله آموزش عالی ایجاد نموده است. رقابت میان دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی سبب شده است که در سال های اخیر توجه به وضعیت کیفی نظام آموزش عالی و به تبع آن بازاریابی آموزشی در اولویت قرار گیرد. روش بررسی: در این پژوهش از روش تحلیلی و توصیفی استفاده شده است، به منظور درک مفاهیم توسعه پایدار، آموزش عالی و بازاریابی آموزشی، به پیشینه موضوع به صورت مطالعه کتابخانه ای و اسنادی پرداخته شده است. جهت تشریح تاثیر بازاریابی آموزشی دانشگاه آزاد در حرکت به سوی توسعه پایدار، سوابق موجود از طریق جستجو در سایتهای معتبر اینترنتی و مطالعه جدیدترین مقالات و مستندات مرتبط بررسی شده است. نتیجه گیری: برنامه ریزی برای توسعه پایدار مستلزم توجه سیستمی و همچنین شناسایی عوامل تاثیر گذار در سطوح مختلف و تعیین روابط میان آنها می باشد تا بتواند با یک رویکرد منسجم، امکانات و فرصتهای موجود را در جهت تحقق توسعه پایدار سوق دهد. با توجه به انتقال سریع تکنولوژی، لازم است دانشگاه آزاد انعطاف پذیری بیشتری در محتوا و فرایند در جهت توسعه اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی داشته باشد تا بتواند هرچه بیشتر به اهداف توسعه پایدار نائل گردد. در این راستا با توجه به اینکه بیشترین جمعیت آموزش عالی در کشور مربوط به دانشگاه آزاد می باشد لذا توجه به کیفیت در سایه بازاریابی آموزشی دانشگاه آزاد حائز اهمیت است.