مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران
سال:1388 | دوره:19 | شماره:72 |تعداد مقالات:18

سابقه و هدف: کهیر مزمن ایدیوپاتیک (Chronic Idiopathic Urticaria; CIU) بیماری عودکننده ای است که با کهیر خارش دار برای حداقل 6 هفته همراه است. در این بیماران عامل شروع کننده بیماری یا علت آن ناشناخته است. برخی مطالعات ارگانیزم هلیکوباکترپیلوری را در بروز آن دخیل دانسته و برخی آن را رد کردهاند. این مطالعه با هدف بررسی تاثیر رژیم درمانی ریشه کنی هلیکوباکترپیلوری در درمان CIU انجام شد.مواد و روش ها: این مطالعه کارآزمایی بالینی کنترل شده بصورت دو سویه کور انجام شد. 60 بیمار مبتلا به CIU وارد مطالعه شده و با استفاده از تست تنفس اوره از نظر آلودگی به هلیکوباکترپیلوری بررسی شدند. بیماران با تست تنفسی اوره مثبت به دو گروه مورد (دریافت کننده رژیم درمانی 4 دارویی آموکسیسیلین، امپرازول، بیسموت و مترونیدازول) و شاهد (پلاسبو) بطور تصادفی تقسیم شدند. علایم گوارشی و پوستی بیماران پیش از درمان، یک ماه و سه ماه پس از درمان مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت.یافته ها: از 60 بیمارCIU ، 32 نفر (53.4 درصد) تست تنفسی اوره مثبت (آلوده) داشتند. 15 نفر از گروه مورد و 13 نفر از گروه شاهد در تجزیه و تحلیل نهایی شرکت کردند. تفاوت معنی داری بین دو گروه از نظر علایم گوارشی و پوستی در آغاز مطالعه یک و سه ماه پس از درمان مشاهده نشد. فقط ترش کردن درگروه مورد بعد از 3 ماه کمتر از گروه شاهد بود (p=0.029).استنتاج: درمان ریشه کنی هلیکوباکترپیلوری در بیماران CIU تاثیری در بهبودی آنان ندارد.

سابقه و هدف: در حال حاضر، آزمون چمباتمه و نوسان ضربان قلب، برای ارزیابی سیستم عصبی خود مختار قلبی - عروقی به کار می روند. هدف از انجام این مطالعه ارزیابی اثر داروی دی سیکلومین هیدروکلراید (آنتاگونیست انتخابی گیرندهM1 ) تزریقی بر عملکرد سیستم عصبی خودمختار با توجه به شاخص های نوسان ضربان قلب و آزمون چمباتمه بود.مواد و روش ها: پانزده داوطلب مذکر سالم در محدوده سنی 24-19 سال در این مطالعه یک سوکور شرکت کردند. هر فرد دو بار با فاصله یک هفته مراجعه می کرد. در هر جلسه دارو (دی سیکلومین هیدروکلراید) با دوز 20 میلی گرم یا پلاسبو به داخل عضله تزریق و در دقایق 30 تا 40 بعد از تزریق، آزمون تنفس عادی کنترل نشده و آزمون چمباتمه انجام شد. سپس پارامترهایی که فعالیت واگ و سمپاتیک قلبی را نشان می دهند در این آزمون ها محاسبه و مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند.یافته ها: به جز یک مورد خشکی دهان، استعمال تک دوز دارو هیچ اثر ناخواسته ای روی آزمودنی ها نداشت. دی سیکلومین هیدروکلراید سبب افزایش شاخص های نوسان ضربان قلب در آزمون تنفس عادی کنترل نشده، افزایش نسبت واگی و کاهش نسبت سمپاتیکی در آزمون چمباتمه شد.استنتاج: اگرچه دی سیکلومین هیدروکلراید، دارویی آنتی کولینرژیک است اما در استفاده عضلانی با دوز 20 میلی گرم، باتوجه به پارامترهای نوسان ضربان قلب و آزمون چمباتمه، اثر کولینرژیکی اعمال می کند.

سابقه و هدف: یکی از روشهایی که برای پیشگیری از افت فشارخون حین دیالیز مطرح شده، استفاده از تغییر غلظت سدیم محلول دیالیز و تغییر سرعت برداشت مایعات می باشد که پروفایل های سدیم و اولترافیلتراسیون گفته می شود. اما یکی ازعوارض این روش، افزایش زیاد در وزن بین جلسات دیالیز می باشد. هدف این مطالعه مقایسه تاثیر دو نوع پروفایل های خطی و پلکانی سدیم و اولترافیلتراسیون بر افت فشارخون و اضافه وزن بین جلسات دیالیز بود.مواد و روش ها: این پژوهش از نوع کارآزمایی بالینی بوده که بصورت متقاطع انجام شد. تعداد 26 بیمار تحت همودیالیز مراجعه کننده به دو مرکز همودیالیز بیمارستان های حضرت علی اصغر (ع) و الزهرا (س) اصفهان هر یک به مدت سه جلسه با روش معمول (غلظت ثابت سدیم بر روی 138 میلی مول در لیتر)، 3 جلسه با روش پروفایل 1 سدیم و پروفایل 1 اولترافیلتراسیون (پروفایل خطی) و سه جلسه دیگر نیز با روش پروفایل 3 سدیم و پروفایل 3 اولترافیلتراسیون (پروفایل پلکانی) تحت دیالیز قرار گرفتند. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی شامل c2 و تی مستقل استفاده شد.یافته ها: در این مطالعه 26 بیمار تحت همودیالیز (16 مرد، 12 زن) با میانگین سنی 19±46.8 سال شرکت داشتند. در هر گروه تعداد 78 جلسه دیالیز و در مجموع 234 جلسه دیالیز مورد بررسی قرار گرفت. نتایج مطالعه نشان داد که میزان بروز هیپوتانسیون و تعداد تدابیر درمانی در گروه پروفایل خطی سدیم و پروفایل خطی اولترافیلتراسیون و گروه پروفایل پلکانی سدیم و پروفایل پلکانی اولترافیلتراسیون در مقایسه با گروه معمول (کنترل) بطور معنی داری کاهش یافت (p<0.05) ولی میزان آنها درگروه پروفایلهای خطی و پلکانی تفاوت معنی داری نداشت. همچنین اضافه وزن بین جلسات دیالیز در میان سه گروه، تغییر چندانی نداشت.استنتاج: بکارگیری پروفایلهای سدیم و اولترافیلتراسیون با تنظیم غلظت سدیم و میزان برداشت اولترافیلتراسیون از افت فشارخون در طول دیالیز جلوگیری کرده و مداخلات درمانی و پرستاری را کاهش می دهد، بدون اینکه وزن بین جلسات دیالیز را افزایش دهد. بنابراین استفاده از پروفایلهای سدیم و اولترافیلتراسیون (نوع خطی و پلکانی) نسبت به روش معمول پیشنهاد می گردد.

سابقه و هدف: کیفیت پروتئین مخلوط غلات و حبوبات باعث بهبود خصوصیات مواد مغذی می شود. با توجه به اهمیت کیفیت پروتئین غذاها، این مطالعه با هدف مقایسه ارزش پروتئینی دو نمونه غذای خانگی (بر پایه مخلوط ماکارونی سمولینا + سویا و ماکارونی نول + سویا) با سرلاک بر پایه گندم (غذای صنعتی کودک) در موش های صحرایی انجام گرفت.مواد و روش ها: مطالعه تجربی روی 80 موش صحرایی نر 21 (wistar) روزه در گروههای 8 تایی تحت 10 رژیم غذایی شامل: 3 رژیم تست (سرلاک و 2 نمونه غذای خانگی)، یک رژیم استاندارد (کازئین + متیونین) و یک رژیم پایه (بدون پروتئین( برای مطالعه قابلیت حقیقی هضم پروتئین(True Protein Digestibility; TPD)  و قابلیت هضم ظاهری  (Apparent Digestibility; AD)و 3 رژیم تست، یک رژیم استاندارد و یک رژیم پایه برای مطالعه نسبت خالص پروتئین (Net Protein Ratio; NPR)، نسبت کارآیی پروتئین (Protein Efficiency Ratio; PER) و نسبت کارآیی غذا  (Food Efficiency Ratio; FER) انجام شده است. میزان TPD،NPR  و PER بین گروهها از طریق آزمون آنالیز واریانسANOVA  همراه با تست بن فرونی مورد آزمون قرار گرفت.یافته ها: میزان 92.8TPD، 87،89  و 85.4،4.3NPR ، 4.3، 3.6 و 3.6 ،3PER ،2.5  ،1.8  و 1.7 بترتیب برای پروتئین کـازئین + متیونین، سرلاک و غذاهای خانگی بر پایه مخلوط ماکارونی سمولینا + سویا و ماکارونی نول + سویا بود. همچنین تفاوت معنی داری بین گروه ها از نظر  TPDو PER وجود داشت (p<0.05) ولی از نظر NPR معنی دار نبود.استنتاج: یافته ها نشان می دهند که TPD و NPR غذاهای خانگی در مقایسه با سرلاک قابل قبول ولی از نظر  .پایین تر است PER

سابقه و هدف: طب سوزنی یک روش مداخله ای بوده که بخصوص در درمان درد یا کاهش آن مفید می باشد. این مطالعه در نظر دارد روش سریع و ساده ای جهت درمان کمردرد حاد با تزریق در نقاط طب سوزنی با استفاده از مخلوط لیدوکائین و متیل پردنیزولون استات ارایه دهد.مواد و روش ها: پنجاه بیمار با درد حاد کمری که دارای تست بالینی (Straight Leg Rising) SLR مثبت بودند و همچنین حداقل در سه نقطه از پنج نقطه طب سوزنی BL-57، BL-40، BL-36 (or BL-37)، BL-23 و  GB-30درد داشتند انتخاب گردیده و به صورت تصادفی در دو گروه قرار گرفتند. درمان گروه اول توسط تزریق 40 میلیگرم متیل پردنیزولون و دو سیسی لیدوکائین دو درصد در حداقل سه نقطه از پنج نقطه فوق صورت گرفت و در گروه دوم توسط کپسول پیروکسیکام 20 میلی گرم در روز، قرص متوکاربامول 500 میلی گرم سه بار در روزو قرص دیازپام 10 میلی گرم موقع خواب به مدت یک هفته صورت گرفت. ارزیابی بیماران با روشهای عدد دهی درد، توانایی بیمار در لی لی کردن به مقدار پنج قدم با پای گرفتار، تست SLR و نمره دهی توانایی فعالیت در کمردرد انجام گردید.یافته ها: گروه تزریق در نقاط طب سوزنی از نظر امتیاز نمره دهی توانایی فعالیت درکمردرد و توانایی بیمار در لی لی کردن استاندارد پاسخ بهتری به درمان داشت و از نظر امتیاز عدددهی درد و تستSLR  هر دو گروه پاسخ موثر ولی یکسانی به درمان داشتند.استنتاج: با توجه به اینکه تزریق در نقاط طب سوزنی تنها در یک جلسه انجام گردید و ارزان تر از درمان دارویی خوراکی نیز بوده، می توان این نوع درمان را به عنوان یک روش مناسب، ارزان و سریع در بیماران کمردرد حاد با انتشار درد به یکی از اندام های تحتانی پیشنهاد نمود.

سابقه و هدف: محاسبه وزن بیماران برای تعیین مقدار داروی مورد نیاز بیهوشی یک اقدام پایه و اولیه می باشد. در بعضی از شرایط اورژانسی و بیماران بد حال امکان اندازه گیری مستقیم وزن بیمار وجود ندارد. هدف این مطالعه تعیین مدلی مناسب با استفاده از اندازه گیری وزن سر و تخمین وزن بوسیله بیهوشی دهنده جهت تعیین وزن واقعی بیمار است.مواد و روش ها: در یک مطالعه توصیفی تشخیصی 425 بیمار بزرگسال که مقرر بود تحت بیهوشی و عمل جراحی قرار گیرند توسط ترازو وزن شدند و سپس توسط 16 نفر از کارشناسان و تکنسینهای بیهوشی مشاهده شدند و وزن بیماران توسط بیهوشی دهنده تخمین زده شد و بعد از بیهوشی وزن سر در وضعیت بدنی 10 درجه Supine با یک ترازوی اطفال توزین گردید. نتایج با استفاده از جدول، نمودار و ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی یک و دو متغیره مورد تحلیل قرار گرفت.یافته ها: میانگین سنی بیماران 11.5±47.7 سال و سابقه کار پرسنل بیهوشی برابر 5.3±8.8 سال بوده است. میانگین وزن سر برابر 1.5±5 کیلوگرم و میانگین وزن واقعی بیماران برابر 13.7±65.2 کیلوگرم بود و وزن تخمین زده شده توسط پرسنل بیهوشی 11.7±65.7 کیلوگرم بود. رابطه وزن سر و وزن واقعی معنی دار بود و همبستگی مثبت بین وزن سر و وزن واقعی وجود داشت (r=0.337) و ضریب همبستگی بین وزن سر همراه با تخمین بیهوشی دهنده با وزن واقعی r=0.337 بوده است. در مدل بدست آمده ضرایب وزن سر و وزن تخمین بیهوشی دهنده بترتیب 1.2 و0.94  و مقدار ثابت مدل 2- بوده است.استنتاج: اضافه کردن وزن اندازه گیری شده سر به وزن تخمین زده شده توسط بیهوشی دهنده موجب دقت بیشتر در تخمین وزن زیر می شود.

سابقه و هدف: هموسیستئین، یکی از عوامل خطرزای جدید قلبی - عروقی بوده که بالا رفتن غلظت آن باعث افزایش بیماریهای قلبی - عروقی می شود. به دلیل اهمیت فعالیت بدنی در پیشگیری از بیماریهای قلبی - عروقی (به ویژه در سالمندان)، این تحقیق با هدف بررسی تاثیر 8 هفته تمرینات هوازی کم فشار بر غلظت هموسیستئین تام پلاسما در زنان سالمند ایرانی غیر ورزشکار انجام شد.مواد و روش ها: در یک مطالعه نیمه تجربی 25 زن سالمند (85-60 ساله) فاقد بیماری خاص و عضو مرکز سالمندان طراوت شهرستان شهرکرد به صورت غیرتصادفی به دو گروه تجربی (14 نفر) و کنترل (11نفر) تقسیم شدند، بطوریکه افرادگروه تجربی قادر به انجام فعالیت بدنی این تحقیق بودند. ابتدا اندازه گیری ابعاد بدنی شامل قد، وزن، شاخص توده بدنی و نسبت دورکمر به باسن انجام شد. سپس درحالت استراحت و پس از 8 ساعت ناشتایی شبانه نمونه خون اولیه به میزان 5 سی سی از ورید قدامی بازوی آزمودنی ها گرفته شد. پس از آن آزمودنی ها در برنامه تمرینی هوازی کم فشار شرکت نمودند که شامل حرکات هوازی همراه با موسیقی با شدت 40 درصد ضربان قلب بیشینه، به مدت 15 دقیقه در هفته اول و 65 در صد ضربان قلب بیشینه و زمان 40 دقیقه در هفته آخر بود. آنگاه مجددا اندازه گیری شاخص توده بدنی و نسبت دورکمر به باسن و خون گیری انجام شد و میزان هموسیستئین تام پلاسما اندازه گیری شد. برای مقایسه اطلاعات پیش آزمون و پس آزمون در دو گروه از t همبسته و در بین گروه ها ازt  مستقل استفاده شد و آزمون ضریب همبستگی پیرسون برای بررسی ارتباط هموسیستئین با شاخص توده بدنی و با نسبت دورکمر به باسن استفاده گردید.یافته ها: اختلاف معنی داری در میزان هموسیستئین تام پلاسما، شاخص توده بدنی و نسبت دور کمر به باسن پس آزمون و پیش آزمون گروه تجربی وجود داشت در حالیکه درگروه کنترل اختلاف معنی داری مشاهده نشد. در بررسی رابطه بین این عوامل در گروه تجربی بین هموسیستئین و شاخص توده بدنی علی رغم معنی دار نبودن، رابطه مستقیم و ناقصی مشاهده شد (r=0.27 و p=0.372). بین هموسیستئین و نسبت دورکمر به باسن نیز ارتباط معنی دار نبوده و رابطه مستقیم و ناقصی وجود داشت (r=0.55 و p=0.05). در گروه کنترل رابطه معنی داری بین متغیرها مشاهده نشد.استنتاج: در نهایت نتایج این تحقیق نشان می دهد 8 هفته تمرینات هوازی موزون کم فشار می تواند بر کاهش غلظت هموسیستئین تام پلاسما، شاخص توده بدنی و نسبت دور کمر به باسن سالمندان زن بالای 60 سال سودمند باشد.

سابقه و هدف: الگوی بروز انواع مختلف سرطان در بین جمعیت های مختلف متفاوت بوده و با عواملی نظیر مسایل شغلی، اجتماعی، فرهنگی، نژادی، جغرافیایی و تغذیه ای در ارتباط می باشد. هدف از این مطالعه بررسی و ثبت موارد سرطان در بین جمعیت استان مازندران بود.مواد و روش ها: تمامی موارد سرطان در بین جمعیت استان مازندران در سال 1385 با استفاده از موارد ثبت شده در مراکز پاتولوژی، تصویربرداری، واحد مدارک پزشکی بیمارستان ها و گواهی فوت جمع آوری گردید و بر اساس راهنمای طبقه بندی بین المللی بیماری ها (ICDO) دسته بندی شد و مورد آنالیز قرار گرفت.یافته ها: از 2399 بیمار مبتلا به سرطان مورد مطالعه 1321 نفر (55.06 درصد) مرد و 1078 نفر (44.94 درصد) زن بودند. میزان استاندارد سنی برای کلیه سرطانها در مردان و زنان به ترتیب 112.91 و 104.59 در یک صدهزار نفر جمعیت بود. شایعترین سرطانها در زنان به ترتیب سرطان پستان (23.38 درصد)، پوست (11.78 درصد) و کولون و ورکتوم (10.30 درصد) و در مردان به ترتیب سرطان معده (41.42 درصد)، سرطان پوست (15.59 درصد) و سرطان مری (9.08 درصد) بود. شایعترین مورفولوژی در سرطان پستان (69.35 درصد) کارسینوم التهابی لوله و در سرطان معده (54.67 درصد) آدنوکارسینوم بود.استنتاج: با توجه به تفاوت ملاحظه شده در توزیع انواع بدخیمی ها در جامعه استان مازندران، لازم است سیاستهای مناسب نسبت به ثبت دقیق موارد سرطان و ارایه پژوهشهای تکمیلی به منظور شناسایی عوامل خطرساز سرطانهای شایع در استان اتخاذ و عمل گردد.

سابقه و هدف: عوارض ناخواسته دارویی از عوامل مهم ایجاد نقص عضو و مرگ میر در سطح جهان است. میزان مرگ و میر ناشی از عوارض از بیماری های ریوی، دیابت، AIDS، پنومونی و سوانح رانندگی بیشتر است.در این مطالعه میزان وقوع عوارض ناخواسته دارویی منجر به بستری در طول 7 سال در یک بیمارستان آموزشی - درمانی مورد بررسی قرار گرفته است.مواد و روش ها: در طی این مطالعه توصیفی گذشته نگر، بیمارانی که در طی سالهای1380 لغایت 1386 به علت عوارض وابسته به دارو، در مرکز آموزشی - درمانی بوعلی سینا ساری بستری شدند، مورد بررسی قرار گرفتند.یافته ها: 31 بیمار از 71680 بیمار بستری شده در طی دوره 7 ساله مورد مطالعه، به علت عوارض ناخواسته دارویی بستری شدند. شایع ترین عوارض، واکنشهای پوستی وتب بود که به ترتیب در 74 درصد و 22 درصد از بیماران مشاهده شد. فنوباربیتال و پنی سیلین نیز شایعترین داروهای ایجادکننده عوارض بودند (19.4 درصد).استنتاج: تنها 0.04 درصد از پذیرشهای مرکز آموزشی - درمانی بوعلی سینا ساری وابسته به دارو بود، در حالیکه در کشورهای دیگر از2.4  تا 6.2 درصد از کل پذیرش های بیمارستانی به علت ADR می باشد. به نظر می رسد که علت کمتر بودن میزان بستری شدن ناشی از دارو در کشور ما، به معنای مصرف منطقی تر دارو نبوده بلکه به علت عدم شناسایی عارضه دارویی، ثبت و گزارش آنها است.

سابقه و هدف: لپتوسپیروزیس یک بیماری زئونوتیک ناشایع بوده که بوسیله باکتری بیماریزایی بنام لپتوسپیرا ایجاد می شود. حاشیه دریای خزر شرایط مساعدی برای ابتلا ساکنان آن بخصوص روستائیان به این بیماری دارد. این مطالعه با هدف بررسی موارد مبتلا به لپتوسپیروزیس در استان مازندران انجام شده است.مواد و روش ها: در یک مطالعه توصیفی (Case series)، کلیه اطلاعات ثبت شده در مورد بیماران مبتلا به لپتوسپیروزیس در مرکز بهداشت استان مازندران از سال 1382 لغایت 1387 جمع آوری و فرم های اطلاعاتی تکمیل و اطلاعات بدست آمده در سه قسمت ویژگی های بیماران، ویژگی های بیماری و ویژگی های محیط زندگی مورد آنالیز قرارگرفت.یافته ها: از 102 بیمار مورد بررسی اکثریت (76.5 درصد) مرد، کشاورز (46.1 درصد) و میانگین سنی آنها 15.5±48.8 سال بود. بیشترین ابتلا (62.7 درصد) در فصل تابستان گزارش گردید. شایعترین علایم تب (74.5 درصد)، درد عضلانی (68.6 درصد) و زردی (47.1 درصد) بوده اند. بیشترین ابتلا (37.3 درصد) از قائم شهر گزارش شد و اکثرا (88.2 درصد) سابقه کار در مزرعه را داشتند و بیشتر مبتلایان (97.1 درصد) بهبود یافتند.استنتاج: این مطالعه نشان داد این بیماری در استان مازندران باعث ابتلا کشاورزان در فصل کسب و کار می شود و لازم است در خصوص این بیماری اطلاعات لازم به پزشکان، بخصوص پزشکان عمومی داده شود و امکانات تشخیصی و درمانی برای این بیماری در استان توسعه یابد.

سندروم واردنبرگ بیماری نادری است که با کری حسی عصبی و اختلالات رنگدانه ای و اشکالاتی در بافت هایی با منشا نورال کرست ظاهر می شود.این بیماری به علت موتاسیون در ژنها بروز می کند. این بیماری به چهار نوع تقسیم می شود، نوع دو بیماری باعلایم کری حسی عصبی، جابجایی کانتوم داخلی چشم، هیپوپیگمانتاسیون در موی جلوی پیشانی، لکه های هیپوپیگمانته در پوست ظاهر می شود. در این مقاله دختر شیرخوار 10 ماه های معرفی می شود،که به طور اتفاقی در معاینه روتین، هتروکرومیا و کری او تشخیص داده شد و با توجه کرایتریای موجود تشخیص نوع دو این سندروم جهت وی مطرح گردید. از آنجایی که با تشخیص زودهنگام این بیماران می توان با درمان مناسب نقش به سزایی در رشد و تکامل طبیعی آنها داشت لزوم غربال گری شنوایی در دوره نوزادی و همچنین معاینه دقیق چشم در دوران نوزادی و شیرخواری مطرح می گردد.

هدف از این مطالعه، بررسی الگوی تجویز سالانه داروهای ضدالتهاب (کورتیکوستروئیدی و غیر استروئیدی) توسط پزشکان جهت ارایه راهکارهایی در راستای کاهش تجویز غیرمنطقی این داروها و کاهش عوارض جانبی ناشی از مصرف بی رویه آنها می باشد.علت انتخاب این دو دسته دارویی، پرمصرف بودن آنها و وسعت جمعیت هدف مصرف کننده این داروها هم از لحاظ تعداد و هم از نظر محدوده سنی وعلت انتخاب داروخانه 13 آبان مرجع بودن این داروخانه در سطح شهرستان و استان و حجم بیشتر نسخ ارجاعی به آن در مقایسه با سایر داروخانه های سطح شهر و در نتیجه امکان بررسی نسخ در سطح وسیعتر بوده است.