مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی قزوین
سال:1393 | دوره:18 | شماره:6 (پی در پی 77) |تعداد مقالات:11

زمینه: علی رغم این که امروزه SNP ژنوتایپینگ به عنوان روش استاندارد در مطالعه های تکاملی و همه گیرشناسی آنتراکس مطرح است، اما به دلیل نیاز به تعیین توالی در این روش، امکان اجرای آن در آزمایشگاه هایی که با محدودیت بودجه مواجه هستند، وجود ندارد.هدف: مطالعه به منظور بررسی امکان استفاده از آنزیم های محدودکننده در اجرای سیستم SNP ژنوتایپینگ ون ارت( Van Ert) انجام شد.مواد و روش ها: این مطالعه کاربردی در سال 1393 در آزمایشگاه تحقیق و توسعه بخش واکسن های هوازی دام پزشکی موسسه رازی کرج انجام شد. به منظور شناسایی آنزیم های محدودکننده مناسب جهت هضم لوکوس های SNP، قطعه های مربوطه بر روی ژنوم سویه 34F2 باسیلوس آنتراسیس بررسی شدند. صحت نتایج با استفاده از تعیین توالی محصولات PCR تایید شد.یافته ها: از میان 13 لوکوس بررسی شده، 3 لوکوس به واسطه نوع SNP خود، توسط آنزیم های محدودکننده قابل افتراق بودند. قطعه 560 جفت بازی مربوط به لوکوس A.Br004 در سویه استاندارد و جدایه حاد تحت تاثیر آنزیم BsmI قرار داده شد که دو قطعه با اندازه های 336 و 224 جفت باز حاصل شد. در بررسی امکان اجرای روش، سویه استاندارد به واسطه نوع SNP خود توسط آنزیم شکسته شد.نتیجه گیری: با توجه به یافته ها به نظر می رسد پس از تکمیل فرآیند تحقیق، RE-SNP تایپینگ روشی ساده و مناسب جهت اجرای سیستم ژنوتایپینگ ون ارت باشد و نیاز به انجام روش پرهزینه تعیین توالی مرتفع شود.

زمینه: علف مار (Capparis spinosa L) گیاهی متعلق به تیره کبریان است که بخش هوایی آن به عنوان ادویه و ترشی در طب سنتی جهت درمان روماتیسم، امراض کبدی و نقرس استفاده شده است.هدف: مطالعه به منظور تعیین خواص آنتی اکسیدانی و فیتوشیمیایی گیاه علف مار رشد یافته در استان خوزستان انجام شد.مواد و روش ها: این مطالعه تجربی در سال 1392 در آزمایشگاه تحقیقات زیست شناسی دانشگاه لرستان انجام شد. پس از تهیه و جمع آوری گیاه و خشک کردن آن در سایه، عصاره های متانولی به روش خیساندن تهیه شد. برای ارزیابی خواص آنتی اکسیدانی از دو روش دی فنیل پیکریل هیدرازیل و بتاکاروتن-لینولئیک اسید استفاده شد. ترکیبب های فنولی و فلاونوئیدی به ترتیب با استفاده از شاهدهای گالیک اسید و کوئرسیتین اندازه گیری شدند. داده ها با نرم افزار مینی تاب و آزمون دانت تحلیل شدند.یافته ها: بیش ترین مقدار فعالیت به دام اندازی رادیکال آزاد در روش 2 و 2 دی فنیل پیکریل هیدرازیل در عصاره ساقه (IC50=6.86 میکروگرم بر میلی لیتر) و کم ترین مقدار آن در برگ (IC50=4.83 میکروگرم بر میلی لیتر) مشاهده شد. بیش ترین فعالیت آنتی اکسیدانی در روش بتاکاروتن- لینولئیک اسید مربوط به عصاره برگ با میزان %82.57 و کم ترین در میوه با %44.67 بود، بیش ترین میزان فنول و فلاونوئید در عصاره برگ به ترنیب با مقادیر 28.73 و 5.87 میلی گرم بر گرم مشاهده شد.نتیجه گیری: با توجه به یافته ها و خواص آنتی اکسیدانی بالای گیاه علف مار، می توان از این گیاه در صنایع غذایی و دارویی استفاده کرد.

زمینه: حضور بیش از حد فلزهای سنگین از رایج ترین آلاینده های محیط زیست است که به سلامت انسان ها آسیب می رساند. انعقاد الکتریکی یک سیستم الکتروشیمیایی با کاربردهای فراوان است که برای حذف سرب از فاضلاب استفاده می شود.هدف: مطالعه به منظور بررسی کارایی فرایند انعقاد الکتریکی در حذف سرب از فاضلاب انجام شد.مواد و روش ها: این مطالعه آزمایشگاهی در سال 1392 در دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی قزوین انجام شد. یک راکتور ناپیوسته آزمایشگاهی انعقاد الکتریکی از جنس شیشه پلکسی گلاس به ابعاد 40´17´12 سانتی متر طراحی و برای انجام عمل انعقاد و شناورسازی به کار گرفته شد. در این آزمایش اتصال الکترودهای آلومینیوم به صورت دو قطبی و زمان واکنش 30 دقیقه بود. نمونه گیری هر 5 دقیقه یک بار به مدت 30 دقیقه انجام و متغیرهایی مانند PH، مقدار جریان، زمان واکنش و غلظت های مختلف سرب بررسی شدند. این آزمایش در غلظت های 5، 10 و 15 میلی گرم بر لیتر انجام و pH اولیه نمونه ها بین 5 تا 9 تنظیم شد.یافته ها: غلظت آلاینده، زمان واکنش، دانسیته جریان و pH در میزان کارایی حذف موثر بودند؛ به طوری که با افزایش غلظت اولیه کارایی حذف کاهش یافت، ولی با افزایش دانسیته جریان الکتریکی و زمان واکنش، کارایی حذف افزایش یافت. کارایی حذف در غلظت 5 میلی گرم بر لیتر، pH برابر 7 و دانسیته جریان 33 آمپر بر مترمربع و مدت زمان 30 دقیقه، برابر %94 بود.نتیجه گیری: با توجه به یافته ها، فرایند انعقاد الکتریکی روشی موثر برای کاهش میزان سرب از فاضلاب است.

زمینه: کمبود ویتامین D به یک همه گیری ناشناخته در سراسر جهان تبدیل شده است. وضعیت ویتامین D در جوامع مختلف کاملا متفاوت است که به علت تنوع عوامل موثر در سطح ویتامین D شامل تماس با نور آفتاب و دریافت ویتامین از راه مواد غذایی و آلودگی هواست.هدف: مطالعه به منظور بررسی همه گیرشناسی کمبود ویتامین D در افراد 10 تا 18ساله منطقه مینودر قزوین انجام شد.مواد و روش ها: این مطالعه مقطعی در سال 1389 در منطقه مینودر قزوین انجام شد. پرسش نامه ای شامل مشخصات جمعیتی، سوابق پزشکی و خانوادگی، داروهای مصرفی، وضعیت پوشش و میزان قرارگیری در معرض آفتاب برای تمام شرکت کنندگان تکمیل شد. نمونه سرمی برای ارزیابی سطح ویتامین D از فرد گرفته شد. کمبود ویتامین D به صورت سطح ویتامین D کم تر از 20 نانوگرم در دسی لیتر و ویتامین D ناکافی به صورت سطح ویتامین D بین 20 تا 30 نانوگرم در دسی لیتر تعریف شد. داده ها با آزمون های مجذور کای، تی مستقل، من ویتنی یو و ضریب همبستگی پیرسون تحلیل شدند.یافته ها: از 124 کودک و نوجوان مورد مطالعه، 59 نفر (%48) مذکر بودند. متوسط سطح ویتامین D در جمعیت مورد مطالعه 12.15±7.20 نانوگرم در دسی لیتر بود. پایین ترین سطح ویتامین 1.08 D نانوگرم در دسی لیتر و بالاترین سطح آن 26.80 نانوگرم در دسی لیتر بود. سطح ویتامین D در دختران به صورت معنی داری کم تر از پسران بود. هیچ یک از افراد مورد مطالعه سطح ویتامین D کافی نداشتند. تمام دختران و %81 پسران کمبود ویتامین D و باقی مانده پسران نیز ویتامین D ناکافی داشتند. کمبود ویتامین D در دختران به صورت معنی داری بالاتر از پسران بود. %61 جمعیت مورد مطالعه روزانه یک ساعت و کم تر در معرض آفتاب قرار داشتند. دختران مدت زمان کم تری نسبت به پسران در معرض آفتاب قرار داشتند. بین دختران و پسران از نظر سطح پوشش در اکثر ساعت های روز تفاوت معنی دار آماری وجود نداشت. بین چاقی بر حسب نمایه توده بدنی و دور کمر و وضعیت ویتامین D ارتباط معنی داری به دست نیامد.نتیجه گیری: با توجه به شیوع بالای کمبود ویتامین D در جمعیت مورد مطالعه و به ویژه دختران، اقدام های پیشگیری کننده و درمانی ضروری به نظر می رسد.

زمینه: درمان نگه دارنده متادون در برخی از افراد با نارضایتی و احساس نشانه های ترک همراه است. این نارضایتی در موارد بسیاری نشات گرفته از ویژگی های شخصیتی و علایم آسیب شناسی روانی است که باعث برگشت مجدد به مصرف مواد مخدر می شود.هدف: مطالعه به منظور تعیین ارتباط بین احساس نشانه های محرومیت از مواد افیونی با ویژگی های شخصیتی و آسیب شناسی روانی در درمان نگه دارنده متادون انجام شد.مواد و روش ها: این مطالعه پس رویدادی در سال 1390 در مراکز ترک اعتیاد قزوین انجام شد. 115 آزمودنی دارای اختلال وابستگی به مواد افیونی که متادون مصرف می کردند، به صورت تصادفی به سه گروه طبقه بندی شدند. بدین منظور از پرسش نامه های صفات و منش کلونینجر، ترک مواد افیونی و SCL-90-R و از واریانس چند متغیره برای تحلیل داده ها استفاده شد.یافته ها: ارتباط معنی داری بین احساس نشانه های محرومیت و موارد زیر وجود داشت: وابستگی به پاداش، خود راهبری و خود فراروی در پرسش نامه شخصیتی مزاج و منش؛ جسمانی سازی و روان پریشی در پرسش نامه SCL-90-R .نتیجه گیری: با توجه به یافته ها، ویژگی های شخصیتی و میزان آسیب شناسی افراد در احساس نشانه های ترک مواد افیونی و عدم رضایت از دوز مصرفی متادون موثر بود.

زمینه: همودیالیز فرایندی تنش زاست که می تواند سبب تجربه نوعی از درد در بیش از %50 بیماران کلیوی شود.هدف: مطالعه به منظور تعیین تاثیر حمام گرم پا بر درد ناشی از قرار دادن سوزن فیستولا در بیماران دیالیزی انجام شد.مواد و روش ها: این کارآزمایی بالینی در سال 1392 بر روی 31 بیمار همودیالیزی انجام شد. بیماران به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند و در یک گروه قرار گرفتند. ابتدا مداخله بر تمامی نمونه ها انجام و سپس هر یک از نمونه ها به عنوان شاهد خود بررسی گردیدند. حمام گرم پا در آب با دمای 40±2 درجه سانتی گراد به مدت ده دقیقه انجام شد. سپس سوزن های فیستولای شریانی و وریدی قرار داده شدند و عدد مربوط به شدت درد توسط بیمار بر روی خط کش درد مشخص شد. داده ها با آزمون های آماری واریانس و تی تحلیل شدند.یافته ها: شدت درد در روش حمام گرم پا کم تر از روش شاهد (بدون مداخله) بود (P<0.05).نتیجه گیری: حمام گرم پا می تواند به عنوان روش تسکینی مو ثر جهت کاهش درد ناشی از قرار دادن سوزن های فیستولا در بخش همودیالیز به کار رود.

زمینه: بخش فوریت های کودکان بخشی پرخطر در مراقبت های درمانی است و احتمال وقوع خطاهای تصویربرداری وسیعی در این بخش وجود دارد.هدف: مطالعه به منظور ارزیابی خطر پیشگیرانه فرایند ام آرآی در بخش فوریت کودکان بیمارستان آموزشی قائم مشهد انجام شد.مواد و روش ها: این پژوهش توصیفی در سال 1392 در بیمارستان آموزشی قائم مشهد انجام شد. حالات و اثرات خطا با روش تحلیل حالات و اثرات خطا در مراقبت سلامت به صورت ترکیبی (کیفی- کمی) شناسایی شدند. برای طبقه بندی حالات خطا از مدل طب عمومی انگلستان، طبقه بندی علل تاثیرگذار خطا از مدل تایید شده سازمان ملی انگلستان و برای تعیین راهکارهای بهبودی از نظریه حل مساله به روش ابداعی استفاده شد.یافته ها: برای 13 زیر فرایند فهرست شده در 6 گام فرایند ام آرآی، 43 حالت خطا شناسایی شد. در مجموع 4 حالت خطا به عنوان خطاهای با خطر بالا (امتیاز خطر بالاتر از 8) شناسایی و به درخت تصمیم گیری منتقل شدند. از حالات خطا %40.42 مربوط به خطاهای ارتباطی، %23.4 مربوط به خطاهای بالینی، %17.02 مربوط به خطاهای تجویزی، %10.63 مربوط به خطاهای ابزاری، %6.38 مربوط به خطاهای بیمار و همراهان و %2.12 مربوط به سایر موارد بود. از 68 علل تاثیرگذار مطرح شده، بیش ترین علل حالات خطا (%23.5) مربوط به عوامل ارتباطی و کم ترین علل حالات خطا (%2.9) مربوط به عوامل سازمانی بود.نتیجه گیری: روش «تحلیل حالات و اثرات خطای مراقبت سلامت» در شناسایی حالات خطا، تعیین علل تاثیرگذار و پیشنهاد راهکارهای بهبودی در فرایند ام آرآی از کارایی بالایی برخوردار بود. آموزش و ممیزی به عنوان دو ابزار اصلی برای بهینه سازی فرایند ام آرآی در فوریت کودکان بیمارستان قائم استفاده شد.

زمینه: محیط کار پرستاران بر روی ارتقای شغلی آنان تاثیر دارد. شناخت این محیط می تواند به مدیران کمک کند تا محیطی غنی برای ارتقای شغلی پرستاران فراهم کنند.هدف: مطالعه به منظور تبیین تجربه پرستاران از نقش محیط کار در ارتقای شغلی انجام شد.مواد و روش ها: این مطالعه کیفی در سال 1392 بر روی 15 پرستار و مدیر پرستاری دارای سابقه ارتقای شغلی و شاغل در بیمارستان های آموزشی وابسته به دانشگاه های علوم پزشکی قزوین، شهید بهشتی و ایران انجام شد. این افراد به صورت مبتنی بر هدف انتخاب شدند. داده ها با استفاده از مصاحبه عمیق نیمه ساختار یافته جمع آوری و به روش تحلیل محتوای قرار دادی تحلیل شدند.یافته ها: درون مایه اصلی استخراج شده از داده ها محیط کار شکوفاکننده بود. درون مایه های فرعی عبارت بودند از: فرصت ارتقای شغلی، محیط سازمانی یاددهنده، جو سازمانی صمیمی و حمایت همه جانبه که هر کدام حاوی طبقه های فرعی متعددی بودند.نتیجه گیری: با برنامه ریزی مناسب و اتخاذ تدابیر موثر از سوی مسوولین و مدیران پرستاری جهت گسترش محیط کار شکوفاکننده، امکان ارتقای شغلی پرستاران تسهیل می شود.

این مطالعه مداخله ای به منظور مقایسه تاثیر آموزش الکترونیک با چاپی بر آگاهی مراقبت از خود در بیماران دیابتی در درمانگاه دیابت وابسته به دانشگاه علوم پزشکی قزوین در سال 1391 انجام شد. 75 بیمار مبتلا به دیابت نوع دو به صورت تصادفی به دو گروه آموزش الکترونیک (46 بیمار) و آموزش چاپی (42 بیمار) تقسیم شدند. سطح آگاهی مراقبت از خود بیماران در هر دو گروه، قبل و بعد از مداخله ارزیابی شد. سطح آگاهی در گروه آموزش الکترونیک در مقایسه با گروه چاپی ارتقا یافته و این تفاوت از نظر آماری معنی دار بود. برای افزایش سطح آگاهی، سلامتی و رضایت بیماران دیابتی، باید از برنامه های آموزشی جدید استفاده شود.

آلودگی عسل به انواع فلزهای سنگین مانند کادمیوم، آرسنیک، جیوه و سرب می تواند اثرات زیان باری چون سرطان، ناهنجاری های ژنتیکی و مسمومیت را باعث شود. گزارش حاضر مروری است بر مطالعه هایی درباره آلودگی عسل به فلزهای سنگین که طی 10 سال اخیر (93- 1383) انجام شده اند. این اطلاعات با مراجعه به پایگاه های اطلاعاتی Pub Med، Science Direct، Elsevier، SID، MagIran سازمان جهانی بهداشت و سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد جمع آوری شد. در بیش تر بررسی ها آلودگی عسل ایران به فلزهای سنگین بسیار ناچیز بود، ولی گزارش هایی هم از آلودگی بالا به خصوص در مناطق صنعتی کشور وجود داشت. میزان آلودگی در عسل نسبت به خود زنبور عسل و گرده بسیار کم تر بود. به نظر می رسد مسمومیت حاد در اثر مصرف عسل آلوده به فلزهای سنگین در ایران دور از انتظار است.