یافته های نوین کشاورزی
سال:1393 | دوره:8 | شماره:3 (31) |تعداد مقالات:8

این آزمایش در سال زراعی 1389 در مزرعه تحقیقاتی آموزشکده کشاورزی پارس آباد مغان با 29 ژنوتیپ گندم بهاره مشتمل بر 27 رقم و 2 لاین در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار اجرا گردید. نتایج تجزیه واریانس نشان داد بین ژنوتیپ ها از نظر همه صفات زراعی مورد مطالعه، تفاوت معنی داری در سطح احتمال 1% وجود داشت. رقم شیرودی از نظر عملکرد دانه (5370 کیلوگرم در هکتار)، وزن هزار دانه (37.4 گرم) و تعداد دانه در سنبله (47.3) دارای بیشترین میانگین نسبت به سایر ارقام بود. از نظر عملکرد بیولوژیک (15060 کیلوگرم در هکتار) و تعداد سنبله (635.8 در مترمربع) رقم اکبری بیشترین میانگین را داشت. عملکرد بیولوژیک، طول سنبله و تعداد دانه در سنبله همبستگی مثبت و معنی داری با عملکرد دانه نشان داد. همچنین، رابطه مثبت و معنی داری بین عملکرد بیولوژیک با ارتفاع بوته، طول سنبله و تعداد دانه در سنبله ملاحظه شد. به دلیل رابطه معکوس بین اجزای عملکرد، همبستگی منفی و معنی داری بین تعداد سنبله (مترمربع) با تعداد دانه در سنبله وجود داشت. با انجام تجزیه علیت مشخص شد که صفت عملکرد بیولوژیک بیشترین اثر مستقیم مثبت (r=0.65) بر عملکرد دانه داشت. در تجزیه به مولفه های اصلی، 4 مولفه اول، 81% از کل واریانس متغییرها را توجیه کردند. عملکرد بیولوژیک، طول سنبله و تعداد سنبله مهم ترین نقش را در تبیین مولفه اول داشتند. نتایج حاصل از تجزیه خوشه ای، 29 ژنوتیپ ارزیابی شده را در 4 گروه متفاوت قرار داد. ارقام شیرودی، نیک نژاد و البرز از نظر عملکرد دانه و برخی صفات مورد مطالعه نسبت به سایر ارقام دارای میانگین بالاتری بودند به عنوان ارقام برتر معرفی شدند.

به منظور بررسی اثر تراکم بوته بر ضریب استهلاک نوری، عملکرد و اجزاء عملکرد هیبریدهای سورگوم دانه ای، آزمایشی در سال 1386 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در 4 تکرار اجرا گردید. سه رقم اسپیدفید، جامبو و کیمیاو سه سطح تراکم 130، 150 و 190 هزار بوته در هکتار به صورت فاکتوریل مورد آزمایش قرار گرفتند. نتایج نشان داد که اثر تراکم بر تعداد دانه در خوشه، وزن هزار دانه، عملکرد دانه و ضریب استهلاک نوری از نظر آماری در سطح 1% معنی دار بود. بیشترین عملکرد دانه 2838 کیلوگرم در هکتار به تراکم کاشت 190 هزار بوته در هکتار تعلق داشت. با افزایش تراکم تعداد دانه در خوشه و وزن هزار دانه به طور معنی داری کاهش نشان دادند. هیبریدهای مورد بررسی از نظر تعداد دانه در خوشه،وزن هزار دانه،عملکرد دانه و ضریب استهلاک نوری با هم اختلاف معنی داری داشتند. فاصله بیشترین و کمترین تعداد دانه در خوشه به ترتیب در رقم جامبو و کیمیا وجود داشت.بیشترین ضریب استهلاک نوری مربوط به تراکم 190 هزار بوته در هکتار و رقم جامبو به میزان 0.55 و کمترین ضریب استهلاک نوری مربوط به تراکم 130 هزار بوته در هکتار و رقم اسپیدفید به میزان 0.47 می باشد. در نهایت بیشترین عملکرد دانه مربوط به تراکم 190 هزار بوته در هکتار و رقم جامبو بود.

محلول پاشی یکی از بهترین راه های غنی کردن دانه برنج می باشد و افزایش غلظت روی در دانه برنج و بهبود ویژگی های کیفی این گیاه یکی از مهم ترین اهداف تولید برنج برای دستیابی به امنیت غذایی پایدار می باشد. این آزمایش در سال 1389 در ایستگاه تحقیقات برنج تنکابن با 5 تیمار صفر، 2، 4، 6 و 8 در هزار محلول پاشی کلات سولفات روی با چهار تکرار در قالب طرح بلوک کامل تصادفی اجرا شد. محلول پاشی در مراحل (یک ماه پس از انتقال نشاء به مزرعه اصلی، پس از گلدهی و شیری شدن دانه) انجام شد. نتایج نشان داد محلول پاشی سولفات روی تاثیر معنی داری بر آمیلوز و درجه حرارت ژلاتینی شدن و غنی شدن دانه در سطح 5% بر قوام ژل در سطح 1% داشت. مهم ترین نقش روی، تبدیل گلوکز و ساکاروز به نشاسه می باشد که موجب تاثیر بر فاکتورهای کیفی می شود که بر آمیلوز، قوام ژل و درجه حرارت ژلاتینی شدن اثر می گذارد.

این آزمایش در سال 1389 در مزرعه تحقیقاتی ایستگاه تحقیقات کشاورزی بروجرد اجرا گردید. تیمارهای آبیاری شامل آبیاری در مرحله گلدهی، غلاف دهی و گلدهی + غلاف دهی و ارقام نخود شامل آرمان، آزاد و هاشم در یک آزمایش اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار مورد مقایسه قرار گرفتند. در این مطالعه آبیاری در مرحله گلدهی + غلاف دهی دارای بیشترین عملکرد (1458.3 کیلوگرم در هکتار) نسبت به سایر تیمارهای آبیاری موجود در آزمایش بود. همچنین ارقام آرمان و آزاد در عملکرد و بیشتر صفات دیگر تفاوت معنی دار و برتری نسبت به رقم هاشم داشتند.در مطالعه رگرسیونی گام به گام صفات، متغیرهای عملکرد اقتصادی،شاخص برداشت و فاصله تشکیل اولین غلاف از سطح خاک باR2=0.996  بیشترین میزان توجیه کنندگی مدل برای متغیر وابسته عملکرد بیولوژیک را داشتند وارد مدل شدند. همچنین برای متغیر وابسته عملکرد اقتصادی، صفات شاخص برداشت، عملکرد بیولوژیک، فاصله تشکیل اولین غلاف از سطح خاک و تعداد غلاف در ساقه اصلی با R2=0.998 وارد مدل رگرسیونی شد. نتایج تجزیه مسیر نشان داد که عملکرد اقتصادی بیشترین اثر مستقیم و فاصله تشکیل اولین غلاف از سطح خاک کمترین اثر مستقیم و بیشترین اثر غیر مستقیم را بر عملکرد بیولوژیک داشتند. نتایج تجزیه همبستگی نیز نشان داد که بیشترین همبستگی معنی دار بین عملکرد بیولوژیک و عملکرد اقتصادی می باشد. همچنین تمامی صفات هم با عملکرد بیولوژیک و هم با عملکرد اقتصادی همبستگی مثبت و معنی دار داشتند. در بین این صفات، صفت تعداد غلاف پوک با سایر صفات همبستگی منفی و معنی دار از خود نشان داد.

این آزمایش به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار طی سال 1390 در پژوهشکده کشاورزی دانشگاه زابل اجرا گردید. در این آزمایش آبیاری در سه سطح، شاهد (50% تخلیه مجاز رطوبت)، تنش متوسط (70% تخلیه مجاز رطوبت) و تنش شدید (90% تخلیه مجاز رطوبت) به عنوان عامل اصلی و مقادیر کود سولفات پتاسیم در چهار سطح، عدم مصرف پتاسیم (شاهد)، 75، 150 و 225 کیلوگرم در هکتار به عنوان عامل فرعی بود. نتایج نشان داد تنش خشکی باعث کاهش وزن تازه، وزن خشک، ارتفاع، قابلیت هضم ماده خشک، پروتئین خام و افزایش هیدراتهای کربن محلول در آب علوفه گردید و در مقابل کود پتاسیم، وزن تازه، وزن خشک، ارتفاع، قابلیت هضم ماده خشک علوفه را افزایش داد، ولی هر دو تیمار بر تعداد ساقه فرعی بی تاثیر بود. بین سطوح کود پتاسیم بالاترین میزان عملکرد خشک و تازه علوفه، ارتفاع، تعداد ساقه فرعی، قابلیت هضم ماده خشک و هیدرات های کربن محلول در آب در مصرف 225 کیلوگرم در هکتار کود پتاسیم بود. اثرات متقابل عوامل آزمایشی بر کلیه صفات مورد بررسی به جز تعداد ساقه فرعی معنی دار بود. با توجه به نتایج به دست آمده جهت حصول حداکثر عملکرد کمی و کیفی علوفه بهتر است از تیمار آبیاری پس از 50% تخلیه رطوبتی و مصرف 225 کیلوگرم در هکتار کود پتاسیم استفاده گردد.

این آزمایش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در شرایط گلخانه ای در پژوهشکده ژنتیک و زیست فناوری طبرستان، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در سال 1389، با 5 سطح شوری (صفر، 20، 40، 60 و 80 دسی زیمنس بر متر) و در سه تکرار اجرا و صفاتی مانند میزان رنگیزه های گیاهی، غلظت قندهای محلول و نشاسته و همچنین میزان عناصر سدیم و پتاسیم در سه بخش برگ، ساقه و ریشه به صورت مجزا محاسبه شدند. نتایج نشان دادند که با افزایش میزان شوری، کلروفیل a، b، کل و کاروتنوئیدها به طور معنی داری کاهش پیدا کردند. میزان نشاسته تا سطح 20 دسی زیمنس بر متر روندی افزایشی و پس از آن کاهش معنی داری یافت در حالیکه غلظت قندهای محلول تا سطح 20 دسی زیمنس بر متر کاهش و پس از آن افزایش یافت. شوری بر محتوای یون های سدیم و پتاسیم در اندام های گیاه تاثیر معنی داری داشت، به طوریکه با افزایش شوری، محتوای یون سدیم در تمامی اندام ها افزایش، ولی از میزان پتاسیم آنها کاسته شد که این کاهش در ساقه و ریشه معنی دار ولی در برگ معنی دار نبود. نتایج همچنین تجمع بیشتر عنصر سدیم را در شوری های بالا، در ریشه نشان دادند که شاید علت، برگشت این عنصر از طریق بافت آبکشی از اندام هوایی به ریشه تحت تنش شوری و یا به دلیل محدود کردن انتقال سدیم به ساقه و نگهداری آن در ریشه به عنوان یکی از سازوکارهای مقاومت به شوری باشد. این نتایج نشان می دهد که گیاه آلوروپوس یک هالوفیت تجمع کننده نمک می باشد که قادر است تا شوری حدود 20 دسی زیمنس بر متر را تحمل نموده و سپس با افزایش تنش شوری، با تجزیه نشاسته و تولید قندهای محلول، به تعدیل اسمزی کمک کرده و با شوری مقابله کند.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

این آزمایش به صورت فاکتوریل بر اساس طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار و دو تیمار نیتروژن در سه سطح شامل کود بیولوژیک سوپرنیتروپلاس (حاوی باکتری های Azospirillum، کنترل کننده عوامل بیماری زای خاک زی(Bacillus subtilis)  و باکتری محرک رشد (Pseudomonas fluorescens)، کود بیولوژیک نیتروکسین (حاوی غلظت های مختلف از باکتری های (Azospirillum/ Azotobacter) و کود شیمیایی اوره (300kg/ha) و نیز فسفر در سه سطح کود بیولوزیک بارور-2 (حاوی باکتری های آزاد کننده فسفر) به همراه فسفات آمونیوم (125kg/ha)، کود بیولوژیک فسفر و کودشیمیایی فسفات آمونیوم(250kg/ha)  طی سال زراعی 1387 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی اراک اجرا گردید. نتایج آزمایش نشان داد که کود بیولوژیک سوپرنیتروپلاس و سپس نیتروکسین سبب افزایش قابل توجه وزن تر و خشک سرشاخه و نیز درصد و عملکرد اسانس سرشاخه گردید. تیمار تلفیقی کود بیولوژیک فسفر و فسفات آمونیوم بر مقدار صفت عملکرد اسانس سرشاخه و تیمار فسفر صفت میزان اسانس سرشاخه را تحت تاثیر معنی دار قرار دادند. تیمار تلفیقی سوپرنیتروپلاس و فسفر صفت وزن تر سرشاخه، را به طور معنی داری تحت تاثیر قرار داد. به طور کلی کودهای بیولوژیک حاوی باکتری های تثبیت کننده نیتروژن را می توان جانشین کودهای شیمیایی نمود و خصوصیات رشدی و عملکرد اسانس گیاه نعناع فلفلی را افزایش داد. در ضمن با مصرف باکتری های آزاد کننده فسفر می توان مصرف کود فسفر را تا 50% کاهش داد بدون اینکه در خصوصیات رشدی و عملکرد اسانس کاهش معنی داری ایجاد شود. به نظر می رسد که یک برنامه زراعی دراز مدت که عوامل خاکی، کودی، محیطی و آبی را مورد توجه قرار می دهد در یک تناوب زراعی اصولی بتواند تاثیر بیشتری در افزایش عملکرد ماده موثره گیاهان دارویی از جمله نعناع فلفلی وجود داشته باشد.