بیابان
سال:1384 | دوره:10 | شماره:2 |تعداد مقالات:21

خشکسالی یکی از پدیده های اقلیمی است که در پهنه وسیعی از کشور ایران به اشکال متفاوت قابل مشاهده است و یا در آینده بروز خواهد نمود. این پدیده محدودیت و کمبود منابع آب شیرین، محدودیدت رشد گیاهان زراعی و غیر زراعی تغییرات زمانی و مکانی به همراه اضافه بارش (کاهش طول دوره رشد) یا کمبود بارش و نوع آن، دما، افزایش تبخیر و تعریق و ... را به همراه دارد که بروز اشکال فوق در پهنه سرزمینی سبب عدم تعادل طبیعی در مقیاس ناحیه ای می گردد. که نتایج آن آلودگی محیط زیست، تغییر گونه ها، خشک شدن تالابها، افزایش بیماریها، فقر و قحطی می باشد که پیشرفت آن بطئی و موذیانه بوده و دارای اثرات ویرانگر می باشد.این پدیده با توجه به بررسی حاضر در محدوده مرکزی گیلان به صورت تغیرات زمانی افزایش یا کاهش عناصر اقلیمی قابل مشاهده می باشد. اثرات این مساله می تواند تغییرات گونه های گیاهی (منابع کشاورزی) و تغییرات بیلان هیدرولوژکی (منابع آب) را به همراه داشته باشد.جهت بررسی از روش تحلیل منطقه ای عناصر اقلیمی در محدوده ایستگاه های هوا شناسی و تبخیر سنجی محدوده مرکزی با استفاده از شاخص خشکی درصد نرمال باران استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد با روش شاخص درصد نرمال بارندگی مناطق ساحلی و جلگه ای در شرایط خشکسالی و مناطق کوهپایه و کوهستانی در شرایط ترسالی می باشند و لازمه آن برخورد مناسب با این مساله توسط برنامه ریزان محیطی، شهری و روستایی است.

شوری یک مشکل در حال توسعه در خاک های کشاورزی است که رشد و نمو گیاه را تحت تاثیر قرار می دهد. شوری پتانسیل آبی سوبسترا کاهش داده و جذب آب و مواد غذایی توسط گیاه را محدود می کند. در این پژوهش اثر غلظتهای 0،100، 200، 300، 400، 500 میلی مولار NaCl بر روی جوانه زنی، وزن تر و وزن خشک، محتوای یون های Na+، K+، Cl¯، پرولین، قندهای محلول و نشاسته، هالوفیت Suaeda fruticosa مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج به دست آمده نشان می دهد که با افزایش شوری درصد جوانه زنی بذرهای این گیاه کاهش یافته و در تیمار 500 مولارNaCl  تقریبا بازداشته می شود. مقایسه گیاهان رشد یافته در شوری با نمونه شاهد نشان می دهد وزن تر و وزن خشک گیاهان تا شوری 200 میلی مولار افزایش و پس از آن کاهش می یابد. از اثرات دیگر شوری بر روی این گیاهان می توان به افزایش محتوای پرولین، قندهای محلول، یونهای Na+ و Cl¯ و کاهش محتوای یون K+ اشاره نمود. میزان نشاسته نیز تا تیمار 300 میلی مولار افزایش و پس از آن کاهش می یابد.

به منظور بررسی اثرات سدیم کلرید با چهار سطح شوری صفر 4، 8 و 12 دسی زیمنس بر متر بر دو رقم گندم نان (Triticum aestivum L.)، پژوهشی به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 4 تکرار در محیط کنترل شدن انجام گرفت. نتایج نشان داد که با افزایش سطوح شوری از صفر به 12 دسی زیمنس بر متر درصد سبز شدن بوته ها به طور معنی داری کاهش می یابد و در رقم مقاوم به شوری (کویر) درصد سبز شدن به طور معنی داری زیادتر از رقم شیراز می شود. به علاوه، با افزایش سطوح شوری، تعداد پنجه، برگ و ارتفاع بوته به طور معنی داری کاهش یافت. در این پژوهش بین دو رقم گندم از لحاظ میزان پتاسیم تفاوت معنی داری مشاهده گردید و رقم کویر دارای میزان پتاسیم بالاتری نسبت به رقم شیراز بود. با اینکه با افزایش سطح شوری میزان سدیم در اندام های هوایی هر دو رقم افزایش یافت، ولی این افزایش در رقم کویر (مقاوم به شوری) کمتر بود. این امر، ممکن است با مکانیسم دفع سدیم در این رقم همراه باشد. بیشترین میزان تعداد دانه و وزن ماده خشک از رقم کویر و در کمترین سطح شوری (صفر دسی زیمنس بر متر) به دست آمد. با افزایش سطوح شوری از میزان وزن ماده خشک گیاه و وزن دانه به طور معنی دار کاسته شد. در مجموع، چنین به نظر می رسد که با توجه به اثرات منفی کمتر سدیم کلرید بر ویژگی های مورفولوژیک، ترکیب شیمیایی و اجزای عملکرد رقم کویر، این رقم گندم ممکن است برای خاک های شور مناسب تر باشد.

منطقه برم دامغان در حاشیه کویر حاج علی قلی قرار دارد که به علت شور شدن منابع آب و خاک در معرض بیابانی شدن قرار دارد در این تحقیق سعی شده است تا از طریق بررسی عوامل شوری آب و خاک در این منطقه، راهکارهای مناسب ارایه شود. وسعت اراضی مورد مطالعه در حدود 1000 هکتار و شامل 7 حلقه چاه عمیق و نیز آب رودخانه چشمه علی (با دبی متوسط 30 لیتر در ثانیه) می باشد.برای انجام این تحقیق ابتدا محدوده مورد مطالعه با GPS مکان یابی شد. سپس جهت بررسی خاک منطقه، 15 پروفیل با توجه به الگوی کاشت مناسب و منابع آبی حفر شد و نمونه برداری از آن صورت گرفت. همچنین جهت بررسی آب منطقه، نمونه برداری از آب منطقه انجام شد. با آزمایش نمونه های آب و خاک، پارامترهای مورد نظر معین و همچنین وضعیت زمین شناسی حوضه بالا دست و میزان تاثیر آن روی منابع آب و خاک منطقه بررسی شد. در نهایت آمار و اطلاعات مربوطه توسط نرم افزارهای SAS وminitab  مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. عوامل شوری آب در منطقه عبارتند از: برداشت بیش از حد آبهای زیر زمینی، سازندهای موجود در محل تغذیه آبهای زیر زمینی و شرایط اقلیمی. عوامل مهم شوری خاک عبارتند از: آبیاری با آب شور، رها کردن زمین، شیوه نادرست آبیاری، الگوی کشت نامناسب، شرایط اقلیمی و شکل اراضی.

پنبه از جمله گیاهان زراعی است که به شوری متحمل است. با وجود این لازم است تحقیقات مستمر در خصوص میزان تحمل آن به شوری صورت گیرد. با توجه به پیشروی آب دریا به سمت زمین های ساحلی، آزمایشی در خصوص تاثیر آب دریا رشد و عملکرد پنبه رقم ساحل انجام گرفت. این آزمایش در بهار سال 1382 در گلخانه دانشکده کشاورزی ساری انجام شد. آزمایش بصورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی اجرا گردید. فاکتورها عبارت بودند از آبیاری با آب دریا در چهار مرحله (کاشت، مرحله دو برگی، مرحله چهار برگی و مرحله شش برگی) و غلطتهای بکار گیری آب دریا در سه سطح شوری (3.6، 4.2، 5.5 دسی زیمنس بر متر). نتایج حاصله از این آزمایش نشان داد که مرحله آبیاری با آب دریا تاثیر بسزایی بر بسیاری از صفات مورد مطالعه در پنبه دارد. در این آزمایش ارتفاع گیاه، تعداد گره، وزن خشک بوته، عملکرد در چین اول (p<٪5) تحت تاثیر مرحله آبیاری قرار گرفت. سطوح مختلف شوری نیز صفاتی مانند: ارتفاع گیاه، وزن خشک بوته، عملکرد در چین اول و عملکرد در چین دوم (p<٪1) و قطر ساقه را تحت تاثیر قرار داد (p<٪5). در مطالعه اثر متقابل بین سطوح فاکتور ها تنها عملکرد در چین اول تحت تاثیر قرار گرفت که اختلاف موجود از لحاظ آماری در سطح احتمال 5 درصد معنی دار شد. اثر متقابل سطوح شوری و مرحله آبیاری بر سایر صفات مورد مطالعه در پنبه معنی دار نشد.

اثر غلظت های مختلف محلول شوری بر جوانه زنی دوگونه Agropyron elongatom و afghanicum Agropyron در هفت تیمار (0-50 -100 – 150- 200 -250 -300 میلی مولار نمک NaCl) بررسی شد. از هر گونه تعداد 25 بذر در هر تکرار (ظرف پتری) بر روی کاغذ صافی در داخل ژرمیناتور کشت گردید. طرح آزمایش انجام شده بصورت فاکتوریل با پایه کاملا تصادفی انتخاب شد. نتایج آزمایش نشان داد که حداکثر جوانه زنی در تیمار صفر میلی مولار (شاهد) با میانگین 80 درصد بوقوع پیوسته است. همچنین با افزایش غلظت های نمک جوانه زنی بطور معنی داری کاهش یافته است. طول کلئوپتیل و طول ریشه چه نیز در هر دو گونه از روند جوانه زنی پیروی نمودند، با این تفاوت که در مورد گونه Agropyron afghanicum حداکثر طول ریشه جه در تیمار 50 میلی مولار بدست آمده است. با توجه به نتایج حاصله مشخص شد که گونهelongatom  Agropyron در مقاومت به تنش شوری از نظر درصد جوانه زنی طول کلئوپتیل در رتبه اول و از نظر طول ریشه چه با اندک اختلافی در رتبه دوم قرار دارد. در نتیجه با توجه به نتایج کلی حاصله از این تحقیق میتوان گفت که گونه  Agropyron elongatom گونه مقاومتری نسبت به گونهafghanicum  Agropyron می باشد.

خشکی در کشور ما یک واقعیت اکولوژیک محسوب می گردد. در بسیاری از مناطق خشک، شوری عامل بازدارنده مضاعف در احیای این اراضی محسوب می گردد، لذا انتخاب گونه های گیاهی سازگار با محیطهای تخریب شده و پرتنش، فرآیندی قابل تامل می باشد. هدف از این تحقیق، یافتن تاثیرات متقابل پدید آمده در نتیجه کشت گونه گیاهی Atriplex canescens در دو منطقه متفاوت اقلیمی واقع در داشلی برون ترشکلی در شمال شرق کشور (نزدیک مرز ترکمنستان) و زرین آباد اخترآباد (در جنوب غرب کرج) می باشد.روش تحقیق حاضر بر اساس انتخاب پلاتهای کاری در محیطهای تحت کشت Atriplex canescens و شاهد بوده و تعدادی از خصوصیات خاک از جمله هدایت الکتریکی، اسیدیته، نسبت جذب سدیم و برخی از عناصر حاصلخیزی خاک از جمله کربن آلی و نیتروژن کل انتخاب شده و نمونه برداری از خاک در سه بخش زیر بوته ها، بین نوارهای کشت و محیط شاهد صورت گرفته و پس از تجزیه نمونه ها در آزمایشگاه با استفاده از روشهای آماری تجزیه واریانس و آزمون دانکن مقایسه گردیدند. در رابطه با بوته های آتریپلکس، ارتفاع، تراکم، تعیین زیست توده تر و تولید ماده خشک بوته ها و برخی از عناصر ارزش غذایی از جمله الیاف خام، پروتیین خام و غیره اندازه گیری شده و در دو منطقه مورد ارزیابی قرار گرفتند.بمنظور بررسی جنبه تاثیر آتریپلکسها بر روی پوشش طبیعی مناطق، با استفاده از روشهای ارزیابی پلاتی سطح تاج پوشش و ترکیب گیاهی، اندازه گیری شد.حاصل تحقیق نمایانگر تاثیر گذاری بوته بر خواصی از خاک مناطق بوده است، از جمله افزایش معنی دار شوری و عناصر حاصلخیزی خاک سطحی در قیاس با خاک اطراف و محیط شاهد بوده است.از سوی دیگر با عنایت به شرایط متفاوت اقلیمی و خاک 2 منطقه بوته کشت شده، خود از محیط تاثیراتی از جمله تفاوت در مقادیر تراکم پوشش، تولید (خشک و تر) بین 2 منطقه، پذیرفته است.

در شرایط امروز ایران، چنانچه در استقرار نظام تولید و بهره برداری صحیح، وضعیت مرتع و توان اکولوژیک آن به عنوان عامل محدود کننده در نظر گرفته شود، می توان با توجه به واحد پایه اجتماعی به بهره برداری اصولی دست یافت و در جهت توسعه پایدار و بهره برداری مستمر، سرمایه گذاری اقتصادی و ایجاد تعادل پویای دام و مرتع گام برداشت. از این رو اندازه اقتصادی واحدهای مرتعداری بایستی متناسب با نیاز واحدهای اجتماعی پایه و بر اساس توان اکولوژیکی، شرایط اقلیمی و فرهنگی هر منطقه تعیین گردد. با توجه به شرایط اکولوژیکی هر منطقه آب و هوایی و به تبع آن تولید متفاوت مراتع، هزینه معیشت سالانه خانوار متفاوت می باشد. از این رو در استان مرکزی 31 نمونه مراتع در 3 اقلیم متفاوت مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به نتایج حاصل از مطالعات تعیین هزینه خانوار، هر خانوار با بعد متوسط 6.3 نفر معادل 16859 هزار ریال در سال هزینه داشته اند. در ضمن درآمد حاصل از یک گله 100 راسی گوسفند بصورت خالص 3023 هزار ریال در سال و درآمد یک گله 100 راسی بز 140 هزار ریال در سال محاسبه گردیده است. جهت تامین معیشت یک خانوار با بعد 5 نفر در این استان با توجه به میزان نیاز هر فرد از خانوار به 40 تا50 واحد دامی، حداقل مساحت مرتع لازم بسته به وضعیت مرتع 715 یا 890 هکتار در اقلیم خشک بیابانی و 555 یا 695 هکتار در اقلیم نیمه خشک برآورد گردیده است. در مناطق مدیترانه ای این رقم معادل 666 یا 833 هکتار می باشد. بطور کلی در استان با توجه به شرایط فعلی مراتع، شیوه زندگی مردم و نحوه دسترسی آنها به مرتع، حداقل مساحت مرتع در اقلیم خشک 900 – 700 هکتار، اقلیم نیمه خشک 550 تا700 هکتار و در مناطق مدیترانه ای 650 تا 850 هکتار بسته به وضعیت مرتع و میزان هزینه هر خانوار باید در نظر گرفته شود.

در این تحقیق از طریق یک معادله رگرسیونی به ارتباط بین عناصر اقلیمی و عارضه خشکیدگی خوشه خرما در ایستگاههای کهنوج، جیرفت، بم و بوشهر پرداخته شده است.عناصر اقلیمی مورد استفاده عبارتند از متوسط دمای حداکثر ماهانه، متوسط رطوبت نسبی، متوسط بارش ماهانه و متوسط دمای ماهانه. نتایج بدست آمده نشان می دهد که بین تغییرات عناصر یاد شده در سالهای آفت دار و بدون آفت و عارضه خشکیدگی خوشه خرما ارتباط وجود دارد، از بین عناصر یاد شده بیشترین تاثیر را رطوبت نسبی داشته است، یعنی به ازای افزایش یک درصد رطوبت نسبی حدود %20 از شدت عارضه کاسته خواهد شد. به طور کلی کاهش رطوبت نسبی و افزایش دما از علل اصلی وقوع عارضه خشکیدگی خوشه خرماست.

هدف از این تحقیق بررسی روابط گیاهی با خصوصیات محیطی به ویژه خصوصیات خاک و تعیین مهمترین خصوصیات خاکی موثر در تغییرات کمی گیاهی در تیپهای مختلف می باشد. منطقه مورد مطالعه در مراتع و شنوه استان قم می باشد. پس از بازدید صحرایی 6 تیپ پوشش گیاهی شاخص انتخاب شد و در هر تیپ به روش تصادفی – سیستماتیک از خاک و پوشش گیاهی نمونه برداری شد. پارامترهای نمونه برداری از پوشش شامل درصد تاج پوشش و تراکم گیاهان موجود در منطقه می باشد. نمونه برداری خاک به تفکیک مرز افقها از دو عمق 0-30 و 30-60 سانتی متر انجام شد و فاکتورهای خاکی بافت، درصد آهک، هدایت الکتریکی، ماده آلی، درصد سنگریزه، نیتروژن، فسفر و پتاسیم تبادلی اندازه گیری شد. برای تجزیه تحلیل اطلاعات بدست آمده از روشهای آماری تجزیه واریانس، رگرسیون چند متغیره و تجزیه مولفه های اصلی به کمک نرم افزارهای SAS ،MINITAB استفاده شد. نتایج بدست آمده نشان می دهد عوامل خاکی در تغییرات پوشش گیاهی تاثیر عمده ای دارد هر چند این تاثیرات صد در صد نیست. به عنوان یک نتیجه کلی گیاهان به آن دسته از فاکتورهایی که به جذب مواد غذایی و آب کمک می کند گرایش مثبت نشان می دهد به طوریکه در تیپهای مورد مطالعه ماده آلی، بافت، آهک، سنگریزه به ترتیب بیشترین رابطه را با گونه های گیاهی مورد مطالعه دارند.

افزودن مواد آلی به خاک یکی از معمولی ترین روشها برای بهبود خصوصیات فیزیکی خاک است. در آزمایش گلخانه ای نقش کودهای آلی و شیمیایی برخصوصیات فیزیکی خاک پس از برداشت گیاه بررسی شد. تیمارهای آزمایشی شامل تیمار کود گاوی (4 و 8 تن در هکتار)، تیمار کمپوست زباله شهری ( 4 و 8 تن در هکتار) و تیمار کود شیمیایی با مقادیر نیتروژن و فسفر بترتیب N30P10، N30P20، N60P10، N60P20 کیلوگرم در هکتار و یک تیمار شاهد هر کدام با سه تکرار بود. چگالی ظاهری خاک در تیمارهای کود آلی در مقایسه با کودهای شیمیایی بطور معنی داری کاهش یافت. ظرفیت نگهداری رطوبت، درصد تخلخل و درصد روزنه های ریز در تیمار کمپوست و درصد روزنه های درشت در تیمارهای کود گاوی و کمپوست بیشترین مقدار را دارا بودند. در این تحقیق اثرات مثبت کودهای آلی در مقایسه با کودهای شیمیایی بر خصوصیات فیریکی خاک بمراتب بیشتر بود.

خشکسالی به عنوان یکی از بزرگترین بلایای طبیعی محسوب می شود که تاثیر آن بر جوامع بشری بیشتر از سایر بلایای طبیعی می باشد. برای بررسی خشکسالی ها چندین نمایه خشکسالی هواشناسی وجود دارد. اگر چه هیچکدام از نمایه ها برتری مطلق نسبت به سایر نمایه ها در همه شرایط ندارند اما از آنجا که هر یک از نمایه ها برای اهداف معینی سنتز شده اند، بررسی خشکسالی با آنها ممکن است به جوابهای متعددی مبنی بر وجود یا عدم وجود خشکسالی منتج شود و لذا بعضی از آنها برای محیط ها و کاربردهای خاص بهتر هستند.در این مقاله نمایه های عدد (Z-Score) Z، درصد نرمال بارندگی (PNPI)، دهکهای بارندگی (DPI)، ناهنجاری بارش (RAI) و بارش استاندارد (SPI) حوزه آبخیز دریاچه های بختگان، طشک و مهارلو مورد ارزیابی قرار گرفت. برای این منظور ابتدا محاسبه نمایه های مذکور با استفاده از آمار ماهانه بارندگی در یک دوره آماری 30 ساله (1349-78) مربوط به 8 ایستگاه هواشناسی واقع در حوزه آبخیز دریاچه های بختگان، طشک و مهارلو در مقایسه های زمانی 1، 3، 6، 9 و 12 ماهه انجام شد. سپس نمایه ها از مقیاس ماهانه به واحد مشترک سالانه تبدیل گردیدند و به منظور انتخاب مناسبترین نمایه از همبستگی بین نمایه ها، کمینه بارندگی در طول دوره آماری و میانگین و انحراف معیار ضریب همبستگی رتبه ای با نوسانات بارندگی سالانه استفاده شد. نمایه های دهکهای بارندگی و درصد نرمال بارندگی مقارن با سال وقوع کمینه بارندگی رخداد خشکسالی بسیار شدید را در تمام ایستگاه های تحت مطالعه گزارش نموده از انحراف معیار کمتر و میانگین بیشتری به سایر نمایه ها برخوردار هستند به همین دلیل کارآیی بیشتری نسبت به سایر نمایه ها برای تعیین خشکسالی های هواشناسی دارند.

در این مطالعه ویژگی های جوانه زنی و رشد دو گونه Atriplex canescens و A.halimus در محدوده های دمایی و سطوح شوری مختلف بررسی شد. در هر گونه با افزایش شوری، جوانه زنی در محدوده های دمایی مختلف کاهش می یابد. در محدوده دمایی بهینه یعنی 25:10 درجه سانتی گراد، گونه A.canescens در غلظت صفر (شاهد)، 82 درصد و در غلظت 500 میلی مول NaCl، 14 درصد جوانه زنی نشان داد. در گونه A.halimus در غلظت های صفر و 500 میلی مول NaCl به ترتیب 86 و 19 درصد جوانه زنی مشاهده شد. سرعت جوانه زنی با افزایش شوری در هر دو گونه در تمام محدوده های دمایی کاهش یافت، اما بیشترین مقدار سرعت جوانه زنی 25:10 درجه سانتی گراد به دست آمد. کمترین مقدار شاخص اولین روز جوانه زنی، برای هر دو گونه در دمای بهینه جوانه زنی مشاهده شد. همچنین میزان رشد ساقه چه و ریشه چه در دمایی بهینه بیشترین مقدار بوده و با افزایش شوری از مقدار آن کاسته شده است. در محدوده های دمایی بالا با افزایش شوری تفاوت بین طول ساقه چه و طول ریشه چه به کمترین مقدار خود رسیده است.

اعتقاد بر این است که در سطح جهان به دلیل وقوع فرسایش خاک، حاصلخیزی خاکهای طبیعی بین 8 تا 100 درصد کاهش یافته است. در ایران نیز فرسایش خاک خسارات فراوانی را به اراضی کشاورزی وارد ساخته است. اگر چه با توجه به مساحت نسبتا گسترده ایران، محدودیت زمینی وجود ندارد ولی با محدودیت خاک روبرو هستیم.در این مطالعه، دشت ورامین به عنوان یکی از قطب های کشاورزی استان تهران بررسی شد. عناصر اصلاحی و تخریبی خاک منطقه شامل انواعی هستند که تاثیرات متفاوتی بر اراضی دشت ورامین دارند. در این تحقیق، دو منطقه شمالی و جنوبی دشت ورامین یررسی شدند. اراضی ورامین بازده متفاوتی نسبت به تولید محصولات کشاورزی دارند که این به خاطر وجود عناصر آلی و معدنی متفاوت در این اراضی می باشد. ضمن تعیین این عناصر، تاثیرات متفاوتشان بر اراضی دشت ورامین بررسی و میزان حاصلخیزی این زمین ها با هم مقایسه شد. نتیجه آنکه منطقه شمالی نسبت به منطقه جنوبی، فاکتورهای اصلاحی بیشتری داشته و از نظر وجود عوامل مخرب، در پایین ترین حد واقع است. همچنین لایه سطحی خاک، در مقایسه با لایه زیرین آن دارای بیشترین فاکتورهای اصلاحی بوده و از نظر فاکتورهای تخریبی مانند شوری و نسبت جذب سدیم نیز مقادیر بیشتری دارد.

حوزه آبخیزداری طبس با مساحتی حدود507  کیلومتر مربع در استان یزد در محدوده جغرافیایی25  و 56o تا23  و 57o و طول شرقی57  و 32o تا15  و 33o عرض شمالی قرار دارد. با توجه به نقش پوشش گیاهی در تثبیت و مهار ماسه های روان، رابطه بین پوشش گیاهی در تثبیت و مهار ماسه های روان، رابطه بین پوشش گیاهی و خاک این تحقیق انجام گرفت. در این راستا ضمن انجام بازدیدهای صحرایی منطقه، از نقشه های توپوگرافی، قابلیت اراضی، زمین شناسی و سایر اطلاعات استفاده شد. با پیمایش صحرایی پراکندگی صحرایی گونه تاغ و خصوصیات خاک منطقه از قبیل درصد گچ، درصد آهک، درصد اشباع،  شوری، اسیدیته، درصد سنگریزه سطحی و عمق با حفر پروفیل تعیین و رابطه درصد پوشش و تعداد بوته از طریق تجزیه و تحلیل رگرسیون چند متغیره مشخص گردید.نتایج حاصل از این بررسی بیانگر آن است که بین درصد پوشش و تعداد بوته های گونه گیاهی تاغ با نتایج حاصل از این بررسی بیانگر آن است که بین درصد پوشش و تعداد بوته های گونه گیاهی تاغ با خصوصیات خاک رابطه معنی داری دارد ولی میزان همبستگی بسته به خصوصیات خاک متفاوت است.

مجله بیابان به عنوان یکی از مجلات علمی پژوهشی وزین بوده که از 10 سال پیش تا به امروز مقالات پژوهشی در زمینه های کشاورزی و منابع طبیعی به چاپ رسانیده است.به منظور ارزیابی این مجله، در این مطالعه تمام مقالات چاپ شده در مجله بیابان از جلد اول (1375) تا جلد دهم (1384) به مدت 10 سال، مورد بررسی قرار گرفتند. در این رابطه 3 پارامتر "مشارکت نهادها"، "رتبه های علمی مولفین" و "موضوعات مقالات" بررسی شدند. نتایج نشان دادند که از دانشگاه های واقع در استان تهران (دانشگاه تهران، دانشگاه تربیت مدرس و دانشگاه شهید بهشتی) در مقایسه با دانشگاه های سایر استان ها، مقالات بیشتری به چاپ رسیده است. همچنین با توجه به نتایج حاصله، می توان اظهار داشت که در چاپ مقالات در مجله بیابان، استقبال دانشگاه ها بسیار بیشتر از موسسات و پژوهشکده های تحقیقاتی بوده است. از سوی دیگر، میزان بالای مشارکت اعضای هیات علمی با رتبه "استاد" در چاپ مقالات در این مجله، دلالت بر کیفیت مناسب این مجله دارد. از نظر شمار مقالات بر حسب عناوین، به جز موضوعات معماری مناطق بیابانی و علوم گیاهی که دو کرانه بسیار کم و زیاد را نشان می دهد، بقیه نسبتها تقریبا هم ارز بوده و تعادل برقرار است.در مجموع باید گفت هر مجموعه نقاط قوت و ضعفی دارد که هنر دست اندرکاران ان مجموعه، افزایش نقاط قوت و کاهش نقاط ضعف است. اینک که با اتکال به خدا در سال یازدهم انتشار مجله گام برداشته می شود، باشد تا با افزایش سرعت، دقت و اطلاع رسانی، زمینه ارتقا کمی و کیفی مقالات پژوهشی در مجله بیابان هر چه بیشتر فراهم گردد.