علوم کشاورزی ایران
سال:1384 | دوره:36 | شماره:5 |تعداد مقالات:25

مطالعه حاضر آثار یکسان سازی نرخ سود تسهیلات بانکی را بر عرضه تسهیلات به بخش کشاورزی با تدوین یک الگوی برنامه ریزی منابع و مصارف و با استفاده از اطلاعات مربوط به بانک کشاورزی بررسی می کند. نتایج نشان می دهد که تعیین نرخ یکسان 16 درصد برای کلیه تسهیلات بانکی منجر به افزایش حدودا 9.1 درصد در سهم بخش کشاورزی از کل تسهیلات بانک خواهد شد، گرچه این سیاست موجب کاهش 10.9 درصدی سود بانک نیز خواهد گردید. برای جبران کاهش سود نیز گزینه های مختلفی بررسی شد که گزینه صدور گواهی سپرده ویژه و پرداخت تسهیلات ویژه از این منبع مالی به عنوان مناسب ترین سیاست جبران کاهش سود بانک مورد تایید قرار گرفت.

اثر سه سطح آهن و بر بر عملکرد و غلظت بعضی از عناصر برگ، ریشه و میوه توت فرنگی روز خنثی، رقم سلوا(Fragaria × ananassa Duch. 'Selva') بررسی شد. گیاهان آزمایشی در بستر کشت مخلوط پیت خزه و پرلیت کاشته شدند و با محلولهای غذایی کامل با سه غلظت مختلف آهن و بر آبیاری شدند. غلظت آهن و بر در محلولهای غذایی بترتیب 5 میلی گرم آهن و 0.75 میلی گرم بر، 10 میلی گرم آهن و 1.5 میلی گرم بر، 20 میلی گرم آهن و 3 میلی گرم بر در لیتر به همراه مقدار کافی از سایر عناصر ضروری گیاه (pH=5.8) بود. نتایج نشان داد سطوح مختلف آهن و بر تاثیری روی عملکرد گیاهان نداشتند، اما افزایش آهن و بر سبب افزایش نیتروژن کل، پتاسیم و بر برگها و کاهش مقدار نیترات، فسفر، کلسیم، منیزیم و آهن برگها شدند. مقدار نیترات، نیتروژن کل، فسفر و منیزیم میوه ها افزایش یافت. همچنین افزایش سطح آهن و بر موجب افزایش مقدار نیتروژن کل، فسفر و پتاسیم در ریشه شد. از آنجاییکه در این تحقیق افزایش مقدار آهن و بر در محلول غذایی سبب افزایش عملکرد نشد، بنابراین سطح اول و دوم آهن و بر (5 یا 10 میلی گرم آهن و 0.75 یا 1.5 میلی گرم بر در لیتر) که مقدار نیترات میوه در آن کمتر و مقدار سایر عناصر در آن در حد متوسط قرار دارد بر سایر تیمارها برتری نشان دادند.

خشک کردن یکی از مهمترین مراحل فرآوری پسته است و بهینه سازی آن باعث بهبود کیفیت محصول نهایی می شود. تغییر پارامترهای درجه حرارت، سرعت جریان و رطوبت نسبی هوا تاثیر قابل ملاحظه ای بر خصوصیات کیفی، شیمیایی و میکروبی پسته خشک دارد. در این پژوهش با استفاده از طرح کاملا تصادفی در قالب فاکتوریل، اثر متغیرهای درجه حرارت در چهار سطح، سرعت جریان هوا در سه سطح و رطوبت نسبی هوا در دو سطح بر خصوصیات شیمیایی (اسیدهای چرب آزاد و اندیس پراکسید)، حسی (وضعیت ظاهری، میزان خندان بودن، سفتی، شیرینی، تندی، برشته بودن و پذیرش کلی)، فیزیکی (درصد پسته های مغز شده، درصد مغزهای شل شده و درصد خندان شدن) و میکروبی (آفلاتوکسین) پسته رقم اوحدی بررسی شد. نتایج این پژوهش نشان داد درجه حرارت هوا مهمترین عامل در کنترل خصوصیات کیفی پسته در حین خشک کردن است. تاثیر درجه حرارت و سرعت جریان هوا بر تعدادی از خصوصیات کیفی معنی دار بود در حالیکه اثر رطوبت نسبی هوا (در محدوده آزمایش شده) معنی دار نبود. با افزایش درجه حرارت میزان اسیدهای چرب آزاد و اندیس پراکسید در نمونه ها افزایش یافت. فرآیند خشک کردن تاثیر قابل توجهی بر میزان خندان بودن پسته ها داشت و با افزایش درجه حرارت مقدار خندان بودن افزایش یافت. فرآیند خشک کردن تاثیری بر مقدار آفلاتوکسین نمونه ها نداشت. در نهایت با در نظر گرفتن خصوصیات کیفی بررسی شده، شرایط بهینه (درجه حرارت، سرعت جریان هوا و رطوبت نسبی) برای خشک کردن پسته بدست آمد.

تراکم جمعیت و الگوی توزیع فضایی کنه تارتن دو لکه‎ای Tetranychus urticae Koch روی چهار رقم مختلف لوبیا شامل تلاش (لوبیاچیتی)، صدف (لوبیا سفید)، گلی (لوبیا قرمز) و پرستو (لوبیا چشم بلبلی) طی سال 1382 در منطقه تهران مورد مطالعه قرار گرفت. برگ لوبیا به عنوان واحد نمونه برداری انتخاب گردید. با استفاده از نمونه برداری اولیه، اندازه مناسب نمونه با حداکثر خطای 20 درصد، معادل 40 واحد نمونه ‎برداری تعیین شد. در این مطالعه، شاخص نسبت واریانس به میانگین و روش رگرسیونی تیلور برای تعیین الگوی توزیع فضایی کنه تارتن دو لکه‎ای مورد استفاده قرار گرفت. مقادیر مربوط به نسبت واریانس به میانگین روی ارقام تلاش، صدف، گلی و پرستو به ترتیب 13.114، 4.869، 6.938، 7.707 بدست آمد. روش رگرسیونی تیلور، فقط برای تعیین الگوی توزیع فضایی کنه روی رقم پرستو مورد استفاده قرار گرفت. این رگرسیون در مورد سایر ارقام معنی‎دار نبود. الگوی توزیع فضایی کنه تارتن با استفاده از شاخص نسبت واریانس به میانگین روی هر چهار رقم لوبیا از نوع تجمعی بدست آمد. این الگو با استفاده از روش رگرسیونی روی رقم پرستو از نوع تصادفی تعیین شد. بیشترین و کمترین تراکم جمعیت کنه تارتن در تاریخ‎های مختلف نمونه‎برداری به ترتیب روی رقم تلاش و پرستو مشاهده گردید.

در یک آزمایش گلخانه ای انتقال نیتروژن در شش رقم گندم (Triticum aestivum L.) در دو سطح نیتروژن (معادل 50 و 150 کیلوگرم نیتروژن در هکتار) و در دو شرایط تنش خشکی و عدم تنش خشکی بعد از مرحله گلدهی در دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین (ملاثانی) مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار به اجرا در آمد. نتایج آزمایش نشان داد که در شرایط تنش خشکی رقم چمران عملکرد دانه بیشتری در مقایسه با سایر ارقام دارد. رقم فونگ واکنشی نسبت به نیتروژن نشان نداد و ارقام اترک و شووا از این نظر در حد متوسط بودند. انتقال نیتروژن به دانه در بین ارقام متفاوت بود و در این میان رقم چمران نیتروژن بیشتری را انتقال داد. مقدار انتقال نیتروژن با مصرف نیتروژن افزایش یافت. علی رغم تفاوت بین ارقام در انتقال نیتروژن به دانه، این صفت همبستگی بالایی را با مقدار عملکرد دانه نشان نداد. از طرفی نتایج نشان داد که تنش خشکی عملکرد دانه را در سطح نیتروژن زیاد، نسبت به سطح کم نیتروژن، بیشتر کاهش می دهد و تاثیر چندانی نیز روی وزن هزار دانه و مقدار پروتئین آن ندارد. لذا در شرایط دیم عدم تنش خشکی پس از مرحله گلدهی، واکنش عملکرد دانه نسبت به نیتروژن افزایش می یابد. بطور کلی مصرف کود نیتروژنه برای ارقام گندم باید با توجه به شرایط محیطی بویژه مقدار آب موجود و اعمال صحیح عملیات زراعی انجام شود تا باعث کاهش اثر تنش خشکی در دوره پر شدن دانه گردد.

این تحقیق به منظور ارزیابی روشی جدید برای کنترل فرسایش و رواناب انجام گردیده است. چهار نمونه خاک با بافت رسی و شوری و قلیاییت متفاوت از منطقه هشتگرد انتخاب گردید. پس از آماده‏ سازی نمونه‏ ها، آنها را در پلات ‏های دستگاه باران ساز با ابعاد 25 ´ 25 سانتی‎ متر قرار داده و در دو مرحله از زیر اشباع گردیدند. پس از خشک ‏شدن و رسیدن به رطوبت وزنی حدود 12 درصد، مقادیر معادل 20، 10 و 30 کیلوگرم در هکتار محلول پلی ‎اکریل ‎آمید (PAM)، به آنها اضافه شد. سپس نمونه ‏ها در شیب 20 درصد به مدت پنج دقیقه تحت بارش ‎هایی با شدت 30 و 40 میلی‏ متر در ساعت قرار داده شد. رواناب و رسوب خارج ‏شده از انتهای پلات جمع ‏آوری و مقدار آنها اندازه ‏گیری شد. نتایج نشان داد که کلیه سطوح پلی ‏اکریل ‏آمید نسبت به شاهد اختلاف معنی ‏داری در کاهش رواناب و خاک از دست رفته داشته است. در خاک‏ با SAR حدود (87 meql-1)0.5 و EC برابر 18 dSm-1 مقدار 20 کیلوگرم در هکتار و در سه خاک دیگر که دارای SAR های بین 30 تا (meql-1)0.5 95 و EC های بین 10 تا dSm–1 13 بودند، مقدار30 کیلوگرم در هکتار PAM در شدت بارش 30 میلی ‏متر در ساعت و در کلیه خاک‏های مذکور، مقدار 30 کیلوگرم در هکتار PAM در شدت بارش 40 میلی ‏متر در ساعت، بیشترین میزان کاهش در فرسایش مشاهده گردید. کلیه خاک ‎های مورد مطالعه در شدت بارش 30 میلی ‏متر در ساعت، با 20 کیلوگرم در هکتار و در شدت بارش 40 میلی ‏متر در ساعت با 30 کیلوگرم در هکتار پلی ‏اکریل ‏آمید بیشترین کاهش در میزان روان ‎آب را داشته‎اند.

پاسـخ به کشت بساک چهار لاین گوجه فرنگی و نتاج حاصل از تلاقی نیمه دیالل بین آنها در سـه محیط کشـت مورد توصیه برای گوجه فرنگی M2، M1) و (M3 مورد تجزیه و تحلیل ژنتیکی قرار گرفت. درصد تشکیل کالوس، میزان باززایی شاخساره و نیز قطر کالوس (بعنوان معیار رشد آن) مورد ارزیابی قرار گرفت. تجزیه واریانس نشان داد که اختلافات معنی داری بین ژنوتیپ ها، محیط های کشت و اثر متقابل بین آنها وجود دارد. از اینرو قابلیت ترکیب عمومی (GCA) و خصوصی (SCA) برای صفات اندازه گیری شده، محاسبه و آزمون گردید. میانگین مربعات GCA برای تمام صفات در محیط M1 معنی دار بود ولی در محیط M2 ، میانگین مربعات GCA در صفت باززایی شاخساره و در محیط M3 فقط در مورد قطر کالوس و درصد باززایی شاخساره معنی دار شد. در این موارد، واریانس GCA از واریانس SCA بزرگتر بود و وراثت پذیری خصوصی از متوسط (65%) تا زیاد (93%) تغییر کرد. بنابراین شاید بتوان گفت که درصد تشکیل کالوس و باززایی شاخساره بوسیله اثر ژنتیکی- افزایشی کنترل می شود. واریانس SCA فقط در مورد قطر کالوس در محیط های کشت M2 و M3 معنی دار بود و فقط در محیط کشت M2 واریانس SCA ، از واریانس GCA بزرگتر بوده و وراثت پذیری خصوصی بسیار پایین برآورد گردید. بنابراین بنظر می رسد که رشد کالوس ممکن است در محیط کشت M2 توسط اثر ژنتیکی- غیر افزایشی کنترل  گردد. در بین لاین های مورد مطالعه، Micro-Tina و MSK8 دارای قابلیت ترکیب عمومی مثبت و معنی دار برای تشکیل کالوس و باززایی شاخساره بودند لذا این لاین ها را می توان برای بهبود پاسخ به کشت بساک در گوجه فرنگی پیشنهاد کرد.

در این مطالعه از داده هایی که در سالهای 81-1371 از 2371 بزغاله متولد شده در ایستگاه تحقیقاتی بز مرخز سنندج جمع آوری شده بود، برای برآورد روند ژنتیکی استفاده شد. صفات وزن در زمان تولد، شیرگیری، 6 ماهگی، 9 ماهگی، 12ماهگی و بیده یکسالگی مورد مطالعه قرار گرفت. وراثت پذیری صفات با روش حداکثر درستنمایی محدود شده (REML)، بر اساس مدل دام یک متغیره برآورد شد. با افزودن یا حذف اثر عوامل ژنتیکی و محیطی مادری 6 مدل مختلف برای هریک از صفات مورد استفاده قرار گرفت. آزمون نسبت لگاریتم درستنمایی (Log L) نشان داد مدل دارای اثر عوامل ژنتیکی مستقیم، ژنتیکی مادری و محیطی دایمی مادری برای صفات وزن در زمان تولد، شیرگیری، 6 ماهگی و مدل دارای اثر عوامل ژنتیکی مستقیم برای صفات وزن در 9ماهگی، 12 ماهگی و وزن بیده یکسالگی مناسبتر است. پیش بینی ارزش اصلاحی بر اساس مدل دام یک صفتی و با روش معادلات مختلط انجام گرفت. روند ژنتیکی با استفاده از تابعیت میانگین ارزش اصلاحی بر سال تولد محاسبه شد. روند ژنتیکی مستقیم برای صفات وزن در زمان تولد، شیرگیری، 9, 6 و 12 ماهگی به ترتیب 0.114 ± 0(.030), 0.045 ± 0(.015), 0.040 ± (0.015), 0.003 ± (0.001) و 0.170 ± (0.038) کیلوگرم در سال و برای وزن بیده یکسالگی 2.397 ± (0.299) گرم در سال بود. روند ژنتیکی مادری نیز برای صفات وزن در زمان تولد، شیرگیری و 6 ماهگی به ترتیب 0.0002 ± (0.001), 0.0002 ± (0.001) و 0.003 ± (0.002) کیلوگرم در سال برآورد شد.

رشد اقتصادی، هر چند که تنها معیار توسعه اقتصادی نمی باشد ولی اهمیت آن همواره بیش از سایر شاخص های توسعه بوده است. در این میان به دلیل محدودیت منابع، ضرورت افزایش بهره وری و استفاده از عوامل تولید در فعالیت هایی که حداکثر بازدهی را دارند اهمیت پیدا می کند. هدف کلی این مطالعه، سنجش تغییرات بهره وری در هفت بخش کلان اقتصاد ایران در دوره 81-1357 است. ابتدا این تغییرات با استفاده از شاخص مالم کوئیست مورد محاسبه قرار گرفته و در ادامه با استفاده از آزمون انگـل- گـرنجر به بررسی وجود رابطه علی بین سرمایه گذاری و تغییرات بهره وری پرداخته شده است. نتایج بیانگر آن است که در بخش کشاورزی علیرغم عدم تغییر کارایی تکنولوژیکی و مقیاس، بهره وری عوامل تولید به دلیل بهبود کارایی مدیریتی افزایش یافته است و سطح بهره وری بخش کشاورزی نسبت به سال پایه در مقایسه با کل اقتصاد همواره بالاتر بوده است. همچنین آزمون علیت، وجود رابطه علی از سرمایه گذاری به بهره وری در بخش کشاورزی را تایید می کند.

به دلیل عدم وجود روشهای نوین عمل آوری کوسه ماهیان در ایران و با هدف تولید یک غذای نیمه آماده و سرشار از پروتئین، پس از انجام بررسی های لازم از این ماهی فیش برگر تهیه گردید. در این تلاش سه نمونه فیش برگر با سه فرمول مختلف تهیه شد که مورد ارزیابی چشایی قرار گرفتند و بهترین نمونه در این سنجش انتخاب و به سردخانه -18oC منتقل و به مدت 60 روز نگهداری شد. در زمان صفر (قبل از انجماد) و فاصله های زمانی 30, 14, 7 و 60 روز، نمونه ها از لحاط ارزش غذایی، تغییرات شیمیایی و میکروبی مورد ارزیابی قرار گرفتند. نمونه انتخاب شده دارای: 15% پروتئین، 3% خاکستر، 12% فیبر، 70% رطوبت و فاقد چربی بود. تغییرات TVN, pH و شمارش کلی میکروبی در فاصله های زمانی اشاره شده، به ترتیب عبارت بودند از 7 تا 4.6 مربوط به تغییرات 11.9 (mg/N 100gr), pH تا 16 مربوط به تغییرات 4.2 ´ 106, TVN تا 104 عدد باکتری مربوط به تغییرات شمارش کلی بدلیل عدم وجود چربی، عددی برای اندیس پراکسید بدست نیامد. با توجه به تغییرات T.V.N زمان ماندگاری این محصول در دمای -18oC ، حدود 60 روز تعییین گردید.

به منظور اثر سطوح مختلف زئولیت (کلینوپتیلولیت) همراه با اوره در تغذیه بره های پرواری نر وماده ورامینی روی افزایش وزن، ضریب تبدیل خوراک، میانگین ماده خشک مصرفی و خصوصیات لاشه ، آزمایشی با استفاده از 24 راس بره نر ورامینی با میانگین وزنی 24.68 ± 1.58 کیلوگرم و متوسط سن 165 ± 10 روز و 24 راس بره ماده ورامینی با میانگین وزنی 23.24 ± 2.11 کیلوگرم و متوسط سن 173 ± 5 روز به مدت 100 روز به طور انفرادی با جیره های شامل جیره شاهد بدون اوره و زئولیت و جیره های 3, 2 و 4 به ترتیب حاوی 3.5, 1.5 و 5.5 درصد زئولیت و هر کدام حاوی یک درصد اوره انجام شد. پس از پایان آزمایش تمام بره های نر کشتار گردید و لاشه آنها مورد تفکیک فیزیکی قرار گرفت. همچنین جهت تعیین ترکیبات شیمیایی گوشت بدون استخوان دنده های 12-11-10 نیمه راست لاشه به آزمایشگاه منتقل گردید. نتایج آزمایش نشان داد که افزودن زئولیت همراه اوره به جیره میانگین افزایش وزن روزانه و ضریب تبدیل خوراک را بهبود بخشید. بطوریکه بیشترین و کمترین آن ( 168.63 در مقابل 152.53 گرم) و برترین و بدترین ضریب تبدیل خوراک ( 7.74 در مقابل 8.16) در کل دوره به ترتیب مربوط به جیره های 3.5 و صفر درصد زئولیت بود (p<0.05). وزن و درصد لاشه پر وخالی ( بدون محتویات دستگاه گوارش) بدن ، با افزودن زئولیت و اوره به جیره بهبود یافت. وزن و درصد (بر حسب وزن زنده) لاشه گرم اگرچه معنی دار نبود اما در جیره های حاوی زئولیت و اوره بالاتر از جیره شاهد بود. سطح مقطع عضله راسته در جیره های مختلف معنی دار بود بطوریکه بیشترین و کمترین آن مربوط به جیره های 3.5 و صفر درصد زئولیت ( 15.63 در مقابل 14.79 سانتی متر مربع) بود (P<0.05). درصد پروتئین خام ، خاکستر گوشت وچربی (بدون استخوان دنده ها) و نسبت پروتئین خام به چربی خام در دنده های 12-11-10 با افزودن زئولیت و اوره به جیره ها بطور معنی داری تحت تاثیر قرار گرفت (P<0.05). بطوریکه بیشترین و کمترین درصد پروتئین خام (15.67 در مقابل 14.31 درصد) به ترتیب مربوط به جیره های 5.5 و صفر درصد زئولیت بود.از نظر اقتصادی افزودن 3.5 درصد زئولیت همراه با یک درصد اوره به جیره در مقایسه با دیگر جیره ها، هزینه خوراک مصرفی به ازای یک کیلوگرم افزایش وزن زنده را کاهش می دهد.

در ایران طبق شواهد تجربی و یافته های تحقیقاتی، رهیافت های متعارف تحقیق و ترویج کشاورزی در راستای تدوین و پی گیری راهبردهای پایدار نظام های کشاورزی در یک زمینه متنوع با ناکامی روبرو شده اند. رهیافت تحقیق و ترویج در نظام های زراعی (FSR/E) فرآیندی پویاست که به منظور افزایش پیامدهای مثبت تلاش های نظامند تحقیق و ترویج کشاورزی طراحی شده است. یکی از ویژگی های این رهیافت جهت گیری آن به سمت مناطق محروم روستایی و نظام های خرده دهقانی است. به لحاظ غالب بودن نظام بهره برداری خرده دهقانی در ایران، به نظر می رسد برای پیاده نمودن رهیافت تحقیق و ترویج در نظام های زراعی زمینه ها و شرایط مناسبی وجود دارد و از طریق پیاده نمودن آن می توان بسیاری از نارسایی های نظام های تحقیق و ترویج کنونی را برطرف نمود. به عنوان هدف اصلی، این تحقیق پیش شرط های ضروری رهیافت FSR/E در شرایط ایران را مورد پژوهش قرار داده است. این تحقیق در چارچوب کلی تحقیقات پیمایشی به انجام رسیده است. جمعیت آماری این تحقیق مشتمل بر دو گروه ـ کارشناسان ترویج (n = 55) محققین کشاورزی (n = 85) شاغل درسطح ستادی وزارت جهاد کشاورزی است که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده و مورد مطالعه قرار گرفته اند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه ای بوده که با مرور ادبیات تحقیق و مطابق با اهداف مطالعه تهیه شده است. ضریب کرونباخ آلفا به منظور تشخیص پایایی پرسشنامه مورد استفاده قرار گرفته است که در این تحقیق برابر با 91 درصد شده است و برای این مطالعه مناسب تشخیص داده شده است. روایی پرسشنامه از سوی کارشناسان و اساتید ترویج مورد تایید قرار گرفته است. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS.WIN به عمل آمده است. یافته های این تحقیق نشان می دهد که بایستی پیش از شروع به کار گیری رهیافت تحقیق و ترویج در نظام های زراعی استلزامات زیرساختی و آموزشی این رهیافت مورد توجه قرار گیرند.

بالتوری سبز Chrysoperla carnea (Stephens) یکی از دشمنان طبیعی مهم و موثر شته ها می باشد که از مراحل مختلف چرخه زندگی آن برای کنترل آفات استفاده می شود. رهاسازی مرحله تخم دارای مزایای زیادی نسبت به دیگر مراحل می باشد. در این پژوهش دو روش رهاسازی تخم شامل رهاسازی تخم با کرایزوبگ (کیسه های توری مخصوص) و رهاسازی تخم به صورت مخلوط با مواد همراه جامد (خاک اره و پودر ذرت) مقایسه شده است . رهاسازی تخم به صورت مخلوط، در 2 تیمار شامل تخم مخلوط با خاک اره، تخم مخلوط با پودر ذرت و نیز تیمار شاهد (تخم بدون ماده همراه ) همراه با تخم بید غلات برای تغذیه لاروهای تازه از تخم خارج شده هر یک در 10 تکرار در آزمایشگاه انجام شد . درصد تلفات تخم از مرحله جدا کردن آن از سطح کاغذ استحصال تخم، الک کردن آن و عدم تفریخ آن پس از رهاسازی (مخلوط با خاک اره نرم) در 7 تکرار محاسبه شد. بعلاوه درصد تلفات تخم و لارو بالتوری در روش کرایزو بگ در 4 تیمار شامل 75, 50, 25 و 100 عدد تخم در هر کیسه و در 6 تکرار اندازه گیری شد. تعداد لاروهایی که از کیسه خارج شدند و نیز تعداد لاروهایی که توسط لاروهای دیگر داخل هر کیسه خورده شده بودند محاسبه گردید . نتایج نشان داد که بین 3 تیمار خاک اره، پودرذرت و شاهد در سطح 1% اختلاف معنی دار وجود داشت. از بین 100 تخم سالم مخلوط با مواد حامل، در تیمار خاک اره %6.6 و در تیمار پودر ذرت %11.6 تلفات تخم مشاهده شد. در مراحل مخلوط کردن 100 عدد تخم سالم بالتوری باخاک اره نیز تلفات تخم ناشی از عدم تفریخ آن ها، مرحله جدا کردن از سطح کاغذ، الک کردن تخم و مرحله مخلوط کردن آن ها با خاک اره به ترتیب %5, %13, %6 و %6 بود که در مجموع 70% تخم ها سالم مانده و به لارو تبدیل شدند. از30 % تلفات مشاهده شده، 24% آن مربوط به مراحل آماده سازی و اختلاط تخم ها با خاک اره بود. در روش کرایزوبگ کمترین میزان تلفات و بیشترین میزان خروج لارو از کیسه، در تیمار 50 عدد تخم در هر کیسه مشاهده شد. مقایسه درصد تلفات تخم در دو روش رهاسازی نشان داد که در رهاسازی تخم با کرایزوبگ درصد تلفات تخم نسبت به روش رهاسازی تخم با خاکاره کمتر بود که نشان دهنده برتری و راندمان بیشتر این روش نسبت به روش رهاسازی تخم مخلوط با خاک اره می باشد.

هدف از انجام این پژوهش، بررسی میزان تخلیه پتاسیم بر اثر کشت متراکم نیشکر (Saccharum officinarum) در استان خوزستان بوده است. بدین منظور از 30 نقطه مزارع نیشکر شرکت‎ های هفت تپه، کارون و توسعه نیشکر و صنایع جانبی (واحدهای امام خمینی و امیر کبیر) نمونه ‎برداری مرکب جفتی از دو عمق 0-30 و 30-60 سانتی ‎متر صورت گرفت. این نقاط به طور تصادفی و به گونه‎ای انتخاب شدند که یک خاک کشت شده در مجاورت یک خاک کشت نشده قرار گرفته باشد با این فرض که خاک زیر کشت در واقع بخشی از خاک کشت نشده بوده که هم ‎اکنون زیر کشت نیشکر می ‎باشد. به منظور حصول اطمینان از تشابه جفت خاکهای مورد نمونه ‎برداری، برخی از ویژگی ‎های خاک از جمله فراوانی نسبی ذرات خاک، پ ‎هاش، کربنات کلسیم معادل، مواد آلی، ظرفیت تبادل کاتیونی اندازه ‎گیری و مقایسه شدند. افزون بر این، کانی ‎شناسی خاکها با استفاده از دستگاه XRD برای تعدادی از جفت نمونه‎ ها انجام و مقایسه گردیدند. فرض مشابه بودن جفت نمونه‎ ها از لحاظ ویژگیهای یاد شده با استفاده از نرم ‎افزار آماری Minitab 11 و آزمون ناپارامتری مان ویتنی محقق گردید. به منظور بررسی تخلیه پتاسیم، پتاسیم قابل استخراج با استات آمونیوم، قابل استخراج با اسید نیتریک، پتاسیم تبادلی و غیرتبادلی جفت نمونه‎ ها اندازه‎ گیری و مقایسه گردیدند. آزمون مقایسه میانگین‎ ها نشان داد که شکل ‎های پتاسیم یاد شده در هر دو عمق 0-30 و 30-60 سانتی متر خاکهای زیر کشت در سطح یک درصد کاهش معنی ‎داری در مقایسه با خاکهای کشت نشده داشته ‎اند، به گونه‎ ای که سطح پتاسیم تبادلی در عمق 0-30 سانتی‎ متر خاکهای زیر کشت در مقایسه با خاکهای کشت نشده مجاور، در شرکت ‎های توسعه نیشکر، کارون و هفت تپه به ترتیب 43.9, 21.6 و 73.8 درصد کاهش یافته است. متوسط کاهش پتاسیم غیرتبادلی برای عمق 0-30 سانتی ‎متر شرکت ‎های یاد شده نیز به ترتیب 47.2, 37.9 و 66.8 درصد می‎باشد. در عمق 30-60 سانتی‎ متر، سطح پتاسیم تبادلی و غیر‎تبادلی در کلیه خاکهای زیر‎کشت مورد بررسی به ترتیب 56 و 54.4 درصد نسبت به خاکهای کشت ‎نشده کاهش یافته است.

در این تحقیق تعیین حداکثر بهره وری از واحد حجم آب در کشت گیاه پنبه مد نظر بوده است. بدین منظور نیاز آبی گیاه ETp پنبه با رابطه پن من مانتیس محاسبه و تیمارهای 6 گانه: T1 بعنوان تیمار شاهد ETp 100% و T2 تا T5 به ترتیب 55, 70, 80 و 40 درصد ETp را با کنتور حجمی اندازه گیری و به روش نشتی آبیاری گردید (تیمار T6 به عنوان کشت دیم بدون آبیاری باقی مانده) آزمایش در 6 تیمار و 3 تکرار در قالب بلوک های کامل تصادفی در ایستگاه تحقیقات جهاد کشاورزی هاشم آباد گرگان انجام و توابع: تولید، هزینه و سود محاسبه گردید. نتایج حاصله نشان داد گرچه عملکرد پنبه (3030 کیلوگرم در هکتار) با آبیاری کامل و صرف آب 3780 متر مکعب در هکتار بدست آمده ولی حداکثر سود در واحد سطح با کاهش 8 درصد از حجم آب آبیاری کامل بدست خواهد آمد. همچنین در اقلیم های خشک (با محدودیت آبی) با کاهش 16.7 درصد از حجم آب مصرفی سود حاصله از واحد حجم آب حداکثر خواهد شد. در شرایط محدودیت زمین با کاهش 16 درصد از حجم آب مصرفی سود حاصله در واحد سطح برابر سود حاصله در آبیاری کامل خواهد بود. نتایج آزمایش نشان داد که در شرایط محدودیت آب با کاهش 51 درصد از آب مصرفی سود حاصله از واحد حجم آب با سود حاصله در آبیاری کامل برابر خواهد شد. نتیجه اینکه: باید آب به قدر لزوم ولی نه بقدر کافی تا جایی که بازده و سود حاصله از واحد حجم آب مصرفی حداکثر باشد به گیاه داده شود.

در این تحقیق ابتدا میزان پروتئین کل و ذخیره ای ، اسیدهای چرب ، اندیس ید و اندیس صابونی به ترتیب به وسیله متدهای کجلدال، الکتروفورز ، گاز کروماتوگرافی و روش های شیمیایی در دانه چند رقم از گیاهان گونه کانولا تعیین گردید و سپس با توجه به نتایج بدست آمده و با استفاده از روش های آماری چند متغیره ارقام مورد مطالعه از لحاظ شیمیوتاکسونومی بررسی و مقایسه شدند. نتایج به دست آمده بالاترین درصد پروتئین را در رقم هیولا 28.53) 308 درصد) و پایین ترین میزان آن را در رقم طلایه ( 20.34 درصد ) نشان می دهد. همچنین 5 اسید چرب مهم آن شامل اسید پالمیتیک ، اسید استئاریک ، اسید اولئیک ، اسید لینولئیک و اسید لینولنیک در هر 8 رقم از گونه کانولامشاهده گردید . در بررسی بیوشیمیایی روغن دانه ها ، اندیس صابونی با روش تیترمتری و اندیس ید با روش هانوس اندازه گیری گـردید . رقم سرز با عدد صابونی 155.83 و رقم الویس با اندیس ید 50.25 به ترتیب بالاترین مقادیر این دو فاکتور را به خود اختصاص دادند . همچنین تفکیک و جداسازی نوارهای پروتئین ذخیره ای دانه طبق روش لاملی و با استفاده از سیستم الکتروفورز ژل پلی آکریل آمید سدیــم دودسیل سولفات انجام گرفت . نمودار دندانه ای مبتنی بر 28 باند پروتئینی و بر اساس ماتریس تشابه و درصد تشابه فاصله ژنتیکی ارقام را به خوبی نشان می دهد . فاصله ژنتیکی ارقام بر اساس اسیدهای چرب نیز مورد بررسی قرار گرفت که ارقام مورد مطالعه گونه کانولا را در 5 کلاس گروه بندی کرد .

این مطالعه به منظور درک اثر پساب (فاضلاب تصفیه شده) در دو نوع سیستم آبیاری سطحی و بارانی بر عملکرد چغندرقند، ذرت و آفتابگردان انجام  شد. از دو قطعه آزمایشی برای اعمال تیمارهای آبیاری با پساب و آب چاه استفاده شد. در هر قطعه به طور مجزا آبیاری به صورت بارانی و سطحی روی سه محصول ذرت، آفتابگردان و چغندرقند هر یک در 9 تکرار اجرا شد. آبیاری با پساب در مقایسه با آب چاه باعث افزایش معنی دار عملکرد، کاهش درصد قند و افزایش عملکرد ناخالص قند در چغندرقند شد. در ذرت و آفتابگردان اختلاف معنی داری بین تیمار پساب و تیمار آب چاه مشاهده نشد. همچنین تفاوت عملکرد چغندرقند، ذرت و آفتابگردان از نظر آماری در دو سیستم آبیاری اعمال شده معنی دار نبود. اندازه گیری عناصر ازت ، فسفر، پتاسیم ، کلسیم ، سدیم ، آهن ، مس ، روی ، نیکل و کادمیوم در شاخ و برگ گیاهی نشان داد بین تیمارها از نظر جذب این عناصر اختلاف معنی داری وجود ندارد. پساب به دلیل غنی بودن از نظر ازت، فسفر و دیگر عناصر پرمصرف و کم مصرف می تواند به عنوان یک منبع آب برای آبیاری در منطقه استفاده شود و کاربرد کودهای تجاری را کاهش دهد. آبیاری با پساب فاضلاب، هیچ گونه اثر زیان آور روی گیاهان این مطالعه نداشت.

هدف اصلی این مطالعه بررسی تاثیر استفاده از فن آوری نوین ماشینی در بخش کشاورزی بر اشتغال نیروی کار در این بخش است. افزون بر آن، چگونگی انتقال ساختاری نیروی کار در اثر رشد صادرات، با استفاده از آزمون چو، مورد بررسی قرار گرفته است. اطلاعات مورد نیاز این مطالعه بصورت سری زمانی برای دوره 1350 الی 1379 از منابع مختلف از جمله بانک اطلاعات اقتصادی و اجتماعی کشور، پایگاه اینترنتیFAO ، ECONSTATS و مرکز آمار ایران جمع آوری شده است. به منظور بررسی ارتباط نرخ های رشد صادرات، موجودی سرمایه واقعی، تولید ناخالص داخلی واقعی، تولیدات غیر صادراتی واقعی و تکنولوژی ماشینی با اشتغال نیروی کار، در دراز مدت و کوتاه مدت، از مدل خود توضیح با وقفه گسترده ARDL استفاده شده است. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که در بلند مدت نرخ رشد تکنولوژی ماشینی با نرخ رشد اشتغال نیروی کار در بخش کشاورزی دارای رابطه منفی است. در حالی که، متغیرهای نرخ رشد موجودی سرمایه واقعی، صادرات واقعی، تولیدات غیر صادراتی واقعی و GDP واقعی رابطه مستقیم با نرخ رشد اشتغال دارند. در کوتاه مدت نیز، متغیرهای نرخ رشد تکنولوژی ماشینی و صادرات واقعی با نرخ رشد اشتغال رابطه منفی نشان دادند. در حالی که، دیگر متغیرها از جمله نرخ رشد موجودی سرمایه واقعی، تولیدات غیر صادراتی واقعی و GDP واقعی رابطه ای مستقیم با نرخ رشد اشتغال دارند. واکنش اشتغال در بخش کشاورزی نسبت به تغییر در سیاست گذاری های مربوط به متغیرهای مذکور نوساناتی از سه ماه الی یک سال نشان دادند. این امر بیانگر آن است که تعدیل سیاست ها بر روی اشتغال نیروی کار در کمتر از یک سال مشاهده خواهد شد. استفاده از آزمون چو نمایانگر تاثیر مثبت و معنی دار افزایش صادرات بر انتقال نیروی کار از بخش کشاورزی است.

این آزمایش به منظور تعیین اثرات شوری ( 0.1, 0.08, 0.06, 0.03, 0 مولارکلرید سدیم)، اندازه بذر (ریز، متوسط و درشت) و اثرات متقابل آنها بر صفات تندش و رشد گیاهچه سویا، رقم هیل انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه تحقیقات بذر دانشکده علوم زراعی گرگان در سال 1381 انجام گرفت. همه صفات اندازه گیری شده به غیر از یکنواختی تندش تحت تاثیر اندازه بذر قرار گرفتند. بدین ترتیب که با افزایش اندازه بذر درصد تندش، سرعت تندش، طول ریشه چه و ساقه چه، وزن خشک گیاهچه و کل ذخایر پویا شده، کارایی تبدیل ذخایر بذر افزایش معنی داری پیدا کرد. شوری بر جمیع صفات تاثیر منفی معنی دار گذاشت. شوری و اندازه بذر بر سرعت تندش، طول ریشه چه، وزن خشک گیاهچه، کل ذخایر پویا شده و کارایی تبدیل ذخایر بذر به گیاهچه اثرمتقابل معنی دار داشتند. آستانه تحمل به شوری صفات مورد بررسی نشان داد که بذور ریز در مقایسه با بذور درشت تحمل بیشتری به شوری داشتنند. در بین صفات مورد بررسی، کمترین آستانه تحمل به شوری مربوط به سرعت و یکنواختی تندش و بیشترین مربوط به کارایی تبدیل ذخایر بذر بود.

در این بررسی اثرات سطوح مختلف آبیاری بر خصوصیات کمی و کیفی ارقام آفتابگردان طی سالهای 1380 و 1382 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی شهرستان خوی انجام گرفت. آزمایش بصورت طرح کرتهای یکبارخرد شده در قالب بلوکهای کامل تصادفی و در چهار تکرار پیاده گردید. آبیاری بعنوان فاکتور اصلی با سه سطح آبیاری پس از 60, 90 و 120 میلیمتر تبخیر از تشت تبخیر کلاس A و ارقام آفتابگردان روغنی بنامهای رکورد، آرماویرسکی و گلشید بعنوان سطوح فاکتور فرعی در نظر گرفته شدند. مقایسه میانگین داده های مربوط به این صفات مشخص نمود که دو سطح آبیاری پس از 60 و 90 میلیمتر تبخیر حداکثر عملکرد دانه و روغن را تولید نمودند. ولی بدلیل صرفه جویی در مصرف آب تیمار آبیاری پس از 90 میلیمتر تبخیر با عملکرد دانه و روغن بترتیب 3792.2 و 1613.4 کیلوگرم در هکتار توصیه می گردد. همچنین حداکثر تعداد دانه هر طبق متعلق به تیمار آبیاری پس از 90 میلیمتر تبخیر و بالاترین وزن صد دانه هم متعلق به تیمار آبیاری پس از 60 میلیمتر تبخیر بود. حداکثر تعداد دانه در طبق، وزن صد دانه، عملکرد دانه و روغن و شاخص برداشت به رقم رکورد اختصاص یافت. البته اثرات متقابل آبیاری و رقم بر صفاتی مانند وزن صد دانه، تعداد دانه در طبق و عملکرد روغن در سطح احتمال 5 درصد معنی دار شد. نتایج کلی 2 سال تحقیق معلوم کرد که می توان با رعایت موارد به زراعی (از جمله تنظیم فاصله آبیاریها) و به نژادی (انتخاب ارقام مناسب و پرمحصول) از کشت آفتابگردان محصول مناسبی را برداشت نمود.

شناخت کافی از تنوع ژنتیکی و طبقه بندی ژرم پلاسم ها جهت انتخاب والدین مناسب برای اهداف به نژادی لازم و ضروری است. در این تحقیق از الگوی الکتروفورز پروتئینهای ذخیره ای ارقام برنج و داده های حاصل از اندازه گیری صفات کمی برای بررسی تنوع ژنتیکی و طبقه بندی مجموعه ای از برنجهای ایرانی و خارجی استفاده شد. بدین منظور تعداد 49 رقم برنج ایرانی و خارجی از موسسه تحقیقات برنج کشور تهیه و در مزرعه آموزشی آموزشکده کشاورزی تنکابن در قالب طرح لاتیس مربع با دو تکرار مورد مطالعه قرار گرفتند. تجزیه واریانس داده ها نشان داد که ژنوتیپهای مورد مطالعه از نظر صفات بررسی شده دارای اختلاف معنی داری با هم هستند. وراثت پذیری عمومی صفات از 88% برای تعداد پنجه کل و عرض برگ پرچم تا 99% برای زمان ظهور %50 خوشه ها و زمان رسیدن متغیر بود. تجزیه خوشه ای به روش "وارد" برای داده های مزرعه ای و UPGMA برای داده های الکتروفورزی، ژنوتیپهای مورد مطالعه را بترتیب در 4 و 5 گروه قرار داد. در این تحقیق گروه بندی بر اساس باندهای پروتئینی توانست مانند تجزیه خوشه ای بر مبنای صفات زراعی تا حدود زیادی ارقام بومی را از سایر ارقام جدا نماید. داده های حاصل از الکتروفورز به میزان زیادی توانایی تکمیل داده های مرفولوژیکی را داشته و می توانند مکمل هم باشند. مضافا اینکه تکرار آزمایشات مشابه به همراه تعداد بیشتری از صفات برای نیل به نتیجه دقیقتر توصیه می شود.

به منظور مطالعه تاثیر مقدار و زمان مصرف کود نیتروژن بر خصوصیات کمی و کیفی دو رقم گندم، و نیز کارایی انتقال مجدد نیتروژن و ماده خشک ، آزمایشی مزرعه ای با استفاده از طرح آماری اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 81-1380 در ایستگاه تحقیقاتی دانشکده دامپزشکی دانشگاه شیراز اجرا شد. در این طرح ارقام بعنوان فاکتور اصلی و مقادیر و زمانهای مصرف کود نیتروژن بصورت فاکتوریل بعنوان فاکتور فرعی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج بدست آمده نشان داد که بین ارقام از نظر تعداد سنبله بارور، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، عملکرد زیستی، شاخص برداشت و درصد پروتئین دانه اختلاف معنی داری وجود داشته و گندم دوروم در صفات تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، شاخص برداشت و درصد پروتئین دانه برتر و رقم فلات در صفات تعدادسنبله بارور، عملکرد زیستی و عملکرد دانه برتر بود. اثر مقادیر و زمانهای مصرف نیتروژن نیز بر صفات فوق معنی دار بود. بطوریکه با افزایش مصرف نیتروژن تمام صفات فوق افزایش یافت. بهترین شیوه تقسیط نیتروژن بر اساس نتایج این مطالعه در زمانهای مصرف T2 و T3 بدست آمد. ارقام مورد مطالعه در کارایی انتقال مجدد نیتروژن و ماده خشک اختلاف معنی داری داشتند. بطوریکه گندم دوروم کارایی بیشتری در انتقال نیتروژن از برگ پرچم و نیز انتقال مجدد ماده خشک به سمت دانه داشت. با توجه به نتایج بدست آمده بنظر می رسد که گندم دوروم از نظر صفات کیفی و گندم نان از نظر صفات کمی دارای برتری بودند.

به منظور بهبود تولید چای در استان گیلان، از سال 1379 ایجاد تشکلهای آبیاری تحت فشار در بین چایکاران در دستور کار سازمان چای کشور قرار گرفت و در طی این مدت تعدادی از این تشکلها ایجاد و به فعالیت مشغول شده اند. این مقاله عوامل موثر در جذب چایکاران به این تشکلها در شهرستان لاهیجان را بررسی می کند. پژوهش حاضر بصورت پیمایشی انجام گرفته و 135 نفر از چایکاران عضو و غیرعضو با روش نمونه گیری چندمرحله ای انتخاب و اطلاعات مورد نیاز از طریق پرسشنامه که پایایی آن از طریق آلفای کرنباخ تایید گردیده، جمع آوری شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها علاوه بر آمار توصیفی از آمار تحلیلی نیز نظیر ضریب همبستگی، آزمون من وایت نی، آزمون t ، تحلیل تشخیصی، تحلیل عاملی و تحلیل مسیر استفاده شد. نتایج حاصل از تحلیل تشخیصی گام به گام، نشان می دهد که متغیرهایی مانند شرکت در کلاسهای آموزشی و ترویجی، دفعات بازدید از باغات دارای آبیاری تحت فشار، اعتقاد به مشورت برای بهتر شدن امور و وسعت باغ دارای سیستم آبیاری، بیشترین مقدار واریانس بین دو گروه عضو و غیر عضو را تبیین می کنند. همچنین تحلیل عاملی انجام شده نیز متغیرهای تحقیق را براساس چارچوب نظری تحقیق در 5 عامل ویژگیهای فردی و شخصی، اقلیمی، سازمانی، اقتصادی و اجتماعی خلاصه کرده است، که بیشترین درصد تبیین واریانس (17%) به عامل سازمانی و حمایتی تعلق دارد. نتایج حاصل از تحلیل مسیر نیز نشان می دهد که عامل سازمانی و حمایتی با 0.611 بیشترین تاثیر مستقیم و غیرمستقیم را در جذب چایکاران به تشکلهای آبیاری تحت فشار داشته است.

اثر حرکت ذرات بار بستر بر مقاومت هیدرولیکی در مقابل جریان در کانالهای رسوبی و مجاری با بستر ثابت، در یک کانال آزمایشگاهی شیب پذیر به عرض 0.25 متر و طول 12 متر در دو حالت صاف و زبر مورد بررسی قرار گرفته است. در این تحقیق دو نوع رسوب شامل ماسه ریز یکنواخت به قطر 0.5 میلیمتر و شن ریز به قطر 2.84 میلیمتر استفاده گردید. در آزمایشهای مربوط به کف زبر و جریان رسوبی، کف کانال با همان ذرات مورد استفاده در آزمایش، زبر می گردید. نتایج آزمایشگاهی نشان داد که حرکت بار بستر با ذرات ریز دانه (d=0.5mm) می تواند موجب افزایش زبری تا 50 درصد در کانالهای صاف و تا 75 درصد در کانالهای با بستر زبر (زبر شده با قطر نیم میلیمتر) شود. با توجه به رابطه ای که بین عمق جریان و فاکتور اصطکاکی وجود دارد، می توان انتظار افزایش عمق به ترتیب 14% و 21% برای بسترهای صاف و زبر را داشت. میزان افزایش زبری با افزایش قطر، کاهش یافته و برای قطر d=2.84 به 50 درصد برای بستر زبر می رسد. در توجیه این افزایش می توان گفت که ذرات با جذب مومنتم سبب کاهش سرعت متوسط و افزایش سرعت برشی می گردند که هر دو در جهت افزایش فاکتور اصطکاکی موثر هستند. با افزایش غلظت بار بستر با یک قطر مشخص، فاکتور اصطکاکی نیز افزایش می یابد تا به مقدار ثابتی برسد. پس از این مرحله، افزایش بیشتر غلظت موجب رسیدن به نقطه رسوبگذاری و تشکیل فرمهای بستر خواهد شد.

آفلاتوکسین ها (AF) گروهی از سموم قارچی هستند که به وسیله گونه های مختلف قارچی از جنس Aspergillus به ویژه توسط دو گونه A.Parasiticus و A.Flavus تولید می شوند و به عنوان آلوده کننده های طبیعی در طیف وسیعی از مواد غذایی و محصولات کشاورزی وجود دارند. سمیت کبدی، تضعیف سیستم ایمنی، جهش زایی و سرطانزایی عمده ترین اثرات آفلاتوکسین ها در گونه های مختلف حیوانی می باشند. آزمایشی برای ارزیابی فرایند آمونیاکی کردن ذرت آلوده به آفلاتوکسین در جوجه های گوشتی نر (320 قطعه سویه راس) با چهار گروه آزمایشی (1:شاهد (بدون آفلاتوکسین )، 2: جیره حاوی ذرت سالم آمونیاکی شده در سیستم پایلوت ، 3: جیره حاوی ذرت آلوده به آفلاتوکسین 4, (1PPm): جیره حاوی ذرت آلوده به آفلاتوکسین (1PPm) آمونیاکی شده در سیستم پایلوت) و چهار تکرار (هر یک شامل 20 قطعه جوجه گوشتی) در یک طرح کاملا تصادفی انجام گرفت. افزایش وزن و خوراک مصرفی به طور هفتگی ثبت شد. در انتهای هفته سوم و ششم از هر قفس سه قطعه جوجه گوشتی به طور تصادفی کشتار و پس از اندازه گیری وزن نسبی کبد و کلیه، نمونه های بافتی مناسب از کبد برداشت و در فرمالین ده درصد بافر خنثی پایدار گردید. نتایج نشان داد که تیمار آمونیاکی آفلاتوکسین (جیره 4) بازدهی استفاده از خوراک و افزایش وزن را بهبود می دهد (P<0.05). در جیره آلوده به آفلاتوکسین (جیره 3) وزن نسبی کبد وکلیه در سنین 21 و 42 روزگی نسبت به گروه شاهد افزایش معنی داری داشت (P>0.05). در مطالعه ریزبینی تغییر چربی (Fatty change) بسیار شدید در سلولهای کبدی، کانونهای گرد و کوچک تا بزرگ از سلولهای کبدی در حال رژنره شدن، فیبروز نواحی باب و هیپرپلازی مجاری صفراوی کوچک در اثر وجود آفلاتوکسین (جیره3) مشاهده گردید. ضایعات مشاهده شده در جوجه های 21 روزه بسیار شبیه به ضایعات در جوجه های 42 روزه بود ولی وسعت و تعداد کانونهای رژنره شدن سلولهای کبدی در جوجه های جوان کمتر بود. نتایج نشان داد که آمونیاکی کردن ذرت آلوده به آفلاتوکسین در سطح پایلوت ( 200 ~ کیلوگرم) می تواند به طور موثری اثرات سمی آفلاتوکسین B1 را از بین ببرد و تجویز آفلاتوکسین با مقادیر کم ولی طولانی مدت سبب تغییرات شدید در متابولیسم چربی در سلولهای کبد و نیز تکثیر مجاری صفراوی کوچک می گردد.