مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی زنجان (Journal of Advances in Medical and Biomedical Research)
سال:1388 | دوره:17 | شماره:69 |تعداد مقالات:13

زمینه و هدف: داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) به طور وسیع در درمان التهاب، درد و تب مورد استفاده قرار می گیرند. این پژوهش با هدف ایجاد التهاب تجربی با یک ماده بیولوژیک با خاصیت اکسیداتیو قوی به نام پراکسی نیتریت و درمان با دوداروی فلونیکسین و کتوپروفن انجام گردید.روش بررسی: به این منظور 24 قطعه خوکچه هندی در4  گروه 6 تایی تقسیم شدند. به سه گروه پراکسی نیتریت و به گروه کنترل (شاهد منفی) سرم فیزیولوژی به طریق زیر جلدی در کف پا تزریق شد. پس از ایجاد و حصول یقین از بروز التهاب دو داروی فلونیکسین مگلومین (1 میلی گرم در کیلو گرم) و کتوپروفن (2 میلی گرم در کیلو گرم) به ترتیب در گروه های سه و چهار به تعداد 5 بار به فواصل 12 ساعت و به گروه های یک و دو نیز به همان ترتیب سرم فیزیولوژی تزریق شد.یک ساعت قبل و بعد از هر تزریق میزان مقاومت در برابر درد فشاری در کف پای مربوطه اندازه گیری شد.یافته ها: نتایج مطالعه نشان داد که حساسیت پا به درد فشاری در کلیه گروه هایی که پراکسی نیتریت دریافت کرده بودند با افزایش همراه بود (P<0.05). تزریق اول و دوم هر دو دارو به صورت موثری حساسیت به درد را کاهش داد ولی چنین اثری بعد از تزریق سوم ،چهارم و پنجم مشاهده نشد.نتیجه گیری: بر اساس مشاهدات انجام شده، به نظر می رسد که اثر داروهای NSAIDs در ساعات اولیه درمان دردهای حاصل از فشار بسیار بالاست. لیکن رفته رفته در ساعات پایانی درمان اثر داروها کاهش یافته و خوکچه هندی با فشار اندکی در پنچه پای خود واکنش نشان می دهد. این موضوع در بیمارانی که به صورت طولانی مدت از داروهای NSAIDs استفاده می کنند، حائز اهمیت است، زیرا ممکن است در طول درمان اثر داروها کاهش یابد.

زمینه و هدف: کمردرد یکی از شایع ترین شکایات زنان باردار است که منجر به ناتوانی در انجام فعالیتهای روزمره، اشتغال و اختلال خواب در ایشان می شود. مطالعه حاضر به منظور تعیین تاثیر چرخش لگنی نشسته برناتوانی فیزیکی زنان نخست زای مبتلا به کمردرد در سه ماهه سوم بارداری انجام شده است.روش بررسی: این مطالعه نیمه تجربی بر روی 60 زن نخست زای مراجعه کننده جهت مراقبت های پری ناتال به سه درمانگاه بهداشتی درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی زنجان انجام شد. ابتدا 60 زن نخست زا به طور آسان انتخاب و سپس به طور تصادفی در دو گروه آزمون و شاهد قرار گرفتند. گروه آزمون به مدت 8 هفته در طول سه ماهه سوم حاملگی چرخش لگنی نشسته را انجام دادند. جمع آوری اطلاعات از طریق مصاحبه و با استفاده از مقیاس VAS و Disability Rating Index (DRI) در روزهای 0 و 56 (قبل و بعد از مداخله) انجام شد.یافته ها: تفاوت آماری معنی داری از نظر سن، شغل، تحصیلات، شاخص توده بدنی و شدت ناتوانی فیزیکی بین دو گروه قبل از مداخله دیده نشد. شدت ناتوانی فیزیکی در گروه آزمون بعد از مداخله به طور معنی داری کاهش یافته بود (P<0.0001)، در حالی که در گروه شاهد شدت ناتوانی فیزیکی با پیشرفت بارداری افزایش یافته بود (P<0.0001). همچنین در گروه آزمون انجام چرخش لگنی نشسته باعث کاهش شدت کمردرد در مقایسه با قبل از مداخله و گروه شاهد شده بود (P<0.0001).نتیجه گیری: به نظر می رسد استفاده از تمرینات ورزشی از جمله، چرخش لگنی نشسته در زنان بارداری که از کمردرد و ناتوانی ناشی از آن رنج می برند و در عین حال مایل به استفاده از درمان های تهاجمی و داروهای شیمیایی تسکین درد نیستند، اقدام موثری می باشد.

زمینه و هدف: هرگونه اختلال در جریان طبیعی ادرار تحت عنوان اوروپاتی انسدادی خوانده می شود. انسداد در نهایت می تواند به هیدرونفروز، آتروفی و حتی تخریب کامل عملکرد کلیه منجر شود. لوزارتان داروی مهارکننده گیرنده نوع I آنژیوتانسین II می باشد. از این دارو برای درمان فشار خون بالا و کنترل نارسایی احتقانی قلب استفاده می شود. از طرف دیگر نشان داده اند که لوزارتان دارای اثر حفاظتی در بعضی از بافت ها متعاقب آسیب های مختلف است. هدف از این مطالعه تعیین اثر لوزارتان بر آپوپتوز در بافت کلیه متعاقب انسداد کامل یک طرفه حالب در موش صحرایی می باشد.روش بررسی: در این مطالعه تجربی، موش های صحرایی نر نژاد اسپراگ دالی به صورت تصادفی به پنج گروه ده تایی تقسیم شدند. در گروه اول یا کنترل، حلال دارو، در گروه دوم (unilateral ureteral obstruction, UUO) بعد از انسداد یک طرفه حالب، حلال دارو و در گروه سوم (UUO/LOS UUO/losartan) لوزارتان با دوز 60 میلی گرم در کیلو گرم تجویز شد. در گروه چهارم (Sham) و پنجم (Sham/LOS) حیوانات جراحی شدند، ولی مجرای حالب مسدود نشد. کلیه داروها یک بار در روز به مدت پانزده روز (شروع یک روز قبل از جراحی) به صورت خوراکی تجویز شدند. تغییرات آپوپتوتیک بافت کلیه، در روز چهارده بعد از جراحی در کلیه چپ گروه های مختلف به روش تانل بررسی شد.یافته ها: نتایج مطالعات پاتولوژیک نشان داد که در گروه UUO، انسداد یک طرفه حالب موجب القای آپوپتوز (15.52±1.33) در سلول های توبولی بافت کلیه می شود. تجویز لوزارتان حین انسداد حالب در گروه UUO/LOS توانست تعداد سلول های آپوپتوتیک (5.24±0.93) را متعاقب انسداد حالب در بافت کلیه به طور معنی دار (p<0.05) کاهش دهد. تفاوت معنی دار بین گروه کنترل (0.91±0.26)، (1.17±0.29) Sham و(2.16±0.47) Sham/LOZ مشاهده نشد.نتیجه گیری: نتایج مطالعه نشان داد که انسداد حالب باعث القای آپوپتوز در بافت کلیه گردید و تجویز هم زمان لوزارتان باعث کاهش تعداد سلو ل های آپوپتوتیک شد.

زمینه و هدف: عوارض بالینی بیماری های عروق کرونر، مانند سکته قلبی معمولا بعد از میان سالی بروز می کند، با این حال مطالعات نشان داده اند که فرآیند آترواسکلروز از دوران کودکی شروع می شود. هدف از انجام این مطالعه بررسی فراوانی فاکتورهای خطر آترواسکلروز در فرزندان افراد مبتلا به سکته قلبی زودرس در شهر اراک در سال 1386 می باشد.روش بررسی: این پژوهش یک نوع مطالعه مقطعی می باشد. در این مطالعه 209 کودک 3تا 18 ساله با سابقه فامیلی سکته قلبی زودرس به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. کلسترول توتال، LDL، HDL، تری گلیسرید، فشار خون و قد و وزن و قند خون ناشتا کودکان کنترل شد.یافته ها: هیپرکلسترولمی و هیپرتری گلیسیریدمی در 28.2 و 20.1 درصد از واحدهای مورد پژوهش دیده شد، 19.1 درصد از این کودکان دارای HDL کمتر از 35 میلی گرم در دسی لیتر، 19.1 درصد از کودکان دارای LDL بیشتر از 129 میلی گرم در دسی لیتر بودند و 4.31 درصد از کودکان مبتلا به هیپرتانسیون و 28.71 درصد از واحدهای مورد پژوهش دارای وزن بیشتر از حد طبیعی بودند. بین مقادیر چربی خون و قند خون رابطه معنا داری وجود نداشت. با این حال بین مقادیر چربی خون با مقادیر شاخص توده بدن و فشار خون رابطه آماری معنی داری وجود داشت.(P<0.05) نتیجه گیری: بیش از یک چهارم کودکان مورد بررسی دچار حداقل یک ریسک فاکتور آترواسکلروز بودند. چاقی در این کودکان یک ارتباط قوی با هیپرلیپیدمی داشت. نتایج، اهمیت ارزیابی عوامل خطرساز را در بیماری های عروق کرونر میان کودکان و نوجوانان با سابقه فامیلی سکته قلبی زودرس تاکید می کند.

زمینه و هدف: اطلاعات موجود درباره اثر قند خون قبل و بعد از غذا بر هموگلوبین HbA1C به عنوان استاندارد طلایی در کنترل قند خون در بیماران دیابتی ناکافی می باشد. لذا این مطالعه با هدف بررسی رابطه قند خون قبل و بعد از غذا و تعدادی از فاکتورهای زمینه ای با HbA1C در بیماران دیابتی تیپ 2 مراجعه کننده به مرکز تحقیقات دیابت کرمانشاه انجام شد.روش بررسی: این مطالعه تحلیلی مقطعی بر روی 173 بیمار دیابتی تیپ 2 به روش نمونه گیری آسان و مبتنی بر هدف انجام شد. ابتدا پرسشنامه ای حاوی اطلاعات زمینه ای تکمیل گردید و سپس برای سه ماه متوالی، هر 2 تا 4 هفته قندخون بیماران در سه نوبت ناشتا، 2 ساعت پس از صبحانه و ساعت 4 عصر و HbA1C در پایان سه ماه اندازه گیری گردید و نتایج با استفاده از نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شد و بیماران بر اساس HbA1C به سه گروه قراردادی تقسیم شدند.یافته ها: در این مطالعه در کل و هر سه زیرگروه مورد نظر هر سه قند ناشتا، 2 ساعت پس از صبحانه و ساعت 4 عصر با HbA1C رابطه داشته اند. ضریب همبستگی برای قند ناشتا (P<0.0001) r=0.749، برای قند 2 ساعت پس از صبحانه (P<0.0001) r=0.754 و برای قند ساعت 4 عصر (P<0.0001) r=0.811 می باشد. همچنین طول مدت ابتلا (P<0.0001) r=0.363 و نوع درمان  (P<0.0001) r=0.338با HbA1C رابطه داشته است. ولی بین سن، جنس، BMI، سابقه فامیلی و میزان تحصیلات با HbA1C رابطه معنی دار مشاهده نشد.نتیجه گیری: علی رغم این که هر سه قند ناشتا، 2ساعت پس از صبحانه و ساعت 4 عصر با HbA1C رابطه دارند ولی بیشترین رابطه را قند ساعت4  عصر با HbA1C داشته است و قندهای غیر ناشتا نیز به اندازه قند ناشتا بر روی HbA1C تاثیر دارند.

زمینه و هدف: بیماری آترواسکلروز ناشی از یک تقابل پیچیده بین ژنتیک و عوامل محیطی می باشد. برداشت کلسترول از بافت های محیطی و انتقال آن به کبد که فرآیند انتقال معکوس کلسترول (RCT) نامیده می شود، نقش بسیار مهمی در پیشگیری از آترواسکلروز دارد. ذرات HDL و پروتئین انتقال دهنده کلسترول (CETP) از اجز ای مهمRCT  محسوب می شوند. هدف از این مطالعه بررسی تاثیر پلی مرفیسم I405V ژن CETP بر پاسخ به تغییر نسبت اسیدهای چرب چند غیر اشباع به اسیدهای چرب اشباع ( Pبه S) بود.روش بررسی: جمعیت مورد مطالعه شامل 85 فرد سالم با ژنوتیپ های مختلفI405V  ( 35نفر II، 36 نفر IV،14  نفرVV ) بود، که طی دو دوره 28 روزه مورد مطالعه قرار گرفتند. نسبتP  بهS  رژیم غذایی دوره اول 1 به 2 (غنی از اسیدهای چرب چند غیراشباع یاPUFA ) و دوره دوم 0.3 (غنی از اسیدهای چرب اشباع یا(SFA  بود. در ابتدا و انتهای هر دوره پروفایل لیپیدی افراد تعیین شد.یافته ها: در آغاز مطالعه مقدار لیپیدها و لیپو پروتئین های گروه های ژنوتیپی تفاوت معنی داری نداشت. پس از رژیم غذایی غنی از SFA کاهش غلظت آپولیپوپروتئین A-I و  HDL-C افرادی که دارای الل V بودند، بیشتر از افراد با ژنوتیپII  بود.نتیجه گیری: پلی مرفیسم I405V ژن CETP تغییرات نامطلوب ApoA-I و HDL-C ناشی از کاهش نسبتP  بهS  رژیم غذایی را تشدید می کند.

زمینه و هدف: تومورهای عضله صاف رحم یکی از شایع ترین نئوپلاسم ها در انسان است. تقسیم بندی بالینی این تومورها بالینی به صورت خوش خیم و بدخیم می باشد ولی گروه دیگری از ضایعات تحت عنوان STUMP وجود دارند که قرار دادن آن ها در یکی از این دو دسته مشکل است و افتراق این تومورها از یکدیگر، به اتکا رنگ آمیزیH&E  مشکل است. هدف این مطالعه یافتن بیومارکرهای عینی برای افتراق و بررسی مقایسه ای مارکرهای ایمونوهیستوشیمی در سه گروه تومورهای مذکور می باشد.روش بررسی: در هر گروه از تومورهای فوق، تعداد 21 نمونه به صورت تصادفی (63 مورد) از آزمایشگاه های پاتولوژی شهر کرمانشاه و شهر شیراز انتخاب و با استفاده از تکنیکIHC  از نظر بروز مارکرهای P53, P16, Bcl-2, C-kit ,PR ,ER بررسی شدند.یافته ها: میزان بروز مارکرها در لیوموسارکوم عبارت از 5.26 ER، 15.52 PR، 26.31 P53، 15.78 Bcl-2،15.52 C-kit  و 15.42 P16 درصد بود. در موارد23.80 PR:STUMP ،4.76 Bcl-2  و 9.52 P16 درصد و ER وC-kit  وP53  بروز نداشتند. در گروه لیومیوم تنها Bcl-2 بروز یافت (14.28 درصد) و سایر مارکرها بروز نیافتند. تفاوت های بروز P16, P53 در بین دو گروه لیومیوم وLMS  و همچنین STUMP ولیومیوسارکوم معنادار بودند (P<0.05).نتیجه گیری: P16 و P53، مارکرهای معتبری جهت افتراق ضایعات STUMP از لیومیوسارکوم و نیز لیومیوم از لیومیوسارکوم محسوب شده، ویژگی تشخیصی بالایی دارند. تشخیص STUMP برای مشخص کردن مواردی بکار می رود که الگوی کلینیکوپاتولوژیک جهت تعیین قطعی تشخیص خوش خیم یا بدخیم کافی نمی باشد در این تحقیق شباهت زیاد الگوی ایمونوهیستوشیمی گروه STUMP به موارد خوش خیم تومورهای فوق مشاهده شد.

زمینه و هدف: با توجه به مزایای انجام فعالیت جسمانی منظم و شیوع بالای بی تحرکی بین بانوان و نقش برنامه های آموزشی بر اساس مدل های آموزش بهداشت، مطالعه حاضر به بررسی تاثیر برنامه واحد درسی تربیت بدنی (2) تنظیم شده بر اساس مدل بزنف (BASNEF) بر فعالیت جسمانی منظم دانشجویان دختر می پردازد.روش بررسی: پژوهش حاضر مطالعه ای تجربی بود که جامعه پژوهش را کلیه دانشجویان دختر دانشگاه علوم پزشکی اصفهان که واحد تربیت بدنی 2 را در نیم سال اول سال تحصیلی 86-85 انتخاب کرده بودند، تشکیل داد (N=120). همه این دانشجویان در 6 کلاس قرار داشتند که به صورت تصادفی به دو گروه کنترل (3 کلاس) و مداخله (3 کلاس) تقسیم شدند. ابزار گرد آوری داده ها پرسشنامه تنظیم شده بر اساس مدل بزنف و پرسشنامه فعالیت جسمانی بین المللی IPAQ بوده است. دانشجویان گروه مداخله به مدت دو ماه تحت برنامه آموزشی بر اساس اجزای مدل بزنف (متشکل از باورها، نگرش ها، هنجار های انتزاعی، عامل توانمند ساز) قرارگرفتند. گروه کنترل هم به مدت دو ماه تحت آموزش معمول واحد عمومی تربیت بدنی (2) قرار گرفتند. اطلاعات مربوط قبل، بعد، 2 ماه و 4 ماه بعد از مداخله جمع آوری شد. و مورد آنالیز آمار تحلیلی قرار گرفت.یافته ها: میانگین نمرات متغیرهای اجزای مدل بزنف بین گروه کنترل و مداخله بعد از مداخله آموزشی اختلاف معنی داری را نشان داد. گروه مداخله به طور معنی داری عملکرد بهتری در خصوص انجام فعالیت جسمانی منظم در 2 و 4 ماه پس از پایان برنامه آموزشی داشت.نتیجه گیری: مدل بزنف می تواند در طراحی برنامه آموزشی واحد تربیت بدنی جهت بهبود عملکرد دانشجویان در زمینه انجام فعالیت جسمانی منظم کاربرد داشته باشد.

زمینه و هدف: امروزه مدیریت دانایی به یک ضرورت انکار ناپذیر تبدیل شده است، به طوری که سازمان ها برای رقابت سالم و حفظ بقا بدون مدیریت دانایی تقریبا منفعل هستند. هدف از این مطالعه تعیین رابطه فرهنگ سازمانی با مدیریت دانایی در بیمارستان های آموزشی درمانی دانشگاه علوم پزشکی زنجان به منظور استقرار مدیریت دانایی بود.روش بررسی: پژوهش، از نوع مطالعات توصیفی بود که در سه مرکز آموزشی درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی استان زنجان به اجرا درآمد. جامعه آماری، کلیه کارکنان مراکز با تحصیلات کارشناسی به بالا بودند که از این میان 190 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب و به پرسشنامه ای که شامل سه بخش: اطلاعات دموگرافیک، مدیریت دانایی و فرهنگ سازمانی بود، پاسخ دادند.یافته ها: کارکنان بیمارستان ها در برداشت خود از فرهنگ سازمانی نمره متوسطی برای آن لحاظ کردند، بالاترین امتیاز مولفه های فرهنگ به ترتیب مربوط به تعلق سازمانی، سبک رهبری، خلاقیت فردی، حمایت مدیریت و در نهایت تحمل تعارض بود. وضعیت مدیریت دانایی مراکز مورد مطالعه از سوی پاسخ دهندگان ضعیف اعلام شد، مولفه های مدیریت دانایی به ترتیب بالاترین امتیازی که کسب نمودند، عبارت از انتقال دانش، خلق دانش، و حفظ و ذخیره دانایی بود. رابطه معنادار بین فرهنگ سازمانی و مدیریت دانایی با r=0.43 و P=0.0006 وجود داشت. بیشترین رابطه همبستگی به ترتیب بین حمایت مدیریت، خلاقیت فردی، سبک رهبری، تعلق سازمانی و بالاخره تحمل تعارض با مدیریت دانایی وجود داشت.نتیجه گیری: فرهنگ سازمانی پویا (ارگانیک) یکی از مهم ترین ابزارهای استقرار و اجرای موفقیت آمیز مدیریت دانایی در سازمان ها محسوب می شود. تغییر در فرهنگ سازمانی به منظور استقرار مدیریت دانایی باید به نحوی باشد که مساله حمایت مدیریت از مقوله دانایی، توسعه خلاقیت فردی و سبک رهبری بیش از سایر مولفه ها مورد توجه قرار گیرد.

زمینه و هدف: تب روماتیسمی یکی از معضلات عمده کشورهای در حال توسعه است در حالی که در کشورهای پیشرفته میزان آن بسیار پایین می باشد. امروزه در کشورهای جهان سوم وضعیت اقتصادی، اجتماعی و بهداشتی در سطحی است که زمینه را جهت ابتلا به این بیماری فراهم می کند، بنابراین یکی از عوامل کنترل این بیماری در چنین جوامعی بهبود سطح بهداشتی و فرهنگی، اقتصادی در کنار پیشگیری و درمان آن می باشد.روش بررسی: برای 400 نفر که توسط پزشکان معاینه شده، مشکوک به تب روماتیسمی بودند و به آزمایشگاه ها ارجاع داده شده بودند، پرسشنامه ای از نظر جنس، سن، محل سکونت و سابقه فارنژیت تکمیل گردید. سپس خون گیری به عمل آمده و آزمایش ASO انجام شد.یافته ها: بر اساس نتایج بدست آمده در این تحقیق 54 نفر از 400 نفر بیمار مشکوک به تب روماتیسمی دارای تیترASO  مثبت بودند. تیتر ASO مثبت در روستاها 19 درصد و در شهر 11.6 درصد بود. تیتر ASO مثبت در زنان 68.5 درصد و در مردان 31.5 درصد بود. 42.6 درصد از بیماران با ASO مثبت در گروه سنی 20 تا29  و 37 درصد در گروه سنی10  تا 19 ساله قرار داشته اند. 83.3 درصد افراد با تیتر ASO مثبت سابقه فارنژیت داشتند و 16.7 درصد سابقه فارنژیت را به خاطر نداشتند.نتیجه گیری: تعداد بیماران با تیترASO  مثبت در زنجان و روستاهای اطراف آن در سطح نسبتا بالایی قرار دارد. نسبت افراد با تیتر ASO مثبت در روستاها بیشتر از شهرها بود، که این ممکن است به دلیل پایین بودن شرایط اقتصادی و اجتماعی و بهداشتی باشد. افراد با ASO مثبت بیشتر در سنین دهه دوم و سوم زندگی بودند. در صورتی که در بیشتر کشورها بین 6 تا  15سالگی ASO مثبت را می توان یافت که به علت عدم درمان سریع و به موقع فارنژیت در دوران کودکی است.