نوآوری های آموزشی
سال:1388 | دوره:8 | شماره:29 |تعداد مقالات:9

پژوهش حاضر منزلت اجتماعی حرفه معلمی (دبیر دبیرستان و آموزگار دبستان) و تغییرات آن را در میان مشاغل جامعه در طول سه دهه گذشته مورد بررسی قرار می دهد. برای این منظور با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای، 902 نفر (584 مرد و 318 زن) انتخاب شدند. نتایج پژوهش نشان داد از دیدگاه شهروندان تهرانی، حرفه معلمی منزلت اجتماعی متوسط رو به بالا دارد و این جایگاه تحت تاثیر پایگاه اقتصادی و اجتماعی آنان نیست. مطالعه روند منزلت اجتماعی حرفه معلمی نشان می دهد جایگاه این حرفه در دورهای سی ساله، رو به کاهش بوده است.

یکی از عوامل تاثیرگذار بر عملکرد ریاضی دانش آموزان، دانش ریاضی آن هاست. در سال های اخیر، مدل دانش ریاضی، مانند بسیاری از موضوعات دیگر در آموزش ریاضی، تکامل یافته است. مقاله حاضر، پژوهش ها و دیدگاه های مهم نظری را در مورد دانش مفهومی و دانش رویه ای ریاضی مورد نقد بررسی و قرار می دهد. نتایج بررسی، سه دیدگاه اساسی در این حوزه را مشخص کرد.نخست، مدلی یک بعدی از دانش ریاضی ارایه شد، به طوری که این دانش (در ابتدا) بر اساس نوع به دانش مفهومی و رویه ای دسته بندی گردید. با گذشت زمان و نیاز به تغییر این مدل، مدلی دو بعدی از دانش بر اساس نوع و کیفیت و در نهایت مدلی سه بعدی از دانش بر اساس نوع، عمق و آمادگی یادگیری پیشنهاد شد. به علاوه، ایده های متفاوتی در مورد رابطه میان این دو دانش مطرح شده است که مهم ترین آنان عبارتند از: دیدگاه ناکنش ور، دیدگاه کنش همزمان، دیدگاه بر هم کنشی پویا، دیدگاه تکوینی و دیدگاه رفت و برگشتی.بررسی دیدگاه های نظری موجود و نیز نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد مدل سه بعدی از دانش ریاضی، نسبت به سایر مدل ها و نیز دیدگاه رفت و برگشتی درباره رابطه میان دانش مفهومی و دانش رویه ای، نسبت به سایر دیدگاه ها دلالت کامل تری دارد.

کتاب های دینی، درصددند تا نظام ارزشی الهی را به مخاطبانشان ارایه کنند، از طرف دیگر نوجوانان و جوانان نه تنها درگیر تحولات بلوغ و روند هویت یابی خویش هستند، بلکه در عصری زندگی می کنند که در آن به چالش کشیدن تمامی بنیادها و اصول پیشین، مباح شمرده می شود. همچنین، فضای جهانی شده، روز به روز جوانان را با ارزش های متنوع، متفاوت و گاه متعارضی مواجه می کند که تشویق به انحرافات اجتماعی، بخشی از این ارزش هاست.بنابراین در جمع بندی اجمالی، انتظار می رود کتاب های دینی همزمان با ارایه دانش شناختی موردنیاز (که تبیین کننده اصول زندگی بر مبنای خط مشی های الهی هستند)، اطلاعات لازم را در مورد مهارت ها و آداب زندگی ارایه دهند و مخاطبشان را در زندگی فردی و اجتماعی، در تشخیص راه از بیراهه، یاری رسانند.بر این اساس، در پژوهش حاضر تحلیل محتوای کتاب های دینی سوم راهنمایی و سوم دبیرستان، با عنایت به مولفه های پاسخ به نیازهای اجتماعی و نیازهای عاطفی - روانی دانش آموزان، مورد توجه قرار می گیرد. این مهم، پس از تهیه مقوله های لازم برای تحلیل محتوای کتاب های مزبور در دو بعد پاسخ به نیازهای اجتماعی و پاسخ به نیازهای عاطفی - روانی جوانان، انجام پذیرفت و در نهایت، پس از تحلیل های آماری لازم، روشن شد این کتاب ها، نسبت به مقوله های پیش گفته، کم توجه بوده اند.

تحقیق حاضر، به بررسی رابطه میان «رعایت اصول روابط انسانی و بهره وری مدیران مدارس در دبیرستان های دخترانه دولتی شهر تهران» می پردازد؛ سوال اصلی این است که آیا میان رعایت اصول روابط انسانی و بهره وری مدیران رابطه ای وجود دارد؟ این تحقیق، یک فرضیه اصلی و هفت فرضیه فرعی را شامل می شود. فرضیه اصلی آن است که «میان رعایت اصول روابط انسانی و بهره وری مدیران، رابطه وجود دارد».پژوهش حاضر در حیطه پژوهش های توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری آن، همه مدیران و دبیران دبیرستان های دولتی دخترانه مناطق 22 گانه شهر تهران هستند؛ تعداد مدیران 1110 نفر و تعداد دبیران آن ها 6103 نفر است. نمونه آماری تحقیق را 100 نفر از مدیران و 500 نفر از دبیران آن ها (به ازای هر مدیر پنج دبیر) تشکیل می دهند که توسط جدول حجم نمونه مورگان به روش تصادفی انتخاب شده اند.ابزار تحقیق، پرسشنامه اچیو (ACHIEVE) و مدل آماری آن نیز رگرسیون یک متغیری است. یافته های تحقیق نشان می دهند مدیرانی که اصول روابط انسانی را رعایت کرده اند و به وضوح یا درک نقش، تمایل با انگیزش و همچنین فنون ارزیابی و سازگاری محیط، آشنا هستند، نسبت به مدیرانی که فقط به توان ، حمایت سازمانی و اعتبار تصمیم گیری اهمیت می دهند، بهره وری بیشتری داشته اند.

هدف این پژوهش، شناسایی و اولویت بندی عوامل موثر بر توسعه پژوهش در تربیت بدنی آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران است. جامعه این تحقیق را همه کارشناسان ارشد تربیت بدنی شاغل و استخدام رسمی وزارت آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران که طبق آمار سال تحصیلی 1386 تعداد آنها 546 نفر است، تشکیل می دهد. از این تعداد، 350 نفر 64) درصد) به عنوان نمونه آماری پژوهش انتخاب شدند. تحقیق حاضر از نوع توصیفی است و اطلاعات آن به صورت میدانی جمع آوری شده است. برای جمع آوری اطلاعات لازم، از مطالعات کتابخانه ای و پرسشنامه بهره گرفتیم. اطلاعات اولیه برای تهیه ساختار پرسش نامه، به روش دلفی جمع آوری شد و سپس سوال های آن مورد تحلیل عوامل (از نوع مولفه های اصلی) و آزمون های مربوطه قرار گرفت.پژوهش حاضر برای تعیین پایایی پرسشنامه از روش آلفای کرونباخ استفاده کرد که حاصل آن برای کل پرسشنامه 0.88 به دست آمد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل عاملی و روش های آمار توصیفی مانند محاسبه فراوانی، درصد، میانگین و انحراف معیار استفاده کردیم. یافته های مهم این تحقیق نشان داد: از میان عوامل سازمانی و اداری، عامل «وجود قوانین و مقررات جامع برای حمایت اصولی و مستمر از پژوهش های انجام شده»، و از میان عوامل امکاناتی و مالی عامل «افزایش میزان حق التحقیق متناسب با حق التدریس در آموزش و پرورش» و از میان عوامل حرف های و تخصصی، عامل «آشنایی پژوهشگران تربیت بدنی آموزش و پرورش با چگونگی استفاده از امکانات پژوهشی، اطلاع رسانی و آزمایشگاهی» و بالاخره از میان عوامل فردی و اجتماعی، عامل «تربیت پژوهشگران ماهر تربیت بدنی در دانشگاه های کشور»، موثرترین عوامل توسعه فعالیت های پژوهشی در تربیت بدنی آموزش و پرورش به شمار می آیند.

بازخوانی آرای اندیشمندانی که در گذشته تاریخ ما بوده اند. به دلیل پیوند نزدیک شان با فرهنگ بومی کشور، می تواند در طراحی های تربیتی نقشی پررنگ ایفا کند. به ویژه اگر این بازخوانی در فضای امروزین جامعه و بانگاهی به مسایل و شرایط زمان حال صورت گیرد، گره گشای این مسایل نیز خواهد بود.نوشتار حاضر در راستای این هدف، آرای مولانا جلال الدین بلخی اندیشمند قرن هفتم هجری، را بازخوانی می کند؛ ابتدا پیش فرض های فلسفی در آرای تربیتی مولانا بیان می شوند. این پیش فرض ها عبارتند از: وحدت وجود، اتصال دایم به مبدا - مقصد و شعور هستی در بخش جهان شناسی، نمادین بودن عالم، قبول عقل کلی، تحقیر عقل جزیی و انتقاد به محصور ساختن عقل در استدلال های منطقی در بخش معرفت شناسی، اصالت نفس در رابطه نفس و بدن، تاکید بر اختیار آدمی و اصرار بر موضع میانه، وحدت مبدا و مقصد در حرکتی فرارونده، نهادینه بودن غفلت و نسیان در آدمی و چند لایه بودن وجود او در بخش انسان شناسی، در نظر گرفتن خداوند به عنوان مبدا و مقصد همه ارزش ها و نیز توجه به انگیزه اعمال در بخش ارزش شناسی.مولانا در بخش آرای تربیتی، حرکت به سوی خداوند را غایت تربیت بر می شمارد؛ اصول تربیتی او در سه بخش کلان، میانی و خرد مورد بررسی قرار گرفته است.اصول تربیتی کلان: مسوولیت آدمی در جریان تربیت خویش، تنظیم جریان تربیت متناسب با توانایی و وسع افراد، تقدم تحول باطن بر تغییر ظاهر، توجه به تربیت روان در برابر تربیت جسم و چندگانگی راه های شناخت؛اصول میانی: خود ارزیابی مداوم، اعتماد به مربی و تقدم تزکیه به معرفت؛اصول تربیتی خرد یا روش های تربیتی: تحمیل به نفس، ارایه بینش درباره خویش، و موقعیت خویش و روش عاشقی.

ارزشیابی و بهبود مستمر کیفیت هنرستان های فنی حرفه ای، به علت نقش و اهمیت روز افزون آن ها در تدارک نیروی انسانی در سطح پیش از دانشگاه، ضرورتی اجتناب ناپذیر است. هدف پژوهش حاضر ارزشیابی کیفیت هنرستان های فنی حرفه ای دخترانه شهر تهران، با استفاده از رویکرد سیستمی و ارایه راهکارهای بهبود کیفیت برای آن ها است؛ این مطالعه در دو مرحله جداگانه انجام شده است:1. تدوین چارچوبی متشکل از 19 عامل و 237 نشانگر دروندادی، فرآیندی و بروندادی و 129 معیار برای قضاوت؛2. کاربست آن ها در ارزشیابی هنرستان های جامعه هدف.داده های موردنظر با استفاده از نظر 1590 نفر شامل: مدیران و معاونان هنرستان ها، هنرآموزان، هنرجویان، کارفرمایان، دانش آموختگان و خبرگان، با استفاده از پرسشنامه، مصاحبه و مشاهده، گردآوری و تحلیل شد.نتایج تحقیق نشان داد کیفیت بخش های درونداد و فرآیند در سطح «به نسبت مطلوب» و بخش برونداد در سطح «نامطلوب» قرار دارد و کیفیت هنرستان های دخترانه شهر تهران در سطح «نامطلوب» است؛ در پایان راهکارها و پیشنهادهایی برای بهبود کیفیت در هنرستان های فنی حرفه ای مورد بحث قرار می گیرد.