مجله دانشگاه علوم پزشکی سبزوار
سال:1395 | دوره:23 | شماره:5 |تعداد مقالات:16

اهداف: گرفتگی عضلانی، انقباض دردناک، موضعی، قابل لمس و غیرارادی عضلات اسکلتی است که به دلایل مختلف ازجمله کمبود ویتامین های تغذیه ای به وجود می آید و از نشانه های شایع، به ویژه در سه ماهه سوم بارداری و یکی از علل اختلالات خواب در بارداری است. مطالعه حاضر با هدف تعیین شیوع گرفتگی عضلات پا در سه ماهه سوم بارداری و ارتباط آن با رفتار تغذیه ای در سال های 1392-1393 انجام شد.مواد و روش ها: این مطالعه مقطعی روی 439 زن باردار مراجعه کننده به مراکز و پایگاه های بهداشتی درمانی شهر تبریز که به صورت تصادفی انتخاب شده بودند انجام گرفت. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه چهار قسمتی شامل اطلاعات فردی اجتماعی، مشخصات مامایی، زیردامنه رفتار تغذیه ای پرسش نامه سبک زندگی ارتقادهنده سلامت(HPLP-2)  و اطلاعات مربوط به ویژگی های گرفتگی پا بود. از نسخه 16 نرم افزار آماری SPSS و آمار توصیفی و تحلیلی شامل آزمون های تی مستقل، پیرسون و مجذور خی برای تجزیه وتحلیل داده ها استفاده شد.یافته ها: 57.9 درصد از شرکت کنندگان از گرفتگی عضلات پا در سه ماهه سوم بارداری رنج می بردند. متوسط سن بارداری شروع گرفتگی عضلات پا هفته 23±8 و به طور میانگین 7±6 بار در هفته گزارش شد. متوسط طول مدت گرفتگی عضلات پا 178.1±40.2 دقیقه و شدت درد گرفتگی عضلات پا 2±6 بود. بین هیچ یک از ویژگی های گرفتگی عضلات پا شامل تعداد و شدت و طول مدت گرفتگی عضلانی با میانگین نمره رفتار تغذیه ای و مصرف مکمل ارتباط معنادار آماری وجود نداشت (P>0.05).نتیجه گیری: گرفتگی عضلات پا جزء عوارض شایع در سه ماهه سوم بارداری است و با رفتارهای تغذیه ای در دوران بارداری ارتباطی ندارد.

اهداف: سرطان پستان شایع ترین سرطان در میان زنان جهان است. فسفاتیدیل اینوزیتول 3-کیناز (PI3K) که مسیرهای انتقال پیام سلولی متنوعی را تنظیم می کند اغلب در سرطان های انسانی تغییر می یابد. جهش های ژن کدکننده زیرواحد کاتالیتیکی (PIK3CA) p110al PI3K موجب افزایش فعالیت آنزیم و رشد کنترل نشده سلول ها می شود. مطالعات گذشته بیانگر درصد بالای جهش ژن PIK3CA در سرطان پستان است. هدف این مطالعه تعیین جهش های فعال کننده ژن PI3K است که می تواند در درمان سرطان پستان با استفاده از مهارکننده های فعالیت کینازی این آنزیم موثر باشد.مواد و روش ها: با توجه به شیوع سرطان پستان در استان مرکزی، در این مطالعه وجود جهش در ژن PIK3CA بین 45 نمونه بیمار و 20 نمونه کنترل با روش SSCP و توالی یابی مستقیم بررسی شد. همچنین ارتباط بین جهش ها با عوامل کلینیکوپاتولوژیکی شامل سن تشخیص، درگیری غدد لنفاوی، وضعیت هیستولوژیک، اندازه تومور و درجه بافتی با آزمون پیرسون کای اسکوئر (x2) بررسی شد.یافته ها: از بین 6.26 درصد جهش ژن PIK3CA در این مطالعه 75 درصد آن در اگزون 9 شناسایی شد. در اگزون 9 علاوه بر جهش شایع(G1624A E542K) ، جهش دیگری نیز [(G1634C) E545A] مشخص شد. این مطالعه نشان داد ارتباط معنی داری بین جهش با عوامل کلینیکوپاتولوژیکی وجود ندارد.نتیجه گیری: وجود جهش در ژن PI3K که یک ژن پروتوانکوژنیک است، اهمیت این مسیر را به عنوان هدف درمانی برای جلوگیری و توقف رشد سرطان پستان نشان می دهد.

اهداف: هدف از این مطالعه بررسی اثرات ضدمیکروبی عصاره اتانولی آویشن باغی در برابر پاتوژن های مهم انسانی است.مواد و روش ها: عصاره گیاهی آویشن با استفاده از دستگاه خلأ از مرکز (روتاری) انجام شد. باکتری به صورت استاندارد تهیه شد که شامل Streptococcus pyogenes ATCC® 19615TM, Streptococcus pneumoniae ATCC 49619, S. Saprophyticus ATCC® 15305, Hafnia alvei ATCC 51873, Acinetobacter. baumannii ATCC 19606, Enterococcus faecalis ATCC 29212, Proteus mirabilis ATCC 35659, Serratia marcescens ATCC 274, Staphylococcus aureus ATCC® 25923 است. حداقل غلظت بازدارندگی عصاره آویشن در غلظت های مختلف با روش رقت سازی در چاهک روی باکتری ها تعیین شد. حساسیت سویه ها به چند آنتی بیوتیک با روش استاندارد دیسک دیفیوژن کربی بائر ارزیابی شد.یافته ها: نتایج نشان داد عصاره برگ آویشن در همه غلظت ها باکتری ها را مهار می کند. کمترین غلظت مهارکنندگی در برابرS. pneumoniae, H. alvei, P. mirabilis  و S. marcescens مشاهده شده است (6.25ppm).نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان دهنده تاثیر زیاد عصاره الکلی روی باکتری های بیماری زا است. البته کاربرد بالینی این گیاهان نیازمند مطالعات بیشتر و وسیع تری است.

اهداف: مقاومت دارویی در باکتری های پاتوژن مشترک بین انسان و دام خطری است که رونق و سودآوری صنعت دام پروری و سلامت جامعه را تهدید می کند. برای مقابله با این تهدید، شناسایی و کاربرد ترکیبات ضدباکتریایی جدید روی باکتری های مقاوم ضروری است. مشتقات تیازول و ایمیدازول ترکیبات ضدباکتریایی جدیدی هستند. در این مطالعه اثر ضدباکتریایی یک مشتق تیازول و دو مشتق ایمیدازول بر باکتری های رودوکوکوس اکوئی و بروسلا آبروتوس و پاستورلا مولتی سیدا بررسی شده است.مواد و روش ها برای بررسی اثر ضدباکتریایی مشتقات، از روش انتشار در دیسک برای اندازه گیری قطر هاله مهار رشد و از روش رقت سازی در پلیت 96 خانه برای تعیین حداقل غلظت مهارکننده رشد استفاده شد.یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد هیچ یک از مشتقات تیازول و ایمیدازول بر باکتری بروسلا آبروتوس اثر مهاری نداشتند. مشتقات ایمیدازول نیز هیچ گونه اثر مهاری بر باکتری ها نداشتند. اثر مهاری تنها از مشتق تیازول با 128 و 16 میکروگرم بر میلی لیتر و قطر هاله مهار رشد 0.2±19.3 و 0.3±28.1 میلی متر به ترتیب بر باکتری های رودوکوکوس اکوئی و پاستورلا مولتی سیدا مشاهده شد.نتیجه گیری: اثر مهاری مشتق تیازول بر دو باکتری پاستورلا مولتی سیدا و رودوکوکوس اکوئی مشاهده شد که این اثر مهاری بر باکتری پاستورلا مولتی سیدا بسیار قوی تر بود.

اهداف: کارکنان مراکز بهداشتی درمانی به علت تماس مستقیم با بیماران هپاتیتی در معرض ابتلا به این بیماری هستند. این مطالعه با هدف تعیین سطح تیتر آنتی بادی ضد ویروس هپاتیت ب در کارکنان مرکز بهداشت شهرستان زابل انجام شده است.مواد و روش ها: این مطالعه مقطعی در پاییز سال 1392 روی 72 سرم جداشده از نمونه خون کارکنان مرکز بهداشت شهرستان زابل انجام شده است. نمونه های سرم با آزمایش الیزا بررسی و مقادیر آنتی بادی اندازه گیری شد. اطلاعات به دست آمده پس از جمع آوری با استفاده از نسخه 18 نرم افزار SPSS و شاخص های توصیفی و آزمون های کای اسکوئر و تی تست، تجزیه وتحلیل شدند.یافته ها: به طورکلی 37 نفر از افراد مطالعه شده (51.8 درصد) ایمنی مطلوب (بالای (100u/ml و 14 نفر (19.4 درصد) ایمنی متوسط (10 تا (100u/ml داشتند. بین زمان دریافت آخرین نوبت واکسن و تیتر آنتی بادی مطلوب رابطه معنی دار بود (0.004). درصد مطلوب تیتر آنتی بادی در افراد کمتر از 35 سال نسبت به افراد بالای 35 سال بیشتر و نشان دهنده این است که سن در میزان تیتر آنتی بادی تاثیرگذار است.نتیجه گیری: در پوشش واکسیناسیون هپاتیت ب، دو عامل سن و زمان آخرین دز واکسن دریافتی تاثیر دارد. بنابراین پیشنهاد می شود کارکنان مراکز بهداشتی حداقل هر پنج سال یک بار وضعیت ایمنی خود را در برابر هپاتیت ب ارزیابی و در صورت پایین بودن ایمنی نسبت به دز تقویتی واکسیناسیون هپاتیت ب اقدام کنند.

اهداف: یبوست مشکل غالب معده ای روده ای بعد از سکته مغزی است که سبب افزایش فشار داخل جمجمه می شود. درمان یبوست از طریق درمان علامتی شامل مصرف ملین ها و فیبرهاست. این درمان ها عوارض و محدودیت هایی دارند. با توجه به تاثیر پروبیوتیک ها در درمان برخی مشکلات گوارشی، این مطالعه با هدف بررسی تاثیر مصرف پروبیوتیک بر یبوست بیماران سکته مغزی بستری در بخش مراقبت های ویژه انجام شده است.مواد و روش ها: این مطالعه به روش کارآزمایی بالینی تصادفی روی 65 نفر از بیماران سکته مغزی انجام گرفت. جامعه آماری شامل بیماران دارای لوله بینی معدی و نداشتن دفع در سه روز متوالی بود. افراد به طور تصادفی به دو گروه مداخله (n=33) و کنترل (n=32) تقسیم شدند و تعداد دفعات اجابت مزاج آنان قبل از مطالعه اندازه گیری شد. بیماران گروه مداخله، علاوه بر درمان معمولی، به مدت یک هفته هر 12 ساعت مکمل پروبیوتیک وگروه کنترل تنها درمان معمولی را دریافت کردند. درپایان تمامی بیماران از نظر بهبود یبوست بررسی شدند. اطلاعات با استفاده از مدل رگرسیون پواسون داده های همبسته به کمک نسخه 9.1 نرم افزار SAS تجزیه وتحلیل شد.یافته ها در گروه مداخله میانگین تعداد دفعات اجابت مزاج بیش از یک بار در روز 1.22 و در گروه کنترل 0.62 به دست آمد (P<0.0001).نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد مصرف پروبیوتیک سبب افزایش دفعات اجابت مزاج در بیماران سکته مغزی می شود. بنابراین، می توان از پروبیوتیک ها برای درمان یبوست این بیماران استفاده کرد.

اهداف: آپاندیسیت یکی از شایع ترین و مهم ترین اورژانس های جراحی است. بیشتر این بیماران تحت عمل جراحی آپاندکتومی قرار می گیرند. تشخیص آپاندیسیت امری حساس است و ارزش تشخیصی آزمایش ها همواره مورد بحث و تبادل نظر بوده است. هدف این مطالعه تعیین ارزش تشخیصی افزایش پروتئین فعال سی در تشخیص آپاندیسیت حاد است.مواد و روش ها: مطالعه حاضر از نوع توصیفی مقطعی بود. بدین منظور 105 نفر از مراجعه کنندگان به بخش اورژانس بیمارستان شهیدمطهری مرودشت در سال 1391 ارزیابی شدند. قبل از دریافت آنتی بیوتیک پیش از عمل، برای اندازه گیری سطح سرمی پروتئین فعال سی از آن ها نمونه خون گرفته شد. پس از جراحی ارتباط میان سطح سرمی پروتئین فعال سی با جواب پاتولوژی بافت آپاندیس و نظر جراح درباره نوع بافت بررسی شد. اطلاعات به دست آمده با نرم افزار SPSS نسخه 18 و آزمون تحلیل واریانس و آزمون توکی تجزیه وتحلیل شد.یافته ها: 81 نفر از افراد مطالعه شده آپاندیسیت حاد و 24 نفر آپاندیسیت عادی داشتند. از میان افراد مبتلا به آپاندیسیت حاد، در 65 نفر سطح سرمی پروتئین فعال سی افزایش یافته و در 16 نفر سطح سرمی پروتئین فعال سی عادی بود. در این مطالعه حساسیت و ویژگی پروتئین فعال سی به ترتیب 80 درصد و 63 درصد بود.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد سنجش سطح سرمی پروتئین فعال سی می تواند در تشخیص آپاندیسیت حاد سودمند باشد.

اهداف: بی خوابی از اختلال های شایعی است که ارتباط آن با افسردگی و اضطراب از گذشته مورد توجه پژوهشگران بوده است. این پژوهش با هدف بررسی نقش افسردگی و اضطراب در پیش بینی بی خوابی زندانیان انجام شده است.مواد و روش ها: در این پژوهش 110 نفر به روش نمونه گیری در دسترس به عنوان نمونه انتخاب شدند. این افراد پرسش نامه کیفیت خواب پیتزبورگ و پرسش نامه افسردگی بک و پرسش نامه اضطراب بک را تکمیل کردند. داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه تجزیه وتحلیل شد.یافته ها: با توجه به نتایج، اضطراب و افسردگی با بی خوابی همبستگی معناداری (P<0.0001) دارد. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه به شیوه هم زمان نشان داد اضطراب و افسردگی قادر به پیش بینی بی خوابی است و 0.29 واریانس این متغیر را تبیین می کند.نتیجه گیری: با توجه به نقش افسردگی و اضطراب در بی خوابی، ارائه خدمات روان شناختی به منظور کاهش علائم افسردگی و اضطراب و عوامل زمینه ساز آن ضروری به نظر می رسد.

اهداف: مشکلات کنترل شناختی در نوجوانان مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه، لزوم توجه بیشتر به روش های درمانی جدید را در این اختلال برجسته می کند. هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر آموزش حافظه کاری هیجانی بر کنترل شناختی نوجوانان مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه است.مواد و روش ها: به منظور انجام پژوهش، 5 نوجوان (3 دختر و 2 پسر) مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه از یکی از مراکز آموزش کودکان کار در شهر کرج به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. تشخیص گذاری این افراد با استفاده از ابزارهای تشخیصی (مصاحبه بالینی ساختاریافته برای اختلال های محور یک و مقیاس تاثیر حوادث) صورت گرفت. افراد انتخاب شده به صورت انفرادی، طی 20 جلسه تحت آموزش حافظه کاری هیجانی قرار گرفتند. همه افراد در سه مرحله (پیش از آموزش و پس از آموزش و پیگیری) با آزمون Go/Nogo ارزیابی شدند. برای تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون اندازه گیری مکرر استفاده شد.یافته ها: نتایج آزمون اندازه گیری مکرر نشان داد آموزش حافظه کاری هیجانی منجر به کاهش معنادار زمان واکنش پاسخ های درست آزمودنی ها از مرحله پیش آزمون (M=402) تا پس آزمون (M=402) و پیگیری (M=113.80) شده است (P<0.001، F=359.60).نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش حاضر می توان گفت آموزش حافظه کاری هیجانی گزینه مناسبی برای افزایش توانایی کنترل شناختی نوجوانان مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه است. پیشنهاد می شود از این آموزش برای گروه های بالینی دیگر و با حجم بیشتر بهره گرفت.

اهداف: پردازش شاخص های مغزی هنگام بیهوشی سبب القای بیهوشی با دز کمتر داروهای خواب آور می شود و تهوع و استفراغ پس از عمل را کاهش می دهد. این مطالعه با هدف بررسی ارتباط بین عمق بیهوشی با شدت تهوع و استفراغ پس از عمل طراحی و اجرا شد.مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی تحلیلی روی 57 بیمار صورت گرفت که در بیمارستان دکتر بهشتی سبزوار تحت عمل جراحی فتق بودند و به صورت در دسترس انتخاب شدند. عمق بیهوشی با شاخص دو طیفی مانیتورینگ و در فواصل 5 دقیقه ای ثبت شد. شدت تهوع و استفراغ در ریکاوری 6 ساعت اول پس از عمل ثبت شد. داده ها با استفاده از نسخه 18 نرم افزار آماری SPSS و آزمون واریانس تجزیه وتحلیل و سطح معنی داری 0.05 در نظر گرفته شد.یافته ها: 57 بیمار با میانگین سنی و انحراف معیار 13.46±45.54 سال بررسی شدند. 36 نفر از بیماران مرد و 21 نفر زن بودند. بین میانگین مقادیر عمق بیهوشی در سطوح شدت تهوع و استفراغ در ریکاوری تفاوت معناداری مشاهده نشد (P=0.179). درحالی که در 6 ساعت اول بعد از عمل جراحی تفاوت معنی داری وجود داشت (P=0.003).نتیجه گیری: با مانیتورینگ عمق بیهوشی و حفظ آن در محدوده مناسب می توان تهوع و استفراغ بعد از عمل جراحی را کاهش داد.

اهداف: در سال های اخیر پیشرفت های شگرفی در زمینه فرایندهای غشایی صورت گرفته و کاربرد این فناوری در تصفیه آب به طور فزاینده ای افزایش یافته است. هدف از این مطالعه، تعیین کیفیت فیزیکی و شیمیایی و میکروبی آب آشامیدنی خروجی دستگاه های آب شیرین کن بخش خصوصی شهرستان ساوه معروف به ایسین و مقایسه نتایج با استانداردهای ایران است.مواد و روش ها این پژوهش از نوع توصیفی مقطعی است که 15 نمونه در هر روز، به مدت 7 ماه در سال 1393-1394 سنجش شد. آزمایش های فیزیکی و شیمیایی بر اساس روش های استاندارد آب وفاضلاب صورت گرفت. آزمایش های میکروبی کلی فرم کل و کلی فرم مدفوعی با روش تخمیر چندلوله ای و باکتری های هتروتروف به روش پورپلیت انجام گرفت.یافته ها نتایج نشان داد میانگین مقدار متغیر فیزیکی کدورتNTU 0.1 ، میانگین متغیرهای شیمیایی هدایت الکتریکی(ms/cm)، سختی کل، سختی کلسیم و سختی منیزیم (میلی گرم بر لیتر کربنات کلسیم)، قلیایی بودن، کلسیم، منیزیم، فلوراید، فسفات، نیترات، نیتریت، سولفات، پتاسیم، سدیم، کلرید، کلر باقی مانده برحسب میلی گرم بر لیتر و pH به ترتیب 476، 103.06، 78.89، 9.80، 76.42، 37.28، 2.45، 0.11، 0.10، 8.3، 0.003، 37.71، 0.37، 68.23، 62.19، 0.74، 7.6، میانگین متغیرهای میکروبی کلی فرم مدفوعی (0) و کلی فرم کل (0) MPN/100ml و باکتری های هتروتروف CFU/ml 2.5(HPC) بود.نتیجه گیری: با توجه نتایج می توان گفت که کیفیت بهداشتی دستگاه آب شیرین کن در ساوه مشکل آفرین نیست. غلظت تمام متغیرهای اندازه گیری شده با استانداردهای ملی مطابق است و وضعیت مطلوبی دارد.

اهداف: در سال های اخیر، یافتن ترکیبات جدید با منشأ گیاهی در درمان و پیشگیری از بیماری ها، مدنظر محققان قرار گرفته است. هدف مطالعه حاضر بررسی توان آنتی اکسیدانی و ضدالتهابی گیاهان ناخنک و زبان گنجشک است که در طب سنتی استفاده می شود.مواد و روش ها: در این پژوهش، پس از تهیه عصاره اتانولی گیاهان ناخنک و زبان گنجشک به روش خیساندن، میزان توان آنتی اکسیدانی گیاهان با روش ارزیابی احیای یون مس و قدرت ضدالتهابی آن ها با آزمون ممانعت از تغییر شکل پروتئین آلبومین گاوی، اندازه گیری شد.یافته ها: نتایج نشان داد هر دو گیاه اثر آنتی اکسیدانی و ضدالتهابی دارند. فعالیت آنتی اکسیدانی و ضدالتهابی به غلظت عصاره ها وابسته است و با افزایش غلظت عصاره ها، خاصیت آنتی اکسیدانی و ضدالتهابی آن ها افزایش می یابد. بیشترین میزان ترکیبات فنلی در هر گرم عصاره خشک گیاه زبان گنجشک 0.047 میلی گرم است. این گیاه بیشترین اثر آنتی اکسیدانی (0.045±0.714) را دارد. بیشترین میزان ترکیبات فلاونوئیدی در گیاه ناخنک 9.23 میلی گرم است. این گیاه بیشترین اثر ضدالتهابی (0.033±0.217) را دارد.نتیجه گیری: استفاده از روش های غربالگری همانند روش های ذکر شده، فرصتی برای یافتن ترکیبات فعال با چند اثر متفاوت را فراهم خواهد کرد.