تازه های علوم شناختی
سال:1395 | دوره:18 | شماره:2 (مسلسل 70) |تعداد مقالات:10

هدف: پژوهش حاضر با هدف آزمون روان سنجی نسخه ی تجدیدنظر شده ی مقیاس ارزیابی استرس SAM-R؛ رویلی، روسچ، جاریکا و واگان، 2005 در بین گروهی از دانشجویان ایرانی اجرا شد.روش: در مطالعه ی همبستگی حاضر ،300 دانشجوی کارشناسی (138 پسر و 162 دختر) به نسخه ی تجدیدنظر شده ی مقیاس ارزیابی استرس ، نسخه ی جامع پرسش نامه ی هیجانات پیشرفت AEQ؛ پکران، گوئتز و پری، 2005) و پرسش نامه ی باورهای خودکارآمدی تحصیلی ASEBQ، زاژاکووا، لینچ و اسپنشاد، 2005 پاسخ دادند. روایی عاملی مقیاس ارزیابی استرس با روش های آماری تحلیل عامل اکتشافی و تحلیل عامل تاییدی و همسانی درونی با ضرایب آلفای کرونباخ تعیین و برای مطالعه ی روایی این سازه نیز ضریب همبستگی بین ابعاد مقیاس ارزیابی استرس با هیجانات پیشرفت مثبت و منفی و باورهای خودکارآمدی تحصیلی گزارش شد.یافته ها: تحلیل مولفه های اصلی با استفاده از چرخش واریماکس نشان داد که مقیاس ارزیابی استرس از سه عامل تهدید، چالش و منابع تشکیل شده است. شاخص های برازش تحلیل عامل تاییدی بر پایه ی نرم افزار AMOS، وجود این عوامل سه گانه را تایید و نتایج همبستگی بین ابعاد مقیاس ارزیابی استرس با هیجانات پیشرفت مثبت و منفی و خودکارآمدی تحصیلی، به طور تجربی، از روایی سازه حمایت کرد. مقادیر ضرایب همسانی درونی این سازه برای عوامل تهدید، چالش و منابع به ترتیب 0.85، 0.82 و 0.79 به دست آمد.نتیجه گیری: در مجموع، نتایج مطالعه ی حاضر نشان داد که این سازه برای سنجش مفهوم ارزیابی های شناختی دانشجویان ایرانی ابزاری روا و پایاست.

هدف: پژوهش ها وجود اختلال در فرآیند پردازش اطلاعات تهدیدآمیز و سوگیری توجه به این محرک ها را در افراد مبتلا به اختلال وسواسی-جبری نشان می دهند. با توجه به نقش برجسته ی محرک های چندش آور در تداوم اختلال وسواسی-جبری، تحقیق بیشتر در ارزیابی توجه دیداری این افراد به این نوع محرک ها ضروری است. اما به منظور ساخت و اعتباریابی تصاویر چندش آور (همسان شده با تصاویر خنثا)، هدف این پژوهش پاسخ گویی به این سوال است که برای ارزیابی توجه دیداری افراد مبتلا به اختلال وسواسی-جبری، تصاویر چندش آور مناسب کدام اند؟روش: بدین منظور ابتدا با جست وجو در سایت های اینترنتی، 113جفت تصویر چندش آور-خنثا ،که از نظر اندازه، وضوح گرافیکی، پیچیدگی و پس زمینه با هم همسان شده بودند، تهیه شدند. اعتبار ظاهری تصاویر را پنج متخصص روان پزشک و دکترای روان-شناسی بالینی ارزیابی کردند. سپس برای ارزیابی اعتبار درونی، 80 تصویر چندش آور و 73 تصویر خنثا، که به نظر متخصصان معیارهای لازم را داشتند، در اختیار 20 فرد مبتلا به اختلال وسواسی-جبری (12 نفر با مناسک شست وشو و 12 نفر بدون مناسک شست وشو) و 20 فرد غیر مبتلا قرار داده و از آنها خواسته شد تا بر اساس معیارهای پرسش نامه ی خودارزیابی SAM، تصاویر را بر اساس چهار بعد خوشایندی، برانگیختگی، چندش آوری و تهدیدآمیزی از یک (کمترین) تا نه (بیشترین) ارزیابی کنند.یافته ها: ارزیابی اعتبار ظاهری و افتراقی و همچنین پایایی محاسبه شده نشان داد که تصاویر هیجانی-خنثای مورد استفاده در این پژوهش از اعتبار و پایایی مناسبی برخوردارند.نتیجه گیری: تصاویر منتخب هیجانی-خنثا در این پژوهش می توانند محرک های مناسبی برای ارزیابی سوگیری توجه و پردازش اطلاعات دیداری افراد مبتلا به اختلال وسواسی-جبری با مناسک شست وشو باشند.

هدف: در این مطالعه تلاش شد تا با استفاده از یک مدل شناختی مبتنی بر هیجان، با عنوان ماشین یادگیر عاطفی مغز و همچنین عوامل کسب اعتماد مخاطب به خبر، ماشینی طراحی شود که خروجی آن سطحی از اعتماد به خبر را پیشبینی کند.روش: در این پژوهش، عوامل اعتمادساز خبر، از طریق پاسخ 110 نفر از خبرگان خبر رسانهی ملی به پرسشنامه، ارزشگذاری شد. بر این اساس، با استفاده از ماشین یادگیر عاطفی مغز (BEL)، یک مدل شناختی طراحی و اجرا شد. برای تعیین اختلاف نتایج آزمایش ماشین با نتایج خبرگان ، دو آزمون «منویتنی» و «کلوموگروف-اسمیرنوف» و برای مدلسازی مساله، نرمافزار متلب به کار رفت.یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که ضریب همبستگی شش مولفه« بیطرفی و بیغرضی»، « سانسور»، «صحت»، «جامعیت»، « موثق بودن منبع» و «جذابیت در ارائهی خبر» با اعتماد مخاطب به خبر بسیار قوی است. نتایج دادههای آموزشی ماشین نیز حاکی از آن بود که این ماشین با خطای کمتر از 0.002 آموزش داده شده و خروجی دادههای تست نیز نشان داد که خروجی مدل شناختی طراحیشده تفاوتی با پرسشنامه خبرگان ندارد و ماشین بادقت مناسب طراحی شده است.نتیجه گیری: با توجه به اهمیت سنجش اعتماد مخاطب به اخبار، با استفاده از فنآوری اطلاعات و یک مدل شناختی میتوان ابزاری ساخت تا قادر باشد قبل از پخش خبر، موضوع را از لحاظ سطح اعتماد مخاطبان ارزیابی و اعتماد آنها را به خبر پیشبینی کند.

هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسی میزان شیوع اختلالات شخصیت و رابطه آن با سبکهای دلبستگی در مراجعین به کلینیک های روانشناختی شهر تهران بود.روش: در این پژوهش پیمایشی 463 نفر از جامعه مراجعین به کلینیکهای روان-شناختی شهر تهران به صورت نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند و برگه های اطلاعات جمعیت شناختی، پرسشنامه بالینی چندمحوری میلون 3 (MCMI-III) و پرسشنامه سبک دلبسنگی کولینز و رید را تکمبل کردند. در پایان، نتایج تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: نتایج نشان میدهند که میزان شیوع اختلالات شخصیت وابسته 1.1 ، نمایشی 35.4 ، اسکیزوئید 1.7 ، دوریگزین 0.4، افسرده 6.9 ، خودشیفته 4.3، دگرآزار 0.4، وسواسی 15.6 و منفیگرا 0.9 درصد است. میزان شیوع در مورد اختلال شخصیت ضد اجتماعی، خودآزار، اسکیزوتایپال، مرزی و پارانوئید صفر درصد است. همچنین بین سبک دلبستگی ایمن، ناایمن اجتنابی و ناایمن دوسوگرا و اختلالات شخصیت رابطه معنادار وجود دارد.نتیجه گیری: توجه به میزان شیوع این اختلالات و سبکهای دلبستگی در تشخیص و درمان اختلالات شخصیت موثر است.

هدف:اختلالات زبانی از نقایص شناختی بیماران اسکیزوفرنیاو از ویژگی های تشخیصی این بیماری به شمار می رود. در این مطالعه،با هدف بررسی پردازش واژگانی-معنایی، به عنوان یکی از توانایی های زبانی نیمکره ی راست مغز، عملکرد بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیا با افراد سالم مقایسه شد.روش:در پژوهش پیش رو،120 آزمودنی (60 بیمار مبتلا به اسکیزوفرنیا و 60 فرد سالم) شرکت داشتند که بر اساس سن، جنس و میزان تحصیلات همگن شده بودند. آزمون مورد استفاده در این پژوهش، آزمون واژگانی-معنایی شامل 11 اسم از حوزه ها ی معنایی مختلف بودکه برای هر واژه ،علاوه بر تصویر واژه ی هدف، تصویر پنج واژه ی مرتبط نیز ارائه شده بود (دو واژه ی هم پایه ی معنایی، یک عملکرد مربوط به واژه ی هدف، یک واژه ی هم پایه ی آوایی و یک واژه ی هم پایه ی بصری)که آزمودنی می بایست پس از شنیدن واژه ی هدف، به تصویر مربوط به آن اشاره کند. پاسخ ها با نرم افزار SPSSتجزیه و تحلیل شدند.یافته ها:نتایج آزمون تی مستقل نشان داد کهبین بیماران اسکیزوفرن و افراد سالم در پردازش واژگانی-معنایی تفاوت معنادار وجود دارد. از میان متغیرهای دموگرافیک، متغیر جنسیت و میزان تحصیلات،تفاوت معناداری بین بیماران و افراد سالم به وجود نیاورد، اما براساس آزمون آماری تحلیل واریانس دو طرفه، متغیر سن به ایجاد تفاوت معنادار میان بیماران و افراد سالم منجر شد.نتیجه گیری:بنابر نتایج این مطالعه، بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیا در پردازش واژگانی-معنایی دچار اختلال هستند که این با نتایج مطالعاتی که بیان می دارند بیماران اسکیزوفرن اختلال واژگانی-معنایی دارند،هم سوست.

مقدمه: از دیدگاه روان شناسی زبان اخیرا برای شناخت انواع مهارت های درک و بیان نوای گفتار در زبان های مختلف استفاده شده است. پژوهش حاضر اولین مطالعه با هدف بررسی توانایی درک و بیان کاربرد نوا در کودکان بهنجار 5 تا 10 ساله فارسی زبان بر مبنای دیدگاه روان شناسی زبان است.روش: مطالعه مقطعی حاضر روی 30 دختر و 30 پسر بهنجار فارسی زبان در گروه های سنی 6-5، 8-7 و 10-9 سال اجرا شد. ابتدا تکالیف نوای پایانی، احساس، مرزبندی و تاکید ویژه در دو بخش درک و بیان با توجه به عملکرد های نوای گفتار در فارسی با الگوبرداری از رویکرد روان شناسی زبان توسط محققان طراحی سپس اجرا شد.یافته ها: امتیاز کودکان 6-5 و 8-7 سال در تکالیف درک و بیان کاربرد نوا به استثنای بیان تاکید ویژه بالاتر از 12 (سطح شانس) بود؛ اما کودکان 10-9 سال در تمام تکالیف نزدیک به سقف امتیازها را کسب کردند. تفاوت میانگین امتیازها به تفکیک سنین تنها در تکالیف نوای پایانی و تاکید ویژه معنادار بود (p£0.05) در تکالیف نوای پایانی و تاکید ویژه، بین امتیازهای درک و بیان همبستگی معناداری مشاهده شد (p=0.00)نتیجه گیری: توانایی درک و بیان کاربرد نوا در کودکان بهنجار فارسی زبان با افزایش سن پیشرفت می کند. به نظر می رسد عملکرد کودکان فارسی زبان در درک و بیان انواع کاربردهای نوا در 6-5 سالگی فراتر از شانس است اما اکتساب مهارت بیان تاکید ویژه تا 10 سالگی به تاخیر می افتد.

هدف: پژوهش حاضر با هدف مطالعه ی اثر فعالیت های پروژه ی طیف بر ارتقای هوش های چندگانه ی کودکان پیش دبستانی مبتلا به اختلال یادگیری عصب روان شناختی تحولی انجام شد.روش: طرح تحقیق از نوع آزمایشی با دو گروه آزمایش و کنترل و مراحل پیش آزمون و پس-آزمون بود. برای اجرای پژوهش،56 کودک دارای اختلال یادگیری عصب- روان شناختی از جامعه ی کودکان پیش دبستانی شهر اصفهان به شیوه ی نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای و براساس نمره ی برش 57 در مقیاس کارکردهای اجرایی برای کودکان پیش دبستانی انتخاب و با روش تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جای داده شدند. فعالیت های پروژه ی طیف که شامل هفت نوع فعالیت بود ، برای گروه آزمایش طی 12 هفته اجرا شد. ابزارهای پژوهش چک لیست هوش های چندگانه ی گاردنر و نسخه ی والدین مقیاس کارکردهای اجرایی کودکان پیش-دبستانی بود.یافته ها: داده ها با روش های آماری توصیفی و استنباطی(تحلیل کوواریانس چندمتغیره) تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد که فعالیت های پروژه ی طیف بر ارتقای هوش های چندگانه ی کودکان دارای اختلال یادگیری عصب روان شناختی اثربخش بوده است.نتیجه-گیری: توصیه می شود تا برای ارتقای هوش چندگانه، فعالیت های پروژه ی طیف به والدین و مربیان کودکان پیش دبستانی، به ویژه کودکان مبتلا به اختلالات یادگیری، آموزش داده شود.

مقدمه: هدف از این پژوهش مقایسه میزان دقت پرتاب آزاد بسکتبال دانش آموزان پسر همسو ودگر سو از نظر چشم و دست می باشد.روش: تعداد 60 نفر شرکت کننده از دانش آموزان پسر سال سوم متوسطه اداره آموزش و پرورش ناحیه شش مشهد که داوطلب و واجد شرایط انتخاب و با توجه به همسویی و دگرسویی به دو گروه طبقه بندی شدند. تکلیف مورد نظر دقت پرتاب آزاد بسکتبال از نقطه پنالتی یا شوت یک دست بود. شرکت کنندگان پس از آموزش طی 5 روز متوالی در هرروز 30 پرتاب انجام دادند و پس از آن 10 پرتاب دیگر به عنوان امتیاز دقت پرتاب آزاد در نظر گرفته شد.یافته ها: نتایج نهایی نشان داد بین عملکرد پرتاب دو گروه همسو و دگرسو اختلاف معناداری وجود دارد (p=0.5, F=24.821)نتیجه گیری: با شناخت ویژگی ها و خصوصیات افراد، می توان فعالیت های مورد نظر را بر اساس تفاوت های فردی ورزشکار طراحی کرد که منجر به تسریع دررشد و تعالی ورزشکاران می شود.