دانش مدیریت
سال:1386 | دوره:20 | شماره:76 |تعداد مقالات:7

الگوریتم مورچگان یک روش فرا ابتکاری است که بر اساس رفتار مورچه های طبیعی عمل می نماید. در این مقاله از این الگوریتم به منظور بهینه یابی قابلیت اطمینان در سیستم های سری با انتخاب های چندگانه در مورد هر زیرسیستم استفاده شده است، طوریکه انتخاب تکنولوژی به گونه ای صورت می گیرد تا قابلیت اطمینان با در نظر گرفتن محدودیت بودجه حداکثر گردد. این مساله یک مساله برنامه ریزی صفر و یک غیر خطی می باشد که از مسایل NP- hard محسوب می شود. در الگوریتم مورچگان توسعه داده شده، هر مورچه مصنوعی بر اساس اطلاعاتی که از مورچه های قبلی دریافت می نماید و با توجه به تابع هدف مساله اقدام به ایجاد یک جواب می نماید؛ این جواب تضمینی ندارد که موجه باشد، لذا ابتدا با یک مکانیزم مناسب با یک جواب همسایه موجه جایگزین می شود و سپس با استفاده از یک روش جستجوی محلی بهبود می یابد. این روش با تنها روش فرا ابتکاری موجود که یک الگوریتم مورچه می باشد مقایسه شده است؛ نتایج محاسباتی نشان می دهد که الگوریتم ارایه شده می تواند جواب های دارای کیفیت را برای مسایل با ابعاد بزرگ در زمانی کوتاه بدست آورد.

یکی از موضوعات مورد توجه در سیستم های اطلاعاتی، شناسایی عامل هایی است که منجربه موفقیت پیاده سازی این سیستم ها می شوند. مقاومت کارکنان دربرابر تغییر از عوامل مهمی است که ممکن است در مسیر پیاده سازی سیستم های اطلاعاتی مشکل ساز شود. این مقاله از طریق مطالعات پیمایشی به بررسی ارتباط بین دلایل مقاومت و نوع سیستم های اطلاعاتی پرداخته و میزان اهمیت هریک از راهبردهای افزایش سطح پذیرش را در سیستم های اطلاعات مدیریت (MIS) و تراکنشی (TPS)، از دیدگاه مدیران سنجیده است. نتایج حاصله از این مطالعه، حاکی است که، MIS و TPS، به دلایل متفاوتی مورد مقاومت واقع می شوند و درعین حال اثر بخشی راهبردهای مختلف نیز در آن ها متفاوت است. این تحقیق به شناسایی دلایل مقاومت و تبیین راهبردهای مناسب هر سیستم می پردازد و الگویی را برای پیاده سازی موفق سیستم های اطلاعاتی ارایه می دهد.

رشد و توسعه همواره یکی از اهداف مهم هر بنگاه اقتصادی بشمار می آید. اما چالش های دنیای امروز از جمله کمیابی منابع و افزایش رقابت، شرکت ها را بر آن داشته است تا در جستجوی منابع پایدارتری برای کسب مزیت رقابتی خود باشند. در این راستا، شرکت ها به استراتژی های تنوع و به عبارتی، ایجاد کسب و کارهای جدید اما مرتبط- در جهت ایجاد هم افزایی و استفاده بهینه از امکانات و ظرفیت های خود- روی آورده اند. لذا، سوال اینجاست که استراتژی های تنوع چگونه می تواند درکسب مزیت رقابتی به آنها کمک کند. گام اول در پاسخ گویی به این سوال، یافتن یک رویکرد تئوریکی مناسب است که بتواند چگونگی ایجاد مزیت رقابتی را در شرکت های چند کسب و کاره توضیح دهد. در این مقاله سعی شده است تا با تشریح موضوع و مقایسه اجمالی رویکردهای مختلف به ارایه یک چارچوب نظری مناسب دست یابیم.

محور، رکن و کانون اصلی وظایف مدیریت «تصمیم گیری» است. این مقوله برای مدیریت، سازمانها و نظام ها امری بسیار مهم و حیاتی محسوب می شود. هر چه قلمرو و دامنه اتخاذ تصمیم گسترده و چشم انداز آن وسیع تر باشد، آن تصمیم از اهمیت و حساسیت بیش تری برخوردار خواهد بود. تصمیم های راهبردی دارای چنین ویژگی هایی هستند. نظر به اهمیت و حساسیت این تصمیمات در قلمرو نظام اجتماعی و وجود خلا تحقیقاتی در این زمینه، جا دارد برای شناخت، الگوسازی و الگوبرداری از الگوهای موفق تصمیم گیری راهبردی به مطالعه و پژوهش علمی پیرامون ویژگی های آن ها اقدام شود. به همین منظور این مقاله که برگرفته از یک پروژه تحقیقاتی است، بر آن شده است تا، خلاصه ای از یافته ها و نتایج حاصل از تحقیق علمی پیرامون ویژگی های الگوی تصمیم گیری راهبردی امام خمینی (ره) را ارایه و سپس آن را با برخی از الگوهای تصمیم گیری راهبردی در مدیریت نوین مقایسه نماید.

قلمرو رقابتی که سازمان ها در سال های اخیر با آن مواجهند، در سطح بالایی از پویایی و بالندگی توصیف شده است. برای بقا در چنین شرایطی، استمرار و پایداری در مزیت رقابتی از طریق توسعه ظرفیت های فردی و سازمانی، ضرورت یافته است. در این راستا، برخی از اندیشمندان و صاحب نظران معاصر اظهار می دارند که دانش، منبع عمده کسب مزیت رقابتی پایدار محسوب می شود و به منظور دستیابی سازمان ها به چنین مزیتی، فرایند مدیریت دانش می تواند به عنوان یک فرصت استراتژیک، مورد توجه قرار گیرد. بررسی مطالعات انجام شده نشان می دهند، سازماندهی بر اساس تیم های کاری یک گرایش جدید در تسهیل مدیریت دانش است. اما، نکته حایز اهمیت آن است که سازماندهی به وسیله تیم های کاری به تنهایی کافی نیست. بلکه تیم های کاری خود باید از خصوصیات و ویژگی های خاصی برخوردار باشند تا بتوانند هدف مورد نظر را تحقق بخشند. بنابراین، هدف اصلی این تحقیق شناسایی و بررسی ویژگی های تیم های کاری در تسهیل مدیریت دانش است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از رگرسیون خطی چند متغیره و تحلیل عاملی استفاده شده و برای آزمون فرضیه ها، داده ها در دو فاز خلق و فاز انتقال و یکپارچگی دانش تجزیه و تحلیل شده اند. برخی از نتایج تحقیق عبارتند از: وجود مهارت های مکمل و نیز فضای اعتماد در بین اعضای تیم های کاری از مهم ترین عوامل در تسهیل مدیریت دانش (در هر دو فاز) بودند. لیکن، ویژگی خودمدیریتی و استقلال و آزادی عمل اعضا به عنوان عوامل موثر فقط در فاز خلق دانش شناخته شدند.

امروزه فناوری اطلاعات علاوه بر تسهیل امور عملیاتی، نقشی استراتژیک در تحقق اهداف کسب و کار سازمان ها دارد به طوری که سازمان ها به منظور تحقق نقش استراتژیک فناوری اطلاعات، ملزم به تدوین برنامه استراتژیک فناوری اطلاعات هستند. بدین ترتیب برنامه ریزی استراتژیک فناوری اطلاعات نقشی حیاتی در ایجاد همراستایی بین کاربری های فناوری اطلاعات با استراتژی های کسب و کار سازمان دارد. تا کنون چارچوب های متفاوتی برای تدوین برنامه استراتژیک فناوری اطلاعات ارایه شده است ولی هنوز سازمان ها در تدوین این برنامه حیاتی با مشکلاتی مواجه هستند که نهایتا این مشکلات منجر به شکست برنامه های تدوین شده می گردد. مقاله حاضر سعی دارد با شناسایی عوامل سازمانی موثر بر موفقیت برنامه ریزی استراتژیک فناوری اطلاعات و با استفاده از تکنیک آماری مدل معادلات ساختاری، مدلی را برای موفقیت برنامه ریزی استراتژیک فناوری اطلاعات ارایه دهد. مدل ارایه شده تلاشی است که برای اولین بار ارایه شده و هیچ مدل مشابهی در تحقیقات داخل یا خارج از کشور ارایه نشده است. همچنین عوامل سازمانی موثر هم، با بررسی تحقیقات مختلف و یکپارچه سازی نتایج آن ها شناسایی و گردآوری شده است.

در تحقیقات مختلف و از جنبه سطح بررسی، رقابت پذیری در سه سطح ملی (کشوری)، صنعت و بنگاه (سازمان/ شرکت) مورد توجه قرار گرفته است. در این میان سطح بنگاه بیشتر از دو سطح دیگر مورد مداقه واقع شده است، بر همین اساس در این مقاله نیز ضمن بررسی کلی رقابت پذیری در سطوح ملی و صنعت، به بررسی عمقی آن در سطح بنگاه خواهیم پرداخت. از جنبه رویکرد بررسی، عمدتا بر اساس دو رویکرد محتوایی و فرایندی به شناسایی رقابت پذیری پرداخته شده است، بر مبنای رویکرد اول در شناسایی رقابت پذیری همواره باید بر نیازهای بازار و محیط تاکید شود در حالیکه در رویکرد دوم، بجای تمرکز بر تحلیل رقابت، فرایند دستیابی به شرایط رقابتی مورد توجه قرار می گیرد. در این مقاله در قالب بعد یا جنبه سوم شناسایی رقابت پذیری، مولفه های رقابت پذیری بنگاه در دو نوع تشکیل دهنده و تاثیرگذار دسته بندی شده اند. نکته قابل توجه این است که یک سری از مولفه ها که در سطح ملی به عنوان مولفه های تشکیل دهنده رقابت پذیری هستند ممکن است در سطوح صنعت و بنگاه به عنوان مولفه های تاثیرگذار بوده و بر عکس برخی از مولفه ها که در سطح بنگاه به عنوان مولفه های تاثیرگذار تلقی می شوند ممکن است در سطوح صنعت و ملی به عنوان مولفه های تشکیل دهنده باشند.