از 14 گاوداری استان اصفهان، نمونه هایی از سبوس گندم و تفاله چغندر تهیه شد که به عنوان منابع فیبری علوفه ای غیر علوفه ای که در تغذیه نشخوارکنندگان استفاده می شود. اجزای فیبری نمونه ها با روش های رایج اندازه گیری شدند. نیتروژن غیر پروتئینی (A)، نیتروژن با تجزیه پذیری سریع (B1)، نیتروژن با تجزیه پذیری متوسط (B2)، نیتروژن با تجزیه پذیری آهسته (B3) و نیتروژن غیر قابل دسترس پروتئین خام (CP) بر اساس روش مدل پروتئین و کربوهیدرات ویژه کورنل به دست آورده شد. آنالیز آماری و ضرایب همبستگی بین مواد فیبری و اجزای نیتروژن برای تمامی نمونه ها انجام شد و داده ها در یک طرح کاملا تصادفی آنالیز شدند. اجزای فیبری و اجزای نیتروژنی نمونه های سبوس گندم بین گاوداری های مختلف، اختلاف معنی دار داشتند (P<0.001). به جز در قسمت نیتروژن غیرقابل دسترس، در مقایسه با اعداد موجود در جدول های CNCPS برای سبوس گندم، نیتروژن غیرقابل دسترس، B3 و NDF بیشتر ولی پروتئین خام و نیتروژن غیر پروتئینی تا اندازه ای کمتر ولی B2 به میزان قابل توجهی کمتر بود. پروتئین خام برابر و فیبر کمتر تفاله چغندرقند در این بررسی در مقایسه با گزارش های دیگر نشان دهنده فیبر محلول بیشتر و بنابراین دسترسی انرژی بیشتر در شکمبه در نمونه های جمع آوری شده بود. نیتروژن غیر پروتئینی، B1 و نیتروژن غیرقابل دسترسی در تفاله چغندر به طور معنی داری بیشتر از گزارش های دیگر بود. نتایج نشان داد که توجه به ترکیب شیمیایی فرآورده های جانبی، پیش از جیره نویسی، برای به حداکثر رساندن بازدهی تولید ضروری است.

تعیین ارزش غذایی مواد خوراکی در سیستم کربوهیدرات و پروتئین خالص کرنل (CNCPS) براساس بخشهای نیتروژن و کربوهیدرات آنها می باشد. به منظور تعیین بخشهای نیتروژن و کربوهیدرات برخی مواد خوراکی، آزمایشی انجام شد. مواد خوراکی مورد آزمایش عبارت از؛ یونجه، ذرت سیلو شده، کاه گندم، جو، کنجاله سویا، تخم پنبه، سبوس گندم، تفاله چغندرقند، پودر ماهی و کنجاله های تخم پنبه فشاری حاصل از چند کارخانه روغن کشی بودند. در این آزمایش، پروتئین خام، نیتروژن غیرپروتئینی (بخش A)، پروتئین حقیقی سریع تجزیه شونده در شکمبه (بخش B1)، پروتئین حقیقی متوسط تجزیه (بخش B2)، پروتئین حقیقی کند تجزیه (بخش B3)، پروتئین نامحلول در شوینده اسیدی (بخش C)، دیواره سلولی (NDF)، دیواره سلولی منهای همی سلولز (ADF) با روشهای آزمایشگاهی تعیین و کربوهیدراتهای غیرساختمانی (NSC) محاسبه شدند. درصد پروتئین خام مواد خوراکی کمتر از مقادیر جدولی سیستم کرنل بود. بخش A پروتئین در مواد خشبی، بر حسب درصدی از پروتئین خام، بویژه در یونجه، بالاترین مقدار بود. بخش B1 بر حسب درصد پروتئین خام در تخم پنبه و کنجاله های تخم پنبه، بالاتر از مواد خوراکی دیگر بود. کنجاله سویا، بالاترین مقدار بخش B2 پروتئین را داشت و کنجاله های تخم پنبه متوسط بودند. بخش B3 بر حسب درصدی از پروتئین خام، در پودر ماهی و تفاله چغندرقند بالاترین بود. کنجاله های تخم پنبه و تفاله چغندرقند و ذرت سیلو شده بالاترین مقادیر بخش C را داشتند. درصد دیواره سلولی و دیواره سلولی منهای همی سلولز در مواد خوراکی، بویژه در کنجاله های تخم پنبه، بالاتر از مقادیر جدولی سیستم کرنل بودند.

به منظور بررسی پاره ای از ویژگی های تغذیه ای کنجاله کانولا و نیز کیفیت پروتیینی این کنجاله در مقایسه با کنجاله پنبه دانه آزمایشی در دو مرحله صورت گرفت. در مرحله نخست اندازه گیری مقدار گلوکوزینولات کنجاله کانولا و ارزیابی پارامتر های CNCPS کنجاله های کانولا و پنبه دانه انجام گرفت. در مرحله دوم یک طرح کاملا تصادفی با 4 تیمار شامل سطوح صفر درصد (شاهد)، 33 درصد، 66 درصد و 100 درصد کنجاله کانولا به جای کنجاله پنبه دانه و 5 تکرار (بره آتابای با میانگین وزنی 0.5± 31 کیلوگرم) در هر تیمار به منظور بررسی اثرات سطوح مختلف کنجاله کانولا بر روی مقدار هورمون های تیروییدی T3 و T4 انجام شد. نتایج آزمایش های مرحله نخست نشان داد که مقدار کل گلوکوزینولات های آلیفاتیک در کنجاله کانولای مورد نظر 14.75 میکرومول بر گرم است. اندازه گیری پارامترهای CNCPS نیز نشان دهنده اختلافاتی در بعضی از بخش های پروتیینی از جمله بخش B2 بین این دو کنجاله می باشد. در مرحله دوم آزمایش نتایج نشان دادند که از لحاظ هورمون های تیروییدی هیچگونه اختلاف معنی داری بین تیمارهای آزمایشی وجود ندارد (P>0.05). لذا می توان از کنجاله کانولا به عنوان یک مکمل پروتیینی در جیره بره های پرواری استفاده کرد. بدون این که تاثیر منفی بر روی عملکرد تیرویید و مقدار هورمونهای مترشحه از آن داشته باشد.

هدف از این مطالعه مقایسه عملکرد گاوهای دوشائی بود که با جیره های فرموله شده توسط نرم افزارهای فرموله کننده جیره گاوهای شیری اسپارتن و سیستم کربوهیدرات و پروتئین خالص کرنل (CNCPS) تغذیه شدند. 16 راس گاو هلشتاین دوشا (8 گاو زایش دوم و 8 گاو زایش سوم با روزهای شیردهی 33±55 وزن زنده بدن 42±622 کیلوگرم، تولید شیر 1.8±31 کیلوگرم در روز)، در قالب طرح بلوک کاملا تصادفی با دو جیره فرموله شده و دو بلوک (بلوک یک و دو به ترتیب شامل 4 گاو زایش دوم و 4 گاو زایش سوم) در جایگاه انفرادی قرار گرفتند. پس از دوره سازش پذیری گاوها به طور انفرادی با هر یک از جیره های یک (اسپارتن) و دو (CNCPS) به مدت 90 روز با جیره کاملا مخلوط تغذیه شدند. میانگین مقدار شیر تولیدی گاوهای تغذیه شده با جیره های یک و دو به ترتیب 36.4±31.34 و3.7 ±31.4 کیلوگرم در روز، چربی شیر به ترتیب برابر 0.28±3.17 و 0.31±3.15 درصد و پروتئین شیر به ترتیب برابر 0.01±3.02 و 0.02±3.01 درصد بود که بین این میانگین های تفاوت ها معنی داری مشاهده نگردید (P<0.05). میانگین ماده خشک مصرفی گاوهای تغذیه شده با جیره های یک و دو به ترتیب 2.09±22.50 و 1.34±22.34 کیلوگرم در روز بود که تفاوت بین آنها معنی دار نبود (P<0.05). نرم افزارهای اسپارتن و CNCPS به ترتیب ماده خشک مصرفی را 0.97 و 1.73 کیلوگرم در روز کمتر از مقدار مصرف واقعی پیش بینی کردند. مقدار پروتئین مصرفی روزانه در بین جیره های یک و دو به ترتیب 3625 و 3470 گرم در روز بود (P<0.05). با وجود پیش بینی مقدار کمتر پروتئین برای تامین نیازهای گاوهای دوشا با CNCPS، این مقدار پروتئین برای تامین نیاز گاوها کافی بود و تاثیر منفی بر تولید و سایر صفات نداشت. از نظر اقتصادی، قیمت تمام شده هر کیلوگرم جیره متوازن شده به ازای هر کیلوگرم شیر تولیدی توسط نرم افزار1250) CNCPS ریال)، به طور معنی داری کمتر از اسپارتن (1380 ریال) بود (P<0.01). با توجه به نتایج این پژوهش، فرموله کردن جیره با نرم افزار CNCPS از نظر اقتصادی مقرون به صرفه بوده و استفاه از این نرم افزار در فرموله کردن جیره گاوهای دوشا نسبت به نرم افزار اسپارتن ارجح می باشد.

هدف از تحقیق حاضر، ارزیابی کیفیت پروتئین علوفه تازه و سیلو شده تاج خروس (amaranth) بر اساس سیستم کربوهیدرات و پروتئین خالص کرنل (CNCPS) و ضرایب گوارش پذیری آزمایشگاهی (برون تنی) با روش تیلی و تری بود. میزان پروتئین خام و پروتئین حقیقی در علوفه تازه به ترتیب 116 و 70 گرم در کیلوگرم ماده خشک و مقادیر پروتئین محلول و بخش های پروتئینی A، B1، B2، B3 و C نیز به ترتیب برابر 411، 395، 16، 349، 158 و 82 گرم در کیلوگرم پروتئین خام محاسبه گردید. گوارش پذیری ماده خشک و آلی و ماده آلی قابل هضم در ماده خشک در علوفه تازه، به ترتیب برابر 712، 677 و 586 گرم در کیلوگرم و میزان انرژی قابل سوخت و ساز 9.2 مگاژول در کیلوگرم ماده خشک بود. پس از سیلو کردن غلظت پروتئین خام، پروتئین محلول و بخش های A و B1 افزایش و مقادیر پروتئین حقیقی و بخش های B2، B3 و C کاهش یافت (P<0.05). ضریب گوارش پذیری ماده خشک نیز به طور معنی داری در علوفه سیلو شده پایین تر از علوفه تازه بود (P<0.05). از سوی دیگر، افزودن ملاس به علوفه سیلو شده موجب کاهش غلظت پروتئین خام، پروتئین حقیقی و بخش های B2، B3 وC ، و افزایش بخش های پروتئینی A وB1  و ضرایب گوارش پذیری گردید (P<0.05). با توجه به محتوای پروتئین خام متوسط و گوارش پذیری مناسب، گیاه تاج خروس قابلیت استفاده به عنوان علوفه برای تغذیه دام را داراست. سیلو کردن موجب کاهش گوارش پذیری و کیفیت پروتئین شد. به هر حال، افزودن ملاس چغندرقند کیفیت تخمیر علوفه سیلو شده را بهبود بخشید.

هدف از تحقیق حاضر، بررسی اثر خشک کردن، سیلو کردن و افزودن پلی اتیلن گلیکول (PEG) بر غیر فعال سازی تانن ها در پسماندهای پسته بود. ترکیب شیمیایی، کیفیت پروتئین و ترکیبات فنولیک در تیمارهای آزمایشی شامل پسماندهای پسته به صورت تازه، آفتاب خشک و سیلو شده به مدت 30 و 60 روز مورد مطالعه قرار گرفت. به علاوه، میزان قابلیت هضم ماده خشک و ماده آلی و انرژی قابل متابولیسم با PEG و بدونPEG ، برآورد گردید. کیفیت پروتئین بر اساس سیستم CNCPS تعیین شد. پس از سیلو کردن مقادیر کربوهیدرات های محلول در آب، دیواره سلولی، دیواره سلولی بدون همی سلولز، بخش های پروتئینی B3 و C کاهش (P<0.05)، اما میزان بخش های پروتئینی A و B1 افزایش یافت (P<0.05). با خشک کردن پسماندهای پسته مقادیر دیواره سلولی، دیواره سلولی بدون همی سلولز، لیگنین، پروتئین نامحلول در شوینده خنثی، پروتئین نامحلول در شوینده اسیدی و بخش پروتئینیC  افزایش، اما غلظت کربوهیدرات های محلول و بخش پروتئینی B2 کاهش نشان داد (P<0.05). سیلو کردن باعث کاهش میزان تانن متراکم، تانن قابل هیدرولیز، ظرفیت رسوب پروتئین ترکیبات فنولی، ضرایب قابلیت هضم و انرژی قابل متابولیسم گردید (P<0.05). اضافه کردن PEG به نمونه های آزمایشی، در زمان آزمایش تعیین ضرایب هضمی، باعث افزایش میزان قابلیت هضم و انرژی قابل متابولیسم شد (P<0.05)، که نشان دهنده اثر مثبت PEG است. بر اساس نتایج به دست آمده، پسماندهای پسته به صورت خشک یا سیلو شده قابلیت استفاده به عنوان خوراک دام را دارا می باشد. از سوی دیگر، افزودن پلی اتیلن گلیکول باعث بهبود ضرایب هضمی گردید.

این پژوهش بر اساس سیستم های رایج خوراکدهی نشخوارکنندگان، به بررسی تاثیر تانن های متراکم بر قابلیت دسترسی پروتئین خام علوفه اسپرس پرداخته است. فرآوری های مورد استفاده شامل پلی اتیلن گلیکول (وزن مولکولی 6000)، سدیم هیدروکسید، سدیم بیکربنات، پتاسیم پرمنگنات، خاکستر چوب، آب و اوره بود. توزیع پروتئین خام علوفه با استفاده از روش کیسه های نایلونی، سیستم پروتئین قابل متابولیسم و سیستم کربوهیدرات و پروتئین خالص کورنل (CNCPS) تعیین شد. کل ترکیبات فنولیک، کل تانن و تانن های متراکم علوفه شاهد به ترتیب 39.4، 38.5 و 21.3 گرم در کیلوگرم ماده خشک بود. در بین فرآوری های مختلف پلی اتیلن گلیکول و آب بیشترین تاثیر را در کاهش آنها داشتند. میزان تجزیه پذیری، تجزیه پذیری موثر و پروتئین قابل متابولیسم به صورت معنی داری ((p<0.05 در اثر فرآوری افزایش یافت. کاهش تانن های متراکم در اثر فرآوری سبب کاهش پروتئین غیرقابل دسترس در سیستم CNCPS شده و قابلیت استفاده از پروتئین خام را افزایش داد. کاهش میزان تانن های متراکم در این آزمایش قادر به افزایش قابلیت استفاده از پروتئین علوفه بود. فرآوری با پلی اتیلن گلیکول، آب و خاکستر چوب بیشترین تاثیر را بر افزایش قابلیت دسترسی نیتروژن داشت. بین این روش ها، فرآوری با آب می تواند به دلیل عدم مصرف مواد شیمیایی، توجیه اقتصادی و سهولت استفاده، در دامداری های کشور دارای کابرد باشد.

در دهه گذشته آنزیم های مختلفی در تغذیه نشخوارکنندگان و غیر نشخوارکنندگان مورد استفاده قرار گرفته است. برخی از آنها اثر مثبتی بر تولید حیوان داشتند. این پژوهش نیز به منظور مطالعه تاثیر تغذیه آنزیم ناتوزیم بر توان پرواری، قابلیت هضم و برخی متابولیت های شکمبه بره های نر ورامینی انجام گرفت. 24 راس بره نر ورامینی 3 تا 4 ماهه با میانگین وزن اولیه 22±1.5 کیلوگرم در قالب یک طرح کاملا تصادفی با سه جیره آزمایشی و 8 تکرار در هر جیره به مدت 84 روز تغذیه شدند. جیره های آزمایشی شامل جیره شاهد (بدون آنزیم)، جیره حاوی نیم گرم ناتوزیم در هر کیلوگرم خوراک و جیره حاوی یک گرم ناتوزیم در هر کیلوگرم خوراک بودند. جیره پایه با استفاده از نرم افزارCNCPS  گوسفندی متوازن شد. ماده خشک مصرفی و افزایش وزن روزانه بره ها اندازه گیری شده و قابلیت هضم جیره ها با اندازه گیری نشانگر خارجی اکسید کروم سه ظرفیتی تعیین گردید. پس از پایان آزمایش، از بره ها نمونه های مایع شکمبه گرفته شده و pH و نیتروژن آمونیاکی آنها اندازه گیری شد. نتایج به دست آمده نشان داد که جیره های آزمایشی اثر معنی داری بر افزایش وزن روزانه، ماده خشک مصرفی روزانه و ضریب تبدیل غذایی بره های نر نداشتند. همچنین قابلیت هضم چربی خام، پروتئین خام، دیواره سلولی، دیواره سلولی بدون همی سلولز، ماده آلی و ماده خشک جیره های مختلف تفاوت معنی داری نداشت. pH و نیتروژن آمونیاکی مایع شکمبه بره ها نیز به طور معنی داری تحت تاثیر جیره ها قرار نگرفت. بنابراین، استفاده از ناتوزیم تا سطح یک گرم در هر کیلوگرم خوراک تاثیر معنی داری بر بهبود عملکرد پروار بره های نر ورامینی نداشت.

این آزمایش به منظور تعیین اثرات فرآوری شیمیایی بر ناپدید شدن شکمبه ای ماده خشک، نشاسته و بخشهای کربوهیدرات سیستم کربوهیدرات و پروتئین خالص کرنل (CNCPS) دو رقم جو معمولی و بدون پوشینه انجام شد. برای عمل آوری دانه جو از سود، فرمالدئید و اوره، به ترتیب به مقدار 35، 4 و 35 گرم در کیلوگرم ماده خشک استفاده شد. سه راس قوچ بالغ نژاد زل مجهز به کانولای شکمبه ای که با 0.2±1 کیلوگرم ماده خشک در سطح نگهداری با 50% یونجه خشک و 50% جو کامل در دو وعده صبح و عصر تغذیه می شدند، برای محاسبه درصد ناپدید شدن شکمبه ای ماده خشک و نشاسته استفاده شد. زمان های انکوباسیون شکمبه ای کیسه های نایلونی به ترتیب صفر، 2، 4، 6، 8، 12، 24 و 48 ساعت بود. برای محاسبه بخش های کربوهیدرات CNCPS فراسنجه های آن اندازه گیری شدند. یافته های بخش ناپدید شدن شکمبه ای این پژوهش نشان داد که عمل آوری با سود و فرمالدئید، اثر محافظتی مناسب تری بر تجزیه شکمبه ای ماده خشک و نشاسته داشته و در نتیجه اختلاف معنی داری نسبت به عمل آوری با اوره و بدون عمل آوری داشته است (P<0.05). همچنین ناپدید شدن نشاسته رقم معمولی کمتر از رقم بدون پوشینه بود (P<0.05). درصد بخشهای مختلف کربوهیدرات CNCPS جو نیز تحت تاثیر فرآوری شیمیایی قرار گرفت. هر سه عمل آوری نسبت به شاهد (بدون عمل آوری) در کاهش بخش هایی که با سرعت بالایی تجزیه می شوند A) وB1 ) موثر بودند (P<0.05). بخش C یا NDF غیرقابل دسترس در جو معمولی بدون عمل آوری، بیشترین مقدار (1.00 درصد) بود و با جو معمولی با عمل آوری فرمالدئید و اوره، تفاوت معنی داری داشت (P<0.05). بنابراین نتایج ناپدید شدن شکمبه ای این پژوهش نشان دهنده اثرات مناسب تر عمل آوری با سود و فرمالدئید در انتقال جایگاه هضم نسبت به عمل آوری با اوره و بدون عمل آوری بودند اما درصد بخش های مختلف کربوهیدراتCNCPS ، تحت تاثیر فرآوری تفاوت چندانی را نشان نداند.