تحقیقات مدیریت آموزشی
سال:1389 | دوره:1 | شماره:3 |تعداد مقالات:10

مدیریت در علوم انسانی رابطه بسیار نزدیکی با فرهنگ دارد، به گونه ای که با اندک تاملی می توان نقش فرهنگ را در جای جای آن مشاهده کرد. به همین دلیل، فرهنگ های گوناگون برای خود، مدیریت های متفاوتی را اقتضا می کنند. مدیریت ژاپنی، مدیریت امریکایی، مدیریت کره ای و... نمونه هایی از این قبیل می باشند که متناسب با فرهنگ خود شکل گرفته است. از سوی دیگر، برخی پیشوایان دینی ما در عصر خود مدتی زمام دار جامعه اسلامی بوده و مدیریت کلان جامعه آن روز را به عهده داشته اند؛ آن معصومان به طور حتم دارای اصول و شیوه های خاصی در چگونگی اداره جامعه بوده اند که می تواند الگوی مدیران مسلمان قرار بگیرند. علاوه بر این، با مراجعه به منابع دینی می توان به گزاره هایی دست یافت که حاوی یک سری دستور العمل ها و توصیف های مدیریتی است. این دستور العمل ها بایدها و نبایدهای مدیریتی هستند که مدیران مسلمان با فراگیری و پایبندی عملی به آنها وظیفه دینی خویش را اداء می کنند .پس علم مدیریت به دلیل آمیختگی با فرهنگ غربی کاملا پاسخ گوی نیازهای مدیریتی ممالک اسلامی نیست و با توجه به فرهنگ این کشورها ضرورت دارد تا با پژوهش بر روی شیوه هایی از مدیریت که سنخیت با این فرهنگ دارد، نیاز های مورد نظر را بر طرف سازد.از طرفی وظیفه مسلمانی اقتضاء می کند در برابر فرمان های الهی مطیع باشیم، پس با توجه به دستورالعمل های مدیریتی که از سوی مدیران معصوم جامعه اسلامی صادر شده، ضرورت دارد تا با عمل به آن دستور ها و الگو قرار دادن معصومان، مدیریتی را بکار گیریم که مورد رضایت و خشنودی پروردگار باشد. نگارنده در این مقاله تلاش کرده است مجالی جهت آشنایی بیشتر با الگوهای مدیریت در قرآن و اسلام فراهم آورد.

عنوان مقاله رابطه رهبری خدمتگزار و کیفیت زندگی کاری کارکنان در سازمان خدمات درمانی تهران در سال 1388 می باشد. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی می باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه کارکنان سازمان بیمه خدمات درمانی تهران می باشند که تعداد آنان 255 نفر می باشد. برای تعیین حجم نمونه، با استفاده از جدول آماری کرجسی مورگان تعداد 154 نفر تعیین شدند. نمونه گیری به صورت تصادفی و با استفاده از روش طبقه ای متناسب با حجم جامعه، نمونه را از بین کارکنان سازمان بیمه خدمات درمانی انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری برای گردآوری داده ها روش پرسشنامه ای بود، برای گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه ای و میدانی نیز استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل داده های حاصله نیز، از شاخص های آماری توصیفی (جدول توزیع فراوانی، نما، میانه، میانگین، نموداری آماری و...) شاخص های آمار استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون آزمون t، آزمون تحلیل واریانس یک راهه (ANOVA که از طریق نرم افزار  SPSSمحاسبه شده است.

هدف از پژوهش حاضر شناخت و بررسی موانع ایفای نقش رهبری مدیران فعلی دبیرستان های شهر تهران، تعیین میزان موانع ایفای نقش رهبری مدیران در دبیرستان های دخترانه و پسرانه، تعیین موانع بر اساس نوع مدارس و نیز بررسی مشکلات و موانع بر اساس میزان تحصیلات، جنسیت و میزان گذراندن کلاس های ضمن خدمت آنها بوده است.از طریق مطالعه مبانی نظری و پیشینه پژوهش های انجام شده در ایران و جهان 63 گویه موانع رهبری استخراج و در 6 مولفه طبقه بندی و توسط صاحب نظران با عناوین خصوصیات رهبری، ساختار، تصمیم گیری، ارزشیابی، ارتباطات، فرآیند نام گذاری شد. جهت بررسی موانع ایفای نقش رهبری مدیران دبیرستان ها با توجه به اهداف و فرضیه های تحقیق، پرسشنامه محقق ساخته ای تدوین و روایی آن از طریق قضاوت خبرگان و پایایی آن پس از اجرای آزمایشی در بین 30 نفر از مدیران از طریق آزمون آلفای کرونباخ (بیش از 0.93) تایید شد. جامعه آماری پژوهش حاضر مدیران دبیرستان های شهر تهران شامل 1261 نفر بودند که از میان آن ها 297 نفر از طریق جدول تعیین حجم نمونه کرجسی و مورگان به روش نمونه گیری طبقه ای نسبی انتخاب شدند. داده های جمع آوری شده از اجرای پرسشنامه با استفاده از روش های آمار توصیفی (جدول توزیع فراوانی، فراوانی درصدی، میانگین، انحراف معیار، کجی، کشیدگی) و آمار استنباطی (آزمون مجذور کای، آزمون t تک نمونه ای، آزمون t گروه های مستقل، آزمون تحلیل واریانس یک طرفه) از طریق نرم افزارهای spss تجزیه و تحلیل شد.نتایج نشان داد که: 1) مولفه های ساختاری، تصمیم گیری، روابط، ارزشیابی، خصایص رهبری و فرآیندی از موانع ایفای نقش رهبری آموزشی مدیران دبیرستان ها هستند. 2- بیشترین میزان موانع ایفای نقش رهبری بر اساس میانگین به ترتیب به مولفه ساختاری و کمترین میزان مانع ایفای نقش رهبری به مولفه ارزشیابی تعلق دارد. 3- بین جنسیت مدیران و نظریات آنها نسبت به موانع ایفای نقش رهبری مدیران تفاوت معناداری وجود ندارد. 4- بین میزان میانگین موانع ایفای نقش رهبری در بین مدارس دولتی و غیر دولتی تفاوت معناداری وجود دارد. 5- مدیران مدارس دارای هر مدرک تحصیلی که باشند با موانع ایفای نقش رهبری در مدارس خود مواجه هستند. 6- بین میزان گذراندن کلاس های ضمن خدمت و میزان موانع ایفای نقش رهبری مدیران تفاوت معناداری وجود دارد.

هدف اساسی این تحقیق بررسی روش های تدریس استادان بر اساس دیدگاه دانشجویان و استادان در دانشگاه آزاد اسلامی استان آذربایجان غربی در سال تحصیلی 88-87 می باشد. ابزار اندازه گیری پرسشنامه بوده که بر مبنای تحقیقات علمی دانشگاه های ایران، تهیه و تدوین شده است. روایی صوری از طریق نظرسنجی از متخصصان بوده و پایایی آن نیز با انجام آزمون مجدد با همبستگی 77 درصد ارزیابی و تایید گردیده است. در این پژوهش 499 دانشجو و 30 نفر از هیات علمی به صورت تصادفی انتخاب گردیده و پرسشنامه ها به روش خود گزارش دهی توسط آنان تکمیل شده است. جنبه های قدرت ارتباط، روش تدریس دانش پژوهی و شخصیت فردی به ترتیب مهم ترین جنبه های تدریس اثر بخش از دیدگاه دانشجویان است. نتایج نشان می دهد که تعداد استادان روش های فعال تدریس بیشتر از استادان روش های غیر فعال تدریس می باشد. میزان همبستگی بین فعالیت های پژوهشی استادان با نوع روش های تدریس برابر با 0.87 درصد می باشد. به عبارت دیگر، استادان روش های فعال دارای فعالیت های پژوهشی بیشتر از استادان روش های غیر فعال می باشند. ارتباط معنی داری بین نوع روش تدریس استادان و استفاده از طرح درس مشاهده نگردید. همچنین، استادان دارای روش های فعال به متغیرهایی مانند ایجاد روابط انسانی، پذیرش انتقاد سازنده دانشجویان و پذیرش انتقاد سازنده دانشجویان توجه بیشتری دارند. اهمیت یکسان برای آموزش و پژوهش، آموزش هیات علمی، تقویت تحصیلات تکمیلی و استفاده از روش های ارزشیابی چندگانه به عنوان پیشنهادهای اصلی این پژوهش می باشند.

اشارات مدیریتی مقدمه و باب های اول و دوم گلستان سعدی در 16 مقوله استفاده مدیر از نیروی تعقل، خودشناسی مدیر، رعایت عدالت توسط مدیر، آینده نگری و برنامه ریزی، قناعت و اجتناب از آزمندی، شکر نعمت های الهی، بخشیدن خطاهای زیردستان، خداشناسی، حفظ زبان، همنشینی با افراد صالح، استفاده از موقعیت، تکریم پیشینیان، صبر و بردباری، واگذاری کارهای بزرگ به افراد بزرگ، پیشگامی در کارها، و پاسداری زیردستان محتوای این مقاله را تشکیل می دهد. هرچند پیش از هر مقوله تعدادی از آرای اندیشمندان مدیریت و پس از آن دلالت های تربیتی اندیشه های متفکران مزبور در راستای اشارات سعدی ارایه شده تا اهمیت واقعی نظریات سعدی را نشان دهیم.

این پژوهش با هدف بررسی و شناسایی صلاحیت های مورد نیاز مدیران آموزشی با روش پیمایشی اجرا گردید. جامعه آماری، کلیه مدیران مدارس ابتدایی، راهنمایی، متوسطه و پیش دانشگاهی سازمان آموزش و پرورش تهران در سال تحصیلی 87-86 برابر 3594 می باشد. حجم نمونه آماری عبارت است، تعداد 346 نفرکه بر اساس جدول تقسیم حجم نمونه مورگان با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شده است. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه می باشد که روایی آن از طریق 20 نفر از صاحب نظران بررسی و پایایی آن هم با استفاده از آلفای کرنباخ محاسبه و ضریب پایایی آن 0.82 بدست آمد. نتایج بدست آمده از تجزیه و تحلیل داده های پژوهش حاضر نشان می دهد که مهم ترین صلاحیت های مورد نیاز مدیران آموزشی عبارتند از: صلاحیت های مدیریتی و رهبری، صلاحیت های اجتماعی، صلاحیت های تکنولوژی، صلاحیت های فردی، صلاحیت های اقتصادی (شغلی و کاری)، صلاحیت های معنوی، اخلاقی و مذهبی، صلاحیت های هوشی (فکری)، صلاحیت های پژوهشی، صلاحیت های محیطی، صلاحیت های جهانی و بین المللی، صلاحیت های سیاسی و صلاحیت های فرهنگی، که برنامه ریزی در جهت ایجاد و توسعه این صلاحیت ها در مدیران آموزشی به دست اندرکاران نظام آموزشی توصیه می گردد.

هدف پژوهش حاضر بررسی تطبیقی نظام آموزشی ترمی واحدی و سالی واحدی آموزش متوسطه می باشد. تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و از نوع توصیفی- پیمایشی می باشد. جامعه آماری پژوهش کلیه کارکنان آموزشی متوسط نظری سازمان آموزش و پرورش استان گلستان و مدیریت های آموزشی و پژوهشی شهرستان های آزادشهر و گنبد است که تعداد آنها 1415 نفر بوده اند. نمونه تحقیق مطابق با فرمول کوکران 312 نفر تعیین گردید، که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شد. برای تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده از آمار توصیفی و آمار استنباطی شامل آزمون کولموگروف - اسمیرنوف (آزمون همقوارگی متغیرهای رتبه ای) استفاده شده است. یافته های پژوهش بیانگر تایید کلیه فرضیه های پژوهش در سطح %99 می باشد.

این تحقیق با هدف بررسی کیفیت زندگی کاری کارکنان آموزش و پرورش شهرستان بهشهر انجام شده است. به این منظور 132 نفر از کارکنان به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای (بر حسب رسته شغلی) انتخاب شدند. تحقیق به روش زمینه یابی انجام شد. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته کیفیت زندگی کاری بر اساس مدل والتون بود. با استفاده از آزمون تی تک گروهی وضعیت ابعاد هشت گانه کیفیت زندگی کاری بررسی شد و با استفاده از آزمون تی گروه های مستقل، تحلیل واریانس و آزمون تعقیبی توکی ابعاد کیفیت زندگی کاری کارکنان بر اساس سن، سابقه کار و رسته های شغلی مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج نشان داد که هفت بعد از ابعاد هشت گانه کیفیت زندگی کاری در سطحی پایین تر از میانگین قرار دارند و فقط بعد یکپارچگی و انسجام اجتماعی در سازمان در سطحی معادل میانگین قرار دارد. همچنین، مقایسه ابعاد کیفیت زندگی کاری در کارکنان بر حسب گروه های سنی، رسته شغلی و سابقه کاری حاکی از وجود تفاوت های معنا داری بود.