علوم پزشکی رازی
سال:1395 | دوره:23 | شماره:150 |تعداد مقالات:11

زمینه و هدف: بیماری های قلبی و عروقی عامل اصلی مرگ و میر در جهان هستند. رژیم های غذایی حاوی اسیدهای چرب اشباع، ترانس صنعتی و غیراشباع سیس اثرات مختلفی را بر روی چربی خون، مقاومت به انسولین، ترمبوز و آسیب عملکردی سلول های اندوتلیال ایجاد می کنند. بدین منظور هدف از این مطالعه اندازه گیری میزان انواع اسیدهای چرب در برخی از محصولات غذایی که به صورت متداول توسط ایرانیان مصرف می شود می باشد.روش کار: در این مطالعه مقطعی نمونه ها به صورت بسته بندی شده شامل 46 محصول مختلف از 7 گروه غذایی (روغن، کره، سس مایونز، پنیر پیتزا پروسس، فراورده پف کرده بلغور ذرت، چیپس و سوسیس) به صورت تصادفی سیستماتیک از سوپرمارکت ها تهیه شدند. اسیدهای چرب با استفاده از دما و روش استاندارد AOAC استخراج شدند و با استفاده از N- هگزان و متانول متیلاسون انجام شد و در پایان ترکیب اسید چرب جدا شده با استفاده از کروماتوگرافی گازی مجهز به آشکار ساز FID در حضور استاندارد مورد سنجش و آنالیز آماری با نرم افزار SPSS16 قرار گرفت.یافته ها: در مجموع 46 نمونه، پالمیتیک اسید (C16:0) بیشترین میزان اسیدهای چرب اشباع در گروه فراورده پف کرده بلغور ذرت با میزان 40.1 درصد بود که در مقایسه با سایر گروه های مورد آزمایش به طور معنا داری بالاتر بود (p<0.05). میزان اسیدهای چرب غیراشباع حاوی یک باند دوگانه سیس از %25.83 در گروه سس مایونز تا %55.35 در گروه روغن ها متغیر بود. اولئیک اسید (C18:1) بیشترین اسیدچرب غیراشباع بوده و بیشترین اسیدچرب حاوی چند باند دوگانه به میزان 60.26 درصد در گروه سس مایونزها دیده شد (p<0.05).نتیجه گیری: مقدار مجموع اسیدهای چرب اشباع و غیراشباع در برخی گروه های غذایی مانند فراورده پف کرده بلغور ذرت، چیپس، پنیر پیتزا پروسس و کره بالا می باشد که می تواند تاثیر سوء بر سلامت مصرف کنندگان آن ها داشته باشد. بدین منظور نظارت بیشتر در نحوه ی تولید و وجود برچسب های غذایی در این محصولات غذایی، همچنین تعیین الگوی مصرف مناسب برای ارتقا سطح سلامت ایرانیان پیشنهاد می شود.

زمینه و هدف: در مطالعات قلبی- عروقی ازخودمراقبتی به عنوان میزان پایبندی به توصیه های درمانی، واکنش به علائم بیماری و اتخاذ شیوه های زندگی سالم نام برده شده است. پژوهش حاضر با هدف طراحی ابزار مناسب برای سنجش رفتارهای خودمراقبتی در بیماران جراحی قلب انجام گرفته است.روش کار: مطالعه یک بررسی توصیفی- تحلیلی بود که روی 420 بیمار جراحی قلب بیمارستان مرکز قلب مازندران در سال 1394 انجام شد. پس از مطالعه متون علمی، مقالات و نظرات متخصصین، پرسش نامه اولیه ساخته شد و مورد ویرایش قرارگرفت. به منظور تعیین روایی، پایایی و میزان برازش مدل با داده های به دست آمده بترتیب از روش های روایی محتوایی، تحلیل همسانی درونی و روش آزمون بازآزمون و تحلیل عاملی تاییدی با استفاده از نرم افزار AMOS-22 استفاده شد.یافته ها: جهت سنجش کیفی روایی محتوا، پیشنهادات ارائه شده توسط صاحب نظران در پرسش نامه اعمال گردید. جهت سنجش کمی آن از کل 112 گویه اولیه، 15 گویه حذف شدند و با محاسبه 97 گویه باقیمانده، میانگین CVI و CVR کل پرسش نامه به ترتیب 0.90 و 0.84 تعیین گردید. ضریب آلفای کرونباخ کل پرسش نامه 0.77 و میانگین ضریب همبستگی r=0.88 بود. در تحلیل عاملی تاییدی همه شاخص ها مناسب بودند.نتیجه گیری: پرسش نامه طراحی شده از خصوصیات روان سنجی مناسب برای اندازه گیری رفتارهای خودمراقبتی در بیماران جراحی قلب برخوردار است. پایایی و روایی پرسش نامه مطلوب و ساختار کلی سوالات مورد تایید قرار گرفت.

زمینه و هدف: مطالعات نشان داده اند که تعادل احیا، در سلول های سرطانی در مقایسه با سلول های نرمال مختل می شود و تغییر در سطوح آنتی اکسیدان های آنزیمی و غیر آنزیمی مشهود است. سرطان می تواند اثرات معکوسی بر تعادل تغذیه ای داشته باشد. وضعیت تغذیه ای ضعیف که از طریق ترکیب بدن نشان داده می شود، یک نگرانی مهم است. لذا، اهداف این مطالعه ارزیابی برخی ویتامین ها، شاخص های آنتی اکسیدان و ترکیب بدن می باشد.روش کار: مطالعه حاضر از نوع قبل و بعد می باشد. در این مطالعه طی دو سال از 30 نفر از افراد مبتلا به 10 ALL سی سی خون در اولین روز شیمی درمانی، قبل از هرگونه دریافت دارو گرفته شد سپس دریافت خوراکی، وزن و ترکیب بدن آن ها نیز توسط ترازوی e-body ارزیابی شد. این ارزیابی ها در پایان دوره هشتم درمان نیز تکرار شد. در پژوهش حاضر، تجزیه و تحلیل داده های گردآوری شده از طریق نرم افزار SPSS12 انجام شد. ابتدا توزیع داده ها با آزمون کولموگراف اسمیرونف بررسی شده و اگر داده ها توزیع نرمال داشتند برای مقایسه میانگین قبل و بعد از آزمون تی زوجی استفاده شد و اگر توزیع داده ها نرمال نبود برای مقایسه میانگی قبل و بعد از آزمون ویلکاکسون استفاده شد و p<0.05 از لحاظ آماری معنادار در نظر گرفته شد. برای ارزیابی دریافت خوراکی در این مطالعه از Nutrition IV استفاده شد.یافته ها: آنالیز داده ها حاکی از کاهش معنی دار وزن، شاخص توده بدنی، درصد توده بدون چربی بدن، و افزایش معنی دار درصد چربی بدن، ویتامین E، ظرفیت کل آنتی اکسیدانی و سوپر اکسید دیس موتاز و عدم تغییر معنادار در سطح سرمی ویتامین C در این بیماران پس از اتمام هشت دوره شیمی درمانی می باشد.نتیجه گیری: شیمی درمانی و روند بهبود بیماری سبب بهبود وضعیت آنتی اکسیدانی در این بیماران شد. همچنین شیمی درمانی نه تنها به دلیل عوارضش سبب کاهش وزن شده است، بلکه مهم تر از آن منجر به کاهش توده بدون چربی بدن شد، که این مساله لزوم جدی تر پیگیری های تغذیه ای را طلب می کند.

زمینه و هدف: هرچند ادویه جات به عنوان منابع بسیاری از ترکیبات فعال زیستی که می توانند طعم و مزه غذا را بهبود بخشیده و بر فرآیندهای هضم و سوخت و ساز تاثیر گذارند، محسوب می شوند، ولی این مواد ممکن است حاوی بعضی ترکیبات مضر برای بدن از جمله فلزات سنگین و سمی باشند. لذا، این پژوهش با هدف بررسی عناصر آهن و کروم در دارچین، فلفل سیاه و فلفل قرمز عرضه شده در بازار مصرف شهر همدان در سال 1394 انجام یافت.روش بررسی: در این مطالعه تجربی، بعد از تهیه 6 نمونه از هر یک از ادویه جات دارچین، فلفل سیاه و فلفل قرمز، آماده سازی و هضم اسیدی نمونه ها در آزمایشگاه مطابق روش استاندارد متدز، غلظت عناصر آهن و کروم در نمونه ها توسط دستگاه جذب اتمی خوانده شد. پردازش آماری نتایج نیز توسط نرم افزار SPSS در سطح معنی داری 0.05 انجام یافت.یافته ها: نتایج نشان داد که بیشینه میانگین غلظت عناصر آهن و کروم با 15.83±27.63 و 0.10±0.13 میلی گرم در کیلوگرم به ترتیب مربوط به فلفل سیاه و فلفل قرمز و برای هر دو عنصر کم تر از رهنمود WHO می باشد. همچنین مقادیر شاخص مخاطره سلامت برای همه ادویه جات کوچک تر از یک و برای مصرف کننده فاقد مخاطره می باشد.نتیجه گیری: هرچند طبق نتایج، مصرف کنترل شده ادویه جات مورد مطالعه مخاطره بهداشتی برای مصرف کنندگان ندارد، اما به دلیل شرایط مختلف فرآوری، مجاورت رویشگاه یا محل کشت ادویه جات با مناطق صنعتی و آلوده به فلزات سنگین، استفاده از کمپوست و همچنین لجن فاضلاب حاوی فلز سنگین به عنوان کود، مصرف بی رویه نهاده های کشاورزی، به منظور حفظ امنیت غذایی، پایش مستمر فلزات سنگین در مواد غذایی توصیه می شود.

زمینه و هدف: از آنجایی که هدف اصلی ورود به دانشگاه موفقیت و پیشرفت تحصیلی است. شناسایی عوامل موثر در پیشرفت تحصیلی، یکی از مقوله های مهم و مورد پژوهش محققان می باشد. مدیریت زمان یا در واقع استفاده اثربخش از زمان، در جهان امروز لازمه پیشرفت و ارتقاست و با عنایت به این که انگیزه پیشرفت نیز باعث تحرک و پویایی و برنامه ریزی صحیح در حین تحصیل می شود، بنابراین هدف از مطالعه حاضر ارتباط انگیزه پیشرفت تحصیلی و مدیریت زمان با موفقیت تحصیلی دانشجویان مقطع کارشناسی دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران تعیین گردید.روش کار: این پژوهش از نوع مطالعه مقطعی توصیفی- تحلیلی است. کل دانشجویان مقطع کارشناسی دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران به جز دانشجویان ترم اول که تعداد آنان 341 نفر بود به روش سرشماری وارد مطالعه شدند از این تعداد 288 پرسشنامه (84.4 درصد) بصورت کامل تکمیل گردید. برای گردآوری داده ها از اطلاعات دموگرافیک و دو پرسشنامه مدیریت زمان (بریتون و تسر) و انگیزه پیشرفت تحصیلی (هرمنس) به روش توزیع حضوری استفاده شد. در این پژوهش ابتدا به بررسی روایی محتوایی پرسشنامه ها به شکل کمی با استفاده از دو شاخص نسبی روایی محتوا و شاخص روایی محتوا پرداخته شد. پس از جمع آوری اطلاعات با استفاده از نرم افزار مایکروسافت اکسل و SPSS و بهره مندی از آمارهای توصیفی و تحلیلی (ضریب همبستگی اسپیرمن و رگرسیون چند متغیره)، تجزیه و تحلیل شد.نتایج: یافته ها نشان داد، میانگین و انحراف معیار سن دانشجویان 22.6±5.786 سال می باشد. اکثریت دانشجویان (66.3 درصد، تعداد 191 نفر) زن، (82.6 درصد، تعداد 238 نفر) مجرد، (73.3 درصد، تعداد 211 نفر) در مقطع کارشناسی پیوسته، (27.1 درصد، تعداد 78 نفر) رشته اتاق عمل، (37.5 درصد، تعداد 108 نفر) ترم چهارم تحصیلی و میانگین و انحراف معیار معدل دانشجویان 16.92±1.188 و اکثرا (68.4 درصد) بصورت غیر خوابگاهی سکونت داشتند. میانگین و انحراف معیار امتیاز انگیزه پیشرفت تحصیلی در بین دانشجویان به طور کلی 84.3±8.3 می باشد. میانگین و انحراف معیار امتیاز مدیریت زمان 46.2±7.0 است. ضریب همبستگی اسپیرمن بین متغیر موفقیت تحصیلی (معدل) و نمره انگیزه پیشرفت همبستگی خطی مستقیم معنادار وجود داشت (r=0.311، p<0.001). به طوری که با افزایش انگیزه پیشرفت معدل افزایش یافته است. ضریب همبستگی اسپیرمن بین متغیر موفقیت تحصیلی (معدل) و نمره مدیریت زمان همبستگی خطی مستقیم معنادار وجود داشت (r=0.197، p=0.001) به طوری که با افزایش نمره مدیریت زمان نمره موفقیت تحصیلی (معدل) افزایش می یابد.نتیجه گیری: یافته های این مطالعه نشان داد بین مدیریت زمان و انگیزه پیشرفت تحصیلی با موفقیت تحصیلی رابطه معنادار وجود دارد. از آنجایی که می توان بر اساس انگیزه پیشرفت تحصیلی، موفقیت تحصیلی را پیش بینی نمود، سرمایه گذاری برای آموزش و تقویت انگیزه پیشرفت در جمعیت دانشجویان، می تواند در پیشرفت تحصیلی آنها موثر واقع شود.

زمینه و هدف: دندریمرها زیر مجموعه ای از ساختارهای شاخه دار هستند که نظم ساختاری مشخصی دارند. هدف از انجام این تحقیق بررسی کارایی نانو دندریمر پلی آمیدوآمین-G5 در حذف باکتری های باسیلوس سوبتیلیس، سالمونلا تیفی، اشرشیاکلی و شیگلا دیسانتری از محلول آبی می باشد.روش کار: در این مطالعه تجربی، ابتدا از غلظت نیم مک فارلند هر سویه باکتری، رقت 103 واحد تشکیل دهنده کلونی بر میلی لیتر تهیه شد. سپس غلظت های مختلفی (0.025، 0.25، 2.5 و 25 میکروگرم بر میلی لیتر) از نانو دندریمر در دمای آزمایشگاه (23-25 درجه سانتیگراد) به نمونه آب اضافه شد. به منظور تعیین کارایی نانو دندریمر در حذف باکتری ها، در زمان های مختلف (0، 10، 20، 30، 50 و 60 دقیقه) نمونه برداری انجام گردید و بر روی محیط نوترینت آگار کشت داده شد. نمونه ها به مدت 24 ساعت در دمای 37 درجه سانتی گراد گرم خانه گذاری شدند و پس از آن تعداد کلنی ها شمارش شدند.یافته ها: خاصیت ضد باکتریایی نانو دندریمر در محیط آبی با افزایش غلظت نانو دندریمر و زمان تماس، رابطه مستقیم دارد. در غلظت 25 میکرو گرم بر میلی لیتر نانو دندریمر و در زمان تماس 60 دقیقه تمامی انواع باکتری های موجود در محلول آبی به جزء شیگلا دیسانتری (%98 راندمان حذف) به صورت %100 حذف شدند. در غلظت 2.5 میکرو گرم بر میلی لیتر نانو دندریمر و در زمان تماس 60 دقیقه باکتری های اشرشیاکلی و باسیلوس سوبتیلیس به صورت %100 حذف شدند. تمامی غلظت های نانو دندریمر در زمان های مختلف باعث کاهش تمامی باکتری ها شدند.نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان داد که نانو دندریمر پلی آمیدوآمین-G5 قادر به حذف باسیلوس سوبتیلیس، سالمونلا تیفی، اشرشیاکلی و شیگلا دیسانتری از محلول آبی می باشد.

زمینه و هدف: روش آموزش نوروفیدبک یکی ز روش های نسبتا نوین در بهبود کارکردهای اجرایی افراد مبتلا به اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی است. این مطالعه با هدف بررسی اثربخشی آموزش نوروفیدبک بر کارکردهای اجرایی (تمرکز، طرح ریزی و حافظه فعال) دانش‎آموزان دختر ابتدایی مبتلا به اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی انجام شد.روش کار: پژوهش حاضر به روش نیمه تجربی با طرح پیش آزمون و پس آزمون و با گروه کنترل انجام شد. جامعه پژوهش همه دانش آموزان دختر ابتدایی مبتلا به اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهر قرچک در سال 1394 بودند. در مجموع 30 دانش آموز با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه جایگزین شدند. گروه آزمایش 12 جلسه یک ساعته در معرض آموزش نوروفیدبک قرار گرفت و گروه کنترل در لیست انتظار قرار گرفت. برای اندازه گیری تمرکز، طرح ریزی و حافظه فعال به ترتیب از آزمون های کامپیوتری CPT، T-London و N-back استفاده شد. داده ها با نرم افزار SPSS-19 و با روش تحلیل کوواریانس چندمتغیری تحلیل شدند.یافته ها: نتایج نشان داد میان گروه های آزمایش و کنترل در هر سه متغیر تمرکز، طرح ریزی و حافظه فعال تفاوت معناداری وجود داشت. به عبارت دیگر آموزش نوروفیدبک به طور معناداری باعث افزایش تمرکز، طرح ریزی و حافظه فعال دانش آموزان دختر ابتدایی مبتلا به اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی شده بود (p<0.001).نتیجه گیری: با توجه به نتایج این پژوهش می توان نتیجه گرفت که آموزش نوروفیدبک در افزایش تمرکز، طرح ریزی و حافظه فعال دانش آموزان مبتلا به اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی موثر است.

زمینه و هدف: سوء مصرف مزمن مواد سبب ایجاد تغییراتی معنادار در بنیان های شخصیت می گردد، دگرگونی هایی که می تواند پیامدهای درمان را با چالش مواجه سازد. این پژوهش با هدف بررسی رابطه ویژگی های شخصیت مرزی و میزان شاخص ولع مصرف در افراد وابسته به محرک انجام شد.روش کار: این مطالعه در قالب طرحی همبستگی به صورت مقطعی و در حیطه مطالعات توصیفی انجام شد. بدین منظور صد و چهارده نفر (N=114) از بیماران زن و مرد مصرف کننده مت آمفتامین ساکن تهران (سنین 18-35 با میانگین سنی: 22.7) که در مرحله غربالگری بالاترین نمرات را در پرسش نامه شخصیت مرزی اخذ نمودند، انتخاب و شاخص ولع مصرف در آن ها به کمک مقیاس شاخص تصویری سنجش ولع مصرف (میزان پاسخ دهی= %92) ارزیابی شد. داده های جمع آوری شده به کمک آزمون های آماری پیرسون و تی مستقل تحلیل شدند.یافته ها: نتایج نشان داد که بین دو مولفه ویژگی های شخصیتی مرزی و شدت ولع مصرف در هر دو جنس همبستگی مثبت معناداری وجود دارد (r=0.26، P=0.006 در زنان و r=0.19، P=0.008 در مردان)، همچنین تفاوت معناداری بین شدت نشانگان مرزی (p<0.044) و ولع مصرف (p<0.049) با توجه به شاخص جنسیت مشاهده شد، بدین صورت که زنان در هر دو مولفه نمرات بالاتری کسب نمودند.نتیجه گیری: یافته های حاضر می تواند راهگشای اتخاد تدابیر درمانی در حوزه اعتیاد قرار گیرد و شایسته است ویژگی های شخصیتی در طرح ریزی مداخلات مناسب مورد توجه قرار گیرد.

زمینه و هدف: طلاق یکی از بحران های اصلی در جامعه ایرانی محسوب شده و آمارهای نگران کننده، نشان دهنده شدت این بحران در سال های اخیر می باشند. طلاق علت های زیادی دارد اما هدف از انجام این مطالعه معرفی خانمی جوان است که به علت استفاده افراطی همسرش از تلگرام، از وی جدا شده است.روش مطالعه و معرفی مورد: فرد مورد مطالعه خانمی 25 ساله است که سال 1393 با آقایی 26 ساله ازدواج کرده و سال 1395 به دلیل استفاده افراطی همسرش از نرم افزار تلگرام در خواست طلاق توافقی داده و ظرف دو ماه از هم جدا شدند. این مطالعه به صورت کیفی انجام گرفت و اطلاعات آن به صورت دو جلسه مصاحبه چهره به چهره با فرد مورد مطالعه در اردیبهشت سال 1395 جمع آوری گردید.یافته ها: مصاحبه با فرد مورد مطالعه نشان داد که تنها عامل طلاق در این زوج، استفاده افراطی و نامناسب همسر فرد مورد مطالعه از برنامه شبکه اجتماعی تلگرام و وابستگی بیش از حد وی به این برنامه بوده است؛ تا حدی که مشغول بودن به این برنامه را به همسر خود ترجیح می داده است.نتیجه گیری: با توجه به اینکه استفاده افراطی از اینترنت و نرم افزارهای وابسته به آن باعث به وجود آمدن مشکلات فراوان و حتی طلاق در جامعه ما شده است، به نظر می رسد راهکارهای مناسبی مانند برنامه های تلویزیونی یا برنامه های آموزشی در سطوح مختلف، برای استفاده صحیح تر از این نرم افزارها، بایستی به در اختیار افراد جامعه قرار گیرد.