مجله دانشگاه علوم پزشکی ارتش جمهوری اسلامی ایران (annals of military and health sciences research)
سال:1390 | دوره:9 | شماره:4 (مسلسل 36) |تعداد مقالات:17

سابقه و هدف: لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس به عنوان یک پروبیوتیک دارای اثرات مفید زیادی می باشد و قابلیت زیستی اندک این باکتری و سایر پروبیوتیک ها در شرایط دشوار اسیدی - صفراوی دستگاه گوارش و نیز فرآورده های غذایی، پژوهشگران را همواره به یافتن شیوه های بهبود این شاخص ترغیب کرده است. ریزپوشانی به عنوان یکی از تازه ترین شیوه ها، اثر قابل ملاحظه ای در این ارتباط داشته است. هدف از این مطالعه بررسی ویژگی های ریخت شناسی و حفاظتی دانک های حاصل از ریزپوشانی پروبیوتیک لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس می باشد.مواد و روش ها: بعد از فعال سازی کشت آغازگر La5 در محیط broth MRS، جهت تخلیص باکتری از دستگاه سانتریفوژ با سرعت 10000 rpm به مدت  10دقیقه استفاده شد. ریزپوشانی به وسیله آلژینات کلسیم و نشاسته مقاوم و با روش اکستروژن انجام گرفت و ریخت شناسی دانک ها به وسیله میکروسکوپ نوری مورد ارزیابی قرار گرفت. بررسی استحکام دانک ها در طی 12 ساعت و بررسی میزان بقای باکتری های ریزپوشانی شده در طی 120 دقیقه، در داخل محلول اسید هیدروکلریک، بافر فسفات 0.1 مولار و محلول حاوی پودر دایجستیو انجام گرفتند.یافته ها: ویژگی های ریخت شناسی دانک ها با میکروسکوپ نوری نشان داده شد. نتایج نشان دادند که میزان استحکام دانک ها تحت تاثیر محیط های مختلف، متفاوت بوده و تنش فیزیکی نقش مهمی در آن دارد. تحت شرایط نامساعد محیطی، ریزپوشانی با آلژینات کلسیم و نشاسته مقاوم، نقش بسیار مهمی در حفاظت از پروبیوتیک لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس ایفا می کند و میزان زنده مانی باکتری های ریزپوشانی شده در تمام شرایط، به طور معنی داری بیشتر از باکتری های آزاد بود (p<0.05).بحث و نتیجه گیری: ویژگی های ریخت شناسی و استحکام دانک ها جهت بررسی عملکرد حفاظتی آن ها از باکتری های پروبیوتیک از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و ریزپوشانی با آلژینات کلسیم و نشاسته مقاوم، نقش مهمی در افزایش زنده مانی پروبیوتیک لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس ایفا می کند.

سابقه و هدف: سردرد یکی از شایع ترین حالت های دردناکی است که بشر را درگیر می کند و تا به حال علل فراوانی برای آن مطرح شده است. با وجود حجم قابل توجهی از مطالعات که دلالت بر سردردهای با منشا گردن دارد، نقش ستون فقرات گردن در ایجاد سردرد جدال برانگیز است. این مطالعه با هدف مشخص کردن ارتباط اختلالات عضلانی و اسکلتی ستون فقرات گردنی و سردرد مزمن انجام گرفته است.مواد و روش ها: این مطالعه از نوع مورد - شاهد می باشد که در آن 50 بیمار مبتلا به سردرد مزمن و 50 فرد کنترل که سردرد و بیماری مرتبط نداشته اند و به درمانگاه مغز و اعصاب بیمارستان امام رضای تهران طی یک دوره شش ماهه مراجهه نموده بودند و از لحاظ سن و جنس با گروه بیماران مطابقت داده شدند. از نظر وجود اختلالات عضلانی - اسکلتی گردنی در دو بخش شرح حال و معاینه فیزیکی مورد مطالعه قرار گرفته و با استفاده از آزمون های آماری کای دو و تی تست مورد مقایسه قرار گرفتند.یافته ها: در مقایسه انواع اختلالات عضلانی - اسکلتی فقرات گردنی شامل: محدودیت حرکتی تندرنس مفصلی نقاط ماشه ای و تندرنس عضلات گردن و شانه) بین بیماران مبتلا به سردرد و گروه کنترول اختلاف معنی داری وجود داشت درصد فراوانی این اختلالات به ترتیب در بیماران مبتلا به سردرد 14%، 42%، 32%، 64% به دست آمد در حالی که درصد فراوانی این اختلالات در افراد بدون سابقه سردرد به ترتیب 8%، 9%، 6%، 12% بود.بحث و نتیجه گیری: اختلالات ستون فقرات گردنی می تواند باعث سردرد شود که با تشخیص و درمان این اختلالات در بیماران با سردرد مزمن می توان به آنها کمک کرد.

سابقه و هدف: سندرم آپنه انسدادی هنگام خواب یکی از انواع اختلال های خواب شایع است. شکایت بی خوابی نیز یکی از شایع ترین اختلال های خواب در جمعیت است. در طی دهه های گذشته به ارتباط بین ابتلا به سندرم آپنه انسدادی حین خواب و بی خوابی توجه کمی از سوی محققان شده است. این مطالعه شیوع بی خوابی در بیماران مبتلا به آپنه انسدادی و عوامل مرتبط با آن را ارزیابی کرده است.مواد و روش ها: این مطالعه به صورت بر روی 151 بیمار که جهت بررسی آپنه انسدادی خواب تحت پلی سومنوگرافی شبانه قرار گرفتند، انجام شد. از بیماران شرح حال کاملی در مورد خواب آنها گرفته شد. بی خوابی و خواب آلودگی بیش از حد هنگام روز به ترتیب توسط پرسش نامه استاندارد شاخص شدت بی خوابی (Insomnia severity index) و پرسش نامه ارزیابی خواب آلودگی طی روز ایپورث (Epworth Sleepiness Scale) بررسی گردید. بیماران با نتایج پرسش نامه بی خوابی بیشتر از 8 به عنوان افراد دچار بی خوابی درنظر گرفته شدند. یافته های پلی سومنوگرافی بیماران در دو گروه با و بدون بی خوابی مقایسه گردید.یافته ها: بی خوابی شکایت شایعی در بیماران مبتلا به آپنه خواب بود و در بین 126 بیمار با تشخیص آپنه خواب، 81.7% از یکی از 4 نوع بی خوابی رنج می بردند. 43 نفر (34.1%) از بیماران مشکل در شروع خواب، 55 نفر (37.2%) از بیماران بیدار شدن مکرر در طی شب و 45 نفر (37.2%) از بیماران زود بیدار شدن صبحگاهی داشتند. فقط 37 نفر (29.3%) از بیماران از خوابشان رضایت داشتند. ارتباط آماری معنی دار بین شکایت بیماران از بی خوابی و میانگین اشباع اکسیژن خون شبانه مشاهده نشد (P>0.05).بحث و نتیجه گیری: بی خوابی شکایتی شایع در بیماران با تشخیص آپنه خواب است. ارتباطی بین شکایت بیماران از بی خوابی و شدت آپنه و اشباع اکسیژن خون شبانه مشاهده نشد. با توجه به نتایج ما هیپوکسی شبانه نمی تواند علتی برای شیوع بالای بی خوابی در بیماران دچار آپنه حین خواب باشد.

سابقه و هدف: پیوند کلیه درمان انتخابی برای اکثر بیماران با نارسایی پیشرفته مزمن کلیه است. ولی بعد از پیوند میزان بقای بیمار و گرافت اهمیت دارد و نتایج آن تا حدودی در مراکز مختلف در دنیا متفاوت است. در حال حاضر پیوند کلیه در بیش از 25 مرکز در ایران انجام می شود. در این مطالعه بقای کوتاه مدت و دراز مدت بافت پیوندی و بیماران پیوند کلیه از دهنده زنده یا مرگ مغزی در بیمارستان شهدای تجریش در یک مطالعه هم گروهی بررسی شده و با نتایج سایر مراکز پیوند کلیه مقایسه شده است.مواد و روش ها: در این مطالعه هم گروهی تعداد 353 بیمار پیوندکلیه در این مرکز، (از سن 11 تا 65 سال) با نارسایی مزمن پیشرفته کلیه (ESRD) بین سال های 1374 تا 1390 بررسی شدند. متد کاپلان مایر و نرم افزار SPSS نسخه 16 جهت بررسی میزان بقای بیمار و کلیه پیوندی استفاده شده است.یافته ها: میزان بقای یک ماهه گرافت و بیمار 93.2% و 99%، یک ساله 89% و 97.4% و 5 ساله به ترتیب 82.5% و 89.1% بود. کراتینین یک ماه بعد از پیوند (P=0.016)، سن (P=0.021) و جنس دهنده (P=0.021) مهمترین فاکتور در میزان بقای گرافت بودند.بحث و نتیجه گیری: به طور کلی بر اساس نتایج به دست آمده در این مطالعه و در مقایسه با مطالعات مشابه از سایر مراکز بزرگ دنیا نشان می دهد که میزان بقای کوتاه مدت و طولانی مدت بیمار و گرافت در بیماران پیوندی در این مرکز مناسب بوده و مهمترین عوامل در تعیین پروگنوز گرافت، شامل: کراتینین موقع ترخیص بیمار، سن و جنس دهنده می باشد.

سابقه و هدف: امروزه صاحب نظران، کسب مهارت های مورد نیاز یادگیری مادام العمر را به عنوان برونداد اصلی آموزش معرفی کرده و نقش اساتید را در این زمینه مهم برشمرده اند. این مطالعه به منظور تعیین ویژگی و نقش اعضای هیات علمی در تربیت یادگیرندگان مادام العمر در برنامه درسی طب نظامی صورت گرفت.مواد و روش ها: این مطالعه به روش کیفی انجام گرفت. جهت جمع آوری نمونه ها از روش نمونه گیری هدفمند (شیوه گلوله برفی) و مصاحبه نیمه ساختار یافته باز پاسخ با 21 نفر از صاحب نظران و اساتید استفاده شد. تحلیل داده ها به روش تحلیل محتوا بر اساس رویکرد کریپندورف انجام گرفت. برای تامین اعتبار و مقبولیت داده ها از شیوه نظارت و بررسی همکار و ناظر خارجی استفاده شد. این مطالعه برگرفته از پایان نامه دانشجویی می باشد.یافته ها: مشارکت کنندگان در این مطالعه، شش خصوصیت که شامل: نقش الگویی، نقش تسهیل گر و راهنما، داشتن شایستگی های یادگیرنده مادام العمر، داشتن صلاحیت های حرفه ای، تسلط بر دانش تخصصی و دانش تجربه ای را به عنوان نقش اساتید برای تربیت یادگیرندگان مادام العمر در برنامه آموزش طب نظامی مطرح نمودند.بحث و نتیجه گیری: با عنایت به اهمیت نقش اعضای هیات علمی در تربیت یادگیرندگان مادام العمر در طب نظامی، توجه به کسب مهارت های لازم در این زمینه توسط اعضای هیات علمی توصیه می گردد.

سابقه و هدف: کاهش میزان تصفیه گلومرولی (GFR) مشخصه اصلی بیماری کلیه است به نظر می رسد فعالیت بدنی می تواند GFR و عملکرد کلیه را تحت تاثیر قرار دهد. مطالعه با هدف تعیین تاثیر 8 هفته دویدن روی نوارگردان بر GFR و دیگر فاکتورهای عملکردی کلیه در بیماران کلیوی مزمن انجام شد.مواد و روش ها: این مطالعه یک کارآزمایی بالینی نیمه تجربی با کد اخلاق 490004 از دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان اصفهان می باشد و از بین بیماران کلیوی مزمن مرد، تعداد 27 نفر به صورت هدفمند و غیر تصادفی انتخاب شدند و بر اساس سن و GFR به طور نسبی همتاسازی شده و در دو گروه کنترل (15 نفر) و تجربی (12 نفر) با قرار گرفتند. قبل از شروع دوره تمرین ها، GFR (با روش کلیرانس کراتینین)، کراتینین سرم، نیتروژن اوره سرم و کراتینین دفع شده در ادرار 24 ساعته ثبت شدند. گروه تجربی تحت تاثیر یک برنامه تمرینی قرار گرفتند. برنامه تمرینی عبارتند از: 8 هفته دویدن روی تردمیل باشدت 80-50 درصد ضربان قلب بیشینه، که هفته ای 3 جلسه و هر جلسه 30 تا 40دقیقه به طول می انجامید. بعد از پایان دوره فعالیت دوباره از کلیه آزمودنی های گروه کنترل و تجربی آزمایش های خون و ادرار تحت شرایط مشابه قبل به عمل آمد.یافته ها: GFR بین دو گروه کنترل و تجربی بعد از 8 هفته دویدن روی تردمیل تفاوت معناداری نشان داد (0.03=P). میزان کراتینین دفع شده در ادرار 24 ساعته بین دو گروه کنترل و تجربی بعد از 8 هفته دویدن روی تردمیل تفاوت معناداری نشان داد (0.003=P). میزان کراتینین سرم (0.8=P) و میزان نیتروژن اوره سرم (0.1=P) بین دو گروه کنترل و تجربی بعد از 8 هفته دویدن روی تردمیل تغییر معناداری مشاهده نشد.بحث و نتیجه گیری: فعالیت هوازی می تواند در پیشگیری از بیماری کلیوی مزمن در مراحل اولیه و در جلوگیری یا به تعویق انداختن پیشرفت نارسایی مزمن کلیه موثر باشد.

سابقه و هدف: اصلی ترین و شناخته شده ترین عارضه بلوک وریدی، مسمومیت سیستمیک ناشی از بی حس کننده موضعی است که متعاقب باز شدن اتفاقی تورنیکه بلافاصله بعد از تزریق دارو ایجاد می شود. مطالعه حاضر جهت بررسی امکان استفاده از دوز کمتر (غیر سمی) لیدوکایین انجام شد بدین منظور از ترکیب آن با کتامین با هدف تقویت اثرات بلوک حسی و حرکتی لیدوکایین و کاهش عوارض جانبی بهره گرفته شد.مواد و روش ها: این مطالعه یک کارآزمایی بالینی تصادفی با کد اخلاق 3057 می باشد. 40 بیمار 15 تا 50 ساله با کلاس ASA، 1 یا 2 کاندید عمل جراحی الکتیو اندام فوقانی در ناحیه زیر آرنج در بیمارستان شهید رجایی شهر قزوین بررسی شدند. بیماران به طور تصادفی به دو گروه تقسیم شدند. بعد از بانداژ اسمارچ و تخلیه خون اندام، تورنیکه دوبل در پروگزیمال اندام بسته شد و از طریق راه وریدی پشت دست در گروه شاهد 200 میلی گرم لیدوکایین 0.5% و در گروه مداخله 100 میلی گرم لیدوکایین 0.25% به همراه 40 میلی گرم کتامین 0.1% تزریق شد. بلوک حسی با استفاده از سوزن کند و بلوک حرکتی با ارزیابی توانایی بیمار در حرکت انگشتان دست ارزیابی شدند. جهت ارزیابی داده های کمی از آزمون آماری T-Student و داده های کیفی از Chi-Square استفاده شد.یافته ها: میانگین بلوک حسی و بلوک حرکتی در گروه شاهد به ترتیب 0.63±4.25 و 0.2±7.65 دقیقه و در گروه مداخله به ترتیب 0.62±4.35 و 0.67±8.35 دقیقه بود. زمان آغاز بلوک حرکتی در گروه لیدوکایین و کتامین به طور معنی داری بیش تر از گروه لیدوکایین بود (p=0.003).بحث و نتیجه گیری: استفاده از کتامین در دوزهای کمتر بیهوشی به همراه لیدوکایین جهت بلوک وریدی، بلوک حسی و حرکتی قابل قبولی نسبت به روش معمول بلوک وریدی با لیدوکایین تنها ایجاد می کند و باعث به حداقل رسیدن خطر عارضه مسمومیت سیستمیک با بی حس کننده موضعی می شود.

سابقه و هدف: بیماری تب خونریزی دهنده کریمه و کنگو (CCHF)، یک بیماری ویروس خونریزی دهنده تب دار حاد مشترک بین انسان و دام می باشد. میزان مرگ و میر گزارش شده این بیماری بین 50-2% است. تشخیص دقیق و سریع جهت کنترل، درمان و شناسایی بیماران و همچنین برای مطالعات همه گیرشناسی حیاتی است.مواد و روش ها: در این مقاله، مروری جامع با استفاده از بررسی منابع و همچنین نتایج حاصل از مطالعات و تحقیقات نویسندگان در خارج و داخل کشور بر روی روش های تشخیص بیماری CCHF (شامل: امنیت زیستی، نمونه گیری و روش های آزمایشگاهی) گردیده است.یافته ها: روش های آزمایشگاهی تشخیص بیماری CCHF بر سه راهکار جداسازی ویروس، روش های سرولوژیکی (الایزا، آزمون فلورست غیر مستقیم و مهارآگلوتیناسیون مهاری غیر فعال معکوس) و روش های تعیین آنتی ژن (الایزا، واکنش زنجیره ای پلی مراز و ریز آرایه) استوار است.بحث و نتیجه گیری: تشخیص سریع برای درمان به موقع بیماران، جلوگیری از عفونت های بیمارستانی و حملات بیوترورستی مفید است. همچنین تشخیص بین سویه های غیر نوترکیب شده و نوترکیب شده بسیار حیاتی است. با توجه به امکانات موجود در ایران و کمبود اطلاعات از عامل این بیماری، باید روش های بومی در هر سه جنبه تشخیصی ذکر شده، به ویژه با تاسیس امکانات آزمایشگاهی با امنیت زیستی چهار طراحی و عملیاتی شود.

سابقه و هدف: کژدم ها در زمره مهمترین بندپایان سمی دنیا محسوب می گردند و هر ساله تعداد زیادی از افراد مورد گزش آنان واقع می شود که از عوارض دردناک آن رنج برده، یا این که در اثر نیش سمی جان خود را از دست می دهند. در کشور ایران نیز کژدم زدگی از مسائل عمده بهداشتی کشور به ویژه در مناطق گرمسیری و جنوبی به شمار می آید. با توجه به اهمیت موضوع، نقشه سازی پراکندگی جغرافیایی کژدم های مهم ایران جهت استفاده مراکز بهداشتی درمانی مورد تهیه قرار گرفت.مواد و روش ها: کلیه مقالات در دسترس از مجلات معتبر داخلی و خارجی در مورد کژدم های ایران مورد مطالعه قرار گرفته اند. سپس با توجه به محل صید کژدم ها و با استفاده از نرم افزار ArcGIS، نقشه سازی برای هر گونه جداگانه انجام گرفت. مقالات در خصوص کژدم های ایران از بانک های اطلاعاتی معتبر نظیر Iranmedex و PubMed استخراج و مورد مقایسه و داده های آن در نقشه ها وارد گردید.یافته ها: نتایج این مطالعه نشان می دهد که مناطق گرمسیری و جنوب و جنوب غربی کشور تراکم گونه ای بیشر از بقیه نقاط کشور داشته است و مطالعات متنوع تری توسط پژهشگران ایرانی در این مناطق انجام شده است.بحث و نتیجه گیری: نقشه های به دست آمده بیانگر پراکندگی کژدم های صید شده در کشور می باشد و می تواند به عنوان راهنمای انتشار کژدم ها، مورد استفاده مراکز بهداشتی درمانی مناطق مختلف کشور قرار گیرد.

سابقه و هدف: یکی از مهم ترین ملزومات هوانوردی در ارتفاع پروازی بیش از ده هزار پا و دریانوردی زیرسطحی در هر عمقی امکانات تولید موثر اکسیژن (به خصوص در حیطه نظامی) است که نقش مهم و ارزنده ای در پیشگیری از هیپوکسی و هیپرونتیلاسیون ایفا می کند. هدف از ارائه مطالعه مذکور آشنایی پزشکان، پرستاران، امدادگران و غیره با ساز و کار تولید و ذخیره اکسیژن و چگونگی برخورد با هیپوکسی در هوا و دریاست.مواد و روش ها: مطالعه مشتمل بر اطلاعات جمع آوری شده از مجموعه کتب و مقالات معتبر موجود در زمینه امکانات تولید اکسیژن در هوانوردی نظامی است. بدین منظور ضمن با استفاده از منابع پزشکی و هوانوردی معتبر موجود در این زمینه اهم مطالب با بیانی آسانتر جهت استفاده علاقه مندان ارائه گردیده است.یافته ها: منابع تولید اکسیژن این گاز را در سه حالت گاز، مایع و ترکیب شیمیایی (مولد اکسیژن) ذخیره می کنند و به صورت گاز اکسیژن با فشارهای مختلف (مرتبط با نیاز) و دمای مطبوع ارائه می کنند. کلیه منابع تامین اکسیژن واجد دو جزء منبع اصلی (Main Source) و ذخیره پشتیبان (Back Up / Emergency) می باشند تا در شرایط اضطراری امکان استفاده از اکسیژن کافی مقدور باشد. متعلقات مرتبط مانند لوله های ارتباطی، رگولاتورها، رقیق کننده ها و ماسک ها دارای مقدورات و مشخصات منطبق با نیاز می باشند. نحوه کارکرد امکانات مذکور می تواند بر حسب نیاز به صورت دستی و اتوماتیک باشد. مهم ترین ویژگی دستگاه های مورد بحث، شامل: امکان رقیق کردن اکسیژن، تولید اکسیژن 100%، افزایش فشار پایه ارایه اکسیژن، دمای مطلوب آن و انطباق با نیازهای فیزیولوژیکی کاربر می باشد. دستیابی به اطلاعات مبسوط از طریق مطالعه مذکور مقدور می باشد.بحث و نتیجه گیری: پیشرفت روزافزون فن آوری هوانوردی و دریانوردی و ابداع امکانات پیچیده و روزآمد مستلزم آگاهی مناسب گروه های هوایی و دریایی مرتبط (به خصوص مهندسین و پزشکان هوا فضا و زیرسطحی) جهت پیشگیری از هیپوکسی و عوارض حاصل می باشد. به خصوص آگاهی پزشکان هوا فضا و زیرسطحی به دلیل عدم سابقه احتمالی آشنایی با علوم فنی و مهندسی از اهمیت بالایی برخوردار است. این مقاله در همایش طب پیشگیری و بهداشت شناورهای سطحی و زیرسطحی بندرعباس در سال 1389 ارائه گردیده است.

سابقه و هدف: سندروم روده کوتاه در بزرگسالان به حالتی است که در آن طول روده کوچک کمتر از 200 سانتی متر باشد. تعریف عملکردی این سندروم وقتی است که ظرفیت جذبی روده ناکافی بوده و سبب ایجاد علایم بالینی مثل اسهال، دهیدراسیون و سوء جذب می شود.معرفی بیمار: بیمار آقای 31 ساله ای است که از 3 هفته پیش از مراجعه به بیمارستان دچار درد پهلوی چپ شده اند. بیمار در نهایت با تشخیص پریتونیت و گانگرن روده باریک تحت عمل جراحی رزکسیون و آناستوموز قرار گرفتند و فقط حدود 10-15 سانتی متر ابتدای ژژونوم و 30 سانتی متر دیستال ایلئوم برای بیمار باقی ماند. کولون مشکلی نداشت و بیمار حدود یک سال بعد از عمل بدون نیاز به TPN زندگی معمول پیدا کرد.بحث و نتیجه گیری: در بیماران با ایسکمی مزانتریک حاد که به دلیل گانگرن روده باریک لاپاراتومی می شوند، چنانچه طول روده باریک سالم باقی مانده خیلی کوتاه باشد، اغلب رزکسیون و آناستوموز توصیه نمی شود، زیرا احتمال زنده ماندن بیمار با این طول روده باریک کم است. ولی با توجه به بیمار فوق توصیه می شود در این بیماران و یا در هر حالت دیگری که کولون سالم است و می توان 15-10 سانتی متر ابتدای ژژنوم و 30-20 سانتی متری انتهای ایلئوم را سالم نگه داشت، بهتر است بیمار تحت جراحی کامل رزکسیون و آناستوموز قرار گیرد و احتمال زنده ماندن بیمار بدون وابستگی به تغذیه وریدی در واقع وجود دارد.