مجله دامپزشکی ایران (دانشگاه شهید چمران اهواز)
سال:1390 | دوره:7 | شماره:3 (مسلسل 32) |تعداد مقالات:13

در این بررسی به صورت تجربی امکان استفاده از بنزالکونیوم کلرید به عنوان یک داروی جدید در درمان بیماری ایکتیوفتریوزیس مورد ارزیابی قرار گرفت. برای این کار ابتدا تعداد 100 قطعه ماهی کپور معمولی در معرض آلودگی با انگل ایکتیوفتریوس قرار داده شدند. پس از ظهور علایم بیماری، ماهی ها به 5 گروه تقسیم شدند. یک گروه به عنوان شاهد بدون درمان باقی مانده و 4 گروه به روش های حمام مالاشیت گرین و فرمالین، حمام فرمالین، حمام فرمالین و بنزااکونیوم کلرید و حمام با بنزالکونیوم کلرید به مدت یک ساعت درمان شدند. این حمام ها سه بار به فاصله 48 ساعت تکرار شده و در خاتمه پس از یک ماه وضعیت آلودگی ماهی ها مورد بررسی قرار گرفت. همچنین بعد از جداسازی تروفونت های انگل، در شرایط آزمایشگاهی ترونت های هچ شده از تروفونت ها، در معرض داروهای اشاره شده قرار داده شدند. طبق نتایج بدست آمده در صد تلفات در روش های درمانی مذکور به ترتیب 35 درصد، 25 درصد، 40 درصد و 15 درصد بود و بقیه به درمان پاسخ دادند. از 20 قطعه ماهی بیمار که تحت درمان قرار نگرفتند (گروه شاهد) 65 درصدتلف شدند. نتایج بررسی آزمایشگاهی بر ترونت ها نشان دهنده تفاوت معنی دار بین تعداد ترونت زنده در بین تیمارها بود (P<0.05)، به طوری که تعداد ترونت زنده شمارش شده در تیمار شاهد به طور معنی داری از تمامی روش های درمانی بیشتر بود. در گروه بنزالکونیوم کلرید از 20 قطعه ماهی بیمار در این گروه تنها 3 قطعه (15 درصد) تلف شدند و 17 قطعه (85 درصد) به درمان پاسخ دادند. تعداد ترونت زنده شمارش شده در تیمار فرمالین، بنزالکونیوم و بنزالکونیوم و فرمالین تفاوت معنی داری نسبت به هم نداشته (P>0.05) ولی با گروه مالاشیت و فرمالین تفاوت معنی داری نشان دادند (P<0.05). به طور کلی نتایج این تحقیق نشان می دهد استفاده از بنزالکونیوم نسبت به روش های دیگر موفقیت آمیزتر می باشد.

هیستامین از طریق گیرنده های H1 آن نقش مهمی را در میزان کردن درد بازی می کند. در این مطالعه اثر کلرفنیرامین (آنتاگونیست گیرنده های H1 هیستامین) بر پاسخ درد ناشی از تزریق کف پائی فرمالین و هیستامین در موش های صحرائی دارای و بدون ضایعه در عصب سیاتیک بررسی شده است. ضایعه در عصب سیاتیک با بستن چهار عدد گره شل به دور تنه عصب سیاتیک چپ ایجاد شد. سیزده روز پس از جراحی، پس از تزریق داخل صفاقی سالین نرمال (کنترل) و کلرفنیرامین (5 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن) به گروه های دارای و بدون گره شل در عصب سیاتیک، تزریق زیر جلدی 40 میکرولیترسالین نرمال، فرمالین (2.5%) و هیستامین (2.5%) در کف پنجه پای چپ انجام شد. به پاسخ های درد شامل بالا نگهداشتن پا از سطح، لیسیدن و گازگزفتگن پنجه پای تزریق شده نمره داده شد. گروه های کنترل (دریافت کننده داخل صفاقی و کف پائی سالین نرمال) پاسخ درد ایجاد نکردند. در حیوانات بدون گره شل، در گروه دریافت کننده فرمالین درد دو مرحله ای و در گروه دریافت کننده هیستامین درد کوتاه مدت (5 دقیقه) ایجاد شد. شدت درد ناشی از فرمالین و هیستامین در حیوانات دارای گره شل نسبت به حیوانات بدون گره شل به طور معنی داری (p<0.05) بیشتر بود. در حیوانات بدون و دارای گره شل، تزریق داخل صفاقی کلرفنیرامین (5 میلی گرم به ازای یک کیلوگرم وزن بدن) بدون تضعیف فعالیت های حرکتی حیوانات، موجب کاهش مهنی دار (p<0.05) درد ناشی از فرمالین و هیستامین شد. نتایج حاصل پیشنهاد می کنند که ضایعه در اعصاب محیطی، حساسیت به محرک های شیمیائی دردزا را افزایش می دهد. در ایجاد درد و افزایش شدت آن، هیستامین از طریق گیرنده های H1 دخالت می کند.

در این پژوهش اثر عصاره سیر بر تغییرات میزان هورمون کورتیزول و گلوکز خون ماهیان قزل آلای رنگین کمان مورد بررسی قرار گرفت. در این بررسی ماهیان قزل آلا با متوسط وزن 1±55 گرم پس از 2 هفته سازگاری در 12 مخزن فایبر گلاس هر کدام حاوی 560 لیتر آب، با غذای حاوی 0.5، 1 و 3 درصد سیر تغذیه شدند و در گروه شاهد از جیره غذایی فاقد سیر استفاده گردید. آزمایش به مدت 30 روز انجام گرفت. سرم خون ماهیان در ساعات صفر، 12، 24، 120، 240، 360 و 720 پس از شروع آزمایش (روز های اول، پنجم، دهم، پانزدهم و سی ام) استحصال شد و مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که تا پایان ساعت 120 پس از شروع آزمایش اختلاف معنی داری بین مقادیر کورتیزول خون تیمارها با گروه شاهد وجود نداشت (P>0.05) از ساعت 240 به بعد اختلاف معنی دار بین مقادیر کورتیزول تیمارها با گروه شاهد مشاهده شد (P<0.05) و بیشترین مقدار کورتیزول در تیمار حاوی 3 درصد سیر در مقایسه با سایر تیمارها تا انتهای آزمایش ثبت گردید. نتایج حاصل از سنجش شاخص گلوکز نشان داد که بین تیمارها با گروه شاهد در ساعت 12 پس از شروع آزمایش اختلاف معنی دار وجود داشت (P<0.05) که در ساعت 24 این اختلاف معنی دار دیده نشد(P>0.05). پس از این ساعت افزایش معنی دار در میزان گلوکز در تمامی تیمارها نسبت به گروه شاهد مشاهده شد (P<0.05) به گونه ای که در انتهای آزمایش بیشترین میزان گلوکز به تیمار حاوی 3 درصد سیر تعلق داشت.

رودخانه زهره یکی از رودخانه های مهم استان خوزستان می باشد که تاکنون فون انگلی ماهیان این رودخانه بررسی نشده است. در این بررسی در نمونه گیری با تور پرتابی، به طور اتفاقی جمعا 292 قطعه ماهی در طی یک دوره یک ساله صید گردید. ماهیان بررسی شده شامل گونه های نازک Chondrostom regium (106 قطعه)، ماهی برزم لب پهن Barbus pectoral (7 قطعه)، بوتک دهان بزرگ Cyprinio macrostomum (11 قطعه)، مار ماهی خار دار Mastacembelus mastacembellus (13 قطعه)، شیربت Barbus grypus (53 قطعه)، گل خورک Capoeta damasina (5 قطعه)، ماهی حمری Barous luteus (97 قطعه) بوده است. ماهیان پس از صید در مجاورت یخ به آزمایشگاهی منتقل شد و مورد بررسی قرار گرفتند. انگل های پریاخته جدا شده پس از تثبیت، شفاف سازی و رنگ آمیزی گردیدند. انگل های جدا شده با استفاده از کلیدهای تشخیصی در حد جنس شناسایی گردیدند. انگل های شناسایی شده در ماهیان مورد مطاعه شامل: آنیزاکیس (از روده)، کنتراسکوم (از روده)، بوتریوسفالوس (از روده)، بولبوسفال (از روده)، لئوسراتوس (از روده)، نئواکینورینکوس (از روده) و آرگازیلوس (از پوست) بودند. بیشترین میزان آلودگی در ماهی نازک (33.01%) و کمترین میزان آلودگی در ماهی حمری (9%) بوده است. شدت آلودگی به انگل های جدا شده در ماهیان مورد مطالعه نسبتا کم بوده است. انگل های جدا شده در این بررسی قبلا از برخی ماهیان دیگر در استان خوزستان و جهان گزارش شده اند ولی برای اولین بار در ماهیان رودخانه زهره مطالعه و گزارش می شوند.

لیپوپلی ساکارید موجود در دیواره سلولی باکتری های گرم منفی ممکن است بسیاری از روندهای فیزیولوژیک از جمله متابولیسم لیپیدها را تحت تاثیر قرار دهد. هدف از این مطالعه، بررسی دوزهای مختلف لیپوپلی ساکارید باکتری اشرشیا کی بر مقادیر سرمی کلسترول، تری گلیسرید، HDL-C،LDL-C و VLDL-C و نقش احتمالی دیکلوفناک سدیم بعنوان یک داروی ضد التهاب غیر استروئیدی بر این تغییرات می باشد. بدین منظور تعداد 96 سر موش صحرایی نر از نژاد ویستار به طور تصادفی به 8 گروه مساوی تقسیم شدند. گروه های 1 و 2 به ترتیب سرم فیزیولوژی و دیکلوفناک (2.5 IM/kg/mg) به عنوان گروه های کنترل دریافت نمودند. گروه های 3، 4 و 5 لیپوپلی ساکارید را به ترتیب به میزان 100، 200 و 300 میکروگرم به ازای هر سر موش صحرایی به شکل داخل صفاقی دریافت نمودند. گروه های 6، 7 و 8 علاوه بر دریافت لیپوپلی ساکارید مشابه 3 گروه قبلی همراه با2.5 kg/mg دیکلوفناک سدیم تزریقی به صورت تک دوز و به شکل داخل عضلانی دریافت نمودند. پس از آن خون گیری از طریق داخل قلبی در زمان های صفر (قبل از تزریق)، 1، 6 و 24 ساعت پس از تزریق صورت گرفت و مقادیر پلاسمایی کلسترول، تری گلیسرید، HDL-C،LDL-C و VLDL-C با استفاده از روش های متداول اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که تجویز لیپوپلی ساکارید موجب کاهش معنی دار HDL-C در زمان های مختلف پس از تزریق شده که این یافته در بیشتر موارد معنی دار بوده است (P<0.05) تغییرات LDL-C متعاقب تزریق لیپوپلی ساکارید روند افزایشی داشته ولی این افزایش در بیشتر موارد از لحاظ آماری معنی دار نبود (P>0.05). تغییرات حاصله در مقادیر کلسترول، تری گلیسرید و VLDL-C نیز از لحاظ آماری معنی دار نبود (P>0.05). همچنین تجویز دوز واحد دیکلوفناک از تغییرات حاصله در HDL-C و LDL-C متعاقب تجویز لیپوپلی ساکارید باکتری اشرشیا کلی جلوگیری نکرد.

سالمونلوز یکی از بیماری های باکتریائی مشترک بین انسان و دام بوده که توسط سرووارهای سالمونلا ایجاد شده و با علائم سقط، اسهال و اسهال خونی شناخته می شود. با توجه به اهمیت بیماری در تک سمی ها مطالعه ای با اهداف 1) جستجوی ژن عامل تهاجم سالمونلا invA در سالمونلاها در مدفوع تک سمی ها به روش واکنش زنجیره ای پلیمراز (PCR)، 2) تعیین سرعت و حساسیت روش PCR در مقایسه با روش های معمول کشت میکروبی و 3) تعیین میزان حاملین سالمونلاهای بیماری زا با توجه به جنس، سن و گونه تک سمی انجام گردید. مقدار 15 گرم مدفوع تعداد 100 راس تک سمی شامل 76 راس اسب (67 راس نریان و 9 راس مادیان) و 24 راس قاطر (16 راس نریان و 8 راس مادیان) در سال 1388 از مناطق مختلف ارومیه تهیه گردید. پراکندگی سنی دام ها در 5 گروه سنی تا 4، 6، 8، 10 و بالای 10 سال به ترتیب 7، 24، 37، 19 و 13 راس بودند. نمونه های مدفوع ابتدا کشت و آزمایشات بیوشیمیائی برای جداسازی سالمونلاها به کار گرفته شد. جهت اسخراج بهتر DNA از مدفوع، نمونه ها ابتدا به مدت 18 ساعت در محیط های غنی کننده قرار گرفته و سپس از روش Chloroform،Phenol و Isoamyloadcoho1 استفاده گردید. برای انجام PCR از پرایمرهای اختصاصی ژن عامل تهاجم سالمونلاها (invA) با نام های S139 و S141 استفاده شد. نهایتا محصول PCR با بهره مندی از دستگاه الکتروفورز بر روی ژل آگارز 1.2% مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از کشت میکروبی در مدفوع تک سمی ها منفی بود در صورتی که با به کارگیری روش PCR و حضور باند 284bp مربوط به ژن invA بر روی تصویر الکتروفورز حضور باکتری سالمونلا در نمونه های مدفوع تایید گردید. لذا در 3 راس (3%) از اسب های بررسی شده (نریان، با سن تقریبی 6 تا 8 سال) وجود باکتری سالمونلا به روش PCR به اثبات رسید در صورتی که قاطرها در هر دو روش منفی بودند. لذا می توان نتیجه گرفت که صرف نظر از حامل بودن نریان به سالمونلاهای بیماری زا، سرعت و حساسیت بالای روش PCR در مقایسه با روش های کشت و آزمایشات بیوشیمیائی کار آیی مطلوبی را نشان می دهد.

در این تحقیق تاثیر لاکتو فرین گاوی جیره بر برخی از پاسخ های ایمنی غیر اختصاصی ماهی قزل آلای رنگین کمان مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور ماهیان قزل آلای رنگین کمان با میانگین وزنی 5 ± 40 گرم به مدت هشت هفته با غذای شاهد بدون لاکتو فرین و چهار تیمار غذایی حاوی 50، 100، 200 و 400 میلی گرم لاکتو فرین در کیلوگرم غذا تغذیه شدند. آزمایش در 3 تکرار برای هر تیمار انجام گرفت. در پایان دوره تغذیه ای نمونه گیری خونی از ورید ساقه دمی ماهیان صورت گرفت. نمونه های سرم جهت بررسی تاثیر لاکتو فرین بر پارامترهای ایمنی غیر اختصاصی هومورال شامل فعالیت همولیتیک کمپلمان، لیزوزیم، سطوح پراکسیداز و آنتی پروتئاز مورد آنالیز قرار گرفت. نتایج بدست آمده افزایش معنی دار لیزوزیم سرم را در تیمارهای 100 و 200 میلی گرم در مقایسه با گروه شاهد نشان داد. میزان پراکسیداز سرم در تیمار 200 میلی گرم و سطوح آنتی پروتئاز نیز در گروه های تغذیه شده با 100، 200 و 400 میلی گرم لاکتو فرین افزایش معنی داری را نسبت به گروه شاهد نشان دادند. بالاترین میزان فعالیت همولیتیک کمپلمان در تیمار 200 میلی گرم مشاهده شد اما اختلاف معنی داری بین تیمارها مشاهده نگردید (P<0.05). با توجه به نتایج بدست آمده از این تحقیق می توان پیشنهاد نمود که افزودن لاکتو فرین به جیره در سطح 200 میلی گرم در کیلوگرم غذا موجب تقویت پاسخ ایمنی غیر اختصاصی ماهی قزا آلای رنگین کمان می شود.

در این مطالعه نمونه های شیر 150 راس بز (در مجموع 300 کارتیه) ابتدا توسط دستگاه MAS-D-TEC جهت اندازه گیری قابلیت هدایت الکتریکی (ECT) (که از عدد 0 تا 9 درجه بندی شده است) مورد ارزیابی قرار گرفتند و سپس نمونه های شیر مذکور با روش شیر آزما (CMT) مورد آزمایش قرار گرفتند (درجه بندی: خفیف، 1+، 2+ و 3+). همچنین نمونه های شیر به منظور کشت باکتریایی روی آگار خوندار، محیط مک کانکی و محیط های تکمیلی دیگر با آزمایشگاه فرستاده شدند. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش مک نمار، مربع کای، محاسبه حساسیت، ویژگی و ضریب کاپا استفاده شد. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که از 300 نمونه شیرهای ارسالی بز 24 نمونه (8.00 درصد) از نظر کشت باکتریولوژیکی مثبت بوده است. استافیلوکوکوس اپیدرمیدیس مهمترین عامل پاتوژن ورم پستان تحت بالینی بز در این مطالعه در شهرستان گرمسار بوده است. همچنین نتایج حاصله نشان داد که حساسیت و ویژگی این دستگاه در ردیابی ورم پستان تحت بالینی بز به ترتیب 100% و 92% بوده است و توافق اساسی و محکمی (ضریب کاپا=0.73) بین ECT و CMT در تشخیص ورم پستان تحت بالینی بز وجود دارد. به نظر می رسد که دستگاه MAS-D-TEC جهت ردیابی ورم پستان تحت بالینی مشابه گاو می تواند به عنوان یک تست غربالگر مناسب در بز بکار گرفته شود.

کلامیدو فیلا ابورتوس یکی از عوامل مهم ایجاد سقط عفونی در گوسفند در سراسر جهان می باشد. دفع این ارگانیسم از طریق ترشحات رحمی و جفت آلوده در هنگام زایمان باعث آلودگی محیط و انتقال آن به حیوانات حساس و انسان می گردد. تاکنون مطالعات مختلفی جهت تهیه آنتی ژن های نو ترکیب این باکتری برای استفاده در ELISA صورت گرفته است. در این مطالعه قطعه ای با طول 375bp از ناحیه کد کننده ژن پروتئین پلی مورفیک غشاء خارجی POMP90 (از اسید آمینه Tyr113 نا اسید آمینه Asn 238) کلامیدوفیلا ابورتوس سویه 26.3 با PCR تکثیر داده شد و پس از کلونینگ در وکتور pMAL-C2X در باکتری اشرشیاکلی BL-21 بیان گردید. پروتئین هدف با وزن 55 KDa از طریق SDS-PAGE و متعاقب آن ایمونوبلاتینگ مورد ارزیابی قرار گرفت. مشاهده بیان پروتئین با وزن ملکولی قابل انتظار در SDS-PAGE و واکنش مثبت این پروتئین با سرم گوسفند آلوده به کلامیدو فیلا ابورتوس در ایمونوبلات نشان دهنده بیان موفق این قطعه از پروتئین POMP90 در E. coli بود.

با هدف بررسی تاثیر استفاده توام از مولتی آنزیم (ناتوزایم) و واکسن کوکسیدیوز (پاراکوکس- 5) در آلودگی تجربی جوجه های گوشتی به کوکسیدیوز، تعداد 600 قطعه جوجه گوشتی نر به طور نصادفی به پنج گروه آزمایشی 120 قطعه ای با چهار تکرار تقسیم شدند. گروه های سوم، چهارم و پنجم به ترتیب آنزیم، واکسن کوکسیدیوز و آنزیم + واکسن کوکسیدیوز را دریافت کردند. گروه های اول و دوم به ترتیب به عنوان شاهد منفی و مثبت در نظر گرفته شدند. در 26 روزگی تمام گروه ها (به غیر از گروه اول) با مخلوطی از ااسیست های اسپوروله شده سه گونه آیمریا (آسرولینا، ماگزیما و تنلا) چالش گردیدند. مقدار کاروتن سرم تمام گروه ها، درست قبل از چالش و 6 روز بعد از آن تعیین گردید. میزان ااسیست های دفع در هر گرم مدفوع در 6 الی 10 روز پس از چالش اندازه گیری شد. شاخص های تولیدی نیز اندازه گیری شدند. در گروه هایی که واکسن و / یا آنزیم را مصرف کرده بودند، میزان ااسیست های دفع شده در هر گرم مدفوع به صورت معنی داری کمتر از گروه شاهد مثبت بود (P£0.01). پس از ایجاد آلودگی، اختلاف معنی داری در شاخص های تولیدی بین گروه غیر آلوده با تیمارهای آلوده مشاهده شد و سرانه افزایش وزن در گروه شاهد مثبت نسبت به سایر گروه های آلوده پایین بود. نتیجه این بررسی نشان می دهد که مصرف واکسن پاراکوکس می تواند در کنترل کوکسیدیوز و یا عوارض ناشی از آن تاثیر مثبت داشته باشند و مصرف آنزیم تداخلی با عملکرد واکسن کوکسیدیوز ندارد.

اسهال ویروسی گاو یکی از مهم ترین بیماری های صنعت پرورش گاو در سراسر جهان است و خسارات اقتصادی قابل توجهی را بر این صنعت وارد می سازد. عامل این بیماری می تواند منجر به طیف وسیعی از تظاهرات بالینی گردد که یکی از موارد آن ناهنجاری های مادرزادی است. مقاله حاضر به معرفی یکی از اشکال مادرزادی بیماری همراه با لرزش می پردازد. در دو گاوداری شیری صنعتی از دو استان تهران و کرمان به ترتیب 1 و 3 راس گوساله با نشانه بالینی لرزش مور معاینه بالینی، هیستوپاتولوژیک و آزمایشگاهی قرار گرفتند. نمونه خون و نصف مغز گوساله مبتلا از استان تهران و نیز نمونه های خون از 3 راس گوساله زنده درگیر، 5 راس مادران گوساله های درگیر (3 راس زنده و 2 راس تلف شده) و 5 راس گاوهای شاهد مادران از استان کرمان به آزمایشگاه ارسال شد. در نمونه های خون به روش های الایزای تسخیری (Capture ELISA) و الایزای غیر مستقیم (Indirect ELISA) جهت جستجوی آنتی ژن و آنتی بادی ضد ویروس عامل BVD مورد آزمایش گرفتند. ضمنا از نصف دیگر مغز گوساله درگیر واحد تهران آزمایش هیستو پاتولوژی به عمل آمد. آسیب های ریزبینی ماده سفید و خاکستری مغز حاکی از بروز یک آنسفالیت غیر چرکی لنفوسیتیک همراه با نبود میلین بود که به احتمال قوی منشا ویروسی دارد. ضمنا کاهش تعداد سلول های عصبی و پورکنژ در مخچه نیز کاملا آشکار بود. نمونه های خون گوساله های مبتلا از نظر آنتی ژن و آنتی بادی مثبت بودند. نمونه های خون مادران این گوساله ها همگی آنتی بادی مثبت و آنتی ژن منفی و نمونه های خون شاهدهای مادران با یک استثناء (که از هر دو جهت منفی بود) آنتی بادی مثبت و آنتی ژن منفی بودند. با توجه به وسعت آلودگی با ویروس اسهال ویروسی گاو در سطح کشور و خسارات حاصله به کارگیری برنامه مبارزه با این ویروس نیز مورد توجه قرار گرفته است.