طلوع بهداشت
سال:1395 | دوره:15 | شماره:3 (مسلسل 57) |تعداد مقالات:22

مقدمه: آلودگی برخی محصولات کشاورزی به مایکوتوکسین ها سلامت انسان و حیوان را با نگرانی جدی روبه رو کرده است. آفلاتوکسین B 1 سمی ترین نوع آفلاتوکسین است که در بین آفلاتوکسین ها دارای بیشترین میزان شیوع در غذاها ازجمله برنج می باشد. هدف از انجام این تحقیق، مطالعه اثر فرایندهای حرارت دهی و انواع طبخ خانگی برنج بر میانگین غلظت آفلاتوکسین B 1می باشد.روش بررسی: در این مطالعه فرایندهای حرارت دهی 20 و 120 دقیقه و انواع طبخ به سه صورت آبکشی، کته و برنج بوداده بر روی برنج به صورت طبیعی آلوده موردبررسی انجام گرفت و مقدار آفلاتوکسین B1 با روش کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC) اندازه گیری شد.یافته ها: در مورد 20 دقیقه و 120 دقیقه حرارت دهی برنج میانگین غلظت آفلاتوکسین B1 به میزان به ترتیب 16.6% و 81.7% کاهش نشان داد. اگرچه این میزان کاهش ازنظر آماری در 20 دقیقه حرارت دهی معنی دار نبود اما در 120 دقیقه حرارت دهی کاهش معناداری (p<0.05) مشاهده شد. میزان کاهش میانگین غلظت آفلاتوکسین B 1 در پخت کته، آبکشی و برنج بوداده به ترتیب 60.2%، 85.5% و 87.6% نشان داده شد که این میزان کاهش در پخت کته ازنظر آماری معنی دار نشد ولی در پخت به صورت آبکشی و برنج بوداده این میزان کاهش ازنظر آماری با (p<0.05) معنی دار بود.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان می دهد که انجام فرایندهای حرارت دهی و انواع طبخ برنج می تواند خطرات سم آفلاتوکسین B1 که انسان به وسیله مصرف برنج با آن مواجه است را کاهش دهد.

مقدمه: مبتلایان به بیماری دیابت ممکن است در انجام صحیح رفتارهای خودمراقبتی و پایبندی به آن ضعف داشته باشند، بنابراین شناسایی موانع خودمراقبتی اولین گام برای بهبود و ارتقای رفتارهای مراقبت از خود می باشد. این پژوهش با هدف تعیین موانع موثر بر رفتارهای خودمراقبتی بیماران دیابتی نوع 2 در شهر یزد انجام گرفته است.روش بررسی: مطالعه حاضر مطالعه ای توصیفی - همبستگی از نوع مقطعی است. 152 بیمار مبتلا به دیابت نوع 2 مراجعه کننده به مرکز تحقیقات دیابت استان یزد، به روش سیستماتیک، مورد بررسی قرار گرفتند. ابزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه پژوهشگر ساخته می باشد که روایی و پایایی آن بررسی شد و میزان آلفای کرونباخ برای این پرسشنامه 0.8 بدست آمد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 16 و آزمون های آماری t مستقل، آنالیز واریانس یک طرفه و ضریب همبستگی پیرسون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: امتیاز موانع انجام رفتارهای خودمراقبتی بیماران دیابتی از 100 نمره 52.03 بود که بر اساس سطح مطلوبیت تعیین شده و در نظر گرفتن دامنه امتیاز موانع، در سطح متوسط ارزیابی شد. نتایج حاکی از آن بود که موانع اقتصادی بیشترین سهم را در بین موانع خودمراقبتی به خود اختصاص داده اند (73 امتیاز) و موانع دانش و نگرش (63 امتیاز)، در ردیف دوم قرار گرفت. نوع موانع موثر در خودمراقبتی بر حسب سن، جنس، تحصیلات، وضعیت اشتغال، میزان درآمد، مدت ابتلا به دیابت، ابتلا به عوارض دیابت و مراجعه طبق توصیه پزشک به طور معناداری متفاوت بود (p<0.05).نتیجه گیری: شناسایی موانع خودمراقبتی، خصوصا بعد اقتصادی، از گام های مهم در کمک به بیماران دیابتی می باشد به طوری که اقداماتی چون قرار دادن آزمایشاتی نظیر پایش قندخون بیماران دیابتی، تحت پوشش بیمه خدمات درمانی و تامین ابزارها و تجهیزات خودپایشی و خودمراقبتی سبب بهبود خودمراقبتی خواهد شد.

مقدمه: بیماری آرتریت روماتوئید (Rheumatoid Arthritis) (RA) یکی از بیماریهای خودایمنی است که بیگانه انگاشتن ترکیبات مختلف مفاصل از جمله خصوصیات این بیماری است. بر اساس یافته های علمی، گستره وسیعی از روشهای درمانی مکمل و جایگزین (شامل مکمل های گیاهی و غذایی) برای روماتیسم مفصلی مفیدند.روش بررسی: مطالعه مقطعی برروی120 نفرازافراد مبتلا به آرتریت روماتوئید مراجعه کننده به مراکز درمانی دولتی در شهر یزد در طی سال1393 انجام گردید. با استفاده از پرسشنامه طراحی شده، شاخص های دموگرافیک و نوع میزان مصرف مکمل های مورد مطالعه در بیماران مبتلاء به آرتریت روماتوئید مورد ارزیابی قرار گرفت.یافته ها: از بین 120 بیمار موردمطالعه، 118 نفرحداقل یکی از مکمل های مورد نظر را استفاده می کردند. افراد درسنین بین 76-19 سال قرار داشتند که 71.6 درصد آنها بالای 40 سال سن داشتند. 85% افراد مورد مطالعه زن، 92% متاهل، 55% درآمد بین 1 تا 2 میلیون تومان و 51.7 سطح سوادشان دیپلم و بالاتر بود. بیشترین میزان مصرف مکمل مربوط به کلسیم- ویتامین د (90.7%) بود. اسید فولیک (80.5%)، ویتامین D (73.7%) و امگا 3 (55.9%) در ردیفهای بعدی مصرف قرار داشتند. لازم به ذکر است که اکثر بیماران (96.5%) زیر نظرپزشک متخصص روماتولوژی مکمل ها را مصرف می کردند.نتیجه گیری: باتوجه به داده های به دست آمده مبنی بر استفاده از مکمل های مختلف در بیماران آرتریت روماتوئید، بیشترین مکمل های مورد استفاده شامل کلسیم- ویتامین د، اسیدفولیک ویتامین د و امگا 3 بود. اکثر بیماران از تاثیرمثبت این مکمل ها راضی بودند.

مقدمه: یکی از روش های مدیریت ضایعات فراوری پسته کمپوست کردن می باشد. در تولید کود کمپوست مناسب، عناصر غذایی و فلزات سنگین تعیین کننده می باشد. هدف این مطالعه بررسی تاثیر فرایند کمپوست سازی ضایعات فراوری پسته با تیمارهای مختلف بر غلظت فلزات سنگین است.روش بررسی: در این تحقیق ضمن انجام فرایند کمپوست سازی ضایعات فراوری پسته با دو تیمار کود گاوی و لجن آبگیری شده فاضلاب شهری، شاخص های فلزات سنگین و مواد مغذی طی فرایند 60 روزه موردبررسی قرار گرفت نتایج به دست آمده با استاندارد ملی ایران و WHO مقایسه گردید. ترسیم نمودارها توسط نرم افزار excel نسخه 2007 و تجزیه وتحلیل با استفاده از نرم افزار آماری Spss (نسخه 20) در سطح معناداری 0.05 انجام شد.یافته ها: طی فرایند 60 روزه تولید کمپوست pH ابتدا روند کاهشی داشته و سپس افزایش پیدا کرد. میزان Cu، Zn، Fe، Mn و نسبت C/N روند کاهشی و میزان EC، Na، K روند افزایشی داشتند. درنهایت میزان آهن، روی، مس و منگنز کمتر از استاندارد، سدیم در حد استاندارد و پتاسیم بیشتر از استانداردهای تعیین شده در کمپوست تولیدی از ضایعات فراوری پسته با هر دو تیمار بود.نتیجه گیری: نتایج این بررسی نشان داد غلظت فلزات سنگین و عناصر غذایی در کمپوست تولیدی با هر دو تیمار در محدوده قابل قبول قرار داشت. درنهایت کیفیت کمپوست تولیدی با تیمار کود گاوی به علت تجزیه بهتر درنتیجه پایداری بیشتر آن بهتر از کمپوست تولیدی با تیمار لجن آبگیری شده فاضلاب شهری بود.

مقدمه: ازمهمترین اهداف هرسازمانی افزایش بهره وری وعملکرد بالای سازمان است و برای تحقق این اهداف نیروی انسانی نقش مهمی را ایفا می کند. بنابراین بایددر مورد بهبودکیفی نیروی انسانی سعی فراوان نمود چون هم به نفع سازمان وهم به نفع افرادشاغل است. برای این امر بهترین نگرش این است که چگونه توسط عوامل مختلف ازجمله استفاده ازمنابع قدرتی که دراختیارمدیر است بتوان مشارکت کاری را افزایش داد. هدف این مطالعه بررسی ارتباط بین مشارکت کاری کارکنان ومنابع قدرت مدیران دربیمارستان های دولتی شهریزد می باشد.روش بررسی: در این مطالعه توصیفی- تحلیلی، نمونه ای متشکل از 160 نفرازکارکنان بیمارستان های شهید صدوقی، شهید رهنمون، افشار و سوانح سوختگی به صورت تصادفی انتخاب گردیدند. دراین پژوهش ازدو پرسشنامه اعمال قدرت ومشارکت کاری استفاده شد. داده ها پس ازجمع آوری با استفاده ازنرم افزار spss و آزمون های ضریب همبستگی اسپیرمن وآزمون های T-test، ANOVA، من ویتنی وکریسکال واریس موردتجزیه وتحلیل قرارگرفت.یافته ها: 51.9 درصد از نمونه را زنان و 48.1 درصد را مردان تشکیل داده اند که بیشترین درصدافراد مورد بررسی (50.6 درصد) دارای مدرک لیسانس وکمترین درصدافراد (هرکدام 2.5 درصد) دارای دکتری عمومی و تخصصی بوده اند. ضریب همبستگی اسپیرمن نشان می دهد که قدرت قانونی بامشارکت کاری رابطه مستقیم و نسبتا قوی (p<0.05، r>0) و قدرت اجبار و پاداش رابطه عکس (p<0.05، r<0) و سایر قدرت ها رابطه معنی داری ندارند (p>0.05).نتیجه گیری:دراین تحقیق تاثیر منابع قدرت برمشارکت کاری کارکنان به ترتیب مربوط به منابع تخصص، پاداش، اجبار، مرجعیت و قانون بدست آمد. البته علی رغم تفاوت چشمگیر در نتایج توصیفی مشارکت کاری کارکنان بامنابع قدرت مدیران اختلاف معنی داری نداشت.

مقدمه: امروزه، بیشترین نوع فرایندی که در تصفیه آب آشامیدنی استفاده می شود فرایند تصفیه معمولی و متداول است که نمی تواند به طور موثری مواد آلی را حذف کند. دفیلتراسیون، یکی از مهم ترین فرایندهای تصفیه استفاده شده در تصفیه خانه آب می باشد. یکی از راهکارها، بهسازی فیلتر ماسه ای سریع به فیلتر دو یا چند لایه ای می باشد.روش بررسی: این مطالعه، نتایج حاصل از یک تحقیق آزمایشگاهی در مقیاس پایلوت بود که باهدف بررسی عملکرد استفاده از GAC و آنتراسیت در صافی دولایه ای در تصفیه خانه آب آبادان در حذف پارامترهای کدورت، TOC، آهن، منگنز، نیترات و آمونیوم در واحد فیلتراسیون تصفیه خانه آب آبادان موردبررسی قرار گرفت. کلیه آزمایش ها به روش استاندارد انجام شد. نتایج با استفاده از آزمون های آماری، موردبررسی قرار گرفت.یافته ها: نمونه ها در فصل تابستان از ورودی و خروجی پایلوت ها و واحد فیلتراسیون تصفیه خانه جمع آوری شدند و پارامترهای مذکور در هر نمونه طی سه بارگذاری کم، متوسط و زیاد موردسنجش قرار گرفتند. پایلوت شماره دو بیشترین راندمان را در حذف پارامترهای موردنظر داشته است که میزان حذف پارامترهای کدورت، TOC، آهن، منگنز، نیترات و آمونیوم به ترتیب 89.79%، 91.67%، 50.43%، 17.67%، 35.42% و 42.33% بوده است. همچنین بهترین عملکرد فیلتر GAC-sand در EBCT= 20 min طی بار سطحی 35 l/d می باشد.نتیجه گیری: به طورکلی، هر دو پایلوت در بارگذاری کم راندمان بالاتری دارند به خصوص پایلوت شماره دو نشان داد که به علت EBCT بالاتر، کارایی بیشتری در حذف پارامترهای یادشده دارد.

مقدمه: پژوهش حاضر باهدف بررسی میزان تاثیر کارگاه آموزشی مهارت های ارتباط موثر بر مولفه های فرسودگی شغلی پرستاران شاغل در بیمارستان های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شده است.روش بررسی: این پژوهش یک مطالعه مداخله ای روی 107 نفر از پرستاران شاغل در بیمارستان های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شد. نمونه گیری به صورت خوشه ای ساده از بین بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی تهران صورت گرفت و شرکت کنندگان به روش تصادفی به دو گروه مداخله و غیر مداخله تقسیم شدند. شرکت کنندگان پرسشنامه دو قسمتی متغیرهای زمینه ای و فرسودگی شغلی مسلچ (MBI) را تکمیل کردند. سپس گروه مداخله در کارگاه آموزشی مهارت های ارتباط موثر شرکت داده شدند. سه ماه پس از آموزش، مجددا شرکت کنندگان پرسشنامه فرسودگی شغلی را تکمیل کردند. داده های به دست آمده با نرم افزار Spss 18 مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت.یافته ها: نتایج حاصل از آزمون های آماری t زوجی در گروه مداخله، قبل و بعد از آموزش نشان داد که در میانگین نمره مولفه خستگی عاطفی در مقیاس فراوانی (p<0.008) و شدت (p<0.001) و همچنین میانگین مولفه مسخ شخصیت در مقیاس شدت (p<0.03) تفاوت معنی دار آماری وجود دارد. همچنین میانگین نمره هر سه مولفه فرسودگی شغلی در هر دو زیر مقیاس فراوانی و شدت، در هر دو گروه مداخله و غیر مداخله بعد از آموزش اختلاف معنی دار آماری داشته است (p<0.05).نتیجه گیری: با آگاهی از تاثیرگذار بودن دوره آموزشی مهارت های ارتباط موثر بر مولفه های فرسودگی شغلی، می توان برای برنامه های پیشگیری و ارتقاء سلامت در پرستاران استفاده کرد.

مقدمه: سلامت، اساسی ترین جزء رفاه جامعه به شمار می رود و بیش از مداخلات پزشکی به عوامل اجتماعی وابسته است. مفهوم سرمایه اجتماعی به دلیل ماهیت و محتوایی که دارد تقریبا با تمامی موضوعات و مسائل مطرح در حوزه انسانی، اجتماعی و بهداشتی ارتباط پیدا می کند. سرمایه اجتماعی و مسائل اجتماعی ارتباط تنگاتنگی با سلامت دارند. لذا، هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه ابعاد سرمایه اجتماعی و سلامت درک شده در جامعه شهری یزد می باشد.روش بررسی: این پژوهش از نوع تحلیلی و به صورت مقطعی می باشد. جامعه موردپژوهش شامل کلیه شهروندان یزد می باشد. تعداد حجم نمونه برابر با 380 نفر است که با روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب گردیده اند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه بود که شامل دو پرسشنامه سرمایه اجتماعی و سلامت درک شده است.یافته ها: در بین ابعاد سرمایه اجتماعی، احساس اعتماد و امنیت، کیفیت ارتباطات فامیل و دوستان، ارزش زندگی، تساهل در زمینه تنوع فرهنگی و کیفیت ارتباطات کاری با سلامت درک شده رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد اما بین مشارکت در فعالیت های اجتماع محلی، عامل بودن در بستر اجتماعی و کیفیت ارتباطات بین همسایه ها با سلامت درک شده رابطه معناداری وجود ندارد.نتیجه گیری: سرمایه اجتماعی و ابعاد آن با سلامت درک شده رابطه مستقیم و معناداری دارد، بنابراین، با افزایش سرمایه اجتماعی، میزان سلامت درک شده نیز بیشتر می شود.

مقدمه: با کمبود زمین های زراعی و از بین رفتن محصولات بوسیله آفات استفاده از آفت کش هایی مانند آترازین افزایش یافته است. این علف کش به دلیل فشار بخار کم، نیمه عمر بالا و تحرک زیاد منجر به آلودگی اکوسیستم های گوناگون شده است. آترازین از نظر سمیت در کلاس III بوسیله سازمان حفاظت محیط زیست آمریکا قرار گرفته است، اما به دلیل توانایی بالقوه آن در آلودگی آب های زیرزمینی اهمیت بسیاری دارد.روش بررسی: روش های فیزیکی و شیمیایی بسیاری برای حذف این علف کش از محیط های آبی و خاکی پیشنهاد گردیده، اما این روش ها دارای هزینه های بسیار و همراه با تولید محصولات جانبی سمی دیگری هستند. با توجه به گسترش علم تعامل انسان و طبیعت، امروزه تصفیه بیولوژیکی از اهمیت و توجه خاصی برخوردار است. تصفیه بیولوژیکی فرآیندی است که در آن از میکروارگانیزم ها برای تبدیل و تجزیه مواد آلاینده موجود در محیط زیست استفاده می شود.نتیجه گیری: تجزیه زیستی از نقطه نظر اقتصادی و زیست محیطی بهترین راهکار برای حذف آلاینده های دیرپا از محیط زیست می باشد. امروزه استفاده از میکروارگانیسم های بومی یا اصلاح شده بوسیله مهندسی ژنتیک برای تصفیه محیط های آلوده به سموم آفت کش بطور فزاینده ای مورد استفاده قرار می گیرد. در پایان به منظور کاربرد بیشتر این فناوری سبز تعیین خصوصیات خاک و همچنین مطالعات سم شناسی محیطی (اکوتوکسیکولوژی) با هدف شناسایی توانایی میکروارگانیسم های بومی آب و خاک یک امر ضروری می باشد.

مقدمه: زنان بسیار مستعد ابتلا به عفونت ادراری می باشند و حاملگی شانس ابتلا به عفونت ادراری را بالا می برد. درمجموع اطلاعات اندکی از عوامل خطر عفونت ادراری در بارداری در دست است. عفونت ادراری در بارداری عامل خطر مهمی برای پیامدهای وخیم بارداری محسوب می گردد. هدف از این مطالعه یافتن عوامل خطر مرتبط با عفونت ادراری در زنان باردار است.روش بررسی: این مطالعه از نوع مشاهده ای تحلیلی و به صورت گذشته نگر در زمستان 1393 در شهرکرد انجام شد، که در آن تعداد 310 زن باردار مراجعه کننده به یازده مرکز بهداشتی درمانی شهرکرد شرکت داشتند. از این تعداد155 نفر مورد (بیمار) و 155 نفر شاهد (سالم) بودند که ازنظر سن باهم همسان سازی شده بودنداطلاعات موردنیاز از طریق پرونده بهداشتی مادران باردار و تکمیل چک لیست محقق ساخته ای که اعتبار آن توسط متخصصین تاییدشده بود جمع آوری شد. چک لیست شامل تعدادی از عوامل خطر احتمالی بیماری و همچنین خصوصیات دموگرافیک شرکت کنندگان در مطالعه بود. تجزیه وتحلیل آماری توسط نرم افزار spss نسخه 16 و با استفاده از آزمون های آماری مجذور کای و تی مستقل و رگرسیون لوجستیک انجام شد.یافته ها: از میان متغیرهای موردبررسی استفراغ بارداری (p=0.00)، سابقه عفونت ادراری در بارداری قبلی (Cl=1.508-4.408، p=0.001، OR=2.587) وسابقه سقط خود به خودی (Cl=1.165-3.847، p=0.014، OR=2.117) به ترتیب مهم ترین عوامل خطر ابتلا به عفونت ادراری در زنان باردار تعیین گردید.نتیجه گیری: پیشگیری و درمان استفراغ بارداری پیشگیری از ابتلا به عفونت ادراری در طول بارداری پیشین و پیشگیری از سقط ها می تواند نقش مهمی در پیشگیری از ابتلا به عفونت ادراری و عوارض ناشی از آن داشته باشد. همچنین این مطالعه نشان داد که تعدادی از عوامل می تواند بر روی عفونت ادراری در بارداری تاثیر داشته باشد که تاکنون موردتوجه کافی نبوده اند و لازم است که در برنامه های بهداشتی و پیشگیری موردتوجه بیشتر قرار گیرند.

مقدمه: یکی از وظایف مهم مدیریت منابع انسانی در تسهیل اثربخشی یک سازمان ارزیابی عملکرد کارکنان است که تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار می گیرد. یکی از این عوامل نبود فضای باز در سازمان ها برای بیان ایده های کارکنان یا همان سکوت سازمانی است. در این راستا مطالعه حاضر با هدف، بررسی ارتباط بین سکوت سازمانی و عملکرد سازمانی در کارکنان بیمارستان های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد، انجام پذیرفته است.روش بررسی: مطالعه حاضر، مطالعه ای توصیفی از نوع همبستگی بوده که به صورت مقطعی در سال 1393 انجام شده است. تعداد نمونه 385 نفر از کل کارکنان بیمارستان های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد به روش نمونه گیری طبقه ای- تصادفی انتخاب شدند. همچنین به منظور جمع آوری داده ها از پرسشنامه های استاندارد که روایی و پایایی آنها قبلا در مطالعات مشابه به اثبات رسیده است، استفاده شد. برای تحلیل داده ها نیز از نرم افزار SPSS نسخه 19 استفاده شد و با استفاده از آزمون های ضریب همبستگی پیرسون، آزمون T-test و Anova داده ها تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: در میان ابعاد سکوت سازمانی بیشترین میانگین و کمترین نمره به ترتیب مربوطه به ابعاد فرصت (2.98) و مدیریت عالی (2.72) بوده است. همچنین در میان ابعاد عملکرد سازمانی بیشترین و کمترین نمره به ترتیب مربوط به ابعاد نوآوری (3.27) و کیفیت (3.19) بوده است. بر اساس ضریب همبستگی پیرسون رابطه معنی داری بین دو مولفه سکوت سازمانی و عملکرد سازمانی مشاهده شد (p=0.000).نتیجه گیری: یافته های تحقیق مشخص کرد، رابطه معنی دار آماری بین دو مولفه سکوت سازمانی و عملکرد سازمانی وجود دارد، بنابراین در سازمانی که کارمندان آزادی بیان و مشارکت بیشتری در تصمیم گیری های سازمانی دارند، خود را به آن سازمان متعهد دانسته و نیز وظایف خود را به نحو شایسته تر، باانگیزه و با رضایت بیشتری انجام خواهند داد.

مقدمه: 4-کلروفنل یکی از آلاینده های رایج در فاضلاب تولیدی از صنایع شیمیائی و پتروشیمی می باشد. این ماده بدلیل حضور کلر و حلقه بنزنی در آن مقاوم در برابر تجزیه بیولوژیکی می باشد. در این پژوهش، گرانول های نانو ذرات اکسید گرافن بعنوان یک جاذب نانو ساختار با خواصی بهتر نسبت به سایر جاذب ها جهت حذف4-کلروفنل از محیط آبی مورد بررسی قرارگرفت.روش بررسی:این پژوهش در سال 93-92 انجام گردید که در آن با استفاده از سیلیکات سدیم نانو ذرات اکسید گرافن گرانول سازی و جهت شناسایی مورفولوژی و ساختار جاذب از روش های پراش سنجی پرتو ایکس و تصویر میکروسکوپ پراش الکترونیکی استفاده شد. متغیر های موثر بر فرایند جذب از جمله غلظت اولیه 4-کلرو فنل (5، 10، 15، 20 و25 میلی گرم بر لیتر)، مقدار جاذب (20، 40، 60 و 80 درصد وزنی)، زمان تماس (3، 5، 10، 20و 30دقیقه) و pH 4 تا 9 به روش تغییر یک عامل در زمان بررسی گردید. در انتها داده ها با ایزوترم های لانگمویر و فروندلیچ مطابقت داده شد.یافته ها: فرایند جذب در زمان 20 دقیقه به تعادل رسید. مقدار2گرم برلیتر گرانول اکسید گرافن در زمان 3 دقیقه و7= pH توانست 5 میلی گرم بر لیتر 4-کلروفنل را تا 58% حذف نماید. ایزوترم فروندلیچ فرایند جذب را بخوبی توصیف نمود. مقدار R2، 0.92 بدست آمد.نتیجه گیری: فرایند جذب بوسیله جاذب گرانول های نانو ذرات اکسید گرافن از فرایندهای ارزان قیمت با راندمان بالا می باشد و می توان از آن درکاهش و از بین بردن آلاینده های محیطی و بویژه محیط های آبی استفاده نمود.

مقدمه: اهمیت باروری به عنوان مهمترین عامل تغییر در ساخت جمعیت و یکی از مولفه های اصلی رشد جمعیت موجب شده تا مطالعات مربوط به باروری، جایگاه ویژه ای در مطالعات جمعیت شناختی داشته باشد. هدف این مقاله بررسی میزان تاثیر عوامل جمعیتی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بر به تاخیر انداختن تولد نخستین فرزند در شهر میبد می باشد.روش بررسی: روش مطالعه در این تحقیق، پیمایشی با استفاده از ابزار پرسشنامه ساخت یافته است. جامعه مورد مطالعه، زنان 15 تا 49 سال ازدواج کرده و دارای حداقل یک فرزند شهر میبد و حجم نمونه شامل 379 نفر می باشد که به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای سه مرحله ای انتخاب شده اند.یافته ها: نتایج این تحقیق نشان می دهد که بین متغیرهای تمایل پاسخگویان به حاملگی، نوع خانواده، سن ازدواج و مدت زمان ازدواج پاسخگویان، تحصیلات پاسخگویان و شوهران شان، خاستگاه جغرافیایی پاسخگویان، وضعیت شغلی زنان و نوع ازدواج آنها با متغیر وابسته میزان به تاخیر انداختن تولد فرزند اول رابطه وجود دارد. همچنین یافته های حاصل از رگرسیون چند متغیره حاکی از آن است که میزان استفاده از وسایل جلوگیری، سن ازدواج، خاستگاه جغرافیائی پاسخگویان، مدت ازدواج، برابری جنسیتی و نوع خانواده، به ترتیب بیشترین سهم را در تعیین فاصله بین ازدواج و تولد فرزند اول دارند و توانسته اند 34 درصد از واریانس متغیر وابسته را پیش بینی نمایند.نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر و مطالعات قبلی نشان می دهد که در طول سال های اخیر، فاصله بین ازدواج تا تولد فرزند اول افزایش یافته و از شدت باروری کاسته شده است. در مجموع از یافته های بدست آمده می توان چنین نتیجه گیری کرد که تاثیر شرایط جمعیتی، اجتماعی و فرهنگی در افزایش میزان به تاخیر انداختن تولد فرزند اول و بالطبع کاهش باروری فعلی جامعه، به مراتب بیشتر از شرایط اقتصادی می باشد. بنابراین برای کاهش فاصله بین ازدواج تا تولد اولین فرزند در برنامه ریزی ها، باید به عوامل جمعیتی و اجتماعی– فرهنگی بیشترین توجه را نمود.

مقدمه: افسردگی و اضطراب با سرعت شیوع 20-10 درصد در سال در جمعیت عمومی از شایع ترین اختلالات روان پزشکی می باشد. وجود آرامش و اجتناب از افسردگی، اضطراب و استرس موجب بالا رفتن سطح رفاه و بهزیستی جامعه می شود. مطالعه حاضر با هدف بررسی شیوع افسردگی، اضطراب و استرس در شهر یزد انجام شد.روش بررسی: مطالعه حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی است که بر روی 400 نفر از جمعیت شهر یزد در سال 1392 انجام شد. نمونه گیری به روش خوشه ای انجام شد و 16 خوشه 25 خانواری بررسی شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه استاندارد DASS- 21 جمع آوری گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های ناپارامتریک Mann-whitney، Kruskal-wallis و رگرسیون لجستیک با نرم افزار SPSS نسخه 16 استفاده شد.یافته ها: میزان شیوع افسردگی در مطالعه حاضر 54.3 درصد، میزان شیوع اضطراب 57.7 درصد و میزان شیوع استرس 51 درصد بود. نتایج بدست آمده از آنالیز رگرسیون لجستیک نشان داد سابقه داشتن بیماری مزمن و میزان درآمد پایین متغیرهای پیش بینی کننده افسردگی بودند. همچنین جنسیت، میزان تحصیلات پایین، سابقه داشتن بیماری مزمن و میزان درآمد پایین متغیرهای پیش بینی کننده اضطراب و نوع شغل، استفاده از سیگار و سابقه داشتن بیماری مزمن متغیرهای پیش بینی کننده استرس بودند.نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاکی از بالا بودن افسردگی، اضطراب و استرس در جمعیت مورد مطالعه بود و در بین آنها اضطراب دارای شیوع بالاتری بود. بنابراین رسیدگی به این مشکل و برنامه ریزی برای بهبود شرایط حائز اهمیت می باشد. افزایش آگاهی مردم، افزایش مراکز مشاوره مخصوصا مشاوره تلفنی و بهبود اماکن تفریحی و ورزشی در این راستا حائز اهمیت است.

مقدمه: غذاهای غنی از پروتئین در بیماران مبتلابه فنیل کتونوری محدود می شوند. فرمولای متابولیک بدون فنیل الانین جایگزین شیر، فرآورده های لبنی، گوشت و ماهی می شود. لذا این بیماران ممکن است در معرض خطر کمبود پروتئین و درنتیجه کمبود روی قرار گیرند. هدف از این بررسی تعیین وضعیت روی در بیماران فنیل کتونوری تحت درمان با فرمولای متابولیک در مقایسه با افراد سالم بود.روش و بررسی: این مطالعه مورد – شاهدی با مشارکت 29 بیمار مبتلابه فنیل کتونوری (PKU) و 29 نفر فرد سالم به عنوان شاهد با سن 42-0.5 سال در استان یزد و بوشهر انجام شد. غذاهای دریافتی روزانه به وسیله پرسشنامه یادداشت خوراک به مدت 3 روز گردآوری گردید. غلظت روی پلاسما با روش اسپکتروفتومتری با جذب اتمی شعله ای اندازه گیری شد. p کمتر از 0.05 به عنوان سطح معنی داری در نظر گرفته شد.یافته ها: میانه روی پلاسما در گروه مورد و شاهد به ترتیب 5.86 و 8.34 میکرومول بر لیتر بود (p<0.11).میانه روی پلاسما در هر دو گروه کمتر از دامنه نرمال بود. روی دریافتی در گروه مورد نسبت به کنترل به طور معنی داری بیشتر بود (p<0.001).فراوانی کمبود روی در گروه مورد 82.8 و در گروه شاهد 86.2 درصد و در دو گروه تفاوت معنی داری نداشت (p=1).نتیجه گیری: باوجوداینکه دریافت روی در گروه مورد نسبت به شاهد به طور معنی داری بیشتر بود اما سطح روی پلاسما در گروه مورد و شاهد تفاوت معنی داری نداشت. در هر دو گروه مورد و شاهد فراوانی بالای کمبود روی ملاحظه گردید.

مقدمه: بیماری های منتقله از غذا معمولا به دلیل آلودگی میکروبی یا سموم موجود در طبیعت ایجادشده و با ورود این میکروارگانیسم ها (باکتری ها، ویروس ها، انگل ها) و یا مواد شیمیایی از طریق آب و غذای آلوده به انسان منتقل می شود. مواد غذایی ناسالم زمینه ساز بیش از 200 بیماری از بیماری های اسهالی تا انواع مختلفی از سرطان ها می باشند. لذا ایمنی مواد غذایی یک اولویت بهداشت عمومی است. مطالعه حاضر باهدف تعیین میزان آگاهی رابطان بهداشتی شهرستان دماوند درباره ایمنی غذایی با توجه به راهنمای سازمان جهانی بهداشت انجام گرفته است.روش بررسی: مطالعه مقطعی حاضر به صورت توصیفی- تحلیلی می باشد که گروه هدف آن، رابطان بهداشت مراکز بهداشتی درمانی شهرستان دماوند از توابع دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی بوده است. تعداد کل شرکت کنندگان در این بررسی 109 نفر بود که به روش سرشماری و با رضایت داوطلبانه و آگاهانه وارد مطالعه گردیدند. ابزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته شامل 13 سوال در مورد مشخصات دموگرافیک و 24 سوال در خصوص ایمنی غذایی بر مبنای راهنمای سازمان جهانی بهداشت بود. داده ها به کمک نرم افزار SPSS- 18 و آزمون های آماری آنالیز واریانس یک طرفه، تی تست و همبستگی اسپیرمن تجزیه وتحلیل گردید.یافته ها: تعداد رابطان شرکت کننده 109 نفر با میانگین سنی 44.75±9.98 سال بود. میانگین نمره آگاهی رابطان در خصوص ایمنی غذایی (5 کلید دستیابی به غذای سالم تر و ایمن تر) 35.87±6.22 بود. سطح آگاهی 77 نفر (71 درصد) از رابطان در حد خوب بود. در این مطالعه بین آگاهی با وضعیت تاهل، سن، تحصیلات، سابقه کار، شغل و تحصیلات همسر رابطه معنی داری دیده نشد (P>0.05) بحث و نتیجه گیری: آگاهی رابطان در مورد برخی آیتم های ایمنی غذایی در حد خوب بود و در برخی موارد مانند نحوه نگهداری مواد غذایی، راه های انتقال میکروب، درجه حرارت مناسب برای پخت گوشت و غیره آگاهی کمی وجود دارد که در این رابطه اجرای برنامه های آموزشی جهت بالا بردن اطلاعات و آگاهی های جایگاه رابطان بهداشتی پیشنهاد می شود.

مقدمه: با توجه به مطالعات محدود در زمینه مداخلات آموزشی برای تغییر رفتارهای پیشگیری کننده از لیشمانیوز جلدی و همچنین نقش حساس مادران در ایجاد و ابقا این رفتارها، این مطالعه با هدف تعیین تاثیر آموزش مبتنی بر تئوری رفتار برنامه ریزی شده بر رفتارهای پیشگیری کننده از لیشمانیوز جلدی در مادران ساکن در مناطق آندمیک شهرستان نطنز طراحی و اجرا گردید.روش بررسی: مطالعه حاضر، مطالعه مداخله ای و از نوع تجربی می باشد. دو مرکز بهداشتی درمانی واقع در مناطق آندمیک بیماری لیشمانیوز جلدی به طور تصادفی به دو گروه آزمون و غیرآزمون اختصاص یافتند. سپس از لیست مادران تحت پوشش هر مرکز 80 نفر به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند و پرسشنامه ای را که بر اساس تئوری رفتار برنامه ریزی شده طراحی شده و روایی و پایایی آن در مطالعات قبلی تایید شده بود، تکمیل نمودند. سپس 4 جلسه آموزشی برای مادران گروه آزمون و 2 جلسه آموزشی برای افراد تاثیر گذار بر آنها تشکیل شد ولی برای گروه غیرآزمون هیچ مداخله ای صورت نگرفت. 2 ماه بعد از مداخله آموزشی داده ها مجددا جمع آوری شدند وبا استفاده از نرم افزار Spss نسخه 18 وآزمون های آماری تی مستقل، تی زوجی، کای اسکوئر و من ویتنی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته ها: قبل از مداخله تفاوت معنی داری بین میانگین نمرات سازه های مختلف این تئوری در دوگروه مشاهده نشد (P>0.005) ولی بعد از مداخله در میانگین نمرات آگاهی، نگرش، هنجارهای انتزاعی، کنترل رفتاری درک شده، قصد و عملکرد گروه آزمون افزایش معنی دار مشاهده شد (P<0.005) و در گروه غیر آزمون فقط در میانگین نمرات آگاهی و نگرش افزایش معنی دار مشاهده شد (P<0.005).نتیجه گیری: آموزش بر اساس تئوری رفتار برنامه ریزی شده می تواند رفتارهای پیشگیری کننده از لیشمانیوز جلدی را در مادران ارتقا بخشد.

مقدمه: کلبسیلا پنومونیه یک پاتوژن فرصت طلب و یکی از عوامل مهم ایجادکننده عفونت های ادراری، داخل شکمی و پنومونی در بیماران دارای ضعف سیستم ایمنی با بیماری های زمینه ای است. استفاده بی رویه و نامنظم از آنتی بیوتیک ها باعث ایجاد مقاومت آنتی بیوتیکی می گردد. سازمان بهداشت جهانی مقاومت باکتری ها به آنتی بیوتیک ها را جزء مهم ترین خطرات تهدیدکننده بهداشت جهانی معرفی کرده است. در این مطالعه الگوی مقاومت آنتی بیوتیکی سویه های کلبسیلا پنومونیه جداشده از نمونه های ادراری بررسی شد.روش بررسی: در این مطالعه توصیفی- مقطعی، تعداد 130 ایزوله کلبسیلا پنومونیه از عفونت های ادراری بیماران بستری در بیمارستان های دانشگاهی یزد جمع آوری و با آزمایش های بیوشیمیایی شناسایی شدند. سنجش حساسیت آنتی بیوتیکی به روش استاندارد انتشار از دیسک طبق پروتکل CLSI انجام و نتایج با نرم افزار SPSS نسخه 16 آنالیز شد.یافته ها: از 130 سویه کلبسیلا پنومونیه، 72 سویه (55.4%) از بیماران مونث جدا شد. بیشترین مقاومت آنتی بیوتیکی به ترتیب نسبت به آنتی بیوتیک های آموکسی سیلین (100 %) و سفوتاکسیم (41.5%) و کمترین میزان مقاومت نسبت به مروپنم (3.8%) و ارتاپنم (3.8%) مشاهده شد.نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر و مطالعات مشابه نشان می دهند که متاسفانه مقاومت به آنتی بیوتیک های مختلف رو به افزایش می باشد، لذا توصیه می شود قبل از درمان بایستی سنجش حساسیت ضد میکروبی انجام شود و سالیانه الگوی مقاومت آنتی بیوتیکی بررسی و نتایج به پزشکان و کمیته های کنترل عفونت گزارش گردد.

مقدمه: امروزه استرس یکی از علل عمده بسیاری از بیماری ها محسوب می شود و دوران نوجوانی به دلیل مصادف شدن با بلوغ، دوران استرس و فشارهای روانی- اجتماعی می باشد. شمار زیادی از نوجوانان از استرس رنج می برند نظر به اینکه یک سوم جمعیت ایران را نوجوانان تشکیل می دهند این مطالعه باهدف بررسی پیش بینی کننده های استرس در دانش آموزان مقطع دبیرستان انجام گردید.روش بررسی: این مطالعه از نوع مطالعات توصیفی - مقطعی بود و تعداد 403 نفر از دانش آموزان دختر و پسر مقاطع دبیرستان از 4 مدرسه به طور تصادفی انتخاب و در مطالعه بر اساس توزیع سهمیه ای وارد گردیدند. داده های مطالعه بر اساس پرسشنامه های دموگرافیک، سلامت عمومی گلدبرگ، خودکارآمدی شرر، رضایت از زندگی دینر، استرس کوهن، امیدواری اشنایدر و شادکامی اکسفورد به صورت خود گزارش دهی جمع آوری گردیدند. بعد از جمع آوری اطلاعات و واردکردن داده ها در نرم افزار آماری 16- SPSS با استفاده از آزمون های لوجستیک رگرسیون و همبستگی مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند.یافته ها: نتایج مطالعه نشان داد که 55% از دختران و 46.3% از پسران دچار استرس بالابودند و 62% از دانش آموزان از مشکلات روان رنج می بردند. همچنین با افزایش نمره استرس احتمال رخداد مشکل سلامت روان در دانش آموزان به میزان 27% افزایش می یابد.نتیجه گیری: یافته های پژوهش حاضر نشان داد که اکثر دانش آموزان از مشکل سلامت روان رنج می برند و استرس یکی از مهم ترین فاکتورهای پیشگویی کننده سلامت روان می باشد.

مقدمه:توانایی به کار گیری مهارت هایی نظیر خواندن، شنیدن، تجزیه و تحلیل و تصمیم گیری مناسب در موقعیت های سلامتی مرهون میزان ظرفیت هر فرد برای کسب، تفسیر و درک اطلاعات اولیه و خدمات سلامتی است که در قالب سواد سلامت فرد تعریف می شود. هدف از مطالعه حاضر تعیین سطح سواد سلامت در مراجعین به مرکز تحقیقات دیابت یزد بوده است.روش بررسی: این مطالعه به روش مقطعی و تحلیلی بر روی 432 بیمار مراجعه کننده به مرکز تحقیقات دیابت شهر یزد در سال 1393 انجام گردید. داده ها با استفاده از پرسشنامه استاندارد سواد سلامتی عملکردی بزرگسالان TOFHLA (Test Of Functional Health Literacy in Adults) جمع آوری و در نرم افزار SPSS نسخه 17 با استفاده از آزمون T-Test، Chi-Square، A-Nova و رگرسیون خطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته ها: میانگین سنی افراد مورد مطالعه 55.02±6.32 سال و میانگین سابقه ابتلا به دیابت 10.24±7.13 سال می باشد. افزایش نمره سواد سلامت با افزایش سن و کاهش سال های ابتلا به دیابت همراه است. میانگین نمره سواد سلامت به صورت معنی داری در آقایان بیشتر از خانم ها و در افراد بازنشسته، افراد ساکن شهر، افراد با میزان تحصیلات راهنمایی تا دیپلم و دانشگاهی و دارای وضعیت اقتصادی خوب و متوسط بیشتر از سایرین می باشد. (P<0.001).نتیجه گیری:نتایج تحقیق حاضر نشان داد که سواد سلامت در 59.3% بیماران دیابتی مراجعه کننده به مرکز تحقیقات دیابت، ناکافی و در 18.5% مرزی بود و فقط 22.2% افراد سواد سلامت کافی داشتند که لزوم ایجاد تسهیلات جهت آموزش سواد سلامت در این بیماران ضروری به نظر می رسد.