مجله علمی پزشکی جندی شاپور
سال:1395 | دوره:15 | شماره:4 |تعداد مقالات:15

زمینه و هدف: امروزه استفاده از شبیه سازی برای تعیین دقیق پارامترهای دزیمتری اجتناب پذیر است. در این مطالعه پارامترهای دزیمتری 252CF-AT به عنوان یک چشمه نوترونی براکی تراپی با استفاده از شبیه سازی مونت کارلو محاسبه می شود که در درمان برخی از سرطان های رحم و تومورهای مغزی کاربرد دارد.روش بررسی: ویژگی های فیزیکی و هندسی چشمه کالیفورنیوم-252 مدل AT با استفاده از کد شبیه سازی MCNPX (2.6.0) تخمین زده شده و قدرت کرمای هوا در داخل یک کره خلا محاسبه شد. پارامترهای دزیمتری برای چشمه قرار گرفته در یک فانتوم یکنواخت آب و بر اساس پروتکل TG-43 پیشنهاد شده توسط AAPM تعیین شد.یافته ها: قدرت کرمای نوترون هوای چشمه 252CF در واحد اکتیویته برابر با (0.33 cGy cm2/mgh) تخمین زده شد. ثابت آهنگ دز نوترون LN، برای *F8 و F6 به ترتیب برابر با 5.7524 cGy/Uh و 5.650816 cG/Uh تخمین زده شد. تابع شعاعی دز با یک معادله درجه پنجم به دست آمد. مقادیر عددی و معادلات مربوطه به توابع آنیزوتروپی دز F (r,q)، نیز تخمین زده شد.نتیجه گیری: پارامترهای دزیمتری برای چشمه 252CF مدل AT که با کد مونت کارلو محاسبه شده است، همخوانی خوبی با نتایج تجربی و محاسبه شده قبلی دارد. مقادیر محاسبه شده می تواند در نرم افزارهای طراحی درمان براکی تراپی با چشمه 252CF-AT مورد استفاده قرار گیرد.

زمینه و هدف: شایع ترین علت شوک در بیماران جراحی یا ترومایی، از دست دادن خون به علت خونریزی است. درمان معمول این نوع شوک جایگزینی با مایعات ایزوتون می باشد. هدف از انجام این طرح، مقایسه اثر سالین هیپرتونیک (3.5 درصد) و رینگر لاکتات در احیای بیماران مبتلا به شوک هیپوولمیک می باشد.روش بررسی: در این مطالعه که به شیوه کارآزمایی بالینی دو سوکور انجام شد، بیماران ترومایی مراجعه کننده به اورژانس بیمارستان گلستان اهواز به طور تصادفی ساده به دو گروه آزمون و شاهد تقسیم و مورد بررسی قرار گرفتند (85 مورد و 85 شاهد). گروه مورد به وسیله محلول سالین هیپرتونیک 3.5 درصد و گروه شاهد با استفاده از روش روتین احیا که شامل بهره گیری از رینگر لاکتات بود مورد مداخله قرار گرفتند.یافته ها: در مجموع 170 بیمار (157 مرد و 13 زن) مورد مطالعه گرفتند. مدت زمان لازم و حجم مایع دریافتی جهت رسیدن فشار به 90mmHg در گروه آزمون به طور معناداری کمتر از گروه شاهد بود. مقایسه سایر متغیرها به جز سدیم سرم در 24 ساعت پس از شروع درمان بین دو گروه تفاوت معناداری مشاهده نشد.نتیجه گیری: استفاده از سالین هیپرتونیک با حجم محدود در آغاز درمان جهت بیماران با شوک هیپوولمیک به دنبال تروما، سبب کاهش میزان مایع دریافتی و افزایش سرعت خروج از شوک می شود و استفاده از آن را در بیماران با شوک هیپوولومیک توصیه می گردد.

زمینه و هدف: هدف از این مطالعه درک فرآیند بیولوژیکی زمینه ای مرتبط با ترن اور استخوانی در طول حرکت ارتودنتیک دندان میباشد، به این منظور فعالیت ویژه آنزیم آلکالن فسفاتاز (ALP) درمایع شیار لثه ای طی اجرای دو نوع تکنیک ارتودنسی اسلایدینگ و فریکشن لس جهت عقب بردن دندان کانین مورد بررسی قرار گرفت.روش بررسی: در 5 بیمار در محدوده سنی 12 تا 20 سال مبتلا به بیرون زدگی دنتوآلوئولار هر دو فک بعد از کشیدن هر چهار دندان پره مولر اول تکنیک های ارتودنسی ثابت (اسلایدینگ و فریکشن لس) به طریقه ضربدری اجرا شد. نمونه های مایع شیار لثه از ناحیه مزیال دندان های کانین در چهار مقطع زمانی: بلافاصله پس از نصب وسایل ارتودنسی، در زمان فعال سازی اولیه دستگاه، 15 و 30 روز پس از آن، جمع آوری شد. فعالیت آنزیم آلکالین فسفاتاز و مقدار میکروپروتئین در آزمایشگاه با استفاده از کیت های کلریمتریک اندازه گیری گردید.یافته ها: میانگین فعالیت ویژه ALP در هر دو تکنیک اسلایدینگ و فریکشن لس به دنبال فعال سازی دستگاه ها و اعمال نیروهای ارتودنتیک به دندان ها به طور معناداری افزایش یافته بود (P=0.014). به علاوه میانگین تغییر فعالیت ویژه آنزیم در فواصل زمانی بین مراحل چهارگانه نمونه گیری نیز در هر دو تکنیک مذکور تفاوت آماری معناداری را نشان داد. از نظر میانگین تغییر فعالیت ویژه ALP در فواصل زمانی بین مراحل چهارگانه نمونه گیری، تنها بین مراحل سوم و چهارم، در تکنیک فریکشن لس به طور معناداری بیشتر از تکنیک اسلایدینگ بود.نتیجه گیری: افزایش معنادار فعالیت ویژه ALP موجود در مایع شیار لثه ای در سمت کشش به دنبال اعمال نیروهای ارتودنتیک به دندان در هر دو تکنیک اسلایدینگ و فریکشن لس و مطابقت آن با تحقیقات قبلی، این نظریه را تقویت می کند که تشکیل استخوان آلوئولار می تواند توسط نمونه گیری از مایع شیار لثه برای تعیین فعالیت ویژه ALP مورد بررسی قرار گیرد.

زمینه و هدف: با توجه به تاثیر سلامت روان بر عملکرد دانشجویان و نقش مهمی که در پیشبرد وضعیت تحصیلی و جلوگیری از افت و ترک تحصیلی آنها دارد. لذا این پژوهش با هدف بررسی سلامت روان دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز و ارتباط آن با پیشرفت تحصیلی آن ها انجام گرفته است.روش بررسی: در یک مطالعه توصیفی - تحلیلی 350 نفر از دانشجویان در سه گروه علوم انسانی، فنی، پزشکی به صورت تصادفی ساده و به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه سلامت عمومی گلدبرگ و ویلیامز GHQ-28 بود. معدل پایان ترم قبل دانشجویان به عنوان شاخص پیشرفت تحصیلی آنان در نظر گرفته شده است. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آمار توصیفی (فراوانی، میانگین و انحراف معیار) و آمار استنباطی (آزمون تی، آنالیز واریانس و آزمون همبستگی) انجام گرفت.یافته ها: نتایج پژوهش نشانگر این بود که تفاوت معناداری بین سلامت روان دانشجویان مورد مطالعه متاهل و مجرد و دختر و پسر وجود دارد (p<0.05). همچنین بین ابعاد سلامت روان و معدل تحصیلی، ارتباط معنی داری از نظر آماری مشاهده شد (p<0.05) همچنین بین میانگین نمرات پرسشنامه سلامت روان دانشجویان و پیشرفت تحصیلی دانشجویان ارتباط معنادار و معکوسی وجود داشت. به این معنی که با افزایش سلامت روان (نمره کلی پایین در آزمون) معدل دانشجویان (به عنوان شاخص پیشرفت تحصیلی) افزایش می یابد.نتیجه گیری: لذا با توجه به نقش موثر سلامت روان در پیشرفت تحصیلی دانشجویان، لازم است در جهت تامین و بسترسازی مناسب آن در دانشگاه ها تدابیر ویژه ای اندیشیده شود.

زمینه و هدف: هدف از انجام این مطالعه ارزیابی شکستگی های اینترتروکانتریک یکی از سه زیرگروه شکستگی های لگن می باشند که درمان جراحی نیاز دارند، این شکستگی ها مورتالیتی بالایی داشته و می توانند عوارض و ناتوانی به دنبال داشته باشند و کیفیت زندگی بیماران را تحت تاثیر قرار دهند. در راستای همین موضوع، این پژوهش جهت بررسی کامل و جامع کیفیت زندگی این بیماران در بیمارستان امام خمینی (ره) اهواز به عنوان مرکز اصلی ارتوپدی و جراحی استخوان جنوب غرب کشور طرح ریزی شد.روش بررسی: این پژوهش با مطالعه پرونده های بیماران دچار شکستگی اینترتروکانتریک و پیگیری آنان با بررسی میزان کیفیت زندگی با پرسشنامه استاندارد SF36 صورت گرفت. همچنین اطلاعات دموگرافیک بیماران و اطلاعات درمانی شامل نوع عمل جراحی و فاصله شکستگی تا عمل مورد بررسی و آنالیز قرار گرفت. اطلاعات با استفاده از نسخه 22 نرم افزار SPSS آنالیز شدند.یافته ها: 81 بیمار دچار شکستگی اینترتروکانتریک فمور بررسی شد. میانگین کیفیت زندگی بیماران بر اساس پرسشنامه 48.5±17.7 بود. میزان کیفیت زندگی بیماران با سن، فاصله زمانی شکستگی تا عمل جراحی و وضعیت اقتصادی بیماران رابطه معناداری داشت (P<0.0001، P<0.0001، P=0.0002).نتیجه گیری: میزان کیفیت زندگی بیماران دچار شکستگی اینترتروکانتریک فمور بعد از عمل جراحی در حد متوسط رو به پایین قرار می گیرد. لذا لزوم پیگیری درمانی مراقبتی و همچنین حمایت روانی اجتماعی بیماران را که اکثرا مسن هستند را می طلبد.

زمینه و هدف: اثر واربورگ نوعی گلیکولیز بی هوازی در حضور اکسیژن است که در آن سلولهای توموری تمایل به جذب گلوکز و ترشح لاکتات در حضور اکسیژن دارند تا انرژی لازم برای رشد در شرایط فقر غذایی فراهم گردد. در مطالعات گذشته سلول های جنینی می توانند مشابه سلول های سرطانی رفتار کنند بر اساس این تحقیقات در این مطالعه با القای گرسنگی و ایجاد شرایط محیطی مشابه با شرایط سلول های سرطانی به درک اثر واربورگ در سلول های آستروسیت جنینی کشت شده از مغز نوزاد موش پرداخته شد.روش بررسی: آستروسیت ها در10DMEM/FBS  درصد کشت داده شدند. در کشت ثانویه در زمان های 16، 48 و 72 ساعت گرسنگی در سلول ها القا شد و در انتها مصرف گلوکز، میزان ترشح لاکتات و فعالیت LDH داخل سلولی به روش فتومتریک اندازه گیری گردید.یافته ها: مصرف گلوکز 48 ساعت بعد از القای گرسنگی سلولی 42% در مقایسه با گروه کنترل افزایش داشت (P<0.05). همچنین 16 ساعت بعد از القای گرسنگی ترشح لاکتات افزایش و 72 ساعت بعد فعالیتLDH  داخل سلولی افزایش معنادار 7.63 برابری را نشان داد (P<0.05).نتیجه گیری: تولید و ترشح لاکتات در این سلول ها به عنوان منبع انرژی و همین طور ترکیبی شیمیایی برای تبادل پیام با یکدیگر، همانند سلول های توموری، عمل می کند. با توجه به ایجاد شرایطی مشابه با شرایط سلولهای توموری برای آستروسیت ها، امید است این یافته ها منجر به درک بهتر مفاهیم متابولیسم سلول های توموری و طراحی استراتژی های جدید درمانی بر علیه این سلول ها در مغز گردد.

زمینه و هدف: بسیاری از گزارشها، رابطه ای قوی بین سندروم متابولیک و دیابت نوع 2 را تایید کرده اند. از آنجا که اخیرا نشان داده شده است که آدیپسین ممکن است که با اختلالات متابولیکی در ارتباط باشد، از این رو، هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثر یک دوره تمرین هوازی بر آدیپسین سرم و مقاومت انسولینی زنان چاق دارای دیابت نوع 2 بود.روش بررسی: از میان زنان مبتلا به دیابت نوع دو، 24 زن دیابتی که چاق بودند به شیوه تصادفی انتخاب و به دو گروه هوازی (12 نفر با میانگین سنی 46.52±3.68 و شاخص توده بدنی 32.24±2.26) و کنترل (11 نفر با میانگین سنی 45.82±6.79 و شاخص توده بدنی 32.46±3.28) تقسیم شدند. گروه هوازی، تمرینات را به مدت هشت هفته، سه جلسه در هفته و هر جلسه 45 تا 60 دقیقه اجرا نمودند و میزان فشار درک شده نیز با استفاده از شاخص بورگ با طیف 12 تا 15 اندازه گیری شد. نمونه های خونی و ترکیب بدن آزمودنی ها 48 ساعت قبل از شروع مداخله و پس از آخرین جلسه اندازه گیری شد. داده ها با استفاده از آزمون t همبسته و مستقل در سطح معناداری P£0.05 ارزیابی شدند.یافته ها: گروه هوازی شاهد کاهش معنادار در گلوکز ناشتا (P=0.02)، HOMA-IR (P=0.025)، شاخص توده بدن (P=0.006) و درصد چربی بدن (P=0.005) پس از پایان مداخله بود، ولی تغییرات در سطوح انسولین (P=0.358) و آدیپسین (P=0.777) معنادار نبود.نتیجه گیری: با تکیه بر نتایج پژوهش حاضر به نظر می رسد که هشت هفته تمرین هوازی به شیوه پیلاتس، راهکاری مناسب برای کنترل دیابت در بیماران دیابتی نوع دوم مستقل از انسولین بوده است.

زمینه و هدف: انتخاب، پذیرش و رضایت از روش های مختلف جلوگیری از بارداری می تواند کیفیت زندگی زنان را متاثر سازد. این مطالعه با هدف مقایسه کیفیت زندگی زنان استفاده کننده از روش های مختلف پیشگیری از بارداری مراجعه کننده به مراکز بهداشتی دزفول در سال 1393 انجام شد.روش بررسی: این مطالعه توصیفی - مقطعی بر روی 525 زن مراجعه کننده به 8 مرکز بهداشتی درمانی که به روش تصادفی خوشه ای انتخاب شدند، انجام شد. کیفیت زندگی با پرسش نامه استاندارد 26 سوالی مقیاس کوتاه کیفیت زندگی (WHQOL–BREF) سازمان جهانی بهداشت تعیین گردید. معیارهای ورود به مطالعه شامل زنان گروه سنی 16-50 سال، عدم منع طبی استفاده از روش پیشگیری از بارداری و فاقد هر گونه بیماری طبی یا روحی شناخته شده در فرد بودند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نسخه 20 نرم افزار آماری SPSS و روش های آمار توصیفی و تحلیلی استفاده گردید.یافته ها: یافته های مطالعه نشان داد که بیشترین سطح کیفیت زندگی در بین زنان استفاده کننده از روش طبیعی (29.9 درصد) و کاندوم (26.3 درصد) بودند و کمترین کیفیت زندگی به ترتیب مربوط به توبکتومی (4.2 درصد) و آمپول های تزریقی (4.9 درصد) بود. بین میزان کیفیت زندگی و نوع روش پیشگیری از بارداری ارتباط معناداری وجود داشت (P=0.034). همچنین افرادی که تعداد فرزندان بیشتری داشتند، کیفیت زندگی بالاتری را گزارش کردند (r=0.23، P=0.001). کیفیت زندگی با وضعیت اقتصادی ارتباط مستقیم داشت (r=0.41، P=0.001).نتیجه گیری: یافته های حاصل از این مطالعه نشان می دهد که زنان استفاده کننده از روش های طبیعی و کاندوم بالاترین سطح کیفیت زندگی را دارند و لذا نیاز به آموزش توسط مشاوران تنظیم خانواده درباره این روشها پیشنهاد می شود.

زمینه و هدف: گاستروانتریت یکی از شایع ترین بیماری ها و علت اصلی دهیدراتاسیون و اختلالات الکترولیتی در کودکان است. این مطالعه با هدف بررسی میزان فراوانی اختلالات سدیم و پتاسیم پلاسما در کودکان مبتلا به گاستروانتریت بستری شده در بیمارستان گلستان اهواز در سال های 1390 و 1391 طراحی شد.روش بررسی: مطالعه انجام شده، یک مطالعه اپیدمیولوژیک توصیفی - تحلیلی مبتنی بر اطلاعات بیمارستانی می باشد. جامعه مورد مطالعه شامل تمامی کودکان بستری شده با تشخیص گاستروانتریت در بیمارستان گلستان اهواز طی سال های 1390 و 1391 بود. اطلاعات 252 بیمار شامل اختلال الکترولیتی، سن، جنس، وزن هنگام تولد، نوع و دفعات اسهال، مدت اسهال، میزان دهیدراتاسیون، تشنج، و تعداد روزهای بستری از پرونده ها اخذ گردید.یافته ها: تعداد 252 کودک با بیماری گاستروانتریت بستری شدند که بر اساس معیارهای خروج از مطالعه 48 نفر آنها حذف و مجموعا 204 نفر وارد مطالعه شدند که 141 بیمار پسر (69.1 درصد) و 63 بیمار دختر (30.9 درصد) بودند. 118 بیمار (57.8 درصد) از کل بیماران دچار اختلال الکترولیتی بودند که شایعترین هیپوناترمی (66.7) و پس از آن هیپوکالمی(22.1) بود. بروز اختلال الکترولیتی با سن، جنس، تعداد دفعات اسهال، میزان دهیدراتاسیون و تشنج بیماران ارتباط معناداری داشت.نتیجه گیری: بر اساس نتایج این مطالعه، اختلال الکترولیتی در کودکان مبتلا به گاستروانتریت حاد نسبتا شایع است. سن کمتر، جنس مونث، دفعات زیاد اسهال و شدت دهیدراتاسیون از عوامل مستعد کننده بروز اختلالات الکترولیتی است.به نظر می رسد آموزش جامعه در زمینه استفاده صحیح از ORS و مایعات مناسب در کودکان دچار اسهال برای پیشگیری از بروز این اختلالات لازم است.

زمینه و هدف: از جمله پیامدهای عصبی - رفتاری مالتیپل اسکلروزیس (MS) افسردگی بالینی، خستگی و بدعملکردی شناختی است. میزان شیوع افسردگی شدید در افراد دارای مالتیپل اسکلروزیس سه برابر افراد جامعه است و محققان شیوع افسردگی در افراد دارای مالتیپل اسکلروزیس را حدود 27-54 درصد گزارش می کنند. همچنین افسردگی عملکرد شناختی را به وضوح دچار آسیب می کند. هدف از این مطالعه، بررسی وجود یا عدم وجود ارتباط بین افسردگی و حافظه کوتاه مدت در بیماران دارای مالتیپل اسکلروزیس عودکننده - بهبودیابنده می باشد.روش بررسی: در این مطالعه توصیفی - تحلیلی و مقطعی 54 بزرگسال مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس عودکننده - بهبودیابنده و 14 فرد طبیعی مورد بررسی قرار گرفتند. آزمون افسردگی بک و خرده آزمون حافظه عددی از آزمون هوش وکسلر بزرگسالان از همه شرکت کنندگان گرفته شدند. سپس داده ها وارد نسخه 16 نرم افزار SPSS شدند و توسط آزمون t مستقل مورد مقایسه قرار گرفتند.یافته ها: در این مطالعه بین گروه های سالم و بیمار تفاوت معناداری در متغیر حافظه کوتاه مدت (P=0.05) وجود داشت، اما در میانگین متغیر حافظه کوتاه مدت (P=0.82) تفاوت معناداری بین دو گروه بیمار افسرده و بدون افسردگی وجود نداشت.نتیجه گیری: حافظه کوتاه مدت در بیماران دارای مالتیپل اسکلروزیس عودکننده - بهبودیابنده که در سال های اول بیماری هستند، می تواند تحت تاثیر قرار بگیرد، اما میزان افسردگی بر نمره حافظه کوتاه مدت بیماران مالتیپل اسکلروزیس عودکننده - بهبودیابنده تاثیری ندارد.

زمینه و هدف: خواب ناکافی و نامناسب باعث مشکلات جدی در سلامت جسمی و روحی می شود و کیفیت زندگی نوجوان را تحت تاثیر قرار می دهد. هدف از این مطالعه تعیین رابطه ویژگی های دموگرافیک با کیفیت خواب نوجوانان در شهر اهواز می باشد.روش بررسی: در این مطالعه توصیفی - مقطعی، 310 نوجوان 20-15 سال به روش تصادفی از مراکز بهداشتی شهر اهواز (1394) انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها شامل دو پرسش نامه، اطلاعات دموگرافیک و استاندارد کیفیت خواب پیتزبورگ می باشد. برای تحلیل داده ها از نسخه 21 نرم افزار SPSS و روش های آماری توصیفی و استنباطی استفاده شده است.یافته ها: میانگین سن افراد شرکت کننده 17.5±1.5 می باشد. 166 نفر (53.5 درصد) از نوجوانان دارای کیفیت خواب مناسب و 144 نفر (46.5 درصد) دارای کیفیت خواب نامناسب بودند. میانگین ساعت به رختخواب رفتن نوجوانان 0.5±2.3 بامداد بوده است و ساعت بیدارشدن آنها 8.3±2 صبح می باشد. نوجوانان شهر اهواز برای به خواب رفتن به 31±28.1 دقیقه زمان نیاز داشتند و در کل، متوسط زمان خوابشان 6.3±1.5 ساعت بوده است. بین سن و محل سکونت با کیفیت خواب، رابطه معناداری وجود داشت (P<0.048)، اما کیفیت خواب با قومیت و سطح تحصیلات رابطه ای نداشت.نتیجه گیری: با توجه به یافته های مطالعه بیش از نیمی از نوجوانان دارای کیفیت و کمیت خواب پایین می باشند که در این راستا سیاست های جدی برای ارتقاء خواب مناسب، ضروری است.

زمینه و هدف: آلاینده ها بر سیستم ایمنی اثرات مختلفی دارند که تاکنون بعضی از این آثار مشخص شده است. از مهم ترین آلاینده های هوا ذرات حاصل از اگزوز موتور دیزل (DEP) می باشد. در این تحقیق، تاثیر این ذرات بر فعالیت ماکروفاژهای صفاقی موش های سالم و مبتلا به انسفالومیلیت خودایمن تجربی بررسی گردید.روش بررسی: موش های ماده نژاد C57BL/6 با سن 8-10 هفته به 4 گروه تقسیم شدند. انسفالومیلیت خودایمن تجربی با تجویز زیر جلدی پپتید MOG35-55 همراه با ادجوانت کامل فروند و پرتوسیس توکسین در دو گروه ایجاد شد. تزریق صفاقی 5 میکروگرم سوسپانسیون Diesel Engine Particles (DEP) در PBS به موش های تیمار Experimental Autoimmune Encephalomyelitis (EAE) و تیمار سالم به مدت 21 روز انجام شد. به گروه های کنترلPBS  تزریق شد. سپس وزن موش ها، سطح نیتریک اکسید و فعالیت ماکروفاژهای صفاقی مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: نتایج نشان داد، در گروه تیمار سالم سطح نیتریک اکسید به طور معناداری نسبت به گروه کنترل سالم افزایش یافته است (P<0.000). اما در گروه تیمار EAE سطح نیتریک اکسید و فعالیت حیاتی ماکروفاژهای صفاقی کاهش معناداری نسبت به گروه کنترل EAE داشت (به ترتیب P<0.02 و P<0.01).نتیجه گیری: بر اساس این نتایج، تزریق DEP در موش سالم موجب افزایش تولید نیتریک اکسید در ماکروفاژها می شود، ولی در موش بیمار (EAE) مرگ و میر این سلول ها را افزایش می دهد. لذا اثر آلاینده ها در موش مبتلا به EAE و موش سالم می تواند تفاوت قابل توجهی داشته باشد و تحقیقات بیشتری برای روشن شدن مکانیسم دقیق آن مورد نیاز است.